Sonos kondigt zijn verwachte koptelefoon in maart aan. Dat melden ingewijden aan Bloomberg-journalist Mark Gurman. De koptelefoon zou een maand later uitkomen. Sonos werkt volgens het persbureau ook aan een mediaspeler voor televisies.

Bloomberg-journalist Gurman schrijft dat de koptelefoon een over-earmodel betreft met een adviesprijs van 400 tot 500 dollar. Het bedrijf wil daarmee concurreren met andere high-end koptelefoons, zoals de AirPods Max van Apple en de koptelefoons van Sony en Bose. De koptelefoon komt beschikbaar in het zwart en wit, kan gesynchroniseerd worden met andere Sonos-hardware en krijgt spraakbesturing voor het wisselen tussen muzieknummers.

Verder werkt Sonos aan een settopbox, stelt Gurman. Die moet concurreren met andere mediaspelers, zoals Apple TV's en Roku-settopboxen. De Sonos-mediaspeler moet een 'hub' worden voor Sonos-audioapparatuur en ondersteuning bieden voor Dolby Atmos-audio en Dolby Vision-hdr.

De settopbox krijgt volgens Gurman een eigen OS dat is gebaseerd op Android. Daarmee krijgt het apparaat ondersteuning voor apps, bijvoorbeeld van streamingdiensten. De mediaspeler moet eind 2024 of in 2025 verschijnen.

Gurman schrijft daarnaast dat Sonos werkt aan nieuwe versterkers en plafondspeakers voor 'professionele installateurs', naast een bedrijfsversie van de Era 100-speaker. Sonos zou ook nieuwe Roam-speaker en een nieuwe versie van de Sub introduceren die kan synchroniseren met de settopbox. Het bedrijf werkt volgens Bloomberg ook aan een nieuwe high-end soundbar, als update van de huidige Arc.

Sonos-ceo Patrick Spence bevestigde onlangs dat Sonos volgend jaar een nieuwe productcategorie betreedt. De verwachting was al dat hij hiermee doelde op de Sonos-koptelefoon, die al jaren wordt verwacht. Sonos nam vorig jaar T2 over, een bedrijf dat werkte aan koptelefoons. In 2020 was daarnaast een Sonos-koptelefoon te zien in een patentaanvraag van het bedrijf.

Changpeng Zhao gaat zijn functie als ceo van cryptohandelsplatform Binance neerleggen, melden bronnen aan The Wall Street Journal. De topman gaat ook bekennen dat hij Amerikaanse wetgeving tegen witwassen heeft overtreden.

Changpeng Zhao verschijnt dinsdagmiddag lokale tijd in een rechtbank in Seattle om zijn schuldbekentenis af te leggen, melden ingewijden aan The Wall Street Journal. Binance zelf zal ook schuld bekennen in een aanklacht en akkoord gaan met het betalen van 4,3 miljard dollar aan boetes. Dat is inclusief bedragen om civiele zaken van toezichthouders te schikken.

Met de deal mag Binance mogelijk actief blijven in de Verenigde Staten, melden bronnen aan het Amerikaanse dagblad. Met de overeenkomst mag Zhao ook zijn meerderheidsbelang in Binance houden, hoewel hij dan geen leidinggevende rol meer binnen het bedrijf mag hebben. Zhao wordt op een later moment veroordeeld.

De schuldbekenningsdeal zou een einde maken aan langlopende onderzoeken naar Binance, onder meer van het Amerikaanse ministerie van Justitie, schrijft de WSJ. Het ministerie keek naar de systemen van het cryptohandelsplatform om witwaspraktijken op te sporen en te voorkomen dat individuen uit gesanctioneerde landen als Rusland en Iran gebruik konden maken van het handelsplatform, meldt de krant.

De overeenkomst bevat geen schikking met de Amerikaanse SEC. Die beurstoezichthouder klaagde Binance en Zhao in juni aan. Het platform was volgens de SEC illegaal in de VS. Het platform ging volgens de toezichthouder ook niet goed om met het geld van klanten. Binance procedeert, net als andere cryptohandelsplatforms, tegen de SEC. Zij vinden dat cryptovaluta niet onder toezicht van de SEC staan.

Het bedrijf schikt met de overeenkomst ook een civiele rechtszaak van de Commodity Futures Trading Commission. Die Amerikaanse toezichthouder stelde dat Binance jarenlang geen systemen had om terroristenfinanciering en witwaspraktijken op te sporen. Het handelsplatform gaf Amerikanen ook toegang tot handelsopties als futures en swaps, terwijl die alleen aangeboden mogen worden door gereguleerde platforms. Het handelsplatform heeft zich nooit ingeschreven bij Amerikaanse regelgevers.

Binance als handelsplatform ligt al langer onder vuur, onder meer in de VS. Het platform is sinds dit jaar ook verboden in Nederland, omdat het handelsplatform geen registratie bij de DNB kon krijgen. Cryptovalutaplatforms moeten vanwege antiwitwasrichtlijnen een dergelijke registratie aanvragen om diensten aan te mogen bieden in Nederland. Binance stelde toen aan alle Europese wetgeving te voldoen. De DNB kon wegens geheimhoudingsplicht destijds niet inhoudelijk reageren op de aanvraag van Binance.

De Britse Competition Appeal Tribunal heeft toestemming gegeven voor een massaclaim tegen Sony. Een Brit klaagde de PlayStation-maker vorig jaar aan wegens het rekenen van 30 procent commissie in de PlayStation Store. Consumenten betalen daarom te veel voor games, stelt de claim.

De CAT stelt dat de zaak, die is gestart door consumentenbehartiger Alex Neill, voor mag komen in de rechtszaal. Sony vroeg de rechtbank om de zaak te verwerpen omdat deze volgens het bedrijf geen kans maakt, maar het beroepshof gaat daar niet in mee. De consolefabrikant heeft niet aangetoond dat de massaclaim niet op redelijke gronden is gebaseerd en geen kans van slagen heeft in een rechtbank, concludeert de CAT. Het oordeelt wel dat mensen die PlayStation Store-aankopen hebben gedaan nadat de zaak werd aangespannen, uit de lijst met massaclaimdeelnemers geschrapt moeten worden.

Alex Neill startte de claim tegen Sony in 2022. Volgens Neill misbruikt Sony zijn machtspositie bij de distributie van digitale games voor de PlayStation-consoles. De claim stelt dat Sony het alleen toelaat om digitale PlayStation-games te kopen in zijn eigen winkel en daarvoor dertig procent commissie rekent. Aangezien ontwikkelaars geen alternatieve manier hebben om hun games digitaal te verkopen, kunnen zij niet aan die dertig procent commissie ontkomen, stelt de rechtbank. De massaclaim stelt dat consumenten hierdoor te veel betalen voor digitale games en dlc uit de PlayStation Store. Neill eist daarom tot 562 pond per klant. Daarmee kan het totaalbedrag oplopen tot 5 miljard pond, volgens de huidige wisselkoersen zo'n 5,4 miljard euro.

Neill zei dinsdag in een verklaring dat de uitspraak 'de eerste stap is om ervoor te zorgen dat consumenten terugkrijgen waar ze recht op hebben', schrijft Reuters. Sony reageerde niet op verzoek om commentaar, meldt dat persbureau.

Broadcom rondt op woensdag zijn overname van VMware af. Het bedrijf doet dat nadat het onder voorwaarden goedkeuring van de Chinese markttoezichthouder kreeg. Met de overname is een bedrag van 61 miljard dollar gemoeid.

Broadcom en VMware bevestigen dat ze de overname van VMware op 22 november willen afronden. De twee bedrijven hebben, na goedkeuring van de Chinese toezichthouder, nu 'alle benodigde toestemmingen' van autoriteiten. Het bedrijf kreeg eerder al toestemming voor de overname in onder andere de Europese Unie, het Verenigd Koninkrijk en verschillende andere landen. Ook in de Verenigde Staten zijn er 'geen juridische belemmeringen' om de overeenkomst te sluiten onder de Amerikaanse overnameregelgeving, stellen de bedrijven.

De toestemming van de Chinese overheid was het laatste obstakel voor de deal tussen Broadcom en VMware. Eerder werd verwacht dat China de overname zou tegenhouden wegens geopolitieke spanningen tussen het land en de Verenigde Staten. Die spanningen zijn iets afgenomen nadat Chinese president Xi Jingping en zijn Amerikaanse tegenhanger Joe Biden elkaar vorige week ontmoetten in San Francisco.

China stelt wel voorwaarden aan de overname. De VMware-serversoftware moet bijvoorbeeld werken met lokale hardware. Het bedrijf mag ook niet voorkomen dat VMware compatibel is met de hardwareproducten van Broadcom-concurrenten, zei de Chinese markttoezichthouder in een statement. Daaronder vallen bijvoorbeeld opslagadapters. De EU stelde een soortgelijke eis aan Broadcom voordat de regio akkoord gaf voor de deal.

Broadcom kondigde vorig jaar aan dat het VMware wil overnemen voor 61 miljard dollar. Het is daarmee de grootste overname die het bedrijf tot op heden heeft gedaan.

Audiobedrijf FiiO heeft zijn KB3 uitgebracht. Dit mechanische toetsenbord heeft een koptelefoonversterker en dac ingebouwd. De FiiO KB3 komt beschikbaar als barebonetoetsenbord voor 130 dollar, of als voorgebouwde variant met keycaps en switches voor 150 dollar.

De FiiO KB3 beschikt volgens de fabrikant over een amp/dac-combi in het toetsenbord, die via USB kan worden aangesloten op een pc. Dat gebeurt met dezelfde USB-kabel die ook wordt gebruikt om het toetsenbord zelf aan te sluiten. Aan de zijkant van de KB3 zitten een 3,5mm-jack en een 4,4mm-balanced-jacks, waarop gebruikers een koptelefoon kunnen aansluiten.

Het toetsenbord gebruikt voor de audio twee CS43131-dacs en twee SGM8262-versterkers, respectievelijk van Cirrus Logic en SGMicro. Daarmee kunnen de headphonejacks een outputvermogen van 550mW leveren, zo stelt de fabrikant. Het toetsenbord ondersteunt daarbij 32bit/384KHz-audio en het DSD256-format. FiiO gebruikt dezelfde componenten in zijn KA13-versterker, die beschikbaar is voor ongeveer 85 euro, merkt Tom's Hardware op.

De KB3 beschikt verder over een 75%-lay-out en kan geleverd worden met lineaire Gateron G Pro 3.0 Yellow-switches, die door de gebruiker verwisseld kunnen worden met hotswapsockets. De behuizing is gemaakt van aluminium-magnesiumlegering met een gasket mount, wat een relatief zachte en stille typervaring moet opleveren. Aan de rechterkant van het toetsenbord zit een volumeknop. Het toetsenbord ondersteunt verder Windows en macOS.

FiiO verkoopt het toetsenbord via AliExpress. Een barebonevariant zonder keycaps en Gateron-switches kost 151 euro. Een variant mét switches en keycaps kost ongeveer 174 euro. Er is ook een draadloze variant met keycaps en switches. Die kost 151 euro, maar heeft geen ingebouwde hoofdtelefoonversterker en dac.

CD Projekt RED komt op 5 december met een Ultimate Edition-versie van Cyberpunk 2077. Deze versie van het spel bevat zowel de basisgame als de in september uitgebrachte Phantom Liberty-uitbreiding.

CD Projekt RED bevestigt de komst van de Cyberpunk 2077 Ultimate Edition op sociale media. De nieuwe versie verschijnt voor de PS5, Xbox Series-consoles en de pc, zowel in fysieke als digitale vorm. De game werd op schijfjes nog niet officieel verkocht voor de PS5 en Xbox Series-consoles. Gamers konden wel al de PS4- en Xbox One-versies op die consoles gebruiken en die gratis upgraden naar de current-genversie. De Ultimate Edition verschijnt niet voor de PS4 en Xbox One, aangezien de Phantom Liberty-uitbreiding niet beschikbaar is voor die last-genconsoles.

Sunbird stopt 'voor nu' met zijn app, die iMessage biedt op Android-telefoons. Het bedrijf achter de dienst onderzoekt meldingen dat berichten via de app niet end-to-end versleuteld zijn. Sunbird vormt de basis van Nothing Chats, dat dit weekend al offline werd gehaald.

Sunbird bevestigt het stopzetten van zijn dienst via een pushnotificatie van zijn eigen Android-app, zo merkte 9to5Google op. De app geeft nu een melding weer, waarin staat dat het bedrijf heeft besloten om de chatdienst 'voor nu' te pauzeren vanwege de beveiligingszorgen. Sunbird geeft aan later met een update over de situatie te komen. Eerder stopte de dienst alleen met de mogelijkheid om media te delen. Het bedrijf achter de dienst heeft nog niet openbaar gereageerd op de berichten, los van de pushnotificaties naar gebruikers.

De tijdelijke stop van de dienst van Sunbird volgt op berichten van onder meer Texts.blog, dat concludeerde dat berichten op de dienst niet end-to-end zijn versleuteld. Android-ontwikkelaar Dylan Roussel zei hetzelfde. Hij ontdekte ook dat de dienst de media van gebruikers opslaat via de Firebase-cloudopslagdienst van Google. Sunbird claimde dat berichten en media wél end-to-end versleuteld zouden zijn.

Sunbird werd in 2022 geïntroduceerd. Die dienst biedt onder meer ondersteuning voor chatberichten tussen iMessage- en Android-gebruikers, inclusief blauwe bubbels. De chatdienst deelde voorheen al weinig concrete details over hoe dit wordt bereikt.

In een interview met Fast Company vertelde Sunbird-ceo Danny Mizrahi eerder dit jaar dat het bedrijf clusters met Macs gebruikt waarop iMessage is geïnstalleerd. Gebruikers kunnen via de app inloggen met hun Apple ID. De Macs in kwestie krijgen de berichten van gebruikers binnen en sturen ze vervolgens door naar de iMessage-ontvanger. Het bedrijf wekt de suggestie dat er geen losse Mac nodig is voor iedere gebruiker, maar deelt verder geen concrete details. Sunbird claimde dus dat de berichten end-to-end worden versleuteld en niet worden opgeslagen op zijn servers, maar zei niet hoe dat werkte.

Vorige week introduceerde smartphonefabrikant Nothing een eigen chatdienst genaamd Nothing Chats. Die dienst moest het mogelijk maken voor Phone (2)-gebruikers om iMessage te gebruiken. De fabrikant gebruikte Sunbird als basis voor deze app, die als bèta te downloaden was. Ook Nothing claimde dat berichten via de chatdienst voorzien zijn van end-to-endencryptie. Het bedrijf haalde de app vorig weekend tijdelijk uit de Play Store.

De Zweedse accumaker Northvolt heeft zijn eerste natriumaccucellen ontwikkeld. Deze hebben volgens de fabrikant een capaciteit van 'meer dan' 160Wh per kilogram en moeten veiliger, kostenefficiënter en duurzamer zijn dan andere accutypen, zoals lithiumionaccu's.

Northvolt bevestigt dat het bedrijf zijn natriumaccu heeft gevalideerd in zijn eigen r&d-campus in Zweden. De gevalideerde cel is volgens de fabrikant veiliger, kostenefficiënter en duurzamer dan bijvoorbeeld nmc- of lfp-accu's. De accu's worden geproduceerd met bijvoorbeeld ijzer en natrium, sodium in het Engels. Natriumaccu's zijn daarmee vrij van grondstoffen als lithium, nikkel, kobalt en grafiet. Northvolt noemt in zijn persbericht de dichtheid van 160Wh/kg, maar zegt niets concreets over de levensduur van de accucellen.

De eerste generatie Northvolt-natriumaccu's is vooral bedoeld voor energieopslag vanwege de lage kosten en veiligheid bij hoge temperaturen, claimt Northvolt. Volgende generaties moeten een hogere energiedichtheid bieden en daarmee ook geschikt zijn voor gebruik in 'elektrische mobiliteitsproducten'. De accu's worden een toevoeging op de bestaande lithiumionaccu's voor in auto's en de lithiummetaalaccu's die het bedrijf ontwikkelt voor luchtvaart en andere voertuigen.

Tweakers schreef eerder al een achtergrondverhaal over natriumaccu's. Dit accutype moet goedkoper en milieuvriendelijker te produceren zijn. De benodigde grondstoffen zijn ook overvloediger aanwezig dan bijvoorbeeld lithium. Het Chinese CATL introduceerde eerder al een natriumaccu.

Kunstmestfabrikant Yara gaat als eerste bedrijf ter wereld de CO₂-uitstoot van zijn fabriek in Zeeland opvangen en exporteren naar het buitenland. De CO₂ wordt per schip vervoerd naar Noorwegen en vandaaruit opgeslagen in een leeg gasveld onder de Noordzee.

Yara International gaat hiervoor samenwerken met Northern Lights, een bedrijf dat CO₂ transporteert en opslaat. De twee bedrijven hebben een bindende overeenkomst ondertekend om CO₂ te exporteren en op te slaan. Het project begint in 2025 en duurt vijftien jaar. Yara verwacht de CO₂-uitstoot van zijn fabriek in het Zeeuwse Sluiskil, die ammoniak produceert, jaarlijks met 800.000 ton te verminderen. In de komende vijftien jaar moet hiermee twaalf miljoen ton CO₂ verwijderd worden uit zijn productie in de fabriek.

Om de CO₂ te kunnen exporteren, wordt het na het opvangen vloeibaar gemaakt en vanuit Nederland naar Northern Lights-faciliteiten in Noorwegen verscheept. Daar aangekomen wordt de CO₂ via een pijpleiding in een leeg gasveld gepompt. Dat gasveld bevindt zich 2,6 kilometer onder de Noordzee.

Yara had al langer plannen om CO₂ op te vangen en op te slaan. Het bedrijf heeft hiervoor nu afspraken gemaakt met het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Hiervoor wordt in totaal 194 miljoen euro geïnvesteerd in de Zeeuwse ammoniakfabriek. Yara ontvangt 30 miljoen euro subsidie.

Er zijn meer bedrijven die CO₂ willen opvangen en opslaan onder de Noordzee. De Raad van State gaf in augustus toestemming voor een project om CO₂ op te vangen van bedrijven in de Rotterdamse haven. Air Liquide, Air Products, ExxonMobil en Shell zouden bijvoorbeeld mee willen doen met dat project, dat bekendstaat als Porthos.

ASML gaat de komende jaren honderden miljoenen euro's investeren in het uitbreiden van zijn fabriek in Berlijn. Dat meldt de Duitse krant Handelsblatt. Het bedrijf zou dit jaar in totaal 100 miljoen euro investeren in die fabriek en in de jaren daarop hetzelfde doen.

"Dit jaar zal ASML ongeveer 100 miljoen euro investeren in Berlijn", vertelde George Gomba, algemeen directeur van ASML Berlijn, aan Handelsblatt. Een gemiddelde van 100 miljoen euro wordt ook voor 'de komende jaren' verwacht. De investeringen zijn bedoeld om de productie- en ontwikkelingscapaciteit van de Duitse fabriek uit te breiden. Volgens Gomba zijn er sinds begin vorig jaar al 600 medewerkers bijgekomen. Daarmee heeft het bedrijf momenteel 1700 personeelsleden werkzaam in Berlijn. In de komende jaren moet dat stijgen naar 2300.

ASML Berlijn bestaat sinds 2020, toen de chipmachinefabrikant Berliner Glas overnam. Dat bedrijf was al leverancier van ASML, maar is inmiddels dus ingelijfd door de Veldhovense chipgigant. De fabriek in Berlijn produceert belangrijke onderdelen voor euv-machines, zoals wafertables en -clamps. ASML doet tegenwoordig ook steeds meer r&d-werkzaamheden in Duitsland.

ASML verwacht de komende jaren een grote groei door te maken vanwege de groeiende vraag naar chips. Het bedrijf investeert daarom al langer in uitbreidingen. Het wil bijvoorbeeld zijn aantal werknemers in Nederland tegen het einde van dit decennium verdubbelen naar 40.000.

Google heeft de Chrome Web Store een visuele opfrisbeurt gegeven. Het ontwerp van de virtuele winkel is nu gebaseerd op de Material You-stijl, en de shop bevat nieuwe visuele aandachtstrekkers en enkele nieuwe categorieën voor extensies.

Volgens Google is het nu eenvoudiger navigeren in de Chrome Web Store. Dat komt volgens de internetgigant door de verbeterde leesbaarheid van icoontjes en de vernieuwde interface-elementen. De zoekbalk is bovenaan rechts geplaatst en de zoekfunctie heeft enkele nieuwe features gekregen, waaronder meer filteropties.

YouTube heeft gereageerd op meldingen van gebruikers die trager ladende video’s opmerkten als ze video’s bekeken met een andere browser dan Chrome. Volgens YouTube kunnen alle gebruikers met een adblocker een suboptimale kijkervaring beleven, ongeacht de browser.

De woordvoerder van YouTube ging niet rechtstreeks in op de meldingen van de gebruikers. Hij stelde tegen Android Authority wel dat het bedrijf een inspanning heeft gedaan om gebruikers met een adblocker ertoe over te halen om advertenties toe te laten of om YouTube Premium te gebruiken. Met YouTube Premium worden geen advertenties getoond. "Gebruikers die een adblocker hebben geïnstalleerd, kunnen een suboptimale kijkervaring beleven", klinkt het vervolgens. Dit is volgens de woordvoerder echter bij elke webbrowser het geval.

YouTube bevestigt niet dat het YouTube-video's trager laat laden bij gebruikers die gebruikmaken van een niet-Chrome-browser. Enkele dagen geleden verschenen er berichten van YouTube-gebruikers waarin dat werd gesuggereerd. Een Reddit-gebruiker ontdekte enkele dagen geleden dat er in de desktopclient een stuk code is toegevoegd dat de vertragingen kan veroorzaken. Het gaat om setTimeout(function() { c(); a.resolve(1) }, 5E3), waarbij '5E3' overeenkomt met vijf seconden. Hoewel sommige redditors ook last zeggen te hebben van de vertraging in browsers als Firefox en Edge, zijn er ook genoeg gebruikers die stellen geen vertraging op te merken.

X, het voormalige Twitter, heeft Media Matters aangeklaagd. Die organisatie bracht onlangs een rapport uit waarin werd gesteld dat het platform advertenties van grote bedrijven naast 'pro-Nazi-content' plaatste. Verschillende adverteerders trokken zich daarna terug van het platform.

X heeft Amerikaanse mediawaakhond Media Matters aangeklaagd vanwege dat verlies aan adverteerders. Volgens het socialemediaplatform is de non-profitorganisatie juridisch aansprakelijk voor dat financiële verlies. De aanklacht is onlangs ingediend bij een rechtbank in Texas.

De aanklacht volgt op een Media Matters-rapport dat vorige week donderdag werd gepubliceerd. De organisatie meldde onder andere dat het platform advertenties van grote bedrijven plaatste naast content waarin Adolf Hitler en de Nsdap werden geprezen. Media Matters toonde daar verschillende voorbeelden van. Diverse adverteerders, waaronder Apple, Walt Disney, Warner Bros. Discovery en Comcast, trokken zich vervolgens terug van het platform. X-ceo Linda Yaccarino en eigenaar Elon Musk noemden de bevindingen eerder 'niet representatief' voor de algemene gebruikerservaring op X, schreef techwebsite The Verge op maandag.

Het platform zegt in zijn aanklacht dat Media Matters 'willens en wetens' afbeeldingen van adverteerders op X naast neonazistische content heeft 'gefabriceerd'. De organisatie heeft deze afbeeldingen volgens het socialemediabedrijf neergezet 'alsof ze waren wat typische X-gebruikers ervaren op het platform'. "Media Matters ontwierp zowel deze beelden als de daaruit voortvloeiende mediastrategie om adverteerders van het platform te verdrijven en X te vernietigen", aldus het platform.

"Media Matters heeft de algoritmes die de gebruikerservaring op X regelen, gemanipuleerd om beveiligingen te omzeilen en beelden te creëren van betaalde posts van X's grootste adverteerders naast racistische en opruiende inhoud, waardoor de valse indruk wordt gewekt dat deze koppelingen allesbehalve zijn wat ze in werkelijkheid zijn: gefabriceerd, anorganisch en buitengewoon zeldzaam", luidt de aanklacht.

Media Matters-voorzitter Angelo Carusone zei eerder in een verklaring tegen The Verge dat de organisatie haar werk doorzet. "Elon Musk heeft de afgelopen dagen doorgebracht met het uiten van ongegronde juridische bedreigingen, het verspreiden van bizarre samenzweringstheorieën en het online lanceren van gemene persoonlijke aanvallen tegen zijn vijanden." De non-profitorganisatie staat achter haar berichtgeving en 'kijkt ernaar uit om te winnen in de rechtszaal', voegt Carusone daaraan toe.

Op de wereldwijde markt voor games zal dit jaar 184 miljard dollar worden omgezet, schrijft Newzoo. Het analistenbureau meent dat deze markt tegen 2026 205,7 miljard dollar waard zal zijn. Het Chinese Tencent was in de eerste helft van 2023 wereldwijd de grootste game-uitgeverij.

Volgens Newzoo is de wereldwijde markt voor games dit jaar met 0,6 procent gegroeid ten opzichte van vorig jaar. De markt voor consolegaming zal dit jaar een waarde van ongeveer 53,2 miljard dollar vertegenwoordigen, volgens het analistenbureau 1,9 procent meer dan in 2022. Wat de markt voor pc gaming betreft, ziet Newzoo ook een stijging. In die subcategorie zal dit jaar meer dan 40 miljard dollar worden omgezet. Dat is volgens Newzoo 3,9 procent meer dan in 2022. De markt voor mobiele games blijkt het grootst te zijn; die zal in 2023 90,4 miljard dollar vertegenwoordigen, maar vorig jaar was hij naar verluidt 1,06 procent meer waard.

Newzoo publiceerde ook een lijst met de grootste game-uitgeverijen van de eerste helft van dit jaar. Het bureau concludeerde dat de top tien van deze bedrijven samen bijna 30 procent van de markt in handen heeft, ofwel 54,4 miljard dollar. Het Chinese Tencent had tijdens de eerste helft van dit jaar de grootste omzet in de wereldwijde gamingmarkt: 14,4 miljard dollar. Dat is volgens Newzoo 3,6 procent meer dan tijdens de eerste helft in 2022. Sony stond tijdens de eerste helft van dit jaar op de tweede plaats met een wereldwijde omzet van 8,08 miljard dollar. Dat is naar verluidt 8,7 procent meer dan in dezelfde periode vorig jaar. Apple vervolledigt de top drie. Het Amerikaanse bedrijf had een omzet van 6,9 miljard dollar en doet het daarmee 3,2 procent beter dan tijdens de eerste helft van 2022.

Microsoft staat op de vierde plaats met een omzet van 6,0 miljard dollar. Microsoft is er volgens Newzoo niet in geslaagd om meer consoles te verkopen dan tijdens de eerste helft van 2022, maar kon toch een groei van 3,5 procent optekenen dankzij onder meer Xbox Game Pass. Als de omzet van Activision Blizzard bij die van Microsoft geteld wordt, doet Microsoft het volgens Newzoo beter dan Sony en wordt het de op een na grootste game-uitgeverij tijdens de eerste helft van dit jaar. Nintendo behaalde tijdens de eerste helft van dit jaar een omzet van ongeveer 3,1 miljard dollar. Dat is volgens Newzoo 1,4 procent meer dan in dezelfde periode vorig jaar.

WhatsApp heeft een update uitgebracht waardoor gebruikers een e-mailadres kunnen koppelen aan hun WhatsApp-account. Dat e-mailadres kan gebruikt worden om in te loggen bij de berichtendienst, maar vervangt de verplichte telefoonnummers niet.

De nieuwe functie is ontdekt door de redactie van WaBetaInfo. Die schrijft dat het e-mailadres ook kan worden gebruikt als bestemming voor de zescijferige verificatiecode die men ontvangt bij de verificatie van een nieuw apparaat of telefoonnummer. Het e-mailadres zou ook niet zichtbaar zijn voor andere WhatsApp-gebruikers.

Volgens WaBetaInfo is de functie onderdeel van versie 23.24.70 van de WhatsApp-app voor iOS en is de feature te vinden in het Instellingenmenu, bij de Account-sectie. Het is niet duidelijk of de functie momenteel al beschikbaar is voor alle gebruikers.

Opsgroup, een organisatie van luchtvaartpersoneel, heeft meer dan vijftig incidenten waargenomen waarbij navigatiesystemen van commerciële vliegtuigen boven drie steden in het Midden-Oosten doelbewust verstoord worden. Het is niet duidelijk wie achter de storingen zit.

Opsgroup heeft naar eigen zeggen drie scenario’s kunnen onderscheiden waarin de navigatiesystemen van commerciële vliegtuigen verstoord werden. Een eerste scenario speelde zich sinds eind augustus al tientallen keren af in het luchtruim van de Iraakse hoofdstad Bagdad, een tweede scenario vond enkele keren plaats in het luchtruim van Tel Aviv en een derde scenario deed zich voor in het luchtruim van Caïro.

In de ernstigste gevallen verloren de piloten de volledige controle over de navigatiesystemen van hun vliegtuigen. In andere gevallen werden foute locatiegegevens getoond op de boordcomputers van de vliegtuigen of bestond het risico dat de vliegtuigen verboden delen van het plaatselijke luchtruim in zouden vliegen.

Volgens de organisatie is het voor piloten niet duidelijk hoe ze de storingen kunnen tegengaan. Vliegtuigen zouden namelijk zeer kwetsbaar zijn voor dergelijke aanvallen. De organisatie kijkt naar de fabrikanten en luchtvaartautoriteiten, maar die bieden naar verluidt nog geen afdoende antwoord. Opsgroup vindt dan ook dat het personeel aan zijn lot wordt overgelaten.

De Vlaamse universiteit KU Leuven gaat samen met Google de komende twee jaar meer dan 70.000 boeken digitaliseren. De digitale exemplaren worden daarna gratis beschikbaar gesteld via Google Books en de bibliotheekcatalogus van de universiteit.

De boeken die gedigitaliseerd worden, zijn volgens de universiteit afkomstig uit vier belangrijke collecties van de KU Leuven, waaronder werken uit de 18e en 19e eeuw. Er zal gebruik worden gemaakt van optical character recognition om de inhoud van scans om te zetten in doorzoekbare tekst.

De bibliotheken van de KU Leuven hebben eerder al samengewerkt met Google. Begin 2022 sloten de KU Leuven Bibliotheken, de Koninklijke Bibliotheek van België en Google een overeenkomst om duizenden historische werken toegankelijk te maken via Google Books en via de catalogi van de bibliotheken zelf.

Bethesda heeft officiële ondersteuning voor Nvidia DLSS en DLAA aan Starfield toegevoegd. Er zouden heel wat bugs in het spel opgelost zijn en spelers krijgen dankzij de update ook de mogelijkheid om eten dat in het spel gevonden is, onmiddellijk op te eten.

In de patchnotes van update 1.8.86 staat te lezen dat de pc-versie van Starfield nu ondersteuning biedt voor DLSS, DLAA, DLSS Frame Generation en Nvidia Reflex Low Latency. Dankzij deze technieken kan de interne resolutie van het spel opgeschaald worden zonder al te veel verlies in beeldkwaliteit en latency. Deze technologie van Nvidia is enkel beschikbaar voor eigenaren van een compatibele videokaart van de Amerikaanse gpu-fabrikant.

Bethesda heeft naar eigen zeggen ook enkele bugs opgelost, fixes toegepast en gameplaymogelijkheden toegevoegd. Spelers kunnen nu bijvoorbeeld eten dat in de spelwereld is gevonden, onmiddellijk opeten en de stealthmodus moet dankzij de update ook iets toleranter zijn.

Starfield is een ruimte-rpg van Bethesda. De game kwam begin september uit voor Xbox Series-consoles en de pc en krijgt in 2024 ook mod-ondersteuning. Tweakers schreef een uitgebreide review van de game.

Valve heeft via een update een filter aan Steam toegevoegd waardoor games met ondersteuning voor PlayStation DualShock- en DualSense- controllers eenvoudiger terug te vinden zijn in de winkel en in de bibliotheek van gebruikers.

Dankzij de update kunnen Steam-gebruikers voortaan ook zien of een game ondersteuning biedt voor de controller waarmee ze al eerder hebben gespeeld, maar ook of een game een controller vereist om te kunnen spelen. De Steam-winkel zal voortaan ook een automatische filter toepassen die is ingesteld op de controller waarmee een speler voor het laatst heeft gespeeld.

Valve zegt dat ongeveer twaalf procent van alle actieve spelers op Steam regelmatig met een controller speelt. Bij populaire balsportspellen zou meer dan tachtig procent van de gamers naar een controller grijpen. Bij rpg’s gaat het naar verluidt om meer dan de helft van alle gamers.

Spotify en Google hebben een overeenkomst waardoor de streamingdienst geen commissie hoeft te betalen aan Google als gebruikers de Spotify-betaaldienst gebruiken om een abonnement af te sluiten via de Android-app. Google heeft soortgelijke afspraken met andere ontwikkelaars.

De afspraak tussen Google en Spotify kwam aan het licht tijdens de rechtszaak van Epic Games tegenover Google. Tot nu toe was niet bekend dat Spotify niets zou hoeven te betalen. Volgens de redactie van The Verge hoeft de Zweedse streamingdienst ook maar vier procent commissie te betalen aan Google als Spotify-gebruikers beslissen om Googles eigen betaalsysteem te gebruiken om een Spotify-abonnement af te sluiten binnen de Android-app. Dat is volgens The Verge een stuk minder dan de commissie van vijftien procent die Google doorgaans vraagt van appontwikkelaars als er gebruik wordt gemaakt van het betaalsysteem van de Amerikaanse zoekgigant.

Klanten van de Google Play Store kunnen sinds 2022 betalingen doen via een betaalsysteem van derden en dus niet enkel met het systeem van Google, tenminste als de appontwikkelaar deze optie ondersteunt. Volgens de redactie van The Verge hoeven ontwikkelaars in dat geval elf in plaats van vijftien procent commissie te betalen.

Volgens Google-topman Don Harrison was Spotify zo populair dat een op maat gemaakte deal op zijn plaats was. De man suggereerde naar verluidt ook dat een aantal andere ontwikkelaars een soortgelijke deal hebben en dat zij ook minder commissie hoeven te betalen aan Google. Het is niet duidelijk om welke appontwikkelaars het gaat, maar tijdens dezelfde rechtszaak kwam aan het licht dat Google in 2017 een deal wilde sluiten met Netflix. Hierdoor zou de streamingdienst tien procent commissie hoeven te betalen in plaats van vijftien procent. Netflix heeft dat voorstel naar verluidt niet aanvaard.

'Zeer grote onlineplatforms' hadden tot begin november om hun eerste transparantierapporten uit te brengen zoals de Europese Digital Services Act vereist. Daarmee worden veel interessante gegevens voor het eerst openbaar, zoals het aantal Nederlandstalige moderators per platform.

In april van dit jaar werden negentien platforms aangemerkt als 'zeer groot', wat betekende dat deze partijen onder de DSA aan bepaalde voorwaarden moeten voldoen. Zo moeten deze platforms ingaan op verwijderverzoeken van lidstaten en actief nepnieuws en desinformatie bestrijden. Ook moeten de bedrijven een transparantierapport publiceren met daarin details over de gemodereerde berichten en de daarvoor verantwoordelijke teams.

Daarover ontstond onlangs een hoop ophef, omdat zou blijken dat X, het voormalige Twitter, aanzienlijk minder moderators in dienst had dan andere platforms. Daarom dook Tweakers in de transparantierapporten om na te gaan hoe het specifiek zit met moderators die Nederlands spreken als primaire taal. Daaruit blijkt dat er drastische verschillen zijn tussen de uiteenlopende platforms.

Aantal moderators dat Nederlands spreekt als hoofdtaal

De discussie rondom het aantal moderators van X blijkt uit het transparantierapport ook op lokaal niveau van toepassing te zijn. Er is binnen het bedrijf slechts één moderator die Nederlands spreekt als primaire taal. Pinterest en AliExpress hebben er zelfs geen. Ook Wikipedia zegt slechts een zeer klein team van werknemers te hebben dat moderatiekwesties in behandeling neemt. Hun nationaliteit is niet bekend, maar de online encyclopedie benadrukt dat het zelfregulerende systeem momenteel berust op zo'n elfduizend 'bewerkers' die Nederlandstalige pagina's op het platform aanpassen.

Daartegenover staan tenminste enkele tientallen moderators die primair Nederlands spreken bij YouTube, Snapchat, Facebook en Instagram. Wat sociale media betreft spant TikTok de kroon met 167 moderators. Dat zijn allemaal 'zeer grote online platforms', maar de DSA maakt onderscheid tussen dit soort platforms en zoekmachines. Er zijn slechts twee 'zeer grote online zoekmachines' aangewezen: Google Zoeken en Bing. Google heeft meer dan 2400 Nederlandssprekende moderators voor Multi-Services, waaronder Zoeken valt. Van Bing is niet bekend hoeveel moderators de zoekmachine heeft.

* Waar mogelijk geven de cijfers in de categorieën 'gemodereerde content' en 'verbannen accounts' alleen de voorvallen waarbij menselijke moderators betrokken zijn weer. De gemarkeerde cijfers bestaan daarentegen uit samengestelde moderatieacties, ook met behulp van AI.
1. Google benadrukt dat bijna alle moderatie van content in Google Zoeken globaal gebeurt, veelal omdat het om copyrightinbreuk gaat. Daarnaast zegt het bedrijf dat 'de cijfers niet representeren hoeveel moderators in ieder van de officiële EU-talen in dienst zijn'. Moderators kunnen content van verschillende platforms hebben bekeken. Er is voor Play, Shopping en Multi-Services gekeken naar het aantal moderators dat tussen 28 augustus en 10 september ten minste één review heeft uitgevoerd.
2. Google rekent verschillende services, waaronder Google Zoeken en algemene accountverbanningen, onder de term Google Multi-Services. Hiervan wordt een onbekend deel globaal gemodereerd.
3. Meta gebruikt dezelfde 54 moderators voor content op zowel Instagram als Facebook. Internationaal zegt het bedrijf daarnaast tweeduizend universele moderators in dienst te hebben, maar het is niet duidelijk welk deel daarvan in de EU actief is.
4. Zalando zegt twee Belgische en twee Nederlandse moderators te hebben, maar maakt niet duidelijk wat de taalvaardigheid van deze werknemers is. Het is dus niet duidelijk of het om Nederlands als primaire taal gaat.
5. Amazon benadrukt dat er 'onderzoeksteams' in dienst zijn die primair Nederlands spreken, maar noemt geen concrete aantallen.

Het nut van Nederlandssprekende moderators verschilt per platform

Het is bij ieder van de aangewezen platforms net even anders in hoeverre de spreektaal van een moderator invloed heeft op zijn werk. Meta schrijft bijvoorbeeld: "Ons team bevat moderators met taalexpertises om ons beleid te handhaven wanneer bepaalde woorden of content extra contextuele taalvaardigheden vereisen. Maar niet alle content vereist talenkennis; voor naaktheid en seksuele content hoeft een moderator bijvoorbeeld geen bepaalde taal te spreken." Het bedrijf gebruikt wereldwijd tweeduizend algemene moderators die verschillende talen spreken en zich voor alle regio's richten op visuele content.

Amazon zegt iets vergelijkbaars, namelijk dat 'de meeste contentmoderators beslissingen kunnen nemen zonder een bepaalde taalkundige expertise'. Waar nodig worden 'onderzoekers' gebruikt die een bepaalde taal spreken. Hierbij noemt Amazon de Nederlandse taal, maar het zegt niet specifiek hoeveel werknemers Nederlands als primaire taal spreken. Veel van de onderzochte bedrijven noemen algemene moderators 'agnostisch'; dit zijn mods die meestal wereldwijd opereren en zich doorgaans met visuele inhoud bezighouden.

Daarbij houden de meeste betreffende platforms een slag om de arm bij de vraag wat het precies betekent als een moderator 'Nederlands' is. Zalando stelt bijvoorbeeld dat er twee moderators aan de EU-lidstaat Nederland zijn toegewezen, maar het wordt uit het transparantierapport niet duidelijk in hoeverre deze werknemers taalvaardig zijn in het Nederlands en wat dat uitmaakt voor de werkzaamheden, aangezien het om een kledingplatform gaat. Onder het kopje 'taalkundige expertise van moderators' worden elf talen genoemd die in Europa gesproken worden, maar Nederlands staat hier niet bij.

Sommige platforms benadrukken dat de moderators vanwege de vereisten van de DSA onder een taalcategorie geschaard worden, maar verschillende talen spreken en in al deze talen modereren. Dit nuanceert de in de tabel opgenomen cijfers meer, want het is in de meeste gevallen onduidelijk welke moderators bij verschillende taalcategorieën zijn geteld of juist meermaals als moderator gezien worden als ze verschillende talen spreken. In de meeste gevallen rekent een platform naar eigen zeggen alleen de 'primaire' taal mee, maar Google telt een moderator die verschillende talen spreekt iedere keer als individuele persoon per taal.

Europese Commissie wil 'harmonisering'

Ondanks dezelfde verplichting voor alle vermelde platforms blijkt het dus lastig om statistieken in de rapporten met elkaar te vergelijken. Volgens de Europese Commissie is het onder meer een probleem dat bedrijven eigen periodes hanteren waarop ze de transparantierapporten baseren. Amazon noemt bijvoorbeeld het aantal moderatieverzoeken en incidenten dat tussen januari en juli van 2023 plaatsvond, terwijl Google hetzelfde voor Maps deed van eind augustus tot begin september. Daarom is het onmogelijk om een directe vergelijking tussen de platforms te maken.

Precies vanwege de slechte vergelijkbaarheid van de rapporten wil de Europese Commissie de komende weken een zogenoemde Implementation Act aan de DSA toevoegen. De EC wil dat de 'transparantierapporten geharmoniseerd worden door uniforme rapportagecycli te vereisen en verplichte structuren van de rapporten voor te leggen'. Op deze manier moeten de rapporten gemakkelijker met elkaar te vergelijken zijn. Het is nog niet duidelijk op welke manier de EC de rapporten wil stroomlijnen, afgezien van een vaste rapportagecyclus voor alle bedrijven.

De Europese Commissie wil niet inhoudelijk reageren op vragen van Tweakers over de verschillende rapporten. Een woordvoerder zegt alleen: "Als het specifiek gaat om contentmoderatie, heeft de Europese Commissie altijd gezegd dat het zich verzekeren van voldoende personeel noodzakelijk is voor een platform om effectief te reageren op de uitdagingen van contentmoderatie, die vooral complex zijn op het gebied van het aanzetten tot haat." Het blijft in het midden wat 'voldoende personeel' is.

Conclusie

De meeste platforms hebben ogenschijnlijk weinig tot geen moderators die Nederlands spreken, maar het is sterk van het platform afhankelijk in hoeverre dat uitmaakt. Visuele media zoals Instagram, Snapchat en TikTok maken bijvoorbeeld veelvuldig gebruik van algemene moderators. Een webwinkel als Amazon leunt naar eigen zeggen veel op AI en vertaaltools om productpagina's te controleren. Zoekmachines, in dit geval specifiek Google Zoeken, lijken verreweg de meeste moderators te hebben en controleren hoofdzakelijk op copyrightinbreuk en pornografie.

Het blijft op basis van de transparantierapporten meestal enigszins in het midden wat de werkzaamheden van werknemers precies zijn. Daarom geeft het transparantie-initiatief onder de DSA vooral een algemeen inzicht in hoeveel moderators een platform heeft en hoe dat in contrast staat met Engelstalige en algemene moderators. Als de Europese Commissie de eisen voor de rapporten heeft aangescherpt, wordt het vermoedelijk makkelijker om de verschillende aangemerkte platforms direct met elkaar te vergelijken.

Bannerafbeelding: invincible_bulldog / Getty Images