Oef, dat is een goeie vraag!
(TL;DR: Snow Crash of Neuromancer. Als het een Hugo Award of Nebula Award of Philip K. Dick Award heeft gewonnen en je hebt nog niet een verfilming gezien dan zit je goed.)
Allereerst goed dat je wilt lezen ipv film/serie kijken. Ik ben zelf een nogal trage lezer die snel is afgeleid, maar de boeken die ik heb gelezen in deze genres waren fantastisch. Ook het boek prefereren boven de film of serie,
mits je de film of serie nog niet hebt gezien (zie
Jerie in 'CD Projekt RED teaset live-action Cyberpunk 2077-project' ). Ik zou aan een ieder aanraden ze in de originele taal lezen als men die machtig is. In ieder geval proberen.
Ik zou beginnen met Snow Crash van Neal Stephenson (dit boek introduceert de Metaverse, waar Facebook's Meta de naam van heeft). Het wordt gezien als z'n beste werk. Cryptonomicon is ook erg goed maar een stuk dikkere pil. Snow Crash is toegankelijker, en een aantal elementen hier uit zijn gewoonweg realiteit geworden. Probleem bij Neal Stephenson is dat hij schrijft zoals ik schrijf: als een ADHDer (zonder de spelvouwten

). Hij raakt constant afgeleid en gaat dan diep in op die tangent. Het is fantastisch maar ook.... enorm vermoeiend. Van Gibson is de klassieker het boek Neuromancer, waar inmiddels gangbare thema's als AI/ML, gentech, VR/AR en het concept cyberspace worden aangekaart. Je zou ook met iets lichts kunnen beginnen zoals Jennifer Government. Dit boek leest makkelijk weg. Zo'n beetje alle dystopische SF is wel 'cyberpunk' of 'steampunk' (heeft ook overlap). Een aardig essay (uit 1999) van Stephenson is
In the Beginning... Was the Command Line het was mijn eerste ontmoeting met hem als schrijver. Maar ook het boek Dune (waar ook vervolgen op zijn), al is het misschien geen cyberpunk, het is geen dertien in een dozijn science fiction. Dat moet net zo'n klassieker zijn als Brave New World van Aldous Huxley.
Philip K. Dick ken ik enkel van verfilmingen. Zo is Blade Runner de verfilming van Do Androids Dream of Electric Sheep? (waar Android ook weer naar vernoemd is). Hij is samen met William Gibson de meest bekende in dit genre. In de film Hackers heet de supercomputer Gibson, en het nummer Mona Lisa Overdrive van Juno Reactor (muziek uit The Matrix) is een referentie naar Gibson's boek Mona Lisa Overdrive (de derde van de Sprawl trilogie, de eerste is Neuromancer). Dan heb je nog A Scanner Darkly verfilming van gelijknamige boek, die film vond ik ook tof. En natuurlijk The Man In The High Castle wat een geweldige serie is dat zeg, dus het boek moet nog beter zijn. Maar ik ga helaas die boeken nooit lezen omdat ik de film/serie al heb gezien.
Qua cyberpunk manga, daar heb ik me nauwelijks in verdiept ik noemde al Akira maar de oudste van Ghost In The Shell vind ik qua films en series het beste, dus ik denk dat ik die qua manga ook het gaafst zou vinden.
De vuistregel is: als de film of serie gaaf is, dan is het boek nog beter. Maar lees altijd eerst het boek en kijk dan pas de film of de serie. Dus als iemand je aanraad 'Blade Runner is fantastisch', klopt als een bus maar dan is het verstandigst als je overweegt 'dan ga ik het boek lezen: Do Androids Dream of Electric Sheep?'. Achteraf nog eens het boek lezen is een afrader zo is mijn ervaring. Je kunt dan beter een
ander boek lezen.
Stephenson leeft nog en schrijft nog steeds. Een meer recente schrijver in het genre is Cory Doctorow.
Altered Carbon is trouwens ook een verfilming van een boek.