'Exportregels China zijn te overzien'

ASML-cfo over jaarcijfers 2023, high-NA en China

Interview met Roger Dassen

ASML presenteerde deze week zijn jaarcijfers. Ondanks de geringe vraag in de chipsector en de exportbeperkingen voor geavanceerde duv-machines naar China, boekte de chipmachinemaker in 2023 opnieuw een miljardenwinst en een omzetgroei die boven de verwachtingen uitkwam. Tweakers sprak met Roger Dassen, chief financial officer van het Veldhovense bedrijf, over de jaarresultaten en ASML's vooruitzichten.

Meer omzet, ondanks 'dal' in chipsector

Roger Dassen

ASML blikt opnieuw terug op een positief jaar, vertelt Dassen. "We hadden een jaar met dertig procent groei. Dat is bijzonder terwijl je merkt dat de hele industrie best wel door een dal gaat. Wat dat betreft was het voor ons belangrijk om te balanceren."

"Enerzijds hebben een aantal grote klanten afgelopen jaar wat vaker hun orders doorgeschoven", vertelt de financiële topman. "Die klanten, met name aan de geheugenkant, hebben behoorlijke verliezen geleden. Die schuiven dan logischerwijs bepaalde vraag door naar 2024 en daarna. Maar daarmee konden wij ook onze Chinese klanten goed bedienen; die hadden we een aantal jaren achter elkaar juist niet gegeven wat ze nodig hadden."

De omzet van ASML groeide in 2023 met 30 procent ten opzichte van een jaar eerder.

China en exportbeperkingen

China is dan ook een belangrijk land voor ASML. Vorig jaar was het land goed voor 29 procent van ASML's totale omzet uit systeemverkopen, slechts een procentpunt achter koploper Taiwan. Tegelijk kreeg ASML door de Nederlandse overheid en onder druk van de Verenigde Staten exportbeperkingen opgelegd voor geavanceerde duv-machines naar China. Die regels zijn op 1 januari 2024 formeel ingegaan.

Tweakers sprak vorig jaar al met Dassen over de nieuwe exportbeperkingen van de Nederlandse overheid. ASML mag daarmee niet langer bepaalde duv-machines leveren in China. Het gaat om machines die gebruikt worden voor relatief geavanceerde chipproductie. Volgens Dassen zijn de gevolgen te overzien.

"We hebben de impact van de exportbeperkingen gekwantificeerd als tien tot vijftien procent van onze jaaromzet uit China", vertelt Dassen nu. ASML's systeemomzet uit China kwam neer op zo'n 29 procent van de totaalomzet van een kleine 22 miljard euro, waarmee de chipmachinemaker ongeveer 630 tot 950 miljoen euro aan omzet zou verliezen door de nieuwe exportregels van de Nederlandse regering.

ASML's TwinScan NXT:2100i,
die sinds 1 januari onderhevig
is aan de nieuwe exportregels

Vorig jaar zei Dassen dat eventuele exportregels op de korte termijn weinig zouden uitmaken, aangezien andere klanten die vraag zouden opvangen. Op de lange termijn zouden ze wel vervelend zijn, aangezien China goed is voor een belangrijk deel van de chipmarkt. Nu bekend is wat de exportbeperkingen precies inhouden, is ASML daar relaxter over. De regels hebben invloed op de geavanceerdste duv-machines van het bedrijf, boven op de het euv-exportverbod naar China dat al jaren bestaat. China koopt echter voor het grootste deel andere, minder geavanceerde machines in bij ASML, zegt Dassen. Die worden gebruikt voor chipproducties op 'oudere' procedés.

"De exportcontroles zijn nu echt gericht op de geavanceerde halfgeleiderproductie, maar China is met name groot aan het worden in het marktsegment voor mature en mid-critical halfgeleiders. Daar zijn in het beginsel geen exportbeperkingen voor. Je ziet China daar dus ook gewoon groeien. Stel dat exportcontroles ook dat gedeelte van de markt zouden raken, dan zullen we onvermijdelijk zien dat die capaciteit in de rest van de wereld gebouwd moet worden, maar daar zitten we nu niet. De exportbeperkingen zijn écht gericht op het geavanceerde stuk en daar zijn de gevolgen voor ons te overzien."

ASML leverde, zoals eerder gezegd, dit jaar relatief veel machines aan China. Het bedrijf verklaart nu dat het bedrijf in voorgaande jaren juist relatief weinig aandacht had voor Chinese klanten, maar daar wegens de lagere vraag van andere grote klanten dit jaar meer aan kon leveren. "De fill rates van bestellingen uit China lagen in voorgaande jaren onder de vijftig procent", vertelt Dassen. "We hadden dit jaar de ruimte om daar wat mee te doen."

ASML-engineers werken aan een duv-machine. Bron: ASML

Minder vraag op de markt en komst nieuwe euv-machines

ASML zegt verder tevreden te zijn met zijn verkopen in 2023. "We hadden 53 euv-machines in de omzet dit jaar. Dat was keurig. En er zijn dus ook relatief veel duv-machines naar China gegaan. Op die manier hadden we in de totale balans een mooi omzetjaar." Maar hoewel de chipmachinemaker vorig jaar dus 53 euv-systemen in de boeken had, heeft het bedrijf 42 euv-machines daadwerkelijk geleverd in het afgelopen jaar. Dat is minder dan een jaar eerder en ook minder dan de 60 die ASML begin 2023 voor ogen had. Volgens Dassen had dat verschillende oorzaken.

"De lagere vraag speelde hier absoluut een rol. Waar we in 2022 echt nog klanten hadden die de machines zo'n beetje onder onze neus vandaan trokken zodra ze beschikbaar kwamen, was dat nu wat minder. Klanten wilden nog steeds machines hebben, maar dan met name omdat ze die denken in 2024 en 2025 nodig te hebben als de vraag weer aantrekt. Het maakt die klanten dan niet uit of die in december of in januari geleverd worden. We hadden dan ook een aantal systemen die we niet hebben geleverd in de laatste weken van 2023, maar die in plaats daarvan begin 2024 zijn afgeleverd."

"Klanten hebben dus minder haast. Er waren ook klanten die vroegen of we drie, vier of vijf maanden later konden leveren, omdat het even niet uitkwam. Die bestellingen blijven dan dus intact, maar ze schuiven hem door. Daar hebben we met onze klanten prima oplossingen voor kunnen vinden."

"We zijn ook druk bezig met het voorbereiden van de introductie van onze nieuwe NXE:3800E-machine. Dat is een behoorlijke stap omhoog ten opzichte van onze huidige NXE:3600D. De productiviteit van de nieuwe machine wordt opgehoogd van 160 naar 220 wafers per uur. Dat komt niet uit het niets; het is een behoorlijk ingrijpend gewijzigde machine. Ook in de fabriek hebben we heel wat aanpassingen moeten doen om ervoor te zorgen dat dat kan."

"We hebben vorig jaar dus eigenlijk gezegd dat we iets minder druk op de ketel willen op het gebied van output, zodat we de release van die NXE:3800E goed kunnen voorbereiden, dat alle cabins klaar zijn om die machine goed te kunnen leveren. We hebben 2023 dus anders ingevuld en hebben ons met name veel gericht op de voorbereiding van de uitrol van dat nieuwe type."

De TwinScan NXE:3600D, het huidige euv-topmodel. Bron: ASML

Groei in 2025 en de volgende generatie euv: high-NA

Vooruitkijkend verwacht Dassen dat 2024 een 'transitiejaar' wordt. De omzet moet ongeveer gelijk blijven aan die van 2023, hoewel de marges iets zullen krimpen. "Onze logic-klanten hebben de afgelopen anderhalf jaar behoorlijk wat capaciteit neergezet, ondanks hun teruglopende omzet. Die hebben aardig wat capaciteit om mee vooruit te kunnen in 2024. Aan de geheugenkant zien we dat de vraag juist weer aantrekt. Dat is met name te zien in de high-end: DDR5, HBM, alle dram-typen die je nodig hebt voor AI. Dus bij logicchips verwachten we dat de markt terug gaat lopen, maar bij geheugen verwachten we een stijging. Netto denken we dat het ongeveer quitte gaat lopen."

2025 moet juist een 'flink groeijaar' worden voor ASML, vertelt Dassen. "Dat heeft ook weer te maken met de trends in de sector, zoals met AI, maar kijk ook naar de geplande chipfabriekopeningen in de komende paar jaar. Dan kun je op de achterkant van een sigarendoosje uitrekenen dat er in 2025 heel wat nieuwe machines geleverd moeten worden om aan de vraag naar extra productiecapaciteit te voldoen. Bovendien zien we dat de markt langzaamaan wel door zijn dieptepunt heen is. Iedereen is bezig met zijn herstel; dat zou in 2025 heel stevig moeten zijn. Door de combinatie van die drie factoren denken wij dat 2025 een stevig jaar gaat worden en dat wij ons daar inderdaad flink op moeten voorbereiden."

De chipfabrieken waar ASML de komende twee jaar de eerste machines voor gaat leveren. Bron: ASML

De groeiplannen van ASML blijven dan ook hetzelfde. De machinemaker wil rond 2025 of 2026 in staat zijn om jaarlijks 90 euv-machines af te leveren. "De toeleveringsketen was geen bottleneck dit jaar. We groeien natuurlijk wel in capaciteit, dus we moeten daar absoluut alert op blijven. Het is fijn dat wij cabins bijbouwen, maar als de supplychain het groeitempo straks niet aankan, hebben we natuurlijk alsnog een probleem. We zijn dus alert op problemen in die keten, te beginnen bij bijvoorbeeld Zeiss, om ervoor te zorgen dat er voldoende optische kolommen zijn. Uiteindelijk kunnen zulke dingen een belangrijke gating factor zijn in onze capaciteitsuitbreidingen."

2025 en de jaren daarop brengen nog een reden voor groei mee. Vanaf dan moet de volgende generatie euv, high-NA, gereed zijn voor massaproductie. Met een grotere 'numerieke apertuur' van 0,55 moet die machine een hogere resolutie voor het printen van transistors bieden dan de huidige euv-machines, die een NA van 0,33 hebben. ASML werkt al jaren aan dat machinetype en leverde eind vorig jaar de eerste modules van zijn eerste high-NA-testmachine, de TwinScan EXE:5000, aan Intel. Dassen zei vorig jaar al dat de eerste high-NA-productiemachines in 2025 worden geleverd en dat dit machinetype vanaf 2026 duidelijk gaat bijdragen aan de omzet; die verwachting is ongewijzigd, bevestigt hij.

"We hebben inmiddels high-NA-bestellingen van al onze euv-klanten: TSMC, Intel, Samsung, SK hynix en Micron. Die hebben alle vijf ten minste één high-NA-systeem besteld." De topman wil echter niet zeggen hoeveel high-NA-bestellingen ASML inmiddels in zijn orderboek heeft staan. Klanten vinden die informatie te kritiek om naar buiten te brengen. Dassen zegt wel dat de high-NA-bestellingen inmiddels in de twee cijfers lopen. Vorig kwartaal ontving de Veldhovense chipmachinemaker ook 'meerdere' bestellingen voor dergelijke high-NA-machines, zegt de cfo.

Intel ontvangt de eerste testmachine voor high-NA-euv van ASML. Bron: Intel

Personeelsuitbreidingen en kennismigratie

Om zijn groei door te zetten, neemt ASML dan ook steeds meer personeel aan. Afgelopen jaar steeg het personeelsbestand van de chipmachinemaker van 39.000 naar ruim 42.000 medewerkers. In Nederland heeft het bedrijf bijna 23.000 werknemers, waarvan 40 procent niet-Nederlands is. Het bedrijf uitte daarom deze week opnieuw zijn zorgen over de politieke partijen die momenteel een kabinet proberen te formeren. Sommige van die partijen hebben sterke standpunten tegen arbeids- en kennismigratie.

ASML-ceo Peter Wennink sprak zijn zorgen uit tijdens een persconferentie in Veldhoven. "Weet wat je vraagt. Als je dit soort dingen voorstelt, moet je de consequenties daarvan ondergaan." De topman zegt dat ASML 'zal gaan waar het bedrijf kan groeien', waarmee hij suggereert dat ASML toekomstige uitbreidingen zal richten op het buitenland als het bedrijf binnen Nederland niet voldoende kennismigranten kan aannemen.

De ASML-campus in Veldhoven. Bron: ASML

Dat wil niet zeggen dat ASML van plan is om bestaande bedrijfsonderdelen naar het buitenland te verhuizen. "We zijn te gelukkig in Nederland en zitten hier te verankerd in ons ecosysteem om even de hele boel op te pakken en ergens anders naartoe te gaan", vertelt Dassen aan Tweakers. "Maar als het hele chipecosysteem wil groeien en ASML niet meedoet, heeft het ecosysteem een probleem. We moeten groeien; dat is geen keuze, maar een morele verantwoordelijkheid", zegt de cfo lachend.

"We willen die groei ontzettend graag hier in Nederland doormaken, maar dan moet dat wel kunnen. Als je het onmogelijk zou maken en je zou een grote muur om Nederland zetten, dan kunnen we onze groei hier niet realiseren en zullen we inderdaad naar andere plekken toe moeten om door te groeien. Dat is bepaald niet wat we willen; daarom doen we de oproep aan het kabinet en de politieke partijen. We begrijpen het migratiedebat en dat dat een ingewikkeld vraagstuk is, maar differentieer en scheer niet alle migratiegevallen over één kam. Maak een duidelijk onderscheid tussen kennismigratie die je als land demografisch en economisch nodig hebt, versus andere vormen van migratie. We gaan dus niet vertrekken uit Nederland; er moet héél wat gebeuren, zouden we die zure appel moeten doorbijten. Dat willen we écht niet."

Komst nieuwe ceo, vertrek Peter Wennink en Martin van den Brink

Dassen eindigt het interview met een vooruitblik; binnenkort gaat Peter Wennink, voormalige cfo en sinds 2013 ceo, met pensioen. Ook Martin van den Brink, die al sinds 1984 bij ASML werkt en als cto verantwoordelijk was voor technische ontwikkelingen en innovaties, stopt. De technische topman, die in het verleden tweemaal door Tweakers is geïnterviewd over de ontwikkeling van euv, wordt niet direct vervangen door een nieuwe cto.

Christophe Fouquet, de aanstaande
ceo van ASML

"Martin is ook een onvervangbaar iemand", vertelt Dassen. "Per definitie is het vertrek van iemand als Martin nogal een gebeurtenis voor ASML. Tegelijk heeft hij de afgelopen jaren met heel veel inzet een heel team om zich heen opgebouwd. Onze taxatie, en die van Martin, is dat die mensen er nu ook klaar voor zijn om die taken over te nemen. En daar heb ik alle vertrouwen in."

De rol van ceo wordt vanaf april ingevuld door Cristophe Fouquet, een Fransman die sinds 2008 bij ASML werkt, sindsdien verschillende managementfuncties bekleedde en onder meer executive vice president is van de euv-businessline. Fouquet heeft een master in natuurkunde en is volgens het management van ASML dan ook een core technologist.

"Ik denk dat het team, onder de leiding van Christophe, die inderdaad echt een techneut is en gepokt en gemazeld is in onze industrie, de uitdagingen van de toekomst kan oppakken. Het zijn grote schoenen om te vullen van Peter en Martin, dat is zonder twijfel, maar ik denk wel dat die twee mannen ervoor gezorgd hebben dat er een team klaarstaat om de taak op te pakken."

Reacties (35)

[MightyFool]

Als ze nu huizen zouden bouwen voor personeel zoals Philips dat destijds deed, dan gaan in ieder geval partijen als NSC daarmee akkoord en hoeft extra immigratie geen probleem te zijn. (https://www.businessinsid...eep-door-verhoging-huren/)

[d.bakker84]

https://www.omroepbrabant...-huizen-voor-niet-asmlers

Zo iets?

[MightyFool]

Nice!

[GeneralBurrito]

Dat doen ze:

https://www.omroepbrabant...-huizen-voor-niet-asmlers

https://nos.nl/artikel/24...len-aan-nieuwbouwwoningen

[Reactie gewijzigd door GeneralBurrito op 22 juli 2024 21:59]

[Tusk]

"Weet wat je vraagt. Als je dit soort dingen voorstelt, moet je de consequenties daarvan ondergaan." De topman zegt dat ASML 'zal gaan waar het bedrijf kan groeien', waarmee hij suggereert dat ASML toekomstige uitbreidingen zal richten op het buitenland als het bedrijf binnen Nederland niet voldoende kennismigranten kan aannemen.

Ik ben een beetje allergisch voor dit soort dreigementen. Ik zou zeggen, doen dan! Breid maar lekker uit in het buitenland! Dan blijf je nog steeds hier belasting betalen en komt de leefbaarheid van Eindhoven en de omliggende dorpen niet in het gedrang.

Er zijn al wijken in Eindhoven die 'klein India' worden genoemd. Ze vertikken het om Nederlands te leren, ze snappen de ballen van onze verkeersregels, mengen zich op geen enkele wijzen in het sociale leven en het aller belangrijkste: ze zorgen voor een nog groter woningtekort in de regio.

ASML heeft direct contact met verhuurmakelaars en kapen alle huurwoningen weg omdat hun werknemers ontzettend veel verdienen (en maar weinig belastingbetalen). Daar kun je als Nederlander al niet meer tussenkomen. Hoewel gemeentes steeds meer proberen te verplichten dat de koper ook in het huis gaat wonen is ook de koopmarkt in Eindhoven totaal verstoord door o.a. ASML. Daar pesten ze alle Nederlandse kopers weg met idiote overbiedingen en zetten daar hun personeel in.

Dus ik zou zeggen koop ergens een stuk leeg land in Duitsland of Frankrijk en begin daar je eigen ASML-stadje en verkracht niet een hele regio voor jouw omzet! En hou lekker je postadres in Nederland zodat de belastingdienst ook nog wat binnenkrijgt.

edit:
Ja, ik weet dat ze ook huizen bouwen voor niet-ASML'ers. Maar dat is slechts een druppel op een gloeiende plaat en bereikt precies het doel wat ze voor ogen hebben: goodwill kweken.
Daar staat trouwens weer tegenover dat ze complete wijken in Veldhoven proberen op te kopen. En nu moeten ook speeltuinen en sporthallen verdwijnen. En om op lange termijn dingen voor elkaar te krijgen moet het beeld over je bedrijf natuurlijk wel positief blijven: Oftewel een paar huisjes bouwen.

En zoals al aangehaald wordt is het doel van dit bedrijf (hoera kapitalisme) om nooit te stoppen met groeien...ten kosten van eigenlijk alles....En ze doen het heel tactisch door de pan met warm water telkens wat heter te stoken. De regio (kikker) moet nu zorgen dat het niet levend gekookt wordt!

[Reactie gewijzigd door Tusk op 22 juli 2024 21:59]

[kami124]

Ik heb nog nooit van "klein India" gehoord en ik woon zelf in Eindhoven en werk ook nog voor ASML. Dus ik vraag me af welke wijken zo genoemd worden?

Wel een beetje hypocriet dat je ASML hier graag weg wilt hebben, maar dat ze wel hier belastingen mogen blijven betalen.

Ook dat verhaal van verhuurmakelaars heb ik nog nooit van gehoord, maar ze zullen vast wel iets van connecties hebben.

De haat naar ASML toe zit diep, dus ik denk dat ik het hierbij maar alvast bij ga laten.

[Tusk]

Ik wil ze niet weg hebben. Het is geen haat. Maar de uitbreidingsdrift moet een halt worden toegeroepen omdat de leefbaarheid van Eindhoven in het gedrang komt. En als ze dan gaan dreigen met allerlei zaken voor eigen gewin, dan knapt er bij mij wel iets ja.

Vergeet niet dat Nederland een ontzettend gunstig belastingklimaat heeft voor dergelijke bedrijven, dus ze zijn er zelf ook bij gebaat om hier belasting te blijven betalen. Dus dat is win-win.

En dat jij ergens niet van gehoord hebt, wil niet zeggen dat het niet bestaat. Want dat is wel degelijk het geval.

[kami124]

Welke wijken worden klein India genoemd?

[Verwijderd]

Ik ben een beetje allergisch voor dit soort dreigementen. Ik zou zeggen, doen dan! Breid maar lekker uit in het buitenland! Dan blijf je nog steeds hier belasting betalen en komt de leefbaarheid van Eindhoven en de omliggende dorpen niet in het gedrang.

Wij hier in België willen onze vrienden van ASML Veldhoven heel graag ontvangen te Leuven waar ook IMEC is gevestigd. Breidt de site rond de IMEC toren maar uit. Ik denk wel dat er een paar jaar geleden toen ze een parkeergebouw wilden bijzetten er problemen waren met vleermuizen die de verlichting van dat gebouw storend vinden. M.a.w. moet je s'nachts ervoor zorgen dat die beestjes het goed hebben indien je je dossier door de administratieve molen van de omgevingsvergunning wil krijgen.

ps. Onze overheden zijn (alle zes) volkomen onbekwaam om binnen de komende 20 a 25 jaar s'lands migratie probleem op te lossen. M.a.w. indien ASML graag migranten in dienst wil blijven nemen dan zal dat uitstekend en prima mogelijk blijven.
ps. Het Leuvense is een universiteitsstad en je hebt er al jaren IMEC. Je zal er dus geschoold personeel vinden. Zowel migranten als Belgen, als trouwens ook Nederlanders.
ps. Het bier en het eten is ook beter. Hoewel de bars in Veldhoven ook Duvel en Choeffe hebben, en hoewel de restaurants in Veldhoven ook allemaal uitstekend goed eten opdienen. Dat is waar.

[T-RaX]

Edit, artikel van Omroep Brabant is genoeg gedeeld 😄.

[Reactie gewijzigd door T-RaX op 22 juli 2024 21:59]

[Sylph-DS]

Deze uitspraak is niet per se gericht op Nederland (of Nederlandse politiek). Het is waarschijnlijk ook een geruststelling richting (potentiële) aandeelhouders. Voor een beursgenoteerd bedrijf is groei bijna onvermijdelijk (aandeelhouders zijn alleen blij als hun aandelen omhoog gaan). Als er reden is om te denken dat ASML niet meer kan groeien omdat ze geen werknemers meer kunnen vinden, dan heeft dat direct slechte invloed op het aandeel.

Eigenlijk moet je alles wat een CFO van een groot bedrijf publiek zegt zien als in eerste instantie gericht aan aandeelhouders, en daarna pas aan de rest van de wereld.

[Techcynic]

Ik ben een beetje allergisch voor dit soort dreigementen.

Dat een dreigement noemen polariseert lijkt mij onnodig. Het moet toch mogelijk blijven om een potentiële situatie ontwikkeling te schetsen zonder dat dit soort termen worden gebruikt.
Scenarios bespreken is vaak een heel zinnige manier om gezamenlijk tot oplossingen te komen...
Als men elkaar niet beschuldigd tenminste.

[NootNoot92]

Ik snap alleen niet waarom mensen altijd roepen dat ASML ``maar huizen moet bouwen``. Daar ligt het probleem helemaal niet, dat ligt bij de gemeente en overheid die dit gewoon ronduit dwarsbomen, laat staan stimuleren.
Er zijn altijd vermogende mensen en organisaties te vinden die in dit soort vastgoed wil investeren (trouwens wel steeds minder met de belastingen op inkomsten uit vastgoed), vooral als de vraag zo hoog ligt. Echter moet daar wel de ruimte en coöperatie aan gegeven worden.
Maar iedereen die de afgelopen 10 jaar niet onder een steen geleefd heeft, weer wat voor weerstand je krijgt en welke bureaucratische molen je in gegooid wordt als je ook maar het woordje ``bouwen`` of ``vastgoed`` bij onze overheden durft te laten horen.
En daarnaast zou het toch economisch veel gezonder zijn als deze huizen nou juist niet door ASML gebouwd zouden worden? Daarmee wordt de cirkel van cashflows veel groter en breder dan dat alles weer terug beland bij ASML, en blijft iedereen bij zijn leest... dan mag ASML het bij Lithografie houden.

[sympa]

Vergeet ook de buren niet, die houden ook van dwarsbomen. Hoe rijker hoe meer. Fietspad erbij? Nee, want fietsers zijn overlast.
En om niet te spreken van extra huizen aan het eind van de straat...

[Anoniem: 363533]

M.b.t. China in het artikel.

Ik zie het 'ach het maakt niet zoveel uit want....' gedrag weer langs komen. Dit zie ik nog steeds vaak, ook bij Nederlandse bedrijven in andere sectoren. Ben bang dat dit toch een gevalletje is van 'Het zal niet zo erg zijn, wij blijven gewoon lekker geld verdienen ook al is het gevaarlijk, achja achtja...'

Er moet echt een cultuuromslag gaan komen dat we niet meer in de jaren 90 leven en dat veiligheid vanzelfsprekend is en dat de wereld louter bestaat uit alleen maar goede actoren waar we vriendjes mee kunnen zijn. Het spanningsveld van de macht is al enkele jaren de verkeerde kant aan het uitslaan en het eindeloos maar deals blijven sluiten met 'bad actors' want 'haha, geld!' moet echt eens gaan stoppen. We moeten serieus gaan nadenken over met wie 'we' onze kennis delen en of het wel handig is om die kennis te delen. Kennis = Macht. Als je geen kennis meer hebt want je hebt die weggegeven heb je 0 meer te zeggen.

Vroegah was het 'might makes right', nu gaat het meer richting 'knowledge brings power'. Daarmee bedoel ik dus niet automatisch dat we naar de pijpen van het Witte Huis moeten gaan dansen. Nee: 'We' (en daarmee bedoel ik een select aantal Europese buren) moeten onze eigen kracht kennen en ook eens uitbuiten.

Ik zie het overigens somber in voor de 'Nederlandse' roots van ASML. Met een nieuwe CEO aan het roer zit dit bedrijf binnen een paar jaar elders, mark my words. Weer een gevalletje van 'too little, too late' van onze overheid en niet het genoeg 'koesteren' en de macht ervan uitbuiten. Dat zie je pas 'nu' gebeuren en dat is veel te laat. Je had mensen moeten 'embedden' in het bedrijf om ervoor te zorgen dat ze 'nooit' uit Nederland zouden vetrekken.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 363533 op 22 juli 2024 21:59]

[1Joshua5]

ASML kan wat mij betreft een schop onder hun kont krijgen, met hun idiote houding mbt immigratie.

[sympa]

Hoezo? Ze nemen goede - slimme - mensen aan. Hebben ze nodig daar. En is ook weer goed voor ons als land. Je weet wel, brengt geld binnen. Die medewerkers betalen loonbelasting, dat komt ons weer allemaal ten goede.

[dmantione]

Tja... hoe deed Philips dat destijds? Die zette een universiteit in Eindhoven neer om zijn personeel op te leiden. Ik snap de nood van ASML aan personeel, ik snap ook de problemen van onbegrensde migratie. De problemen op de woningmarkt, integratieproblemen e.d. komen niet ten koste van de winst- en verliesrekening van ASML.

[julG]

De TU/e is bezig met een (gedwongen) schaalsprong, deze is voornamelijk opgezet om personeel voor ASML op te leiden en zal dus achter de schermen vast door ASML opgezet zijn. Zie ook de mega-investering in een nieuw gebouw op de TU/e campus.

https://www.cursor.tue.nl...n-maar-onder-voorwaarden/

https://www.omroepbrabant...enen-in-onderzoek-bij-tue

[Sn0wblind]

Kennis migratie is uiteindelijk een voordeel voor nederland. Een groot deel van de migranten heeft alleen na 5 tot 10 jaar nog geen werk en daar wringt de schoen denk ik. Ons zorgstelsel is enigzins overbelast, dus er moet iets gegeven gaan worden voor de voordelen dat iemand hier kan ontvangen.

[dmantione]

Het zijn de meest nuttige migranten, maar ook een kennismigrant heeft een huis nodig, rijdt auto, gebruikt inderdaad de gezondheidszorg, vliegt waarschijnlijk vaker dan de gemiddelde Nederlander, krijgt kinderen en ga zo verder. We hadden in 2022 een migratiecijfer van 224.000, asielzoekers waren daar maar een beperkt deel van. Een migratiecijfer van 224.000 betekent dat je per jaar een stad als Eindhoven moet neerzetten, inclusief de bijbehorende snelwegen, spoorwegen, elektricteitscentrales en ga zo verder.

Onder normale omstandigheden al onmogelijk, we hebben ook stokstofakkefietjes waardoor er niet gebouwd wordt.

Dus de migratie moet omlaag en met asielzoekers stoppen (als dat al kan) lost het probleem niet op. Kenniswerkers moeten dus zeker ook bekeken worden. Ik begrijp het nut ervan heel goed, toch zijn er ook grenzen aan hoeveel kenniswerkers je kunt opnemen.

[freaq]

Wel belangrijk is dat we ook eenemigratiecijfer hadden van 179 duizend.

Maargoed asielzoekers is een ander verhaal dan een migrant die hier komt met van te voren al een goed verdienende baan die enorm veel opbrengt in belastingen van die migrant maar ook voor asml zelf wat ook weer geld in het laatje brengt.

Een universiteit opzetten is mooi,
Maar als we iets hebben geleerd van amerika is wereldwijd het beste talent as trekken toch de beste zet,

De beste van 18 miljoen is toch minder goed dan de beste van 7 miljard.

plus voor die universiteit resultaat oplevert ben je minimaal 4 jaar verder en dan heb je alleen nog maar juniors.

[Reactie gewijzigd door freaq op 22 juli 2024 21:59]

[dmantione]

Ik weet niet wat je bedoelt, maar het migratiecijfer is immigratie - emigratie, de (r)emigraten zijn er dus al afgetrokken. Het aantal immigraten in 2022 was 403.000.

[sympa]

En toch heb je ook die onderkant van de arbeidsmarkt nodig. Enfin, de asielzoekers mogen tegenwoordig veel sneller werken. Vroeger mochten ze niet eens onze taal leren als ze nog in de procedure zaten. Ofwel de beste manier om de fut die in mensen zit te vernietigen.

[cold_as_ijs]

Het probleem is niet zozeer migratie, maar een falende overheid die structurele problemen niet aanpakt. De stikstof crisis bijvoorbeeld, we weten al 50 jaar dat we er iets aan moeten doen en keer op keer zijn er besluiten genomen die niet mee hebben geholpen aan een oplossing. Dit bijt ons nu we veel huizen moeten bouwen. Dan het huizen bouwen zelf, al meer dan 10 jaar is er sprake van huizen te kort. Een beetje is niet erg, zorgt dat de prijzen overeind blijven. Maar de laatste 10 jaar is het adagium altijd geweest dat de markt het wel oplost. Jaar na jaar werden er te weinig huizen gebouwd om de bevolkingsgroei bij te benen. Nu zijn de migratiecijfers in nederland van 2022 niet perse heel representatief, hierin zit namelijk een vrij grote groep Oekraïners, dacht 150000.
Als laatste hebben we gewoon migratie nodig, om de ziekenhuizen draaiende te houden en de aankomende bevolkingskrimp te gaan compenseren. Dit betekend natuurlijk niet dat we de sluizen open moeten zetten, we kunnen niet alles absorberen zoals je ook al aangeeft.

[dmantione]

In grote lijnen ben ik het eens met je, maar op veel punten ook weer niet.

Eerst maar even de Oekraïeners: Oekraïeners mogen hier verblijven op een toeristenvisum. Ze zijn dus geen asielzoekers en ook geen migranten. Dat worden ze pas als ze daadwerkelijk asiel aanvragen of zich bij de gemeente inschrijven wegens een andere migratiegrond (bijvoorbeeld kenniswerker). Dan pas worden ze in het migratiecijfer meegeteld. Er zijn er die dat gedaan hebben, maar de grootste groep is juridisch gezien nog steeds toerist en is dus nog niet meegeteld in het migratiecijfer. Het cijfer is dan ook niet vertekend door de Oekraïners, wel denk ik dat het redelijk is om te verwachten dat velen zich de komende jaren alsnog officieel gaan inschrijven en dan wel meegeteld gaan worden.

Ik denk dat het bijbouwen van een stad als Eindhoven met bijbehorende infrastructuur, ieder jaar opnieuw, hoe dan ook niet mogelijk is. Als je tot die conclusie komt, dan volgt ook de conclusie dat migratie wel zozeer het probleem is. Ik denk dat het bijbouwen van een stad als Purmerend ieder jaar realistisch is en je zult migratie tot die proporties moeten terugbrengen.

Dat gezegd kunnen we op dit moment niet eens een stad als Purmerend ieder jaar neerzetten, omdat we in een verstikkend juridisch harnas van onder meer stikstof zitten. Op dat punt heeft de overheid inderdaad faliekant gefaald.

Wat betreft de stiktofcrisis: Die loopt al langer, maar is acuut geworden doordat twee verschillende milieuproblemen, namelijk zure regen en ammoniak, op één hoop gegooid zijn. Het probleem van de zure regen wordt als weinig urgent gezien, enerzijds omdat de doemverhalen die in de jaren '80 werden geschetst niet uitgekomen zijn, anderzijds is de uitstoot van NO2 dusdanig enorm gedaald, dat er geen punt van zorg is. Een euro 6-motor mag bijvoorbeeld 16 keer minder NO2 uitstoten dan een euro 1-motor en de euro 1-norm bestond in de jaren '80 nog niet eens. Met elektrisch auto's zal dat probleem nog verder verdwijnen, dus op zich kun je hier achterover leunen en het lost zich vanzelf verder op.

Ammoniak is een andere zaak. De uitstoot van ammoniak door veeteelt is flink gedaald, maar niet dusdanig dat het milieuprobleem zal verdwijnen. En dat betekent dat Nederland de nodige normen blijft overschrijden.

Beide problemen juridisch op één hoop gooien was een geniale truuk van de milieubeweging. Nu er nog maar één stikstofprobleem is, kun je huizenbouw laten stilleggen. Alhoewel bouwverkeer NO2 uitstoot en er niet zozeer een NO2- maar een ammoniakprobleem is, kun je nu zeggen dat het bouwverkeer stikstof uitstoot. Nederland stoot veel te veel stikstof uit, dus mogen er geen huizen gebouwd worden. Geniaal toch!

Het antwoord is dan ook complexer dan dat we al 50 jaar weten dat we milieuproblemen hebben. We zijn een landbouwsupermacht, onze kennis op het gebied van voedselproductie is evenzeer waardevol als de kennis van ASML. De milieubeweging wil dat we al 50 jaar geleden de boeren weggejaagd hadden, dat is evenwel niet in het belang van Nederland. Dat is de de reden dat die kwestie nog speelt.

De belangrijkste reden waarom dat tot een acute crisis heeft geleid, is evenwel niet het milieuprobleem zelf, maar een overheid die heeft lopen slapen bij het maken van wetgeving. Omdat die wetgeving deels nationaal, deels Europees is, is veranderen van die wetgeving even wat lastiger dan een wetje door het parlement jagen, maar dat is precies wat er moet gebeuren.

Tot slot migratie om de bevolkingskrimp te compenseren. Ik denk dat migratie om die reden de kortzichtige oplossing is: Ook migranten hebben ziekenhuizen en andere faciliteiten nodig, ook migranten zullen vergrijzen, je zult het probleem daarmee tijdelijk behelpen, maar uiteindelijk creëer je dan een soort piramidespel: Je hebt meer, meer, meer migranten nodig, want er blijven tekorten. Je zult moeten nadenken hoe je de behoefte aan arbeid kunt invullen zonder iedere keer maar weer op de gastarbeidersknop te drukken.

[Reactie gewijzigd door dmantione op 22 juli 2024 21:59]

[elteck]

Dat is een heel lastig probleem. Ik zelf werk op dit moment in de VS (Silicon Valley) als chip ontwerper. De bedrijven hier bestaan voor het overgrote deel uit eerste generatie immigranten. Ik zit nu op een afdeling van iets meer dan 300 man, waarvan er 4 in de VS geboren. Je kunt rustig stellen dat "big-tech" door immigranten wordt gedragen.
De reden dat immigranten het zo goed doen is simpel: Niet alleen is het een concentratie van de beste mensen uit de wereld. Maar emigratie is ook een behoorlijke uitdaging. Als je huis en haard achterlaat en opnieuw start, dan doe je je uiterste best om er wat van te maken. De meeste immigranten werken behoorlijk hard om vooruit te komen.
Maar je ziet hier hetzelfde probleem als in Nederland: gebrek aan ruimte en gebrek aan huizen. En ook hier is er best een grote groep die een rem wil op kennis migranten. Dat zou economisch zeer schadelijk zijn. Ja, ze maken gebruik van de infra structuur, maar bij dag 1 dat ze binnen komen, dragen ze ook bij aan de hoogste belasting-schaal. Als je dit artikel over dat staatscommissie rapport leest: https://www.nrc.nl/nieuws...aart-te-behouden-a4187001, is arbeidsmigratie 25% van het totaal. De grootste groep is de gezinshereniging. Daar kun je best wel wat beperkingen in aanbrengen (enkel eerste lijn bijvoorbeeld). Ook zou het mooi zijn als we iets Europeser denken, zodat je niet alles binnen de landsgrenzen hoeft te doen.

[BvdW1978]

Frits Philips wilde de TH destijds in eerste instantie in 's-Hertogenbosch hebben wegens een beter stedelijk en cultureel klimaat. De Commissies Holst kwamen uiteindelijk met Arnhem als eerste voorkeur, Eindhoven als tweede. Het kabinet had een duidelijke voorkeur voor Eindhoven en ook Frits is uiteindelijk pas na de kabinetsvoorkeur voor Eindhoven gedraaid in zijn standpunt en heeft er een miljoen gulden opgegooid als donatie aan de stichting die een TH in het zuiden van Nederland (vestigingsplaats nog onbekend) moest gaan regelen om er Eindhoven van te maken.

[JohnKarma]

Werkvisum en dan zijn we er voor een heel eind. Mensen die we nodig schijnen te zijn kunnen hier dan komen, maar wel en alleen als ze iets bijdragen. Die flauwekul dat we mensen nodig hebben voor alle werk klopt gewoon niet. In de zorg is het krap een procent qua arbeidsmigranten. Er moet ook de mogelijkheid zijn om bij te sturen wie hier komen en ook weer weg moeten eventueel, dan kan er ook wat balans zijn in wat het oplevert en kost.

[Dark Angel 58]

Wat als ASML naar China verhuist?
Kan dat? Maar wel op voorwaarde dat ASML hun producten ook aan andere landen blijven leveren, dus geen export restricties instellen door Chinese overheid.

[aap]

Dat zou wel de snelste manier zijn om van je intellectual property af te komen.

[MrMarcie]

Gisteren na die sprong mijn aandelen op € 755 verkocht. Springen daarna nog door naar € 788 !! En vandaag dik over de € 800. Soms kan je er zo naast zitten, grrrrrrr.

[MrMarcie]

Heb je goed gedaan. Ik moet nog ff doorsparen en de 50 al een tijdje geleden gezien. Slik...