ASML: vraag naar machines blijft ondanks inflatie en China-beperkingen sterk

ASML zegt dat er onder klanten nog steeds veel vraag is naar zijn chipmachines, ondanks de onzekerheid binnen de chipmarkt. Sommige klanten zeggen wel een voorkeur te hebben dat leveringen worden uitgesteld, maar andere klanten geven weer aan machines sneller te willen.

Sommige klanten hebben de productiecapaciteit van hun ASML-machines verlaagd, andere klanten hebben weer aangegeven in de toekomst minder te gaan uitgeven aan die ASML-machines, zegt Chief Financial Officer Roger Dassen. "Voor het eerst in lange tijd zien we ook dat sommige klanten zelfs aangeven machines later te willen ontvangen."

Ondanks deze minpunten, die voor een groot deel worden veroorzaakt door de huidige hoge inflatie en dalend consumentenvertrouwen, blijft de vraag naar ASML-machines sterk en groter dan het aanbod. "Het leeuwendeel van onze klanten blijft ons pushen als het gaat om het krijgen van de chipmachines, en dan het liefst zo snel mogelijk." Als een klant dan uitstel aangeeft, staan andere bedrijven volgens Dassen te springen om hun bestelling weer naar voren te laten halen. De orderontvangst van 8,9 miljard euro in het afgelopen kwartaal blijft dan ook een recordgetal, zegt Dassen. Nu heeft ASML in totaal ruim 38 miljard euro aan bestellingen openstaan.

Bij de besprekingen van de kwartaalcijfers gaat Dassen ook in op de Chinese handelsbeperkingen die door de Verenigde Staten zijn opgelegd. Als onderdeel van deze beperkingen mogen bedrijven niet zonder vergunning van de VS chips en chipmachines leveren aan Chinese bedrijven, als hier Amerikaanse technologie in zit.

De gevolgen van deze handelsbeperkingen voor ASML zijn volgens Dassen beperkt, met de kanttekening dat het bedrijf de documenten nog volledig moet evalueren. Dassen zegt dat er weinig Amerikaanse technologie in de ASML-chipmachines zit en dat non-euv-lithografiemachines zoals voorheen aan Chinese bedrijven verkocht kunnen worden. ASML geeft wel toe dat het besluit van president Biden gevolgen kan hebben als Chinese bedrijven daardoor geen andere machines kunnen aanschaffen die wel Amerikaanse technologie bevatten, waardoor ze bepaalde producten niet meer kunnen maken. Dan zouden die bedrijven potentieel geen of minder ASML-machines nodig hebben.

ASML had in het afgelopen kwartaal een netto-omzet van 5,8 miljard euro en een nettowinst van 1,7 miljard euro. In het kwartaal verkocht het Veldhovense bedrijf tachtig nieuwe lithografiemachines en zes gebruikte.

Reacties (80)

[epic_fail]

De NPO heeft in september een korte docu (als ik het zo mag noemen) van 20 minuten gemaakt over ASML: https://www.youtube.com/watch?v=-8ExdcPtyQ4

Is nuttig voor de lezers wat nog niet helemaal weten wat ASML doet!

[CAD_Allard]

Dit is een samenvatting van een langere docu. De volledige docu van 53minuten kan je hier vinden:
htmlhttps://www.vpro.nl/progr.../het-geheim-van-asml.html

[epic_fail]

Dat wist ik niet! Super!

[dmantione]

Dit kan er dus toe leiden dat ASML het gebruik van Amerikaanse chips en componenten gaat uitfaseren in de lithografiemachines, om toch te kunnen leveren...

[d.bakker84]

Dit zie ik niet zo snel gebeuren, aangezien grote delen van de machine in de VS ontwikkeld worden met Amerikaanse technologie. Als dit opnieuw ontwikkeld moet worden zonder Amerikaanse technologie zijn ze zo weer jaren verder.

[Blokmeister]

Precies dit inderdaad. Jaren lijkt me nogal een understatement hier. Ze maken ongelofelijk belangrijke optische componenten (https://www.asml.com/en/c...-asml/locations/wilton-ct), zonder deze zouden de machines nooit werken. Om dan nog maar niet te spreken over de EUV-lichtbron die ook in de VS wordt gemaakt https://www.asml.com/en/c...-asml/locations/san-diego.

[Reactie gewijzigd door Blokmeister op 24 juli 2024 07:31]

[uncle_sjohie]

Ze werken met ~200 leveranciers, die soms ook flinke stukken IP inbrengen in het proces. Die Amerikaanse invloed is niet zo groot als je misschien denkt. Maar dit noemen we dan wel machines, het zijn meer geïntegreerde oplossingen waarom een fabriekshal gezet wordt. Hun opdrachtgevers kunnen niet even een ASML machine er uit knippen, en er een Canon voor in de plek plakken.

[d.bakker84]

ASML heeft 5 vestigingen in de VS die je niet zomaar even vervangt zonder gebruik te maken van de Amerikaanse personeelsleden. Er vindt ook echt veel ontwikkeling in de VS plaats.

[dmantione]

Als ik het artikel lees, dan is ASML zelf het niet met je eens.

[d.bakker84]

De Amerikaanse tech zit hem vooral in de EUV machines, die toch al niet naar China mochten. Ik denk dat Dassen het daarom zo stelt.

[uncle_sjohie]

Dassen stel dit zo, omdat hij de CEO is, en dus wéét waar hij het over heeft. Veel meer dan jij, ik of welke andere reaguurder hier ook. (alhoewel mijn partner bij een van hun toeleverancier werkt, en wel es wat fluistert)

[Pe Nis]

Dassen is CFO, CEO is Wennink.

[d.bakker84]

Ik werk zelf bij ASML en dagelijks samen met onze Amerikaanse collega's, dus ik weet ook wel een beetje waar ik het over heb.

[uncle_sjohie]

2 v/d 5 behelzen support en commerciële faciliteiten, 3 doen primair R&D. Verder zit IP niet zelden in een aparte BV, denk aan Apple die alle IP in een Ierse BV heeft zitten, en daarin fiscaal voordelig royalties ontvangt, vanuit de andere Apple entiteiten.

[Superstoned]

Ik vraag me af of ze de Amerikaanse IP dan aan een Nederlandse BV kunnen verkopen om van de beperkingen af te zijn? Je zou denken van niet maar ik kan zo ff niet verzinnen wat daar niet aan kan.

[SuperDre]

Nouja, als ik het artikel zo zou moeten geloven zou juist NIET grote delen van die machines ontwikkelt worden in de VS en met Amerikaanse technologie (die overigens vaak helemaal niet 100% amerikaans is en daarmee dus twijfelachtig dat ze daar een beperking op gebruik op kunnen instellen).

[Cergorach]

Het zou me niet verbazen dat ze naast de ontwikkeltrajecten in de VS dergelijke losstaande ontwikkeltrajecten ook in andere delen van de wereld op poten gaan zetten om zo de global business continuïteit te garanderen. Ik denk aan Europa en Afrika, Azie is lastig omdat daar ook van alles speelt. Een bedrijf opzetten in China heeft eigenaarschap beperkingen, waardoor ik me goed kan voorstellen dan een ASML daar niet aan wil beginnen...

[Verwijderd]

Naast IP-diefstal in China door de overheid daar

[Milanobrotchen]

Ik merk vaak dat China doet reverse engineeren en zelf probeert achter dingen te komen, maar ja China heeft er best wel lak aan aan dingen precies hetzelfde te maken als andere producten.

[amigob2]

Roep toeter, de Overheid daar doet helemaal niks het zijn bedrijven die dat doen.
Als je geen patent aanvraag in China doet moet je niet zeuren dat ze het kopieren, voor de Chinese markt. Er bestaat namelijk geen wereld patent. Als een product met IP van westerse landen van China naar Europa ge exporteer wordt worden er gewoon royalties betaalt, en als dat niet gedaan wordt wordt het product gewoon in beslag genomen

En kom eens met een voorbeeld dat er diefstal gepleegd is ? Het voor beeld dat je kunt noem( was alleen een bedrijf ) is het stelen van software van ASML , maar dat bedrijf bestaat niet meer en Samsung de afnemer van dat bedrijf is diep door het stof gegaan.

[Reactie gewijzigd door amigob2 op 24 juli 2024 07:31]

[amigob2]

ASML is eigenaar van die grote delen in de US, ze kunnen de IP zo meenemen, en gedach zeggen tegen de US.

[Pe Nis]

Klopt deels....

[Reactie gewijzigd door Pe Nis op 24 juli 2024 07:31]

[Verwijderd]

Wat geen slechte zaak zou zijn. Uiteindelijk wil je niet door een ander land unilateraal opgelegd krijgen wat je wel en niet kan of mag doen.

Dat zullen we zelf wel bepalen.

Bovendien is het goed om de kennis van die technologie binnenshuis te hebben. Bovendien is het goed dat er concurrentie in de markt is. Bovendien verkleint dit de supply line. Bovendien ...

Dan al die uitleg zoals: maar de Amerikanen verdedigen ons, dus moeten wij braaf luisteren en zwijgen: jaja, dat zal wel. Gewoon zelf ontwikkelen en zelf beslissen.

[Sissors]

Dat ze het binnenshuis ontwikkelen betekend niet dat het niet bij hun Amerikaanse vestigingen ontwikkeld wordt. Dan moeten ze die geheel uit het ontwikkelproces knippen, en niks inkopen van Amerikaanse leveranciers. Om er dan achter te komen dat Nederland ze exact dezelfde limitaties kan opleggen, wat al eerder is gebeurd met EUV machines. En waar mij niks mis mee lijkt, we hoeven ons niet altijd in een slechtere geopolitieke situatie neer te laten zetten zodat ASML wat meer winst op korte-termijn kan maken.

[Verwijderd]

Maar de beslissing ligt dan wel bij de regering van Nederland. Die waar Nederlanders voor gestemd hebben. En waar dus een Nederlandse gelegitimeerd en democratisch gecontroleerd proces achter schuil gaat.

M.a.w. is er een politicus die het aan het Nederlandse volk hard wil maken dat zulke maatregels geschrapt moeten worden, en stemt de bevolking daar op, dan kan het ongedaan gemaakt worden.

Iets wat niet kan zolang het de Amerikanen zijn die daarover beslissen.

[Sissors]

Dat kan dan ja, maar dan moeten ze dus wel zich compleet los halen van iets wat ontwikkeld is in Amerikaanse vestigingen, of hell in welke vestiging buiten Nederland dan ook. Zodat ze daarna alleen afhankelijk zijn van de Nederlandse politiek, het is niet alsof ze het dan zelf kunnen besluiten. Dus of ASML daar onder de streep nou zoveel bij te winnen heeft. Volgende keer verbiedt Nederlandse regering iets wat Amerikaanse prima vindt, tja, dan kunnen ze alles naar Amerika verhuizen.

[dmantione]

Belangrijk is dat de Nederlandse overheid niet zomaar Nederlandse bedrijven zal kapotmaken, het is een afweging tussen onze Nederlandse strategische belangen en onze economische belangen. De Amerikaanse overheid zal de economische belangen van Nederland worst wezen en alleen kijken naar Amerikaanse strategische belangen. Daarmee moeten we niet willen dat vreemde mogendheden de baas gaan spelen over onze eigen strategische technologie.

[Sissors]

Ik denk dat dat Amerikaanse overheid ook heel weinig interesse heeft in ASML kapot te maken... Maar goed, die hebben natuurlijk andere prioriteiten onder de streep. Dat is zo. Maar het punt is dus dat ASML ook Amerikaanse strategische technologie gebruikt. Zo goed als elk bedrijf doet dat. Net als dat je waarschijnlijk niet veel bedrijven vindt die geen Europese strategische technologie gebruiken.

[d.bakker84]

De hele chipindustrie bestaat bij de gratie uit samen ontwikkelen. Alles binnenshuis houden is al lang niet meer mogelijk. Toeleveranciers/partners van ASML zitten overal.

[Verwijderd]

Maar de meerderheid is wel in ieder geval al binnen de EU ontwikkeld. Wanneer het over handelssancties gaat volgt Nederland toch al de EU en EC.

M.a.w. België voor IMEC en Duitsland voor Zeiss: Nederland is het met die landen grotendeels eens wat betreft China. Het is het niet altijd eens met de VS.

[dmantione]

Economische sancties zijn ook een Europese bevoegdheid, en dat maakt zowel België als Duitsland voor wat ASML betreft gewoon "binnenland".

[aap]

Ik wou wel duidelijker willen weten wat onder "Amerikaanse technologie" valt.
Want ik denkt dat het praktisch onmogelijk is zo'n lithografiemachine te bouwen zonder een enkel component dat in Amerika of door een Amerikaans bedrijf geproduceerd is.

[Blokmeister]

Je kan hierbij denken aan de EUV-lichtbron uit San Diego (https://www.asml.com/en/c...-asml/locations/san-diego) of aan optische componenten uit Wilton (https://www.asml.com/en/c...-asml/locations/wilton-ct).

Dit zijn inderdaad componenten die je niet zomaar vervangt door Europese alternatieven, die zijn er gewoonweg niet.

[dmantione]

Inderdaad, je vervangt ze niet zomaar. Je moet evenwel wel in gedachten houden dat de EUV-lichtbron enorm inefficiënt is en daardoor beperking is voor de hoeveelheid chips die de machine in een bepaalde tijdspanne kan produceren. Als het goed is, is ASML al lang naar mogelijkheden aan het kijken om dat te verbeteren, zowel binnen als buiten de huidige leverancier.

Mocht de EUV-lichtbron wegvallen, dan kan een pad buiten de huidige leverancier opgepakt worden. Het zit er dik in dat dat voorlopig een verslechtering zou zijn (als het überhaupt haalbare kaart is), maar de boodschap is dat het niet zo zal zijn, dat er überhaupt geen mogelijkheden zijn, en ASML zou eraan kunnen denken om specifieke producten voor zijn Chinese klanten te gaan ontwikkelen. China bestelt machines zat om dat te rechtvaardigen.

[Blokmeister]

Misschien heb je gelijk. Ik ben benieuwd of ASML dat kan zonder San Diego binnen afzienbare tijd, of überhaupt. Ik weet niet wat voor octrooien er op de huidige technologie zitten die in dat geval niet gekopiëerd mogen worden.

Iets anders: ik ben het met je eens dat de EUV-lichtbron niet superefficiënt is, maar de grootste inefficiëntie zit in de absorptie van EUV door de spiegels. Zo'n bron produceert rond de 250W aan EUV dat de scanner in gaat (zie EUV litho wiki), maar alsnog haalt een machine maar een throughput van 160 wafers per uur met een dosis van 30 mJ/cm2 (zie specs 3600D op website ASML). Dat kan alleen maar als je die 250W bijna compleet absorbeert in de optische kolom en er een fractie op je wafer landt.

[SuperDre]

Omdat iets in amerika gefabriceerd wordt wil dat nog niet zeggen natuurlijk dat het daarmee ook amerikaanse technologie is, kan goed zijn dat bv het patent voor die EUV-lichtbron hier in europa ligt, maar dat het bedrijf in San Diego het uiteindelijke onderdeel fabriceert, daarmee kun je dan niet spreken van amerikaanse technologie.

[uncle_sjohie]

Zonder een bepaald onderdeel van een Nederlandse toeleverancier geldt dat ook, en dan ook in de VS. Dit soort complexe machines hangen van internationale samenwerking aan elkaar, letterlijk.

En ze hebben te werken het met fenomeen "dual use". Een controller die die EULV machine aanstuurt, kan dat ook doen voor zeg de radar van een Patriot batterij. In het eerste geval mag dat naar China verkocht worden, in het 2e niet.

[cold_as_ijs]

Onmogelijk om Amerikaanse componenten te weren uit de machine, je moet daarvoor een hele nieuwe supply chain gaan opzetten met nieuwe bedrijven die nu gewoon niet bestaan. Die bedrijven moeten IP bezitten etc…

Simpel voorbeeld zijn bijvoorbeeld FPGA’s, daarvan zijn de 2 grootste leveranciers Amerikaans. Zal vast ook een chinese aanbieder zijn en dan houdt het op.

Als je dat allemaal oplost kom je met het probleem dat je geen zaken meer kan doen met Amerikaanse bedrijven, dus Intel en Micron vallen weg als klant net als een hele rits kleinere klanten. Vermoedelijk kunnen we dan ook niet meer aan de aziatische klanten leveren omdat die geen zaken mogen doen met bedrijven die de handelsbeperkingen omzeilen.

Dus ja als je ASML de nek om wil draaien

[dmantione]

Nou, nee, de machines voor Intel krijgen gewoon Amerikaanse FPGA's, maar bouw voor China een machine die Chinese FPGA's in zich geeft. Je kunt natuurlijk ook FPGA in een ASIC converteren en NXP die in zijn fab in Nijmegen laten maken. Kost allemaal en tijd en energie, dat is duidelijk, maar dit gaat juist om het tegenovergestelde van ASML de nek om draaien: China is een grote afnemer, het varieert sterk per jaar hoeveel, maar er zijn momenten geweest dat 30% naar China ging.

[cold_as_ijs]

FPGA's zijn maar ee, er zit zoveel US based technologie in de machines dat het gewoon niet realistisch is. Dan krijg je gewoon het tweede probleem dat amerikaanse bedrijven niet meer aan ASML mogen leveren omdat we de handelsbeperkingen omzeilen. Maakt dan geen reet uit of ze wel of niet met amerikaanse componenten worden geleverd aan China

[dmantione]

Zoals ik elders schreef, ASML lijkt het daar niet mee eens te zijn, maar er is nog een tweede kwestie: De Amerikanen zijn vragende partij. Als Amerikaanse bedrijven niet meer aan ASML mogen leveren, krijgt Intel geen chipmachines meer. Dat gaat dus nooit gebeuren. De Amerikanen proberen uiteraard wel uit hoe ver ze kunnen gaan.

[litebyte]

Dat is mogelijk. Maar ASML is feitelijk een van de meeste belangrijke geo strategische bedrijven ter wereld. Er zal ongetwijfeld alles aan worden gedaan door de VS om levering aan China, ook zonder 'VS techniek' te dwarsbomen.

Toevoeging:
Losstaande van de techniek, de VS is al een tijdje bezig om dit te bewerkstelligen: nieuws: 'VS wil dat Nederland export lithografiemachines ASML naar China blok...

Kan helaas het artikel niet meer terugvinden maar er is volgens mij vorig jaar al door de CEO van ASML gereageerd op het leveren aan China en hun visie hierop.

[Reactie gewijzigd door litebyte op 24 juli 2024 07:31]

[mbbs1024]

Als er geen Amerikaanse onderdelen meer inzitten, vinden de Amerikanen wel andere manieren om de Nederlandse regering te dwingen om een exportverbod in te stellen.
Wat invoerrechten op Nederlandse produkten verhogen, en klaar is kees.

[Han_Solo]

Nee, want dan bestaat de grote kans dat de Nederlandse regering export gaat verbieden. Verdrag van Wassenaar. Behoefte aan chips wordt alleen maar groter, dus de machines gaan naar een ander land.

[Mol_1248163264]

Tja tegenwoordig gaat bijna overal een chip in. Die markt zal voorlopig nog even doorgroeien.

[911GT2]

Ja maar de chips die ASML maakt gaan niet overal in. De huis-tuin-en-keukenchip komt echt niet van een ASML machine.

[Blokmeister]

Hieronder is al meer aangegeven dat ook oudere generaties machines van ASML nog in gebruik zijn. Deze worden gebruikt voor oudere chips, wat klopt, maar de situatie is in het echt iets ingewikkelder.

Elke chip is opgebouwd uit lagen. De onderste lagen zijn de meest kritieke lagen (voor de kenners onder ons: het gaat hier vooral over de onderste Back-End Of Line of BEOL), en deze wil je het liefst zo klein mogelijk maken. De machines van ASML schieten hier alleen het patroon in een fotogevoelige lak, waarna de ontwikkeling van de lak en het uiteindelijke bouwen van de chip gebeurt op hele andere machines (etsen, materiaaldepositie, ionendotering, enzovoort). Vervolgens schiet je weer het patroon van een volgende laag en ga je het hele proces weer door. Elke volgende laag is weer een beetje groter dan de volgende laag, en dus kan je die lagen weer maken op oudere machines met een minder goede resolutie.

Als je dan een nieuwe generatie chip wil maken, gebruik je eigenlijk het hele vorige proces, en plak je er een paar nog kleinere lagen onder, waardoor de kleinste structuren onderaan je chip weer wat kleiner worden. Het betekent eigenlijk dat je het hele proces van de vorige generatie gewoon gebruikt voor de volgende generatie, maar dan met een paar toevoegingen voor de allerkleinste lagen. Je ziet het goed in dit plaatje. Voor de volgende node plak je er een nog kleiner laagje onder.

[kizke]

Het is niet per definitie dat de kleinste structuren in een chip ook de meest geavanceerde lithografie nodig hebben. Door bijvoorbeeld self-aligned quadruple patterning kan een "dikke" lijn 4 maar zo smal, en verdubbeld worden gemaakt, kleiner dan wat je met de beste machine kan maken, dus kan de onderste (FEOL, niet BEOL) laag met een DUV machine worden gemaakt, en de laag daarboven, die bijvoorbeeld de lijnen opknipt met een EUV machine worden gemaakt. Binnen een chip heb je inderdaad een mix-and-match van verschillende machinetypes, waarbij zo veel mogelijk van oudere generaties gebruik wordt gemaakt (die zijn goedkoper/sneller), en alleen als het niet anders kan van de duurdere nieuwe.

Nieuwe generaties zijn niet een kleinere laag eronder, maar je transistor laag proberen te schalen, en alle connecties daarnaartoe netjes mee nemen. DRAM bijvoorbeeld ziet er al heel wat jaren qua structuur hetzelfde uit, alleen steeds dichter op elkaar, de print technieken zijn wel heel ergs anders dan jaren geleden

[Blokmeister]

Heb je helemaal gelijk in. Ik wilde dat even niet noemen om het verhaal niet te complex te maken. Maar nuttige toevoeging nonetheless!

Überhaupt is FEOL lithografisch niet echt een moeilijke laag. Veel maskerstructuren zijn best groot, dus die kan je prima op DUV doen. Het is pas in BEOL/MOL (wellicht met uitzondering van de gate) dat EUV kan helpen en waar de focus ligt, maar hoe dat gaat is natuurlijk per laag een kosten/baten-analyse.

[Mol_1248163264]

Volgens mij maakt ASML ook nog steeds de oudere generatie machines voor de 'simpele chips'. Niet elke chip fabrikant produceert high-end chips. Bovendien zijn de simpele low-end chips veruit het grootste deel van de markt.

[Reactie gewijzigd door Mol_1248163264 op 24 juli 2024 07:31]

[rolf1234]

Op dit moment loop ik mijn stage bij ASML.
90% van de PAS5500 machines, geproduceerd in 1992, worden vandaag de dag nog steeds gebruikt.
Sterker nog, het programma dat ik moet maken voor mijn stage, is een programma dat een van de klanten gebruikt om 8 PAS5500's in 1 fabriek te monitoren.
ASML is actief bezig oude machines weer in te kopen om ze weer te refurbishen en opnieuw te verkopen.
Ze zijn zelfs zo populair dat ze nu bezig zijn met het '2030' project, zoals het hier op de werkvloer genoemd wordt, waar alles in de machine zoveel mogelijk van deprecated hardware en software af wordt gehaald omdat de machines tot minstens 2030 support moeten blijven houden.
Mooi, want zo ben ik ook aan mijn stage gekomen
De vraag naar de oudere machines, die nog in de gemiddelde huiskamer passen, (in tegenstelling tot de nieuwste machines) zijn inderdaad nog steeds zeer populair.

[Reactie gewijzigd door rolf1234 op 24 juli 2024 07:31]

[Dr_Frickin_Evil]

Kijk je even uit wat je allemaal op een openbaar forum zet?

[rolf1234]

Zeker, alle informatie bovenstaand is non-confidentional informatie
Eerste 3 weken ben ik alleen maar bezig geweest met mandatory cursussen, alle regels zijn er zo'n beetje ingebrand.
Wel netjes dat je me hier op wijst. Bedankt

[zonoskar]

Ik ben wel eens op de vingers getikt door mijn GL voor minder ASML info. Dus ik zou even wat opruimen als ik jou was.

[rolf1234]

Na de opmerking van Dr_Frickin_Evil gelijk even aan mijn internship coach gevraagd wat hij er van vond, zei dat het prima was
Alle informatie is ook te vinden op publieke ASML websites.
Zowel de cijfers, als de huidige projecten die in gang zijn.
https://www.asml.com/en/n...three-decades-of-pas-5500
https://www.asml.com/en/products/refurbished-systems
https://www.asml.com/en/c...et-share-for-pas-req51585
https://www.ed.nl/asml/le...rlengd-tot-2030~a79f1e60/

[Pe Nis]

Inderdaad!!!

[Milanobrotchen]

Goede inside information, alleen ik zou wel op passen wat je allemaal lekt. want andere bedrijven vinden dit soort informatie erg leuk.

[d.bakker84]

Veel van de huis tuin en keuken chiops komen zeker wel uit een ASML machine. ASML levert niet alleen de high end systemen.

[Mol_1248163264]

Mooi overzicht met de type machines die ASML over de laatste jaren heeft verkocht.
https://www.statista.com/...es-of-asml-by-technology/

Je kunt zien dat de oude machines in 2021 nog steeds een relatief groot deel van de markt uitmaken.

[Reactie gewijzigd door Mol_1248163264 op 24 juli 2024 07:31]

[ELD]

Bijna alle “moderne” systemen en machines van ASML sinds midden jaren negentig tot nu zijn nog in gebruik. ASML heeft een groot refurbishment programma en maakt nog steeds updates voor oude machines.

Kans is dus heel groot dat simpele chips gemaakt zijn op ASML machines

[Yzord]

ASML is wel een bedrijf wat toch wel een endboss label behoort te krijgen. Ik zou het zo jammer vinden als het wordt overgenomen door wie dan ook uit het buitenland. Lekker hollandse chips.

[d.bakker84]

Met een marktwaarde van 175 Miljard is het niet een bedrijf dat zomaar overgenomen wordt. Dan moet er ook nog een bepaald voordeel voor de aandeelhouders in zitten om er mee in te stemmen. Niet zo'n groot risico volgens mij.

[lighting_]

Amerika en/of EU zal een overname van ASML door een chip partij nooit goedkeuren. Zo krijgt de partij monopolie positie over hun concurrenten.

[Verwijderd]

Als R&D Assistant bij IMEC in België is het een waar genoegen om met de NXE 3400 te werken. High NA EXE zal begin 2023 in Veldhoven gebruikt worden door IMEC engineers als dit niet al is.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 24 juli 2024 07:31]

[Thoppie]

Ik wil hier niet te lullig doen, maar iets delen over EXE timings, past dat binnen je NDA?

[Verwijderd]

Zeker geen domme vraag. Niet dat er een persbericht geweest over dit feit maar het is zeker geen bedrijfsgeheim. En de timing is redelijk breed.
Daarom zet ik er bij "... als dit niet al is".

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 24 juli 2024 07:31]

[Amanoo]

Het verbaast me niets. Ik loop wel mee in de embedded wereld, en ik zie hoe extreem moeilijk het is om aan iets met chips te komen. Een uitbreiding voor onze PLC, en je wacht zo een half jaar. Raspberry Pi was eerder niet beschikbaar, nu bij vlagen en vaak betaal je het drievoudige ook nog. Diverse IC's zijn bijna onvindbaar. Wat ons betreft zijn we nog maar net voorbij de coronapiek maar nog steeds volop in de pandemie waartijdens deze extreme tekorten begonnen. Links en rechts blijft winst liggen omdat onderdelen niet te krijgen zijn.

En tja, waar extreme vraag naar chips is, is extreme vraag naar machines die ze kunnen maken.

[Reactie gewijzigd door Amanoo op 24 juli 2024 07:31]

[dutchdevil83]

Dit soort Amerikaanse besluiten zorgt er alleen maar voor dat er in Europa ook in versneld tempo chip fabrieken gebouwd gaan worden. En wie nu slim instapt kan (letterlijk) de buurman van ASML gaan worden en daarmee voorsprong nemen op de concurrentie.

[lighting_]

De elektrificatie wereldwijd zal de vraag alleen maar aanjagen.

[dmantione]

In een verandingsmotor valt er veel meer door chips te monitoren en regelen dan in een elektromotor, hoor.

[lighting_]

ICE verkopen zullen de komende jaren inzakken. EV heeft meer chips dan een ICE.
De elektrificatie omvat meer dan alleen EV. Denk aan zonnepanelen, thuis batterijen, vergaande robotisering etc

[Reactie gewijzigd door lighting_ op 24 juli 2024 07:31]

[dmantione]

Er is geen fundamentele reden waarom dat zo is, eerder dus omgekeerd.

[lighting_]

Op basis van feten klopt jouw redenering niet
https://magazine.vab.be/op-weg/tekort-chips/

Zitten er in budgetvriendelijke auto’s 150 halfgeleiders, dan zijn dat er in elektrische luxewagens gemakkelijk 3000 en meer.

Die 3000 en meer overstijgt makkelijk het aantal chips in plofmotoren.

[Reactie gewijzigd door lighting_ op 24 juli 2024 07:31]

[dmantione]

budgetvriendelijke ice
luxe elektrische wagens

Dan heb je het antwoord.

[lighting_]

Prima. Zullen we het transparanter maken en het speelveld gelijk trekken.
Kom jij dan eens met harde cijfers (van betrouwbare websites) tussen aantal chips ICE en EV.
Laten we daarover discussiëren. Ipv jouw mening zonder onderbouwing.

[Reactie gewijzigd door lighting_ op 24 juli 2024 07:31]

[dmantione]

Ik heb de onderbouwing al gegeven: Een verbrandingsmotor heeft een engine control unit nodig waarin de nodige chips zitten. Een elektrische motor niet, maar er is wel weer wat batterijbeheer nodig. De grootste verschillen in chips worden veroorzaakt door niet-esssentiële onderdelen: In een Fiat Panda zitten (veel) minder chips dan in een Mercedes S-Klasse.

Als je kijkt naar wat er aan elektrische auto's op de weg rijdt, dan zijn dat vooral dure luxe auto's. Een Tesla heeft voor aansturing van zijn dik scherm en autopiloot natuurlijk de nodige chips aan boord, maar dat heeft niets met de elektromotor te maken. Hij gooit evenwel wel de statistieken omhoog, want Tesla heeft een bepaald marktaandeel in elektrische auto's. Maar het is niet alleen Tesla, want goedkope elektrische auto's zijn er nog niet veel.

Als je wilt kijken naar wat er fundamenteel aan met de hoeveelheid chips gebeurt dan zou je een auto moeten pakken met weinig optionele systemen die zowel in brandstof als elektrisch te krijgen is. Ik denk dat de Fiat 500 een goed studieobject zou zijn. Als je vraag is of ik even kan opreutelen hoeveel chips er in beide auto's zitten, dan is dat geen heel redelijk verzoek, maar ik wil best wel even zoeken of ik daar wat over kan vinden.

[Reactie gewijzigd door dmantione op 24 juli 2024 07:31]

[lighting_]

Als je googled lees je dat de algemene consensus is dat een EV meer (grofweg 2 maal meer) chips gebruikt dan een ICE.
Goed. Je hebt het dan wel over EV met alle sensoren/camera/computer chips etc.
Deze zitten dan in de prijsklasse 40k en hoger. Is dit het luxe segment? Weliswaar.
Gaan een groot aantal van deze sensoren en chips ook naar de midden en lagere klasse? Ben ik absoluut van mening. Dat is nooit anders geweest. Airco/ABS waren in het begin ook alleen voor de luxe auto's beschikbaar.

[Reactie gewijzigd door lighting_ op 24 juli 2024 07:31]