Huishoudens en de industrie stoten jaarlijks miljarden tonnen CO2 uit. Ondanks verduurzaming neemt de uitstoot maar langzaam af, waardoor het halen van de klimaatdoelen steeds lastiger wordt. Zouden we CO2 niet uit de lucht kunnen halen met behulp van technologie? Ja, bijvoorbeeld met direct air capture.
In de komende decennia moeten er drastische maatregelen worden genomen om de voorgenomen klimaatdoelen te halen. Wil Europa in 2050 emissieneutraal zijn, dan moet de menselijke verslaving aan het verbranden van fossiele brandstoffen grotendeels worden uitgefaseerd. In plaats van verwarmen op gas, rijden op benzine of diesel, en staal maken op basis van cokes gaan we warmtepompen, elektrische auto's en waterstof uit duurzame energie gebruiken. Is dat genoeg?
Beloften rondom CO2-afname en de realiteit (bron: Volkskrant)
Sinds het klimaatakkoord van Parijs in 2015 is de uitstoot nauwelijks afgenomen. Regeringen lijken af te wachten, ruim de tijd te nemen voor de complexe transitie en harde maatregelen uit te stellen, mede uit angst voor boze reacties van zowel burgers als industrie. Iedere grote verandering, hoe gemotiveerd ook, wekt immers weerstand op. Vertrouwde gewoonten staan onder druk en worden opgevolgd door iets nieuws waarvan nut en noodzaak worden betwijfeld.
De industrie is verantwoordelijk voor de meeste uitstoot. Ondanks een prijs voor CO2-uitstoot en strengere eisen met lokale gezondheid in het achterhoofd zijn de drie grootste uitstoters in Nederland - Tata Steel in IJmuiden, de Shell-raffinaderij in Pernis en de Uniper-kolencentrale op de Maasvlakte - samen goed voor 13 miljoen ton CO2 per jaar. En alle uitstoot gaat rechtstreeks de lucht in, zonder CO2-afvang. Op wereldschaal zijn mensen verantwoordelijk voor circa 50 miljard ton CO2-uitstoot per jaar, een onvoorstelbare hoeveelheid.
Tijdens COP27, de klimaatconferentie in Egypte, werd duidelijker dat de beoogde temperatuurstijging van maximaal 1,5°C, een mondiaal gemiddelde, waarschijnlijk niet meer haalbaar is. Met de huidige plannen stevenen we af op circa 2,3°C stijging in 2100, op zichzelf al een hele verbetering ten opzichte van de 3,6°C van vóór het klimaatakkoord van Parijs. De kans dat we kritische en onomkeerbare grenzen overschrijden, waarbij de zeespiegel blijft stijgen en de kans op extreem weer verder toeneemt, is echter groter geworden. Toch blijft er hoop op een kentering. Is er een technische oplossing die ons kan helpen bij dit probleem?
Direct air capture. Beeld: Carbon Engineering
Direct air capture is een technische en scheikundige methode om CO2 uit de lucht te halen en op te slaan, zodat het niet meer wordt opgenomen in de atmosfeer en dus ook niet meer bijdraagt aan de opwarming van de aarde. In dit artikel bekijken we hoe dit werkt, in hoeverre dit een haalbare, schaalbare en betaalbare oplossing is en in hoeverre het kan bijdragen aan het halen van de klimaatdoelen. Ook bespreken we de kritiek op dac, want een technische oplossing klinkt misschien te aantrekkelijk ten opzichte van daadwerkelijk emissies terugschroeven, meer bomen planten en geen regenwoud kappen.
Het almaar groeiende aandeel CO2 in de atmosfeer in parts-per-million. Bron: NOAA Global Monitoring Laboratory
CO₂ afvangen met bomen en ccs
Voordat we bespreken hoe direct air capture werkt, is het handig om het kort te hebben over twee andere manieren. Een methode waarbij CO2 op natuurlijke wijze wordt opgevangen en opgeslagen, en een methode die veel raakvlakken heeft met dac en deels al in gebruik is bij de industrie.
Gekapt regenwoud in de Amazone in Brazilië (schaal: 500km). Beeld: NASA
Natuurlijke CO2-opvang in bomen
De simpelste manier om CO2 op natuurlijke wijze op te vangen en op te slaan, is het planten van meer bomen. Duizenden jaren geleden bestonden de Lage Landen uit veel meer bossen, veengebieden en moerassen, die CO2 vasthouden. Door landbouw en verstedelijking is het aantal bomen echter enorm afgenomen. Dit is niet alleen hier gebeurd, maar mondiaal. In de afgelopen jaren is het aantal bomen in de Amazone van Brazilië sterk afgenomen om plaats te maken voor veeteelt en landbouw, vooral soja.
Een bos is goed voor zo'n 10 ton CO2-opslag per hectare. Voor een gemiddeld bos komt dat neer op 50.000 ton CO2. Door fotosynthese absorberen groene bladeren CO2 uit de lucht en zetten dat om in glucose voor de groei van bomen en planten. Gemiddeld gezien haalt een enkele boom tussen de 10 en 40kg CO2 per jaar uit de lucht, maar dat hangt ook af van de leeftijd en de dikte. Een dikke boom van 30 jaar heeft ongeveer een ton CO2 vastgelegd - zij het tijdelijk.
Staatsbosbeheer heeft in 2020 en 2021 in Nederland 2 miljoen bomen geplant en is van plan om voor 2030 5000ha bos aan te planten en 5000ha veen natter te maken. Door het waterpeil in veen met 10 tot 40cm te verhogen, kan het 5 tot 15 ton meer CO2 per hectare opslaan. Een bijkomend voordeel is dat vernatting bodemdaling tegengaat en de biodiversiteit vergroot. Gepleit wordt voor de verdere uitbreiding van de totale bosoppervlakte in Nederland, maar het doorvoeren daarvan is afhankelijk van politieke keuzes.
CO2-afvang en -opslag via ccs. Beeld: Wikipedia
Carbon capture and storage
Een andere methode die al jaren bestaat, is carbon capture and storage. Dit is een techniek die vooral interessant is voor de fossiele industrie en dan in het bijzonder voor sectoren die lastig op korte termijn te verduurzamen zijn. Denk bijvoorbeeld aan staalfabrieken (cokes), kolen- en gascentrales, de cementindustrie en blauwewaterstofproductie uit aardgas door middel van steam reforming. Het kan ook gebruikt worden voor biomassacentrales. De CO2 die vrijkomt bij dit soort processen, kan worden afgevangen. Daardoor kunnen fossiele brandstoffen langer gebruikt worden, terwijl de schadelijke gevolgen ervan beperkt worden. De afgevangen CO2 kan onder de grond worden opgeslagen, bijvoorbeeld in lege gasvelden.
In Nederland waren er plannen om CO2 van de Shell-raffinaderij in Pernis in een leeg gasveld bij Barendrecht te injecteren voor permanente opslag, maar deze plannen werden in 2010 geschrapt na protesten van de bevolking. Momenteel zijn er plannen om hiervoor lege gasvelden onder de Noordzee te gebruiken, goed voor een capaciteit van 1600 megaton. De afgevangen CO2 kan ook hergebruikt worden, bijvoorbeeld in de frisdrankindustrie en de glastuinbouw, waar extra CO2 planten harder doet groeien. Dit hergebruik wordt ook wel carbon capture and utilisation genoemd.
Hoewel ccs al vele jaren hoog op de agenda staat, zijn veel plannen afgeblazen of on hold gezet. Begin november 2022 werd het Porthos-project stopgezet vanwege de stikstofcrisis. Dit zou het eerste grote ccs-project op zee zijn, waarbij gedurende een periode van 15 jaar 2,5 megaton CO2 per jaar zou worden opgeslagen, in totaal goed voor 37 megaton. Bij een van de grootste ccs-projecten wereldwijd, de Gorgon LNG-site van Chevron in Australië, viel het resultaat in de praktijk tegen. In 2021 werd bekend dat slechts 30 procent van de ongeveer 15 miljoen ton CO2 ondergronds is opgeslagen sinds Gorgon in maart 2016 begon met de productie van gas. De doelstelling was 80 procent. Bij drie onlangs gebouwde kolencentrales in Nederland zou aanvankelijk ccs worden gebruikt, maar toen dit te duur bleek, zagen de energiebedrijven daarvan af. Ccs wordt nog niet veel toegepast, maar onder andere het Noorse Equinor is er ver mee. Het bedrijf is al bezig met het opslaan van CO2, ook voor derden. Volgens het IPCC heeft de ccs-techniek de potentie om tussen nu en het jaar 2100 zo'n 10 tot 55 procent van alle CO2-uitstoot af te vangen. Het moet dan wel langdurig, lees: eeuwen, veilig onder de grond worden opgeslagen.
Milieuorganisaties hebben kritiek op de ccs-techniek. Deze zou de transitie vertragen doordat fossiele brandstoffen langer in gebruik blijven en bedrijven hierdoor hun verduurzamingsplannen zouden uitstellen. Volgens hen kan deze stap beter worden overgeslagen, waarbij de industrie direct overgaat op duurzame alternatieven. Het installeren en toepassen van ccs vergt immers ook veel investeringen en is tijdelijk. In 2021 zeiden Milieudefensie, Greenpeace en Natuur & Milieu gezamenlijk in een uitzending van Nieuwsuur: "Als je echt wilt vergroenen, kun je beter in duurzame technieken investeren, zoals energiebesparing, elektrificatie en groene waterstof. CO2-opslag is hooguit een tijdelijke maatregel voor bedrijven die nu nog geen alternatief hebben. Een hard plafond is nodig om bedrijven te dwingen het fossiele pad te verlaten. Wij pleiten ervoor het plafond van maximaal 7 miljoen ton CO2-opslag per jaar te hanteren, zoals vastgelegd in het Klimaatakkoord."
CO₂ uit de lucht of zeewater halen
Ccs wordt dus al toegepast in de industrie. Daaraan verwant is direct air capture, zij het dat het niet gekoppeld is aan een fossiele brandstof. Net als ccs slaat het CO2 op, maar dan uit de buitenlucht. Daarnaast is er nog een andere interessante methode die in opkomst is: CO2 uit zeewater halen.
Een operationele dac-fabriek van Climeworks in Zwitserland
Direct air capture - CO2 uit de lucht filteren
Met direct air capture wordt CO2 uit de lucht gehaald; je kunt daardoor spreken van negatieve emissie. Wereldwijd wordt dit al op experimentele basis gedaan en sommige bedrijven en organisaties pleiten ervoor om dit grootschalig te gaan doen. Het werkt op basis van grote ventilators die lucht aanzuigen. Deze ventilators kunnen zowel horizontaal als verticaal worden opgesteld, maar kunnen ook op daken worden geplaatst. Met behulp van warmte en chemicaliën wordt de CO2 gescheiden. De lucht gaat door een honingraatfilter, terwijl chemische vloeistof, zoals een waterig alkalisch oplosmiddel, naar beneden 'regent'. Een aantal CO2-deeltjes, maar niet alle, wordt opgenomen door de vloeistof. Vervolgens wordt warmte gebruikt om de CO2 weer te scheiden.
Er zijn twee methoden: solid dac en liquid dac. Solid dac is gebaseerd op vaste adsorptiemiddelen die werken bij omgevings- tot lage druk in een vacuüm en een gemiddelde temperatuur van 80 tot 120°C. Liquid dac werkt in combinatie met een chemische vloeistof, zoals een waterige, basische oplossing als kaliumhydroxide. Dit werkt op basis van hoge temperaturen van 300 tot 900°C om de CO2 vrij te geven.
Hoe direct air capture werkt. Beeld: Global Thermostat
Vervolgens kan de CO2 als gas worden opgeslagen, bijvoorbeeld in een oud gasveld of een zoutcaverne, maar er kunnen ook korrels van worden gemaakt. De CO2 kan bijvoorbeeld worden opgenomen in calciumcarbonaatpellets. Die kunnen worden gebruikt door de industrie, waarbij de CO2 weer vrijkomt door de korrels te verhitten, of ze kunnen ondergronds worden opgeslagen. In de vorm van korrels of pellets gaat dat makkelijker dan als gas.
De techniek klinkt interessant, maar uiteraard zijn er verschillende knelpunten. Zo is het veel minder effectief om CO2 uit de lucht te zuiveren dan via het rookgas in de schoorstenen van industriële complexen (ccs). CO2 wordt immers gemeten in parts per million. Los van ccs bij industriële complexen zou CO2 uit zeewater halen ook makkelijker en goedkoper zijn. Het afvangen van CO2 uit de lucht is daardoor energie-intensiever en duurder dan ccs. En voor het laten draaien van de ventilators en met name het creëren van de warmte is veel energie nodig.
Volgens analisten ligt de kostprijs momenteel op zo'n 600 dollar per ton CO2. Het Canadese bedrijf Carbon Engineering en de Harvard-universiteit denken echter dat dit zal zakken naar 94 tot 232 dollar als de techniek grootschaliger wordt ingezet. Dat is nog steeds aanzienlijk meer dan de CO2-tax van het ETS van de EU, waardoor het economisch nog niet uit kan. Dat hoopt het bedrijf te compenseren door de CO2 door te verkopen, bijvoorbeeld om er synthetische brandstof van te maken voor gebruik in de glastuinbouw of in frisdrank. In dat geval komt de CO2 wel weer in de atmosfeer terecht. Onder de grond opslaan, voor een meerprijs, is ook een optie.
Oceanen nemen CO2 op uit de lucht
Zeewater
Oceanen nemen CO2 op
Zeewater neemt veel meer CO2 op dan de atmosfeer. Via fotosynthese wordt CO2 omgezet in organisch materiaal, dat vervolgens afsterft en afzakt naar de diepte. Daar wordt het weer afgebroken tot CO2, maar dan opgelost in water en dus niet gasvormig. Op die manier houden oceanen enorme hoeveelheden CO2 vast.
David Vermaas is universitair hoofddocent aan de TU Delft en leidt een team van tien wetenschappers die zoeken naar mogelijkheden om CO2 uit de lucht te halen en om te zetten. Hij stelt dat er een betere en goedkopere methode is om CO2 af te vangen. “Aan CO2 uit de lucht halen door middel van dac wordt nu ruim tien jaar gewerkt, maar het grote probleem is de kostprijs en de effectiviteit door de lage concentratie in de atmosfeer. Het proces kost zeer veel warmte en daar gaan we in de toekomst minder van hebben met het afschalen van fossiel, waarvan nu de restwarmte kan worden hergebruikt. In een land als IJsland kun je weliswaar warmte uit de ondergrond halen, maar het is efficiënter om dat te gebruiken om elektriciteit te maken.”
Volgens Vermaas kunnen we beter naar de zee kijken dan naar de lucht. “Er is een factor 50 meer CO2 opgeslagen in zeewater dan in de lucht. Als je alles meerekent, zit slechts 2 procent in de lucht, 3 procent in biomassa en maar liefst 95 procent in de oceanen. Dankzij goede chemische eigenschappen van water lost CO2 daar makkelijk in op, waardoor zeewater CO2 opneemt. Gelukkig maar, want anders was de concentratie in de lucht nog veel sneller omhooggegaan dan nu.”
Te veel CO2 in de oceanen leidt tot verzuring, wat desastreuze effecten heeft voor koraalriffen en schelpdieren - dat probleem doet zich momenteel al voor, dus CO2 uit het zeewater halen heeft dubbel voordeel. Het zeewater wordt pH-neutraler en dus minder zuur, en de CO2 kan afgevangen worden en onder de grond opgeslagen. Daardoor hebben de oceanen weer meer capaciteit om extra CO2 op te nemen.
De manier waarop CO2 uit zeewater kan worden gehaald, heeft overeenkomsten met elektrolyzers die waterstof maken. Vermaas: “Het water wordt onder stroom gezet, waardoor het watermolecuul (H2O) zich ontleedt in H+ en OH-. Een deel van het water wordt tijdelijk zuur gemaakt en een ander deel basisch, met een membraan daartussen. In het zure deel wordt koolzuur gevormd, net als de prik in Spa-rood of Coca-cola. Die gasbellen kunnen met een pomp worden weggezogen en zo kan de CO2 worden afgevangen. In het basische deel ontstaan stoffen als calcium- en magnesiumcarbonaat, oftewel kalksteen. Daarna kan het pH-neutrale water weer de zee in.”
De apparaten waarmee dit kan, bestaan al en worden gebruikt voor elektrodialyse, bijvoorbeeld in de chemie en voedselindustrie. Ze worden ook gebruikt om afvalstromen te regenereren. De oplage is nog relatief klein, met een stuk of vier fabrikanten wereldwijd, en moet dus flink opgeschaald worden. Er is dus een achterstand ten opzichte van dac.
Vermaas: “Wij zijn vier jaar geleden begonnen met deze route en werken sinds vorig jaar ook samen met commerciële bedrijven die de opschaling moeten doen. We zijn ook zelf een start-up begonnen: SeaO2. CO2 uit zeewater halen heeft wat ontwikkeling en bekendheid betreft een achterstand op dac, maar ik verwacht dat het vrij snel competitief zal zijn. Volgend jaar verwachten we 250 ton CO2 op te vangen, maar dat kan vervolgens worden opgehaald naar kilo-, mega- en gigatonschaal. Ik verwacht dat de prijs snel naar 100 euro per ton gaat.”
Bestaande en toekomstige dac-fabrieken
Er zijn wereldwijd een stuk of twintig bedrijven actief met dac-plants, vooral in de VS, Canada en Europa. Ook Nederlandse universiteiten, zoals de TU Delft en TU Twente, zijn met dergelijke projecten bezig. De meeste fabrieken zijn nog klein en experimenteel en vangen 0,01 megaton CO2 per jaar op. In de VS is een nieuwe fabriek in ontwikkeling die 1 megaton per jaar zou kunnen afvangen. Zonder andere CO2-besparende maatregelen zouden er nu meer dan 40.000 van dat soort fabrieken nodig zijn om alle door mensen veroorzaakte CO2-uitstoot op te vangen.
Het net-zero-dac-scenario van het International Energy Agency
Volgens het International Energy Agency stelt direct air capture momenteel nog weinig voor. In zijn Net zero emissions by 2050 scenario-rapport stelt het dat de techniek vóór 2050 dermate is opgeschaald dat ze 60 megaton per jaar kan onttrekken aan de atmosfeer. Volgens eigen zeggen is dit binnen handbereik, maar er is nog een aantal grootschalige demonstratiefabrieken nodig om de technologie te verfijnen en de opvangkosten te verlagen. Alleen al de plannen voor elf nieuwe faciliteiten zouden in 2030 goed zijn voor 5,5 megaton in 2030, meer dan 700 keer de capaciteit van vandaag. Het is echter minder dan 10 procent van de hoeveelheid die in 2050 voor een net-zeroscenario nodig is. Alleen dac is uiteraard niet voldoende om de klimaatdoelen te halen; het is naast verduurzaming, elektrificatie, ccs, groene waterstof en het uitfaseren van fossiele brandstoffen een van de vele middelen die nodig zijn, aldus het IEA. Dat komt ook doordat lang niet alle faciliteiten de CO2 na het afvangen onder de grond opslaan. Momenteel is dat bij slechts twee fabrieken het geval. De rest betreft commerciële fabrieken die van plan zijn om de CO2 door te verkopen of tegen betaling op te slaan.
Een render van een toekomstige dac-fabriek van Carbon Enrgineering
Voorbeelden
In juni 2022 kondigde Carbon Engineering samen met het Amerikaanse 1PointFive een plan aan om 70 dac-fabrieken te bouwen tussen nu en 2035, waarbij iedere vestiging een miljoen ton per jaar kan afvangen. Carbon Engineering is een van de grote dac-spelers van dit moment. De bouw van de eerste megatonfabriek is in augustus dit jaar begonnen en moet in 2024 klaar zijn. Die begint overigens met een capaciteit van een halve megaton, maar dat moet later uitgebouwd worden. Het geheel moet van stroom voorzien worden door middel van zonnepanelen van Origis Energy. Partner 1PointFive heeft onder andere het plan de opslag van CO2 te bekostigen door CO2-kredieten te verkopen aan bedrijven. Onder andere Airbus en Shopify zouden dat al hebben toegezegd. Chevron en Petroleum Corp zijn investeerders in het bedrijf.
Een andere dac-partij in de VS is Global Thermostat. Het bedrijf is bezig met een fabriek met een capaciteit van 4000 ton per jaar (0,004 megaton), die in de toekomst verder moet worden uitgebouwd richting een miljard ton. Het verkoopt de CO2 onder andere door aan partijen als Coca-Cola en Air Liquide. Exxon is een van de investeerders in het bedrijf.
In het Verenigd Koninkrijk is het Storegga Dreamcatcher Project gestart, waarvoor de Britse overheid een subsidie van 249.000 pond heeft verleend. In samenwerking met de hierboven genoemde dac-provider Carbon Engineering moet CO2 uit de lucht ondergronds worden opgeslagen in ruil voor CO2-credits voor industrie die moeilijk op korte termijn CO2-vrij kan worden gemaakt.
In Chili wordt de HIF Haru Oni eFuels-pilotfabriek gebouwd met steun van de Duitse overheid. Hier kan 250kg CO2 per uur uit de atmosfeer verwijderd worden. Dat zal gebruikt worden om er synthetische brandstof (e-fuel) op basis van methanol van te maken, in eerste instantie drie miljoen liter. Chili wil in 2030 het equivalent van het nationale benzineverbruik aan e-fuel produceren.
Norsk e-fuel AS wil in Noorwegen iets vergelijkbaars doen. In Mosjøen in het noorden van het land moet de eerste fabriek gebouwd worden, die rond 2024 3 miljoen liter synthetische brandstoffen gaat produceren. In 2029 moet een tweede fabriek gereed zijn, die geschikt is voor de productie van 100 miljoen liter. Het bedrijf wil de brandstof gebruiken voor de luchtvaart. Verwacht wordt dat alleen de tweede fabriek voldoende e-fuel produceert om de CO2-uitstoot van de topvijfbestemmingen binnen Noorwegen met de helft te reduceren. Tegen 2040 moet 40 miljoen ton CO2 bespaard zijn.
De in 2021 opgeleverde Orca-fabriek van Climeworks
Een andere grote dac-partij met veel ervaring is het Zwitserse Climeworks. Het bedrijf leverde al in 2017 zijn eerste dac-project op: Arctic Fox. Dit was puur een demonstratieproject in eigen land, met een capaciteit van 50 ton per jaar. In IJsland is men bezig met de bouw van een dac-fabriek voor het Mammoth-project. In eerste instantie krijgt deze een capaciteit van 0,36 megaton per jaar, maar dat moet worden opgeschaald naar een multimegatoncapaciteit rond 2030 en zelfs een gigaton in 2050. In 2021 leverde Climeworks al eerder een dac-project in IJsland op, genaamd Orca. Dit bestaat uit acht verzamelcontainers met een capaciteit van 500 ton per stuk. In Hinwill in Zwitserland werd vorige maand een grote commerciële dac-fabriek opgeleverd die eveneens kan worden opgeschaald naar gigatoncapaciteit tegen 2050. Onder andere Bill Gates en Elon Musk zijn investeerders in het bedrijf.
Het Mammoth-project van Climeworks
Helpt het de klimaatdoelen te halen?
Zo'n 25 procent van alle broeikasgassen is afkomstig van de productie van elektriciteit, aldus het Amerikaanse EPA. Dat deel valt te verduurzamen met enerzijds zonnepanelen en windmolens, en anderzijds ccs voor fossiele warmte- en elektriciteitscentrales. Dat is echter slechts een fractie van het probleem. De transportsector - auto's, schepen en vliegtuigen - is goed voor 14 procent, gebouwen 6 procent, de industrie 21 procent en de landbouw 24 procent. Dat zijn sectoren waar de afname van CO2- en andere uitstoot veel minder hard gaat. Hoewel het logisch is om te beginnen met de afvang van CO2 via ccs, het vervangen van fossiele bronnen door duurzaam opgewekte energie en het planten van meer bomen, lijkt dat niet voldoende te zijn.
Een close-up van een dac-fabriek van Climeworks
Volgens een IPCC-rapport uit 2018 zijn alle middelen nodig om de beoogde doelen te behalen; dat is nu al spannend genoeg. Ook direct air capture hoort daar dus bij. Omdat fossiele brandstoffen in 2050 nog niet geheel uitgefaseerd zijn, is technologie als dac noodzakelijk om te helpen op z'n minst emissieneutraal te worden. Wetenschappers denken dat er rond die tijd 10 miljard ton CO2 per jaar uit de lucht of zee moet worden gehaald om dat te bereiken. De denktank Vivid Economics schatte vorig jaar dat de bedrijfstak voor negatieve CO2-emissies in 2050 zo'n 1,4 biljoen dollar zal vertegenwoordigen.
Het emissiehandelsysteem (ETS)
Het Europese systeem voor emissiehandel (afgekort ETS) is het grootste systeem voor het verhandelen van uitstootrechten van broeikasgassen. Het trad in 2005 in werking om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Meer dan 11.000 fabrieken, elektriciteitscentrales en andere installaties vallen onder het systeem. Deze zijn samen verantwoordelijk voor ongeveer de helft van de CO2-emissies en 40 procent van de totale broeikasgasemissies van de EU. Hoe hoger de ETS-prijs, des te aantrekkelijker het voor bedrijven wordt om te investeren in manieren om CO2 af te vangen of om fossiele brandstoffen te vervangen door duurzame-energieprocessen. Het emissieplafond daalt ieder jaar, waardoor de ETS-prijs oploopt. Eind 2022 was de prijs 75 euro per ton CO2.
Hogere prijs voor CO2
CO2 afvangen via ccs, het uit de lucht filteren via dac of het uit zeewater halen kost veel geld. De industrie is afwachtend en zal hier waarschijnlijk pas serieus in investeren als het verplicht wordt of als de prijs voor CO2-uitstoot flink omhooggaat. Het Europese emissiehandelsysteem ETS moet helpen, maar momenteel is de kostprijs voor het afvangen en opslaan nog hoger dan de ETS-prijs, waardoor het economisch niet uit kan. Het afvangen van CO2 door middel van ccs is goedkoper en effectiever dan de andere technieken. Subsidies moeten de industrie ertoe overhalen om sneller stappen te zetten met het verlagen van hun CO2-uitstoot.
Michelle Prins zat namens Natuur en Milieu aan de industrietafel tijdens de totstandkoming van het klimaatakkoord en is bezorgd dat ccs en dac verduurzaming in de weg staan. "Het is denkbaar dat de industrie met technieken als ccs en dac geneigd is om langer door te gaan met fossiele brandstoffen. Zij zullen de investeringen in ccs eerst willen terugverdienen, wat uitstel kan betekenen voor een grootschalige omslag van hun processen door vol in te zetten op duurzame energie en groene waterstof. Een ander gevaar is dat mensen het idee krijgen dat we onze achterstand later nog makkelijk kunnen inhalen met behulp van nieuwe technologie. We weten dat we alle middelen nodig hebben, maar hopen dat dit zo min mogelijk nodig is. Wat ook zou helpen, is een hogere CO2-heffing. De ETS-prijs is momenteel nog dermate laag dat het voor bedrijven niet echt uit kan om te verduurzamen of te investeren in techieken als dac. Voor ccs is dat een ander verhaal, maar dat helpt de transitie niet echt omdat het gebaseerd blijft op fossiel. Een hogere prijs voor uitstoot zal automatisch leiden tot meer investeringen in nieuwe technologie. We zijn er voorstander van om dit technieken als dac verder te ontwikkelen om te kijken of dit een schaalbare oplossing kan zijn, maar tegelijk zou ik niet al het geld erop willen inzetten. Directe CO2-reductie heeft nog altijd het grootste effect, dus dat moet prioriteit hebben. Nieuwe techniek kan zeker helpen, maar het is ook een soort failsafe omdat we nu niet genoeg doen."
David Vermaas van de TU Delft sluit zich daar grotendeels bij aan. "De beste en makkelijkste stap is inderdaad om simpelweg minder CO2-uitstoot te veroorzaken. Dat kan door kolencentrales te sluiten en meer in te zetten op windmolens en zonne-energie. Dat is zelfs goedkoper en dus economisch rendabel. Er is echter een aantal sectoren waarvoor het heel lastig is om dit snel op grote schaal te doen, zoals de landbouw, het vliegverkeer en het maken van plastics en chemicaliën, waarvoor 15 procent van alle olie wordt gebruikt. Nul procent uitstoot is in die sectoren niet mogelijk, dus moeten we wel gebruikmaken van negatieve emissies door CO2 uit de lucht en het zeewater te halen. Tien jaar geleden hadden we nog redelijk wat keuzes in wat we wel en niet wilden doen; het afvangen en opslaan van CO2 was toen nog een taboe. Die tijd is er nu niet meer. Los van het afschalen van fossiele brandstoffen gaat het afvangen van CO2 uit de lucht en de zee, waarschijnlijk, een onmisbare rol spelen."
op dit moment is alle technologie die C02 afvangt erg energie hongerig..voor elke ton Co2 afvangen heb je een veelvoud aan uitstoot van CO2. https://www.youtube.com/watch?v=cxVFopLpIQY
Klink mooi,maar slaat nergens op.
Ook bomen is geen oplossingen.Aan het einde van de levensduur komt de opgeslagen CO2 ook weer vrij..is het door rotten of verbranden...de hoeveelheid blijft het zelfde.
Precies. Het is bijna surrealistisch om te zien hoe Tweakers ook voorbij gaat aan beide feiten, nl:
a) Bomen geven hun CO2 weer af na hun dood, dus tenzij je de toekomstige generaties wilt opzadelen met een steeds groter wordende noodzaak voor nieuwe bomen te planten is dit een onzinnige "oplossing"
b) De energie die opgewekt wordt en vereist is om een kilo CO2 af te vangen levert netto meer dan een kilo CO2 uitstoot op
Het échte probleem is dat de hele "klimaat-wetenschap"-tak van sport een gigantische industrie geworden is waar miljarden rondgepompt worden en waar miljarden aan subsidies heen gaan. Veel mensen zijn afhankelijk van deze industrie en ze zullen dus continu doorgaan met dezelfde retoriek en het schrijven van steeds grotere doom-scenario's.
Let wel: Ik trek het broeikas-effect niet in twijfel en ik twijfel ook niet dat de aarde opwarmt. Ik plaats wel mijn vraagtekens bij de geboden oplossingen.
Als je de huidige economie en levensstandaard in stand wilt houden is de enige oplossing kernenergie en als de sodemieter miljarden steken in onderzoek naar kernfusie. Steek geld in hoe je om moet gaan met de stijgende temperaturen en stijgende water-niveaus in plaats van blijven dromen over CO2-afvangers en "100% groene stroom uit wind en zon" wat in de praktijk niet haalbaar is zonder enorme concessies te doen aan onze huidige levensstandaard.
Tijdens de oliecrisis in de jaren 70 is men uit zelfbescherming enorm gaan investeren in kerncentrales om de onafhankelijkheid van energie te garanderen. Binnen de 10jaar stonden vele Europese landen vol co2 vriendelijke centrales en vielen er minder doden dan met olie en gas per kWh.
Men kon zo lokale economieën laten groeien zonder fossiele brandstoffen.
Nu zijn we 2020 en hebben we naast een energiecrisis ook een klimaatcrisis. We weten al 10 jaar met 100% zekerheid dat we met die plotse co2-bom de aarde aan het kapot maken zijn.
En toch zijn we de afgelopen 10jaar: (BE, NL, DE)
- afhankelijker geworden van gas-import geworden
- meer pijpleidingen (zelfs na annexatie krim)
- Kerncentrales afgebouwd
We praten vaak over hoeveel megawatt er aan zonneparken en windmolens bijkomen (wat goed is!) maar nooit over het feit dat door het sluiten van kerncentrales die maatregelen teniet doen en net meer co2 uitstoten.
Carbon capture & storage kost €200/ton co2 om rendabel te zijn. (moet reportage nog opzoeken voor bron) op voorwaarde dat het met groene energie geproduceerd wordt natuurlijk. Dat is dus de reële prijs van co2.(!) lijkt weinig maar dat is zoveel dat geen enkel energie-intensief bedrijf zou kunnen overleven.
Co2 certificaten kosten nu rond de €90/ton maar zelfs dat is te veel voor bepaalde industrieën. Die hoeven daar dan ook niet (of minder) in te handelen door bovenstaande reden.
Wat niet wil zeggen dat Carbon capture geen nut heeft. Je moet immers enkel co2 opslaan als het niet anders kan. De meeste processen zijn relatief eenvoudig co2 neutraal te maken. Elektriciteit is iets extreem simpel om te implementeren.
Zelfs al kunnen we de co2 uitstoot maar reduceren met 90%, dan kunnen we 10% opvangen en opslaan. Liefst natuurlijk minder.
Het probleem is vooral een deel van de bevolking. We zitten vol vooroordelen. We zijn tegen elke soort vooruitgang. EV’s? Elk familiefeest of bijeenkomst is er wel altijd iemand die tegen EV’s is en zijn. Hetzelfde voor kernenergie, windmolens, zonneparken, waterstof en noem maar op.
Het erge is: als je doorvraagt zijn ze eigenlijk afkerig tegen elke vorm van vooruitgang. Ze voelen zich bedreigd, overal schuilt een groot gevaar en vroeger was het meestal beter.
Ik heb ondertussen een naam voor deze aandoening of eigenschap: De Saboteur.
Eigenschappen: 10% van de bevolking, angstig opgevoed, luidruchtig, eerder intelligent, focust puur op wat kan misgaan, kan geen onderscheid maken tussen kinderziektes en langetermijn-potentieel.
Saboteurs spotten is belangrijk. Voor je het weet steken ze anderen aan en manipuleren ze het publieke debat.
[Reactie gewijzigd door Coolstart op 23 juli 2024 00:07]
Ik ben het met vrijwel je gehele betoog eens, behoudens de EV. De EV heeft momenteel nog geen enkele positieve bijdrage. Elke extra EV verhoogt namelijk het elektriciteitsgebruik en draait dus 'gewoon' op kolen en gas. Gaan voor die extra EVs de windmolens harder draaien? Nee, de kolencentrale wel.
Pas zodra we 100% van onze elektriciteit 'groen' opwekken zijn EVs ook groen.
Dit wil niet zeggen dat we de beweging naar EVs niet moeten maken, maar de enorme aandacht hiervoor is niet terecht, het helpt gewoon niet op korte termijn.
Ook dat moet ik helemaal tegenspreken. Er is een groot misverstand de wereld ingeholpen. EV's zijn al heel snel voordelig als je ze vergelijkt met een verbrandingsmotor.
Gewone kleine auto verbruikt 100 gram Co2/km. En stoot daarnaast nog vele andere giftige stoffen uit. Een batterij van elektrisch stadsauto zal ongeveer tussen de 1,2ton en 5ton CO2 uitstoten (afhankelijk hoe proper de batterij is gemaakt) indien deze met op fossiele brandstoffen zou worden gemaakt. 1 ton C02 komt overeen met 10.000km met een zéér zuinige wagen. Tesla legt het kantelpunt zelf op 8500km. Hangt beetje af met wat je de EV vergelijkt.
EV's zijn sowieso energiezuiniger. Een model Y verbruikt 18kW/h per 100km. Omgerekend ongeveer 1.6 liter benzine per 100km. Je verliest wel wat omdat tussen de opwekking en de wielen verliest maar nooit zoveel als je spaart. Een gelijkaardige SUV doet er in de praktijk toch wel 7liter/100km of wel 14op1.
Daar komt nog eens bij dat dat sommige batterijen al C02 arm uit de fabriek komen en sommige landen al een CO2 arm energienet hebben. In Belgie bijvoorbeeld kwam in 2021 maar 25% van de elektrische energie uit fossiele brandstoffen.
Daarnaast zijn de recyclagebedrijven nu pas operationeel om op grote schaal li-ion te recycleren wat de totale impact verlaagt.
Jij kan nu wel zeggen dat EV's te veel aandacht krijgen maar waneer mogen ze dan wel aandacht krijgen? Ga je dan plots alles schalen en snel snel een energienet uitbouwen, laadpalen, batterij productie schalen, recyclage starten, EV fabrieken bouwen etc?
EVs helpen wel, maar de vraag is of we met dat geld (zeg, de subsidies) niet iets veel beters kunnen doen. Bijv de riksja’s in India elektrificeren - god wat zijn die dingen smerig. En wist je dat miljoenen mensen nog kerosine lampen gebruiken? Stel je voor dat je die vervangt…. Wat een impact dat heeft op gezondheid EN milieu.
Ik zie evs als een luxe die je zeker mag kopen, maar als overheid niet moet subsidiëren. We zouden moeten investeren in wat het meeste co2 vermindering per euro oplevert, en vanuit dat opzicht zijn evs nog jaren weg.
This vrij simpel, EV’s zijn nu nog duurder en zonder fiscale voordelen blijven we brandstof verbranden in gewone auto’s.
EV’s worden enkel goedkoper als je de productie kan schalen. Kip/ei verhaal. Op termijn vallen die fiscale voordelen weg omdat de aankoopprijs zakt. Dan kan men de verbrandingsmotoren duurder maken (of co2 tax).
Door al het klimaat-geld naar India te pompen los je niets op in uw eigen olie-economie. Het zou zelfmoord zijn.
Ga je voor de warmtepomp het zelfde argument aanhalen? Blijven stoken op gas om eerst India co2 vrij te krijgen?
Het zijn immers niet enkel EV’s maar ook warmtepompen, windmolens, zonnepanelen, groene waterstofprojecten in zonnige landen etc. Het is én én. Niet enkel India van de kerosine afhelpen of enkel EV.
Lijkt me een staaltje ‘Whataboutism’
Met het onze belastingen dat we hier spenderen aan armoede of ziekenzorg kunnen we in India veel meer mensen helpen. Let’s go! (?)
[Reactie gewijzigd door Coolstart op 23 juli 2024 00:07]
Inderdaad, elke fossiele oplossing die nu wordt ingekocht zit je weer een tijd aan vast, dus elke benzineauto die nieuw gebouwd wordt gaat nog een jaar of 20 CO2 uitspuwen, elke nieuwe CV-ketel ook nog een jaar of 15. Als we met subsidies het aandeel nieuwe fossiele apparaten tov emissievrije (of -arme) apparaten flink kunnen laten afnemen levert dat veel op op de lange termijn, al helemaal als het vervolgens price parity sneller laat plaatsvinden.
Je hebt gelijk dat de investeringen helpen met het goedkoper maken van de techniek, natuurlijk. En de investeringen door Duitsland in zonnecellen zijn daar een fantastisch voorbeeld van. Maar dat geld hadden we net zo goed kunnen investeren in India en Afrika en dan was er veel meer impact geweest.
Dus als je iets aan het CO2 wilt doen, dan is het overhevelen van productie in Europa naar Azie en dan trots zijn dat ons CO2 gebruik omlaag is gegaan natuurlijk compleet idioot - en dat is wel wat we nu vooral doen.
Dat heeft niets met whataboutisme te maken - maar puur pragmatisme. Als we de opwarming van de aarde willen verminderen moeten we kijken naar wat de meeste CO2 besparing per euro oplevert, niet het vervoer van rijke mensen subsidieren.
Ik begrijp het idee van pragmatisme maar hoe werkt dat dan?
Wij verder boeren op gewone diesel-benzine-auto’s en ‘gespaarde’ belastingsgeld dan investeren in ontwikkelingssamenwerking om een ander land zijn co2 voetafdruk te verminderen?
Je hebt in een ander land democratisch gezien niets te zeggen. Je kan geld geven en hopen dat ze er iets goed met doen.
Rijke mensen subsidiëren. Hoe juist? Met een EV rijden maakt je niet rijker dan met een diesel puffen.
De transitie gaat lang duren en we hebben maar zoveel geld. Natuurlijk kun je in India een verschil maken - da's een land waar je afspraken mee kunt maken. Je kunt feitelijk elektrische zonne oventjes subsidieren en goedkoop verkopen in ontwikkelingslanden, zodat mensen niet meer bomen kappen of op olie koken. Dan krijg je per euro subsidie meer CO2 uit de lucht (nou ja, minder IN de lucht) dan hier.
Of je koopt oude auto's op in afrika en vernietigd of recycled ze. Die oude bakken zijn super vervuilend, nieuwere zijn veel beter.
Of je werkt met landen die subsidie geven op benzine (ja, veel landen geven flinke subsidies op fossiele brandstoffen, daar wordt nog steeds meer geld in gestopt dan in groene subsidies). Zorg dat er alternatieven betaalbaar beschikbaar komen en spreek af om die subsidies de nek om te draaien, of te vervangen door subsidie op groene oplossingen.
Dat kan allemaal veel goedkoper per ton bespaarde CO2 uitstoot dan het subsidieren van electrische auto's of het neerzetten van zonnepanelen hier, dus als je daadwerkelijk iets aan de CO2 uitstoot wil doen moet je je daar op richten.
Ik lees vaak dit soort regen spraken, maar wat ik mis zijn de landen die geen schone electriciteits netwerk hebben.
Er wordt altijd gepraat over Europa, maar landen zoals China, india, Vietnam enz. hebben deze luxe infrastructuur niet.
Voor alle effort die Europa doet om zo groen mogelijk te leven, worden er in de landen nog koolcentrales gebouwd.
Hoe zit het met de rest van de wereld m.b.t. schone energie?
China investeerd jaarlijks ook meer in groene energie dan de hele Europese Unie bij elkaar.
maakt het niet goed dat ze kolencentrales bouwen, maar we moeten niet doen alsof wij heel veel doen en hun niets. ze doen namelijk meer dan wij!
China, India en Vietnam behoren net tot de wereldtop wat groene energietransitie betreft. Duitsland is dan weer koploper in kolencentrales. Ik denk dat we best in eigen boezem kijken.
Duitsland is een beetje een dubbel verhaal, ze hebben wel in grote mate bijgedragen aan het goedkoper maken van wind- en zonneenergie door er als een van de eerste landen flink in te investeren. Het blijft alleen zo jammer dat ze het vooral hebben gebruikt om eerst kernenergie te vervangen in plaats van kolen.
Het probleem wat ik zie met CO2 opvangen is dat het zoveel energie kost dat het weinig zoden aan de dijk zet. Leuk dat je die energie groen opwerkt en op papier het er mooi uit ziet, echter kan je die opgewekte groene energie beter inzetten voor andere doeleinden, zoals het vervangen van olie/kolen/gas centrales. Dan heb je geen co2 afvang meer nodig.
CO2 afvangen lijkt me alleen nuttig als een proces co2 uitstoot wat gewoon niet anders kan. Voor energie opwekken is dat dus 100% onzin en kan je beter inzetten op co2 vrije opwekking (hydro, zon, wind, kern, fusie?).
H2 is alleen maar een energiedrager, geen bron. Dus dat kan je alleen maar gebruiken daar waar je lastig grote hoeveelheden energie heen kan brengen, mooie vervanger van fossiel als brandstof maar mijn inziens is het beperkt inzetbaar. Voor je auto zie ik het nut niet, voor vliegtuigen, grote schepen, e.d. mogelijk wel. Mogelijk als bufferopslag van energie wanneer zon en wind teveel produceren.
De reden dat we zo verslaafd zijn aan fossiele brandstoffen, is omdat het een energiebron is (en drager). H2 zal nog steeds geproduceerd moeten worden en dat kost (veel) energie.
Als we echt van fossiele brandstoffen af willen, moeten we gewoon accepteren dat kernenergie in de mix (op dit moment) onvermijdelijk is. Met alleen zon en wind ga je het niet redden zonder invloed op het milieu en natuur.
Bossen als opslag lijkt me altijd nuttig, hoewel misschien maar een deel kan worden opgeslagen en effectief een bos op een gegeven moment "vol" is, helpen alle beetjes en is het voor de natuur ook goed.
Met vol bedoel ik dat een volwassen bos effectief niet meer aan het opnemen is, er is een equilibrium met opname en afgifte.
Dat er mensen tegen EV zijn is normaal, elke verandering heeft de mens moeite mee, maar voor gewone auto's hebben we een prima alternatief. Wel moeten we goed kijken wat al die accu's betekenen voor de natuur.
Persoonlijk ben ik erg huiverig voor dit soort technieken, dat maakt ons eerder lui dan innovatief. Waarom investeren in andere (productie)technieken als de CO2 toch wordt afgevangen elders door een ander? Pak het probleem bij de bron aan en niet aan het einde van de lijn. Co2 afvangen is wat mij betreft een noodgreep en geen oplossing.
Het probleem wat ik zie met CO2 opvangen is dat het zoveel energie kost dat het weinig zoden aan de dijk zet. Leuk dat je die energie groen opwerkt en op papier het er mooi uit ziet, echter kan je die opgewekte groene energie beter inzetten voor andere doeleinden, zoals het vervangen van olie/kolen/gas centrales. Dan heb je geen co2 afvang meer nodig.
Zoals ik al zei "Je moet immers enkel co2 opslaan als het niet anders kan." Dus idd eerst olie/gas/kolen wegwerken en de wereld elektrificeren. (dus geen diesel/benzine motoren meer, vliegtuigen op waterstof etc)
1000kwh/h per ton CO2. Als je dat via de nieuwe generatie windmolens doet is dat gelijk aan €50 tot €100 per ton en dan nog de kosten om er biobrandstof van te maken of onder te grond op te slaan.
H2 is alleen maar een energiedrager, geen bron. Dus dat kan je alleen maar gebruiken daar waar je lastig grote hoeveelheden energie heen kan brengen, mooie vervanger van fossiel als brandstof maar mijn inziens is het beperkt inzetbaar.
Compleet verkeerde aanname. Bold omdat het echt helemaal larie is.
Je mag er vanuit gaan dat waar wegverkeer, lucht- en scheepvaart gaan overschakelen op waterstof.
Waterstof is immers samengedrukt 3x energie-denser dan kerosine of diesel. Vliegtuigen zullen dus verder kunnen vliegen. Het grootste nadeel is dat de opslag en verbranding veel complexer is en nog steeds stikstofoxide uitstoot.
Waterstof is min of meer een restproduct van de nieuwe generatie kerncentrales (nog in ontwikkeling). De volgende generatie kerncentrales draaien op veel hogere temperaturen waardoor je het (koel)water en zuurstof eenvoudig kan splitsen. Momenteel is een kerncentrale maar 40% efficient! Met de nieuwe centrales produceer je elektriciteit + waterstof. We gaan de restwarmte dus omzetten in waterstof.
Je kan waterstof produceren van zon + wind. Zuiderse landen zoals Egypte zijn nu al aan het investeren in waterstofterminals, Zonnetechnologie, Waterstof schepen etc. 90% van hun land wordt plots geld waard.
Er staat in Gent al een Waterstof Elektrolyser van 65 megawatt. Die gebruiken ze om methanol te maken op basis van windenergie. Het enige wat je nog nodig hebt is.... rarara...CO2. En die wordt geleverd door bedrijven zoals ArcelorMittal en andere reuzen.
Waterstof kan ook gebruikt worden om biobrandstoffen te produceren. Door de productie van ethanol uit suikerriet te combineren met waterstof zal de CO2 die bij de productie van ethanol vrijkomt worden omgezet in methanol. Landen met veel vruchtbare grond kunnen ze 40% efficienter biobrandstoffen maken.
Als we echt van fossiele brandstoffen af willen, moeten we gewoon accepteren dat kernenergie in de mix (op dit moment) onvermijdelijk is. Met alleen zon en wind ga je het niet redden zonder invloed op het milieu en natuur.
Diversiteit in de energiemix is veiliger maar kernenergie mag je niet overschatten. Zeggen dat je het alleen met zon en wind ga je het niet redden klopt niet echt. Het probleem is dat die zuinige kerncentrales vandaag nog niet te koop zijn. Kerncentrales van de huidige technologie zijn op termijn sowieso duurder dan energieopwekking uit zon en wind van de huidige generatie.
Persoonlijk ben ik erg huiverig voor dit soort technieken, dat maakt ons eerder lui dan innovatief. Waarom investeren in andere (productie)technieken als de CO2 toch wordt afgevangen elders door een ander? Pak het probleem bij de bron aan en niet aan het einde van de lijn. Co2 afvangen is wat mij betreft een noodgreep en geen oplossing.
Met CO2 afvangen is niet mis. Geen reden om huiverachtig te zijn. We kunnen nu eenmaal niet op 123 de hele industrie van het gas halen. Soms is de technologie nog niet rijp (kerncentrales, 2de gen elektrolysers) en soms is het simpelweg nog niet gebouwd (Nieuwe zonneparken in Egypte, Windparken in noorzee..)
De omschakeling is dus geen knipperlicht zoals vele mensen denken. Soms kan je dan maar beter CO2 afvangen in die transitieperiode. Lui worden we er zeker niet van want het is extreem duur. CO2 afvangen is dus geen noogreep maar een noodzaak.
[Reactie gewijzigd door Coolstart op 23 juli 2024 00:07]
Zoals ik al zei "Je moet immers enkel co2 opslaan als het niet anders kan." Dus idd eerst olie/gas/kolen wegwerken en de wereld elektrificeren. (dus geen diesel/benzine motoren meer, vliegtuigen op waterstof etc)
1000kwh/h per ton CO2. Als je dat via de nieuwe generatie windmolens doet is dat gelijk aan €50 tot €100 per ton en dan nog de kosten om er biobrandstof van te maken of onder te grond op te slaan.
Dus best kostbaar en hoeveel energie moet er weer in voordat je het kan gebruiken voor iets nuttigs. Om CO2 circulair te maken. Dit doe je dus alleen om van CO2 af te komen. Hoe je het wendt of keert, het gaat in elk geval meer energie kosten dan dat direct gebruiken dat zou doen. Om zeker te weten dat je niet netto meer co2 uitstoot dan je weghaalt, moeten we echt eerst serieuze stappen maken met de energievoorziening. En dan is het dus belangrijk om te kijken naar het gehele plaatje. Elke kwh die je hiervoor inzet moet je niet elders nodig hebben, dus zolang een groot deel van onze energievoorziening op fossiel draait, kan ik me niet voorstellen dat het co2 negatief is.
[...]
Compleet verkeerde aanname. Bold omdat het echt helemaal larie is.
Je mag er vanuit gaan dat waar wegverkeer, lucht- en scheepvaart gaan overschakelen op waterstof.
Dat zeg ik ook, maar zeker op dit moment kost het maken van h2 gewoon _veel_ meer energie dan je er weer uit haalt. Logisch ook, want zo werkt de chemie; het breken van de verbidning tussen de H en O moleculen kost meer dan het samenvoegen (oxideren). Dus hoewel er nuttige toepassingen voor zijn, gaat het in de huidge maatschappij geen bijdrage leveren. Ook hier geldt: eerst van fossiele opwekking van energie af, dan kan het verhaal anders worden.
Waterstof is immers samengedrukt 3x energie-denser dan kerosine of diesel. Vliegtuigen zullen dus verder kunnen vliegen. Het grootste nadeel is dat de opslag en verbranding veel complexer is en nog steeds stikstofoxide uitstoot.
Maar dat samengdrukte heeft wel weer een veel steverige opslag nodig.
Plus dat het comprimeren van H2 en zeker liquificeren ook heel veel energie kost, dus en het produceren en het opslaan kost erg veel energie. Nogmaals, voor bepaalde zaken is het een prima oplossing, maar zeker geen energiebron zoals fossiel dat wel is.
Waterstof is min of meer een restproduct van de nieuwe generatie kerncentrales (nog in ontwikkeling). De volgende generatie kerncentrales draaien op veel hogere temperaturen waardoor je het (koel)water en zuurstof eenvoudig kan splitsen. Momenteel is een kerncentrale maar 40% efficient! Met de nieuwe centrales produceer je elektriciteit + waterstof. We gaan de restwarmte dus omzetten in waterstof.
Dat klinkt erg mooi, als het ook echt een restproduct is. Zoals ik het hier lees, maar ik heb me verder niet ingelezen in deze nieuwe techniek, lijkt het vooral het vergemakkelijken van splitsen van water te zijn, niet zozeer een echt bijproduct. Zoals helium dat bij gaswinning is. Of eventueel helium bij kernfusie zou kunnen zijn. Maar is het wel beter dan om het te doen zoals we nu doen. Je centrale eens stuk groter dimensioneren dan je nodig hebt en de "rest" energie + restwarmte gebruiken is altijd een stuk beter dan ergens kolen verbranden om water te splitsen
Je kan waterstof produceren van zon + wind. Zuiderse landen zoals Egypte zijn nu al aan het investeren in waterstofterminals, Zonnetechnologie, Waterstof schepen etc. 90% van hun land wordt plots geld waard.
Weer geldt: je kan deze energie beter direct inzetten voor electrificatie van een heleboel zaken.
Er staat in Gent al een Waterstof Elektrolyser van 65 megawatt. Die gebruiken ze om methanol te maken op basis van windenergie. Het enige wat je nog nodig hebt is.... rarara...CO2. En die wordt geleverd door bedrijven zoals ArcelorMittal en andere reuzen.
Waterstof kan ook gebruikt worden om biobrandstoffen te produceren. Door de productie van ethanol uit suikerriet te combineren met waterstof zal de CO2 die bij de productie van ethanol vrijkomt worden omgezet in methanol. Landen met veel vruchtbare grond kunnen ze 40% efficienter biobrandstoffen maken.
Biobrandstoffen zoals dit voorbeeld lijkt me inderdaad voor de korte termijn een mogelijke oplossing. Maar ook biobrandstoffen blijven een probleem: o.a. Stikstof uitstoot, overige uitstoot, want meeste brandstoffen hebben additieven. Maar in weze is dit een vrij aardige oplossing voor waar je niet zomaar af kan van brandstof. Als het goed wordt gedaan is het zelfs redelijk circulair.
[...]
Diversiteit in de energiemix is veiliger maar kernenergie mag je niet overschatten. Zeggen dat je het alleen met zon en wind ga je het niet redden klopt niet echt. Het probleem is dat die zuinige kerncentrales vandaag nog niet te koop zijn. Kerncentrales van de huidige technologie zijn op termijn sowieso duurder dan energieopwekking uit zon en wind van de huidige generatie.
Maar is het duurder zijn een heel groot probleem? Wat kosten alle "nood"oplossingen? Die moet je namelijk wel meerekenen. Probleem wat ik veel zie is dat we vooral kijken naar losse oplossingen maar niet naar het geheel. Dus ook hier: is het echt duurder in het totale plaatje en niet alleen per kwh.
Kijk ook naar milieu- en natuurschade. Hele zeeen vol zetten met windmolens is niet zonder probleem. Dit heeft effect op de waterstromen. Lossen we niet dan een probleem op door het creeren van een andere?
Zonne energie is daarentegen prima, zolang we dit niet doen op een plek waar we een mooi bos kunnen neerzetten of andere natuur. Dus parkeerplaatsen overdekken met panelen, alle (nieuwbouw)daken zo vol mogelijk leggen, kijken waar we ze neer kunnen leggen zonder de natuur te veel te schaden. Mijn dak ligt nu vol, niemand heeft er last van en ik denk dat het 80% van mijn huiselijk energieverbruik is. Met een warmtepomp trek je veel electra, maar grotendeels wek ik die wel zelf op.
Wat ik nog steeds veel zie gebeuren is nieuwe gebouwen (zoals een school) die maar voor een gedeelte vol liggen, omdat ze hiermee neutraal zijn. Laten we streven naar energienegatief te zijn en dus zo vol mogelijk en dan lekker terugleveren.
[...]
Met CO2 afvangen is niet mis. Geen reden om huiverachtig te zijn. We kunnen nu eenmaal niet op 123 de hele industrie van het gas halen. Soms is de technologie nog niet rijp (kerncentrales, 2de gen elektrolysers) en soms is het simpelweg nog niet gebouwd (Nieuwe zonneparken in Egypte, Windparken in noorzee..)
Nou je mag best huiverig zijn. Als we een deel van de groene energie gaan gebruiken om co2 af te vangen en niet te gebruiken voor het uitbannen van fossiel (energie/brandstof/etc) dan schiet je er in het totaal weinig mee op, zelfs negatief. Ondertussen kunnen we vast wel verder kijken, maar puur en alleen co2 afvangen lijkt me niet zo zinvol.
De omschakeling is dus geen knipperlicht zoals vele mensen denken. Soms kan je dan maar beter CO2 afvangen in die transitieperiode. Lui worden we er zeker niet van want het is extreem duur. CO2 afvangen is dus geen noogreep maar een noodzaak.
Soms kan je beter iets verder in de toekomst kijken. co2 opvangen zie ik echt als hooguit een kortetermijn noodoplossing. Maar zolang we overal fossiel energie opwekken zie ik het voordeel er echt niet van in. Vooral nuttig voor de excel sheet managers die kunnen zeggen dat ze hun co2 af laten vangen ergens. Beetje niveau biomassa opstoken en daarmee kunnen zeggen dat je co2 neutraal bent. Leuk op papier maar niet in de praktijk.
Lang verhaal kort: Veel oplossingen zijn wel heel erg afhankelijk van hoe we de energie opwekken. Ik denk dat wel met electrificeren + fossielvrij opwerkken hele grote stappen kunnen zetten en daarmee ruim meer dan de 25% die alleen de opwekking veroorzaakt kunnen aanpakken.
[Reactie gewijzigd door nhimf op 23 juli 2024 00:07]
Met name die kernenergie vind ik een punt van belang. Ik mis de aanwezigheid van kernenergie inderdaad in het hele artikel. Er wordt met geen woord over gerept. En dat, terwijl de overheid toezeggingen heeft gedaan om 2 nieuwe kerncentrales te bouwen in Nederland. Waarom wordt dat in dit artikel verzwegen?
Ik vind dat heel vreemd. Met name, omdat moderne kerncentrales enorm veilig zijn en kernafval al decennia geen enkel probleem meer is en eenvoudig gerecycled kan worden. Sterker nog, de voorraden kernafval die in de zoutmijnen en in de grond zijn opgeslagen de afgelopen decennia zijn intussen met de helft geslonken, want het wordt nu allermaal gerecycled.
De fossiele brandstoffen die we nu opstoken waren ooit planten en dieren. Het omzetten is een heel langzaam proces, waarin maar een deel van de CO2 in de lange cyclus terecht komt, en een groot deel in een korte cyclus blijft. Het heeft tientallen miljoenen geduurd om die om te zetten in olie, gas en kolen. We halen nu als mensen in een paar decennia uit de grond wat tientallen miljoenen jaren heeft geduurd om erin te krijgen.
Als je de huidige economie en levensstandaard in stand wilt houden...
Dat moeten we dus ter discussie stellen. Er zijn grenzen aan de groei. We kunnen niet verwachten dat we heel andere resultaten gaan behalen zonder onze levensstijl drastisch aan te passen.
Jij zegt heel langzaam, hoe langzaam want er zijn al plaatsen waar een zogenaamd lege olie put toch in eens weer olie is gaan leveren. Maar zoals met alles de laatste decennia komen dat soort berichten niet in de MSM.
Een lege put is een lege put. Maar er is vrijwel geen enkele 'lege' put die echt leeg is. Er zijn wel talloze putten die in economisch opzicht 'leeg' zijn en bij gewijzigde economische omstandigheden weer in gebruik genomen worden.
De eerste oliebronnen waar olie uit gewonnen werden waren bronnen waarin de olie onder druk stond. Je boorde een gat tot aan de olie en de olie spoot er vanzelf uit. Fantastisch, want na het boren kreeg je de olie helemaal gratis. Wanneer de druk weg was en e olie niet meer vanzelf uit de grond spoot, werd gezegd dat de put leeg was, ook al wist men dat er nog voldoende olie in de grond zat. Het was echter goedkoper om ergens anders een onder druk staand olieveld aan te boren dan om moeite te doen om nog wat extra olie uit het eerste veld te krijgen.
Maar nieuwe makkelijke oliebronnen werden steeds lastiger te vinden en de vraag naar olie nam toe, waardoor ook de prijs van olie steeg. Plotseling werd het voor de eigenaren van oude 'lege' olievelden, waar de druk van af was, rendabel om er een pomp op te zetten. Het kostte nu meer om de olie uit de put te krijgen, maar dat werd gecompenseerd door de hogere olieprijs. Totdat de pomp niet hard genoeg meer kon zuigen om genoeg olie uit de put te krijgen om uit de kosten te komen. Dan is de put opnieuw 'leeg'.
Maar wanneer de olieprijs nog meer stijgt, kan de eigenaar gaan investeren in een krachtiger pompinstallatie, of in een installatie om water in de olieput te pompen, om zo nóg meer olie uit de put te persen.
Wanneer over een olieput gezegd wordt dat deze leeg is, wordt er nooit bedoeld dat deze letterlijk, tot de laatste druppel leeg is, maar altijd dat er met de huidige middelen en de huidige olieprijs geen olie meer uit te krijgen is die winst op kan leveren. De meeste oliemaatschappijen hebben meerdere olievelden in de mottenballen, die ze alleen gebruiken wanneer de olieprijs boven een bepaald niveau gestegen is. Deze olievelden worden pas voorgoed gesloten wanneer het onderhoud/ vernieuwing/ vervanging meer gaat kosten dan wat de oliemaatschappij er in X jaar nog aan denkt te kunnen verdienen.
En als je dan toch goed wil kijken naar de opwarming cq Co2 geneuzel luister dan eens naar geologen, die doen al extreem lang onderzoek naar dat soort zaken. en de opwarming is al begonnen VOOR er een vliegtuig of auto op de wereld stond.
Die geologen zullen je zeggen dat temperatuurschommelingen op Aarde heel normaal zijn en dat ijstijden en warme perioden elkaar regelmatig afwisselen. Maar ze zullen je ook zeggen dat geen enkele klimaatsverandering die ze in ijs, sediment of gesteente hebben bestudeerd zo snel ging als de verandering die is ingezet na het begin van de industriële revolutie.
Het vormen van aardolie en gas uit organisch materiaal duurt miljoenen jaren.
...lege olie put toch in eens weer olie is gaan leveren
Heb je daar een bron voor? Interessante case!
Dus gewoon een natuurlijk proces wat niet tegen te houden is
Of we het nog tegen kunnen houden is een heel goede vraag. De kans is reëel dat er al een kantelpunt is bereikt, ook omdat de opwarming een zichzelf versterkend proces is. De stelling dat de opwarming van de aarde zoals we die nu zien een natuurlijk proces is, is aantoonbaar een hoax. De aarde koelde licht af, tot de industriële revolutie,
Ik vermoed dat die case van de oliebron die toch weer olie ging leveren een kwestie van geld geweest is. Oliebronnen worden als 'leeg' gezien zodra het niet meer rendabel is om olie op te pompen. Dat wil niet zeggen dat de bron dan leeg is.
Nu de olieprijs stijgt, zijn bronnen die eerder afgesloten werden ineens toch weer rendabel om te openen. Daarom weet Shell toch steeds weer nieuwe bronnen te vinden en is onze olie al tientallen jaren (al zeker sinds 1970) 'over 30 jaar op'.
Nee, niet op, maar de overgebleven olie zal steeds lastiger te vinden en te ontginnnen zijn, en dus zal de prijs blijven stijgen. Tenzij we natuurlijk van het gebruik van olie af weten te stappen, maar dat zie ik de komende tientallen jaren niet gebeuren, ondanks dat het wel de goede kant op gaat.
Bedenk dat er niet een grote bubbel olie in de grond zit, maar dat het verspreid zit door poreus gesteente.
Als je daar een gat in boort, wordt door de druk de olie door die poriën dat gat in geduwt, waar je het op kan pompen.
Als de druk daar dan weg is, blijft er nog steeds vanuit diepere plekken van dat veld door diezelfde poriën in het gesteente olie/gas naar boven sijpelen, waardoor het kan zijn dat een veld weer actief wordt. Dat is dan niet omdat er op magische wijze nieuwe olie ontstaan, maar omdat er langzaam van elders in het veld olie naar je boorgat stroomt.
De VS is niet voor niets oorlog begonnen, 1. ze zijn failliet 2. ze zijn de hegemonie kwijt. de vraag is nu alleen nog hoe snel zullen ze dat inzien en hoe reageren ze. Maar verloren hebben ze nu zet Rusland door., Trump was hun laatste kans.
Wat een lariekoek, de VS is het machtigste land ter wereld en Trumpinokio is een blamage waar je je als American diep voor moet schamen.
Jij zegt heel langzaam, hoe langzaam want er zijn al plaatsen waar een zogenaamd lege olie put toch in eens weer olie is gaan leveren. Maar zoals met alles de laatste decennia komen dat soort berichten niet in de MSM. Dus hier ook niet.
Uiteraard begon de opwarming al voordat er auto's en vliegtuigen waren. De fout die je maakt is te denken dat alleen vliegtuigen en auto's CO2 uitstoten.Het gebruik van fossiele brandstoffen is al een veel ouder probleem, vandaar dat de opwarming al begon ten tijde van de industriële revolutie. Al voor de 19e eeuw dus.
Klopt dat het al langer aan de gang is, het gaat alleen om hoeveel sneller het de laatste honderd jaar gaat. 20.000 jaar om 4 graden op te warmen vanaf de laatste grote ijstijd. In 100 jaar hebben wij er 1 graad bij gekregen. En als wij een beetje onze best blijven doen, doen wij de komende 100 jaar er nog 3 of 4 graden bij. 20.000 jaar tegen over 200 jaar!
Maar niet echt representatief, en als ik zelf ga kijken op internet heb ik heel veel moeite met veel sites waarvan ik denk dat ze belang hebben bij, of een vooroordeel en onderdeel van de MSM zijn.
Ik denk dat deze dicht bij de waarheid zit, ik zie geen belangen of verbonden met MSM, erg lastig tegenwoordig grr
Dit stukje bevalt mij wel over hunzelf. (maar ik blijf alert op WC eend verhalen)
Op dit moment bestaat in de maatschappij een eenzijdig en sterk versimpeld beeld over de huidige klimaatverandering en in het bijzonder de menselijke uitstoot van CO₂ als alles overheersende oorzaak. Het eenzijdige beeld is er bij de traditionele media, waar nauwelijks ruimte is voor andere geluiden, maar ook in het onderwijs en op veel informatieve websites (inclusief wikipedia). Het is echter steeds duidelijker dat het klimaat een bijzonder complex proces is, met vele – elkaar beïnvloedende – factoren, waarbij vele vragen nog onbeantwoord zijn.
Hoelang dat duurt? Miljoenen jaren. Wat betreft die 'lege' putten die zich weer vullen moet je je beseffen dat de grond een beetje lijkt op een spons. Wanneer je een spons aan een kant helemaal droog knijpt en dan even wacht dan is de hele spons weer vochtig, toch is er geen nieuw water in de spons bijgekomen.
De mate waarin het klimaat verandert is nu veel hoger dan normaal. Enkele duizenden jaren is voor geologen een hele korte tijd, met door de mens beïnvloede klimaat verandering hebben we het over decennia.
Wat vind jij ervan dat fossiele brandstof bedrijven, en dat is bewezen, ons decennia lang hebben voorgelogen over hun bijdrage aan klimaat verandering?
Met veranderen van de levensstijl haal je het ook niet!! Het enige wat helpt is nu aanplant van bomen terug winnen van oerwoud en woestijnen. En wat ik in het verleden al vaker gezegd heb, de gezinnen moeten drastisch kleiner. Dan kan oorlog en epidemieën voorkomen worden of wat we zelf niet in handen hebben natuurrampen b.v. vulkaan uitbarstingen met veel rook.
Vraagtekens zetten bij geboden oplossingen is prima. Kritisch zijn is goed. Maar het is wel apart dat er nu kritiek is op een klein stukje over bomen in dit artikel (die weliswaar vergaan, maar ook eeuwen CO2 kunnen opslaan + duurzaam gebruikt in de bouw, etc.) en dat de 'oplossing' vervolgens in de richting van kernenergie/kernfusie/thorium gewezen wordt. Dat is niet direct relevant voor dit specifieke onderwerp. Eventueel prima om dat allemaal onder duurzame energie te scharen, maar dat lost het probleem niet op.
Zoals in het artikel genoemd staat is energieopwekking goed voor maximaal 25% van de CO2-uitstoot. Je houdt dus 75% over aan sectoren die grotendeels op basis van fossiele bronnen werken of processen hebben waarbij broeikassen vrijkomen (staalindustrie, transport over de weg, lucht, water, landbouw, chemische industrie, etc). Ook als we nu de hele wereld volzetten met kerncentrales heb je dus nog altijd teveel uitstoot als die 75% zich niet radicaal aanpast. En dus moet je ook naar alternatieven kijken die kunnen zorgen voor negatieve emissies, zoals bomen, CCS, direct air capture uit lucht en zee, etc. Er is niet één oplossing om dit probleem op te lossen. Zoals het IPCC al jaren zegt: we hebben alles nodig als we hier echt iets aan willen doen. Dus zowel energiebesparing, afschalen verbranden fossiele bronnen, emissiearme energieproductie (zon/wind/kern), verduurzaming landbouw, CO2 opslag, etc.
Dat is niet helemaal hoe het werkt. In die 75% zit oa transport. Als ik voldoende kerncentrales heb, kan ik genoeg electriciteit opwekken om het transport in NL electrisch te maken, dus burgers en het professionele transport. Misschien zelfs de luchtvaart, maar dat kost nog wat tijd heb ik begrepen. Ook de glastuinbouw zou dan electrisch kunnen verwarmen ipv op gas.
Dus meer kerncentrales levert veel meer op dan die 25%.
Zeker, die 25% is geen vaste waarde die nooit verandert. De glastuinbouw heeft niet perse gas nodig. Wegtransport is zeker te elektrificeren en de scheepvaart voor een deel ook. Vliegtuigen ook voor korte afstanden. Dus daarbij zou kernenergie + meer zon & wind kunnen helpen. Maar voor intercontinentale vluchten en scheepstransporten lijkt dat de komende decennia niet haalbaar. Er is geen accutechnologie in zicht waarmee dat zou kunnen en ook waterstof is slechts voor een deel een kanshebber (en die transitie zal veel tijd kosten). De kans is zeer groot dat die sectoren dus nog relatief lang fossiele brandstoffen zullen gebruiken. En dat geldt ook voor de chemische industrie, de staalindustrie, de landbouw, etc.
Mijn punt was niet dat die 25% een vaste waarde is, maar dat het probleem vooral zit bij sectoren die heel lastig zijn te verduurzamen - die ±75% dus.
Glastuinbouw is ook weer een interessante casus voor CCU, ze gebruiken nu immers vaak een deel van de CO2 uit de uitlaat van de gas-WKKs om plantjes harder te laten groeien.
> a) Bomen geven hun CO2 weer af na hun dood, dus tenzij je de toekomstige generaties wilt opzadelen met een steeds groter wordende noodzaak voor nieuwe bomen te planten is dit een onzinnige "oplossing"
En daarom gaat het ook over het planten van duurzaam beheerde bossen. De bomen die doodgaan, groeien weer terug op dezelfde plek. Over tijd is het dus gewoon CO2 opslag-buffer. En dan durf jij Tweakers "surrealistisch" te noemen als je dit soort hele simpele dingen over het hoofd ziet.
> Het échte probleem is dat de hele "klimaat-wetenschap"-tak van sport een gigantische industrie geworden is waar miljarden rondgepompt worden en waar miljarden aan subsidies heen gaan. Veel mensen zijn afhankelijk van deze industrie en ze zullen dus continu doorgaan met dezelfde retoriek en het schrijven van steeds grotere doom-scenario's.
OK. En hier haak ik dus af. "Big Climate" is het probleem, met al hun industriemacht. LOL.
"Big Climate" is niet de oorzaak van de CO2-uitstoot, natuurlijk niet. Het is ook niet de oorzaak van de mogelijke klimaat-problematiek.
Het is wél een van de oorzaken waarom er letterlijk miljarden worden weggepist in niet-structurele oplossingen. Dat komt grotendeels doordat men niet alleen dogmatisch blijft volhouden aan allerlei ideologische redeneringen ("alles groen! duurzame bossen!") maar er is een vrij grote perverse impuls dat je het probleem niet structureel mág oplossen. Immers: The hand that feeds?
Ik vind het best tekenend dat je "duurzaam beheerde bossen" als een structurele oplossing ziet. Ik zie het in het beste geval als een overbrugging voor een generatie, maar in elk geval leg je de verantwoording bij de komende generatie(s). En juist omdat al zo vaak blijkt dat dat niet betrouwbaar is, is het (dus) ook niet duurzaam.
Maar zelfs dat nog: Denk je werkelijk dat elke uitgestoten ton CO2 aan een vakantie-vlucht wordt "gecompenseerd" door een "duurzaam beheerde boom" tot in het einde der tijden ? De gedachte dat je je CO2-emissie kunt afkopen met een eenmalige bijdrage zou al alarmbellen moeten doen rinkelen. Dat doet het echter niet, sterker nog: Onze eigen minister denkt dat het zo werkt en die wordt letterlijk gevoerd door de klimaat-industrie.
Ofwel: Je mag me zien als iemand die ongeïnformeerd is en "hele simpele dingen over het hoofd ziet" de realiteit is dat een eeuwig "duurzaam beheerd bos" niks anders is dan een utopie - gestoeld op het wensdenken dat "een volgende generatie het probleem wel oplost".
Op een gecontroleerde wijze een vaatje kernafval per kerncentrale per jaar opbergen. Of gigatonnen aan CO2, vliegas, stikstofoxiden, uranium, thorium en andere vervelende stoffen per jaar in de atmosfeer dumpen?
En dat kernafval kan ook nog eens verder opgestookt worden als men ooit nog eens besluit om die tak van kernfysica eens fatsoenlijk uit te gaan werken. Dan blijft er nog maar een spreekwoordelijk handjevol afval over per jaar.
Als je CO2 vrije elektriciteit wil in de hoeveelheden die we nodig hebben de komende jaren, zeker als we ook nog eens DAC centrales moeten voeden met elektriciteit, dan is er gewoon geen keus meer. Kernenergie wint het gevecht dan met twee handen en twee voeten vastgebonden.
Allemaal fantasieën over dat we dat kernafval probleem kunnen oplossen. En die tak waar je over spreekt. Heeft nog steeds geen resultaat opgeleverd. Het is kennelijk een oplossing die geen oplossing is? Een trucje van de fossiele industrie om een wortel voor te houden zodat we blijven doen wat we deden?
En opnieuw het stellen zonder feiten. Daar dan ook weer tegenover stellen: er is het afgelopen jaar meer aan zonne-energie capaciteit opgezet in de hele wereld. En hoeveel kerncentrales is dat? Gedistribueerd, geen gedoe gewoon in de handen van de bevolking. Geen dictators die op kerncentrales schieten etc etc. Of vindt je dat het goed gaat in de Oekraïne? Nu drie kerncentrale locaties stilgelegd omdat er een of andere door ons in het zadel geholpen figuur met kruisvluchtwapens de boel aan het terroriseren is. Lijkt me heel duidelijk dat we de Oekraïeners beter kunnen helpen met zonnepanelen en batterijen om hun huidige problemen op te lossen.
[Reactie gewijzigd door oks op 23 juli 2024 00:07]
Zelfs met alle bommen die op die kerncentrale in Oekraine gevallen zijn is die centrale nog steeds niet geploft. Zo zie je maar hoe extreem veilig die dingen zijn. Hetzelfde geldt voor Fukushima. Daar was een aardbeving en tsunami in combinatie voor nodig om die centrale te laten ploffen. En zelfs daarbij is de utieindelijke schade heel beperkt gebleven.
Conclusie: kerncentrales zijn extreem veilig, zeker in vergelijking met kolen- of gascentrales, die echte sluipmoordenaars zijn gebleken (en dat zonder ongelukken!)
Er zijn geen bommen op een kerncentrale in Oekraïne gevallen. Dus de conclusie die je trekt klopt niet. En geloof me als er werkelijk bommen op vallen zul je het weten... De effecten van een kerncentrale die ontploft hebben we gezien met Tsjernobyl en recentelijk met Fuksuhima. En we zijn oud genoeg om dat te kunnen weten.
[Reactie gewijzigd door oks op 23 juli 2024 00:07]
Zon en wind zijn wel betrouwbaar, maar ook variabel. Dat is iets heel anders. Het is prima te doen om een paar dagen vooruit te voorspellen hoeveel wind/zon-energie waar en wanneer opgewekt worden. Dat maakt het dus wel betrouwbaar, maar ook variabel.
Je kan de energie niet goed opslaan zonder enorm verlies. Je zal een betrouwbare bron moeten hebben zo als kernenergie. Ja het is redelijk voorspelbaar. Maar in de winter gebruiken we veel meer energie en wekken we een stuk minder op. Je kan ook niet heel het land volbouwen met windmolens. En je wilt ook niet afhankelijk zijn van andere landen.
De meeste scenario's gaan er vanuit dat er >100% capaciteit hernieuwbaar wordt gebouwd. Dat wil zeggen dat we met 70GW aan wind op zee ook vooruit kunnen met een lichter briesje. Er wordt dus vol ingezet op overschot, waar mee dus ook andere interessante dingen gedaan kunnen worden.
En ja er is dus ook opslag en andere variabele opwek nodig. Mijn inziens kan dat ook prima met kernenergie. Dat hoeft elkaar niet uit te sluiten.
Zon en Wind zijn zeer betrouwbaar. Kijk naar de Atlas uitzending (wetenschap uitzending op NPO). Kan prima is het goedkoopst als je de investeringen in de elektra infrastructuur doet tussen landen onderling. De markt is al lang over. Er blijven echter altijd mensen die blijven stellen zonder feitenkennis... Heel jammer allemaal. We gaan ten onder aan het gebrek aan algemene kennis van de stand van wetenschap en techniek. We blijven ook maar terugvallen op oplossingen van meer dan 70 jaar oud die gewoon niet werken. En de wil om ons gedrag te veranderen: behalve als de omstandigheden zo nijpend worden dat we wel moeten.
We laten wel een land als Quatar een voetbalfeestje organiseren wat 200 miljard euro heeft gekost: allemaal te danken aan het in de fik steken van restproducten van planten en bomen geheten olie.
Maar het klimaat helpen met een dergelijk bedrag zodat we duurzaam energie opwekken. Ho maar. En rekenenen kunnen we schijnbaar ook niet: 1 zonnepaneel inkoop is 140 euro 500 Wpiek. 200 miljard euro is dus: hoeveel zonnepanelen? En is dus hoeveel kerncentrales?
[Reactie gewijzigd door oks op 23 juli 2024 00:07]
Als de zon niet schijnt en de wind niet waait heb je niks. Terwijl we juist dan veel energie nodig hebben in de winter. Er zijn nog steeds geen goede manieren om energie op te slaan. Zonder enorm verlies en erg duur.
En afhankelijk zijn van andere landen is ook geen optie. Dat hebben we nu hopelijk wel eens geleerd.
[Reactie gewijzigd door TheDudez op 23 juli 2024 00:07]
Statistisch is er geografisch genoeg energie in Europa om iedereen van elektra te voorzien. Utrechtste wetenschapper hebben dit onderzocht. Met andere woorden je argument is achterhaald. Zie opnieuw die Atlas uitzending. De Engelsen leggen gewoon een hoogspanningskabel in zee van de middelandse zee. We kunnen technologisch dit probleem al lang oplossen. Wat heb jij de afgelopen jaar gedaan in je eigen omgeving om onze verduurzaming en afhankelijkheid van fossiel terug te dringen. Sorry hoor, ik weet wat ik heb gedaan en wat ik nog aan het doen ben... Weet je al wat er bij komt kijken om een warmtepomp te installeren? Kan je je buren daarmee helpen? Dat is veel zinniger om te doen, want dan ga je werkelijk weten wat er bij komt kijken om deze energietransitie teweeg te brengen. We zijn passagiers op ruimteschip aarde zoals de ruimtevaarder Wubbo Ockels zei. De vraag is neem je verantwoordelijkheid en ga je wat doen of ga je je verliezen in allerlei traditionele oplossingen die geen oplossing zijn voor een mentale aflaat zodat je een beter gevoel krijgt?
[Reactie gewijzigd door oks op 23 juli 2024 00:07]
Sorry die politiek houdt die fantasie van kerncentrales in stand. De politiek op dit moment denkt in 'snelle belazer de waarheid en dus de burger' stemvolk ideeën. Begin een 'burgerbelang 'stad/dorp/gehucht' en dan denkt iedereen dat 'het belang van de gemeenschap automatisch gedekt is'. Dus als dat je argument is, moet ik blij zijn ;-) Zo werkt het dus niet: je hebt je te verhouden als burger.
De politiek is niet zij (geef ik alles de schuld van) , maar wij: we leven in een democratie. Waar je dus als burger iets kan doen samen met anderen. Zodra je dat doet is er sprake van politiek:
"Het woord politiek is afgeleid van het Oudgriekse πολιτεία (politeia). Politeia betekende onder meer de burgerlijke samenleving; het leven als burger in de samenleving; staat; staatsvorm; en stads- of staatsbestuur." https://nl.wikipedia.org/wiki/Politiek
[Reactie gewijzigd door oks op 23 juli 2024 00:07]
Er zijn drie weer regio's in de Eu, elk van de weerregio's blijkt uit het onderzoek van de UU hebben altijd op enig moment wind of zon. Dat transporteer je naar de regio waar er geen wind of voldoende zon is.' As simple as that'. Zou je landen rond de middellandse zee er bij betrekken is het helemaal geen probleem meer...
Als we de EU door 3 delen en zoals voorgesteld in ieder van die 3 regio's de energie-opbrengst naar 300% groen brengen dan kan dat deelgebied (van 250 miljoen inwoners, ruwweg) de energie voor zichzelf en voor de 2 anderen opwekken.
Nou snap ik dat het verschil tussen energie-behoefte tussen de gebieden niet uniform is, maar als ieder van de 3 regio's 300% moet kunnen leveren om de andere twee te "dragen" - en dat moet ook 's nachts en in de winter kunnen - dan mag je er dus vanuit gaan dat we ruwweg onze energie-productie voor groene energie naar 300% moeten gooien.
De EU omhelst maar 3 tijdzones, dus er zijn absoluut tijden dat er geen zon schijnt binnen de EU ('s nachts).
Nou wil ik niet overdreven negatief overkomen, maar 300% van je energiebehoefte in wind-energie.. en dat noem jij 'as simple as that" ? Je zou in een land als Nederland de hoeveelheid wind-molens ruwweg moeten ver-veertiggvoudigen om de kar te kunnen trekken (we zitten op ruwweg 7% wind en dat moet naar 300%).
En dan kun je wel zeggen "Ja maar Nederland hoeft niet zoveel te doen, wij zijn geografisch klein" - maar dat betekent dat andere landen binnen onze regio evenredig meer moeten doen. Dit lijkt me een sterk staaltje wens-denken. Theoretisch is het mogelijk misschien, maar praktisch is het volstrekt onmogelijk
Afgezien van het gebrek aan draagvlak en infrastructuur - hoe denk je de politiek hier in mee te krijgen ? En als je je zorgen maakt over een dictator die een kerncentrale beschiet cq. bombardeert, maak je je dan geen zorgen over dictators binnen zo'n subregio die dan ineens de macht krijgen over de gehele energie-voorziening binnen de EU ?
Ja hoor dat is dus onderzocht. Europa is wat groter de NL? En dat we energiezuiniger / efficiënter moeten worden etc. dat komt daar dan allemaal bij kijken. En alle Europese landen hebben in deze energietransitie daar dus belang bij. Wind en Zon en Wolken interesseert het niet welke landgrenzen er zijn. Dit is dus gewoon welbegrepen eigenbelang. En als je dit beeld van een positieve toekomst mentaal toelaat en iedereen gaat daar naar praten en handelen dan komen we misschien enigszins heelhuids of sterker nog veel beter uit deze energietransitie. En vergis je niet: Nederland draagt meer dan zijn steentje bij aan de welvaart in Europa, alleen is er nog geen discussie hoe de taakverdeling in de EU zou plaats kunnen vinden.
Ja, dat afval wordt steeds geroepen. Het klopt, je hebt afval, maar als je weet hoeveel afval dat is, qua volume per jaar, is het weer een heel ander verhaal. Zo'n CO2 filterinstallatie neemt meer plek in beslag dan een opslagplaats voor decennia aan kernafval. Er komt nl maar een verhuisdoosje aan afval per jaar uit een gemiddelde centrale.
Je hebt geen idee hoeveel afval er geproduceerd wordt. En hoe moeilijk is om daar al mee om te gaan.
Voor dat halfgare plan om Carbon Capture te doen. Is weer een heel andere discussie inderdaad. Het is geldverspilling qua tijd en inspanning. Het duurt veel te lang om het op te zetten etc. Zonnepanelen zijn gewoon sneller. Ook de productie daarvan is veel sneller op te schalen. Nog daargelaten de innovatiecurve daarvan. Dat product kan nog veel milieuvriendelijker geproduceerd gaan worden. We hebben niet de luxe om kerncentrales te bouwen. Die tijd is geweest. Als we dat nu eens gingen accepteren dan gingen we gewoon eens zelf wat doen: leg zonnepanelen je dak. Vraag je gemeente om windmolens neer te zetten. Zorg dat er een elektra infrstructuur komt in de grond waar je je zonnepanelen en je accu auto op aan kan sluiten. We doen het ook met glasvezel. Dat is wat wij als bevolking kunnen doen. Niet lopen zeuren om een kerncentralen in een land waar de locaties die beoogd zijn om kerncentrales te bouwen over dertig jaar onder water staan vanwege het stijgende waterspiegel, de rivieren die veel meer water moeten afvoeren door klimaat problemen etc. Wat voor een milieuramp heb je dan? Het is gewoon bezopen om dit nog te blijven nastreven. Al dat gekwaak waar mensen niet van overzien hoeveel problemen dat uiteindelijk oplevert. Neem je verantwoordlijkheid. Koop een elektrische auto, Eis van de politiek partij waarop je stemt dat er goedkope elektrische auto's moeten komen. Vraag je regering om investeringssubsidies in batterijen, het opschalen van Lithium mijnen etc. Leg zonnepanelen op je dak, vraag om parkeerplaatsen met een zonnepanelen overkapping. Koop een warmtepomp. Daar help je het klimaat mee. Ga vegetarischer oftewel minder vlees eten. Ga je busvervoerder vragen waarom hij nog steeds geen elektrische bus rijdt. Doe Wat! Maar blijft niet zeuren en bijdragen aan een soort Babylonische tech gewauwel waar de meeste mensen geen verstand hebben of zodanig ingekapseld zijn dat andere technische oplossingen niet kunnen. Zoek niet steeds oplossingen waarbij je je eigen verantwoordelijkheid niet hoeft te nemen. Zoek het in het sociale samenwerken. Het is gewoon leuk om met je straat te kijken of er genoeg mensen zijn om de spouwmuren te isoleren. Ook als het je huurhuis is. We veranderen doordat we over haalbare dingen praten en gaan doen. Hier in de woonomgeving: een trekker die met zijn straat een actieplan heeft opgesteld om van het gas af te gaan. Het kan.
[Reactie gewijzigd door oks op 23 juli 2024 00:07]
Er is niks mis met bomen planten. Als het er meer worden dan het er nu zijn. Ze gaan inderdaad dood en c02 komt weer terug maar zolang je meer opslag maakt om het op te slaan kan het zeker een bijdrage zijn. Is het de oplossing? Nee zeker niet maar het draagt wel bij. Verder heb je gelijk we moeten veel meer in techniek geld stoppen.
De redenen dat de klimaat top geflopt is omdat niemand wil inleveren. Er kunnen wel een aantal mensen roepen dat we minder moeten consumeren. Maar dat willen een hoop mensen niet. Dus je zal met technische oplossingen moeten komen.
De redenen dat de klimaat top geflopt is omdat niemand wil inleveren.
Ik denk dat het eerder de politici zijn die het niet durven te verkopen. Alle moeilijke beslissingen worden als een hete aardappel doorgespeeld naar een volgend kabinet. Dit zie je overal ter wereld gebeuren. Kijk naar hoe lang een dossier als de hypotheekrenteaftrek rondgegaan is voordat er eindelijk iets gebeurde. Politici zijn nl bang dat een voorstel dat zij inbrengen hen stemmen gaat kosten. Ook al wéten ze dat het moet/goed is voor het land/volk/voortbestaan van de mensheid. Ze durven het gewoon niet en zo komt het nooit tot stand.
Wij, het volk, zaten niet aan een tafel bij de klimaatflop. Alleen onze 'vertegenwoordigers' zaten daar. Wij vertrouwen op hen om beslissingen te nemen. De politici durven het gewoon niet aan om harde besluiten te nemen. Zoiets moet je namelijk verkopen aan het volk, en ze vertellen dat het goed voor hen en voor de toekomst van het land/de wereld is. Maar tegelijkertijd moet je ze dan vertellen dat het de komende jaren wel een beetje minder wordt. En dat durven ze niet. Soms wordt er een halfslachtige poging gedaan en dan krijg je meteen een horde boze boeren achter je aan. Maar dat ligt eerder aan de boodschapper dan aan de boodschap. Sowieso is het weer een typisch voorbeeld van hoe het niet moet, maar hoe men tot 'beleid' komt: ze laten het eerst tientallen jaren, ondanks waarschuwingen vanuit de wetenschap, gewoon dooretteren, en pas als het catastrofaal dreigt te worden, gaan ze iets doen. Punt is dat je dan een crisis hebt, en daar kun je taskforces voor opzetten en noodplannen doordrukken. Voordeel voor de politicus is dat ie kan opscheppen over hoe hij/zij de crisis heeft aangepakt en op die manier stemmen kan winnen. Met preventief beleid kun je geen stemmen winnen. Je kunt immers niet laten zien wat je voorkomen hebt, want het is niet gebeurd. Nu kun je laten zien dat je iets hebt gestopt, en de effecten zijn meetbaar (of in het slechtste geval te faken).
Uiteraard heb je het probleem dat de burger het liefst niet achteruit gaat, financieel of anderszins. Kijk maar hoe vervelend men het vindt dat een stadcentrum autoluw/vrij wordt gemaakt. Als men niet meer met de auto bij de V&D kan parkeren op zaterdag, is dat blijkbaar een groot probleem. Niemand die op het idee komt om het OV te gebruiken, of te gaan fietsen. Nee, we blijven die binnenstad volproppen met auto's. Nou kan ik mij iets voorstellen bij een kleine gemeente, waar het OV bestaat uit één buslijn die 1x per uur een rondje maakt. Maar juist in grote steden is er erg veel te winnen bij meer gebruik van OV.
Dit even ter illustatie hoe zoiets werkt. Het is niet voor niets dat politici bang zijn voor ingrijpende maatregelen, maar het is voor een groot deel een self fulfilling prophecy. Omdat ze veel te lang wachten met maatregelen, worden het vanzels hele ingrijpende maatregelen, en die zijn impopulair. Als men nou eerder was begonnen met maatregelen en dan meer effort steken in het informeren van de burger, niet doen of het allemaal idioten zijn, en gewoon in heldere taal uitleggen wat er aan de hand is. Als men laten we zeggen 30 jaar eerder was begonnen, was de klap veel minder hard aangekomen. Maar nu krijg je richting de landbouw bv een zwalkend beleid, waar die boeren ook niet meer weten wat ze moeten doen. Sommigen hebben tonnen of miljoenen geïnvesteerd en dat was helemaal geen probleem, en nu ineens moeten ze weg. Dat is pas moeilijk te verkopen. Als men het beleid 30 jaar geleden hierop had aangepast, had je een veel geleidelijkere transitie gehad.
En inderdaad, zoals elders ook al opgemerkt: kernenergie. Dankzij Greenpeace is dat nooit verder uitgerold. Bedankt daarvoor. Het is misschien niet ideaal, maar veel en veel beter dan die kolencentrale hier op de Maasvlakte. Dan hadden we nu niet van die luchtfietserij gehad als CO2 uit de lucht ventileren enzo. Dat is alleen maar goed om die lui die die installaties bouwen miljardair te maken.
"Wij het volk" blijven stemmen op partijen die helemaal niet voor het volk opkomen. Als je democratie niet 'owned' doorleeft maar altijd bij jij-bakken. Tja dan krijg je ook wat je stemt... of vooral niet stemt. Je leeft in een democratie. Dat betekend niet dat je moet luisteren naar hetgeen graag gehoord wordt: ik ga niet stemmen want ze doen toch niet wat voor mij. Tja sommigen vinden dat dus precies goed. Degenen die wel gaan stemmen hebben dan dus de zeggenschap. Ik weet niet hoor dat noem ik dus: de stomheid als je niet stemt of zorgt dat er een partij komt die wel iets voor je kan betekenen.
Ja gesprek kan aangevuld worden? Mijn punt is dat je in onze representatieve democratie wel degelijk aan tafel zit... "Wij, het volk, zaten niet aan een tafel bij de klimaatflop."
Ja, dat zei ik. Omdat wij welliswaar onze stem uitbrengen, maar je weet net zo goed als ik dat dat niet automatisch betekent dat het poppetje dat wél aan die tafel gaat zitten 'namens ons' doet wat wij willen. De politiek is nu eenmaal onderhevig aan enerzijds partijpolitiek en compromissen, dus enige beloftes/toezeggingen die zij doen kunnen niet altijd uitgevoerd worden. Dat is nationaal al een probleem, in EU verband nóg ingewikkelder en internationaal valt onze stem vrijwel weg.
Dus ik heb niet zoveel boodschap aan wat een Nederlands vertegenwoordiger aan die tafel zegt. Misschien is ie niet eens van een partij waar ik op gestemd heb. En dan nog, wat ie zegt is niet direct ingegeven door het partijprogramma waar je dan op stemt. Je moet maar net geluk hebben dat het allemaal overeenkomt, maar meestal doet het dat niet (helemaal).
Ik vind het altijd bijzonder moeilijk om te bepalen op wie ik moet stemmen. Ik denk niet in traditionele zuilen als links/rechts, want dat is veel te beperkend. Maar als ik dan alles naloop, kom ik op een soort onmogelijke combinatie. Dan kies je er een die het meest overeen komt, en puntje bij paaltje wordt je weer verraden omdat ze ineens weer een draai maken. En de partijen die niet draaien, wil ik weer niet op stemmen Het valt niet mee, maar het is in ieder geval niet zo simpel als 'ga stemmen, dan doe je mee.' Dat is een illusie.
Mijn punt is dat alles traag gaat ook de doorwerking van ons stemgedrag en dat het goed is om je dat te realiseren. En als de partij er niet is op wie je wilt stemmen dan kun je die toch oprichten. Waarom niet participeren in die representatieve democratie? Kijk als je achter types als Xi, Pu, of Bon-ezel of Withaar Kakel aan wil lopen en dan denkt dat het wel goed komt? Ik weet niet hoor.... Niet stemmen is het aan de wel stemmers over laten. En die hebben belang bij het niet stemmen.
[Reactie gewijzigd door oks op 23 juli 2024 00:07]
> a) Bomen geven hun CO2 weer af na hun dood, dus tenzij je de toekomstige generaties wilt opzadelen met een steeds groter wordende noodzaak voor nieuwe bomen te planten is dit een onzinnige "oplossing"
Dit vind ik onzinnig? Als je bos aanlegt en dat vervolgens met rust laat is het bos wel degelijk een permanente opslag van CO2. Op den duur bereikt het een balans tussen rot en nieuwe aangroei, maar dan staat er ondertussen wel een bos, met de nodige voordelen.
[Reactie gewijzigd door Sokratesz op 23 juli 2024 00:07]
Ja precies dit, je kunt een bos gewoon zien als een permanente opslag omdat het zichzelf in stand houdt. Hoe meer CO2 er in biomassa zit, hoe minder er in de atmosfeer zit. Daarnaast halen de bomen de CO2 zelf voor je uit de lucht, dus een stuk goedkoper dan industriëel afvangen. Maar je moet wel de nodige hectares aan bos-grond toewijzen en daar vervolgens vanaf blijven.
Ja en er beginnen goede alternatieven voor de oudewetse landbouw te komen. Niet gigantische arealen gebruiken onderhevig aan klimaat verandering. Maar gewoon fabriekshallen die gestapeld landbouw mogelijk maken. 5 hectare hal maar twintig lagen is heel het jaar door voedsel produceren en 95 hectare landbouwgrond omzetten naar bos of voedselbos. Lijkt me nou eens een goed transitieplan voor de boeren. Dubbel winst: natuur terugbrengen en een goede boterham door industrieel landbouw bedrijven op basis van natuurlijke processen. Moeten we wel even de kennis verspreiden dat dit kan: zegt het voort. Op de Floriade kon je het allemaal zien. Maar ja naar de Floriade gaan was wat confronterend in de discussie die nu gaande is... Heel jammer. Heel veel meer mensen hadden kunnen zien wat er nu al mogelijk is en nog veel meer geperfectioneerd kan worden.
[Reactie gewijzigd door oks op 23 juli 2024 00:07]
We hebben als mensheid nogal wat goed te maken gezien alle plantenbiomassa die wij gesloopt hebben de afgelopen paar honderd jaar, dus het reserveren van grond voor bos, en ontwikkelen van nog niet geschikte grond elders, lijkt mij meer dan uitstekend!
Hout uit bosbouw voor bouwsector lijkt me juist 1 van de goede stappen om klimaatverandering tegen te gaan. Je gaat hout gebruiken als bouwmateriaal en het dus permanenter opslag voor CO2 wordt. Gekapt bos weer aanplanten. Zie vooral:
Dat is ook een manier, middellange termijnopslag als bouwmateriaal. Als je daarvoor snelgroeiende bomensoorten gebruikt dan gaat het ook rap met opslag van CO2.
Echter, bossen aanleggen om hetzelfde te doen voor de lange termijn heeft ook andere bijkomende voordelen. Beide zijn mogelijk, en op zijn eigen manier nuttig.
Het is de bestaande lobby welke niet wil veranderen. Daar komt volgens mij altijd het advies vandaan dat CO2 op allerlei manieren gecompenseerd kan worden. Ipv de hand in eigen boezem steken en minder CO2 gaan uitstoten.
Ik zit ook met smart te wachten op het moment dat men besluit, we gaan voorlopig 2 kerncentrales bouwen. Zo'n traject duurt wel 20 jaar, begin alvast met plannen, wijs een locatie aan, ontwerp dat ding. Dan kunnen we altijd over 15 jaar de stekker er uit trekken als doelen wel gehaald worden. Jammer van het geïnvesteerde geld, is niet anders.
Maar ik zie de bui al hangen, over 15 jaar komen ze er achter dat ze toch een centrale nodig hebben en liggen er geen uitgewerkte plannen. Moet de boel nog eens 20 jaar in de pijplijn.
De kosten van een kerncentrale helpt Marokko om een zonnepanelen centrale aan te leggen van jouw heb ik daar: vermogen van vele kerncentrales. Dat gewoon naar EU transporteren met hoogspanningsleidingen. Klaar is kees. Meer politieke en inkomensstabiliteit aldaar en wij gewoon elektra voor ons dagelijks leven. Heel simpel wel even gaan doen. En als het niet Marokko is dan onze eigen daken of de woestijnen van Spanje. Voorkomt ook een hoop klimaatvluchtelingen etc. Beetje integraal denken en we voorkomen/lossen op een hele hoop problemen.
[Reactie gewijzigd door oks op 23 juli 2024 00:07]
Het eerste filmpje is een verzameling van veel kritische stukjes die niet helemaal de waarheid vertellen. Dat kan iedereen wel inzien, want CO2 opvangen terwijl je daarvoor meer CO2 uitstoot is uiteraard onzin.
Het bouwen van de installatie zal een CO2 uitstoot veroorzaken, maar daarna wordt er alleen CO2 opgevangen. Voor de energie die nodig is moet je vooral groene energie gebruiken. Als je de installatie met de juiste oriëntatie tov de wind plaatst heb je zelfs al voldoende windenergie om de installatie draaiende te houden.
Van alle CO2 die de installatie ingaat wordt maar een klein percentage opgenomen en kan afgevoerd worden. De rest wordt weer vrijgegeven. De vrijgegeven CO2 moet je natuurlijk niet bij de uitstoot rekenen (wat in het filmpje wel wordt gedaan).
Ook het tweede filmpje laat maar een deel van de waarheid zien. Als je je mening of conclusie op dit soort halve waarheden baseert ga je toch de mist in. Het filmpje laat vooral alle uitstoot zien, maar besteed nauwelijks aandacht aan de manier waarop de natuur CO2 vast kan leggen.
Het planten van bomen is wel een oplossing. Vooral als je ervoor zorgt dat er meer bomen worden geplant dan dat er worden gekapt. Op grote delen van de wereld zijn enorme stukken bos verdwenen. Daar stukken bos terug planten helpt wel degelijk. Je legt daar dus grote hoeveelheden CO2 voor lange tijd vast.
Tijdens de totale bestaanscyclus van een boom neemt een boom netto CO2 op. Een deel van de koolstof (C) wordt opgeslagen in de boom (als hout of blad). Het grootste deel van die koolstof blijft vervolgens in een voedsel cyclus. De rottende bladeren en hout zijn namelijk voedsel voor andere planten en dieren. De CO2 komt daarmee weer terug waar het ooit vandaan is gekomen. Een deel van de koolstof zal in de bodem vastgelegd worden. Dat is precies hetzelfde mechanisme waardoor miljoenen jaren geleden steenkool, olie en gas konden ontstaan.
Het bouwen van gebouwen in hout is ook een oplossing; je legt CO2 dan vast in de constructie, het gebouw kan daarmee zelfs CO2 negatief worden in plaats van zoals nu eigenlijk altijd CO2 positief. Op de plekken van de gekapte bomen kun je weer nieuwe bomen planten, die dan weer CO2 vastleggen. Je ziet dat er steeds meer met hout wordt gebouwd gelukkig, zoals bijv. met CLT (Cross Laminated Timber), zelfs hoogbouw!
Van plantaardig materiaal kan je ook heel goed kunststoffen (cellulose, PLA enz.) maken waarmee je CO2 lange tijd kunt vastleggen. Deze kunststoffen zijn vaak nog (industrieel) composteerbaar. Een deel van het koolstof zal dan in de lucht vrijkomen als CO2, maar het grootste deel blijft in het materiaal (grond) zitten en gaat de voedselketen in.
De PLA variant die het bedrijf maakt waar ik bij werkt neemt zelfs na de productie nog bijna twee jaar lang CO2 op.
Voor de energie die nodig is moet je vooral groene energie gebruiken.
Dat helpt helaas niet. Dat komt omdat die energie vele malen effectiever ingezet kan worden als gewone electriciteit voor het net om CO2 uitstoot te voorkomen. Anders gezegd, voor elke kwh groene stroom die dit ding vreet moet er een extra kwh grijze stroom opgewekt worden die meer CO2 uitstoot dan dit systeem opvangt.
Dat wordt anders op het moment dat we de helft van de tijd zoveel groene stroom opwekken dat we te veel hebben, maar die wereld heeft juist direct air capture een heel stuk minder hard nodig. De wereld met niet genoeg groene stroom heeft een groot CO2 probleem er ook niet genoeg stroom om extra in direct air capture te gooien.
De technologie is interessant en wie weet waar de research heen leidt, dus een beetje experimenteren kan geen kwaad. Maar deze technologie gaat nooit de oplossing zijn voor het klimaatprobleem.
[Reactie gewijzigd door jaxxil op 23 juli 2024 00:07]
Het inzetten van groene energie helpt wel degelijk. Als de wind uit de goede richting waait doe je dat al, want de benodigde energie is dan nihil. Als het hard waait kan de installatie zelfs stroom opwekken.
Als je een aantal zonnepanelen extra plaatst (op en rond de installatie) kan je de stroom daarvan gebruiken, zonder dat je elders grijze stroom moet gebruiken omdat de groene stroom door de CO2 installatie wordt ingepikt. Met een accu als buffer kan een installatie redelijk lang zonder toegevoegde energie draaien. Als er geen groene energie beschikbaar is, kan de installatie gewoon stilgezet worden.
Een aparte grote installatie is niet altijd nodig. Het gaat om een chemische omzetting, die ook veel dichter bij de bron geplaatst kan worden. Als die lucht al warm is (volgens de nieuwste vinding uit Japan is 60 graden genoeg) is zelf helemaal geen energie nodig. https://www.change.inc/in...n-twee-keer-zo-snel-38364
Deze oplossing gaat inderdaad het klimaatprobleem niet oplossen, maar op dit moment produceren we zoveel CO2 dat we elke techniek die een beetje CO2 op kan vangen hard nodig hebben om het klimaatprobleem niet nog groter te maken.
Mijn punt is dat de de zonnepanelen en accu's die je plaatst bij deze installatie je qua CO2 veel beter gewoon aan het elektriciteitsnet kan hangen, en verbranding van fossiele brandstoffen op die manier tegen te gaan ipv een fractie er van op te vangen. Anders gezegd, deze installatie en de middelen die daar heen gaan leveren op het moment alleen maar extra CO2 in de atmosfeer op ipv een reductie.
Het verbranden van olie, gas, en kolen moet gewoon stoppen, dat moet altijd het primaire doel zijn. Daarna gaan dit soort initiatieven misschien nuttig zijn om CO2 te vangen van kritieke industrieen die echt niet zonder kunnen, maar zover zijn we nog lang niet. Zolang we nog fossiele brandstoffen gebruiken om electriciteitscentrales te draaien schiet direct air capture z'n doel voorbij.
De installatie zoals die op IJsland in gebruik is (https://www.businessinsid...s-ijsland-co2-lucht-orca/ verbruikt energie. Op de locatie waar die installatie staat is die energie in de vorm van aardwarmte gewoon in overvloed aanwezig. Nu kost het met deze installatie ca $ 600,- om netto een ton CO2 te vangen. Als je zo'n installatie zou moeten voeden met wind en zonne-energie kan je die energie inderdaad beter gebruiken om uitstoot van CO2 elders te voorkomen.
Toch betekent dit niet dat je dit soort installaties niet moet bouwen. Niet bouwen betekend namelijk dat verdere ontwikkeling van CO2 vangers sterk vertraagt. Je moet ze echter wel op plekken bouwen waar een overschot aan energie aanwezig is. Voor de installatie die in Schotland wordt gebouwd geldt dat ook. Daar wordt zoveel windenergie opgewekt dat ze 60% van de tijd meer energie opwekken dan dat ze kwijt kunnen. De techniek staat nog in de kinderschoenen en het CO2 probleem is groot. Als er CO2 installaties gebouwd blijven worden, is het ook commercieel interessant om die installaties verder te ontwikkelen.
Dat er ontwikkelingen mogelijk zijn hebben de Japanners al laten zien. Die kunnen twee keer zoveel CO2 uit dezelfde hoeveelheid lucht halen terwijl de lucht temperatuur maar 60 tot 70 graden hoeft te zijn. De IJslandse installatie werkt met temperaturen rond 300 graden. Die efficiëntie slag is zo groot dat de efficiëntie in twee jaar al ruim meer verbeterd is dan dat Friedmann in twee decennia verwacht. De Japanners hebben berekend dat het nu zo'n € 60- tot € 70,- kost om een ton CO2 uit de lucht te halen.
Het wordt daarmee zelfs commercieel aantrekkelijk om met een CO2 afvanger CO2 te vangen om aan bijvoorbeeld aan de frisdrankindustrie te verkopen.
Soms kan je bij een bepaalde techniek wel vraagtekens zetten over het nut daarvan, maar als je goed kijkt naar waar je die techniek toepast kan het dus wel nuttig zijn. In de installatie zoals die op IJsland staat is de benodigde hoge temperatuur (meer dan 200 graden) een nadeel, maar op die plek vervalt dat nadeel omdat die temperaturen al vlak onder de aardoppervlak aanwezig zijn.
Door de bouw van zo'n installatie doe je praktijkkennis op en houdt je de ontwikkeling op gang. Met de Japanse uitvinding is het nut al duidelijk aanwezig en als die installatie nog verder verkleint kan worden kan die misschien zelfs in de uitlaatpijp van een fabriek worden geplaatst. Als daar ook nog winst op gemaakt kan worden, dan zal zo'n installatie heel goed verkopen!.
Als je je baseert op een filmpje of website die maar een deel van het verhaal laat zien en niet verder op zoek gaat naar de andere kanten van het verhaal, of antwoorden gaat zoeken die in zo'n filmpje of artikel gesteld worden, dan trek je al snel verkeerde conclusies. Houdt er ook altijd rekening mee dat elk filmpje of artikel gemaakt is door iemand met een eigen mening of inzicht. Bij het maken van een filmpje of artikel zoekt iedereen (onbewust) toch naar een bevestiging van de eigen mening.
Het vermoeden bestaat bij mij dat we een beetje langs elkaar heen praten. Bijv:
Toch betekent dit niet dat je dit soort installaties niet moet bouwen. Niet bouwen betekend namelijk dat verdere ontwikkeling van CO2 vangers sterk vertraagt.
Dat heb ik eerder ook gezegd, in de vorm van:
De technologie is interessant en wie weet waar de research heen leidt, dus een beetje experimenteren kan geen kwaad.
Mijn punt is tweeledig in uitbreiding op wat je eerder hebt gezegd, namelijk a) het gebruik van groene energie betekent niet dat zo'n systeem efficient is in het reduceren van CO2, want die zonnepanelen (bijv.) die je daarvoor gebruikt kunnen waarschijnlijk beter gebruikt worden in het normale electriciteitsnetwerk. En b) zulke systemen gaan nooit de bulk worden van de klimaattransitie, ze kunnen hoogstens helpen met het laatste beetje. We moeten daarom nooit in de val trappen om te denken dat we wel door kunnen gaan met de uitstoot omdat we het later weer kunnen opvangen. Naar mijn mening zijn dat verduidelijkingen op wat je al hebt gezegd, waar ik het niet direct mee oneens ben.
Wat betreft IJsland, Schotland, Japan. De situatie in IJsland is vrij uniek en niet toepasbaar op de rest van de wereld, en de windenergie in Schotland komt waarschijnlijk echt nog steeds beter ten goede in een connectie naar het netwerk van Engeland en de rest van de EU (En daar zit het toch ook in? Volgens mij hebben ze niet echt stroom over, maar wekken ze gewoon een hoop op wat ze verkopen). Voor de nieuwe Japanse uitvinding geldt: Eerst zien, dan geloven. Ben een groot voorstander van onderzoek, maar het blijkt behoorlijk lastig om een technologische oplossing te vinden voor het klimaatprobleem. Er zitten heel vaak haken en ogen aan zoiets daadwerkelijk op schaal implementeren waardoor zo'n ontwikkeling toch echt uiteindelijk afketst, dat gebeurt echt regelmatig.
Mijn inziens zijn we het niet oneens, alleen hebben we een net ander perspectief op dingen. Jij bent enthousiast voor de technologie en ziet vooral heel erg hoe het wat kan helpen. Ik ben skeptisch over de technologie en alhoewel deze zeker niet nutteloos is lijkt mij de schaal erg beperkt, en zie ik vooral de valkuil van hoe zulke beloofde technologie andere benodigde veranderingen kan uitstellen. Maar over de feiten zijn we het volgens mij niet oneens: de technologie is nuttig, maar heeft z'n beperkingen. Meer onderzoek is goed maar er is meer actie op het gebied van klimaat nodig dan alleen dit.
OK, we zijn het eens.
In het Noord-Oosten van Schotland is echt een probleem met de hoeveelheid opgewekte energie. De regio gebruikt nog geen 20% van de opgewekte windenergie. Men kan wel wat kwijt op het nationale net richting de rest van Schotland en de UK, maar die capaciteit is beperkt. Voor windmolens is het een ideale regio, want het waait er bijna altijd en er wonen weinig mensen die last van de molens hebben. Dit maakt die regio uitermate geschikt voor een CO2 afvang installatie.
De Japanse vinding (https://pubs.acs.org/doi/10.1021/acsenvironau.1c00065) is erg eenvoudig. Er wordt gewoon lucht door een vloeistof met isoforondiamine geleidt. Dit kost geen energie. De CO2 moet ook weer uit de vloeistof gehaald worden. Daarvoor is verwarming nodig. Daar CO2 meestal door verbranding vrijkomt is de benodigde warmte vaak al aanwezig.
kleine correctie op je bomen: het is geen 'holy grail', maar het gaat niet per boom, het gaat per hectare bos wat je in stand blijft houden. Als ik (ik noem maar een cijfer om mee te kunnen rekenen) een hectare bos heb waar 1 miljoen kg CO2 in is opgeslagen, dan zal er CO2 vrijkomen door rottingsproces, maar zolang ik die hectare bos vol heb staan met bos, blijft er grofweg die 1 miljoen kg in opgeslagen.
Daarbij ga je natuurlijk nog productiebos krijgen: elke plank die je gebruikt daaruit voor bv. een huis, is gewoon opslag van CO2 voor een fikse tijd. Daar gaat hetzelfde verhaal op voor een bos: zolang het volume in stand blijft, is er een bepaalde hoeveelheid CO2 opgeslagen/vastgehouden.
Gezien er nog wat voordelen zijn van meer bossen icm de problemen die we gaan krijgen met klimaat (denk aan een bodem die beter vocht kan vasthouden, meer natuurlijke verkoeling, enz.), is het wel iets wat je graag zou willen, alleen niet op de kleine schaal waar we nu mee bezig zijn (zie de vele pr-acties van bedrijven met 'sponsor een bos').
Maar in het grotere licht van het probleem zal dat gigantische bos geen enkel verschil maken als de uitstoot blijft toenemen / niet gaat afnemen. We zijn de opslag van CO2 in essentie leeg aan het trekken uit een tijd dat er nog veel meer vegetatie was.
Bomen geen oplossing? Sommige soorten bomen staan er al meer dan duizend jaar, zo niet tweeduizend. Waar denk je dat kolen vandaan van komen? Dus prima oplossing. Het niet levende restproduct ligt al miljarden jaren rustig opgeslagen in de grond. Het is het rücksichtlos kappen wat het probleem is, het rücksichtslose opgraven en verbranden ervan wat het probleem is. Het is het rücksichtlos zo gezellig met zeven miljoen open/haarden aanzetten en het vuurkorfje stoken wat vervuilend en bomenkap oplevert. Verder is het gebrek aan omzetting van landbouwgrond naar voedselbos, bos etc een probleem. En eind van het levensduur? Je weet niet waarover je praat. Hout is net als een varken uiteindelijk meerder meren te recyclen, chemisch uit elkaar te trekken voor allerlei producten etc. Het is het meest perfecte wat de mensheid overkomt om mee te werke, behalve als je het verbrand. Alleen als je er teveel van gebruikt, ja dan gaat het mis. Het is als het overbevissen van de oceanen.
Merkwaardig om altijd te zien: mensen weten eigenlijk best wel wat de oplossing zou moeten zijn, maar gaan het object dan zwartmaken om goed te praten dat het verdwijnt als we niet oppassen. Dus stop dat verbranden wat eerst tientallen jaren nodig heeft om te groeien.
[Reactie gewijzigd door oks op 23 juli 2024 00:07]
Helemaal correct. De technologie die de mens kan redden bestaat echter al lang: condoom, pil en spiraaltje. Het heeft geen zin om nieuwe technologie uit te vinden die toch maar beschikbaar zal zijn voor een klein deel van de bevolking (bijvoorbeeld elektrische auto’s).
Nu direct inzetten op krimpen van de bevolking is het enige doeltreffende middel. Elke dag komen er netto 200K mensen bij op de planeet, dat zijn er bijna 1,5 miljoen per week. Daarenboven leven ze ook allemaal langer dan vroeger en is de levensstandaard (dus de vervuiling) ook omhoog gegaan. Een tikkende tijdbom. Als wij het niet doen zal de natuur het wel doen. Denk maar aan corona.
Minder mensen = meer planeet voor iederen 😄 De mensen met kinderen gaan hier wel minnetjes sturen, maar net die mensen zouden toch moeten blij zijn met een minder volle planeet over 50 jaar …
Ik lees altijd veel reacties van mensen die zeggen dat de klimaatcrisis vooral komt door exponentiële bevolkingsgroei, in contrast met wat alle gerenommeerde wetenschappelijke instituten en klimaatexperts hierover zeggen. Wat bij dit argument niet wordt vermeld zijn de volgende feiten:
1) Wereldwijd neemt de bevolkingsgroei al jaren af - we zitten momenteel op ~2.3 kinderen per vrouw wereldwijd. Er is dus sprake van een afvlakking, niet van een rappe groei. Bevolkingsaantallen zullen nog toenemen, maar dat komt niet door de aanwas van kinderen, maar door een onvermijdelijke groei in de hoeveelheid volwassen die nu al bestaan. Zij bestaan al, maar blijven simpelweg langer leven - Een beperking op het hebben van kinderen zal hier niks aan doen veranderen. Dit heet de “Inevitable Fill-Up” of “Demographic Momentum” en is praktisch gezien onvermijdelijk. Wil je meer weten hierover, dan kan ik je dit filmpje van Hans Rosling bij Arjen Lubach aanraden.
2) Hierdoor zal met een wereldwijd 1-kind beleid de bevolking niet krimpen, maar alleen stagneren. Toen China bijvoorbeeld voor het eerst het één-kind-beleid invoerde, ging de bevolkingsgroei gewoon door. Hoewel het aantal geboren kinderen drastisch daalde, was het aantal volwassen wordende jongeren aanzienlijk. In 1979, toen het één-kind-beleid in werking trad, werd het aantal mensen dat volwassen werd gebaseerd op het aantal geboorten rond de jaren 1950, niet 1979. Als gevolg daarvan bleef de Chinese bevolking in dezelfde mate toenemen als in jaren daarvoor.
Hierdoor zal met een wereldwijd 1-kind beleid de bevolking niet krimpen, maar alleen stagneren. Pas over 30-45 jaar zal een krimp zichtbaar zijn, wat dus te laat is om klimaatverandering tegen te gaan.
Een 1-kind beleid heeft daarnaast grote sociale- en economische gevolgen, zoals vanuit de staat geforceerde sterilisatie en abortussen en een krimpende arbeidspopulatie. Dit zien we nu ook terug in China. Dit ineffectieve beleid zal ons dus niet helpen bij de huidige klimaatcrisis en juist veel onnodige problemen veroorzaken.
3) De rijkste 10%, ongeveer 800 miljoen mensen wereldwijd, is verantwoordelijk voor 52% van de CO2-emissies tussen 1990 en 2015. De rijkste 1%, ongeveer 80 miljoen mensen, is verantwoordelijk voor 15% van de uitstoot tijdens deze periode. Voor de armste helft is dat slechts 7%.
Het is niet de mens als zodanig die de klimaatcrisis veroorzaakt. De overgrote meerderheid van de wereldbevolking leeft namelijk keurig binnen de grenzen van wat de aarde kan hebben. De overschrijding die zo veel milieuschade veroorzaakt, is in onevenredig grote mate de schuld van de rijken der aarde.
4) Het probleem zit hem voornamelijk in het feit dat de wereldwijde middenklasse snel zal groeien, van 2 miljard vandaag tot 5 miljard in 2030, waardoor de vraag naar bouwmaterialen en consumentenproducten sterk zal stijgen.
De oplossing zit dan ook in het ontkoppelen van deze stijging van welvaart met de traditionele uitstoot dat daarmee gepaard gaat - Precies datgene wat klimaatexperts en economen proberen op te lossen. Beperkingen op bevolkingsgroei, daarentegen, zal geen significant verschil uitmaken voor onze totale uitstoot, zoals hierboven ook uitgelegd.
5) Meer dan 80% van de uitstoot die nu in de lucht zit komt niet door landen als India en China, maar door Westerse landen zoals Nederland. Wij hebben onze rijkdom vergaard door goedkope fossiele brandstof te gebruiken, een mogelijkheid wat we opkomende landen willen ontnemen gezien de gevolgen van het verbruik hiervan. Hun uitstoot komt mede door het produceren van producten die wij vervolgens hier weer massaal en goedkoop willen kopen.
Wat we zien is het fenomeen van relatief rijke Westerse mensen die zeggen dat zij niet het probleem zijn, hun consumptie is niet het probleem, het zijn "die" mensen die zich voortplanten, dat is het probleem.
Dat is “toevallig” ook gunstig voor ons, want dan hoeven wij niets te veranderen. Een keurige westerling krijgt namelijk minder dan twee kinderen. Kunnen we lekker doorgaan met reizen, airco's, vlees eten etc. Super!
Niemand ontkent dat bevolkingsgrootte een factor is in de totale uitstoot, maar het is niet de olifant in de kamer. Als je naar de feiten kijkt is consumptie namelijk een veel grotere factor in totale uitstoot dan bevolkingsgrootte.
Mensen willen simpelweg hun luxe Westerse levensstijl niet aanpassen, dus schuiven ze het probleem door naar anderen.
[Reactie gewijzigd door Altruis op 23 juli 2024 00:07]
Ah, de rijken. Het ligt allemaal aan de rijken.
Je eerste 2 punten snijden nog hout. De rest niet. Het Westerse aandeel van de Aziatische uitstoot wordt steeds kleiner. Er zal een omslagpunt komen waarin de Chinese, Indiase productie voornamelijk de steeds groter wordende middenklasse van Azië zal bedienen. Het Westerse aandeel in de mondiale uitstoot daalt al jaren gestaag. Het Aziatische aandeel daarentegen stijgt. Over 20 jaar speelt het Westen geen significante rol meer in de mondiale uitstoot.
Het lijkt alsof je punt 4 (on)bewust hebt overgeslagen, waarbij ik wat jij aanhaalt benoem. Hierbij nogmaals:
4) Het probleem zit hem voornamelijk in het feit dat de wereldwijde middenklasse snel zal groeien, van 2 miljard vandaag tot 5 miljard in 2030, waardoor de vraag naar bouwmaterialen en consumentenproducten sterk zal stijgen.
De oplossing zit dan ook in het ontkoppelen van deze stijging van welvaart met de traditionele uitstoot dat daarmee gepaard gaat - Precies datgene wat klimaatexperts en economen proberen op te lossen. Beperkingen op bevolkingsgroei, daarentegen, zal geen significant verschil uitmaken voor onze totale uitstoot, zoals hierboven ook uitgelegd.
Het lijkt alsof jij niet goed leest. Ik heb het over de Aziatische middenklasse, jij over de wereldwijde middenklasse. Groot verschil als je kijkt naar je betoog waarin je zegt dat het westen verantwoordelijk is voor alle CO2 uitstoot in de wereld.
Ik ben blij dat eindelijk iemand dit een keer zegt. Bevolkingskrimp is helemaal geen oplossing voor het klimaatprobleem. Stel, iedereen houdt zich aan de Parijsafspraken en we zijn fossielvrij in 2050. Dan is CO2 uitstoot geen probleem meer, en maakt het dus niks uit met hoeveel mensen we zijn op aarde.
Het belangrijkste is dat we fossiel energie niet meer gaan gebruiken, want dat zorgt voor 98% van de klimaatverandering (andere stukje is ontbossing en landgebruik).
En natuurlijk heeft de wereldpopulatie wel invloed op zaken als voedsel, natuur, woonruimte et cetera. Maar voor het oplossen van klimaatverandering moeten we toch echt ergens anders kijken.
Je kan wel zeggen dat de bevolking alleen stagneert als iedereen nog maar 1 kind mag, maar dat zijn maar woorden.
Met de beperkte menselijke levensduur is het onmogelijk om de populatie te laten stagneren (ik neem aan dat je: 'blijft even groot' bedoelt hier), wellicht op de zeer korte termijn (al vergeet je dan voor het gemak wat de populatie was geweest zonder de regel van '1 kind').
Tenzij mensen het oneindige leven krijgen is het onvermijdelijk dat wanneer twee sterfelijke mensen samen maar een nageslacht mogen hebben dat de populatie afneemt.
En leuk dat de wereldwijde groei van de bevolking afneemt, zonder cijfers is dat totaal niet interessant. Die claim kan waar zijn terwijl de wereldbevolking nog steeds (bijna) verdubbeld... Gelukkig vertel je in de volgende zin over de gemiddelde 2.3 kinderen per vrouw. Maar ook dit zegt weinig zonder meer cijfers. Een afnemend gemiddelde zegt weinig over lokale minima en maxima. Gemiddelden zijn niet erg robuuste samenvattingsmaten en lijken mij erg ongeschikt hier. Jouw statement kan nu waar zijn, maar over de tijd heen zullen vrouwen met hoge geboortecijfers de vrouwen met lage geboortecijfers vervangen. Tenzij je onderliggende mechanismen wilt voorstellen die waar zijn voor alle vrouwen.
Vervolgens vertel je dat de rijkste 10% mensen wereldwijd verantwoordelijk zijn voor 52% van de CO2-emmissies tussen 1990 en 2015 (waarom kies je voor dit bereik?). Wat bedoel je hier met CO2-emissies? Is dat alle CO2 die niet gemeten was voor 1990 die in 2015 wel gemeten is? Verantwoordelijk is ook wel een vrij breed begrip wat nadere uitlegt vraagt.
Maar goed, volgens mij is het 'klimaatprobleem' ook de huidige hoeveelheid CO2 die in de lucht zit en dat dit te veel zou zijn. Hiermee - binnen deze aanname - alle gedachterichtingen die niet deze bestaande hoeveelheid CO2 verminderen een oplossing voor dit probleem. Je argument lijkt me dan verder ook circulair.
Los nog van dat als dit inderdaad al genoeg is voor bijvoorbeeld dat 'runaway greenhouse-effect' dat het zeer verstandig lijkt om CO2 uit de lucht te gaan halen.
Hoeveel bevolking er is beinvloed natuurlijk wel de nieuwe hoeveelheden CO2 die in de lucht komen. Een mens produceert door simpelweg in leven te zijn ook tonnen aan CO2. Als we magischerwijs de helft van de menselijke populatie konden 'bevriezen' voor een gedachtenexperiment, dan zou dat jaarlijks biljoenen kilos aan CO2 kunnen schelen.
Oh en, hoeveel van de mensen die tussen 1990 en 2015 hiervoor verantwoordelijk waren leven nu nog? Je post lijkt een beetje te gaan over 'schuld' en die schuld ligt bij 'westerse levensstijl mensen' (wie dit nu ook mogen zijn), omdat die mensen tussen 1990 en 2015 dit als eigenschap zouden hebben gehad? Het komt [op mij] over als erfzonde in plaats van een pleidooi in een bepaalde richting. Nog los van dat je relaas zichzelf hierin al ontkrachtigd want zelfs als deze verantwoordelijken nog bestaan en zelfs als mensen die hier niet voor verantwoordelijk zijn ook meedoen, dan nog gaan andere landen blijkbaar hetzelfde doen en komt er nog een periode als tussen 1990 en 2015. Waarom zou iemand dan zijn of haar gedrag veranderen?
Maar het grootste probleem lijkt me vooral in dat je twee lijnen lijkt te hebben (die door elkaar lijken te lopen): een die gaat over dat er nu wat moet gebeuren met de CO2 die nu al in de lucht zit, en dat er daarom urgentie is. En als tweede lijn dat menselijk gedrag anders moet om meer CO2 in de lucht tegen te gaan.
De eerste lijn lijkt wat jouw aandacht heeft, maar daar veranderd consumptie nu dus niets meer aan en dat maakt het allemaal irrelevant wat consumenten nu doen, niemand is daarmee nu het probleem, want het probleem is dat er al te veel CO2 in de lucht zit en dat dit er uit moet. Er hoeven dus helemaal geen levensstijlen aangepast te worden.
En als meer CO2 in de lucht wel een probleem is, dan zijn al die dingen die voorkomen dat er meer inkomt opeens wel belangrijk en wel voor iedereen. Waaronder populatiecontrole en ook mensen en landen die graag veel meer CO2 de lucht in willen doen.
Ik zou me niet zo bezig proberen te houden met wat eerlijk is en wat niet, net zoals dat wij geen erfzonde hebben hebben anderen dat ook niet.
[Reactie gewijzigd door Siaon op 23 juli 2024 00:07]
De enige manier waarop mensen uit zichzelf minder kinderen gaan maken, lijkt verhogen van de welvaart te zijn. Ben jij bereid de relatief hoge welvaart die we in Nederland hebben, te delen, om de bevolkingsgroei af te remmen?
Dat kan niet, wij hebben hoge welvaart over de ruggen van arme arbeiders elders.
Krijgen die arbeiders dezelfde kwaliteit van leven als ons, wordt alles voor ons en hun ook duurder, gezien er dan 80% meer mensen ineens die nieuwe iPhone kunnen kopen, grondstoffen schaarser worden dan ze nu al zijn, zal dat nieuwe toestel ook ineens 5x zo duur worden.
Tja, dat geld voor die 5x zo dure toestel moet ergens vandaan komen ... dus toch maar weer die arme arbeiders economisch op achterstand zetten ...
Maar dat betekend niet dat over het geheel de kwaliteit van leven omhoog kan. Maar de (dis)balans die we nu hebben kunnen we niet veranderen, hoe graag we het ook zouden willen.
Natuurlijk wel, als we echt willen. Maar we willen niet echt. En veel is ingesteld op goedkope arbeid elders.
Daarom vind ik het ook zo kwalijk om bevolkingsgroei er te pas en te onpas bij te halen. Mede omdat we hier iPhones en goedkope kleding willen, is de welvaart elders lager. En dan moeten ze wel meer kinderen hebben, om rond te kunnen komen.
Correlatie impliceert geen causatie. Bovendien impliceert Altruis hierboven dat het gemiddelde geboortecijfer ook zonder Nederlandse welvaart is afgenomen naar 2,4 en verder aan het afnemen is.
Wat je zegt klopt sowieso niet: er zijn meerdere manieren. Bijvoorbeeld: geboortecijfers tijdens perioden van oorlog zijn laag. In die zin zouden we oorlog kunnen maken voor meer welvaart hier en de bevolkingsgroei afremmen.
En voordat je zegt: "maar dat is niet uit zichzelf", dat is jouw voorstel ook niet want je voegt welvaart en vrede toe.
Verder zijn er zo uit mijn hoofd best grote studies gedaan naar de beschikbaarheid van voorbehoedsmiddelen op populatiegroei, en wel dat goede beschikbaarheid zorgt voor een veel lagere groei in populatie.
En voordat je zegt: "maar voorbehoedsmiddelen zijn welvaart", geef dan eerst een sluitende definite van welvaart en niet-welvaart. Anders kom je zo snel bij de 'no true Scotsman'-fallacy.
Er is nog een gestage biologisch factor.
Als een mannetje en een vrouwtje samen een kind maken, dragen beiden ouders een X-chromosoom bij. Daarom kunnen fouten in één van die twee gerepareerd worden, zodat het kind een correct X-chromosoom bij zich draagt. Er is echter alleen van het mannetje een Y-chromosoom. Er is geen vergelijkingsmateriaal en mutaties die daar in zijn geslopen kunnen niet gerepareerd worden aan de hand van een referentiemodel.
Het Y-chromosoom gaat daarom over de eeuwen gestaag achteruit. Op de heel lange termijn zal dat een serieus probleem worden.
Dat is niet hoe genetica en (natuurlijke) selectie werkt (het tweede setje chromosomen wordt niet 'gerepareerd' met het andere setje - bedenk maar eens: hoe weet jouw DNA nou welke set de 'goede' is (en wat is nou precies 'goed'?). Het is niet alsof je twee bijbels hebt met eentje allemaal missende letters die je zo kunt aanvullen.
Mutaties zijn overigens ook niet 'slecht' of 'goed'.
Maar binnen dit frame ben je vast ook wel bekend met dat het Y-chromosoom 'leeg' is en het dus sowieso niet zo relevant is binnen jouw verhaal.
Wat doen de meeste stelletjes hier als de conceptie niet 'gewoon' lukt?
Juist!
En daarna lukt het in verreweg de meeste van die gevallen alsnog, daar heb je tegenwoordig niet veel 'goed materiaal' meer voor nodig.
Mocht het dan nog niet lukken met het 'eigen materiaal' dan is het ineens niet zo'n grote stap meer naar 'materiaal van anderen'.
Voor weinig dingen in het leven gaan mensen zo ver als voor het krijgen van kinderen.
Een minder volle planeet over 50 jaar betekent vooral dat die mensen waar jij het over hebt die daar blij mee zouden moeten zijn waarschijnlijk geen goede oude dag zullen hebben omdat er dan pas echt enorme vergrijzing optreedt... Minder mensen in totaal klinkt leuk maar is best gevaarlijk omdat je automatisch in eerste instantie vooral minder jonge mensen hebt.
op dit moment is alle technologie die C02 afvangt erg energie hongerig..voor elke ton Co2 afvangen heb je een veelvoud aan uitstoot van CO2.
Dit heb ik ook begrepen. Als je het met een kolencentrale voed is dit inderdaad het geval.
Maar in het artikel staat dat de centrale met zonnepanelen wordt gevoed.
Is het dan niet meer co2 besparend om dan de zonnepanelen direct te gebruiken voor stroom te leveren die normaal van een kolencentrale komt?
Nee, niet zolang je nog ergens op aarde stroom opwerkt met fossiele brandstoffen. Anders kun je die stroom beter daarheen brengen.
En zelfs als je de stroom nergens heen kan brengen, is het waarschijnlijk beter om die stroom te gebruiken voor de productie van waterstof. Wat ze dan onder andere voor vliegtuigen, schepen en landbouwvoertuigen kunnen gebruiken.
Bomen planten werkt wel als je er maar voor zorgt dat het hele bos blijft bestaan. Je plant bijvoorbeeld 100 bomen die nemen dan in totaal 100x CO2 op. Als er dan 1 dood gaat (ze gaan vast niet allemaal tegelijk) komt van die ene boom de CO2 vrij, dan heb je dus de opslag van 99 bomen, als er dan ondertussen een nieuwe boom groeit kan die weer netjes de CO2 van die ene dode boom opnemen enzovoort.
Uiteindelijk kan zo'n bos dus gewoon de hoeveelheid CO2 van de gemiddelde leeftijd van de bomen X het aantal bomen opnemen.
Je moet aleen dat bos nooit meer kappen.
Eigenlijk net zoiets als CO2 in cylinders persen en onder de grond opslaan. Daar moet je ook niet aanzitten.
Enetgie kun je "gratis" uit de aardmantel of zo'n halen. Dan heb je alleen de uitstoot van de materialen waarmee je die energie opvangt, maar daar kun je voor compenseren
[Reactie gewijzigd door lololig op 23 juli 2024 00:07]
Of als je die bomen gaat gebruiken om huizen mee te bouwen. Dan spaar je CO2 want geen beton nodig, en de CO2 van de bomen is ook langdurig vastgelegd.
En als je ze dan ooit verbrandt is het CO2-neutrale brandstof.
Ook bomen is geen oplossingen.Aan het einde van de levensduur komt de opgeslagen CO2 ook weer vrij..is het door rotten of verbranden...de hoeveelheid blijft het zelfde.
Nou, er zijn meerdere manieren om die koolstof langdurig op te slaan die vrij eenvoudig zijn en die al honderden jaren worden toegepast. Ik hoop niet dat dit een argument is om maar géén bomen te planten, zo proeft het namelijk wel een beetje. Bomen zijn op dit vlak zeer nuttig, ook om het heat island effect te reduceren. Een bos zal minder warmte 'opslaan' dan een stad.
Veen gebieden en bossen slaan wel degelijk CO2 op voor de lange termijn. Bedenk maar waar alle olie en gas vandaan komt die we nu de lucht in stoken.
Jij refereed aan een een korte CO2 cyclus op basis van de levensduur van een boom. Maar een boom die afsterft in een bos wordt vervangen door een nieuwe boom. herbebossen dan een enorm effect hebben.
Daarnaast kan je met bebossing ook andere nadelen van klimaatverandering tegengaan zoals woestijnvorming en erosie.
en heeft bebossing voor houtproductie ook voordelen omdat hout dat gebruikt wordt voor constructie enorm lang behouden blijft.
er valt dus veel voor te zeggen om, overal waar het kan, bebossing te stimuleren.
Een ander punt wat ik mij afvraag: we hebben het veel over CO2 opslag, maar kunnen we organisch afval niet langdurig opslaan op een manier dat de CO2 niet vrijkomt. zo kan je enorme hoeveelheden permanent uit de koolstof cyclus halen.
> Ook bomen is geen oplossingen.Aan het einde van de levensduur komt de opgeslagen CO2 ook weer vrij..is het door rotten of verbranden...de hoeveelheid blijft het zelfde.
Als je bos plant en dat vervolgens beschermd en met rust laat is het natuurlijk wel een manier om CO2 uit de atmosfeer vast te leggen. Daarbij heeft een toename van groene biomassa positieve gevolgen voor de lokale temperatuur, voor de dierlijke biomassa en voor de luchtkwaliteit.
[Reactie gewijzigd door Sokratesz op 23 juli 2024 00:07]
@Akino Van bomen kun je anders prima huizen bouwen, zelfs hele grote gebouwen.
Dan heb je ook CO2 opgeslagen, EN hoef je geen beton te gebruiken, waar ook veel CO2 uitstoot mee gemoeid is.
Je kunt van hout ook isolatiemateriaal maken en meubelen.
Dus als we veel productiebossen zouden hebben, met relatief korte cyclus, werkt dat op meerdere vlakken goed door.
Dit is echt stomste idee ooit de enige manier is stoppen met kolen olie of gas uit de grond halen. Maar ja dan is onze huidige maatschappij gewoon klaar. Ons energie gebruik moet naar beneden dus besparen, besparen en besparen maar dat lijkt met de nieuwe groene plannen, EV's CO2 afvangen alleen maar groter te worden en dan hebben we het nog niets eens over de grondstoffen. Er zijn gewoon te veel mensen op dit bolletje.
Dat is een wel erg cynische kijk op de situatie. Zeker niet altijd is voor het afvangen van CO2 ook CO2 uitstoot nodig. Los van dat je de benodigde energie duurzaam zou kunnen opwekken voor DAC processen zijn er ook bv technologieën obv cryogene afvang (dus door CO2 bij -100 graden uit te vriezen; uit lucht of uit afgas van energiecentrales. De kou kun je halen uit LNG tankers die toch hun gas van vloeibaar->gas moeten maken, en daarmee krijg je de koude duty als het ware gratis.
Het planten van bomen is ook wel degelijk een onderdeel van de oplossing, want hoewel zo'n boom na verloop van tijd sterft en wegrot is de koolstof voor een flinke periode uit de lucht geweest. Het punt is echter dat de locaties waar je bomen 'makkelijk' kunt aanplanten ook op beginnen te raken. Om meer onherbergzame gebieden geschikt te maken moet je zeker voor nieuwe aanplant een goede watervoorziening hebben, en daar ligt nog een uitdaging.
Bomen hebben inderdaad geen effect onder de streep: de bomen nemen co2 op tijdens de groei, maar stoten het weer uit bij verbranding of verrotting. Oerbossen hebben een uitstoot van ongeveer 0: groei en rotting heffen elkaar op.
Echter:
Zolang we de hoeveelheid bossen op aarde kunnen laten groeien zal dat een groot effect hebben op de hoeveelheid co2 in de atmosfeer.
En als we de bomen laten groeien, na 50-100 jaar kappen en het hout gebruiken om bijvoorbeeld huizen te bouwen (Carbon Capture and Usage). Kan op diezelfde plek opnieuw 50 jaar een boom groeien en co2 opslaan.
Bomen groeien, kappen en bijplanten voor houtstook heeft op lange termijn geen positief of negatief effect op de co2 in de atmosfeer, tenzij de je co2 bij uitstoot afvangt en ondergronds opslaat.
Voldoende manieren om die energie groen of paars te produceren, en hoe meer we fossiel in de ban doen hoe "efficiënter" een scrubber wordt.
Bomen zijn inderdaad geen oplossing voor de lange termijn, maar je zou ze wel als scrubber kunnen gebruiken en dan verwerken om de C permanent op te slaan. Geen idee of dat efficiënter is dan een mechanische scrubber.
Rotten is een proces waarbij de organische koolstof deels wordt omgezet naar andere organische biomassa, namelijk de schimmels, paddenstoelen en bacteriën die het rottingsproces uitvoeren. Een ander deel van de koolstof wordt daarbij omgezet naar minder complexe moleculen, waarbij energie vrij komt (metabolisatie). Afhankelijk van het soort rottingsproces en het soort organisme, kunnen de processen zuurstof nodig hebben (aeroob), een spoortje zuurstof nodig hebben (microaeroob) of zuurstofloos zijn (anaeroob). Veel koolstof (C) gaat dus bij rotting van de ene naar de andere biomassa, en wat er als minder complex molecuul vrijkomt, is niet alleen CO2, maar bijvoorbeeld ook CH4. CH4 is trouwens een sterker broeikasgas dan CO2, maar omdat methanogene (CH4 vormende) rotting onder van de atmosfeer afgesloten condities (zuurstofloos) plaatsvindt, komt die CH4 niet zomaar in de atmosfeer vrij.
Brand is een natuurlijk fenomeen, tenzij door de mens aangestoken. Een natuurbrand is onderdeel van de natuurlijke cyclus, waarbij direct na de brand een versnelde aanwas groei van biomassa ontstaat dankzij de vrijgekomen meststoffen. En de CO2 dus versneld weer terug in de biomassa opgenomen wordt.
Al deze processen zijn met elkaar in balans en hebben geleid tot de hoeveelheid koolstofdioxide die tot een paar eeuwen geleden als evenwichtsconcentratie (da's iets anders dan een constante concentratie) in onze aardse atmosfeer gold.
Ik ben het overigens met je eens dat het behalen van de klimaatdoelen voor veel bedrijven is verworden tot een verdienmodel. Ik heb daar ook mijn bedenkingen bij, zeker wanneer het leidt tot schijnoplossingen waarbij men gigantische hoeveelheden energie stopt in het afvangen van CO2 zodat fossiele bedrijven gewoon door kunnen gaan met het uitstoten van CO2.
Maar dat neemt niet weg dat het stoppen van de huidige toenemende CO2 concentratie in onze atmosfeer een dringende en bittere noodzaak is, om onze planeet leefbaar te houden voor alle organismen die erop leven. Die noodzaak komt niet voor uit emotie, maar uit wetenschappelijk inzicht.
Ook bomen is geen oplossingen.Aan het einde van de levensduur komt de opgeslagen CO2 ook weer vrij..is het door rotten of verbranden...de hoeveelheid blijft het zelfde.
Dat is alleen waar als er voor de vergane bomen geen nieuwe komen.
Zolang er nieuwe bomen bij blijven komen (met vergelijkbare opvangcapaciteit) blijf die CO2 echt uit de lucht. Het is eigenlijk een levend depot.
Als die bossen dan komen te groeien op het land van de meest vervuilende boerderijen (zie huidige uitkoopvoorstel van overheid) is dat helemaal winst.
Ook nog eens voor de biodiversiteit.
Ook bomen is geen oplossingen.Aan het einde van de levensduur komt de opgeslagen CO2 ook weer vrij..is het door rotten of verbranden...de hoeveelheid blijft het zelfde.
Zolang het bos niet gekapt word komt er gewoon een nieuwe boom voor terug die op z'n beurt weer net zoveel CO2 opslaat.
Ook bomen is geen oplossingen.Aan het einde van de levensduur komt de opgeslagen CO2 ook weer vrij..is het door rotten of verbranden...de hoeveelheid blijft het zelfde.
Als je bomen individueel beschouwd heb je natuurlijk gelijk, maar als je over bossen praat wordt het natuurlijk wel anders. Als het oppervlak aan bossen toeneemt, neemt ook de hoeveelheid opgeslagen CO2 toe.
Hout is een natuurlijk materiaal, dat door bomen wordt aangemaakt dankzij fotosynthese: 6 H2O + 6 CO2 –> C6H12O6 + 6 O2 met behulp van zonlicht dat werkt als katalysator van de reactie. Hout komt dus voort uit water, CO2 , zonlicht en mineralen die uit de bodem gehaald worden.
Hout bestaat meestal uit ongeveer 50% koolstof, 42% zuurstof, 6% waterstof, 1% stikstof en 1% diverse elementen. Deze organische hoofdbestanddelen nemen de vorm aan van cellulose (50%), hemicellulose (15 tot 25%), lignine (20
Denk dat we onze aandacht ten volle moeten richten op het realiseren van bijv toriumreactoren en andere vormen van groene energie opwekking als stroom uit zeestromen, golven e.d.. Ik begrijp niet dat daar zo weinig geld en aandacht naar toegaat en wel naar de geschetste co2 afvang onzin. Heel opmerkelijk.
Thorium lijkt te laat te komen om dit probleem op tijd op te lossen. Andere vormen van kernenergie zouden kunnen helpen, evenals nieuwe vormen van groene energie opwekking zoals je al stelt (wordt ook aan gewerkt). Echter, zoals in het artikel genoemd wordt is alleen het CO2-neutraal maken van onze energieopwekking NIET voldoende. Dat is 25% van alle emissies, dus je houdt nog 75% over. En die 75% betreft takken die massaal draaien op het gebruik (en verbranden) van fossiele brandstoffen (staalindustrie, transport over de weg/water/lucht, etc) en/of activiteiten waarbij veel broeikasgassen vrijkomen (landbouw, chemische industrie). En die 75% verduurzamen is veel lastiger dan onze energie-opwekking.
Ik vraag mij af of een warmtepomp die gebruikt wordt voor je huis te verwarmen een positive of negative bijdrage levert aan de opwarming. Enerzijds wordt de buitenlucht gekoeld en de warmte naar binnen gebracht. Anderzijds zal al die warmte die binnen is weer naar buiten gaan. Dus dat is per saldo weliswaar neutraal maar dan heb je wel energie nodig om het te laten werken.
Stel dat die energie nu wordt opgewekt door een PV (dus de zon) dan lijkt het schoon, maar er is natuurlijk wel energie (warmte verloren gegaan) bij de productie van de PV en uiteraard ook aan het hele systeem dat gekoppeld is aan de warmtepomp.
Er valt niet te ontkomen dat we energie consumeren en warmte produceren, denk ik.
Wel kunnen we zorgen dat er aanzienlijk minder CO2 uitstoten door anders te leven, werken en te produceren etc.
Overigens zullen er wederom een miljard mensen bij komen, die allemaal behoefte hebben aan energie consumptie en onbedoeld warmte produceren. Een effectief anti-conceptie programma kan er misschien voor zorgen dat er uiteindelijk minder mensen op deze planeet zijn en daardoor de toename afremt.
Ik denk wel dat de warmtepomp beter is dan een gas of olie gestookte CV, maar er blijft toename van CO2 en door de groei van de wereld bevolking neemt dat nog meer toe. Een gelopen race?
Schattingen (vanuit de VN) duiden erop dat de wereldbevolking sowieso al gaat pieken ergens in de komende 50 jaar geloof ik.
Een dalende bevolking zal ongetwijfeld weer zijn eigen problemen geven maar dat gaan we zien (nou ja, ik niet meer waarschijnlijk).
Wel kunnen we zorgen dat er aanzienlijk minder CO2 uitstoten door anders te leven, werken en te produceren etc.
Dat is precies het doel dat we willen bereiken. Productie zal altijd een bepaalde vorm van uitstoot hebben, die moeten we minimaal proberen te houden zodat de rest van de keten zonder uitstoot in onze energie behoefte kan voorzien. Alles beter dan kolen, olie of gas verbranden om turbines te laten draaien.
Ik denk wel dat de warmtepomp beter is dan een gas of olie gestookte CV, maar er blijft toename van CO2
Als de warmtepomp een gasgestookte CV vervangt zorgt dat meteen voor afname van CO2 uitstoot (ook als de elektriciteit door gascentrales wordt opgewekt) omdat warmtepompen gewoon veel zuiniger zijn. Je krijgt dezelfde warmte voor minder energie. (Dit klinkt natuurkundig heel raar, maar is wel zo)
en door de groei van de wereld bevolking neemt dat nog meer toe. Een gelopen race?
Je maakt een foute conclusie. De CO2 groeit niet omdat er meer mensen zijn, maar omdat er meer fossiele energie gebruikt wordt. Die twee zaken hoeven niet hand-in-hand te gaan. Het CO2-niveau was in de atmosfeer redelijk constant (in de laatste 50.000 jaar) tot de industriële revolutie. Pas vanaf we fossiele energie zijn gaan gebruiken, ging het verkeerd.
Voor zover ik weet produceert een warmtepomp netto warmte. Het is geen 100% efficiënt systeem dus er gaat altijd energie verloren (lees=er wordt meer warmte geproduceerd dan kou). Iets met de wetten van de thermodynamica.
Wat wel goed is om te realiseren is dat warmte produceren niet noodzakelijk een probleem is. Het grootste probleem wat we nu hebben komt namelijk door een teveel aan broeikasgassen. Deze houden de warmte op aarde vast (wat nodig is om te leven). Maar er wordt nu teveel warmte vastgehouden, daarom warmt het over het geheel op.
Als alle CO2 producerende verwarming op de wereld werd vervangen door een systeem met een warmtepomp die CO2 vrije elektriciteit gebruikt dan zou de wereld er al een stuk beter voorstaan.
Ik vraag mij af of een warmtepomp die gebruikt wordt voor je huis te verwarmen een positive of negative bijdrage levert aan de opwarming.
Een warmtepomp compenseert vooral de warmte die uit je woning weglekt, m.a.w. de verplaatste warmte draagt niet bij aan opwarming/afkoeling van de buitenlucht. Echter de energie benodigd om te pompen (het opgenomen vermogen) wordt wel omgezet in warmte en draagt daardoor wel bij aan opwarming van de buitenlucht.
Bij verwarming op basis van fossiele brandstoffen is dat anders, dan wordt alle warmte uit verbranding opgewekt, en lekt daarna naar buiten.
Ik ben geen chemicus, natuurkundige of werktuigbouwkundige, maar ik heb me wel eens afgevraagd waarom uitlaatgassen van fabrieken, auto's e.d. niet bij de bron worden afgevangen en opgeslagen i.p.v. dat we allerlei secundaire methodes verzinnen om CO2 en andere stoffen die al in de atmosfeer zitten daar weer uit te halen?
Zo zijn er natuurlijk wel meer filtersystemen verplicht gesteld om fijnstof en gifstoffen uit de lucht te halen, waarom niet hetzelfde doen voor CO2 e.d.? Geen idee of het haalbaar is, maar het lijkt me op het eerste gezicht veel effectiever dan CO2 uit de lucht vissen (voorkomen is beter dan genezen).
Uitlaatgas is een mengsel van gasdeeltjes en fijne vaste stof met een hoge temperatuur, waar je als chemicus natuurlijk van alles mee kunt.
Sterker nog, dat gebeurt al: moderne auto's hebben een katalysator in het uitlaatsysteem. Die zet bepaalde schadelijke componenten in onbehandeld uitlaatgas om in onschadelijke componenten.
Ook voor CO2 zou je zo'n systeem kunnen maken. Er zijn inmiddels diverse technologieën in ontwikkeling die claimen dit te kunnen doen, en je kan je voorstellen dat hier een stevige financiële druk achter zit: een technologie die fossiele auto's CO2 arm of zelfs vrij kan maken zou de olie-industrie erg goed uitkomen!
Het simpele feit dat deze technologie nog niet onder al onze auto's zit, zou je echter al moeten vertellen dat we er nog lang niet zijn.
Het simpele feit dat deze technologie nog niet onder al onze auto's zit, zou je echter al moeten vertellen dat we er nog lang niet zijn.
Om hieraan toe te voegen:
CO2 is wel in veel grotere mate aanwezig dan de meeste verontreinigingen in uitlaatgassen. Dat maakt het iets ingewikkelder. Verder komt CO2 zoveel voor omdat het heel erg stabiel is (daarom is het een eindproduct van veel chemische reacties), in tegenstelling tot de meeste dingen die in de katalysator gereinigd worden. Dit maakt het alleen wel heel ingewikkeld en energetisch ongunstig om het om te zetten in iets anders.
Top Gear heeft ook ooit een item gemaakt over een soortgelijk idee.
Ja, maar dat werkt alleen als je die bomen voor eeuwig laat staan. Een boom die groeit zet CO2 om in 'boom'. Effectief heeft 'ie' alleen de C nodig en gooit hij de O2 weg als afval. (een boom die niet groeit, absorbeert netto geen CO2!!, want waar zou hij die C-tjes voor gebruiken?)
Zodra die boom weggehaald wordt, komen die C-tjes weer terug in de vorm van CO2 in de natuur. Of dat door brand komt of door 'rotting' maakt niet uit. Dat C-tje 'verdwijnt' niet.
In het verlengde hiervan:
Een oerbos (zoals de regenwouden), zijn CO2-neutraal. Er gaat rot precies even veel als dat er groeit (boom 1 is gestorven en gaat rotten, boom 2 groeit en compenseert die rot, enzovoorts). Je zou een oerbos dus als een CO2-opslag kunnen zien. Een bos dat groeit (groter wordt), absorbeert wel CO2. Een bos dat krimpt produceert netto CO2. (en het maakt dat niet uit of het door menselijk toedoen of natuurlijke sterfte komt.
Als we puur en alleen kijken naar CO2-opslag: (dus voor het gemak even alle andere voor- en nadelen van het aanplanten van bossen). Het aanplanten van bossen is een 'makkelijke' korte-termijn-noodgreep (pakkembeet 50 jaar?) voor totdat we wat anders hebben bedacht, maar het is geen 'oplossing'. Het kost natuurlijk zo ongelofelijk veel oppervlakte, dat het onrealistisch is om te denken dat wij als mensen dat stuk grond maar voor eeuwig als 'niet-gebruiken' zullen (kunnen) bestempelen.
Ter volledigheid:
Bij het rottingsproces van natuurlijk materiaal verzakt een heel klein deel de grond in, en wordt over millennia heen (aard)olie en andere C-rijke bindingen (zoals kolen). Ook kan het gebeuren dat als een boom sterft en hij met een rivier mee de oceanen in wordt gevoerd, dat die boom dan ergens in de diepzee belandt en dat hij daar 'voor eeuwig' blijft liggen (op die plekken vindt er vrijwel geen 'rot' plaats). Daar zal de structuur van het hout uiteen vallen en krijg je dus een oppervlakte aan hout-prut/pulp/massa die zal verzakken in de zeebodem. (aldoende zien we niet dat heel de zeebodem vol ligt met dode boomfragmenten).
Deze C-tjes zijn dus dan 'voor altijd' opgeslagen.
Dit is dan ook het 'probleem' met het gebruik van olie. De natuur heeft er miljoenen jaren over gedaan om die C-tjes 'op te bergen', en wij zijn als mens diezelfde C-tjes in 200 jaar weer de lucht in aan het pompen.
Het is toch niet zo'n radicaal idee om op grote schaal bossen aan te planten en vervolgens met rust te laten? Niet alles hoeft deel te zijn van een productieproces, dat hout hoeven we niet meteen weer ergens voor te gebruiken.
Daarbij heeft een toename van groene biomassa positieve gevolgen voor de lokale temperatuur, voor de dierlijke biomassa en voor de luchtkwaliteit.
Nee, dat is het ook niet, maar het is niet 'de oplossing' is voor ons 'CO2-probleem. Ik zeg ook nadrukkelijk niet dat het een slecht idee is, maar sommige media doen we alsof bomen planten ons CO2-probleem gaat oplossen. Bossen aanplanten heeft inderdaad veel meer positieve en negatieve impact op alles en nog wat.
N.B. Stel dat we alles alleen nog maar van hout zouden produceren (huizen, meubels, enz), dan is dat juist heel goed. Het is prima om een bos te gebruiken als grondstof, zolang je dat bos maar weer aanplant.
Dag 1: boom groeit, absorbeert CO2.
jaar 5: boom wordt gekapt, wordt omgezet tot 'stoel'
jaar 10: stoel wordt verband en wordt weer CO2
Dan hebben we een cyclus van 10 jaar. Dat is prima te overzien.
(( onderstaande is ter illustratie. Ik heb geen idee hoe lang het echt is ))
Als we kijken naar plastic:
Dag 1: boom groeit, absorbeert CO2
jaar 20: boom sterft en een stukje gaat olie worden
jaar 2.000.000: boom is olie geworden
jaar 2.000.001: mens maakt van olie plastic
jaar 2.000.002: mens maakt van plastic een stoel
jaar 2.000.007: stoel wordt verbrandt en wordt weer CO2
Dat is een cyclus van 2 miljoen jaar. Dat is niet te overzien en zeker omdat we niet wachten tot die boom weer olie is geworden ;-)
Vooropgesteld: Ik vind milieuproblematiek terugbrengen tot CO2 kort door de bocht.
Ook vind ik het CO2 probleem oplossen met apparaten en ondergrondse opslag kortzichtig.
Laten we het simpel houden; als ontbossen slecht is, dan is herbossen toch het tegenovergestelde?
En dan waarom bossen beter zijn dan hele grote ventilatoren; ze houden vocht vast en verdampen vocht, houden wind tegen, houden grond vast, leveren hout als sustainable grondstof, er kunnen beestjes en plantjes in wonen en het is veel leuker en gezonder om doorheen te lopen.
Alleen wereldvreemde techneuten met een zeer mechanisch wereldbeeld proberen door kaalslag/overbevolking ontstane problemen op te lossen met techniek in plaats van de oorsprong aan te pakken.
Ik wordt daar niet blij van de illusie wordt gewekt alsof CO2 het enige probleem is en techniek de oplossing.
@lenwar Je hoeft die bomen helemaal niet lang te laten staan.
Ik woon in een houten huis, met houtwol isolatie en uiteraard ook nog meubilair waar hout in zit.
Er is geen cement/beton gebruikt bij het bouwen van mijn huis (dat stoot ook enorm veel CO2 uit). Het was ook nog eens vrij simpel te bouwen, alleen 1 dag een zwaardere kraan.
Ik heb het nooit berekend, maar zeer grote kans dat mijn huis meer CO2 heeft opgeslagen dan het heeft gekost om te maken.
Tevens ook geen/weinig stikstof uitstoot.
Met andere woorden, we kijken veel te simpel. Laten we gewoon de cirkels proberen te sluiten.
Ik heb ook wat plaatmateriaal wat niet van hout is maar van restmateriaal is gemaakt uit de landbouw, hopelijk pakt dat op zodat de boer weer wat meer kan verdienen.
Daarnaast heb ik zeewier plaatmateriaal (super nieuw concept) wat waarschijnlijk ook wat CO2 uit zeewater heeft gehaald.
Om maar aan te geven wat kan.
Ook dat is slechts een tijdelijke oplossing.
Je huis blijft niet eeuwig staan. Of het nu komt door een bewoner die niet in onderhoud gelooft, wijzigende eisen die aan woonruimte gesteld wordt, bestemmingswijziging van de locatie, brand of een natuurramp, vroeg of laat wordt het huis gesloopt of gaat verloren. Daarbij komt de CO2 weer vrij.
Daarmee zeg ik niet dat het een slechte oplossing is. Zeker niet om nu, op de korte termijn wat extra tijd te creëren voor de echte oplossingen.
Daarnaast is hout niet echt een goed materiaal om er hoogbouw van te maken en is ook brandgevaar nog wel een dingetje dat massale implementatie voor complete woonwijken in de weg kan staan.
Als we de huidige CO2 problematiek 100 jaar kunnen uitstellen (dus feitelijk een cyclus van 100 jaar creëren als de CO2 uit mijn huis alsnog vrijkomt) dan hebben we heel veel tijd om andere zaken te regelen.
Maar ik ben van mening dat je het ook echt circulair moet maken. Dus met materialen werken die steeds opnieuw bruikbaar zijn (en het liefst aan het begin dus CO2 opslaan)
Hoogbouw kan zeker wel met hout. Dat wordt allang gedaan met verlijmd hout, CLT balken.
Volgens TU Delft, als het gebouw niet te smal is, kan het zelfs tot 40 verdiepingen.
Brandgevaar lijkt ook mee te vallen, het gedraagt zich tevens ook voorspelbaarder dan staal, wat heel lang sterk blijft en op een gegeven moment zwak wordt en van alles instort.
Op een paar wolkenkrabbers na kunnen we alles met hout bouwen. Dat deden we overigens ook, we bouwden super veel huizen met hout, en natuurlijk molens en alle boten. En met hout verwarmen. En nu hebben we nauwlijks bossen over en bouwen we met steen
Uiteraard heeft steen zijn eigen voordelen, maar het vrij intensief bouwen, wat we op meerdere vlakken merken (CO2 of stikstof, bouwafval)
Ook dat is slechts een tijdelijke oplossing.
Je huis blijft niet eeuwig staan. Of het nu komt door een bewoner die niet in onderhoud gelooft, wijzigende eisen die aan woonruimte gesteld wordt, bestemmingswijziging van de locatie, brand of een natuurramp, vroeg of laat wordt het huis gesloopt of gaat verloren. Daarbij komt de CO2 weer vrij.
Ook hier geldt dat je net als bij bomen niet naar een individueel exemplaar moet kijken: Kijk naar bebouwing in zijn algemeenheid (beschouw het als een bos), als je meer en meer beton vervangt door houtbouw, en steden op die manier groeien, dan slaan ze wel degelijk over lange tijd permanent CO2 op. Dat er af en toe een huis wordt afgebroken waarbij CO2 vrijkomt, wordt dan gecompenseerd door een nieuw huis dat het weer opslaat.
Je vergeet dat in de "oertijd" er nog geen schimmels en zwammen waren die het hout deden rotten. Dus wanneer een boom omviel of stierf dan gebeurde er niks mee en uit eindelijk zakte deze in de grond en werd dan later kool. Na schatting is sinds 700miljoen jaar de eerste schimmel ontstaan.
Laat ik toevallig microbioloog zijn ;-)
Dit moet ik even uit m'n hoofd doen hoor, maar even wat snelle feitjes:
Er zijn fossielen van schimmels gevonden van ongeveer 1 miljard jaar oud. (wil niet zeggen dat die schimmels ook iets te maken hebben met het verwerken van planten hoor)
De huidige kennis stelt dat eerste bomen/planten zijn gegroeid 'dankzij' schimmels. (de eerste bomen zijn door invloed van schimmels ontwikkeld uit algen - versimpeld gezegd natuurlijk. Het mycelium in combinatie met alg-materiaal ontwikkelde tot een soort wortelgestel onder invloed van de schimmels).
Vanaf wanneer de schimmels daadwerkelijk de boel (bomen/planten/enz) zijn gaan opruimen zoals ze dat 'tegenwoordig' doen zou ik niet weten, maar gezien de aard van schimmels en hoe de metabolismen werken, zou ik zeggen dat ze dat wel al heel erg lang doen.
Het plantaardige leven zoals wij dat kennen op onze Aarde is begonnen met bacteriën, algen en schimmels. Dus de eerste schimmel was er al voordat er planten waren.
Je doelt met je reactie op de theorie dat in het Perm, het tijdperk waarin het plantleven lignine was gaan produceren, de schimmels pas geëvolueerd zijn om lignine af te breken. Dit zou dan de verklaring zijn voor de verhoudingsgewijs grote steenkoolvorming gedurende het Perm.
Deze theorie is inmiddels deels ontkracht, omdat uit nadere analyse van steenkolen uit het Perm blijkt dat lignine helemaal niet zo belangrijk was als factor in steenkoolvorming. Het speelde inderdaad wel mee, maar niet uitsluitend, lignine blijkt van secundair belang.
Daar krijg je geen onderzoekssubsidie voor.
Ik zie met dat DAC een nieuwe "PAS" problematiek aankomen. "Ja we ontwikkelen nu apparaten, ze moeten alleen 10.000 keer zo klein en 10.000 keer zo goedkoop, maar dat is echt een kwestie van maanden hoor. Ga vooral lekker verder met vervuilen".
Het lijkt er op dat u vergeten bent het artikel te lezen, alvorens op het orgel te gaan:
Staatsbosbeheer heeft in 2020 en 2021 in Nederland 2 miljoen bomen geplant en is van plan om voor 2030 5000ha bos aan te planten en 5000ha veen natter te maken. Door het waterpeil in veen met 10 tot 40cm te verhogen, kan het 5 tot 15 ton meer CO2 per hectare opslaan.
Er zit ook een interessant bedrijf in Alkmaar, dat op pilot schaal CO2 afvangt met DAC. Ze leggen die CO2 vervolgens vast in poeders die een drop in replacement zijn voor bijvoorbeeld de cement industrie. https://scwsystems.com/co2-clean-up/
Ik ben vooral benieuwd waarom dit niet direct aan een (kolen)centrale wordt gekoppeld. Omdat dat duidelijk wordt dat de fabriek het helemaal niet aan kan?
CO2 uit de atmosfeer proberen is net zo dom als proberen rijk te worden door verloren geld op straat te zoeken.
ik snap de -1 scores niet. Dit is precies mijn argument. Dweilen met de kraan open dit. Dat je CO2 als product gebruikt is geen enkel probleem, maar dat is niet de oplossing voor het huidige uitstoot probleem die we hebben.
Op zich mee eens, maar ik denk dat het noodzaak is om dit ook te doen, naast alle CO2 besparingen (wat veel belangrijker is).
Uiteraard kan dat alleen als CO2 opslaan minder CO2 uitstoot dan het opslaat
Maar als je CO2 wil afvangen, doe dat dan aan de schoorsteen en niet veel verderop waar het een factor 1000 verdund is.
Er zijn schoorstenen genoeg om aan te pakken.
Dat is juist het dweilen met de kraan open waar @david-v aan refereert.
Op een schoorsteen, dat is dus CCS.
Het klinkt opzich logisch en is wellicht wat goedkoper, maar het werkt in de praktijk veel slechter.
En het ergste is dat het een vrijbrief is voor bedrijven zoals Shell om door te gaan. Daar zijn nu dus al praktijkvoorbeelden van, waarbij de afgevangen CO2 dus ook nog eens heel laag is. Ook methaan lekkage is een ding trouwens, heb ik begrepen.
Kort gezegd, die schoorsteen moet stoppen, je moet daar niks opzetten.
CCS op een schoorsteen is een symbiotische relatie, het heeft de fabrieken nodig om te werken.
Let wel op, vanuit een klimaatperspectief doe je CCS voor industrie om een andere reden dan direct air capture + co2 opslag. CCS voor de industrie moet op korte termijn grote slagen maken in de huidige uitstoot in de industrie. Er zijn simpelweg op dit moment geen alternatieven om de uitstoot zo snel te laten dalen en er is ook geen tijd om CCS 'over te slaan'. Noodzakelijk dus, maar met dit doel, tijdelijk.
Aan de andere kant is er direct air capture + co2 opslag, deze combinatie van technieken stelt de mensheid in staat om CO2-negatief te gaan. Dat doe je dus niet om de grote slagen te maken in de industrie, zoals in de reacties hier te lezen is, is het daarvoor veel te kostbaar. Maar dat doe je wel voor onvermijdbare emissies, dat is het restje aan emissies die in 2050 er zullen zijn (bijv de koeienscheet, maar ook in de industrie heb je onvermijdelijke procesemissies). Omdat Nederland in 2050 naar netto nul uitstoot wil gaan, moet je iets tegenover deze restemissies zetten: zogenaamde negatieve emissies. Het vervangt dus niet de noodzakelijke en vergaande emissiereducties in industrie, maar is in aanvulling daar op hard nodig. Dit kan dmv DAC+co2 opslag. Maar een beterbeschikbare technologie op dit moment is CO2 afvang + opslag bij biomassa verbranding (BECCS). Zie ook dit onderzoek van Royal Haskoning DHV hiernaar. Bebossing en herbebossing is ook een technologie die negatieve emissies kan bereiken, al lijkt de potentie in ons kleine, dichtbevolkte landje daar niet groot voor.
Naast het ontwikkelen van negatieve emissies voor het bereiken van 'netto nul' onderkent het IPCC ook de noodzaak voor negatieve emissies historische emissies teniet te doen en er zo voor te zorgen dat de overschrijding van het mondiaal beschikbare koolstofbudget (voor het beperken van opwarming tot 1,5 of 2 graden) tijdelijk is. Na 2050 moeten we in Nederland van netto nul, naar netto negatief.
Met deze motivaties gaan negatieve emissietechnieken, zoals DAC, nog een lange toekomst hebben, waarbij zeker DAC op dit moment nog in de kinderschoenen staat. De energie-efficientie gaat op termijn echt wel ontstaan, het heeft alleen onderzoek en ontwikkeling (lees: tijd) nodig.
Hoe denk je dat die energie-efficiëntie zal ontstaan? Ga maar een chemische reactie aantonen, daar is geen proefopstelling en zelfs geen lab voor nodig,
CO2 binden aan Ca(OH)2? Je kan uitrekenen hoeveel kalk je nodig hebt en hoeveel het kost om dat te winnen.
CO2 omzetten in methaan is helemaal makkelijk, je hebt meer energie nodig dan je bij de verbranding van de methaan terugkrijgt. Is gewoon afgekeurd, maar doet het leuk in de folders natuurlijk.
Zolang er nog een schoorsteen staat kan je de CO2 beter daar afvangen en dan zie je meteen al dat het een tamelijk hopeloze zaak is. En als er een heel mooi werkend proces zou zijn, dan is het daar de ideale plek om te demonstreren.
CCS heeft nog als voordeel dat de kosten bij de veroorzaker terechtkomen.
Bij filteren uit de atmosfeer is die band verbroken, en is de situatie nog veel erger.
Bovendien is het dan veel makkelijker om te misleiden met hoeveelheden CO2. Wat rommelen met ton, kiloton, per dag, p/a, en het is net alsof het een succesvolle installatie is
CCS heeft nog als voordeel dat de kosten bij de veroorzaker terechtkomen.
Bij filteren uit de atmosfeer is die band verbroken, en is de situatie nog veel erger.
Die band die jij beschrijft is juist wat ik als nadeel zie.
CCS heeft de fabrieken nodig, en zorgt ervoor dat ze blijven bestaan.
Bovendien is het dan veel makkelijker om te misleiden met hoeveelheden CO2. Wat rommelen met ton, kiloton, per dag, p/a, en het is net alsof het een succesvolle installatie is
Nee, er wordt NU juist gerommeld met CCS.
Kijk maar naar Shell in Canada. Het is een zootje, het werkt slecht, maar Shell heeft wel wat mooie verhaaltjes kunnen vertellen. En de plant is er nog steeds en draait nog steeds
Omdat de kolencentrale een commerciële fabriek is, en geen overheidsinstelling.
Die doen dus geen goede dingen met excuus 'is duur'. En dat wordt dan geaccepteerd.
Daarom: stroomopwinning in handen van de staat. Carbon capture er op, en ja, dan is dat maar duur. Lijkt me een prima besteding van belastinggeld.
Zelfs in de VS zijn er regels rond uitstoot. Bij ons ook. Maak die CO2-prijs zo hoog dat carbon ccapture lonend is. Alleen heb je goede kans dat de kolenstook dan helemaal verdwijnt.
Tja... zelf ben ik sinds 1999 werkzaam in deze sector, en heel eerlijk, ik heb alle hoop verloren dat we dit probleem oplossen. Zeker als je ook dit volgende in ogenschouw neemt:
Simon Michaux -- who is an associate professor of geometallurgy and an expert in the mining industry -- calculates the raw materials we would need for the "green transition" and how long it would take to mine the required amount. His numbers are based on the production rates of 2019. Copper for example would take us 189 years. Nickel 400 years. Lithium a staggering 9920 years. Cobalt 1733 years. Vanadium 7101 years. And Germanium an insane 29113 years.
Linkje?
Wat lithium betreft, er komt nog heel veel productie op gang de komende jaren.Dus dat getal gaat sowieso flink omlaag. Daarnaast zijn er continu ontwikkelingen die dit plaatje totaal kunnen veranderen. Als deze berekening in de steentijd gemaakt was om iedereen in een stenen huis te krijgen, zou je ook getallen krijgen waar je ziek van wordt: The Stone Age Did Not End Because the World Ran Out of Stones
Maar, serieus, ja er zijn gigantische issues en het is triest dat we daar als rijke land verdomd weinig tot niks aan trekken. Dat alleen al is deprimerender dan wat mining-statistics. We hebben het geld in NL, de mogelijkheden om supersnel te verduurzamen, maar dat doen we nagenoeg niet. Geld besteden we liever om te dweilen dan om de lopende kraan te repareren.
Ja we hebben (nog wel) het geld in NL, maar als we dat allemaal gaan spenderen aan C02 doelen halen zijn we het geld snel kwijt. Dan worden we daarna ingehaald door landen als China (wat nu al gaande is) die zich weinig aantrekken van de doelen die wij stellen.
En er is zoveel onzeker, het plaatje kan totaal veranderen inderdaad, maar dat kan ook gebeuren door het uitbarsten van een aantal vulkanen.
Waar ik mij persoonlijk veel meer zorgen over maak zijn de enorme puinhopen (letterlijk) die we achterlaten, en dan bedoel ik met 'we' vooral de landen die hun afval overal lukraak dumpen en totaal niets met de natuur of het milieu te doen hebben. We kunnen altijd stappen zetten, maar ik word een beetje moe van het altijd maar jezelf slaan met de zweep en roepen dat we het allemaal zo slecht doen. We doen al veel, en er kan vast meer, maar roepen dat we weinig tot niets doen vind ik dan ook wel weer het andere uiterste.
Ja we hebben (nog wel) het geld in NL, maar als we dat allemaal gaan spenderen aan C02 doelen halen zijn we het geld snel kwijt. Dan worden we daarna ingehaald door landen als China (wat nu al gaande is) die zich weinig aantrekken van de doelen die wij stellen.
Helemaal waar, maar we zijn in feite al ingehaald door China. Het enige wat het westen nog te makken heeft is macht, maar feitelijk zijn we al lang en breed 90% afhankelijk van China.
En er is zoveel onzeker, het plaatje kan totaal veranderen inderdaad, maar dat kan ook gebeuren door het uitbarsten van een aantal vulkanen.
Doel je op het klimaatprobleem? Nou, dat wat onzeker is (methaanuitstoot van Siberia bijv.) is alleen maar gigantisch negatief.
Waar ik mij persoonlijk veel meer zorgen over maak zijn de enorme puinhopen (letterlijk) die we achterlaten, en dan bedoel ik met 'we' vooral de landen die hun afval overal lukraak dumpen en totaal niets met de natuur of het milieu te doen hebben. We kunnen altijd stappen zetten, maar ik word een beetje moe van het altijd maar jezelf slaan met de zweep en roepen dat we het allemaal zo slecht doen. We doen al veel, en er kan vast meer, maar roepen dat we weinig tot niets doen vind ik dan ook wel weer het andere uiterste.
Nou, huizen verduurzamen is altijd nuttig, dat heeft gewoon een berekenbaar rendement voor je beurs. En wat dat betreft vind ik het persoonlijk diep en diep triest in dit land. In de zomer had hier iemand een dak vernieuwd (niet de constructie, maar de rest wel). Gloednieuwe pannen, maar isolatie? Geen 10cm. Maar wel twee dikke auto's voor de deur. Iedereen lijkt bezig te zijn met bouwen, maar niemand met verduurzamen. Nieuwe keuken, nieuwe vloer, maar isoleren, zonnepanelen? Nah. Dat heeft niks met zweepslagen te maken, het is enerzijds oliedom (zie het gehuil over de energieprijzen) en anderzijds geeft het mooi de kortzichtigheid aan van de mens. Dit gedrag, zelfs met gigantische energieprijzen, is er weinig drang om te verduurzamen. Ik denk dat die zweepslagen wel eens flink harder mogen zijn.
Ben echt verbaasd over het feit wat je over je buren beschrijft. Jammer dat dat jouw persoonlijke beeld zo kleurt. Hier bij ons in het 'hoge noorden' zie ik heel veel mensen hun huizen verbouwen en tegelijk ook verduurzamen. Wijzelf doen ook ons best en we stoken onze CV normaliter niet warmer dan 15 graden. We verwarmen zoveel mogelijk lokaal.
Dat bedoelde ik dan ook met dat je het wel heel negatief ziet, het is blijkbaar ook maar net waar je je bevindt, schijnbaar zijn er nog teveel mensen op deze aardkloot die geen zier geven om het klimaat en het milieu. Jammer.
[Reactie gewijzigd door boss-20 op 23 juli 2024 00:07]
Ben echt verbaasd over het feit wat je over je buren beschrijft. Jammer dat dat jouw persoonlijke beeld zo kleurt.
Het is anekdotische informatie om aan te geven hoe ik het grootste deel van de mensen zie handelen in deze tijden. Diegene die écht isoleert, dus R6 en beter voor het dak, zijn uitzonderingen, niet de regel.
Hier bij ons in het 'hoge noorden' zie ik heel veel mensen hun huizen verbouwen en tegelijk ook verduurzamen. Wijzelf doen ook ons best en we stoken onze CV normaliter niet warmer dan 15 graden. We verwarmen zoveel mogelijk lokaal.
Wat betekent 'verduurzamen'. Zonder daadwerkelijke isolatiegetallen is het niet meer dan 'verbeteren' ipv 'goed isoleren'. Energielabel helpt ook niet, genoeg slechts geisoleerde huizen die door de regelgeving als Label A gelabeld kunnen worden. Overigens is 15 graden bizar slecht voor de vochthuishouding in je huis.
Dat bedoelde ik dan ook met dat je het wel heel negatief ziet, het is blijkbaar ook maar net waar je je bevindt, schijnbaar zijn er nog teveel mensen op deze aardkloot die geen zier geven om het klimaat en het milieu. Jammer.
Ik denk dat, puur naar mijn mening, een gebrek aan kennis is. Projectontwikkelaars zullen schermen met energielabels ipv absolute getallen. Dakdekkers zal het helemaal geen zier interesseren of ze 5cm of 20cm PIR platen gebruikn, of piepschuim. Aan het eind van de dag is het gwoon stommiteit van de klant, gebrek aan kennis. Energielabel A klinkt leuk, maar als je niet weet hoe het is opgebouwd voor dát specifieke huis, zegt het vrij weinig. Duurzaam wil nog niet zeggen dat het goed is. Dat is een beetje mijn punt. Het gross van de mensen weten te weinig en kijken slechts naar één ding, ipv het geheel. Niet dat de overheid helpt met alle 'hulpjs' zoals de energielabel, maar als mensen flink wat duizenden euro's neerleggen voor een dak en dan niet eens weten wat ze kopen is gewoon dieptreurig. En het kost ons allemaal uiteindelijk. Ik kan wel leuk in een passief huis wonen, als de rest van NL dat niet heeft, schiet het weinig op...
Je hebt helemaal gelijk. Het is een groot gebrek aan kennis ook. Ik zou wel voorstander zijn om in het onderwijs hier eens aandacht aan te besteden. Het is namelijk echt interessante materie en je kan er uiteindelijk een hoop voordeel mee doen.
Er wordt natuurlijk ook weer flink misbruik gemaakt van die zogenaamde energielabels, die worden gewoon als melkkoe ingezet door veel bedrijven. Dat is mi. echt een grote misser.
Wat wel zo is, is dat het bij veel oudere huizen niet altijd eenvoudig is om goed te isoleren. Smalle spouwmuren bijvoorbeeld dwingen je een voorzetwand of een complete nieuwe buitenmuur te plaatsen. Dat kost een hoop centen, en hoewel wij hier best over nadenken willen we niet al ons spaargeld hieraan spenderen. Maar om nou die twee enorme wagens op de oprit te hebben ten koste van de verduurzaming van je huis vind ik echt een no go. Wellicht zijn we daarin een uitzondering...
Maar je kan zo'n capture plant laten draaien op zonnepanelen die er naast liggen.
Dan zorgt de piek van die stroom niet voor overbelasting op het net. Kunnen we iets nuttigs doen met die stroom zonder dat ons electriciteitsnet verstevigd hoeft te worden.
Dat systeem dat al miljoenen jaren werkt (en niet alleen bomen, maar dat terzijde) hebben wij 200.000 jaar in harmonie mee samen geleefd, tot wij 262 jaar geleden exponentieel de permanent opgeslagen CO2 in de grond in dat systeem begonnen te pompen.
Bomen gaan dood en laten de CO2 weer los door te rotten, dat gaat prima in een circulair systeem waarbij de bruto hoeveelheid CO2 redelijk constant blijft.
Een dergelijke oplossing kan ik alleen maar als de volgende technocratische uitvlucht zien van een samenleving die kostte wat kost op dezelfde voet wil doorgaan zonder ook maar iets in de eigen levensstijl aan te willen passen.
Die aanpassingen in onze levensstijl zijn echt niet zo draconisch dat ze voor ons niet uitvoerbaar zijn zonder dat levenskwaliteit onder druk hoeft te komen. Ik zou bijna zeggen, met toenemde levenskwaliteit.
Maar nee, daar is alweer de volgende technologische stoplap die ons van enige beweging/flexibiliteit kan ontslaan. En met een eigen verdienmodel zodat we straks bijna de auto gaan pakken omdat die arme branche straks niet meer aan zijn quotum onttrokken CO2 kan komen. De obsceniteit die hiermee wordt ingebouwd.
Wie geeft hier toch opdracht voor? En waar blijft de zo hard noodzakelijke voortgang in energieopslag? Is het het wat minder makkelijke verdienmodel waardoor iedereen er categorisch omheen lijkt te kijken?
[Reactie gewijzigd door teacup op 23 juli 2024 00:07]
Ik ben het grotendeels met je eens. Ik zie dat ook zo: een uitvlucht om op dezelfde manier door te gaan. En erger nog: een uitvlucht waaraan flink geld verdiend moet worden. Toch denk ik dat we CO2 afvang technologieën keihard nodig gaan hebben. Omdat we te laat zijn. Te lang zijn doorgegaan. Door gaan schieten.
Maar dan mogen die technieken nooit ingezet worden als compensatie voor doorgaan met CO2 emissies! Alleen om de CO2 -echt- naar beneden te brengen. En dan moet dat op zo'n manier gebeuren dat de energie die ervoor nodig is niet netto voor nog meer CO2 emissie zorgt dan dat er afgevangen wordt.
En dan is het hele dure luchtfietserij om CO2 uit de atmosfeer te vangen. Uit de zee, als je dat integreert met energie die je opwekt uit golfslag of getijde, en op zo'n manier dat het de verzuring van het zeewater tegengaat, dan zie ik er wel maatschappelijk nut in.
Maatschappelijk nut. Dat onze planeet netto op basis van totale LCA er echt beter van wordt. En niet alleen de CEO's van de betrokken bedrijven. Heel ongenuanceerd gesteld, maar zo zouden CO2 afvang technologieën ingezet moeten worden.
Toch denk ik dat we CO2 afvang technologieën keihard nodig gaan hebben. Omdat we te laat zijn. Te lang zijn doorgegaan. Door gaan schieten.
Ik vrees dat je gelijk kan hebben, al hoop ik het niet .
Een dergelijke technologie kan natuurlijk met de beste bedoelingen worden ingezet, met bijvoorbeeld het oogpunt om een trendbreuk te helpen bereiken. Zodra echter een bedrijfstak is ontstaan dan ben ik best beducht voor een soort van mission creep omdat dergelijke systemen de tolerantie van de natuur voor CO2 in ieder geval in theorie verhoogt. Zijn deze oplossingen eenmaal in stelling dan heeft de mens zijn gedrag zo aangepast aan die hogere tolerantie.
Het systeem is dan in onze samenleving ingebed, en haar originele missie raakt naar de achtergrond. Netto resultaat is dat we nog een stukje verder van de natuur zijn weggedreven.
Tot slot: we hebben het hier alleen over CO2. Dit impliceert dat we voor andere broeikasgassen, zoals het nog schadelijker methaan, weer andere subsystemen nodig hebben. Dweilen met de kraan open lijkt mij. Maar ik heb er geen onderzoek naar gedaan
:strip_exif()/i/2005474288.jpeg?f=imagearticlefull)
:strip_exif()/i/2005474456.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2005474458.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005474460.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2005474462.jpeg?f=imagenormal)
/i/2005474466.png?f=imagearticlefull)
:strip_exif()/i/2005475174.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2005474448.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2005474450.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2005474452.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2005474454.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2005474464.jpeg?f=imagenormal)
/i/2006246488.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005823556.jpeg?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/100237/ikke.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/46692/wiegel.jpg?f=community){kind=small}
/u/357567/crop5dfcfaa04d0e8_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/81611/headcrop.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/11577/doc1.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/84191/crop5b47d97fd49ca_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/637028/crop577c625fec2c7_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/293647/crop5d6e6ded91c90_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/517742/crop5a3cc583be19f_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/16764/jh-avatar.jpg?f=community){kind=avatar}
/u/85941/crop61dd9b39bb021_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/488034/crop5bc05764b1211_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/270072/crop600be8fca1d4a.jpeg?f=community){kind=small}
Het valt niet mee, maar het is in ieder geval niet zo simpel als 'ga stemmen, dan doe je mee.' Dat is een illusie.
:strip_icc():strip_exif()/u/85007/crop5dd6ce4ef3679_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/363090/ffukkieklein.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/467778/crop5d7a5dd1f296a.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/432028/crop5f746ee8afff0_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/170876/crop60feac2476182_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/20974/3.jpg?f=community){kind=small}
/u/367546/crop6825fbafe3854_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/44074/avatar001.gif?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/37855/icoon.jpg?f=community){kind=small}
/u/488254/crop5e445c9cc9215_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/26392/3wideavatar1.jpg?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/33880/crop5ec3d2d5f2541_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/254540/debian%2520avatar.png?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/449308/autowp_ru_scania_logo_60.jpg?f=community){kind=logo}
/u/381607/have%2520a%2520nice%2520day%2520-%2520small.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/188660/crop5f2cf04fcad13_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/198305/crop59d3a4ef293f3_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/204061/crop591d528256d44.jpeg?f=community){kind=small}
Ohnee wacht, dat mag natuurlijk niet.
/u/176086/crop5f0823fa5e8d6_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/2820/crop60efd54698630_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/141669/av.JPG?f=community){kind=small}
/u/173389/crop5ee313c6a2f52_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/72344/glucosamine_a0.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/285051/teaglass_tweakers.jpg?f=community){kind=small}