Jouw hele betoog is gebaseerd op personen die kiezen: maar je kan niet kiezen...als op een gegeven moment je budget ontoereikend is dan wordt gewongen het goedkopere produkt te kopen. Of die produkten worden alleen in China geproduceerd. Welke keuze heb je dan?
Nee, ik ga niet uit van individuele keuzes. Ik ga uit van collectieve keuzes, dus als Nederland en de EU. Individuen hebben nul invloed; de meeste mensen heten geen Bill Gates of Putin. Ik heb geen enkele invloed gehad op gas uit Rusland - Nederland en de EU wel. De miljarden die hiermee gepaard gingen, worden absoluut gebruikt.
De overheid kiest toch niet voor produkten? Die is geen consument. En de bedrijven kiezen op basis van kosten (i.c.m. minimale kwaliteit).
Tuurlijk kiest de overheid wel voor producten. De overheid koos voor Phillips, ASML, Groningen, de medicijnfabriek in Leiden, enz, enz, enz. De keuze is obv. wat het beste is voor de bevolking.
Zelfs binnen de huidige politiek wordt keihard gekozen. Schiphol, de Rotterdamse haven, Shell en Unilever worden stelselmatig de hand boven het hoofd gehouden. Het ministerie verkoopt zelfs Nederland BV in het buitenland als fantastisch investeringsland via brievenbusmaatschappijen. Waar het fabeltje vandaan komt dat overheid niets met de markt te maken heeft weet ik niet - maar als je de belastingcenten volgt, vertelt dit een heel ander verhaal.
Dat spel werkt op dit moment heel simpel. Als arbeid makkelijk en goedkoop is voor bedrijven, transport wordt gesubsidieerd, afval gewoon in de natuur mag worden gedumpt (of eoa. andere constructie is waar de zooi wordt verrekend richting de bevolking) en belasting gunstig is, dan worden de kosten voor bedrijven lager en wordt "het ondernemingsklimaat" dus gunstiger. Of je geeft gewoon een sloot geld via eoa. fonds weg. Of je bouwt een stikstoffabriek op kosten van de staat. Of ... pff mogelijkheden te over. Daarnaast kan je natuurlijk ook gewoon als overheid een significant belang nemen in een bedrijf en op die manier beschermen of sturen.
Daarnaast kan je regels maken, belasting heffen, etc, etc. Er zijn werkelijk legio mogelijkheden. En als die er niet zijn, kan je proberen een wet te maken zodat het wel mogelijk wordt (ja, binnen bepaalde grenzen godzijdank)... creativiteit is dus de beperkende factor.
... diezelfde overheid functioneert op het moment vooral als boekhouder
Ik weet niet waar het sprookje vandaan komt dat de vrije markt niet beinvloed wordt door de overheid of alleen maar door consumenten. I call B.S.
Deels omdat we ook nog milieu regels hebben en dat is prima maar welk discomfort wil jij nu accepteren? Dat we het milieu schaden? Of dat we duurdere produkten moeten kopen? Dat laatste vermoed ik maar dat moet je dus eerst zorgen dat men voldoende middelen heeft.
Simpelweg producten duurder maken is denk ik te simpel. Ik begrijp ook niet waar het idee vandaan komt dat dit het enige punt is waar overheden op kunnen sturen - dat is gewoon niet zo.
Maar ik kan daarop geen antwoord geven in 1 A4'tje wat niet veel te kort door de bocht is, dat weet je zelf ook wel; nuance en juridisch onderzoek is nodig in dit soort antwoorden. In sommige gevallen zal dat wellicht inderdaad betekenen dat we tijdelijk het milieu moeten schaden, in andere gevallen dat we salaris moeten inleveren, en in weer andere gevallen dat we moeten nivelleren om te voorkomen dat mensen in armoede vervallen.
Ik wil wel een praktisch voorbeeld noemen. Als we vinden dat Aluminium cruciaal is, moeten we als NL zorgen dat de aluminiumfabriek in Delfzijl niet failliet gaat. Idem voor Tata. Als we hierin voorts investeren als overheid (bijv. door windmolenparken aan te leggen en een waterstoffabriek), vind ik dat we hier iets tegenover mogen stellen. Bijv. de garantie dat het niet verkocht wordt aan een buitenlandse mogendheid, via aandelen of een andere juridische constructie wellicht, en/of dat internationale exploitatie terugvloeit.
Maar: Als we vinden dat iets NIET cruciaal is (wat ook een prima keuze is), wil ik graag dat wordt nagedacht over een transformatie of alternatief. Dus, als we besluiten dat monoculturen niet slim zijn, wil ik graag dat de voedselketen wel geborgd blijft (want die laatste is cruciaal). Wellicht betekent dat dat we dus niet alleen boeren moeten uitkopen, maar ook voedselbossen ofzo moeten planten? De details wil ik verder niet te lang op blijven hangen - waar het om gaat is de gedachte. Dus inzake Delfzijl - geen alu? Ook prima - maar wat dan? Alles maar van staal maken?
Dan heb je nog drie puzzels over, nl. productietarieven, salaris en transport/logistiek. Die derde kan je prima op hetzelfde niveau krijgen als China door het botweg te sponsoren, net als zij doen. Die eerste moet je in investeren. Salarissen wordt een pijnlijk verhaal.
Je zou het zelfs kunnen overwegen om bij de douane alle producten te controleren op wetmatigheid, dwz. voldoet het product aan alle EU regeltjes. Je raadt het al, dan komt dat zwembad van de Action niet meer het land binnen - omdat de douane overbelast is en omdat het niet voldoet. Het is maar een idee... ultimo gaat het om het doel en de gedachte - en dan is de concrete uitvoering best te realiseren met wat creativiteit.