Microsoft toont een nieuw AI-model, genaamd Vall-E. Dit text-to-speechmodel kan volgens de techgigant gesproken zinnen in vrijwel ieder stemgeluid genereren na een sample van drie seconden gehoord te hebben. Het AI-model kan daarbij ook intonatie en emotie nabootsen.

Vall-E maakt gebruik van een taalmodel en is getraind met 60.000 uur aan Engelstalige spraakopnames, schrijven onderzoekers in een researchpaper. De tool kan volgens de makers een stemgeluid nadoen na een sample van drie seconden gehoord te hebben. Daarmee kan de tool vervolgens via een geschreven prompt audioclips produceren met de stem uit de input.

Het Vall-E-model is uitgeprobeerd door studenten van Cornell University, die een website met verschillende demo's publiceerden. Op deze webpagina zijn verschillende echte spraakopnames te horen, die zijn gebruikt als sample voor Vall-E. Bij iedere sample worden een of meer synthetische spraakopname gepubliceerd die door Vall-E zijn gegenereerd. De kwaliteit daarvan varieert; enkele opnames klinken overtuigend, terwijl bij andere opnames duidelijk is te horen dat deze door software zijn gegenereerd.

Onderzoekers stellen dat Vall-E in veel gevallen beter presteert dan huidige text-to-speech-modellen. De onderzoekers schrijven echter ook dat het AI-model op dit moment nog verschillende problemen heeft. Het kan bijvoorbeeld gebeuren dat bepaalde woorden uit het tekstprompt onduidelijk worden uitgesproken, volledig worden gemist of juist dubbel voorkomen in de output. Daarbij heeft het model momenteel nog moeite met het nadoen van bepaalde stemmen, vooral stemmen met een accent.

Dergelijke AI-modellen zijn verder omstreden, aangezien ze ook gebruikt kunnen worden om zonder toestemming iemands stemgeluid te imiteren. De onderzoekers erkennen in hun researchpaper dat het AI-model misbruikt kan worden. Ze stellen dat het mogelijk is om een detectiemodel te ontwikkelen dat kan herkennen of een geluidsfragment door Vall-E is gegenereerd.

Op dit moment is Vall-E nog niet openbaar beschikbaar. Microsoft heeft wel een Vall-E-repository op GitHub gezet, maar deze bevat momenteel alleen nog een beperkt readme-bestand. De techgigant zegt niet of en wanneer het tts-model breed beschikbaar komt.

Micron introduceert zijn 9400-serie enterprise-ssd's. Deze drives zijn bedoeld voor gebruik in datacenters en beschikken over een U.3-formfactor en een PCIe 4.0-interface. De ssd's halen volgens Micron snelheden tot 7GB/s en worden geleverd met maximaal 30,72TB opslagruimte.

Micron komt met twee verschillende ssd-modellen in de 9400-serie. De 9400 Pro is vooral bedoeld voor workloads waarbij veel data van de drive wordt gelezen. De 9400 Max-varianten zijn bedoeld voor gemengd gebruik, waarbij ook veel schrijfhandelingen worden uitgevoerd. Micron levert de twee ssd's in varianten met maximaal 30,72TB voor de 9400 Pro en 25,60TB voor de 9400 Max. Daarmee verdubbelt Micron de capaciteit ten opzichte van zijn 9300-ssd's, die met maximaal 15,36TB opslagruimte werden geleverd.

De twee ssd's maken allebei gebruik van Microns tlc-nand met 176 lagen. Daarbij krijgen de drives een 2,5"-U.3-formaat en een PCIe 4.0-interface. Daarmee halen beide series sequentiële lees- en schrijfsnelheden van maximaal 7GB/s. De willekeurige 4kB-leessnelheden liggen bij beide series op maximaal 1,6 miljoen iops, afhankelijk van de capaciteit. De 9400 Pro-serie haalt willekeurige 4kB-schrijfsnelheden tot 300.000 iops, waar dat bij de Max-serie op 600.000 iops ligt. De voorgaande 9300-serie haalden willekeurige lees- en schrijfsnelheden van maximaal 850.000 en 310.000 iops.

Microns stelt de 9400 Pro- en Max-ssd's per direct beschikbaar. Het bedrijf maakt geen prijzen bekend.

De overheid van Taiwan heeft nieuwe chipwetgeving aangenomen, waarmee het eiland lokale chipfabrikanten een deel van hun jaarlijkse onderzoeksbudget laat omzetten in belastingkrediet. Taiwan wil zo zijn voorsprong op het gebied van geavanceerde chipproductie behouden.

Onder de nieuwe wetgeving mogen Taiwanese chipfabrikanten 25 procent van hun r&d-budget omzetten in belastingkrediet, schrijft persbureau Bloomberg. Daarnaast mogen chipmakers een belastingkrediet aanvragen voor de aanschaf van geavanceerde chipproductieapparatuur. Het land wil daarmee investeringen in nieuwe chipfabrieken en chiponderzoek binnen Taiwan stimuleren. Het totale krediet mag niet hoger zijn dan 50 procent van de per jaar verschuldigde bedrijfsbelasting.

Taiwan voorzag zijn binnenlandse chipsector eerder al van financiële steun, maar voert die inspanningen op om ervoor te zorgen dat de meest geavanceerde chiptechnologieën 'binnen Taiwan blijven'. "Elk bedrijf dat zich bezighoudt met technologische innovatie in Taiwan en een sleutelpositie inneemt in de internationale toeleveringsketen kan deze belasting aanvragen", schrijft het Taiwanese ministerie van Economische Zaken.

Taiwan doet dit naar aanleiding van steunmaatregelen van verschillende andere landen en regio's. "Aangezien de Verenigde Staten, Japan, Zuid-Korea en de Europese Unie enorme stimulansen bieden om de autonomie van sleutelindustrieën te bevorderen, moet Taiwan zijn internationaal concurrentievoordeel in sleutelindustrieën versterken", aldus het ministerie. De Taiwanese overheid waarschuwde eerder al dat zijn chipsector geraakt kan worden door de subsidieregelingen van andere landen.

Taiwanese chipfabrikant TSMC, op dit moment marktleider, kondigde eerder aan nieuwe geavanceerde fabrieken te bouwen in de Verenigde Staten. TSMC gaf eerder echter ook aan dat het zijn meest geavanceerde chipproductieprocessen binnen Taiwan houdt; het bedrijf investeert bijvoorbeeld 31 miljard euro in de bouw van een 1nm-chipfabriek op het eiland.

Taiwan volgt met zijn Chips Act onder meer de EU en de VS, die beide werken aan eigen steunregelingen voor de halfgeleidersector. Deze regio's doen dit om minder afhankelijk te worden van andere landen vanwege oplopende geopolitieke spanningen. De European Chips Act, die miljardensteun vrijmaakt voor de Europese chipsector, is in november aangenomen door EU-lidstaten, hoewel die wet dit jaar ook nog moet worden behandeld door het Europees Parlement. De Amerikaanse chipwet, die evengoed miljardensubsidies beschikbaar stelt voor chipproductie in de VS, is vorig jaar al van kracht geworden. Ook landen als Zuid-Korea en Japan werken aan initiatieven om hun chipsector te versterken.

Open Broadcaster Software voegt ondersteuning toe voor de AV1-encoders in AMD Radeon RX 7000- en Intel Arc-gpu's. Daarmee kunnen gebruikers de codec gebruiken om pc-beelden op te nemen. AV1-ondersteuning voor Nvidia's RTX 40-serie werd eind vorig jaar al toegevoegd.

Ondersteuning voor de AV1-videocodec voor de nieuwste gpu's van Intel en AMD werd toegevoegd in OBS Studio versie 29.0. AV1 wordt momenteel alleen nog ondersteund in de Windows-versie van OBS Studio; de Linux-versie kan nog niet overweg met de codec. AV1 is momenteel vooral geschikt om beelden op te nemen, aangezien diensten als YouTube en Twitch de codec op dit moment nog niet ondersteunen.

Het encoderen van AV1-beelden wordt momenteel alleen ondersteund door AMD's Radeon RX 7000-serie op basis van de RDNA3-architectuur, Intels Arc Alchemist-videokaarten en Nvidia's GeForce RTX 40-serie. Laatstgenoemde kreeg in november vorig jaar al AV1-ondersteuning op OBS Studio. Bepaalde eerdere gpu's van AMD, Intel en Nvidia ondersteunden al wel het decoderen van AV1-beelden.

In OBS Studio 29.0 wordt ook ondersteuning voor Intels HEVC-encoder toegevoegd, eveneens alleen in de Windows-versie. De software krijgt ook een aantal andere nieuwe features, waaronder enkele nieuwe audiofilters, en verschillende bugfixes.

De rechtszaak van WhatsApp tegen spywaremaker NSO Group kan doorgaan na een uitspraak van het Amerikaanse Supreme Court. NSO Group probeert de zaak al jaren aan te vechten, maar na het besluit van het Hooggerechtshof kan deze definitief worden doorgezet.

Het Hooggerechtshof van de Verenigde Staten zette op maandag een streep door het beroep van NSO Group. In april 2022 werd in het kader van de WhatsApp-rechtszaak een petitie ingediend bij de hoogste Amerikaanse rechtbank. Het bedrijf stelde daarin dat het erkend moet worden als een agent van buitenlandse overheden. Daarmee zou het bedrijf recht hebben op immuniteit volgens een Amerikaanse wet die rechtszaken tegen buitenlandse landen beperkt. Dit verzoek is maandag echter afgekeurd door het Hooggerechtshof, waarmee WhatsApp zijn rechtszaak tegen NSO Group definitief kan doorzetten.

Meta-dochterbedrijf WhatsApp klaagde NSO Group in 2019 al aan. De Pegasus-spyware, waarvan NSO de maker is, zou ingezet zijn om de telefoons van 1400 WhatsApp-gebruikers te infecteren. Onder die gebruikers zouden minstens 100 journalisten of mensenrechtenactivisten vallen. Vorige jaar stelde WhatsApp-ceo Will Cathcart dat ook overheidsfunctionarissen bespioneerd zouden zijn met Pegasus.

De rechtszaak is meermaals aangevochten door NSO Group. Het bedrijf stelt dat zijn spyware door overheden wordt gebruikt om terrorisme, kindermisbruik en andere vormen van criminaliteit tegen te gaan. In 2020 ging de Israëlische spywareontwikkelaar in beroep tegen een uitspraak van een Amerikaanse rechter, die het bedrijf geen immuniteit gaf, schrijft ook Reuters. Die beslissing werd gehandhaafd door federale rechtbanken.

De spyware van NSO Group is al langer in opspraak. In 2021 concludeerden verschillende journalistieke media en mensenrechtenorganisatie Amnesty International dat de spyware is ingezet bij hackpogingen op zeker 37 journalisten en activisten. De VS zette de spywaremaker daarop op zijn zwarte lijst, wat betekent dat alleen bedrijven met een speciale vergunning zaken mogen doen met NSO Group. De Europese privacytoezichthouder pleitte eerder voor een verbod op Pegasus in de EU. NSO wordt momenteel ook aangeklaagd door Apple en door nieuwsmedium El Faro.

De Raspberry Pi Foundation heeft vier nieuwe cameramodules uitgebracht voor zijn ontwikkelbordjes. De nieuwe modules gebruiken weer een Sony-sensor, maar dan een met meer megapixels. De camera's ondersteunen nu ook autofocus en hdr.

De Camera Module 3-serie bestaat uit Sony's IMX708-sensor met normale lens en een NoIR-infraroodsensor met normale lens, en deze twee sensors maar dan met groothoeklens. Die IMX708-sensor heeft met 11,9 megapixels een hogere resolutie dan de IMX219-8,1-megapixelsensor die Raspberry Pi voor de Camera Module 2 gebruikt. De betere sensor presteert ook beter in omgevingen met weinig licht.

Voorgaande cameramodules hadden geen scherpstelling, maar de Camera Module 3 heeft dit wel. Hiervoor gebruiken de cameramodules de phase detection autofocus van de IMX708-sensor. De stichting heeft ook een contrastdetectionautofocusalgoritme ontwikkeld voor als de sensor niet kan scherpstellen. De module kan ook tijdens het filmen continu blijven scherpstellen.

De Camera Module 3 is compatibel met alle Raspberry Pi-bordjes met CSI-aansluitingen, dus niet met de Raspberry Pi 400 en de 2016-versie van de Zero. De afmetingen van het bordje en de locatie van de montagegaten zijn gelijk aan de voorgaande modules. De sensor heeft wel andere afmetingen en is iets anders geplaatst op het bordje, waardoor deze bijvoorbeeld niet volledig compatibel is met de Raspberry Pi Zero Case. De nieuwe cameramodule wordt alleen door libcamera en Picamera 2 ondersteund.

De vier cameramodules zijn meteen te koop en kosten 25 dollar voor de regulierelensversies of 35 dollar voor de groothoekvarianten. Omgerekend met btw is dit 28,16 euro of 39,41 euro. Naast de nieuwe cameramodules kondigt de stichting een verbeterde versie van de High Quality Camera aan, een module met IMX477-sensor die nu M12-lenzen ondersteunt. Deze camera kost omgerekend met btw 56,31 euro.

De ontwikkelaar van de populairste software om grafische kaarten te overklokken, MSI Afterburner, lijkt de ontwikkeling op een laag pitje te zetten. MSI heeft hem een jaar lang niet betaald. MSI zegt dat het komt door de oorlog in Oekraïne. De ontwikkelaar is Russisch.

De ontwikkelaar, Alexey Nicolaychuk, zegt op het forum van Guru3D dat hij zonder betaling nog 11 maanden is doorgegaan met de ontwikkeling van MSI Afterburner, maar dat MSI hem niet meer heeft betaald sinds die tijd. Hij claimt dat het voelt als het trekken aan een dood paard en dat hij alleen nog in zijn vrije tijd aan de software gaat sleutelen.

Een redacteur van Wccftech zegt dat hij van MSI heeft gehoord dat de betalingen geen doorgang konden vinden door de sancties rond betaalverkeer in Rusland na het beginnen van de oorlog in Oekraïne. Daardoor zouden betalingen niet doorkomen, maar MSI zegt met de ontwikkelaar in contact gebleven te zijn en MSI zou proberen het probleem op te lossen.

MSI Afterburner is de populairste toepassing voor het overklokken van grafische kaarten en MSI noemt daarbij ook nog de nieuwste kaarten van Nvidia en AMD als compatibel. De software concurreert met EVGA Precision, maar EVGA is niet langer actief in de markt voor videokaarten en lijkt daarom ook gestopt met de ontwikkeling van de software.

Microsoft zou werken aan integratie van ChatGPT in Word, PowerPoint en Outlook. De software zou in Outlook onder meer moeten helpen met antwoorden op e-mails en zoekopdrachten. In PowerPoint zou Microsoft willen werken met plaatjesgenerator Dall-E, ook van OpenAI.

Medewerkers van Microsoft hebben ceo Satya Nadella een demonstratie gegeven van de integratie van de technieken in Microsoft-software, maar het is onbekend of het bedrijf het echt gaat bouwen, meldt The Information. Het is dus nog onbekend of en wanneer integratie van de diensten beschikbaar zal zijn in Office-software. Vorige week bleek al dat Microsoft ChatGPT wil integreren in zoekmachine Bing. Microsoft kan daarmee aan de slag, omdat het als investeerder in OpenAI toegang heeft tot de software.

Microsoft zit onder meer met de accuraatheid van de software. ChatGPT is een groot taalmodel en kan dus niet schatten of informatie die in de eigen teksten staat, waar is, waardoor de chatbot vaak onzin neerzet en daarbij net doet alsof het echt waar is. Ook zal Microsoft te maken krijgen met privacy, omdat de functionaliteit afhangt van data van gebruikers zelf over bijvoorbeeld het eigen taalgebruik.

Het artikel vermeldt diverse voorbeelden. Zo moet Outlook een mail kunnen schrijven op basis van een prompt, bijvoorbeeld: 'stel mijn collega's op de hoogte dat ik ziek ben'. In Word kan ChatGPT helpen met het aanvullen van woorden en zinnen. In PowerPoint gaat het om Dall-E-integratie om de AI illustraties te laten maken op basis van opdrachten.

Er is een video verschenen die de Google Pixel 7a zou tonen. De telefoon in de video is op afstand geblokkeerd en toont alleen de bootloader. Die laat zien dat het toestel 8GB werkgeheugen aan boord heeft.

De UFS-opslag heeft net als bij de Pixel 6a een capaciteit van 128GB, blijkt uit de video op Bilibili van een Vietnamese blogger. Het werkgeheugen heeft een capaciteit van 8GB en is van het Lpddr5-type. De Pixel 6a heeft 6GB Lpddr5-geheugen. Het is gebruikelijk dat de bootloader van Android-telefoons gegevens over de capaciteit en fabrikant van geheugen en opslag toont. Het geheugen is van Samsung en de opslag van Micron.

De blogger beweert dat Google de telefoon op afstand heeft vergrendeld. Hij zou de beelden hebben gekregen van een tipgever. De telefoon in de video komt overeen met de renders zoals OnLeaks die eind november heeft gepubliceerd. De telefoon was eerder wel in actie te zien.

Het toestel zou 152,4 x 72,9 x 9,0mm groot zijn, wat afgezien van de breedte slechts enkele tienden millimeters groter is dan de huidige Pixel 6a. Wel zou het toestel bijna een millimeter breder worden. Ook de plaatsing van de volume- en aanknop, luidsprekergaten, USB-C-poort en selfiecamera is exact dezelfde als bij de Pixel 6a, ervan uitgaande dat de renders accuraat zijn.

Google brengt zijn Pixel a-telefoons doorgaans in het voorjaar of in de zomer uit, los van de reguliere Pixel-telefoons. Het gaat daarbij om goedkopere versies van zijn high-end modellen. Google heeft nog niets gezegd over een eventuele Pixel 7a, maar hij stond wel op de uitgelekte roadmap van Pixel-hardware.

Luchtvaartmaatschappijen KLM en Air France bevestigen dat kwaadwillenden mogelijk privégegevens van Flying Blue-klanten hebben ingezien. Er zouden geen betaalgegevens zijn buitgemaakt, zeggen de maatschappijen.

Het datalek is gemeld bij de Autoriteit Persoonsgegevens en bij de Franse evenknie CNIL, bevestigt de maatschappij aan Tweakers. "We betreuren deze situatie", aldus woordvoerder Caroline van der Veeken. Het is onbekend om hoeveel klanten het ongeveer gaat. Volgens de luchtvaartmaatschappij zijn er geen paspoort- of creditcardgegevens buitgemaakt. Wel kunnen het telefoonnummer, het mailadres en de laatste transacties van klanten zijn ingezien.

De meldingen van klanten verschenen sinds vrijdag online. Daaruit bleek al dat KLM de wachtwoorden van klanten had gereset om ongeoorloofde toegang te voorkomen. Klanten konden via Wachtwoord Vergeten op de site een nieuw wachtwoord aanmaken. De luchtvaartmaatschappij heeft getroffen klanten op de hoogte gesteld.

KLM staat bij zijn Flying Blue-accounts geen lange wachtwoorden toe; ze moeten tussen acht en twaalf karakters lang zijn. Minder lange wachtwoorden zijn doorgaans makkelijker te kraken, ook als ze hoofdletters en symbolen bevatten. Het is onbekend hoe het datalek heeft kunnen gebeuren; KLM zegt niets over de oorzaak.

Samsung brengt zijn Galaxy A14 5G-telefoon, de goedkoopste telefoon in zijn line-up met 5G, medio maart uit in Nederland. Dat zegt de fabrikant. Vorige week kwam al naar buiten dat de telefoon uit zou komen in België.

Samsung laat aan Tweakers weten dat de prijs van de smartphone in Nederland en België nog niet bekend is. De vorige telefoon in deze serie, de A13 5G, kwam vorig jaar uit voor rond 250 euro en het ligt voor de hand dat het nieuwe model ook voor rond die prijs in de winkels komt te liggen.

Vorige week kondigde Samsung de telefoon aan en toen bleek al dat hij in België zou uitkomen. Dat gebeurt, net als in Nederland, medio maart. De telefoon krijgt vanaf dan vier jaar ondersteuning: twee OS-upgrades en vier jaar beveiligingsupdates. Zijn voorganger krijgt drie jaar lang beveiligingsupdates.

De soc is weer een eigen model van Samsung, de Exynos 1330, bleek al uit eerdere certificeringen. Die biedt twee Cortex A78-kernen op 2,4GHz, gecombineerd met zes A55-kernen op 2GHz en een Mali G68MC4-gpu. Dat is een stuk krachtiger dan de Dimensity 700 van MediaTek van zijn voorganger. Samsung doet daar 4 of 6GB aan werkgeheugen bij en 64 of 128GB opslag, die uit te breiden is via een microSDXC-slot.

Google heeft de Indiase Hoge Raad gevraagd om een beslissing van een toezichthouder terug te draaien. Die had bepaald dat Google vanaf volgende week in India niet langer telefoonfabrikanten kan verplichten andere apps af te nemen als ze de Play Store willen meeleveren.

Google wil telefoonfabrikanten kunnen blijven verplichten om onder meer Chrome, YouTube en Gmail af te nemen als ze de Play Store willen meeleveren, schrijft Reuters. Daarom heeft het bedrijf een eis neergelegd bij de hoogste rechtbank in India, de evenknie van de Hoge Raad in Nederland en België, om dat te kunnen blijven doen.

Volgens Google helpt de verplichting om Android gratis te houden voor fabrikanten en zo ook de prijzen voor smartphones lager te houden. De Indiase autoriteit Competition Commission of India bepaalde in oktober dat die praktijk de concurrentie de voet dwars zet. Google verplicht fabrikanten die de Play Store van Google willen meeleveren, om een aantal andere apps ook te installeren en die een prominente plek te geven. Fabrikanten gaan daarin mee, omdat de Play Store vrijwel alle apps bevat die gebruikers op Android-telefoons zoeken. Daarom kreeg Google een boete en zou de verplichting vanaf 19 januari niet langer toegestaan zijn. Fabrikanten mogen naast apps van Google ook andere apps meeleveren en doen dat ook vaak. Op veel telefoons worden bijvoorbeeld ook apps van Microsoft of Meta voorgeïnstalleerd.

Het was al eerder bekend dat Google de Indiase boete aanvocht. De Indiase commissie begon 3,5 jaar geleden met het onderzoek naar Google omdat de techgigant van telefoonfabrikanten eist dat de volledige Google Mobile Suite vooraf geïnstalleerd wordt op toestellen. Eerder kreeg Google ook in andere landen boetes voor zijn machtsmisbruik rondom Android. Zo moet Google van de Europese Commissie een boete van ruim 4 miljard euro betalen. Een Italiaanse marktwaakhond legde Google een boete op omdat het bepaalde apps weerde uit de Google Play Store die concurreerden met Googles eigen apps. Daarnaast is Google in de VS voor de rechter gesleept vanwege zijn dominantie op het gebied van zoekmachines.

Een maand geleden hebben we bij Tweakers een moeilijke keus gemaakt: we stoppen met Tweakers Plus. In twee jaar hebben we meer dan 500 achtergrondartikelen geschreven. In dit artikel zetten we de beste, populairste, favoriete en leukste Plus-artikelen onder elkaar.

Vanaf vandaag kun je alle artikelen die we ooit achter onze paywall hebben gezet, gratis teruglezen. Je hebt geen abonnement nodig, en ook geen account. Het enige wat we van je vragen is dat je je adblocker uitschakelt, zoals je ook al kon lezen in ons artikel waarin we aankondigden te stoppen met Plus.

Tweakers begon eind 2020 met Plus-artikelen. We hoopten daarmee minder afhankelijk te worden van onze grote adverteerders. Plus gaf ons ruimte om te investeren in redactiecapaciteit waardoor er meer ruimte was voor uitgebreide achtergrondartikelen. We schreven er meer dan 500, die nu allemaal terug te vinden zijn in ons archief. Als je geen zin hebt om daar doorheen te scrollen, kun je hieronder de beste artikelen bekijken. Deze selectie bestaat uit artikelen waar we trots op zijn, die we het leukst vonden om te schrijven, die het meestgelezen zijn, waarin we experimenten uitvoerden en nog meer. Veel leesplezier!

Meestgelezen artikelen

Laten we eerst eens beginnen met een lijstje. Wat waren nou de tien meestgelezen artikelen met het Plus-label? We zagen daarbij in ieder geval een duidelijke trend: duurzaamheid spreekt jullie aan. Windmolens, zonnepanelen, warmtepompen en accu's komen allemaal in de top tien voorbij. Daarnaast zijn ook klassieke Tweakers-onderwerpen, zoals videokaartprijzen, televisie-instellingen en HDMI-standaarden, populair.

1. Een kleine windmolen voor thuisgebruik - Ideaal naast PV-panelen of slechte investering?
2. Teruglevertarief zonnepanelen keldert - Vrij spel voor energieleveranciers
3. De beste beeldinstellingen voor je tv - Beter beeld na een duik in het menu
4. Er zou weinig vraag zijn naar Samsung-smartphones en dat is te zien aan de prijzen
5. Overzicht van alle soorten warmtepompen - Kosten, efficiëntie, verschillen én verplichting
6. Videokaartprijzen in vrije val - 'Winkels verkopen gpu's onder inkoopprijs'
7. Wanneer is een thuisaccu interessant? - Salderen, V2X en smarthome-optimalisatie
8. De ellende genaamd HDMI 2.1 - Een niet-optimale implementatie
9. Salderen: maximaal profiteren van je zonnepanelen
10. Vaccinatiebewijs CoronaCheck krijgt houdbaarheidsdatum, maar hoe dan?

Series

Vaak hebben we zoveel te schrijven over een onderwerp, dat zich dat moeilijk laat vatten in één artikel. Daarom hebben we sommige artikelen in series verpakt. Een paar voorbeelden:

How-to: Een Raspberry Pi als brein van je smarthome
In deze artikelreeks beschrijft Koen Vervloesem hoe je een Raspberry Pi kunt gebruiken om een volledig lokaal smarthomesysteem te maken. Daar kwamen deze vier artikelen uit rollen in de serie 'Raspberry Pi als brein van je smarthome':

• Deel 1: Flexibele domoticahardware
• Deel 2: Geïntegreerde domoticasoftware
• Deel 3: Zelf domoticasoftware koppelen
• Deel 4: Beveilig je domoticasysteem

Technologie in de verkiezingen
Toen we met Tweakers Plus begonnen, waren de Nederlandse verkiezingen voor de Tweede Kamer net aangekondigd. Die vonden in maart 2021 plaats en in de aanloop daarnaar begon de strijd voor de zwevende kiezer. Net als in eerdere jaren wilden we jullie graag advies geven om een juiste stem te geven. Daarom las ik de verkiezingsprogramma's door van alle grote partijen op de kieslijst. Ik haalde daar alle standpunten uit rondom ict en digitalisering en beschreef die in wat veruit het langste artikel werd dat we tijdens onze Plus-periode hebben geschreven. Omdat ernaar werd gevraagd in de comments, hebben we in een ander artikel nog kleinere partijen bekeken. Toen het kabinet-Rutte IV eindelijk op het bordes stond, hebben we ook het regeerakkoord doorgelicht.

• Technologie in de verkiezingen 2021 - alle programma's doorgespit
• Technologie in de verkiezingen II - Kleinere partijen nader bekeken
• Digitalisering in het regeerakkoord - Verkiezingsbeloftes versus de praktijk

James Webb Space Telescope
Een andere serie die we schreven ging over de James Webb Space Telescope, die in de kerst na jaren vertraging de ruimte in ging. Joris schreef een vierdelige serie waarin ieder instrument van de telescoop werd uitgelicht. Je kunt de artikelen hier lezen:

• Deel I: James Webb gaat eindelijk omhoog - Telescoop kijkt 13 miljard jaar terug
• Deel II: De Near Infrared Spectograph van James Webb - Precaire microsluiters voor blik op 300 stelsels
• Deel III: James Webbs mid-infraroodinstrument - Extreem gekoeld spiegelpaleis uit Nederland
• Deel IV: 'Zonder datareductie kun je niets' - Migo Muller over kalibratie van James Webb-data

De tech van...
Sommige bekende Nederlanders zijn stiekem veel meer nerd dan je zou verwachten. We hebben een tijd geëxperimenteerd met een serie die we 'De tech van...' noemden. Daarin lieten we BN'ers aan het woord over hun nerdy hobby's.

• De tech van... Jeroen Wollaars - Van Atari 600XL tot Linux-systeembeheer
• De tech van... Domien Verschuren - QMusic-dj over zijn thuisstudio en de Nokia N95
• De tech van... Colin Benders - Kyteman verruilde zijn trompet voor de synth

Terug in de tijd
Een van de populairste series die we zijn begonnen tijdens Plus, is de Terug in de tijd-serie. Daarin kijken we naar het nieuws dat jaren eerder op de frontpage van Tweakers stond. Hoe zat het ook alweer met die thuiskopieheffing of het Pirate Bay-verbod, of die oude Lumia-telefoons, of Windows Vista?

Bekijk hier alle Terug in de tijd-artikelen.

Internetrecht met Arnoud Engelfriet
Een andere veelgelezen categorie zijn de artikelen van Arnoud Engelfriet, de internetjurist die ook regelmatig actief is op Tweakers. Hij schrijft sinds enkele maanden columns over juridische zaken rondom tech en ict.

Lees hier alle artikelen over internetrecht van Arnoud Engelfriet terug.

En goed nieuws: de Terug in de tijd-artikelen en de columns van Arnoud Engelfriet blijven we ook in de toekomst nog publiceren. Je kunt ze maandelijks verwachten op de frontpage.

Interviews

Een van de populairste rubrieken die we tijdens Plus schreven, waren vraag-antwoordinterviews met bekende en minder bekende personen. Zo spraken we meerdere keren met de voorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens, Aleid Wolfsen, met de kersverse staatssecretaris van Digitalisering Alexandra van Huffelen, de Piratenpartij, ASML-cto Martin van den Brink en met Paulus Schoutsen van Home Assistant. Dit waren de interviews waar we als redactie het trotst op waren of die het beste door jullie werden gelezen:

• AP-voorzitter Aleid Wolfsen: "Bij serieuze zaken horen serieuze boetes"
• Aleid Wolfsen: "We moeten nog te vaak nee verkopen"
• Staatssecretaris van Digitalisering Alexandra van Huffelen: "We moeten niet wachten tot onze ict op orde is"
• De Piratenpartij: Altijd op zoek naar een ict-inslag
• ASML-cto Martin van den Brink over de aanloop naar ASML's hegemonie met euv
• Paulus Schoutsen: "Home Assistant concurreert met alles wat via de cloud gaat"
• Ruben van den Brink van AMS-IX: "AMS-IX is eigenlijk een grote switch"
• Ken VanDine, hoofd Ubuntu Desktop: "Ubuntu is Linux voor gewone mensen"
• Anne Bras - De grootste collectie 'big box'-pc-games
• Troy Hunt van Have I Been Pwned - "De Adobe-breach kwam precies goed uit"
• Jeremy Soller van System76 - "Er is een ethos voor elke Linux-distro"

Columns en boekbesprekingen

Plus gaf ons de kans om te experimenteren met nieuwe artikeltypes, zoals wekelijkse columns door verschillende redacteuren. Die gingen over een brede reeks onderwerpen; we schreven over de hel van bluetoothoordopjes, het geluid van vinyl, wegwerpmoederborden, pakketleed en onethische wachtwoordmanagers.

Op de columns kwamen gemixte reacties, dat weten we. Hoewel ze niet altijd positief werden ontvangen, werden ze wel uitermate goed gelezen én kwamen er met regelmaat honderden reacties op: op een column over de kilometerheffing waren dat er bijvoorbeeld bijna 900 en op een column over WhatsApp-buurtpreventie waren dat er bijna 300. Toch zijn we gestopt met columns, omdat we merkten dat die niet aansluiten bij jullie verwachtingen.

Een andere artikelvorm die we hebben opgepakt in de Plus-periode, is die van de boekbespreking. Daar zijn we pas laat in 2022 mee begonnen, dus we hebben er nog niet veel. Arnoud beet het spits af door een biografie van Apple na Steve Jobs te bespreken, en ik besprak de biografie van Chelsea Manning. Geen zorg: boekbesprekingen blijven er ook in de toekomst nog komen!

Favorieten van redacteuren

Voor Tweakers-redacteuren was Plus erg prettig. Dat gaf ons namelijk tijd en ruimte om ons vast te bijten in verhalen die we anders moeilijker zouden kunnen maken. We gingen daarom eens rond de tafel om te vragen naar de favoriete artikelen van de redacteuren.

We hopen dat jullie net als wij veel plezier van Plus hebben gehad en er iets van hebben geleerd. Bedankt aan alle abonnees die Plus mogelijk hebben gemaakt!

Google-browser Chrome lijkt een toggle te krijgen om op een site alle extensies te pauzeren. Dat zit in de Canary-versie van de browser. Google heeft nog niets gezegd over de toggle, die al enige tijd in Microsoft Edge zit.

De toggle zit wel in Chrome, maar werkt niet, zegt Leopeva64 op Reddit. Ook de lijst met extensies laadt momenteel nog niet. Wel vond hij een commit die gewijd is aan de functie in de code voor Chrome, waardoor het erop lijkt dat Google is begonnen aan de implementatie ervan. De functie lijkt de werking van alle extensies in één keer te blokkeren op een site. Dat kan tot nu toe alleen per extensie, bijvoorbeeld om op een site een adblocker of scriptblocker uit te zetten.

Google heeft nog niets gezegd over de functie, waardoor onbekend is of en wanneer die daadwerkelijk in de stabiele versie van Chrome zal verschijnen. Edge heeft die functie al enkele maanden, nadat die in april in een testversie is verschenen. Leopeva64 merkt daarnaast op dat de pdf-viewer ocr zal krijgen om geschreven tekst automatisch om te zetten.

Google Chrome: toggle om extensies te pauzeren. Bron: Leopeva64/Reddit

Onderzoekers zeggen een paar ernstige kwetsbaarheden te hebben gevonden in de versleutelde chatapp Threema. In een paper beschrijven ze zeven mogelijkheden om de encryptie te breken, al is misbruik in de praktijk verwaarloosbaar. Threema gebruikt inmiddels andere versleuteling.

Onderzoekers van de ETH Technische Universiteit van Zürich hebben hun bevindingen gepubliceerd in een paper. Ook hebben ze een website opgezet die Breaking The 3ma heet waarin ze hun belangrijkste bevindingen beschrijven. Threema is een beveiligde chatapp die gebruikmaakt van end-to-endencryptie op alle berichten. Daarvoor gebruikt het een zelfgemaakt cryptografisch protocol, maar sinds een paar weken heeft Threema een ander protocol, waardoor de ontdekkingen minder relevant zijn.

Volgens de onderzoekers zitten er diverse kwetsbaarheden in het oudere encryptieprotocol, maar is het daadwerkelijke gevaar klein. De onderzoekers delen de kwetsbaarheden in drie threat models. In alle drie die modellen is toegang nodig tot een server of het communicatiekanaal van slachtoffers, zelfs met een onvergrendeld toestel. Aanvallers met zulke toegang kunnen ook zonder de nieuwe encryptiekwetsbaarheden al veel informatie buitmaken.

Twee kwetsbaarheden kunnen plaatsvinden als een aanvaller zich op een netwerk richt. In dat geval is het mogelijk om permanente toegang te houden op een server als een aanvaller een ephemeral key bemachtigt. Threema gebruikt steeds wisselende sleutels, maar de onderzoekers tonen aan dat als een aanvaller op een client zo'n sleutel weet te bemachtigen, de aanvaller altijd toegang kan houden op de server. Een andere kwetsbaarheid draait om de vouch box, een soort container waarin een ephemeral key wordt gekoppeld aan een andere key. De aanvallers tonen aan dat ze een gebruiker een geldige vouch box key kunnen laten aanmaken waardoor ze zichzelf kunnen voordoen als legitieme client op de server.

Voor drie andere aanvallen is het nodig dat een aanvaller al toegang heeft tot een Threema-server. In dat geval is het bij een van de kwetsbaarheden mogelijk om de timestamp van verzonden berichten te manipuleren of berichten in een verschillende volgorde te laten afleveren, al kan de inhoud van berichten niet worden gelezen. Een andere kwetsbaarheid maakt het mogelijk om oude berichten terug te sturen naar een gebruiker als die de app op een nieuw apparaat installeert. Dat maakt replay attacks mogelijk, zeggen de aanvallers. Bij een derde kwetsbaarheid is het mogelijk een versleuteld bericht naar een andere gebruiker door te sturen, al zijn er ook bij die laatste twee aanvallen geen mogelijkheden om de inhoud van het bericht te lezen.

De onderzoekers beschrijven ook twee aanvallen waarvoor toegang nodig is tot een Android-toestel van een gebruiker. Als een aanvaller die heeft, kan hij een account kopiëren naar een tweede apparaat met een wachtwoord dat ter plekke wordt gekozen. Ook kunnen de onderzoekers een long term key kopiëren als een gebruiker de Threema Safe-cloudback-upfunctie gebruikt. Dat is een aanval die vergelijkbaar is met Crime, dat op tls-verbindingen kan worden toegepast.

De onderzoekers hebben hun bevindingen in oktober vorig jaar voorgelegd aan Threema. Dat heeft alle kwetsbaarheden gerepareerd. Inmiddels heeft Threema ook een nieuw encryptieprotocol, genaamd Ibex, waarin de kwetsbaarheden niet meer voorkomen. Desondanks is Threema niet te spreken over het onderzoek. Het bedrijf zegt dat de informatie sinds november vorig jaar, toen Ibex werd geïntroduceerd, niet meer relevant is en dat de daadwerkelijke impact nagenoeg non-existent is. Het bedrijf weerlegt alle losse kwetsbaarheden door te zeggen dat voor veel ervan ook nog social engineering of andere fysieke toegang tot een apparaat nodig is.

Zelf zeggen de onderzoekers dat hun onderzoek wel degelijk nut heeft, vooral als het gaat om securityaudits. Threema laat onafhankelijke audits uitvoeren, maar volgens de onderzoekers werd daarbij niet gekeken naar de aard van het cryptografische protocol zelf. Een van de onderzoekers waarschuwt tegen het gebruik van zelfgemaakt protocollen.

Socialemediabedrijf Meta beslist de komende weken of de Amerikaanse oud-president Donald Trump weer op Facebook mag. Hij is sinds twee jaar niet meer op het platform te vinden. Het is de eerste keer dat Meta een dergelijke beslissing zal nemen.

Meta had in eerste instantie Trumps account zonder einddatum gesloten, maar op advies van het eigen Oversight Board is de termijn verkort naar twee jaar. Die termijn eindigde dit weekend en Meta zegt tegen The Washington Post dat het in de komende weken een beslissing zal nemen. Twitter besliste na een poll van de nieuwe eigenaar Elon Musk dat Trump weer op Twitter mocht. Hij heeft zijn account niet weer in gebruik genomen en gebruikt zijn platform Truth Social.

De beslissing ligt gevoelig, omdat Trump zich kandidaat heeft gesteld voor de presidentsverkiezingen van 2024. Daardoor zou Meta bij een voortdurende blokkade een presidentskandidaat toegang tot zijn platform ontzeggen. Meta sloot het account van Trump na zijn oproep tot een opstand om de democratische overdracht van macht te blokkeren op 6 januari 2021. Bovendien gebruikt hij op Truth Social zijn account nog steeds om mensen aan te vallen die bij de verkiezingen in 2020 bijvoorbeeld stemmen hebben geteld. Dergelijke posts zouden mogelijk op Facebook het breken van de regels betekenen.

De beslissing van Meta heeft mogelijk gevolgen voor het beleid rond politici in andere landen en toekomstige politici. Bovendien kunnen ook andere techbedrijven kijken naar Meta. Zo heeft YouTube het account van Trump ook gesloten enkele jaren geleden.

Het aantal actieve gebruikers van het federale sociale netwerk Mastodon is teruggelopen. Dat blijkt uit cijfers van de organisatie. Mastodon had een maand geleden 2,5 miljoen actieve gebruikers; dat zijn er nu nog 1,8 miljoen.

Het aantal gebruikers piekte rond eind november, toen het netwerk volgens de cijfers die onder Netwerkgezondheid staan op JoinMastodon.org op 2,6 miljoen actieve maandelijkse gebruikers uitkwam. In de maand erna nam het af naar 1,8 miljoen, waar het nu al een tijd op staat. Dat is nog altijd veel meer dan het aantal gebruikers in oktober, toen rond de 400.000 mensen elke maand inlogden op Mastodon.

Vermoedelijk hebben veel mensen Mastodon geprobeerd in de eerste weken nadat Elon Musk directeur werd na de overname van Twitter. Volgens The Guardian piekte het aantal nieuwe gebruikers rond de momenten van controversiële beslissingen. Mastodon gold toen als een alternatief voor Twitter, omdat het net als dat commerciële netwerk werkt met posts. Vermoedelijk zijn sommige van de nieuwe gebruikers daarna afgehaakt.

De opzet van Mastodon is wel anders, met wereldwijd duizenden verschillende servers. Het aantal servers groeit nog wel en zit inmiddels rond de 9800. Het werkt met ActivityPub, een opensourceframework voor sociale media.

Tractorbouwer John Deere laat voortaan eigenaren van tractors en onafhankelijke reparateurs reparaties uitvoeren in de VS. Dat was tot nu toe niet zo. John Deere gaat de benodigde propriëtaire software en tools beschikbaar stellen voor reparaties.

John Deere heeft een overeenkomst gesloten met de American Farm Bureau Federation, meldt die organisatie. Die overeenkomst, die online staat, bepaalt dat John Deere de software en tools aan iedereen beschikbaar stelt om reparaties uit te voeren. John Deere gebruikt, ongeveer net als Apple, eigen tools en software om ervoor te zorgen dat iedere eigenaar alleen bij een door John Deere goedgekeurde reparateur reparaties kan uitvoeren.

In de VS is wetgeving op handen waarin het right-to-repair, het recht om zelf machines te repareren of daar iemand voor uit te kiezen die dat doet, wordt verankerd. Sommige staten hebben dergelijke regelgeving al, maar er is nog geen landelijke regel in de VS. In Europa komt ook regelgeving die dat regelt voor veel soorten elektronica.

De overeenkomst gaat per direct in. John Deere zal software en handleidingen ter beschikking stellen van iedereen die reparaties wil uitvoeren. Het bedrijf en de AFBF zullen twee keer per jaar evalueren of het goed gaat met het uitvoeren van de overeenkomst.

Valves gameplatform Steam heeft tijdens het afgelopen weekend een nieuw record neergezet. Er waren in totaal meer dan tien miljoen actieve gelijktijdige gebruikers aanwezig. Het is voor het eerst dat dit aantal van tien miljoen is doorbroken.

Deze gegevens zijn afkomstig van de website SteamDB. Volgens die gegevens was er afgelopen zaterdagmiddag al een piek van 10.082.055 gelijktijdige actieve gebruikers. Dit zijn gebruikers die daadwerkelijk actief met een gamesessie bezig waren. Het totale aantal gelijktijdige gebruikers, inclusief degenen die geen actieve sessies hadden gestart en enkel waren ingelogd, zat toen op 32.186.301 spelers. Een dag later, op zondagmiddag, steeg dat aantal verder naar een piek van 10.284.568 actieve gelijktijdige gebruikers en een totaal van 33.078.963 gelijktijdige gebruikers. Dit zijn vooralsnog de nieuwe recordcijfers, maar het komt geregeld voor dat er nieuwe records worden gevestigd op Steam.

Dat laatste heeft te maken met het feit dat het aantal gebruikers op Steam gestaag blijft stijgen en dat is al geruime tijd het geval. Steam haalde in 2015 voor het eerst een piek van 10 miljoen gelijktijdige gebruikers. Dat was twaalf jaar nadat Steam het levenslicht zag. De grens van 20 miljoen gelijktijdige Steam-gebruikers werd in maart 2020 doorbroken, ten tijde van het begin van de pandemie. Wegens de lockdowns groeide het aantal gelijktijdige Steam-gebruikers vrij hard. In januari 2021 passeerde Steam de grens van 25 miljoen gelijktijdige gebruikers en in oktober vorig jaar werd de grens van 30 miljoen doorbroken.

De games die het meest gespeeld zijn in het afgelopen weekend zijn vooral de gebruikelijke titels die steevast bovenaan staan: Counter-Strike: Global Offensive en Dota 2. Op de derde plaats staat Goose Goose Duck, een kloon van de game Among Us, gevolgd door PlayerUnknown's Battlegrounds, Apex Legends, Lost Ark, GTA V, Modern Warfare II en Warzone 2.0 gecombineerd, Rust en Wallpaper Engine.

Komende versies van iOS en macOS krijgen wellicht minder grote vernieuwingen dan eerder gepland, meldt Mark Gurman van Bloomberg. Dat hangt volgens hem samen met de komst van Apples onaankondigde VR-headset. Die zou volgens bronnen deze lente onthuld worden.

Gurman spreekt over de verschillende keren dat de komst van headset is uitgesteld en dat de laatste keer eind vorig jaar was. Apple had de bedoeling om de headset nog deze maand te introduceren en later dit jaar met de leveringen te beginnen, maar het bedrijf mikt nu op een onthulling in de lente, in ieder geval voorafgaand aan de Worldwide Developers Conference die in juni plaatsvindt. Dat meldt Gurman op basis van niet nader benoemde bronnen.

De headset zou al gedeeld zijn met een klein aantal softwareontwikkelaars voor testdoeleinden, zodat er al applicaties gebouwd kunnen worden. Het apparaat zou draaien op een OS dat intern bij Apple bekend zou staan als Borealis, wat officieel naar buiten toe xrOS moet gaan heten. De vermoedelijke officiële naam zou Reality Pro worden en de leveringen zouden in de loop van de herfst beginnen.

Om de introductie en leveringen nog in het huidige jaar te kunnen realiseren, zou Apple geld en mankracht hebben weggehaald bij andere hardware- en softwareafdelingen. Dat heeft gevolgen voor die andere projecten, die in sommige gevallen al te maken hadden met vertragingen, bezuinigingen en de gevolgen van de economische neergang.

Volgens Gurman heeft dit gevolgen voor onder meer iOS 17 en iPadOS 17, maar of en hoeveel minder geplande vernieuwingen deze volgende versies zullen krijgen, en om wat voor features het precies zou gaan, is niet duidelijk.

Verder zou een nieuwe high-end-versie van de Mac Pro geannuleerd zijn. Apple zou alleen een versie met de M2 Ultra uitbrengen, waarmee het een twijfelachtige aankoop zou worden ten opzichte van de Mac Studio en de nieuwe Mac Pro zou er ook identiek uitzien in vergelijking met de versie uit 2019. Gebruikers zullen zelf niet het werkgeheugen kunnen upgraden, omdat dit gekoppeld is aan de M2 Ultra-chip.

Voor wat de iPad betreft zijn er volgens Gurman ook geen grote updates te verwachten in 2023. De komst van oledschermen is pas in de eerste helft van 2024 te verwachten. Ook op het vlak van de Apple Watch is er op hardwarevlak weinig te verwachten voor dit jaar en er zouden geen plannen zijn om in 2023 een nieuwe Apple TV uit te brengen.