Reuters: Onderhandelingen Duitse TSMC-chipfabriek zijn in vergevorderd stadium

De onderhandelingen voor de bouw van een Duitse TSMC-chipfabriek zijn in een vergevorderd stadium. Dat meldt persbureau Reuters. De gesprekken tussen TSMC en Duitsland zijn nu gericht op overheidssubsidies om de investering te ondersteunen.

TSMC is momenteel in gesprek met de Duitse deelstaat Saksen, melden ingewijden aan Reuters. Een bron noemt de besprekingen 'serieus en vergevorderd'. Delegaties van de deelstaat zouden naar Taiwan zijn afgereisd voor gesprekken met de Taiwanese chipmaker. De twee partijen zouden nu spreken over overheidssteun voor de bouw van de fabriek. TSMC wil subsidie voor het financieren van de bouw, mede vanwege de hogere bouwkosten in dat land.

De subsidie zou worden uitgedeeld als onderdeel van de European Chips Act. Deze komende wet maakt tot 45 miljard euro aan subsidies voor de chipsector vrij, om zo minder afhankelijk te worden van productiecapaciteit uit andere landen. Een groot deel van dat bedrag wordt gefinancierd door individuele lidstaten, waaronder Duitsland, die ook al in onderhandeling is voor de bouw van een chipfabriek van Intel.

De Taiwanese chipmaker spreekt al langer over de mogelijke komst van een chipfabriek in Duitsland. TSMC zei in juli 2021 dat het bedrijf de bouw daarvan overweegt, hoewel het sindsdien weinig concrete updates gaf. In december zei het bedrijf dat TSMC nog geen concrete plannen had voor de bouw van een Duitse chipfabriek, maar alle opties te blijven overwegen. Onlangs gingen al wel berichten rond over vorderende gesprekken. Een team van TSMC zou in oktober zijn afgereisd naar Duitsland om mogelijke locaties te bekijken. De fabriek wordt volgens eerdere berichten mogelijk in Dresden gebouwd. Dat is de hoofdstad van Saksen, waar ook bedrijven als GlobalFoundries en Bosch al chipfabrieken hebben.

TSMC is al langer bezig met uitbreidingen buiten zijn thuisland. Het bedrijf werkt momenteel aan een fabriek voor 4nm-chips in de Amerikaanse staat Arizona. Later moet ook een 3nm-chipfabriek volgen op diezelfde campus. Als de Duitse TSMC-fabriek er komt, dan zal deze waarschijnlijk minder geavanceerde chips gaan produceren. Het zou dan vooral gaan om chips die worden gebruikt door de autosector, meldt een bron aan Reuters.

Reacties (30)

[junkchaser]

Dus we gaan als Europa 45 miljard investeren in een buitenlands bedrijf dat onze mensen gaat onderbetalen en de winsten gaat doorpompen buiten Europa? Is het niet handiger om zelf dergelijke bedrijven op te bouwen aan de hand van het Europees belastinggeld?

[lighting_]

Het is strategisch investeren.
Een chip fabriek bouw je niet zomaar. Dat is voor een bedrijf een investering van 10-20 mld. De totale subsidie 45 mld lijkt veel maar als je totaal afhankelijk bent is de potentiële economische schade groter. Nog afgezien van door externe partijen politiek onder druk te kunnen worden gezet. U kunt ook uw internet delen met uw buurman. Is goedkoper maar is dat verstandig?

[Reactie gewijzigd door lighting_ op 26 juli 2024 16:17]

[Maurits van Baerle]

Sowieso is de subsidie altijd maar een fractie van de totale uitgaven. Als TSMC 40 miljard steekt in een nieuwe fabriek in Dresden en Duitsland komt ze met 4 miljard uit het EU fonds tegemoet (bijvoorbeeld omdat bouwen in Duitsland duurder is dan alternatieve locaties die TSMC misschien overweegt) dan heeft TSMC nog steeds 36 miljard in de Duitse economie gepompt. De lonen worden uitgekeerd in Duitsland, die mensen betalen weer belasting in Duitsland. Duitse industrieën die veel last hebben gehad van de chip schaarste kunnen ineens weer op volle kracht draaien etc. Die 4 miljard is zo terug verdiend.

Bovendien, ik ben op dit moment bezig met een rondgang langs allerlei subsidieprogramma's in heel Europa en de ruimste tegemoetkoming die ik tot nu toe ben tegengekomen is 45% van het totaalbedrag. Je zult als bedrijf dus altijd zelf meer geld moeten inleggen dan de subsidieverstrekker. En om die 45% te krijgen ben je al gauw twee jaar bezig met regelen, bewijzen overleggen, overtuigen etc.

[Aldy]

En de lonen worden niet aan onderbetaalde arbeiders uitgekeerd, want in Duitsland kennen ze volwaardige lonen.

[Loki688]

@junkchaser Mijn advies aan jou; lees je in op geopolitieke onafhankelijkheid, strategie, soft-power, etc. Verder zal het Nederlands ASML in de leiding zijn om de boel op te bouwen en TSMC zal de boel runnen. Verder is "onderbetaald" in deze sector vaak nog meer dan €100.000. Kortom; jou zorgen zijn onterecht.

[junkchaser]

Heb je enkele tips van bronnen? Lijkt me zeker interessant!

[gaskabouter]

Begin eens bij de podcast van Boekestijn en de Wijk van BNR. Dan ben je geopolitiek aardig op weg.

https://podcasts.google.c...ZjYvcG9kY2FzdC5yc3M?ep=14

[Reactie gewijzigd door gaskabouter op 26 juli 2024 16:17]

[junkchaser]

thanks!

[Loki688]

Tja, dit is DE lastigste vraag die je kan stellen... Petje af, zonder zelf te komen met xyz. Respect.

Maar ok, het lastige aan deze vraag is dat er veel misinformatie is en veel complot theorieën. Goede info vinden is lastig. Er is niet 1 goede bron; alle bronnen hebben hun eigen biases. Plus wij (jij en ik als ontvanger) lezen en kijken met een gekleurde bril op.

Pfff, je kan een wetenschappelijk studie maken over hoe je dit moet aanpakken. Persoonlijk heb ik jaren lang (te veel) info over deze onderwerpen tot me genomen. En ik ben maar een amateur. Wat ik geleerd heb is kritisch denken, en vragen of stellingen "op zijn kop" te zetten. Ook leren te luisteren als ik het niet eens ben met de persoon. Erg lastig allemaal.

Om je toch een idee te geven; luister naar Sam Harris of Lex Fridman; zij interviewen zeer interessante mensen die je erg vaak aan het denken zetten. Ja, ook zij hebben biases maar geven de mensen veel ruimte ook als ze het er niet mee eens zijn. Niet perfect, maar toch een goed begin IMHO...

[M14]

ASML zal niet in de leiding zijn. ASML is 'slechts' toeleverancier van 1 van de benodigde machines in het proces. Met belichten alleen maak je geen ic's.

[Loki688]

Laat ik het anders stellen; ASML, Zeiss en TSMC zijn tot elkaar veroordeeld en de wereld is verslaaft aan de producten die uit deze samenwerking komen.

[kidde]

Een fabriek hebben wil totaal niet zeggen dat je geopolitiek onafhankelijk bent.

Wij als Nederlanders kunnen niet zelf bepalen aan wie we onze Chipmachines verkopen.
TSMC kan niet zelf bepalen aan wie ze hun wafers verkopen.
https://www.reuters.com/a...i-tech-tsmc-idUSKBN22U0EW
Zonder Russisch / Oekraïens Neon is er geen chipproductie mogelijk.
https://www.vox.com/recod...conductors-russia-ukraine
Zonder Oostenrijkse machines is er ook geen chipproductie mogelijk.
https://www.semianalysis....nt-monopolies-on-advanced
Zonder Japanse/Taiwanese ABF kan je geen GPU's maken.
https://pbs.twimg.com/media/FSngtxeagAUK0lz.jpg:large
Zonder Japanse firma kan je geen EUV maskers inspecteren op defecten.
https://min.news/en/econo...add6c496c131e48b2271.html

Geen enkel land in de wereld is onafhankelijk als het op computerchips aankomt.

[WillySis]

TSMC staat niet bekend als een bedrijf dat zijn personeel slecht betaalt.
In Europa (Duitsland) zijn er gewoon minimum lonen en is er momenteel een heftige strijd om technisch personeel. Als TSMC personeel wil hebben, dan zullen ze fatsoenlijke lonen moeten aanbieden.

De EU is een politiek orgaan en geen chip-bakker. Het staat wel iedereen vrij om een bedrijf te beginnen. Een chip-bakkerij is ook mogelijk. Helaas is dat een industrie waar je veel kennis voor moet hebben en heel veel geld om een nieuwe fabriek op te zetten. Een bestaand bedrijf (met meerdere fabrieken) is alle kennis in huis en is het gemakkelijker om een extra fabriek te bouwen. Bovendien hebben ze al klanten en dat maakt de kans op succes veel groter.

[Horatius]

En techniek/kennis creëert dat ook weer vanuit zichzelf. Mensen die daar gaan werken doen ervaring op en kunnen dat weer ergens anders (waarschijnlijk binnen de EU) gebruiken.

[Robbaman]

Ehh, dat staat er niet. Er staat dat er 45 miljard in een pot zit voor de ondersteuning van onze chipindustrie.

Die gaat niet naar deze ene fabriek natuurlijk.

[lighting_]

Voor context. Er gaat in de EU 60 mld per jaar naar landbouw

[field33P]

Feit is dat wanneer je zelf zo’n bedrijf moet gaan optuigen je alle knowhow vanuit het niets moet opbouwen. Kijk maar naar China hoe dat gaat: bedrijven als SMIC kregen vele miljarden dollars aan subsidie en die hadden nog voor de sancties ingevoerd werden al moeite met bijvoorbeeld 14nm.

[Maurits van Baerle]

Die 45 miljard is het totale bedrag in de pot. Dat gaat niet naar een bedrijf, het gaat waarschijnlijk naar vele honderden bedrijven. De meeste daarvan uiteraard Europese bedrijven omdat verreweg de meeste bedrijven in Europa Europees zijn.

Overigens, met het opzetten van soortgelijke bedrijven ben je toch wel snel aanzienlijk grotere bedragen kwijt, en iets van 20 jaar. Dan heeft het dus op de korte termijn veel meer zin om te investeren in het versterken van grootste chip cluster van Europa, Dresden dus. Er is een hele grote kans dat als er een Europees chipbedrijf uitgroeit tot een wereldspeler, dat bedrijf nu al in Dresden zit of op een gegeven moment wordt opgericht door mensen die voorheen voor AMD, Intel, TSMC etc. in Dresden hebben gewerkt en voor zichzelf beginnen.

[BeosBeing]

De autosector is belangrijk voor Duitsland, dus het is logisch dat ze er daar de voorkeur aan geven boven een high-end fabriek op 3nm. Als men vervolgens daarna ervaring heeft met die productie kan men altijd nog doorgroeien richting high-end. Nu is dit Saksen, daar zit een fabriek van BWM, en fabrieken van Porsche en Volkswagen terwijl vlak naast Saksen in Thuringen (Eisenach) een fabriek staat van Opel (voorheen Wartburg) en in Tjechië van het VAG-merk Skoda. Een 14nm of 7nm zou dan bv in Beieren kunnen komen, daar zitten naast BWM ook Audi en MAN terwijl ten westen daarvan in Baden-Wurtemberg (Stuttgart) Porsche en Daimler (Mercedes) hun hoofdkantoor hebben Ook Bosch, Webasto en een heleboel toeleveranciers zitten.

https://duitslandnieuws.n...ol-ziet-voor-asml-en-nxp/

[andyy]

Kan me voorstellen dat ze best de high end fabrieken daar willen hebben in Duitsland/Europa. Maar het is de levensverzekering van Taiwan om de meest geadvanceerde chips in Taiwan te houden om zo China buiten de deur te houden

[xorpd]

De levensverzekering van Taiwan is het leger, de marine en buitenlandse allianties. De verwachting is namelijk dat China op een dag Taiwan binnenvalt, niet alleen om een afvallige provincie in te lijven maar ook om de chip capaciteit van het Westen af te snijden. Daarom worden er nu versneld fabs gebouwd in Amerika en Duitsland.

[BeosBeing]

De levensverzekering van Taiwan is het leger, de marine en buitenlandse allianties.

De omvang van de Taiwanese bevolking en economie is een schijntje vergeleken met wat China heeft.
In de Amerikaanse burgeroorlog hadden de zuidelijken de betere taktieken, en ze wonnen bijna iedere veldslag, maar uiteindelijk konden ze niet op tegen de productiecapaciteit en overweldigende aantallen soldaten van de noordelijken. Die gewonnen veldslagen waren dus Pyrrus-overwinningen. Ook tijdens de beide wereldoorlogen zijn de Duitsers (naast de blokkades) alleen verslagen door de grote industriële capaciteit en overweldigende hoeveelheid soldaten en materiaal. De Sherman-tanks van Patton konden niet op tegen de Tiger 1 en Tiger 2 (de oudere Duitse tanks waren inferieur en die laatste zoop ook te veel brandstof terwijl er daaraan al een gebrek was) maar met de aantallen die de Amerikanen meebrachten speelde dat geen rol. Hetzelfde geldt voor de luchtmacht.

Uiteraard heeft Taiwan allianties, maar de vraag is hoe ver die zich in die oorlog zouden willen mengen. Ook die hebben niet de aantallen mensen die China heeft, en op termijn zal ook de Amerikaanse technologische voorsprong verdwijnen. De USA verkoopt de F22 niet naar het buitenland, dus ontwikkelt Turkije, dat geen F-22 mocht kopen nu zelf een verbeterde versie. China heeft al de Chengdu J-20 "Mighty Dragon" en ontwikkelt de F35-tegenhanger Shenyang J-21/J-31 (vliegend prototype FC-31) terwijl de Xian H-20 de tegenhanger wordt van de B-52, B-2 en B-21.

Ook India ontwikkelt een Stealth, en Zuid-Korea doet dat samen met Indonesië ( KAI KF-21 Boramae). Al deze zijn verder dan de Zweedse Flygsystem 2000, de Franse en de Brits/Italiaans/Japanse projecten.

De verwachting is namelijk dat China op een dag Taiwan binnenvalt, niet alleen om een afvallige provincie in te lijven maar ook om de chip capaciteit van het Westen af te snijden. Daarom worden er nu versneld fabs gebouwd in Amerika en Duitsland.

Als China Taiwan binnenvalt en ze krijgen de Taiwanese chipfabricagelijnen in handen, dan nog zullen ze niet in staat zijn die terug op te starten. Amerika en Europa zullen echter wel die productieuitval willen kunnen opvangen. Daarnaast, ook als China Taiwan niet aanvalt, kan het zijn dat de geproduceerde chips niet meer naar het westen kunnen komen, bv door een blokkade zoals tijdens de corona-crisis het geval was. Ook dat wilt men kunnen opvangen.

[BeosBeing]

Kan me voorstellen dat ze best de high end fabrieken daar willen hebben in Duitsland/Europa. Maar het is de levensverzekering van Taiwan om de meest geadvanceerde chips in Taiwan te houden om zo China buiten de deur te houden

Klopt. Een klein lijntje kan best in Europa, en in de USA zijn ze al iets aan het bouwen, maar de bulk zal in Taiwan moeten blijven staan. De wereld zal afhankelijk moeten blijven van Taiwan.

[BORG]

Is het dan niet zo dat er steeds complexere chips in auto's komen? Hoe meer high end hoe beter. Met het autonoom rijden en AI. Dus het lijkt me als je naar de toekomst kijkt voor de auto industrie, je dan minimaal naar die 3 nm wilt gaan. Je wil naar autonoom rijden level 5 en daar heb je echt veel rekenkracht voor nodig!

[Reactie gewijzigd door BORG op 26 juli 2024 16:17]

[BeosBeing]

Die 3nm is goed voor high-end chips, daarvan zit er nu misschien één in een auto, maar er zitten in één auto honderden eenvoudige chips waar dat totaal geen toegevoegde waarde heeft. Juist aan dergelijke chips was er gebrek. Dat is niet de chip van de centrale boordcomputer, maar de chips die de ABS aansturen, die de motorontsteking regelen, die de binnenverlichting dimt, die de meters in het dashboard aanstuurt, enzovoorts.
In de toekomst zal er wel meer integratie nodig zijn, maar ook die eenvoudige chips blijven nodig.

En daarom schreef ik ook al dat de volgende stap een meer high-end chipfabriek zou moeten worden, en waarom Beieren me daar de meest logische deelstaat voor lijkt. Er komt in Beieren ook al een megafactory voor accu's van BMW, en al is die van Tesla in Brandenburg groter, het zal er niet bij één blijven.

[Maurits van Baerle]

Ik denk dat je high-end als middel moet zien, niet als doel. Het doel zal winst maken zijn.

De grote vraag (80% van de afzet?) zal zitten in chips op veel grotere maten dan 3nm omdat ze gebruikt worden in toepassingen waar er voldoende ruimte, stroom en warmteafwikkeling is om het op 100nm te doen. Als je daar dan hogere yields, lagere kosten en bijvoorbeeld grotere betrouwbaarheid voor terugkrijgt dan is voor verreweg de meeste toepassingen 100nm beter dan 3nm.

[Geim]

Kleinere maten betekent ook meer chips per wafer, waardoor het productieproces per chip uiteindelijk ook goedkoper is.

[Mario]

Vraag me dan af of er ook een centje bij de Europese klanten af gehaald worden want er zijn dan geen import of verschepingskosten.. HAHAHA natuurlijk niet!

Gaat dit weer zo'n actie zijn waar het bedrijf zijn handje ophoudt en geld krijgt maar dan echt niets uitvoert? Leuk die chip fabriek maar als ik zie dat er subsidies aan te pas komen doet het me denken aan Amerikaanse telecom bedrijven die beloven glas te leggen maar telkens deadlines niet halen, natuurlijk wel miljoenen in subsidies krijgen.

[field33P]

Dan moet je de subsidies ook koppelen aan meetbare doelen.

[deregtx]

Bosch en Globalfoundries zijn flink aan het uitbreiden in europa... Straks overcapaciteit?