Bouw TSMC's 4nm-fab in Arizona loopt vertraging op door tekort installateurs

De Taiwanese chipmaker TSMC stelt de afronding van een nieuwe chipfabriek in Arizona uit met een jaar; de bouw moet nu in 2025 afgerond zijn. TSMC meldt dat er niet genoeg werkers te vinden zijn met de vaardigheden om de apparatuur te installeren.

TSMC-topman Mark Liu meldt in de bespreking van de nieuwste kwartaalcijfers verder dat het daarom van plan is om tijdelijk technici uit Taiwan naar Arizona te sturen. Naar verluidt gaat het om 500 ervaren werknemers, zo schreef Nikkei eerder. Deze mensen zullen de lokale installateurs opleiden. Dat schrijft onder andere Reuters.

De fab in kwestie wordt sinds 2021 gebouwd en gaat op TSMC's 4nm-procedé werken. Daarnaast werkt het bedrijf aan een tweede fabriek die 3nm-chips moet gaan produceren. Deze moet in 2026 zijn deuren openen en deze lijkt op dit moment geen vertraging opgelopen te hebben.

De bouw van de fabrieken wordt mede gesubsidieerd door de Amerikaanse overheid. Dit wil met dergelijke stappen minder afhankelijk zijn van chipproductie in China.

Door Mark Hendrikman

Redacteur

21-07-2023 • 19:55

56

Lees meer

Reacties (56)

Sorteer op:

Weergave:

Nuance: er zijn waarschijnlijk niet genoeg werkers beschikbaar die *voor het geboden loon* voor TSMC aan de slag wil en ook nog eens in Arizona wil werken.
500 werknemers die anderen gaan opleiden wil zeggen dat het toch direct over een veelvoud gaat aan personeel. Het feit dat ze anderen opleiden en dus niet zelf bouwen wil wel degelijk zeggen dat er mensen te vinden zijn die voor dat loon willen werken, maar gewoon nog niet de juiste vaardigheden hebben. Hier bij ons noemen ze dat een knelpuntberoep en ik denk dat je hier in Europa ook niet zomaar snel even zo'n groot aantal werknemers vindt die een state-of-the-art chipfabriek kunnen bouwen.
Moet jij eens opletten hoeveel animo je krijgt van professionals als je lonen biedt die aantrekkelijk zijn.

Voor veel banen heb je gewoon ervaren professionals nodig en hoeveel mensen je ook gaat trainen, die ervaring doe je niet zomaar op.

En wie gaat die training doen?

Mijn belangrijkste punt is altijd: mensen willen best werken maar dan moet je fatsoenlijk betalen en de afgelopen 30 jaar zie je dat lonen niet stijgen maar de winst wel. Conclusie: massale loon diefstal door bedrijven. Jij als werknemer hebt hun winst gefinancierd.
Animo?

Grapjas;) Hoeveel EUV machines staan er op het _hele_ Amerikaamse continent? Hooguit een paar.

TSMC heeft er tientallen. EUV vereist veel meer qua hijsen, cleanrooms, etcetera. En vrijgifte procedures.

Animo zal er wel zijn. Een fabriek van 10 miljard schrijft $20 miljoen per week af, iedere week vertraging kost dus 20 miljoen. Daar wil TSMC echt wel voor betalen.

Mensen willen best werken, maar heel het Amerikaanse continent heeft geen enkele ervaring met massaproductie van telefoon chips met EUV. Intel is gewoon een klein startup bedrijfje op dat gebied.
Het gaat er hier om dat tijdens de bouw het bedrijf incentive programs afschaft voor installateurs en overhoop ligt met de aannemer die de electriciens levert. Om vervolgens daarmee personeel weg te jagen, en dat als bewijs ziet om buitenlandse installateurs in te vliegen.
Dat ging om 25 monteurs die zijn vertrokken en daarvoor zijn al 25 Taiwanezen ingebracht.
Het probleem is dat elektriciens in de VS grotendeels in een vakbond zitten. Even iets nieuw aanleren is verboden, want het moet door de vakbond, even een beter bevoegde persoon aannemen mag niet, je moet iemand met senioriteit aannemen. Iemand meer geld geven mag niet, het loon moet voor iedereen 25c/u per onderhandeling.

Als je ooit al met vakbonden gewerkt hebt, het is inderdaad gemakkelijker om iemand uit het buitenland te halen en op te leiden dan een onderhandeling met de grote pief van de vakbond te krijgen.
Ik ken de lonen niet (jij waarschijnlijk ook niet) die daar in de sector betaald worden voor het werk dat ze moeten doen, maar ik weet wel dat je als Amerikaans bedrijf niet zomaar buitenlanders kan aannemen zonder grondige studie dat de arbeidskrachten niet te vinden zijn.
Wie die training gaat "doen"? Ik veronderstel dat je "volgen" bedoeld. Waarschijnlijk mensen die al heel relevante ervaring hebben, want je wil niet een fab van vele miljard laten afhangen van een legertje voormalige werklozen die voor een appel en een ei zichzelf uit hun bed hijsen. De Taiwanezen kennende zullen ze ook niet eender wie accepteren om door hun eigen personeel te worden opgeleid.
Moet jij eens opletten hoeveel animo je krijgt van professionals als je lonen biedt die aantrekkelijk zijn.
Ik denk dat dit nog tegen zal vallen. Alle goede techneuten hebben reeds elders werk en een bestaan en je hebt hier de zekerheid dat je als de fabriek klaar is je er weer uitvliegt. Voor een nieuwe vaste baan zou het zeker helpen om hogere lonen en betere omstandigheden te bieden, dit gaat om een utiliteitsproject voor een jaar, dan lokken ze mij niet met een paar duizend extra per jaar. (Daarnaast is het daar zo bloedheet dat veel mensen daar helemaal niet willen werken, ook deze week ruim boven de 40C)

[Reactie gewijzigd door Groningerkoek op 25 juli 2024 01:41]

Als ze mensen vanuit Taiwan overvliegen zal het toch niet over techneuten voor een jaar inhuren gaan. Ik denk dat deze mensen gewoon in vaste dienst komen. En wat de temperatuur betreft; volgens mij is de airco een Amerikaanse uitvinding :+
AIrco ..? Ik gok dat jij nog nooit op een groot bouwproject hebt rondgelopen ;) Je helemaal de tyfus zweten terwijl de zon lekker weerkaatst op het fors opgewarmde metaal en beton.

Er werken nu rond de 12.000 mensen op het terrein en ze zijn nog helemaal niet op het punt dat de machines naar binnen kunnen worden gebracht, dus waarom zou je nu die 500 mensen in willen brengen? Enige logische verklaring is om de bouw van het geheel in betere banen te leiden.

Elke elektriciën zal zichzelf al snel een supermonteur vinden, maar de werkelijkheid is dat minder dan de helft een fatsoenlijk en net stuk werk kan afleveren. Ik heb ooit met Japanners gewerkt om een nieuwe productielijn op te bouwen, als Taiwanezen daar ook maar enigzins bij in de buurt komen dan zal slechts een minderheid van de Amerikaanse monteurs in staan zijn om dusdanig te werken dat het naar tevredenheid van de Taiwanezen is.
Om te beginnen heb je verkeerd gegokt. ;) , maar ik dacht dat je bedoelde dat mensen niet daar naartoe wilden verhuizen wegens de warmte. Overigens op een bouwproject met 12.000 mensen heb ik nog nooit rondgelopen.
Mijn idee is ook niet dat ze nu al die 500 mensen nodig hebben, maar dat was wel een eerdere reactie van jou en dat ze na de bouw afgedankt zouden worden. Daar geloof ik dus niet in, want je zult die vakmensen blijvend nodig hebben.
Mijn grootste is ongeveer 1.500 mensen op 1 bouw.

Ze hebben een achterstand in de bouw welke steeds verder oploopt omdat er al lange tijd te weinig mensen voor de bouw worden gevonden (Ook een Intel bouwt op dit moment een fabriek aldaar en 2.500km verderop een nog veel groter complex) Er zal dus in de wijde omgeving geen monteur meer over zijn. En mensen staan niet te springen om daar te werken omdat het echt bloedheet is daar. En waarom zou je? het is daar net als hier elke monteur heeft al een baan en volop werk. Deze mensen worden gestuurd om de nieuwe oplever data te halen. De fabriek had volgens de originele planning al een paar maand geleden de 1e producten moeten leveren, en elke week later beginnen kost kapitalen met geld, dan is zelf 500 mensen extra neerzetten een peuleschil. En het is niet eens zoveel duurder want als je in Amerika mensen huurt zul je die ook daar moeten huisvesten want er is in de omgeving geen bed meer vrij.

Mensen die bouwen en mensen die daadwerkelijk de fabriek draaien zijn echt verschillende mensen.
Mijn loon is nochtans verdubbeld in iets van 15j
Dat had mogelijk nog meer kunnen zijn.

En heel veel mensen - die ander werk doen dat misschien niet zo in trek is als IT - hebben niet eens een inflatie correctie gehad.

[Reactie gewijzigd door Q op 25 juli 2024 01:41]

In Vlaanderen automatische indexering. En veel meer? Op een bepaald moment kost een werknemer teveel in verhouding met de bijdrage dat zijn werk opbrengt. Dus dan zit een loonsverhoging er niet in.
Ik zie dat anders, als je als bedrijf niet kunt betalen wat iemand waard is dan heb je geen viable business case.
Dat zie je volledig verkeerd en ken je weinig van economie en hoe de markt werkt.
Dat is absurd, maar laat jij je gerust onderbetalen 😆🌷
Ben ik niet, maar is nu eenmaal hoe de economie werkt.
Tja sommige mensen vinden veel geld verdienen niet het belangrijkste in het leven en zijn blij met 8u per dag werken, bovengemiddeld inkomen en veel vrije tijd en geen zorgen.
Daarom dat we in Vlaanderen en Nederland bij de rijkste regio's van de wereld behoren, hoogste welvaart stand, enz.

Dit omdat we te weinig betaald worden? Denk het niet.
Wat is dan het alternatief volgens?

Bedrijven betalen voldoende loon, er gaat teveel naar de staat en daar kunnen de bedrijven niets aan doen.

Bedrijf waar ik werk maakt 11% netto winst op de omzet. Is dat dan zo overdreven?
De vraag is denk ik meer, waarom gaat die 11% naar een eigenaar en niet gewoon naar de werknemers zodat ze maar 24 per week hoeven te werken (bijvoorbeeld).

Jij vind heel veel normaal - en velen met jou - hoe dingen werken. Maar eigenlijk zijn veel dingen niet normaal. Waarom zou 1 iemand rijk moeten worden van jouw werk?
Dus jij zou een bedrijf oprichten, 100000€ investeren alle risico's nemen en na 30j nog steeds maar 100000€ hebben?

Waarom zou je een bedrijf oprichten als je geen winst mag maken en alles naar het personeel laten vloeien? Hoeveel bedrijven zullen er bestaan? Wie zal er ergens in investeren?


Daarbij die 11% gaat niet naar 1 persoon, dit wordt gebruikt om verdere investeringen te doen in het bedrijf op lange termijn en zo blijven de mensen hun werk behouden.

Eerlijk, ken jij iets van basis economie of bedrijfsvoering?
Geloof wat je goed laat voelen. Maar als de eigenaar het bedrijf verkoopt dan weet jij best wie dan een mooie nieuwe glimmende auto van een duur merk voor de deur heeft staan en belangrijker: wie niet.

De loonslaaf krijgt niets.

Maar wie zegt dat één iemand een bedrijf zou moeten beginnen? Waarom zou er maar één eigenaar zijn?
Wat nu als een groep mensen samen een bedrijf heeft…

Ik heb het niet over hoe het nu is, hoe het nu is betekent dat er twee klassen zijn: de bezittende klasse en de werkende klasse, waar wij toe behoren. En veel mensen moeten 40 uur werken voor (fors) minder dan wat ze waard zijn. Waarom is dat normaal?

Waarom is het normaal dat je alleen fors in salaris omhoog kan gaan door ergens anders te solliciteren?
Als die anderen het kunnen betalen waarom je huidige baas niet?

Ik kan eindeloos doorgaan over wat we schijnbaar normaal vinden, maar het eigenlijk niet is, als je er dieper over nadenkt en ook met een morele blik kijkt naar wat er werkelijk gaande is.

Ik wil trouwens niet claimen origineel te zijn, ik leer van anderen 😆🌷

Oh P.S.

Waar komt die 100.000 euro vandaan denk je om een bedrijf te beginnen, hoe komt zo’n “ondernemer” aan dat geld? De meeste loonslaven zijn nooit in staat om genoeg te sparen om zelf een bedrijf te starten.

[Reactie gewijzigd door Q op 25 juli 2024 01:41]

Waarom zou een groep mensen een bedrijf oprichten als 10% winst teveel en dit moet verdeeld worden onder werknemers?

Waarom zou iemand nog een bedrijf oprichten als je als oprichter/risiconemer evenveel zou krijgen als een werknemer?

Waarom zou de eigenaar geen winst mogen hebben op het kapitaal dat men heeft ingevesteerd in het bedrijf?

PS: het blijkbaar niet kennen van leningen en banken bewijst nog maar eens dat je niet veel begrijpt van basis economie.
Waar komt dat geld van banken en leningen vandaan?

Waarom zouden meerdere mensen niet een bedrijf beginnen als ze zo allemaal een aandeel hebben en meer verdienen?

Als loonslaaf geef je gratis en voor niets waarde weg aan andere mensen die Maseratis kopen?

Waarom blijf je denken in termen van één eigenaar?

Ben je bekend met de term temporary embarrassed millionaire?
Van investeringen in bedrijven daar komt het geld vandaan.

Waarom ze geen bedrijf met meerdere mensen zouden beginnen? Omdat ze volgens uw principe geen winst mogen maken en alles moeten verdelen onder de werknemers.

Ik denk niet in termen van 1 eigenaar behalve kleine kmo's zitten meeste bedrijven met verschillende eigenaars

Neen ik ken de term niet
Je antwoord over banken is een cirkel redenering dus dat klopt niet lijkt mij.

Ik zeg niet dat een bedrijf geen winst mag maken. Ik zeg dat er in mijn voorstel geen onderscheid is tussen eigenaren en werknemers. Iedereen profiteert mee in de winst. Niet meer één taart voor één persoon en de rest krijgt niets. Het vereist ook een democratie want iedereen is mede-eigenaar. Er is geen top-down hiërarchie meer, geen dictator die commandeert en alle poen opstrijkt.

De term Temporary Embarrassed Millionaire is van John Steinbeck :
http://www.temporarilyembarrassedmillionaires.org/

"Socialism never took root in America because the poor see themselves not as an exploited proletariat but as temporarily embarrassed millionaires."

Ik vind deze quote aardig omdat het onder andere illustreert hoe ook wij vanaf onze geboorte op een bepaalde manier getraind zijn in het denken, maar dat dit in ons nadeel is.
Neen wat jij wilt is een even groot sprookje als alle verhalen van grimm.

Jawel, je zegt dat bedrijven geen winst mogen maken, het moet naar werknemers gaan= geen winst.

Hoe kan een groot bedrijf werken zonder hiërarchie? Hoe neem je nog beslissen? want iedereen zal zijn zeg willen doen.
Wat met mensen die hier niet capabel voor zijn? Waarom zou een eigenaar niet meer mogen krijgen dan een werknemer? Draait een werknemer ook op voor de kosten die gemaakt moeten worden?
Je ziet jezelf duidelijk niet als exploited proletariat, dat is duidelijk. Zolang jij maar blij bent dan ofzo.
Ik vind het wel jammer dat zoveel mensen zich laten uitbuiten.

Je blijft maar hameren op dat geen winst mogen maken, maar in mijn voorbeeld wordt er gewoon winst gemaakt. In plaats van dat de winst naar één persoon gaat die dan rijk wordt, wordt die winst verdeeld over de mede-eigenaren die dus allemaal een kleiner stukje krijgen, maar zo profiteert iedereen. En met mede-eigenaren bedoel ik iedereen die voor het bedrijf werkt.

Het alternatief voor een hiërarchie is een democratie. Zo kan democratisch besloten worden hoe wordt omgegaan met het vermeende disfunctioneren van een persoon. Een democratie wil niet zeggen dat iedereen over alles moet mee beslissen. Bepaalde onderwerpen mogen belegd worden bij een subgroep aan mensen, die ook bepaalde expertise heeft, maar wel verantwoording moet afleggen aan de grotere groep.

De kern van de huidige problematiek is de macht van het kapitaal. De kapitalisten bezitten de productiemiddelen en daar zit het probleem. Zo hebben zij de totale macht over ons. Dus eigenlijk zouden productiemiddelen van ons gemeenschappelijk moeten zijn, maar dat is weer een stap verder. Je snapt wel wat ik hier beschrijf toch?

[Reactie gewijzigd door Q op 25 juli 2024 01:41]

Dat ze maar mensen trainen.
Als je dan dat geschoold personeel niet competitief verloont, zijn de bedrijven in de buurt maar al te blij om jouw trainees over te nemen. Zo kan je weer van nul herbeginnen elk jaar.
Het zal training-on-the-job zijn.
500 werknemers van TSMC die groepjes van 50 tot 100 Amerikanen tegelijk op gaan leiden, die al enige kennis en ervaring hebben in iets minder veeleisende installaties.
Die Taiwanezen zullen het zwaar krijgen, want arbeidsethos en -omstandigheden zijn in de VS 'iets' anders dan dat ze zelf gewend zijn.
Klopt. TSMC doet er helaas alles aan om vakbonden buiten de deur te houden. Schandalige vertoning met overheidssubsidie die bedoeld is om lokale werkgelegenheid te stimuleren.
Nu zijn die vakbonden in de US ook wel erg doorgeslagen…
Zover ik weet hebben werknemers in de VS juist veel minder rechten dan dat werknemers hier in Nederland hebben, dus met dat doorslaan van de vakbonden zal het wel meevallen, misschien moeten ze juist wat verder doorslaan.
als ik zie hoe vakbonden bedrijven in de vernieling kunnen jagen, dan mag het hier juist een pak minder. Uiteindelijk zijn het werknemers en geen aandeelhouders, het is nog altijd een recht om ergens te werken en geen plicht.
Oef..
Aandeelhouders mogen werknemers wel eens wat meer waarderen want zonder hen is er niks.
Het is volgens wetgeving ook een recht om als werknemer fatsoenlijk behandeld te worden, en een plicht voor zowel werkgevers als werknemers om zich redelijk te gedragen tegenover elkaar.
Heel gevaarlijk dit soort opmerkingen... gelukkig ben je in de minderheid die er zo over denkt!
Blijf maar rustig met je pollen van onze vakbonden af. Vies gedachtengoed dat je daar tentoon spreidt.
Waar denk jij dat de goede bescherming voor werknemers in West Europa vandaan komt? X vakantiedagen per jaar, ontslagbescherming bij ziekte, doorbetaald worden bij ziekte etc: allemaal dingen die er mede dankzij de vakbonden ooit zijn gekomen.
Dingen die jij en ik voor lief nemen zijn niet zo vanzelfsprekend als zij lijken te zijn, mensen hebben er in het verleden keihard voor gevochten.
Waar is de industrie in West Europa uiteindelijk gegaan, je krijgt inderdaad genoeg vakantiedagen als je werkloos bent.

Er is een reden dat bedrijven, vooral de kritieke productie, niet opstarten en de bestaande fabrikanten snel weggaan.
En werkgevers moeten tegenwoordig heel blij zijn als ze iemand kunnen vinden. Als je alleen aan de aandeelhouders denkt gaan mensen gewoon weg en verniel je het bedrijf.
Vakbonden zijn er juist zodat bedrijven werknemers niet in de vernieling kunnen jagen, jij draait het nu om.

Klinkt bijna alsof je zelf een bedrijf hebt en het niet leuk vind dat er vakbonden zijn die strijden voor rechten voor werknemers.
Oke hoezo vertel eens wat meer.
Regelmatig in de US gewerkt.
Simpele zaken die je hier in Nederland gewoon doet worden in de US onderverdeeld in unions. Met als gevolg dat je je bij wijze van spreke voor het aandraaien van een bout in een 19” rack een mechanical engineer moet laten komen (tegen uiteraard het tarief wat de inhouse union bepaald..) voor de rest van de dag.

Je hoort mij niet over hoe goed wij het (gelukkig) in NL hebben betreft sociale voorzieningen/vakbonden
Heb je een bron voor deze claim? Dat het om geld draait?
Dit zijn cleanrooms, vele malen geavanceerder dan menig gebouw (ziekenhuis/fabriekshal/industrie/etc). Een blik arbeidsmigranten opentrekken zoals ze in Qatar hebben gedaan gaat hier niet werken. Betwijfel ten zeerste dat het hier om geld gaat.
TSMC had maar naar de EU moeten komen :-)
België was inderdaad een beter idee geweest. Met wat geluk was tegen 2028 de vergunning rond en in 2032 het archeologisch onderzoek afgerond...
Potscherven gevonden dus kom later maar weer terug.
wel grappig .... verschil tussen 60nm ...30nm... 20nm en 4 nm is

NIHIL!!

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.