Google draaide in maart van dit jaar de nek om van YouTube Vanced. Deze custom YouTube-client voor Android maakte inbreuk op het auteursrecht van de techgigant, doordat het een soortgelijk logo gebruikte en ‘YouTube’ in zijn naam had. Ook het verspreiden van de code van YouTube met aanpassingen was natuurlijk dubieus. Een nieuw ontwikkelaarsteam wil met ReVanced deze valkuilen ontwijken en dezelfde, geliefde custom YouTube-client in leven houden. Tweakers sprak met ReVanced-hoofdontwikkelaar Sculas over de overlevingskans van deze doorstart, wat ze doen als Google weer ingrijpt en welke kant ze op willen met ReVanced.
Eerst een geschiedenislesje: wat is (Re)Vanced?
YouTube Vanced was een YouTube-client, maar dan met een aantal aanpassingen die vooral de powerusers blij maakten: codecs aanpassen, meer resolutie-instellingen, SponsorBlock-integratie, dislikes terugbrengen, swipecontrols voor volume en helderheid, Shorts verwijderen, een truedarkthema voor amoledschermen en de lijst gaat maar door. Ook YouTube Premium-extra’s waren van de partij: video’s afspelen met het scherm uit en reclamevrij kijken. Daar ontleende het ook zijn naam aan: YouTube Vanced is Advanced zonder de Ads. Hoewel de ontwikkeling en officiële distributie is stilgelegd, werkt de app op het moment van schrijven nog wel. De verwachting is dat dat met een toekomstige YouTube-api-update eindigt.
ReVanced-hoofdontwikkelaar Sculas en zijn team trekken lering uit de cease-and-desistbrief aan Vanced en willen dezelfde app uitbrengen, maar dan met alle nodige strategieaanpassingen om hetzelfde lot te voorkomen. Ze maken géén custom YouTube-app, maar hebben in plaats daarvan een serie patches voor de originele YouTube-app ontwikkeld.
Geïnteresseerde gebruikers moeten vooralsnog in een commandline-interface de gewenste patches selecteren en de patcher wijzen naar een compatibel YouTube-apk-bestand dat zelf aangeleverd moet worden. Dat alles produceert ReVanced, dat in zijn huidige staat van ontwikkeling al als twee druppels water lijkt op Vanced: adblocking, swipecontrols, sponsorblock, backgroundplayback; het is allemaal aanwezig. Zonder root wordt het een losstaande app en met root kan je YouTube ermee vervangen.
Het ontwikkelteam van ReVanced bestaat uit drie mensen, waarvan twee afkomstig uit Duitsland. Tweakers sprak met de derde: hoofdontwikkelaar en Nederlander Sculas. Deze developer blijft met het oog op de gevoeligheid van zijn project graag anoniem; alleen zijn nationaliteit, een avatar met daarop zijn kat en zijn voornaam, Lucas, geeft hij prijs.
In gesprek met Sculas
Hoe zijn jullie aan het project begonnen?

we moeten het doen met zijn kat.
“Voordat ReVanced begon, kenden we elkaar niet. Het Vanced-team had een Discord-server, en toen het nieuws uitkwam dat Vanced zou stoppen, gingen veel mensen naar die server toe om daarover te praten. Een paar anderen en ik zaten in die kanalen en zeiden dat we een opvolger wilden maken. Na ongeveer vijf minuten kwamen we tot de conclusie dat we het gewoon allemaal samen zouden doen. Het kwam eigenlijk uit het niets.”
Zie je ReVanced als je werk of een hobby en hoeveel tijd steek je erin?
“Ik zie het als een hobby. Ik besteed er minimaal 24 uur per week aan.”
Dat is niet weinig voor een hobby!
“Nee.”
Wat maakt ReVanced beter dan andere YouTube-clients, zoals NewPipe?
“Van kleins af aan gebruik ik de standaard YouTube-app. Ik ben er helemaal aan gewend, en als er nieuwe features komen van YouTube, dan kan ik ze gelijk gebruiken. Alles werkt ook gewoon, want het is door YouTube gemaakt. Maar toen ik Vanced ging gebruiken, ging er een nieuwe wereld voor me open. Het was gewoon zo fijn om een dergelijke app te kunnen gebruiken. Je had de YouTube-ervaring, maar dan nog beter.”
“Als je van zoiets als Vanced naar NewPipe gaat, vind ik dat persoonlijk een downgrade. Ik zou dan geen Google-login kunnen gebruiken en ik zou dingen kwijtraken, wat ik jammer zou vinden. Daarom wilde ik ReVanced ook doorzetten, zodat ik die ervaring kon behouden. En daarom gebruiken mensen ReVanced ook: omdat ze gewoon de standaard, up-to-date YouTube-appervaring willen hebben, met wat Vanced erbij heeft gevoegd én met wat ReVanced erbij voegt.”
Visueel verschilt YouTube ReVanced weinig van Vanced en de officiële app.
Hoeveel gebruikers hebben jullie nu?
“Dat is een beetje lastig te zeggen. Op Discord hebben we [op de dag van het interview, 1 augustus, red.] 36.796 gebruikers. Op onze subreddit hebben we ook best wel wat gebruikers: 26.000. Het is een beetje lastig om te zeggen of dat dezelfde mensen zijn. Maar het zijn er best wel wat.”
Jullie zijn onder de gebruikers best geliefd. Wat vind je van de populariteit van het project?
“Aan het begin vond ik dat nog wel leuk, maar nu weet ik het wel. Het hoeft ook niet veel groter te worden, want je wil ook geen slapende honden wakker maken. Ik heb geen probleem met de populariteit, maar als we ineens 500.000 gebruikers hebben, dan is het wel een probleem.”
Hoe groot acht je de kans dat Google ook achter jullie aan komt?
“Ik zou zeggen: 10 à 20 procent. De kans is best klein als we kijken naar een mogelijke wettelijke reden om iets tegen ons te ondernemen. Maar als Google wil, dan kunnen ze ook zonder een goede reden een rechtszaak aanspannen. Als ze met een reden komen die nergens op slaat en we zouden die zaak kunnen winnen, dan is dat voor ons nog steeds financieel niet haalbaar. Wij zijn maar gewone burgers.”
“Ik ben er niet bang voor. Mijn vrienden hebben mij wel gewaarschuwd: 'Je moet oppassen, misschien willen ze een voorbeeld van je maken, zodat niemand dit meer doet’, maar toch twijfel ik of dat realistisch is voor Google, financieel gezien. Een rechtszaak is niet goedkoop.”'In principe zien we het als een kat-en-muisspel, of een hydra. Als wij zouden stoppen, dan zou een van onze gebruikers het overnemen'
Wat zouden jullie doen als er een wel cease and desist of een rechtszaak komt?
“Als wij een dergelijke brief krijgen, dan zou een deel, waaronder ikzelf, wel een stap terug nemen. Wellicht zou ik verdergaan onder een anoniem account, maar niet meer publiekelijk, zoals ik nu doe. Nu gebruik ik gewoon dezelfde identiteit die ik elders ook gebruik.”
“Ook al wil ik iets zoals ReVanced voor de community beschikbaar stellen, als ik uiteindelijk moet gaan kiezen: of de community, of mijn hele financiële leven de grond in, dan weet ik mijn keuze wel. Een van onze teamleden maakt het niet uit en gaat door, wat er ook gebeurt. Een ander teamlid is hier juist bezorgd om, dus die werkt met een anoniem profiel.”
Wordt het met deze aangepaste YouTube-clients niet straks een cyclus van takedown-revival-takedown?
“Ja, dat hebben we al eerder benoemd binnen het project. In principe zien we het als een kat-en-muisspel, of een hydra. Als wij zouden stoppen, dan zou een van onze gebruikers het overnemen. Uiteindelijk zal ReVanced alleen doodgaan als niemand het meer wil gebruiken en niemand het meer wil doorzetten.”
Zijn jullie bang voor fragmentatie van de userbase? Stel, ReVanced stopt en twee starten er door. Dan krijg je een splitsing. Is dat iets waar jullie over na hebben gedacht?
“Nee, dat is niet iets waar wij over nadenken. We zien ReVanced niet als een commercieel product waarbij een userbase belangrijk is. Als niemand het meer gebruikt, dan gaan we er ook geen tijd meer aan spenderen. Als de helft overblijft, dan blijven we werken alsof de volledige 100 procent er gebruik van maakt. Hoeveel mensen er gebruik van maken, dat maakt voor ons niet uit.”
Tot op heden zijn er 27 patches voor YouTube. Hoeveel werk is het om die te maken?
“Dat hangt af van wat je wil doen. Patches als force-auto-repeat zorgen ervoor dat een video gelijk opnieuw afspeelt aan het einde. Zo'n patch is best makkelijk. Je hoeft alleen maar een fingerprint te schrijven, zodat het patcherframework weet waar je deze code wilt injecteren. Met een patch als deze is het enige dat je hoeft te doen de 'on video end'-functie aan te vullen met 'on start'. Zo makkelijk kan het zijn; dat zijn dan maar een paar regeltjes.”
“Maar je hebt ook een patch zoals ReVanced-instellingen, of ondersteuning voor MicroG voor non-rooted apparaten. Dat kan dan weer complex zijn. MicroG is weer een paar honderd regels, omdat daar meer bij komt kijken.”
Hoeveel werk hebben jullie aan de boel compatibel houden met een YouTube-app die continu wordt ontwikkeld?
“Omdat alle code door YouTube is geobfusceerd, heeft niets meer een naam. En bij een nieuwe release kan het opnieuw worden geobfusceerd. Daarom moeten we via fingerprints werken, dan hanteren we een lijst aan Dalvik-instructies. Wij zoeken in elke functie of die de juiste instructies bevat. Als we een match hebben gevonden, weten we welke functie we moeten aanpassen. Ook al zijn er veranderingen, dan weten we alsnog welke functie we zoeken. Het mooie is dat het bij 80 tot 90 procent van de patches een kwestie is van het lijstje met de door een patch ondersteunde versies updaten met de nieuwe versie, omdat er dan gewoon geen veranderingen zijn wat die patch betreft.”
“Maar YouTube is op dit moment bezig met aardig wat dingen in de app omzetten van Android-standaard naar iets genaamd Litho, een UI-framework gemaakt door Facebook. Dat zorgt voor veranderingen in bepaalde features. Bijvoorbeeld: als je op dit moment in de YouTube-app de videokwaliteit wilt veranderen, dan heb je de opties datasaver, high quality, enzovoort. In het verleden had je gewoon 1080p, 720p, et cetera. Wij hebben een patch om dat weer terug te brengen, maar dat onderdeel is nu omgezet naar Litho, waardoor die patch dus niet meer werkt met nieuwere versies. We moeten die patch dus opnieuw gaan schrijven, maar dan met support voor Litho. Dat is best wel wat werk, omdat Litho aardig vervelend is om te reverse-engineeren. Litho genereert veel code. Het is best lastig om precies te vinden wat je nodig hebt, omdat je door veel andere dingen heen moet kijken.”
Hebben jullie veel aan de contributors op het GitHub-project?
“Die zijn erg behulpzaam en daar zijn we ook erg blij mee.”
Gaat de aankomende ReVanced Manager straks ook de YouTube-apk downloaden?
“Nee, we kunnen dat wel doen, maar zo gaat het niet werken. Hoe het wel werkt, is dat je kiest: of je selecteert een apk vanaf je storage, of hij gebruikt de al geïnstalleerde YouTube-app als referentie. Dus als je die al geïnstalleerd hebt en je wilt die exacte versie gebruiken, dan kopieert hij gewoon de bestanden van je installatie en dan verandert hij die.”
Sculas deelde wat conceptafbeeldingen van de aankomende ReVanced Manager met Tweakers.
Is er al featureparity met Vanced?
“Het gaat nu erg snel. Instellingen misten we een of twee maanden lang, en die zijn [op zondag 31 juli] toegevoegd. We zijn nog wel bugs aan het fiksen met instellingen. Onder andere darkmode werkt daar nog niet. Maar we zijn nu al ver; parity bereiken is volgens mij niet veel werk meer.”
Nadat jullie featureparity hebben bereikt met Vanced, wat worden dan de prioriteiten?
“We weten nog niet wat we willen oppakken, maar we hebben wel ideeën. Een idee dat ik heb sinds het begin van ReVanced: ik wil het makkelijk maken voor een gebruiker om eigen plug-ins te maken, in principe een patch, maar dan stripped-down. En in plaats van dat het geïnjecteerd wordt, is het gewoon een JavaScript-bestand dat in de applicatie wordt gestart, en dat je vanaf daar met de plug-in-api eraan kan werken.”
Wat vind je van YouTube?
“Ik zou zeggen dat het zijn ups en zijn downs heeft. Ze doen dingen goed en andere dingen doen ze weer niet goed, zoals dislikes weghalen. Ik snap de reden, maar het doet meer kwaad dan goed. Als video’s scams zijn, zie je het gelijk aan de dislikes. YouTube mag zeker wat gaan doen tegen spam en zo.”
'Negen van de tien keer zijn die YouTube-advertenties gewoon scams; dat hoef ik niet te zien'
Vind je dat YouTube het verdient om geld te verliezen door de advertentieblokkering in ReVanced?
“Nou ja, Google verdient toch al genoeg. Het is wel zo dat de creators er ook minder aan verdienen, terwijl ik het hun juist gun om geld te verdienen. Ik steun ze zeker. Maar ik heb alsnog geen zin om één minuut aan advertenties te moeten kijken als ik een video wil gaan kijken. Negen van de tien keer zijn die advertenties gewoon scams; dat hoef ik niet te zien. Dat is de reden waarom ik gewoon van die ads af wil en de reden waarom ReVanced bestaat. Ik kan begrijpen dat ze er geld voor vragen om advertenties weg te halen. Eigenlijk zou je zeggen dat dat een eerlijke deal is, want dan kunnen ze op twee manieren geld aan je verdienen. Toch heb ik het er niet zo mee, met advertenties. Ik heb er dus ook geen zin in om ervoor te betalen.”
De donaties voor het project staan momenteel nog niet opengesteld …
“Nee, dat is ook niet het plan, maar we hebben het een paar keer besproken. We zijn er nog niet uitgekomen, vooral ook omdat het lastig is om dat geld eerlijk te verdelen. We kennen elkaar vijf maanden, sinds maart. Als we de verdeling hebben uitgevogeld, dan staan we misschien open voor donaties.”