In de laatste minuten van zijn CES-persconferentie introduceerde Intel zijn elfde generatie Core-processors voor de desktop. Onder de codenaam Rocket Lake moet Intel voor het eerst in lange tijd terugknokken vanuit een uitgesproken underdogpositie. Wat dat precies inhoudt, lijkt de processorgigant nog niet helemaal te snappen.
:strip_exif()/i/2004102092.jpeg?f=imagenormal)
De corporate vice president en general manager van Intels mobile client platforms group raasde in sneltreinvaart door de nieuwe desktopchips. Wat mij betreft net een tikje te snel, want met een echt nieuwe core en de toevoeging van PCI Express 4.0 is Rocket Lake zonder twijfel Intels grootste stap sinds Skylake in 2015. Een zeer select groepje voornamelijk Amerikaanse media was van tevoren gebriefd, waarbij één detail was verstrekt dat in de openbare informatie ontbrak: de nieuwe processors zullen niet met alle 400-serie moederborden werken.
Intel houdt al sinds Sandy Bridge (2011) een cadans aan waarbij er elke twee generaties een nieuwe socket verschijnt. Nadat socket 1151-2 huisvesting had geboden aan zowel de achtste als de negende generatie, was socket 1200 dus aan de beurt voor de tiende en elfde generaties. Zelfs op dat ritme van twee generaties per socket kreeg Intel al de nodige kritiek, want het stak schraal af bij de levensduur van de gemiddelde AMD-socket.
Nu brengt Intel binnen één socket echter nog een knip aan; met een Z490- of H470-moederbord kun je na een bios-update een Rocket Lake-cpu gebruiken, maar als je een B460- of H410-model hebt aangeschaft, kun je daarnaar fluiten. Dat verandert je luxe uitgeruste B460-bord dat zo 150 euro kan hebben gekost, binnen een jaar in een uitzichtloos stuk printplaat.
Je moet de technische oorzaak van de incompatibiliteit niet zoeken in aannemelijk klinkende zaken als toegenomen eisen aan de stroomvoorziening of signaalkwaliteit. Na enig doorvragen blijkt de reden te zijn dat Intel zijn H410- en B460-chipsets op een ouder 22nm-ontwerp heeft gebaseerd, een noodgreep vanwege het productietekort op zijn 14nm-procedé. In hoeverre dat echt een onoverkomelijk technisch obstakel vormt, kan alleen een insider beoordelen, maar het is in ieder geval iets dat Intel al lange tijd wist en je niet heeft verteld toen je een moederbord met een van die chipsets kocht.
Ik durf deze aankondiging, al kun je het beter omschrijven als ‘schoorvoetend toegeven’, gerust een dolkstoot in de rug te noemen van iedereen die zo’n moederbord heeft aangeschaft. Intel zal het vast nergens expliciet hebben beloofd, maar gezien de lange traditie was er voor de consument geen enkele reden om te vermoeden dat het na één processorgeneratie gedaan zou zijn. Dat het om de eerste generatie in zes jaar tijd met een noemenswaardige prestatieverbetering gaat, maakt het extra zuur.
Bovendien realiseert Intel zich onvoldoende wíé een 400-serie moederbord heeft gekocht. Toen die generatie in het voorjaar van 2020 op de markt kwam, was AMD al lang en breed de leidende partij als het gaat om de losse verkoop van processors. Menig Intel-koper zal dat sindsdien hebben gedaan vanuit een blauwgekleurd hart; noem het fans of loyale klanten, die al jarenlang gewend zijn aan en tevreden over Intel-processors. Dat Intel juist zijn klanten die in bittere tijden trouw blijven, op deze manier laat zitten, doet pijn.
Toen AMD jarenlang de mindere producten had, gedroeg het zich als een sympathieke underdog waarmee elke hardwareliefhebber toch enigszins meeleefde. Zelfs toen AMD zijn Ryzen 5000-processors aankondigde voor fiks hogere prijzen dan hun voorgangers, was die tendens nog te merken in de reacties; AMD moest zijn kans om winst te maken maar eens grijpen nu de techniek dat eindelijk toestond.
De klap in het gelaat van vooral B460-bezitters laat zien dat Intel op dit punt nog flink moet wennen aan zijn nieuwe rol op de markt voor desktop-cpu’s. Het gedrag uit de tijd dat er geen serieus alternatief was, kan de chipontwerper zich niet langer veroorloven. AMD is het levende en letterlijk groeiende bewijs dat je van een netjes en vriendelijk imago optimaal de vruchten kunt plukken zodra de kans zich voordoet. Bovendien is een kleine misstap dan zo vergeten en vergeven.
Column?
Dit artikel is onderdeel van de bèta van Premium, waarbij we verschillende artikelvormen proberen. Wekelijks publiceren we op zondag een column van een van de Tweakers-redacteuren, die daarbij vrij is in zijn onderwerpskeuze en zijn mening terug kan laten komen. Reageren op Premium en de onderdelen daarvan zoals dit artikeltype, kan in het daarvoor bestemde topic. Reageren op de inhoud van de column kan hieronder.