Wat hebben de Galaxy Note 20 van dit jaar en de Moto G8 Plus van Lenovo van vorig jaar met elkaar gemeen? Het antwoord is te raden, want je hebt ongetwijfeld de kop gelezen; het zijn beide telefoons met een kunststof achterkant die opvolger zijn van een telefoon met een glazen achterkant. De Samsung Galaxy Note 10 had een glazen achterkant, de Moto G7 Plus ook.
De release van de Moto G8 ging redelijk geruisloos voorbij, maar de kritiek bij de release van de Note 20 was niet van de lucht: een telefoon van bijna 1000 euro, met een kunststof achterkant? Wat dacht Samsung wel? Bij een hoog prijskaartje horen toch luxe materialen.
Deze telefoons tonen een ontwerptrend die afgelopen jaar flink heeft doorgezet. Glas op de achterkant van telefoons maakt - in sommige gevallen - plaats voor plastic. Waar kunststof een paar jaar geleden nog iets leek voor louter de goedkoopste smartphones, is dat materiaal afgelopen tijd helemaal terug aan het komen.
Met dank aan tweaker Delphium voor de hulp bij dit artikel!
De comeback van kunststof
Laten we om te beginnen de cijfers erbij pakken. Deze cijfers zijn afkomstig van GSMArena, want welk materiaal de achterkant heeft, houden wij niet bij voor onze database. Zij doen dat wel.
Als je de cijfers erbij pakt, dan valt uiteraard op dat aluminium als keuze voor de achterkant vrijwel niet meer voorkomt. Glas was jarenlang aan een forse opkomst bezig en 44 procent van de telefoons van 2019 was van glas. Dit jaar daalt dat ineens naar 37 procent, terwijl het gebruik van kunststoffen wel doorstijgt. Je kunt veronderstellen dat dit samenhangt met de prijsklasse van telefoons, dus uiteraard hebben we ook geprobeerd om daarnaar te kijken.
Als je kijkt per prijsklasse, is duidelijk dat kunststof vooral iets is van goedkope smartphones. Meer dan 90 procent van de telefoons onder 200 euro is van plastic. Maar dat betekent niet dat alle dure telefoons van glas zijn. Bij midrange-telefoons tussen 400 en 600 euro is nog altijd meer dan een kwart voorzien van een kunststof achterkant.
De volgende vraag is natuurlijk hoe dat zich over de tijd heeft ontwikkeld. Cijfers ver terug met prijzen erin verwerkt zijn lastig, maar we kunnen wel een paar jaar terugkijken. En dan zien we een opvallende ontwikkeling, vooral in de markt voor midrange-telefoons.
- 400-600 euro
- 200-400 euro
- 50-200 euro
In de prijsklasse tussen 400 en 600 euro is de trend duidelijk: meer kunststof en minder glas. Aluminium is er ook iets meer, maar niet veel meer. Bij de hogere prijsklasses was de data niet toereikend. Bij 200-400 euro zijn er meer telefoons van plastic, maar is glas nog wel licht in opkomst. Bij de goedkoopste telefoons is glas hard aan het verdwijnen, net als aluminium.
Telefoons waren ooit van plastic
We kunnen net doen of smartphones van plastic een nieuwe trend is, maar dat is natuurlijk niet waar. Ooit waren alle smartphones van plastic, of je nu een Nokia N95, HTC Touch Diamond, Samsung Omnia, Sony Ericsson Xperia X1 of iPhone 3G koos. Modellen van metaal waren er af en toe wel, zoals sommige Nokia E-telefoons of de eerste iPhone, maar ze waren in de minderheid.
:strip_exif()/i/2001249567.jpeg?f=imagenormal)
Dat veranderde in 2010, met het verschijnen van twee telefoons die een verschil lijken te hebben gemaakt in de ontwerprichtingen. De eerste is de HTC Legend, met een grotendeels metalen behuizing. Dat liet zien dat een telefoon met relatief veel metaal mogelijk was. Een volgende stap was de telefoon van metaal zonder plastic raampjes, maar met antennelijnen, waarbij de HTC One M7 een voorloper was.
De andere nieuwigheid in 2010 was de iPhone 4, met antennes verwerkt in een metalen frame en met een achterkant van chemisch gehard glas - hetzelfde materiaal als Apple al sinds 2007 gebruikte voor het scherm. Het is die blauwdruk die we nu veel zien: een metalen frame en een glazen achterkant.
Maar in eerste instantie was het niet het ontwerp van de iPhone 4 dat veel navolging vond, maar vooral die van de metalen Legend. Apple begon daarmee in 2012 met de iPhone 5 en gebruikte metaal als achterkant voor iPhones tot de iPhone 8 en X in 2017.
/i/1363012581.jpeg?f=imagenormal)
HTC kwam inmiddels in 2013 met de vinding die we daarna veel hebben gezien: de antennelijnen in de metalen behuizing. Die vinding, uit de One M7, zagen we anderhalf jaar later terug in de iPhone 6 en kwam daarna terug in veel goedkopere modellen, zoals de OnePlus 3 in 2016 en de Galaxy J5 (2017) van Samsung uit, nu ja, 2017.
Het idee is dit: de plastic antennelijnen zijn afdoende om de signalen door te laten. Want het probleem met een metalen behuizing was en is dat het signalen van draadloze netwerken tegenhoudt: 3G, 4G, wifi, bluetooth en nfc: allemaal werken ze niet door metaal heen. Met de strakke antennelijnen hebben de antennes een subtiel plekje in de verder volledig metalen behuizing.
Maar een andere techniek gooide roet in het eten voor telefoons van metaal: draadloos laden. Voorbeeld daarvan is de Samsung Galaxy S6, de eerste Galaxy S die niet van plastic was. Die heeft een metalen rand met de antenne-onderbrekingen uit de iPhone 4, en net als de iPhone 4 een achterkant die helemaal van glas is.
Soorten kunststof en voor- en nadelen
Nu is de constatering dat meer telefoons een kunststof achterkant hebben, geen volslagen nieuwe: het stond stiekem al in een column afgelopen zondag. Daarop kwamen veel reacties, maar eentje viel daarbij extra op: tweaker Delphium wees op de diverse soorten kunststof en waarvoor die in gebruik zijn. Daarop heb ik contact opgenomen met Delphium om hem te vragen naar hoe de eigenschappen van kunststof en glas inzetbaar zijn in het ontwerp van telefoons.
Fabrikanten scheppen niet vaak op over welke soort kunststof ze gebruiken, maar af en toe noemen ze het wel. Polycarbonaat is al jaren veel in gebruik: onder meer Samsung heeft dat veel gebruikt voor de achterkant van telefoons, maar de Nokia Lumia's die populair waren om hun ontwerp hadden een hele structuur van dat materiaal. Google gebruikt een biologische hars voor de toplaag van de Pixel 5. Fairphone heeft een achterkant op de Fairphone 3 en 3+ van 40 procent gerecycled plastic, maar noemt niet specifiek welke soort kunststof het is.
Welke soorten kunststof geschikt zijn, hangt volgens Delphium vooral af van de eisen. "Is krasvastheid een eis, of ga je voor de vintage/used future/tough look? Moet het materiaal grip bieden? Geen vingerafdrukken laten zien? Onbreekbaar zijn?" Kosten zijn bij kunststoffen minder een element. "Materiaalkosten verschillen voor kunststoffen onderling niet heel erg. Productietechnieken echter wel. En bedenk je ook dat een tiende van een cent bij een oplage van 10 miljoen smartphones ineens 10.000 euro is."
Toch kunnen kunststoffen glas op sommige punten niet evenaren, zegt Delphium. "Denk daarbij aan optische eigenschappen, stijfheid, chemische resistentie, glans, maatvastheid en hittebestendigheid." Behalve de eisen en kosten is er nog een ander element dat kan meespelen bij de keuze voor een bepaalde achterkant van een telefoon. "Vergis je niet, want ook wat 'in de mode is' kan de doorslag geven voor de keuze van het materiaal."
Redenen om voor kunststof te kiezen
:strip_exif()/i/2003996814.jpeg?f=imagenormal)
Dat de trend van een metalen achterkant niet heeft doorgezet, heeft een duidelijke reden: aluminium laat geen signalen door en een telefoon heeft steeds meer draadloze verbindingen: naast 2G, 3G en 4G nu 5G, maar ook wifi op verschillende frequenties, bluetooth, nfc en draadloos laden. De spoelen die nodig zijn voor die laatste twee zijn lastig in combinatie met een metalen achterkant. Google loste dat dit jaar op door een groot gat te maken in de metalen achterkant en daaroverheen een laag kunststof te zetten, een bio-hars. Het voordeel is dat draadloos laden wel kan functioneren, het nadeel is dat je het metaal niet ziet.
Glas leek daardoor het materiaal te worden dat fabrikanten wilden blijven gebruiken. Daarbij gaat het specifiek om chemisch gehard glas, zoals Gorilla Glass van Corning of een van de concurrenten daarvan, zoals Dragontrail Glass van fabrikant Asahi. Dat is bewerkt glas om het harder te maken.

meer mensen een hoesje.
Maar waarom zouden fabrikanten teruggaan naar kunststof? Francisco Jeronimo, analist bij onderzoeksbureau IDC, wijst er in een interview met Tweakers op dat fabrikanten altijd keuzes moeten maken om telefoons voor een bepaalde prijs te kunnen aanbieden. "Het gaat om de juiste mix van prijs, antennes, accu's, interne componenten en materialen. Aan alles hangt een prijskaartje." Fabrikanten kiezen bijvoorbeeld voor 5G en een grote accu, maar een glazen achterkant zou er dan voor zorgen dat de prijs hoger komt te liggen. Jeronimo kan niet precies zeggen hoeveel een glazen achterkant extra kost. "Maar gewoon glas is weer goedkoper dan bijvoorbeeld Gorilla Glass. Chemisch gehard glas is dan weer robuuster."
Er zijn diverse voordelen voor smartphonemakers bij het gebruik van glas. Fabrikanten kunnen ook voor glas kiezen vanwege de waterdichtheid. "Kunststoffen zijn vaak flexibeler en een tussenlaag voor waterdichtheid gesloten houden is dan op termijn lastiger." Tweaker Delphium bevestigt dat. "Wil je dat het toestel waterdicht is, dan is het zaak dat je materiaal zeer maatvast is en weinig last heeft van vervorming onder last of temperatuurverandering.
Daarbij heeft glas nog een voordeel - het is kwetsbaar. Dat klinkt gek, maar is het niet. "Vergeet niet dat fabrikanten ook accessoires willen verkopen. Consumenten beschermen hun dure telefoon graag en dan kopen ze al snel een extra hoesje bij." Een goed voorbeeld van een smartphonemaker die beslissingen neemt om extra accessoires te verkopen is Apple, zegt Jeronimo. Het weglaten van de 3,5mm-jack stuwde de verkoop van AirPods omhoog. "Met glazen achterkanten wilden meer mensen een hoesje en nu laten ze de adapter weg, zodat mensen die weer apart moeten kopen."
Dat is ook de reden dat goedkope telefoons vaak niet van glas worden gemaakt. "Mensen die goedkope telefoons aanschaffen, hebben vaak minder geld over voor accessoires." Dat blijkt ook uit de keuzes van alle fabrikanten: goedkope telefoons hebben nog steevast een 3,5mm-jack, zodat bluetooth-oortjes niet nodig zijn.
De focus op langer doen met een telefoon zorgt ook voor meer gebruik van kunststof, denkt Jeronimo. "Veel mensen willen hun telefoon over een paar jaar in goede conditie verkopen en hoesjes helpen daarbij. Als veel mensen hoesjes gebruiken, is het materiaal aan de achterkant natuurlijk minder belangrijk."
Tot slot
Er zijn veel redenen voor fabrikanten om voor het ene materiaal of het andere te kiezen. Waar het een paar jaar geleden erop leek dat het een kwestie van tijd zou zijn voor alle smartphones een achterkant van glas zouden hebben, is de situatie nu anders. In de midrangemarkt hebben de gestegen kosten voor materialen - door grote accu's, meer camera's en 5G - ertoe geleid dat vaker voor kunststof wordt gekozen.
Daar blijft het niet bij. Samsung begon op de Note 20 met kunststof en ook de S20 FE heeft een kunststof achterkant. Het gerucht gaat dat de S21-telefoons ook zullen overstappen van glas op kunststof. Dat zijn stevige signalen naar de rest van de telefoonmakers: als de marktleider het kan, dan kan de rest het ook.
Er zijn meerdere manieren om daarnaar te kijken, maar veel gebruikers zullen dat niet erg vinden. Veel tweakers, zo blijkt uit reacties in het verleden, vinden een kunststof achterkant prima op hun telefoon. En die dure achterkant van chemisch gehard glas wordt bij veel gebruikers toch beschermd door een hoesje van plastic.
Aan de andere kant zal er ook een grote groep zijn die er niet op let en dus niet door zal hebben dat de achterkant van kunststof is. Dan is de opzet helemaal geslaagd: fabrikanten kunnen het geld dat ze in glas hadden gestoken besteden aan onderdelen die bij mensen wel opvalt, zoals een grotere accu of betere camera.