Door Chris Broesder

Redacteur mobile

Column - Macromagie

10-01-2021 • 06:00

66

Column macrofotografie

Aan het begin van een nieuw jaar is het altijd leuk om vooruit te kijken naar wat het jaar zal brengen. Ik schrijf voornamelijk over smartphones en daar zijn gelukkig altijd veel geruchten over. Van een van de recente geruchten in het bijzonder hoop ik dat dit waarheid wordt: de komst van de 'microscoopcamera'. Volgens de geruchten zal er een in de OPPO Find X3 Pro zitten, die als het goed is, in het eerste kwartaal van 2021 uitkomt. Het zou een soort extreme macrocamera zijn, met een sensor die slechts drie megapixels telt. De reden voor het relatief kleine aantal pixels is dat de extreme vergroting die deze camera mogelijk maakt, de lichtopbrengst danig beperkt. Daarom is het van belang dat de individuele pixels genoeg licht zien, al wil je natuurlijk alsnog niet ver inzoomen op een driemegapixelfoto, laat staan er een uitvergroting van maken.

Macrofoto 2Voor een goede belichting, hopelijk met als resultaat een detailrijk plaatje zonder al te veel ruis, heeft het toestel volgens de geruchten kleine ledlampjes rondom de camera. Het meest aansprekende is echter de vergrotingsfactor zelf: 25 keer ten opzichte van de primaire camera. Dat maakt het een heel ander beestje dan macrocamera's die we nu kennen. Zo is het nog eens wat anders dan de macrocamera met 2x-vergrotingsfactor op de Poco F2 Pro die ik nu bij me draag en die ik desalniettemin waardeer om de prima kwaliteit. Ik heb in het afgelopen jaar dan ook aardig wat macrofoto's gemaakt, in combinatie met Googles Gcam, waarvan ter inspiratie her en der op deze pagina wat voorbeelden.

Macrofoto 3Mijn heldhaftige poging om de urban jungle te trotseren en mijn naakte huid op millimeters van de giftige kaken van een spin te laten verblijven, verdienen geen lofzang. Het enige dat ik heb gedaan, is mijn ogen openhouden voor dingen die mooie details bevatten, om die vervolgens vast te leggen. Daarbij is het vooral een kwestie van het juiste deel in focus krijgen en de camera zo stil mogelijk houden.

Macrofoto 4Wat ik ermee wil laten zien, is dat het maken van leuke macrofoto's met sommige smartphones nu al voor iedereen binnen handbereik ligt. Goed, in het geval van de Poco F2 Pro moeten de lichtomstandigheden wel gunstig zijn en je zult echt niet het detail krijgen van een volwassen camera met macrolens. Macrocamera's op smartphones zullen veel moeilijkheden moeten overwinnen. Ik ben erg benieuwd hoe goed het scherpstellen zal werken en vooral ook de stabilisatie met maar liefst 25 keer vergroting. Aan de andere kant hebben smartphonecamera's in de laatste jaren al veel meer waargemaakt dan menigeen van tevoren voor mogelijk hield.

Macrofoto 5Ik laat mijn scepsis vooralsnog dus achterwege en benader het positief. Mocht het namelijk wel goed werken bij komende smartphones, dan mag het van mij een nieuwe trend worden in smartphoneland. Een goede macrocamera zet je ertoe aan om net even anders naar je omgeving te kijken en als technologie daarvoor kan zorgen, vind ik dat prachtig.

Macrofoto 1Tele- en ultragroothoekcamera's zijn leuk, maar vooral praktisch. De wereld die in eerste instantie verborgen is voor onze ogen, heeft echter een magisch randje. Hoewel een macrocamera in minder situaties nuttig is dan een tele- of ultragroothoekcamera, denk ik dat macrocamera's of 'microscoopcamera's' best een grote groep mensen kunnen aanspreken. Zeker als die uiteindelijk op een iPhone of Samsung Galaxy-smartphone zitten. Ik kijk alvast uit naar een Instagram-feed vol macrofoto's.

Reacties (66)

66
60
30
10
0
18
Wijzig sortering
We spreken van macrofotografie wanneer de vergroting groter of gelijk is aan één. Wanneer de vergroting kleiner is dan één, spreken we over een close-up. Of anders gezegd: wanneer het beeld op film/sensor groter of gelijk is aan het gefotografeerde voorwerp, spreken we van macrofotografie.
https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Macrofotografie

In de 5 voorbeeld foto's is hiervan absoluut geen sprake. Macrofotografie heeft mijn interesse, dit artikel met deze kop is voor mij teleurstellend.
Die definitie is wat misleidend. Verreweg de meest macrolenzen voor (D)SLR's en systeemcamera's kunnen een maximale vergroting van 1-op-1 halen, dwz de grootte op de sensor is gelijk aan de werkelijke grootte. Maar dat halen die lenzen alleen op de minimale scherpstelafstand. Als de fotograaf een centimeter naar achter gaat is de vergroting anders.

En dan is er nog de grootte van de sensor. Als je een 1-op-1-macrofoto gemaakt met een fullframe camera wilt namaken met een camera met APS-C formaat sensor (met dezelfde lens) dan zul je verder naar achter moeten om het onderwerp in beeld te krijgen. De techniek is hetzelfde, aan het resultaat is het niet af te zien, maar dan zou het volgens de definitie van Wikipedia geen macro meer mogen heten om dat het geen 1-op-1-vergroting is?

Gezien de grootte van de sensors van smartphone-macrocamera's kun je ook niet echt verwachten dat je een 1-op-1 vergroting krijgt. Dan zou je namelijk allemaal fotootjes krijgen van dingen die in werkelijkheid hooguit een paar millimeter groot zijn.

Begrijp me niet verkeerd, de foto's getoond in dit artikel zijn eerder 'close-up' dan 'macro' maar de definitie van wat 'macro' is, is niet zwart-wit. Er zit een enorm grijs gebied tussen die twee.
Die definitie is wat misleidend. Verreweg de meest macrolenzen voor (D)SLR's en systeemcamera's kunnen een maximale vergroting van 1-op-1 halen, dwz de grootte op de sensor is gelijk aan de werkelijke grootte. Maar dat halen die lenzen alleen op de minimale scherpstelafstand. Als de fotograaf een centimeter naar achter gaat is de vergroting anders.
Zeker. Voor veel macrolenzen geld dat enkel sprake is van macrofotografie als je de lens tot het uiterste pushed. Vandaar ook dat men dan regelmatig het objectief uitbreid met een macrovoorzetlens om de vergroting nog groter te krijgen. Zoals de Raynox DCR-250 bijvoorbeeld.
Ik heb hier nog geen misleiding gezien. Niemand zegt namelijk dat je als je een macrolens pakt en je gaat een portret schieten op 3 meter afstand van het object dat je dan met macrofotografie bezig bent.
En dan is er nog de grootte van de sensor. Als je een 1-op-1-macrofoto gemaakt met een fullframe camera wilt namaken met een camera met APS-C formaat sensor (met dezelfde lens) dan zul je verder naar achter moeten om het onderwerp in beeld te krijgen. De techniek is hetzelfde, aan het resultaat is het niet af te zien, maar dan zou het volgens de definitie van Wikipedia geen macro meer mogen heten om dat het geen 1-op-1-vergroting is?
Zoals de definitie aangeeft, het gaat om de weergave van het object op de sensor. Ongeacht wat de cropfactor is van de sensor. Als we dan hier het voorbeeld met de vlieg op de paddestoel nemen. Laten we aannemen dat de vlieg 1 cm lang is. Heb je een sensor die 5cm breed is dan moet de vlieg 5 keer in de breedte erop passen om van macrofotografie te kunnen spreken. Heb ik een sensor van 1 cm breed dan zal de vlieg beeldvullend moeten zijn om van macrofotografie te kunnen spreken. Is de sensor nog kleiner, zoals in een telefoon, dan zal de vlieg er niet op passen om van macrofotografie te kunnen spreken.
Gezien de grootte van de sensors van smartphone-macrocamera's kun je ook niet echt verwachten dat je een 1-op-1 vergroting krijgt. Dan zou je namelijk allemaal fotootjes krijgen van dingen die in werkelijkheid hooguit een paar millimeter groot zijn.
Als ik dat niet kan verwachten dan zullen ze het simpelweg geen macro moeten noemen.
Begrijp me niet verkeerd, de foto's getoond in dit artikel zijn eerder 'close-up' dan 'macro' maar de definitie van wat 'macro' is, is niet zwart-wit. Er zit een enorm grijs gebied tussen die twee.
De definitie is vrij duidelijk. Dat cameramakers en nu dus ook telefoonmakers wat te ruim omgaan met die definitie zou juist door een techsite als Tweakers aan de kaak gesteld moeten worden. Althans die mening heb ik.

Voor de rest mis ik elke diepgang in het artikel. Macrofotografie is een behoorlijk moeilijke vorm van fotografie. Hoe zorgt de telefooncamera voor stabilisatie bij zo'n vergrotingsfactor. Is het onder goede lichtomstandigheden uit de hand te doen of heb je een statief nodig.
Werkt de camera met focus bracketing en/of focus stacking om een object volledig scherp in beeld te krijgen of is dat niet nodig ivm het formaat van de senor en dus grotere scherptediepte. Hoeveel watt aan licht produceren de ledjes van de telefoon om het object te belichten enzovoort.

[Reactie gewijzigd door Retrospect op 24 juli 2024 09:48]

Als je de definitie op de Nederlandse wikipedia-pagina heel strikt aanhoudt dan heb je helemaal gelijk natuurlijk. Daarom begon ik met een opmerking dat ik die met een korrel zout neem. Als je de Engelse wikipedia-pagina ernaast neemt, dan blijkt het toch een stuk genuanceerder te liggen.
By the original definition, a macro photograph is one in which the size of the subject on the negative or image sensor is life size or greater. In some senses, however, it refers to a finished photograph of a subject that is greater than life size.
[...]
Apart from technical photography and film-based processes, where the size of the image on the negative or image sensor is the subject of discussion, the finished print or on-screen image more commonly lends a photograph its macro status. For example, when producing a 6×4-inch (15×10-cm) print using 35 format (36×24 mm) film or sensor, a life-size result is possible with a lens having only a 1:4 reproduction ratio.
[...]
Due to advances in sensor technology, today's small-sensor digital cameras can rival the macro capabilities of a DSLR with a "true" macro lens, despite having a lower reproduction ratio, making macro photography more widely accessible at a lower cost. In the digital age, a "true" macro photograph can be more practically defined as a photograph with a vertical subject height of 24 mm or less.
Kortom, het gaat om het effect dat je wilt bereiken: dingen laten zien die je met het blote oog niet of nauwelijks kunt zien. De techniek erachter wordt steeds minder relevant.

Zoals met zo veel 'regels' en 'wetten' in de fotografie, is de definitie van Wikipedia hooguit een leidraad, en werkt het alleen maar limiterend als je daar heel strikt aan vast gaat houden.
Ze hebben daar toevoegingen gedaan op de algemeen aanvaarde definitie.
Ben benieuwd wat de Franse, Duitse, Chinse en vooral ook Japanse Wikipedia pagina's te vertellen hebben. Maar vooralsnog hou ik het gewoon bij de gangbare definitie en die is prima weergegeven op de Nederlandse Wikipedia pagina.
De meerwaarde van het artikel is dat er in de reacties eronder veel waardevollere informatie wordt gegeven... :)
Dat gaat met toekomstige premium artikelen dus niet meer gebeuren denk ik. Enkel de premium leden zullen kunnen reageren heb ik begrepen en als ik zo de meningen peil zullen maar weinigen hier geld voor over hebben.
Deze keer is het niveau wat mij betreft ook wat minder, maar de aard van het artikel (column) staat dat wat mij betreft ook wel toe. De afgelopen weken heb ik toch zeker wel een een aantal aardige artikelen gelezen, zoals de recente over vliegen op waterstof/accu's. Ik zie ook regelmatig positieverreacties, dus mijn verwachting is dat er wel voldoende lezers zijn die hier het beperkte bedrag voor over hebben
Dat is het geval bij 99% van artikels op Tweakers en de enige reden van mijn bezoek 8-)
Dan wil ik Premium-centjes verdelen over de mensen die een waardevolle bijdrage leveren. Maar het artikel en de titel, het geheel zou mij geen 25 cent waard zijn. Mijn mening.
Daar heb je ook de boordelingen voor. Ik sorteer de reacties op 'kwaliteit', rommel staat onderaan...
Dus dit zijn close-up's in plaats van macro's? maar het artikel gaat juist over macro's toch hoe leuk dat is ipv close-ups?

[Reactie gewijzigd door CyberMania op 24 juli 2024 09:48]

Als je niet zo'n strakke definitie aanhoudt van wat macro is, zoals sommigen hier doen (MOET 1:1 of hogere vergroting zijn *zucht*), dan beleef je er een stuk meer plezier aan ;)
Ik zeg dan ook meestal dat ik aan insectenfotografie doe en niet zozeer aan macrofotografie. Ik heb geen zin in een ellenlange discussie met een pedante wijsneus over wat wel en niet macro is.
Definitie uit de tijd van analoge fotografie
Een tijd waarin er veel verschillende formaten film waren, misschien nog wel meer als nu aan formaten sensoren.

Dat een definitie oud is zegt niets. In de fotografie gebruiken we redelijk wat definities uit vervlogen tijden.
dit artikel met deze kop is voor mij teleurstellend.
Heb je door dat het een column is?
Je bent een beetje aan het muggenziften. De verkleinde weergaven zijn geen macrofotografie, maar als je de plaatjes op ware grootte toont, dan is het plaatje zeker groter dan het origineel. Zeker voor de leek vallen dit soort plaatjes in de categorie macro-fotografie.

Toegegeven als je kijkt naar de grootte van de beeldsensor zal dit niet onder macrofotografie vallen. De sensor van een telefoon camera is dermate klein dat je daarmee eigenlijk al bijna met micro-fotografie bezig bent als je echt de oude definitie van macro-fotografie vast wilt houden. Eigenlijk moet je het formaat van de sensor eerst omrekenen naar het oude gangbare negatief-beeld.
Fijn dat het op Wikipedia staat, maar als Macrofotograaf, vind ik op die definitie nogal wat aan te merken.
Als er iets niet relevant is voor voor het eindresultaat is het wel het formaat van de sensor. Waarom zou een foto gemaakt met b.v. een FourThirds sensor op 1:2 geen macro zijn en dat ten opzichte van een FullFrame sensor op 1:1 (dat kan bij wijze van exact dezelfde foto zijn) wél macro zijn?
Het gaat om het eindresultaat. Close-up en macro vloeit gewoon in elkaar over, en dat moet niet perse te maken hebben met een bepaalde eigenschap van de sensor(formaat, maar ook megapixels), de lens, of andere technische specificaties.

[Reactie gewijzigd door YoMarK op 24 juli 2024 09:48]

Bij macro foto’s denk ik eerder aan een detailfoto van het onderwerp, de foto van de slak en de vlieg op de paddestoel is gewoon een ingezoomde foto.
https://zoom.nl/artikel/c...t-is-macrofotografie.html
Het door mij bijgevoegde artikel is eerder een statement dan een in beton gegoten waarheid maar dekt voor mij de lading.
Het zal te maken hebben met de beperkingen van het toestel.

[Reactie gewijzigd door D.deJong op 24 juli 2024 09:48]

We noemen een lens een macro lens wanneer deze toestaat dat een object tenminste even groot op de sensor valt als het in het echt ook is. Dan heeft het een reproductiewaarde van 1:1.

Ik ben het met je eens dat veel van de getoonde foto's meer neigen naar close-up foto's dan macro.
Bart ® Moderator Spielerij @hiostu10 januari 2021 09:52
Maar wat is dan het verschil tussen een vlieg die een hele foto in beslag neemt, geschoten met een macrolens, en een vlieg de een hele foto in beslag neemt, geschoten met een zoomlens? Ik zie het verschil als leek niet. Voor mij zijn het beiden macrofoto's: foto's van iets heel kleins dat heel groot in beeld gebracht wordt.
Een zoomlens heeft doorgaans geen reproductie waarde van 1:1, dus je kunt niet zo dicht bij scherpstellen dat je object net zo groot op de sensor valt als het in het echt is. Dus dan is het gewoon een close-up foto. Dat kan nog steeds een mooie of leuke foto zijn, maar technisch gezien geen macro foto.
het enige verschil is volgens mij scherpte diepte, als je oppervlak vlak is maakt dat niks uit. Maar is je object sterk gekromd is, zal deze onscherp zijn over het detail heen. Je zal dus dus moeten focussen op dat geen je scherp wil hebben.
Ik moet denken aan een grap. Een jong stel komt bij een makelaar, op zoek naar een leuk huisje met misschien wel ... De makelaar onderbreekt: "Zeg me wat u kunt betalen. Dan lachen we daar samen over. Vervolgens gaan we in ernst praten."

Inderdaad, dat is /mijn/ gedachte bij fotografische wensen aan de objectieven in smartphones. Blijkt het te kunnen, dan ben ik blij. Voorlopig houd ik het bij de kilo's van mijn systeemcamera. Met macro-voorzetlenzen (en kleurfilters) voorop mijn zoomlenzen. Althans, dat is /mijn/ benadering als ik in de natuur iets kleins in samenhang wil tonen.

Dan houd ik zowaar een functie over die die systeemcamera niet heeft en een smartphone wel: onder de hoed van een paddenstoel fotograferen zonder die te plukken. Moet met de selfie-camera of anders met een smartwatch als zoeker..
UPDATE: Inderdaad, ik zie de foto van de vlieg onderop de paddenstoel. :-)

[Reactie gewijzigd door chrislaarman op 24 juli 2024 09:48]

Met mijn systeemcamera en kittens, en een tussenringetje van 25 € ertussen, kan ik prachtige foto's van de onderkant van een paddenstoel maken hoor. En dan kan ik iets wat een telefoon niét kan: het scherm naar me toe draaien zodat ik nog kan zien wat ik doe ook!
Mijn grootvader was mycoloog. Ik kan vele verhalen vertellen van toen ik als zeven jarige mij dood verveelde terwijl hij en een dozijn gelijkgezinden van hem URENLANG rond een zwam verzameld stonden, te discussiëren over wat voor variëteit van een ondersoort er precies voor hen groeide en wat de exacte uitzaai van de sporen was van dat exemplaar. Maar daar gaat dit niet over ...

40 jaar geleden namen hij en zijn collega's al macro-opnames van de onderzijde van paddenstoelen. Dat deden ze met een doodeenvoudige langwerpige zakspiegel. Gewoonlijk was een andere persoon (tja, er was natuurlijk een reden dat hij mij mee op sleeptouw nam) bezig met een tweede spiegel om de optimale lichtinval te voorzien. Velen van hen hadden zelfs aangepaste lenzen waar een spiegelhouder op gemonteerd was.
Spiegeltje onder de paddestoel leggen?
Zou kunnen! Maar als je net los bent van alle spiegeltjes en kraaltjes... ;-)
Mijn broer doet aan fotografie. Hij heeft nog gewoon een dure camera. Smartphones zijn gewoon te klein en weinig mensen willen 1000en euros extra betalen.
Paddestoel die aan de boom groeit, kan je prima van onderen fotograferen.
Of gewoon wat wietplanten op je zolder. Ideaal voor dit soort foto's :+
De afgelopen weken, meerdere goede en minder goede premium artikelen gezien. Stuk voor stuk gingen ze de diepte in over een bepaald onderwerp. Maar wat maakt een column premium? Sterker nog, wat doet een column op de frontpage, is het forum niet bedoelt om je mening en opinie over iets te geven?

Ben zelf absoluut geen "premium" basher, zou er wellicht ook wat voor over hebben, dus dit is puur feedback over de pilot.

Wat betreft macro fotografie: m'n systeemcamera ligt al een tijdje stof te happen. Met jonge kinderen is het af en toe leuk om echt goede kwaliteit foto's te schieten. Maar er zijn ook zoveel momenten dat je je telefoon erbij pakt, omdat je snel iets moet vastleggen. Met Marco fotografie erbij wordt de markt voor systeem camera's waar een heel klein stapje minder.
Ik zal toch echt altijd mijn systeemcamera met macrolens prefereren boven een telefoon met macrolens. Telefoon met macro is leuk voor de toevallige momenten maar ik verwacht niet eenzelfde detailniveau van een pietepeuterig 3Mpix sensortje vs de joekel van een sensor in mijn systeemcamera. En dan hebben we het nog niet over de kwaliteit van de telefoonlens vs mijn macrolenzen.
Je hebt altijd baas boven baas ja. Ik zeg ook helemaal niet dat dat kwaliteit hetzelfde is. Maar die toevallige momenten zijn ook belangrijk als je kinderen hebt.
Helemaal mee eens dat voor dergelijke 'kiekjes' (om het even oneerbiedig te zeggen) de telefooncamera meer gebruikt zal worden. Echter neem ik aan dat je daarvoor niet de macrocamera van de telefoon zou gebruiken, zou je een telefoon met macrocamera hebben. Misschien om een splinter oid te vinden maar dat is een andere usecase ;)
Ik dacht adhv de titel dat t over Excel macro’s zou gaan 🙈
Die dingen zijn ook vaak genoeg net magie!
Ik zie het enkel als iets waar ze op induiken, tot de hype over is.
Zo gaat het meer van die dingen zoals edge beeldscherm, 3d op tv’s...
Ik heb onlangs de iMicro Q2 gebacked (Kickstarter link). Past op vrijwel elke smartphonecamera en geeft een 800x vergroting. (Heb m nog niet, maar de ervaringen van de vorige versie lijken goed).

[Reactie gewijzigd door Pepper92 op 24 juli 2024 09:48]

Interessante column. Volgens mij hoorde ik in een recente podcast Arnout zijn beklaag doen over het aantal camera's op een telefoon. Wat heeft een gemiddelde Nederlander nou aan een macrolens? Stop tig camera's op de achterkant van je fototoestel en het ziet er heel interessant uit en het verkoopt mogelijk meer telefoons, maar hoeveel daarvan worden ook daadwerkelijk gebruikt voor het publiek waar de telefoon voor bedoeld is?

Ik ben, voor mijzelf, meer geneigd om het standpunt van Arnout te volgen en zoek in een telefoon hele andere kwaliteiten. Dan is het toch mooi om de markt op smartphone gebied zo divers te zien worden, want als je het op een telefoon stopt is er blijkbaar een markt voor. Ik hoop dat nu niet mensen hun 2 jaar oude smartphone wegdoen en een nieuwe kopen omdat er een macrolens op zit. Dat zou voor uitzonderingen misschien toegevoegde waarde hebben, maar voor veel mensen weggegooid geld en zonde van een prima smartphone.
ik vind de bovenstaande foto's toch best indrukwekkend voor een smartphone.

maar ik mis eventuele vergelijkingsfotos met non-macro telefoons en voorbeelden van wat ik me zou voor kunnen stellen bij de verwachte 25x vergroting van de besproken telefoon.

als ik overigens op de foto van de spin klik, word de verkeerde foto weergegeven.
Het zou zo een passage uit de (toekomstige) review van de OPPO Find X3 Pro kunnen zijn, geen column...
Nou misschien is macro-fotografie wel een leuke plus en als dat er straks op zit alleen maar mooi toch. En ook de iPhones en Galaxies worden genoemd dus niet zo zoeken naar dingen die er niet zijn.

[Reactie gewijzigd door CyberMania op 24 juli 2024 09:48]

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.