EU handhaaft Google-boete van ruim 4 miljard euro voor Android-machtsmisbruik

Het Europees Gerecht, onderdeel van het Hof van Justitie, heeft in een beroepszaak van Google besloten de eerder door de Europese Commissie opgelegde boete van 4,34 miljard euro grotendeels in stand te houden. Het Gerecht past wel een kleine verlaging toe.

Het Gerecht schaart zich grotendeels achter het eerdere besluit van de Commissie uit 2018. Toen werd er een boete van 4,34 miljard euro opgelegd. Dat is nu door het Gerecht verlaagd tot 4,125 miljard euro. Deze zaken gaan over de vraag of Google zijn machtspositie heeft misbruikt met het Android-besturingssysteem. Het Gerecht komt op enkele punten tot een ander oordeel, maar stelt dat er nog altijd sprake is van een inbreuk op de Europese mededingingsregels.

Bij het grotendeels handhaven van de hoogte van de boete hebben de rechters ook 'de opzettelijke aard van de uitvoering van de onrechtmatige praktijken en de waarde van de relevante verkopen die Google heeft gedaan in het laatste jaar van haar volledige deelname aan de inbreuk' meegewogen.

Het boetebesluit van de Commissie moet deels nietig worden verklaard, gelet op enkele afwijkende oordelen van het Gerecht. Dat betreft met name het punt dat de portfolio-based revenue share agreements op zichzelf al misbruik van machtspositie opleveren. Volgens deze overeenkomsten kregen fabrikanten van mobiele apparaten en mobile network operators een deel van Googles advertentieomzet.

Het Gerecht stelt dat er op dit punt gaten zitten in het bewijs van de Commissie, maar zegt er meteen bij dat deze gedeeltelijke nietigverklaring niets afdoet aan de uiteindelijke geldigheid van het boetebesluit. De rechters bevestigen dat er sprake was van een inbreuk in het licht van de 'uitsluitende effecten die voortvloeien uit de andere misbruikpraktijken van Google tijdens de inbreukperiode'.

In het besluit van de Commissie uit 2018 werden drie overtredingen aangehaald. De eerste overtreding was dat Google eiste dat zijn Search-app en de Chrome-browser van tevoren geïnstalleerd moesten worden op Android-apparaten. Ten tweede zou Google 'significante bedragen' aan grote fabrikanten en providers hebben betaald zodat ze Google Search exclusief van tevoren zouden installeren op al hun Android-apparaten. De derde overtreding betrof de stelling dat Google fabrikanten ervan zou hebben weerhouden om eigen Android-forks te ontwikkelen.

Het Europees Gerecht is onderdeel van het Hof van Justitie, maar is niet het hoogste rechtsorgaan in de Europese Unie. Dat is het Hof van Justitie. Google kan dus nogmaals in beroep gaan. Dat moet binnen twee maanden en tien dagen na de bekendmaking van het huidige oordeel gebeuren. Een beroep kan alleen ingesteld worden op grond van een betwisting van de juridische grondslagen en niet op bijvoorbeeld de betwisting van de feiten uit de zaak.

Door Joris Jansen

Redacteur

14-09-2022 • 13:09

120

Reacties (120)

Sorteer op:

Weergave:

Mijn voorspelling: Google gaat in beroep en een eeuwigheid later volgt vrijspraak wegens een of andere formaliteit.

Zie ook de voorbeelden van andere grote zaken:
nieuws: Qualcomm hoeft EU-boete van miljard euro niet te betalen door onregel...
nieuws: EU Hof vernietigt miljardenboete uit 2009 voor Intel voor benadelen v...
We zullen zien, maar de andere twee zaken die je noemt ging om "procedurele onrechtmatigheden" en "onvolledigheid", je zou toch mogen hopen dat hiervan geleerd is?

Trouwens, in dit soort zaken, moet de verliezer dan naast de boete ook allejuridische kosten betalen? Zo ja, iemand enig idee hoeveel dit de EU de laatste 4 jaar gekost heeft?
Het zo lang mogelijk rekken is alleen al interessant voor Google omdat het het aanpakken frustreert. Ook komt het op het publiek steeds minder zinnig over als het uiteindelijk vaak wel 10 jaar duurt voor zoiets is afgehandeld.

Of Google daarnaast nou nog een paar miljoen aan kosten moet betalen of niet, maakt op 4 miljard ook weinig meer uit.

Sterker nog, nog een paar jaar rekken betekent zó weer 10% korting want de inflatie giert de pan uit in de EU.
Als ik voor de grap ff wat cijfers uit m'n mouw schud: 100 FTE 4 jaar lang tegen een uurtarief van €200, kom ik op een kleine 200 miljoen, dat is toch 5% extra.

Hoe (on)terecht zou het zijn om maatregelen tegen dit soort frustreren extra te beboeten? Per hoger beroep wat je verliest 25% boven op de boete ofzo?

Maarja, aan het einde van het liedje maakt het natuurlijk allemaal niets uit. Laten we wel wezen, zelfs als ze de boete betalen komt de rekening bij de klanten en de (groot)aandeelhouders terecht. En die aandeelhouders zijn uiteindelijk ook weer jij en ik dmv pensioen/beleggingsfondsen.
Zoals het nu gaat, zie ik nauwelijks effect van dit soort rechtszaken. Daarvoor zijn dit soort bedrijven al lang veel te groot en te machtig. Dat moet veel eerder gebeuren en nog beter: Voorkomen worden, maar dat is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan.

Tja en 100 man x 4 jaar, daar valt wel wat op af te dingen natuurlijk. Die vier jaar bestaat meer uit bureaucratisch gedoe zoals opvragen van stukken, traineren door de maximale termijnen voor van alles maximaal te gebruiken etc dan dat de betrokkenen 8 uur per dag wetboeken zitten na te pluizen.
Het is eigenlijk bizar dat ze niet alvast een aanbetaling hoeven te doen. Als het een strafzaak betreft en de rechter zegt "u moet 2 jaar de cel in", dan moet je het vanuit de cel aanvechten. Bij civiel recht zou je eigenlijk ook moeten zeggen dat degene die moet betalen alvast een deel van het bedrag moet betalen. Als ze in hoger beroep alsnog winnen, dan krijgen ze het geld gewoon weer terug.
Ik weet niet of dat in het strafrecht altijd zo gaat?

In het civiel recht heet zoiets volgens mij een voorlopige voorziening: de recht beslist apart of een maatregel al dan niet uitgevoerd wordt zolang het hoger beroep nog loopt.
Inderdaad. Dan gaan ze de beste en duurste advocaten en advocatenkantoren inhuren om dat te bewerkstelligen.
De commissie en nu ook het gerecht gaan dit punt echt niet meer verliezen. Ernstige vormfouten hadden juist nu boven water kunnen komen, maar die zijn er dus niet.
Ik hoop dat je gelijk hebt, maar die twee linkjes die ik gaf (Intel en Qualcomm boetes) zijn precies dat: pas bij het Europese Hof kwam er vrijspraak vanwege ernstige vormfouten. Jouw argument gaat denk ik dus niet op.
Ok we wachten af.
Het maakt niet uit of ze er goedkope of dure advocaten op zetten, want het is uiteindelijk aan de rechter om te bepalen wie er gelijk heeft. Een dure advocaat is misschien op sommige vlakken iets doortastender, maar als de rechter de EU gelijk geeft, dan maakt het helemaal niet uit hoeveel die advocaat verdient.
Google is al in beroep gegaan. Het vonnis dat je nu leest is het resultaat van die beroepsprocedure.
Het Europees Gerecht is onderdeel van het Hof van Justitie, maar is niet het hoogste rechtsorgaan in de Europese Unie. Dat is het Hof van Justitie. Google kan dus nogmaals in beroep gaan.
Kan nog een stap hoger dus. En Intel en Qualcomm hebben dat dus ook gedaan en met die laatste stap dus vrijgesproken.

[Reactie gewijzigd door vanaalten op 23 juli 2024 04:54]

Dan ben ik benieuwd naar de boete die apple krijgt. Daar moet je nog steeds hun eigen browserengine gebruiken.
Ik zou ook denken dat Apple een veel grotere overtreder is in machtsmisbruik dan Google. Niet alleen om de apps die standaard geïnstalleerd staan, maar ook om het app beleid in het algemeen. Apps installeren buitenom de appstore is bijvoorbeeld vrijwel onmogelijk en voor apps die in de appstore staan zijn de regels soms buitenproportioneel streng. Maar goed, ik ben (gelukkig) geen advocaat.
Ik denk dat er duizend keer meer geld verdiend wordt door Google via adverteren dan door Apple aan machtsmisbruik. Sowieso, wat verdient Apple er aan door hun browser-engine te verplichten? @moonlander

Er zijn zoveel bedrijven die voor honderden, duizenden, tienduizenden euro’s adverteren via Google en FB. Elke advertentie / gesponsord bericht dat je ziet in FB / YouTube / TikTok / whatever is betaald. Mensen hebben volgens mij nauwelijks in de gaten hoeveel geld hier in om gaat.
Sowieso, wat verdient Apple er aan door hun browser-engine te verplichten?
Je kunt de vraag ook anders stellen: Waarom mogen browsers niet hun eigen engine gebruiken?
Vind ik ook een beter idee, begrijp me goed, en sowieso kan ik nog wel een paar zaken bedenken die beter, meer open, flexibeler kunnen, maar dit is niet iets waar Apple miljoenen mee binnenharkt.

Dan denk ik eerder aan meerdere gebruikers op één iPad / iPhone / AppleTV kunnen instellen, zoals bij macOS. Qua OS moet dit niet ingewikkeld zijn, want macOS is vanaf dag 1 gemaakt voor meerdere gebruikers en Apple zegt altijd dat iOS gebaseerd is op macOS.
Dat is appels met peren vergelijken. Met een browser engine kan je in principe geen geld verdienen, en het is niet te vergelijken met een zoekmachine (vol met advertenties) en een volledige browser (met diepe Google integratie).
Google betaald Apple 10-15 miljard per jaar om z'n standaard zoekmachine te zijn, hoe is dat geen geld verdienen?
Dat heeft toch niks te maken met de browser engine? Als Google in Chrome op iOS zijn eigen browser engine mocht gebruiken zouden ze dat nog steeds betalen.
Google gaat zichzelf betalen om zijn eigen zoekmachine in zijn eigen browser in te stellen? En Microsoft doet hetzelfde met Edge voor Bing?

Maar voor de duidelijkheid, waarom hebben we het nog steeds specifiek over de browserengine, het gaat toch gewoon over de browser? En zijn sowieso niet alle bekende browsers en meer ook voor iOS beschikbaar? Het eerste zoekresultaat wat ik vind laat er al 10 zien

Ik ben geen expert, maar deze draaien volgens mij niet allemaal op Webkit.
Nee, Google is standaard in Safari, Siri en het systeem zelf als zoekmachine.

Wat betreft browsers; deze draaien wel op Webkit. Het is niet toegestaan om je eigen web engine te gebruiken op iOS. Al die browsers zijn simpelweg een skin over Webkit heen. Ze voegen wel her en der wat features toe, maar onderhuids zijn ze hetzelfde.
Behalve dan dat Apple met opzet de browser engine kreupel maakt zodat men weer apps moet gaan maken die enkel vanuit de app store geinstalleerd mogen worden waardoor Apple er weer wel geld aan kan verdienen.
Daar valt wat voor te zeggen inderdaad. Maar dat is een stuk lastiger te bewijzen.

Ik ben het er volledig mee eens dat de iOS browser situatie onwenselijk is. Maar het is veel moeilijker hard te maken dat Apple dat expres doet om geld te verdienen.
Dit komt niet heel realistisch over. Waarom zou Apple de eigen gebruikservaring ondermijnen? Ze doen er juist alles aan om die optimaal te houden, want tevreden gebruikers lopen niet weg.

Daarnaast verdient Apple niet aan zulke updates omdat betaalde apps bijna altijd gratis updates krijgen en of per maand betaald worden, onafhankelijk van updates op dit niveau.

Sowieso is renderen van html etc iets wat via het OS loopt, dus automatisch ge-update wordt. Apps die html gebruiken zijn meestal gewoon sites met een schilletje voor iOS.
Maar Apple verdient geen geld aan WebKit, want dat is open source en ze verkopen het niet. Dan moet je de rechtszaak dus niet over het engine voeren.

[Reactie gewijzigd door TheVivaldi op 23 juli 2024 04:54]

Mensen in een ecosysteem houden is an sich een manier van geld verdienen. Het laat ze wel een ijzeren hand houden over de privacy regels, wat hun klanten waarderen. Maar het laat ze ook een ijzeren hand houden over monetisatie, wat de EU dan minder zal bekoren.
Kan je als klant zeggen "mijn keus om Apple te kopen en Apple zijn keus hoe hun ecosysteem te runnen", maar de EU kan zeggen "mijn mandaat en mijn sovereigniteit, Apple zijn keus of ze hier zaken willen doen". Dat wint de EU dan, zoals ze dit ook winnen.
Tsja, ik kan de browser in mijn autodashboard ook niet aanpassen. Ook maar een miljoenenclaim doen dan?
Misschien is het eerst handig dat er jurisprudentie komt over hoe ver het recht van fabrikanten om een product te bouwen wat ze willen gaat tov het recht van consumenten om zelf hun software te kiezen voordat er overgegaan wordt met modder gooien naar je monopolist naar keuze...
Een autodashboard is heel wat anders dan een smartphone. En bij apple kun je namelijk wel andere browsers installeren, maar die moeten verplicht de browserengine van safari gebruiken. Terwijl chrome dat prima zelf kan en wil aanbieden. Die autodashboard is nou niet primair voor het internetten bedoeld. En martkaandeel is minimaal. Dus ik snap die vergelijking van jou niet helemaal.
Een autodashboard is heel wat anders dan een smartphone. En bij apple kun je namelijk wel andere browsers installeren, maar die moeten verplicht de browserengine van safari gebruiken. Terwijl chrome dat prima zelf kan en wil aanbieden.
Maar waarom zou een fabrikant als Apple verplicht moeten worden om dat te faciliteren? Het voordeel van 1 browser engine is dat er maar een bijgewerkt hoeft te worden en er geen 5 browsers in het geheugen passen (zeker Chrome is een geheugenvreter, denk dat de ervaring op een iPhone een stuk minder is met Chrome naast Safari actief).
Ik begrijp het keuzevrijheid argument best, maar als dat betekent dat ik effectief een 3x zwaarder / duurder apparaat mee moet sjouwen omdat het ding anders de power niet heeft om een logge verzameling 'vrij gekozen' software (die me deels ook wordt opgedrongen door leveranciers die vertikken om bv Safari te supporten als ze mensen ook naar Chrome kunnen pushen) te draaien ga ik 100% van de tijd voor de minder vrije oplossing.
Die autodashboard is nou niet primair voor het internetten bedoeld.
Een telefoon ook niet. Daarmee kan je bellen :)
En martkaandeel is minimaal. Dus ik snap die vergelijking van jou niet helemaal.
Waarom zou marktaandeel relevant zijn voor of iets wel of niet (wettelijk) gezien zou moeten kunnen?
Kortom: waarom zouden telefoonfabrikanten hun producten anders moeten ontwikkelen dan fabrikanten van andere apparaten?
Niet dezelfde situatie, maar zeker ook een onderzoek waardig.
Apple kun je aanpakken op hun appstore beleid bijvoorbeeld, maar niet direct voor het kopellen van apps.

Maar goed, Microsoft heeft een rechtszaak verloren met Windows media player en Internet explorer door dat gratis mee te leveren en beide leverde volgens mij niet echt veel geld op (kostte, denk ik alleen maar geld).
Dat bedrijven maar flink in de fout mogen blijven gaan, goed voor de Europese boekhouding. :)

Geld wat we straks hard nodig hebben, oa om Oekraïne weer terug op te bouwen.

[Reactie gewijzigd door SkiFan op 23 juli 2024 04:54]

In elk geval goed voor de advocaten. Heb alleen de indruk dat bij de grote miljarden-zaken de advocaten van de EU niet opgewassen zijn tegen de advocaten van de bedrijven.
Ik wil een ander OS op mijn telefoon maar dat kan en mag niet. Hier is doelgericht voor gezorgd en deze beperking levert volledig zichtbaar heel veel geld op omdat er ook concurrentie mee wordt uitgesloten.
Het lijkt me sterk dat advocaten dat niet kunnen aanvallen, tenzij de oude smoesjes (terroristen, pedo's en de gebruiker die een gevaar voor zichzelf is) als steekhoudend gezien blijven worden.
Ik wil een ander OS op mijn telefoon maar dat kan en mag niet. Hier is doelgericht voor gezorgd en deze beperking levert volledig zichtbaar heel veel geld op omdat er ook concurrentie mee wordt uitgesloten.
Dat is niet de 'schuld' van Google, maar van de fabrikant van je telefoon. Een telefoonbakker kiest er zelf voor om de mogelijkheid te hebben om de bootloader open te zetten.
Dat is niet de 'schuld' van Google, maar van de fabrikant van je telefoon
Dat houdt natuurlijk wel verband met de algehele tendens van Google om fabrikanten op te leggen énkel en alleen Google's proprietary fork van Android toe te laten op hun toestellen:
"De derde overtreding betrof de stelling dat Google fabrikanten ervan zou hebben weerhouden om eigen Android-forks te ontwikkelen."
...mwah, ik denk dat telefoonbakkers zich het niet konden permitteren om niet een handout van Google te krijgen, de droidphone markt draaide te lang op kleine marges. Je zou kunnen stellen dat dit niet klopt omdat het inmiddels geld kost om Play mee te leveren, maar na 10+ jaar geld toegestopt krijgen om GApps mee te leveren heeft deze strategie lang genoeg aangehouden om GApps te institutionaliseren natuurlijk. Mensen weten tegenwoordig niet beter dan dat Google Android eigenlijk 'stock Android' is, ze zouden de echte stock Android niet eens herkennen.

[Reactie gewijzigd door nst6ldr op 23 juli 2024 04:54]

Die beperking wordt je niet door Google opgelegd, maar je telefoonfabrikant.
(en naast concurrentie uitsluiting is een andere motivatie natuurlijk ook dat een fabrikant graag een supportbaar product met een consistente bediening aflevert)
(en naast concurrentie uitsluiting is een andere motivatie natuurlijk ook dat een fabrikant graag een supportbaar product met een consistente bediening aflevert)
Hetzelfde zou je kunnen zeggen voor PC's, maar daarop kan en mag een gebruiker een eigen besturingssysteem installeren. Dat ontslaat de verkoper niet van (hardware)garantie.
In de praktijk doet alleen praktisch niemand (sorry, 0,1% Linux gebruikers) dat en wordt ook veel software niet ondersteund op een alternatief OS. Als je een Windows PC terugbrengt naar de Mediamarkt met Linux er op krijg je ook geen garantie omdat je games het niet meer doen.
Nou, in bedrijven wordt er toch ook vaak een eigen specifieke image op de machines gedeployed. Dan is het onderliggende OS wellicht niet anders, maar de bijgeleverde programma’s, drivers, policies en weetikhetwat wel.

En bovendien is het een keuze van het bedrijf welk OS er op wordt gezet. Niet die van de hardwarefabrikant.
Totdat de hardwarefabrikant alleen nog maar spul levert dat vanaf Windows 11 wordt ondersteund. Kan je als bedrijf hoog of laag springen dat er Windows 10 op moet draaien maar gaat niet gebeuren.
Tuurlijk kan je gewoon windows 10 installeren op hardware dat vanaf windows 11 ondersteund wordt,

Gewoon boot van image in key in voeren, niets wat je tegen houd.
Niet als er geen drivers zijn voor kritische componenten.
die werken bijna altijd wel, ik draai nog met windows xp drivers voor mijn raid kaart

Daarnaast is 11 een update voor 10 dus geen reden om op 10 te blijven zelfde discussie als proberen android 5 te draaien op een nieuwe telefoon,
In de praktijk doet alleen praktisch niemand (sorry, 0,1% Linux gebruikers) dat en wordt ook veel software niet ondersteund op een alternatief OS.
Iets hoeft niet populair te zijn om te bestaan.
Als je een Windows PC terugbrengt naar de Mediamarkt met Linux er op krijg je ook geen garantie omdat je games het niet meer doen.
Je krijgt bij Mediamarkt nooit garantie dat spellen op het systeem werken, behalve eventueel spellen die zijn meegeleverd.
Je krijgt bij Mediamarkt nooit garantie dat spellen op het systeem werken, behalve eventueel spellen die zijn meegeleverd.
Wat vrij frappant is, want conform wetgeving zijn de minimale systeemvereisten zoals vermeld op de doos, bindende producteigenschappen. Als een systeem - maakt niet uit welk systeem - voldoet aan die vereisten, dan moet het werken. Doet het dat niet, dan heb je te maken met een conformiteitsgebrek. En daarvoor is de handelaar - Mediamarkt in dit voorbeeld dus - aansprakelijk.

Kom je onmiddelijk na aanschaf van de software er achter dat het niet werkt en doe je je beklag, dan is het zelfs een verzuim van de handelaar tot leveren van wat contractueel overeengekomen is.

[Reactie gewijzigd door R4gnax op 23 juli 2024 04:54]

Volgens statcounter heeft linux een marketshare van 2.7%.
In 2018 had 47% van de wereldbevolking een computer, telefoons niet meegerekend.
8.000.000.000 mensen × 47% × 2.7% = 101.520.000 mensen gebruiken (bijna) dagelijks linux op hun computer.
Een dikke 100-miljoen mensen, dat is niet bijna niemand.
En dit is alleen consumenten data?
Statcounter baseert zich op internetverkeer. Dit zijn dus consumenten + bedrijven.
Ik schat zo in dat windows in bedrijven een dominanter marktaandeel heeft dan bij consumenten. Consumenten kiezen vaker voor alternatieven als MacOS, Linux, BSD, Haiku, enz, eventueel als secundair OS. Nu zijn er bedrijven die werknemers zelf laat kiezen, en hogescholen en universiteiten zitten vaker dan andere bedrijven op MacOS (in ieder geval ruim 10 jaar terug, ik weet niet hoe dat nu is). In ieder geval, dit kleurt het webverkeer ten nadele van het Linux marktaandeel.
Linuxgebruikers zijn zich over het algemeen meer bewust van potentiële privacyinbreuken, en beter in staat zich daartegen te beschermen. Misschien niet beter dan de tweaker community, maar wel beter dan de tweaker communitys ooms en tantes, opa's en oma's. Ook deze bescherming zullen de gegevens van statcounter kleuren ten nadele van Linux.
M.a.w. het is niet heel betrouwbaar, maar wel de best beschikbare bron, en een conservatieve inschatting waarschijnlijk ten nadele van Linux.

TLDR;
Het gaat om webverkeer door personen, er wordt geen onderscheid gemaakt tussen consumenten en bedrijven.
Het is geen betrouwbaar getal.
Er zijn redenen om te verwachten dat het werkelijke percentage linux-gebruikers hoger ligt.
Ja de vraag is alleen dan weer wat voor webverkeer? Is dat browser/user agent?

Want als je even verder kijkt draait het grootste gedeelte van het internet op linux (servers/cloud) en niet op windows. Dus dat maakt het allemaal weer wat ingewikkelder.
Dat is browser/user agent.
De woordkeuze internetverkeer was verkeerd. Dit is regulier personen internetverkeer. Geen torrents, onions en zo. Alleen wat via webkit, firefox, chromium e.a. wordt opgezocht. Ik denk zelfs dat het exclusief ftp verbindingen is e.d. maar dat weet ik niet, dan moet ik er verder in duiken. Maar dat mag je ook zelf doen ;)
Ik wil graag zOS op m’n PC, of VXWorks, of AIX … kan dat?

M.a.w. ook op PC ben je flink beperkt in wat mogelijk is en wat niet.

[Reactie gewijzigd door DigitalExorcist op 23 juli 2024 04:54]

Dit is natuurlijk onzinnig door alleen de beperkingen op te noemen. Zeker wanneer het een mainframe OS betreft of een dood OS in de vorm van AIX. Je kunt op een PC prima FreeBSD, OpenBSD, OpenSUSE, Red hat, Windows en meer installeren zonder problemen.
Ja, op PC heb je de keuze uit Windows of Linux.
Ja, op PC heb je de keuze uit Windows of Linux.
BSD is niet Linux.
Nou vooruit. BSD dan óók nog.
Minix, OS/2, OpenSolaris, OpenVMS, NetWare, Haiku, ReactOS, enz, enz, enz :)

Het zijn er verbazingwekkend veel….

Edit: veel ervan zijn UNIX-gebaseerde of UNIX-clones. Maar wel echt andere OS’en met niet-Windows niet-Linux of een niet-BSD kernel

[Reactie gewijzigd door lenwar op 23 juli 2024 04:54]

Dat barrel neem ik niet serieus…
Ik weet niet of je het artikel daadwerkelijk gelezen hebt, maar het gaat niet om op welk platform Android wordt aangeboden. Het gaat er om dat Google fabrikanten verplicht de Google Search app aan te bieden, grote hoeveelheden geld betaald aan grotere fabrikanten om geen andere zoek-apps standaard te installeren en Google weerhoudt fabrikanten zelf hun eigen forks te maken.

De EU maakt zich niet druk dat Google geen port heeft gemaakt voor iPhones (om maar een zijstraat te noemen).

Een betere vergelijking zou zijn als Microsoft, Dell en HP verbiedt om Google Chrome vooraf te installeren (of daar grote hoeveelheden geld voor geeft)

VXWorks is overigens naar andere CPU-architecturen geport waaronder intel x86 ;)
maar elke laptop en pc waar windows opstaat komt standaard met edge geinstalleerd en nooit met chrome op voorhand. dus deze boete kan perfect ook aan microsoft uitgedeeld worden voor de zelfde praktijk.

op beide toestellen kan je wel een andere browser installeren. Nu natuurlijk blijf het een feit dat google hierin een machtspositie heeft voor android. Maar ik vermoed moest google hun browser niet verplichten dat de meeste het gewoon toch zullen installeren zoals dat op pc gebeurt

dus in feite verander er dan weinig maar ik ben wel blij dat europa toch probeert de monopolies te doorbreken al denk dat in het geval van google niet veel verschil zal maken doordat mensen toch hun product zullen installeren
Ik kan me herinneren dat hier destijds een browserkeuzescherm voor is ingevoerd. Bestaat dat nog in recente Windows-versies?
Microsoft verplicht het niet. De OEMs kunnen prima een Edge-loos OS aanbieden. Ook betaald Microsoft de OEMs niet om geen andere browsers te voorinstalleren.

Daar zit de nuance. Het feit dat Microsoft standaard een browser (en dan uiteraard hun eigen die vrij hardcoded zoveel mogelijk naar Bing/msn doet) staat daar los van.

Chrome wordt natuurlijk ook nog steeds vrij agressief als bundleware mee geïnstalleerd. (Althans, dat was een tijd geleden zo. Ik ga er vanuit dat dat nog steeds is)
Maar goed. Dat terzijde wat mensen met hun apparaat doen. Het gaat om de manier waarop het bedrijf het forceert/koopt.
Wie beperkt dat doelgericht?
Maar dan is iOS ook in fout bij deze redenering? Is er een vergelijkbare zaak tegen Apple lopende? Voor zover ik weet niet, maar correct me if I'm wrong.
Een smartphone en een PC of laptop zijn geen fundamenteel verschillende computers. Er is geen reden voor die beperking. Fabrikanten worden daar ook op geen manier beter van, maar het is een gestelde handelsvoorwaarde. Doen ze het niet, dan geen Android.

[Reactie gewijzigd door blorf op 23 juli 2024 04:54]

Technisch niet, maar als je software en hardware diep integreert is het bijzonder lastig (dus duur) om meer dan 1 OS te ondersteunen.
Software hoeft in de basis alleen maar compatible te zijn met de hardware-architectuur. ARM?
Een van de truukjes van Android is dat je ook I/O wil hebben maar dat pas krijgt na het opstarten van Android. Een toetsenbord en scherm als hardware-terminal is een van de 1e dingen die ze onklaar hebben gemaakt.
Het onmogelijk maken van het booten van custom code heeft ook bepaalde beveiligingsvoordelen. Het ligt er denk ik maar net aan waar je prioriteit ligt.
Beperken voor de eindgebruiker is geen beveiliging.
Een PC-moederbord die weigert op te starten van USB zou ik nooit kopen. Bij een smartphone heb ik geen andere keus.
Als je als eindgebruiker het beroep 'journalist' hebt en bepaalde diensten hebben interesse in jouw info is het wel prettig als je telefoon ze niet acuut prijsgeeft als je een USB kabel inplugt.
En er zijn ondertussen PC's op de markt die alleen nog maar Windows booten (of dat nou van USB stick of SSD is maakt voor het verhaal weinig uit). Die worden ook vrolijk verkocht omdat 99.9% van de bevolking ook niet anders wil en het niets uitmaakt.
Als journalist zou je naar mijn idee het best af zijn met een Linux-versie en een versleuteld root-filesystem. Op een telefoon krijg je dat niet eens voor elkaar.

btw, heb je het over TPM? Ik heb sinds kort een Windows 11 installatie die eist dat dat aan staat. Ik probeer er achter te komen wat daardoor allemaal wordt beperkt maar ik zie vooralsnog geen probleem als het gaat om booten van andere systemen. Ik heb de meeste vrije ruimte van die installatie omgezet in non-MS partities. Misschien dat ik het merk als ik die SSD vervang... Maar goed, ik heb overal gewoon backups van. Eigenlijk snap ik niet wat dit precies voor beveiliging moet bieden. Het gaat blijkbaar om fysieke toegang maar er wordt nergens geprobeerd vast te stellen of ik een indringer ben of niet. Hangt het van het UEFI-wachtwoord af? Nog niet geprobeerd de batterij eruit te halen. Misschien dat dat niet meer werkt tegenwoordig...

[Reactie gewijzigd door blorf op 23 juli 2024 04:54]

iOS is Unix basis met een versleuteld filesystem. Meeste Android mobieltjes hebben waarschijnlijk ook wel iets van encryptie op de SSD.

En TPM is (net als diverse ARM Trustzone of Apple T2 implementaties) effectief een "computer in een computer" die certificaten en andere security tokens beheert. Het is daardoor niet mogelijk voor een rootkit om bv de sleutel waarmee je SSD gecrypt is of de hash van je vingerafdruk uit het geheugen te lezen. Ook kunnen er certificaten in staan over welke softwarebronnen vertrouwd worden. Dat hoeft niet te betekenen dat je niets anders dan Windows kan draaien, maar wel dat bv een Netflix app kan zien dat je niet op software van Microsoft draait en de HD streams daardoor niet werken.
Maar als dit allemaal nieuw voor je is kan je je misschien beter inlezen voor je claimed dat het geen beveiliging is.
Ik ben fotojournalist en gebruik voor m'n werk een Apple telefoon, alles aangaande werk gaat alleen via die telefoon.
Secure boot is gewoon mogelijk met alternatieve OSen, zie GrapheneOS en Secure Boot op Linux.
Die beperking wordt je niet door Google opgelegd, maar je telefoonfabrikant.
Dat houdt natuurlijk wel verband met de algehele tendens van Google om fabrikanten op te leggen énkel en alleen Google's proprietary fork van Android toe te laten op hun toestellen:
"De derde overtreding betrof de stelling dat Google fabrikanten ervan zou hebben weerhouden om eigen Android-forks te ontwikkelen."
Sluit helemaal aan bij de huidige situatie waarin de gebruiker geen controle heeft over welk besturingssysteem met welke verplichte voorgeïnstalleerde software hij op zijn toestel kan draaien:
"Most versions of Android are proprietary. The core components are taken from the Android Open Source Project (AOSP), which is free and open-source software (FOSS) primarily licensed under the Apache License. When Android is installed on devices, ability to modify the otherwise FOSS software is usually restricted, either by not providing the corresponding source code or preventing reinstallation through technical measures, rendering the installed version proprietary. Most Android devices ship with additional proprietary software pre-installed, most notably Google Mobile Services[/b] (GMS) which includes core apps such as Google Chrome, the digital distribution platform Google Play, and associated Google Play Services development platform. "
( https://en.wikipedia.org/wiki/Android_(operating_system) )

[Reactie gewijzigd door xavierk op 23 juli 2024 04:54]

Ik wil een ander OS op mijn telefoon maar dat kan en mag niet.
Volgens mij kan het wel. Je kunt, denk ik Sailfish proberen te installeren, maar je loopt wel natuurlijk tegen aan of Sailfish je specifieke hardware ondersteund.
Ik wil een ander OS op mijn telefoon maar dat kan en mag niet.
Mijn opa zei altijd "Kan niet bestaat niet!" :) Ik zou niet weten waarom het niet mogelijk is om op een willekeurige telefoon niet gewoon een Linux-distro of Windows te installeren als er drivers voor komen. (het feit dat ze al dan niet bestaan staat los van dat het niet 'kan'. De fabrikant mag natuurlijk best wat bescherming van z'n OS aanbieden, voor wat voor doeleinden dan ook. Onthoudt ook dat telefoons ontworpen zijn als een 'trusted device' voor o.a. betalingsverkeer enzo)

Het 'mag niet' stukje is ook een beetje arbitrair. Van wie mag het niet? De wetgever interesseert het niet wat jij op je telefoon of tandenborstel installeert (qua OS dan). Zolang jij je aan licentievoorwaarden houdt is daar geen probleem. Dit zal denk ik voor auto's anders liggen omdat die een veiligheidsaspect hebben, maar dat is even een andere discussie.

De fabrikant staat natuurlijk vrij dat zij dan geen garantie meer geven als je dat hebt gedaan. Je hebt immers een niet-standaard OS op het apparaat gezet wat het apparaat potentieel kan beschadigen. (het is in theorie prima mogelijk dat als jij Windows op een telefoon zet, dat die niet-officiele drivers CPU te hard laten werken en stuk gaat of zo)

Daar zit wel een verschil in met pc's. Die zijn er op ontworpen om meerdere OS'en aan te kunnen. Dat Dell geen ondersteuning geeft als jij Minix installeert op je laptop snap ik opzich wel.

N.B. Uiteraard zit er voor de telefoonfabrikanten ook een commerciëel belang achter dat zij zillen dat jij 'hun OS' gebruikt. Kijk naar bijvoorbeed o.a. Samsung. Een deel van de 'niet standaard te verwijderen' bloatware is natuurlijk voor diensten van Samsung.

(Samsung en vele andere met ze natuurlijk hè? Maar van Samsung weet ik het toevallig, dus aldoende Samsung als voorbeeld)
Onthoudt ook dat telefoons ontworpen zijn als een 'trusted device' voor o.a. betalingsverkeer enzo
We hebben met zijn allen decennialang internetgebankierd op de pc zonder dat onveilig te vinden.
Van wie mag het niet?
Van de chipsetfabrikanten (bijv. Qualcomm) die geen fatsoenlijke drivers beschikbaar maken, en van de telefoonfabrikanten die dat niet afdwingen bij die chipsetfabrikanten. Dat is waarom bijv. LineageOS en postmarketOS elke telefoon apart moeten supporten i.p.v. gewoon één generic image te kunnen maken.
Daar zit wel een verschil in met pc's. Die zijn er op ontworpen om meerdere OS'en aan te kunnen.
Dat is natuurlijk een beetje een toevalligheid. De IBM PC kon dat, en die architectuur is populair geworden door de goedkope clones. Maar als bijv. een Amiga populair was geworden hadden we die optie misschien niet. Ook de Macintosh heeft die optie vanouds niet gehad, dat is pas met de PowerPC-Macs gekomen.
We hebben met zijn allen decennialang internetgebankierd op de pc zonder dat onveilig te vinden.
Klopt. Maar toch is dat anders. Andere tijden. Andere technieken.

Een pc met een telefoonlijn waar de applicatie zelf inbelt
Later een browser die geen code uitvoert, maar alleen data op- en neer stuurt over een https-site.

De app voert zelf code uit en staat op een vertrouwd device voor 2fa. (je bent eenmalig ingelogd met je credentials, vervolgens is je device 'vertrouwd' geworden en dus het equivalent van je gebruikersnaam en wachtwoord) en de PINcode die je gebruikt om in te loggen (of vingerafdruk/gelaatsscan/scannerkastje) als tweede factor.
i.p.v. gewoon één generic image te kunnen maken.
Dat is natuurlijk ook een efficientieslag. Verschillende CPUs hebben verschillende architecturen. Je krijgt hele vervelende binaries als ze allemaal verschillende soort CPUs moeten aan kunnen. Wordt het niet beter van. Ieder device heeft andere componenten. Je hebt dus alleen de drivers voor de componenten die je nodig hebt.

Google heeft blijkbaar nooit 'generieke' drivers gemaakt. (zoals er wel voor Windows zijn. Daar zijn generieke drivers om de boel aan de praat te krijgen zodat je later beter geoptimaliseerde drivers erbij kan krijgen. Microsoft levert ook walgelijke hoeveelheden drivers vanuit de installatie, maar daar zit natuurlijk het verschil al. Dat wordt echt geïnstalleerd. De installer start met een minimum aan generieke drivers, detecteert wat er nodig is, er gebruikt vervolgens die drivers.
Maar alles is wel voor x86 gecomplieerd. En dat is natuurlijk al een verschil.

Android wordt als een soort blob op de telefoon neergezet en vervolgens opgestart.

Als bijvoorbeeld LineageOS dat zou dan, dan zou het image gigantisch groot worden voor al die verschillende chips die gemaakt worden.
Een browser voert zeker wel (JavaScript-)code uit. Dat is in de basis niet anders dan een smartphone-app die binnen zijn sandbox code uitvoert. Probeer maar eens JavaScript uit te schakelen in je browser, op het moderne web kom je dan niet ver.
Verschillende CPUs hebben verschillende architecturen.
Alle moderne smartphones draaien op de ARM-architectuur, dus de drivers zouden maar 1x gecompileerd hoeven te worden.

Vergeet niet dat Android op Linux is gebaseerd, en op Linux zijn alle drivers standaard gewoon 'in-tree'. Daarbij maakt het in feite niet uit of je het over x86_64, ARM, MIPS of RISC-V hebt. De chipsetmakers willen hun drivers echter niet upstreamen, dat is waarom je ook ziet dat Android-apparaten jarenoude kernels draaien (elk apparaat heeft een 'eigen' kerneltree i.p.v. dat ze gewoon de mainline Linux kernel draaien).
Volgens mij mag je wettelijk gezien gewoon je telefoon uit elkaar halen, het bestaande OS van het geheugen af slopen en hardware/software vervangen naar hartelust.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 23 juli 2024 04:54]

De EU is feitelijk een lobbycratie, wat denk je wat voor een invloed 'digitale overheid' Google kan uitoefenen (omkopen) m.b.t. maatregelen om niet eens echt op de vingers getikt te worden?
Dat valt vies tegen, zelfs als er ieder jaar zo'n boete definitief wordt heb je het over net 2% van de EU begroting.

Als je kijkt naar het totaal van de bruto nationale inkomens van de EU landen samen, gaat het om 0,002%.
Wie het kleine niet eert….

2% die wij niet via belastingen hoeven te betalen levert weer bij aan de koopkracht. 2% is dus best veel.
Om het even makkelijker te maken: 4 miljard boete verdelen over een half miljard inwoners = €8 per persoon.

In een arm land als Hongarije is het misschien een leuk meevallertje en kun je er een week van eten, maar voor mij is dit het equivalent van de kruimels van je bord likken. In Nederland betaalt iemand met minimumloon al meer dan €20 aan belasting, per dag.
Tuurlijk, maar dan nog is het gewoon een meevaller.

We kunnen alles wel groot uitspreiden en uitmiddelen, maar als we dat doen is het per persoon nog steeds net niks. Daarmee kun je alles kapot relativeren.

Om het even in context te plaatsen: we geven momenteel met “moeite” 2.2 miljard richting Oekraïne aan noodhulp. Kunnen we die 4 miljard dus mooi gebruiken om dat gat weer te vullen.
Waarom hebben wij geld nodig om Oekraïne op te bouwen?
We sturen toch ook geen geld naar Syrië (wat voor de verduidelijking ook niet bij de Europese unie behoord).
We sturen toch ook geen geld naar Syrië
Dat doen wij wel. Of althans, voornamelijk (71%) de EU namens ons.

https://www.europa-nu.nl/..._eu_mobiliseert_in_totaal
Tijdens de vierde conferentie van Brussel over de ondersteuning van de toekomst van Syrië en de regio heeft de internationale gemeenschap voor 2020 en daarna in totaal 6,9 miljard euro toegezegd voor Syrië en de landen die de meeste Syrische vluchtelingen opvangen. De Europese Unie neemt 71 % (4,9 miljard euro) voor haar rekening, waarvan 2,3 miljard euro van de Europese Commissie en 2,6 miljard euro van EU-lidstaten. De EU en haar lidstaten zijn de grootste donor in verband met de crisis in Syrië: sinds 2011 hebben zij meer dan 20 miljard euro aan humanitaire, economische en ontwikkelingshulp en steun voor stabilisering vrijgemaakt.
Wie zegt dat de EU daar geld in gaat steken? Uiteraard mag het uit coulance, maar het is niet in steen gebeiteld aangezien Oekraïne geen lid is van de EU.
Oekraine gaat lid worden van de EU, daar mag je wel vanuit gaan, maar buiten dat, hebben alle lidstaten toegezegd bij de wederopbouw te helpen. Dat dit dan binnen EU kader gaat om een en ander te coördineren, lijkt me logisch.
Als hongerije niet meedoet krijgt het ook geen europees geld meer, dus veel van dat soort dreigementen is enkel voor de buhne. Putin hoeft niet bereid te zijn iets te doen, het russische leger zal met of zonder Putin verdreven worden.
Er is nog steeds kans op een referendum voor een Huxit al laten cijfrs gelukkig zien dat dan 2/3 tegen Huxit zal stemmen. En er is nog steeds kans dat Orban ondemocratisch aan de macht blijft middels speciale wetgeving en dan zonder referendum het besluit neemt . Veel zal afhangen van deze winter, niet alleen in hongarije overigens.

Het gaat niet alleen om het verdrijven van het russiche eger, het gaat om het verdrijven van het gevaar. Als rusland in staat van oorlog blijft met ukraine, dat kan alleen door putin te verwijderen.

We dwalen een beetje af
Ja nee, je bent er toch wel achter dat je in Amerika veel features hebt dan in Europa?
Op de EU-begroting van 300 miljard Euro voor 2023 (inclusief Corona-herstelfonds) is dit echt klein bier hoor. Lijkt me zinvoller als al die bedrijven gewoon bona-fide handelen en fatsoenlijk belasting betalen over de winst die ze in de EU behalen, dan hoeven we ook niet steeds jarenlang te procederen om dit soort inkomsten te genereren.
Let op de smiley aan het einde.....
Voor een bedrijf met een market cap van 1,3 biljoen is 4 miljard nog steeds een peulschil. Cost of doing business.
Een market cap is geen geld op de bank.
market cap is de totale waarde van alle aandelen van het bedrijf. Dat is geen geld dat Google heeft of bezit of dat zij ergens voor kunnen inzetten. Het is de theoretische waarde die de aandeelhouders geven aan het bedrijf. Waar je naar wenst te kijken zijn dingen zoals omzet, winst en geldreserves om iets te weten over hoe dit bedrag zich verhoudt tot de cashflow in het bedrijf.
De boete is gebaseerd op de wereldwijde omzet van Alphabet. Destijds was de omzet 94 miljard euro. Die 4 miljard euro boete is dus ruim 4% van de omzet van Alphabet.

Ik vraag me af wat er is gebeurd met de stok achter de deur:
De Europese Commissie meldt dat Google 90 dagen heeft om de inbreuken te stoppen. Doet het dat niet, moet het mogelijk nog eens 5 procent van de wereldwijde dagomzet van moederbedrijf Alphabet als boete betalen.
De boete is gebaseerd op de wereldwijde omzet van Alphabet. Destijds was de omzet 94 miljard euro. Die 4 miljard euro boete is dus ruim 4% van de omzet van Alphabet.
Hoeveel procent van die omzet is behaald met datgene waarover een boete wordt gegeven? Als er 20% van de totale omzet mee wordt gemaakt, dan is 4% van de totale omzet aan boete mogelijk acceptabel.
En wat gaan wij als eindgebruiker er van zien? Juist, alleen maar duurdere producten. Natuurlijk vind ik het goed dat er op de regels gelet word, maar de advocaten etc. doen het volgens mij nu alleen nog maar om hun eigen zakken te vullen. Daarnaast zijn het nog steeds de fabrikanten en de gebruikers die met hun geld kunnen bepalen of een Google, Facebook, Microsoft of welke andere grootmacht door kan blijven gaan. Keuze genoeg.
Daarnaast zijn het nog steeds de fabrikanten en de gebruikers die met hun geld kunnen bepalen of een Google, Facebook, Microsoft of welke andere grootmacht door kan blijven gaan. Keuze genoeg.
Is dat wel zo? Consumenten zijn niet georganiseerd, daarom is het juist makkelijk om ze in een constructie te vangen die voor hun niet gunstig uitvalt. Waaronder Google's grip op Android dus.
In zoverre zie ik dat de consumenten door elkaar worden georganiseerd. De ene helft wil een relatief duurdere Iphone (want status merk) en de andere gaat dan naar Android. Er zijn ook nog een tijdje andere spelers geweest met telefoon software (waaronder Microsoft), maar de consument wilde daar niet voor gaan en die is dus een stille dood gestorven. Zo zie ik het dus dat wij als consument ook georganiseerd te werk kunnen gaan om voor iets anders te kiezen.
Ik vind het daarnaast gewoon nog steeds achterlijk dat een overheid/instantie kan gaan bepalen wat een ontwikkelaar wel of niet in zijn software wil stoppen.
In zoverre zie ik dat de consumenten door elkaar worden georganiseerd. De ene helft wil een relatief duurdere Iphone (want status merk) en de andere gaat dan naar Android.
En waarom denk je dat Apple producten een 'status' hebben? Normaalgesproken zijn statussymbolen gebaseerd op prijs of schaarste/beschikbaarheid. Beide eigenschappen zijn niet in het bijzonder afwijkend van de €500> Android toestellen.

Ik ga je het vertellen: marketing, nagenoeg de meest onderschatte factor in het hele kapitalistische stelsel. Bedrijven als Apple en Google huren al ontzettend lang mensen met een achtergrond in beide cognitieve- en gedrags psychologie in om de marketeers te helpen zoveel mogelijk mensen naar blijvende aankopen te leiden.
Er zijn ook nog een tijdje andere spelers geweest met telefoon software (waaronder Microsoft), maar de consument wilde daar niet voor gaan en die is dus een stille dood gestorven.
Denk je dat consumenten bewust die keuze hebben gemaakt? Of heeft Google heel slim het app aanbod beperkt weten te houden door fabrikanten en ontwikkelaars te betalen voor hun voorkeur?
Zo zie ik het dus dat wij als consument ook georganiseerd te werk kunnen gaan om voor iets anders te kiezen.
Als je invloed van marktpartijen niet meeneemt dan kan dat zo lijken inderdaad, maar de smartphone en advertentiemarkt is niet zoals een foodtruck markt waarbij iedereen evenveel ruimte voor z'n stal/kar krijgt en de beste man moge winnen. Integendeel, het loont niet eens zozeer om een goed product neer te zetten, je moet de klanten met lokken in een constructie waar ze óf niet uit kunnen, óf überhaupt geen keuzevrijheid meer hebben.
Ik vind het daarnaast gewoon nog steeds achterlijk dat een overheid/instantie kan gaan bepalen wat een ontwikkelaar wel of niet in zijn software wil stoppen.
Waarom vind je dat Google dat dan wel mag? Dat is nog krommer, die heeft namelijk een commercieel belang.
Kijk, dit zijn pas bedragen welke wellicht van enig nut zouden kunnen zijn. Wat mij dan weer doet afvragen is, waar gaat dit geld heen? Wie incasseert dat en wat gebeurt er vervolgens mee?
Wordt gewoon bijgeplust als extra, incidentele, baten op de begroting van de EU en komt op die manier, hopelijk, ten goede van de lidstaten
Het algemene fonds/algemene middelen van de EU.

Als we verder binnen budget zouden blijven zou het een korting op de bijdrage voor de volgende periode betekenen (verdeeld over alle landen met de standaard verdeling).

4 miljard klinkt misschien als een leuk bedrag, maar het is nog geen 0.5% van het huidige EU budget (ok, dat is het budget van 6 jaar, maar zolang speelt deze zaak ondertussen ook al)
Kan je nog wat meer verzinsels posten?
1 van de meest bekende:
https://www.trouw.nl/nieu...-oppompen-water~bc510e53/

Het dabacle met de zoon van Famke Halsema. Zoon had achteraf toch geen problemen er aan overgehouden ;)
https://www.ad.nl/binnenl...chtgenoot-br-br~ad805986/

Nog een voorbeeld ;)
https://www.ad.nl/politie...rd-om-corruptie~a5d68191/

En een ander voorbeeld voor mijn 'verzinsels.'
https://nos.nl/artikel/23...-kwetsbaar-voor-corruptie

En dit zijn dan verzinels, toch? Dat is toch echt onze journalistiek. Dat jij dat maar verzinsels vind mag je vinden. Sterker nog, een paar andere Tweakers delen ook je mening ;)

Let op. Dit zijn maar een paar voorbeelden van de velen gevallen dat bekend zijn. Ik hoop natuurlijk dat corruptie niet te hard door loopt, maar dat afschrijven als 'verzinsels' vind ik toch wel erg gewaagd van je.

[Reactie gewijzigd door Thomas A. op 23 juli 2024 04:54]

Hopelijk kan de EU nu eindelijk eens cashen - want we hebben geld nodig voor de Gas!
Kunnen ze al die zakkenvullers in Brussel dit jaar een extra bonus uitkeren, want wij zullen er geen stuiver van krijgen.
Kunnen we nou niet eens met zn allen eens doorzetten op een goed, niet amerikaans, opensource mobiel operating system met er achter een stichting voor het beheer van de appstore inclusief valideren van apps? Sailfish lijkt een aardig begin, maar de apps missen, de pro-x levert ook ubuntu... Je zou denken dat er wereldwijd genoeg tweakers voor te vinden zouden moeten zijn.

Als dan de EU ook de digital identity wallets ook ondersteund op dit alternatief zit er geen 1-op-1 verplichting tot het aanmaken van een account bij google of apple bij...

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.