Microsoft heeft een tekstverwerker voor de command line uitgebracht. Edit is bedoeld voor Windows en kan worden gebruikt in de Terminal, vergelijkbaar met editors zoals Nano of vim. Het programma is opensource beschikbaar.

Microsoft zegt tijdens zijn Build-ontwikkelaarsconferentie dat het Edit algemeen beschikbaar heeft gemaakt. De tool was al een tijdje beschikbaar voor Windows Insiders, maar kreeg weinig ruchtbaarheid. Edit is een tekstverwerker voor de cli die in zowel in de Windows Terminal als in PowerShell kan worden gebruikt. Gebruikers hoeven daarvoor alleen maar het commando edit op te geven, al dan niet met de bestandsnaam erachter.

Edit is daarmee vergelijkbaar met andere cli-editors zoals Nano of vim. Windows had eerder zo'n vergelijkbare editor in de standaard Windows-apps, maar dat was de traditionele MS-DOS Edit-tool die alleen op 32bit-systemen werkte. De tool is volgens Microsoft kleiner dan 250KB, waardoor het weinig opvalt binnen Windows. De tool heeft de mogelijkheid om met keybindings te werken, maar ondersteunt ook muisbediening. Er zijn bindings om verschillende bestanden tegelijkertijd te bewerken, teksten te zoeken en te vervangen en de editor ondersteunt word wrapping.

Volgens Microsoft is de tool handiger in het gebruik dan vim; het bedrijf zegt dat daar veel behoefte aan is. De tool is open source beschikbaar. De volledige broncode staat op GitHub onder een MIT-licentie.

Gamewinkel GOG voegt bescherming via multifactorauthenticatieapps toe aan accounts. Het is vooralsnog alleen mogelijk authenticatieapps te gebruiken en geen hardwaresleutels.

GOG kondigt dat aan op zijn forum. Voorheen was het alleen mogelijk GOG-accounts met 2fa via e-mail te beschermen.

Vooralsnog worden alleen totp- of Time-based One-Time Passwords ondersteund. Dat zijn authenticatieapps zoals Google Authenticator of Authy. Hardwarematige 2fa zoals dat van Yubikeys wordt niet ondersteund, net als passkeys. GOG zegt dat gebruikers eerst e-mailauthenticatie uit moeten schakelen.

ASUS heeft tijdens de Computex-beurs de TUF Gaming T500 getoond. Dat zijn kant-en-klare desktops die voor gaming bedoeld zijn, maar gebruikmaken van laptopprocessors van Intel. De computers hebben daarentegen wel een volwaardige RTX-gpu, maximaal een 5060Ti-model.

ASUS heeft de modellen al een tijd op zijn website staan, maar kondigt ze tijdens de Computex-beurs definitief aan. Het bedrijf brengt nieuwe versies van de bestaande T500-desktops in de TUF Gaming-serie uit, in verschillende configuraties. Op cpu-gebied zijn er twee versies beschikbaar, beide met een Intel Core-H-processor die normaal gesproken bedoeld is voor in laptops.

De T500 is onder andere met een i5-13420H en een i7-13620H beschikbaar. Volgens ASUS presteren deze gamingsocs beter in een volwaardige desktop omdat ze daarin betere airflow krijgen en dus makkelijker koel kunnen blijven. Daardoor is er ook een minder krachtige psu nodig. ASUS noemt niet welke voeding dat is, maar zegt dat er maximaal een 500W-voeding in zit die een 80+ Platinum-certificering heeft en maximaal 1000W-piekverbruik aankan.

Op het gebied van de gpu valt ASUS dan weer niet terug op mobiele modellen. De desktop is verkrijgbaar met kaarten zoals de RTX 3050 en 3060, maar ook met de RTX 5060 met 8GB geheugen of twee versies van de RTX 5060Ti, zowel met 8GB als 16GB geheugen.

De desktops worden geleverd met maximaal 16GB aan SO-DIMM-geheugen, maar dat kan worden uitgebreid tot 64GB, zegt ASUS. Verder zit er 512GB of 1TB aan opslaggeheugen in, in de vorm van een M.2 2280-NVMe-ssd met PCIe 4.0.

De TUF Gaming T500 komt in twee varianten beschikbaar. Eentje daarvan heeft een metalen zijpaneel, de ander een glazen. Het is niet bekend wat het model moet kosten en of het naar Europa komt, en zo ja, wanneer dat is.

Update, 20.43 uur - In de titel stond aanvankelijk RTX 5090, maar dat moet de RTX 5060Ti zijn.

ASUS heeft een router getoond onder het Strix-merk die op zowel de 2,4-, 5- als 6GHz-band werkt. De ROG Strix GS BE18000 heeft acht ethernetpoorten voor 2,5Gbit-verbindingen. De kosten en releasedatum van het apparaat zijn niet bekend.

Tweakers zag de router op de Computex-beurs, maar ASUS heeft daar vooralsnog weinig informatie over openbaar gemaakt. Het gaat om een router in de ROG Strix-serie, waaruit op te maken is dat het apparaat voornamelijk op gamers is gericht. De ROG Strix GS BE18000 is een Wi-Fi 7-router met acht antennes die werkt op drie banden: 2,4GHz, 5GHz en 6GHz. Daarmee haalt de router volgens ASUS een maximale snelheid van 11.529Mb/s.

De ROG Strix GS heeft in totaal acht verbindingspoorten. Een daarvan is bedoeld voor wanverbindingen en de overige zeven voor lanverbindingen. Twee poorten worden specifiek als 'gamingpoort' aangemerkt, maar het is onduidelijk waar die precies voor bedoeld zijn. De GS BE18000 heeft verder nog een niet gespecificeerde quadcoreprocessor met een kloksnelheid van 2GHz en achterop zit een USB 3.0 Type-A-poort.

Details over wanneer de router beschikbaar komt, zijn nog niet bekend. Ook is niet duidelijk wat het product moet kosten. De router staat wel bij de Amerikaanse retailer Best Buy. Daar kost het apparaat 450 dollar. Dat is omgerekend naar euro en inclusief btw ongeveer 484 euro.

Gigabyte heeft de Aorus AI Box getoond, een externe gpu met een Thunderbolt 5-aansluiting. In tegenstelling tot de meeste egpu's is de AI Box niet bedoeld om de interne kaart te wisselen. Het apparaat en de kaart die erin zitten, worden met water gekoeld.

Tweakers spotte de Gigabyte Aorus RTX 5090 AI Box op de Computex-beurs in Taiwan. De naam 'AI Box' is enigszins misleidend; het gaat feitelijk om een behuizing met een RTX 5090 van Nvidia erin die kan worden gebruikt als externe videokaart voor bijvoorbeeld laptops. Er zijn al meer van zulke apparaten, zoals ASUS' XG Station 3-dock, die ook een RTX 50-kaart moet krijgen, maar wat ASUS op de beurs nog niet toont. Gigabytes nieuwe apparaat werkt, net als ASUS' dock, met een Thunderbolt 5-verbinding en Thunderbolt DisplayPort-passthrough.

Het apparaat heeft verder USB4 2.0 en drie USB 3.2 Gen 2-poorten, waarvan in ieder geval sommige Power Delivery 3.0 ondersteunen. Er zit ook een 2,5Gb-ethernetpoort op het apparaat.

Gigabyte zegt dat de videokaart zijn eigen WaterForce-waterkoelsysteem bevat, maar geeft daar verder weinig details over. Het is niet duidelijk wanneer het apparaat uit moet komen en wat het gaat kosten.

Gigabyte laat op Computex de MO27Q28G zien, de eerste oledmonitor op basis van een Meta 3.0-woledpaneel. Het 27"-scherm met 2560x1440-pixelresolutie haalt daardoor een piekhelderheid van 1500cd/m². De monitor moet in het derde kwartaal uitkomen.

De woledpanelen die in de huidige generatie monitors worden gebruikt, hebben een drielaagsopbouw, terwijl de nieuwe extra heldere oledtelevisies van LG een 4-stackpaneel hebben. Bij de tv's maakt dat nieuwe paneel, ook wel Meta 3.0, een hogere helderheid mogelijk. Dat geldt ook voor de MO27Q28G-monitor van Gigabyte. Die biedt een piekhelderheid van 1500cd/m² bij hdr-weergave. Bij huidige woledschermen is 1300cd/m² het maximum. QD-oledmonitors komen momenteel niet verder dan 1000cd/m². Evenals bij de meeste huidige woledschermen heeft het paneel van de MO27Q28G een matte coating; het scherm heeft nog steeds een subpixelindeling met rode, groene, witte en blauwe subpixels.

De MO27Q28G beschikt over een 280Hz-refreshrate. Dat is iets hoger dan de meeste huidige woledschermen met een 2560x1440-pixelresolutie, die tot 240Hz gaan. Het scherm heeft certificering voor AMD FreeSync en Nvidia G-SYNC en een Vesa DisplayHDR True Black 500-logo en zou 99 procent van het DCI-P3-kleurbereik kunnen weergeven. De monitor rust op een hoogteverstelbare voet die lijkt op die van huidige Gigabyte-schermen zoals de MO27Q2, met een zuilvormige poot en een zeshoekige basis. Ook de kvm-functionaliteit, die op veel huidige Gigabyte-monitors is te vinden, zit op de MO27Q28G. Het merk geeft drie jaar garantie tegen inbranden.

Gigabyte zegt op de beursvloer tegen Tweakers dat de monitor in juli wordt uitgebracht. Het scherm zou 500 dollar gaan kosten zonder BTW. Wanneer de monitor hier precies te koop zal zijn en wat deze in euro's gaat kosten is nog niet bekend.

Update 20-5, 10:20: Prijs en introductiemoment zijn aangepast naar aanleiding van nieuwe informatie van Gigabyte.

Nvidia werkt aan nieuwe RTX PRO-servers voor enterprisedoeleinden. Deze servers zijn elk uitgerust met maximaal acht gpu's op basis van de Blackwell-architectuur en hebben samen bijna 800GB aan gezamenlijk GDDR7-geheugen.

De nieuwe Nvidia RTX PRO-servers worden geleverd met maximaal acht RTX PRO 6000-videokaarten op basis van de Blackwell-architectuur. Deze gpu's beschikken ieder over 24.064 CUDA-cores; dat zijn er 2304 meer dan in een RTX 5090 voor consumenten. De videokaarten beschikken ook stuk voor stuk over 96GB GDDR7-geheugen met ecc, voor een gedeelde geheugenpool van in totaal 764GB met een onderlinge bandbreedte van 13TB/s. De kaarten hebben bovendien allemaal een tbp van 600W.

Een server met acht van deze kaarten is in totaal goed voor 30 petaflops aan fp4-rekenkracht en 1,32 petaflops aan fp32-prestaties. Daarmee zijn de RTX PRO-servers volgens Nvidia vooral bedoeld voor AI-doeleinden, hoewel de servers bijvoorbeeld ook gebruikt kunnen worden voor het in real time renderen van fotorealistische 3d-beelden.

De servers worden verder voorzien van BlueField 3-dpu's voor het versnellen van opslag- en netwerktaken en krijgen daarnaast een ConnectX-8 SuperNIC-switch. Deze switch is gebaseerd op PCIe 6.0 en biedt een bandbreedte van 800GB/s. De ConnectX-8-switch kan worden gebruikt om meerdere RTX PRO-servers te clusteren tot één geheel.

De RTX PRO-servers verschijnen per direct voor enterpriseklanten. Verschillende bedrijven bieden systemen op basis van de servers aan, waaronder Cisco, Dell, HPE, Lenovo, Gigabyte en Supermicro.

Foto's: Tweakers

Microsoft laat bedrijven hun agents voortaan ook trainen op interne datasets. Dat heet Copilot Tuning; bedrijfsgegevens blijven daarbij in een Microsoft 365-omgeving staan. Ook wordt het mogelijk meerdere agents in Copilot Studio samen te laten werken.

Microsoft zegt dat Copilot Tuning bedoeld is om zogenaamde 'agents' in Copilot Studio beter te kunnen trainen en aan te passen op specifieke data, workflows of processen in het bedrijf zelf. Het gaat dan om de 'agents' die zakelijke gebruikers kunnen maken in Copilot Studio, zoals chatbots. Door die beter te trainen en bij te werken op interne data, moeten die beter aansluiten bij het bedrijf. Microsoft geeft als voorbeeld een advocatenkantoor dat een agent kan maken dat de juiste tone of voice en specifieke expertise van het kantoor kan inzetten bij het aanmaken van standaarddocumenten. Microsoft zegt dat data die daarbij worden gebruikt alleen in de Microsoft 365-omgeving van het bedrijf blijven staan en dat het bedrijf die verder niet gebruikt om andere AI-modellen te trainen.

Het wordt verder ook mogelijk meerdere agents in Copilot Studios naast elkaar te gebruiken en informatie met elkaar uit te laten wisselen. Zo kunnen ze bijvoorbeeld taken beleggen bij andere agents die die taak beter kunnen uitvoeren.

Het wordt ook makkelijker agents te beheren in een zakelijke omgeving. De agents moeten weliswaar worden aangemaakt in Copilot Studio of via Azure, maar kunnen daarna via Entra een eigen 'Entra Agent ID' krijgen waardoor ze op dezelfde manier in een systeem staan als doorsnee gebruikers.

GitHub krijgt ondersteuning voor zogenaamde 'agents'. Dat zijn chatbots die semi-geautomatiseerd taken kunnen uitvoeren. Op die manier kan Copilot zelfstandig GitHub-issues oplossen in een aparte omgeving. Ontwikkelaars kunnen die via push doorvoeren.

Microsoft toonde de Copilot-agents tijdens zijn Build-ontwikkelaarsconferentie. Het gaat om vergelijkbare agents zoals die sinds vorig jaar in Copilot zitten. Het verschil is dat de agents nu ook in GitHub verschijnen.

De agents zijn zowel vanuit de webinterface als de command line aan te sturen. Ontwikkelaars kunnen aan Copilot Chat vragen een pullrequest toe te wijzen aan Copilot. Die maakt dan via GitHub Actions een virtuele machine aan en kopieert daar de volledige repo naartoe. Vervolgens probeert de agent het request op te lossen of erop te reageren. Gebruikers kunnen daarbij ook toegang verlenen tot data van buiten GitHub als de agent daar behoefte aan heeft.

Copilot komt na een tijd met een draft van een pullrequest waarbij de beheerder wordt getagd voor een review. Microsoft benadrukt dat de programmeur zelf altijd akkoord moet geven op veranderingen. Ook kunnen agents alleen pushen naar een branch die ze zelf hebben aangemaakt en niet naar andere branches binnen een repo.

De agents komen beschikbaar voor gebruikers met een Copilot Enterprise- of een Copilot Pro+-abonnement. Daarnaast is het ook mogelijk de agents te activeren in diverse ide's. Microsoft noemt naast Visual Studio specifiek Xcode, Eclipse en Jetbrains, maar zegt dat dat voorbeelden zijn.

Microsoft maakt het Windows Subsystem for Linux opensource beschikbaar. Het gaat om de volledige broncode van versie 2.5.7, de recentste versie van WSL. Daarvan zijn sommige onderdelen al beschikbaar onder een MIT-licentie, maar het wordt nu mogelijk om zelf WSL als build te maken en overal pullrequests op te doen. Lxcore.sys wordt niet opensource.

Microsoft maakt WSL, het Windows Subsystem for Linux, tijdens zijn Build-ontwikkelaarsconferentie opensource beschikbaar. Vooraf noemt het bedrijf niet onder welke licentie dat gebeurt, maar op het moment zijn bepaalde onderdelen van WSL al openbaar beschikbaar onder een MIT-licentie die het toestaat de code aan te passen en verder te verspreiden.

Volgens Microsoft gaat het om de volledige achterliggende broncode van het volledige WSL 2, wat de actuele versie is van de software. Windows Subsystem for Linux werd in 2016 opgezet als software om Linux te kunnen draaien op Windows-apparaten. Kort daarna werd onder andere Ubuntu beschikbaar in de Windows Store. In 2019 kwam er een nieuwe versie van WSL beschikbaar, die de Linux-kernel had geïntegreerd. Sindsdien bestaan er twee versies van WSL naast elkaar: het originele en het nieuwe WSL 2. Microsoft zegt dat voornamelijk nog wordt gewerkt aan versie 2, waarvan WSL 2.5.7 de actueelste is. Die versie wordt nu openbaar gemaakt.

Microsoft zegt dat het jaren heeft geduurd voor het de broncode openbaar kon maken. Het bedrijf verwijst daarbij zelfs naar het allereerste issue van WSL ooit, waarin gebruikers vroegen de tool openbaar te maken. Microsoft zegt dat de tool 'zelfs zonder volledige toegang tot de broncode' alleen kon groeien dankzij alle hulp vanuit de community. Bepaalde onderdelen van WSL, zoals de Linux-kernel en ondersteuning voor Wayland waren al opensource beschikbaar, maar de volledige broncode was dat nog niet.

Twee onderdelen blijven wel closedsource. Dat zijn Lxcore.sys,, de kerneldriver voor de originele WSL, en P9rdr.sys en p9np.dll, die filesystems beheert van Windows naar Linux. Die zijn onderdeel van Windows en dat blijft afgesloten, zegt Microsoft.

ASUS brengt drie nieuwe laptops in de TUF Gaming-serie met daarin een RTX-50-kaart. Het gaat om twee nieuwe versies van de A-modellen waar nu een RTX 5060 of 5070-gpu in zit en een F-model met daarin die laatste gpu. In de F16 zit een Core Ultra 9 275HX.

Tweakers spotte de nieuwe modellen op de Computex-beurs in Taiwan. Het bedrijf brengt daar nieuwe versies van de TUF Gaming-laptops die het bedrijf vorig jaar al uitbracht, met de videokaart als grootste verschil. De TUF Gaming A14 en A16 zijn twee laptops van 14 en 16 inch groot. De A14 heeft een AMD Ryzen AI 7 350-processor met Copilot+ waarmee het mogelijk is AI-taken op het apparaat uit te voeren. Dat wel een kleine downgrade, aangezien de Ryzen AI 7 350 minder threads en cores heeft dan de Ryzen AI 9 HX 370 die in het vorige A14-model zat. Wel heeft de A15 een krachtigere gpu; in het model van vorig jaar zat nog een Nvidia RTX 4060, nu is dat een RTX 5060 geworden. De volledige specificaties van het apparaat zijn nog niet bekend, maar dat lijkt in de eerste plaats dezelfde beeldschermspecificaties te krijgen; de nieuwe A14 heeft een niet gespecificeerde 2,5K-resolutie met een verversingssnelheid van 165Hz.

De nieuwe ASUS TUF Gaming A16 heeft een Ryzen 9 8940HX-soc, tegenover een Ryzen AI 9 HX 370 in het eerdere model. Ook hierbij is de videokaart bijgewerkt naar een hoger model; dat is hier geen RTX 4070 maar een 5070. Wat verder opvalt is dat de PCIe 4.0-ssd's en het DDR5-5200-geheugen allebei te upgraden zijn. Tweakers haalde dat in een review vorig jaar nog aan als een van de nadelen van de laptops. Verder toont ASUS ook nog een A18-model, dat in eerste opzicht dezelfde specificaties lijkt te hebben als het A16-model, maar de volledige specificaties zijn nog niet beschikbaar.

ASUS heeft daarnaast ook de F16 getoond. Dat lijkt in veel opzichten hetzelfde model als de A16, maar er zit een andere processor in. De F-serie wordt met een Intel-soc geleverd, specifiek de Core Ultra 9 275HX. Ook is het geheugen iets anders; dat is DDR5-5600 geheugen, maar dat is ook in dit model wel te wisselen.

Update, 22 mei - In het intro stond aanvankelijk dat de F-serie met een Ryzen-soc werd geleverd, maar dat is een Intel Core Ultra 9 275HX.

Hackers hebben data gestolen van honderdduizenden Britten die juridische bijstand hebben aangevraagd bij een overheidsorgaan. Het gaat onder meer om persoonsgegevens, informatie crimineel verleden en financiële gegevens.

Het lek vond plaats bij een online platform van het Legal Aid Agency, een Britse overheidsinstantie die juridisch advies verleent aan mensen met een laag inkomen. Advocaten en andere rechtsbijstandsverleners konden via dat platform hun werkzaamheden registreren en overheidsbetalingen ontvangen.

Hackers hebben bij de aanval 'een significante hoeveelheid aan persoonlijke data' gestolen van mensen die sinds 2010 gebruik hebben gemaakt van dat platform. Het gaat onder meer om naam- en adresgegevens, geboortedata, identificatienummers, crimineel verleden, werksituatie en financiële gegevens zoals schulden en betalingen.

Het Britse ministerie van Justitie, verantwoordelijk voor het agentschap, ontdekte de aanval op 23 april en dacht aanvankelijk dat het lek vooral aanbieders van rechtsbijstand trof. Op 16 mei bleek dat de aanval groter was en ook aanvragers van rechtsbijstand onder de slachtoffers vielen. Het ministerie zegt tegen The Guardian dat het lek honderdduizenden mensen treft in Engeland en Wales. De hackers spreken volgens de krant over 2,1 miljoen 'datastukken', wat niet onafhankelijk is bevestigd.

Het ministerie zegt tegen de krant dat de kwetsbaarheden in het systeem 'al jaren bekend zijn' en heeft de politiek onvoldoende gedaan om de problemen op te lossen. Het platform is inmiddels offline gehaald. Verleners moeten hun werkzaamheden nu via e-mail of telefonisch doorgeven. De komende weken moet er een verbeterd systeem online komen om het gehackte platform te vervangen. Het ministerie waarschuwt getroffenen om alert te zijn en bij twijfel iemands identiteit extra te verifiëren.

Gigabyte heeft tijdens Computex zijn AI TOP Atom-mini-pc aangekondigd. Het is een aangepaste versie van de DGX Spark-mini-pc die Nvidia eerder dit jaar presenteerde. In deze pc zit een Nvidia GB10-chip waarop een Arm-cpu is gecombineerd met een Blackwell-gpu.

De Gigabyte AI TOP Atom is een van de eerste aangepaste DGX Spark-ontwerpen. Het apparaat heeft een eigen ontwerp, maar lijkt verder exact dezelfde specificaties als Nvidia's eigen mini-pc te hebben. De versie van Gigabyte heeft bijvoorbeeld een behuizing met een relatief open voorkant voor de airflow. Bovendien heeft deze AI TOP Atom upgradebare ssd's via M.2-slots aan de achterkant van het moederbord, in tegenstelling tot de DGX Spark.

Het systeem draait verder op een GB10-soc, die door Nvidia en MediaTek is ontwikkeld. De chip heeft twintig Arm-cores, verdeeld over tien Cortex-X925-kernen en tien Cortex-A725-cores. Deze kernen worden bijgestaan door een Nvidia Blackwell-gpu met een onbekend aantal CUDA-cores, die wel tot 1000Tops aan fp4-rekenkracht moet leveren.

Het apparaat heeft verder een ConnectX-7-switch met bijbehorende poort aan de achterkant. Daarmee kunnen gebruikers meerdere AI TOP Atom-systemen clusteren met een bandbreedte van 400Gbit/s. Aan de achterkant zitten ook USB-poorten, een HDMI-aansluiting, een ethernetpoort met 10Gbit/s-ondersteuning en de aan-uitknop.

De AI TOP Atom is, net als de Nvidia DGX Spark, niet zozeer bedoeld voor consumenten. In plaats daarvan is deze pc vooral bedoeld voor het draaien en finetunen van AI-modellen. Gigabyte zegt dat het systeem AI-modellen van maximaal 200 miljard parameters kan draaien en tot 70 miljard parameters kan finetunen. Het apparaat zal dan ook niet goedkoop worden, hoewel Gigabyte nog geen concrete prijzen noemt. Nvidia DGX Spark-apparaten kosten doorgaans rond de 3000 euro.

Foto's: Tweakers

Het aantal Nederlandse laadpunten is in 2024 met 25 procent gestegen, blijkt uit cijfers van de NAL. Dat is 5 procentpunt minder dan een jaar eerder, terwijl de NAL destijds zei dat de groei juist moet toenemen. De organisatie vreest nu voor 'stagnatie op den duur'.

Nederland heeft nu 183.704 publieke laadpunten, meldt de Nationale Agenda Laadinfrastructuur, een samenwerkingsverband van verschillende overheidsorganen en netbeheerders. Het plaatsingstempo neemt onder meer af doordat er de afgelopen jaren een aantal grote aanbestedingen is gestart. Hierbij worden er in het begin 'aanzienlijk minder laadpalen' geplaatst, schrijft de NAL. Ook wordt er verwezen naar netcongestie in enkele regio's en een tijdelijk personeelstekort in Noord-Nederland. "Daarnaast wordt er nu vooral datagestuurd gewerkt, wat soms tot een lagere plaatsingsbehoefte leidt."

Dat overvolle stroomnet en een tekort aan installateurs kunnen 'op den duur' zorgen voor stagnatie, zegt de NAL, naast een gebrek aan transparantie bij de verschillen in laadprijzen van publieke laadpalen. Met name in Utrecht, Gelderland en Flevoland loopt het energienet tegen de grenzen aan. De NAL zegt dat door slimmer te sturen op de plaatsing, het gebruik en tijdstip van laden, laadpunten juist kunnen bijdragen aan het afvlakken van piekbelasting en efficiënter gebruik van het huidige energienet. "Overheden hebben hierin een belangrijke sturende rol, door gericht te plannen, data-gedreven keuzes te maken en samen te werken met netbeheerders en marktpartijen aan integrale oplossingen."

Het gros van de 183.704 laadpunten is volledig publiek. Met laadpunten bedoelt de NAL een aansluiting voor een elektrische auto. Een laadpaal heeft bijvoorbeeld vaak twee laadpunten. Minder dan de helft van de laadpunten zijn semi-publiek. De rest bestaat uit snelladers met een vermogen van 50kW of meer. Hierbij gaat het om 1200 laadstations met 5800 laadpunten, 'waaronder steeds meer krachtige laders van 350kW of meer'.

Het is voor het eerst sinds de NAL in 2019 werd opgericht dat de groei van het aantal publieke laadpunten afneemt. Dit terwijl de Nationale Agenda vorig jaar juist zei dat er een verdere versnelling nodig is. "Het tempo moet de komende jaren fors omhoog om de verwachte groei van elektrisch vervoer de komende periode bij te houden", zei NAL-voorzitter Gerben-Jan Gerbrandy destijds. In 2023 werden er per maand ruim 1900 nieuwe laadpunten geplaatst; dit is vorig jaar gedaald tot maandelijks 1600 nieuwe publieke laadpunten.

Wooting heeft de Wooting 60HE v2 aangekondigd. Het betreft een analoog toetsenbord met een aluminium behuizing en een maximale pollingrate van 8000Hz. Hierdoor kan het toetsenbord een latency van 0,125ms halen. Het toetsenbord komt het vierde kwartaal op de markt.

Op de productpagina van de Wooting 60HE v2 staat te lezen dat de pollingrate van 8000Hz enkel kan worden behaald via de zogenaamde Tachyon Mode. De rgb-verlichting wordt in deze modus uitgeschakeld. De aluminium behuizing werd volgens de fabrikant onder handen genomen waardoor er nu sprake is van een friction-fit mount.

Het toetsenbord beschikt over de zogenaamde Lekker Tikken-switches. De actuation range van deze lineaire switches ligt tussen 0,1mm en 4,0mm. De switches kunnen naar verluidt 100.000.000 toetsaanslagen aan. De Wooting 60HE v2 kan met een reguliere spatiebalk worden aangekocht, maar ook met een gesplitst exemplaar. Het is nog niet duidelijk hoeveel de Wooting 60HE v2 moet kosten.

Er zijn beelden verschenen waarop voor het eerst te zien is hoe text-to-speech en live-ondertitels van Nintendo GameChat werken. Uit een video blijkt dat de gebruiker een virtueel toetsenbord kan oproepen waarna het Switch 2-besturingssysteem de ingevoerde tekst naar spraak omzet.

Leaker OatmealDome heeft de beelden gedeeld via Bluesky. Op een videofragment is te zien hoe een gebruiker eerst tekst via het virtuele toetsenbord van de spelconsole invoert en hoe het systeem de tekst vervolgens in Japanse spraak vertaalt. De leaker deelt in een tweede Blueskypost een screenshot met daarin de werking van de liveondertitelfunctie. Daaruit blijkt dat de uitspraken van andere spelers als tekst in een chatbox kunnen worden getoond.

Correctie, 15.45 uur - De oorspronkelijke titel van het nieuwsbericht luidde: ‘Gamechat-functie Nintendo Switch 2 krijgt text-to-speech en liveondertiteling’. In het artikel werd uitgelegd hoe de functies werken, met de kanttekening dat het nog onduidelijk was of ze ook in het Nederlands beschikbaar zouden zijn. Die informatie bleek niet te kloppen. Dankzij een reactie van Tweakers-gebruiker JackAvery werd duidelijk dat het bestaan van de functie al sinds april bekend is via de website van Nintendo. Het artikel is daarop aangepast: de focus ligt nu op de eerste beelden waarop de werking van de functies te zien is.

Gigabyte heeft moederborden uitgebracht voor AMD's Ryzen X3D-processors met 3D V-Cache. De De X870 Aorus X3D's hebben extra gekoelde M.2-slots en komen zowel in het zwart als het wit beschikbaar. De borden maken het mogelijk de X3D Turbo Mode in de bios in te schakelen.

Gigabyte toonde drie moederborden in zijn X3D-serie, die voor het topsegment AMD-processors bedoeld zijn. De borden hebben de X870E-chipset aan boord en zijn voorzien van enkele extra's die specifiek op gamers zijn gericht. De voornaamste extra functie is dat je in het bios eenvoudig de X3D Turbo Mode kunt inschakelen, waarbij direct allerlei optimalisaties voor de X3D-cpu's worden toegepast. Oudere borden hebben deze functie inmiddels overigens ook gekregen met bios-updates.

Een andere extra feature is dat Gigabyte de driver voor de onboard wifi-chipset heeft ingebakken in de bios. Zo is het mogelijk Windows te installeren zonder afzonderlijk eerst een driver voor de netwerkverbinding te moeten installeren, waarvoor in de praktijk vaak een andere pc nodig is. De driver is opgeslagen in de bios-flash, die daarvoor twee keer zo groot gemaakt is.

Ook nieuw is de M.2 EZ-Flex, een methode om ssd's onder de heatsink van het moederbord te monteren. Daarbij maken de heatpads beter contact met de onderkant van de ssd's om ze beter te koelen. Foam voetjes onder de heatpad voor de onderkant van de ssd drukken de pads harder tegen de drive, waardoor het verbeterde contact volgens Gigabyte voor tot twaalf graden koelere ssd's kan zorgen. De heatsinks zitten met een quick release clip vast. Dankzij magneetjes worden de heatsinks bovendien gemakkelijk op hun plaats geklikt: Gigabyte noemt dat M.2 EZ-Match.

Gigabyte kondigde de borden aan als Ice-versie, dus als geheel witte moederborden. In de previewruimte toonde het bedrijf echter naast witte Ice-borden echter ook zwarte varianten.

De drie X3D-moederborden zijn de X870E Aorus Elite X3D (Ice), de Aorus Pro X3D (Ice) en de X870 Aorus Master X3D (Ice). Het gaat om AM5-borden in atx-formaat met voorgeïnstalleerde i/o-shields, quick-releaseknoppen voor de videokaart en in het geval van het Master-bord een ingebouwd scherm in de i/o-heatsink. In tegenstelling tot de recent aangekondigde Stealth Ice-borden zitten de powerconnectors van de X3D-borden gewoon aan de voorkant.

De Gigabyte X870E Aorus Elite X3D, Aorus Pro X3D Ice en Aorus Master X3D.

Na ASUS introduceert ook Gigabyte een 'kabelloze' videokaart in zijn Aorus Stealth-serie. Waar ASUS de 12V-2X6-stroomkabel volledig vervangt door een slotconnector op een bijpassend BTF-moederbord, werkt Gigabyte de kabel simpelweg binnen de videokaart weg naar beneden.

Gigabyte plaatst de stroomconnector bij zijn nieuwe Aorus RTX 5090 Stealth Ice aan het uiteinde van de printplaat, die een stuk korter is dan de koeler. Achter de derde ventilator maakt de stroomkabel dan een bocht naar beneden, waar een uitsparing in de shroud van de koeler is aangebracht. De kabel kan via die opening rechtstreeks in de kabelmanagementgaten naast de moederbordtray in een behuizing verdwijnen. Dat concept doet denken aan de Sapphire Nitro+, die we ook in onze recente RX 9070 XT-round-up bespraken, al voorziet Gigabyte niet in de door Sapphire meegeleverde magnetische backplate om de opening in de achterkant aan het zicht te onttrekken.

Vorige week kondigde Gigabyte al enkele nieuwe AMD-moederborden in de Aorus Stealth-serie aan, gebaseerd op de B850- en X870-chipsets. Deze moederborden hebben vrijwel alle connectors aan de achterzijde, maar dus geen speciale voorziening voor het voeden van de videokaarten, zoals bij de implementatie van ASUS. Net als de moederborden wordt de videokaart uitsluitend in het wit uitgebracht.

Het Nederlandse treinvervoersbedrijf NS biedt vanaf 1 juni geen reisinformatie en klantenservice meer aan via X. Volgens de NS gebruiken steeds minder mensen het socialemediaplatform en is de toon op X ook verhard.

De NS verwijst klanten met vragen door naar de chatfunctie op de website. Die is volgens het bedrijf veel geschikter voor klachtenbehandeling. De NS vermeldt in een persbericht ook de telefoonoptie en de NS-app. Die app krijgt dit najaar ook een chatfunctie. De Nederlandse Spoorwegen begon in 2010 met X, toen nog Twitter. Het X-account zal blijven bestaan en wordt voorlopig niet verwijderd.

Ook de NMBS in België besloot onlangs om te stoppen met X. Die beslissing werd op 19 maart genomen.

📢 Vanaf 1 juni verwijzen we je graag door naar onze chat op https://t.co/HsSxcVrdLb en/of onze NS-app voor al je al je NS-gerelateerde vragen. Deze platformen zijn aangepast aan alle vragen en we denken hiermee een goed alternatief te hebben. Dit X account blijft bestaan, maar…

— NS online (@NS_online) May 19, 2025

HP introduceert twee nieuwe OmniBook-laptops, die beide beschikken over een Qualcomm Snapdragon X-soc. Het betreft een 14"- en een 16"-model, die in de komende maanden verschijnen vanaf 799 en 849 dollar.

HP kondigde de twee laptops aan tijdens de Qualcomm-keynote in Taipei. De fabrikant positioneert de OmniBook-modellen in het 'mainstreamsegment'. De laptops komen met een Snapdragon X- of Snapdragon X Plus-chip van Qualcomm beschikbaar. Daarmee beschikken ze allebei over acht Oryon-cpu-cores, hoewel de Plus-socs wat hoger geklokt zijn. De twee laptops ondersteunen ook allebei Copilot+ voor extra AI-functies in Windows.

De OmniBook 5 14 beschikt over een 14"-oledscherm met een resolutie van 1920x1200 pixels. De 16"-variant heeft dezelfde schermspecificaties, alleen met een groter diagonaal van 16". Verder zijn de laptops identiek aan elkaar. Ze kunnen beide bijvoorbeeld geleverd worden met maximaal 32GB ram en 1TB ssd-opslag.

Het 14"- en 16"-model hebben ook beide dezelfde accucapaciteit van 59Wh. Het instapmodel met 14"-scherm en Snapdragon X-soc haalt daarmee een accuduur van 34 uur tijdens het bekijken van video's, stelt HP. De fabrikant deelt geen accuduurcijfers tijdens actiever gebruik van de laptop. De modellen hebben verder een 1080p-webcam met IR-sensor voor Windows Hello-gezichtsherkenning, Wi-Fi 6E, twee USB-C-poorten, een USB-A-aansluiting en een 3,5mm-combojack.

HP brengt de OmniBook 5 14 en OmniBook 5 16 in juli uit, in ieder geval in de VS. De twee laptops komen dan respectievelijk verkrijgbaar met een adviesprijs vanaf 799 en 849 dollar, wat omgerekend en met btw neerkomt op 857 en 911 euro.

Intel heeft voor het eerst een werkende Panther Lake-processor gedemonstreerd. Dat deed de chipfabrikant tegenover Tweakers en andere journalisten in Taipei, waar nu de Computex-beurs plaatsvindt. De eerste laptops met Panther Lake komen pas begin 2026 op de markt.

Hoewel er officieel geen Taakbeheer-venster geopend mocht worden, was het een slecht bewaard geheim dat de gedemonstreerde cpu een 16-core-exemplaar betrof. Het cpu-gedeelte van de chip bestaat volgens eerdere geruchten uit vier P-cores, acht E-cores en nog eens vier extra zuinige LP-E-cores, die vermoedelijk niet in de compute-tile, maar in de soc-tile zitten, zoals eerder bij Meteor Lake het geval was. Geen van de cores ondersteunt hyperthreading.

Op de getoonde chip waren duidelijk een vijftal tiles te onderscheiden. Intel wil nog niet zeggen welke tile waarvoor dient en op welk procedé iedere tile wordt gefabriceerd. De grootste tile is vermoedelijk de compute-tile met de cpu-cores, terwijl de andere tiles de geïntegreerde gpu, de soc-functionaliteit en extra i/o huisvesten. De kleine tile rechtsonderin is vermoedelijk een inactieve 'filler tile' om de package rechthoekig te maken.

Panther Lake is de opvolger van de laptopchips gebaseerd op Arrow Lake en moet tegelijk de zuinige Lunar Lake-chip opvolgen, want daar komt geen vervolg meer op. Panther Lake wordt vermoedelijk op de markt gebracht als de Core Ultra 300-serie. Oorspronkelijk zouden de processors, die voor in elk geval een deel van de tiles gebruikmaken van het nieuwe 18A-productieproces, in de tweede helft van 2025 op de markt komen. Nu spreekt Intel van massaproductie in de tweede helft, en een 'consumenten-ready launch' in het begin van het nieuwe jaar.

Ubisoft wil van Assassin’s Creed, Rainbow Six en Far Cry miljardenfranchises maken. De games moeten bovendien een 'evergreen'-status krijgen. Dat werd verteld tijdens de bespreking van de kwartaalcijfers van het bedrijf. De nieuwe dochteronderneming zal hierbij een cruciale rol spelen.

Uit de financiële documenten die Ubisoft heeft gedeeld, blijkt dat het Franse gamebedrijf de kwaliteit van zijn verhaalgedreven singleplayergames wil verbeteren, maar ook zijn liveservicesaanbod verder wil uitbreiden en zijn zelfontwikkelde technologie wil inzetten om meer content te creëren. Ubisoft wil ook meer inzetten op de mobiele gamingmarkt en op de Chinese markt.

De doelstellingen moeten via de nieuwe dochteronderneming worden behaald. Dit bedrijf werd in maart van dit jaar aangekondigd en moet een cruciale rol spelen in de verdere groei van Assassin’s Creed, Rainbow Six en Far Cry. Ubisoft denkt dat deze franchises goed gepositioneerd zijn in de markten voor openwereld- en liveservicegames en claimt dat deze games voor de komende vijf jaar een sterke line-up zullen hebben.

ASUS toont op Computex een lcd-monitor met een refreshrate van 610Hz, voorzien van een 24,1"-TN-paneel met een resolutie van 1920x1080. Het scherm zou een inputlag van 0,8ms bieden en ondersteunt een geavanceerde vorm van motion blur reduction.

De ROG Strix Ace XG248QSG, zoals het scherm heet, is volgens ASUS 's werelds snelste gamingmonitor. Die bewering is volgens het persbericht gebaseerd op een inventarisatie van schermen met verversingssnelheden tot 610Hz. Het Chinese Koorui toonde begin dit jaar echter al een lcd-monitor met 750Hz-refreshrate.

ASUS voorziet de XG248QSG van een hoogteverstelbare voet die compacter is dan die van de huidige generatie XG-monitors. Het TN-paneel met resolutie van 1920x1080 pixels kan negentig procent van de DCI-P3-kleurruimte weergeven. Dat is vergelijkbaar met de ROG Swift Pro PG248QP, een 540Hz-monitor die ASUS eind 2023 uitbracht. Volgens ASUS biedt de nieuwe monitor een nog lagere inputlag van 0,8ms en een minimale responstijd van 0,1ms.

De XG248QSG beschikt ten opzichte van de eerdere monitor ook over een verbeterde vorm van motion blur reduction, die een scherper beeld en een tot drie keer hogere helderheid mogelijk maakt als de functie aan staat. ASUS noemt dat ELMB 2. De techniek werkt doordat het backlight bestaat uit twee ledstrips met tien ledjes langs de korte zijkanten van het scherm. De ledjes lichten een voor een op en de knippering van het backlight volgt zo de verversing van het paneel, zodat het beeld overal even scherp is. Bij veel andere schermen met motionblurreduction kan het backlight alleen als een geheel knipperen. Evenals eerdere ASUS-gamingmonitors ondersteunt de XG248QSG ELMB Sync om motion blur reduction samen met G-SYNC of FreeSync te kunnen gebruiken.

Fabrikanten BenQ en AOC brachten eerder dit jaar al 600Hz-monitors uit met vermoedelijk dezelfde panelen. In ieder geval zijn ook deze schermen gebaseerd op TN-panelen. Ze kunnen negentig procent van de DCI-P3 kleurruimte weergeven, en ze hebben een soortgelijke technologie aan boord met backlight eds aan weerszijden van het scherm, die bij het gebruik van motion blur reduction een voor een oplichten.

ASUS heeft nog geen prijzen of beschikbaarheid bekendgemaakt voor de ROG Strix Ace XG248QSG.

ASUS heeft zijn nieuwste ROG-randapparatuur getoond tijdens de Computex. Het eerste 'split-keyboard' van het bedrijf is de ROG Falcata, een toetsenbord dat in twee helften gedeeld is. De Harpe II Ace- heeft een gewicht van 48 gram en is onder andere bedoeld voor e-sports.

Het ASUS ROG Falcata-toetsenbord is een gespleten toetsenbord dat voor zowel ergonomie als e-sports ontworpen is. De Falcata heeft een 75%-lay-out en kan als compact 'heel' toetsenbord gebruikt worden, of in 'split mode', waarbij de twee toetsenordhelften verder van elkaar worden geplaatst voor betere ergonomie. De hoogte van het keyboard met verschillende voetjes aangepast kan worden.

Ook is het mogelijk om enkel de linkerhelft van het toetsenbord, waar de WASD-toetsen zich bevinden, te gebruiken om tijdens het gamen meer ruimte voor de muis te creëren. Wanneer de toetsenbordhelften samen gebruikt worden, zijn ze onderling verbonden met een USB-kabeltje. Een directe elektrische verbinding tussen de helften wordt niet gemaakt en een magnetische verbinding is wegens de gebruikte hall effect-switches niet mogelijk. ASUS levert zowel een kort als een langer USB-kabeltje mee.

De Falcata bevat de tweede generatie RGB HFX-switches. Dat zijn hall effect-switches die met een magneet in de switch en sensor op het pcb de diepte van de toetsaanslag registreren. Het actuatiepunt kan dankzij de HFX-switches worden aangepast om heel snel of ondiep een aanslag te registreren, of juist bij dieper indrukken van de toets te activeren. De minimale travel bedraagt 0,1mm, met een maximum van 3,5mm.

Ook zijn gametechnieken als rapid trigger direct vanaf het keyboard te activeren; daarmee worden toetsen zeer snel geactiveerd, zodat gebruikers tijdens het gamen bijvoorbeeld sneller van richting kunnen veranderen. Dat is overigens geen unieke feature; enkele toetsenborden van bedrijven als Wooting en Corsair hebben een soortgelijke functionaliteit.

De V2-HFX-switch heeft daarnaast grotere magneten dan de eerste generatie, wat volgens het bedrijf zorgt voor accuratere toetsaanslagen; ASUS belooft een nauwkeurigheid van 0,01mm. Ook heeft de stam van de switches meer ruimte voor keycaps, voor een grotere compatibiliteit met keycapsetjes van derden.

ASUS heeft de ROG Falcata verder voorzien van meerdere lagen geluiddemping: onderin het keyboard ligt een siliconen mat, en Poron-schuim zorgt voor een stillere aanslag. Het keyboard heeft een ingebouwde accu die het volgens ASUS ruim honderd uur moet volhouden. Een zesstandenschakelaar laat het ingebouwde scrollwiel diverse functies bedienen, zoals het instellen van het actuatiepunt van de toetsen of volumeregeling. Een aparte schakelaar moet het keyboard in 'Focus'-modus brengen, waarbij rgb-verlichting uitgeschakeld wordt en de polling rate naar de maximale waarde van 8kHz verhoogd wordt. Het keyboard kan ook bedraad gebruikt worden: dan is de latency 1ms, draadloos is dat 3,5ms.

De Falcata wordt naast de voetjes om de hoogte in te stellen geleverd met twee siliconen palmsteunen. Een prijs maakte ASUS nog niet bekend. Het keyboard zou in juli beschikbaar moeten worden.

ROG Harpe II Ace: lichte muis voor e-sports

De bijpassende muis speciaal voor e-sports is de ROG Harpe II Ace. De ultralichte muis weegt slechts 48 gram en is daarmee elf procent lichter dan zijn voorganger. De Harpe II Ace is net als het Falcata-toetsenbord uitgerust met de ASUS SpeedNova 8k-techniek voor de draadloze verbinding, al wordt die 8kHz-pollingrate verlaagd als de muis niet in Zone-modus gebruikt wordt. Zone-modus verhindert energiebesparende slaapmodi om responstijden laag te houden.

De muis is voorzien van een optische ROG AimPoint Pro-sensor met een maximale gevoeligheid van 42.000 dpi. De fabrikant zegt niet welke fabrikant die sensor gemaakt heeft, maar doorgaans zijn die afkomstig van PixArt. Het ontwerp van de muis borduurt verder op het ontwerp van de ROG Harpe Ace Aim Lab Edition, en is samen met e-sportsgamers als Valorant-speler Demon1 gefinetuned.

De latency zou, in Zone-modus, 0,4ms bedragen. Zowel de muis als het toetsenbord zijn via de ROG Gear Link-webapp te configureren, waarbij de profielen en instellingen op de apparaten zelf worden opgeslagen. Ook van de Harpe II zijn geen prijzen bekendgemaakt en de muis is net als het keyboard vanaf juli verkrijgbaar.

Intel heeft tijdens de Computex twee nieuwe Arc Pro-videokaarten aangekondigd, waaronder de Arc Pro B60. Deze workstationvideokaart heeft 24GB vram en komt ook beschikbaar op kaarten met twee gpu's. De kaart is vanaf het derde kwartaal beschikbaar in oem-systemen.

Beide videokaarten worden gebaseerd op Intels Battlemage-architectuur, die eerder ook werden gebruikt in de Arc B570 en B580 voor gaming. De Pro-varianten zijn echter specifiek bedoeld voor gebruik in workstations. Ze krijgen daarom bijvoorbeeld speciale Pro-drivers en zijn gevalideerd voor stabiliteit in professionele apps als SolidWorks, Autodesk en meer.

De Arc Pro B60 is volgens Intel juist bedoeld voor AI-workstations. De kaart beschikt over twintig Xe-cores, 24GB aan GDDR6-geheugen met een bandbreedte van 446GB/s en een PCIe 5.0-interface met acht lanes. Er kunnen daarnaast meerdere van deze videokaarten binnen één systeem gebruikt worden. In combinatie met een Xeon W-cpu kunnen maximaal acht B60-gpu's gecombineerd worden. Ze kunnen bovendien hun geheugen delen, waardoor B60-systemen over maximaal 192GB aan vram kunnen beschikken.

Dat maakt de B60 volgens Intel geschikt voor het lokaal draaien van relatief grote taalmodellen, zodat kleine bedrijven hun gegevens niet naar AI-providers hoeven te sturen. De chipmaker spreekt bijvoorbeeld van ondersteuning voor AI-modellen met 70 miljard parameters op een systeem met acht B60-videokaarten, afhankelijk van de gebruikte quantization. In een demo liet Intel daarnaast een zelfontwikkeld AI-model zien dat datacorruptie in videobeelden kon oplossen, dat geheel lokaal draaide. Normaliter zou dat soort dataherstel dagen duren met handwerk, maar volgens de fabrikant kon dat op het B60-systeem binnen enkele uren.

Release in het derde kwartaal, maar voorlopig alleen voor oem's

Er komen van de Arc Pro B60 aangepaste ontwerpen van AIB's als Acer beschikbaar. Daaronder vallen bijvoorbeeld passief gekoelde varianten en videokaarten met twee B60-gpu's. Dergelijke dual-gpu-modellen beschikken ook over de volledige zestien PCIe 5.0-lanes van een moederbordslot, verdeeld over de twee chips.

De Arc Pro B60 kost in theorie rond de 500 dollar per stuk voor de instapmodellen, maar is in eerste instantie niet los verkrijgbaar. Een woordvoerder van Intel zegt tegen Tweakers dat het bedrijf dat wel overweegt, maar dat de nadruk voorlopig ligt op het ondersteunen van oem's en het uitbreiden van de functionaliteit van de kaarten.

In de tussentijd komen fabrikanten met Project Battlematrix-systemen, een soort servers met een of meerdere Arc Pro B60-videokaarten in combinatie met Xeon W-videokaarten. Volgens Intel gaan die tussen de 5000 en 10.000 dollar kosten wanneer ze in het derde kwartaal op de markt komen. In de tijd daarna voegt het bedrijf nog nieuwe functies toe, waaronder ondersteuning voor virtualization.

Intel Arc Pro B50 met 16GB vram en 70W-tbp

De Arc Pro B50 wordt het voorlopige instapmodel onder de nieuwe videokaarten. Deze beschikt over een gpu met zestien Xe-cores en krijgt daarnaast 16GB GDDR6-geheugen met een bandbreedte van 224GB/s. De kaart levert volgens het bedrijf maximaal 170Tops aan AI-rekenprestaties. De total board power van de Arc Pro B50 bedraagt daarnaast 70W, wat ook betekent dat de kaart geen losse stroomaansluiting heeft; alle stroom wordt toegevoerd via de PCIe-slot op het moederbord.

De B50 is volgens Intel vooral bedoeld voor grafische workstations, die bijvoorbeeld gebruikt worden door artiesten. De komt later dit jaar beschikbaar, ook in de losse verkoop, en krijgt dan een adviesprijs van 300 dollar. Er komt vooralsnog alleen een referentiekaart beschikbaar die door Intel zelf ontworpen is, hoewel ze ook overwegen om aangepaste ontwerpen van andere bedrijven toe te laten, net als bij consumentenvideokaarten het geval is.

De Intel Arc Pro B50. Foto: Tweakers

ASUS toont op Computex de derde generatie van zijn XG Station-dock voor videokaarten. Het XG Station 3 gaat gebruikmaken van Thunderbolt 5, dat met 80Gbit/s in beide richtingen dubbel zoveel bandbreedte biedt als Thunderbolt 3 en 4, dat het XG Station 2 uit 2017 nog gebruikte.

Het XG Station 3 zou met zijn Thunderbolt 5-aansluiting een veel minder grote bottleneck moeten vormen voor de prestaties van de videokaart dan zijn voorganger. In combinatie met een RTX 4090 werd in verschillende games tussen de 80 en 90 procent van de framerate gehaald die rechtstreeks in een desktop mogelijk is. Wel zou de prestatieimpact versus een PCIe 4.0 x16-slot, dat ruim zes keer zoveel bandbreedte heeft, per toepassing kunnen verschillen.

Naast de upgrade naar de nieuwste Thunderbolt-versie heeft het XG Station 3 ook een GC-Hpwr-stroomconnector. In combinatie met een ASUS BTF-videokaart hoef je daardoor geen stroomkabel op de videokaart aan te sluiten. ASUS heeft het dockingstation verder voorzien van drie USB-C-poorten op 10Gbit/s, al zijn die in combinatie met een lange videokaart wel lastig bereikbaar, en vrij subtiele rgb-verlichting die via Aura Sync aan te sturen valt.

ASUS demonstreerde het XG Station 3 nog niet werkend met een RTX 50-videokaart. Volgens een aanwezige engineer kwam dat doordat er nog bugs zitten in de implementatie van Intels Thunderbolt 5-controller. Mede daardoor laat de release nog op zich wachten tot september. Het is nog niet duidelijk of het XG Station 3 met of zonder voorgeïnstalleerde SFX-voeding geleverd zal worden. Zonder psu zou de prijs rond de 250 euro moeten komen te liggen, inclusief SFX-voeding van 750W zou dat ongeveer het dubbele worden.

Er zijn overigens nog geen processors met Thunderbolt 5-integratie. Sommige gaminglaptops bieden de poort aan via een aparte Intel Thunderbolt-controller, net als enkele Z890-moederborden. Daarnaast zijn er ook losse insteekkaarten beschikbaar om Thunderbolt 5 toe te voegen aan een bestaande pc.

Begin dit jaar kondigde ASUS al een externe Thunderbolt 5-gpu aan. De XG Mobile was echter een veel compacter apparaat met een niet-vervangbare laptopversie van de RTX 5070 Ti of RTX 5090 aan boord.

De ASUS ROG XG Station 3. Foto's: Tweakers

ASUS zet zijn samenwerking met koelerfabrikant Noctua voort met een extra stille editie van de GeForce RTX 5080. Voor de nieuwe kaart maken de fabrikanten de overstap naar een triple-fan-ontwerp, waarbij bovendien een nog niet verkrijgbare opvolger van de NF-A12x25 wordt gebruikt.

Na de RTX 3080 en RTX 4080 is de RTX 5080 Noctua Edition de derde generatie waarvoor ASUS samen met de Oostenrijkse fabrikant een videokaart heeft ontwikkeld. Waar de eerdere modellen nog gebruikmaakten van twee fans, zitten op de nieuwe kaart maar liefst drie Noctua NF-A12x25 G2-ventilators. Die fans zijn nog niet los verkrijgbaar, maar worden vermoedelijk later deze Computex-week aangekondigd als opvolger van de populaire NF-A12x25.

Het design van de nieuwe kaart is door de donkergrijze shroud wat minder excentriek dan dat van zijn voorgangers, al blijft het kenmerkende beige en bruin zichtbaar in de ventilatorbladen en -behuizing van de Noctua-fans. Doordat er nu drie 120mm-fans worden gebruikt, moet de kaart minstens 36cm lang zijn, wat het direct een van de langste RTX 5080-kaarten op de markt maakt. De printplaat is ongeveer half zo lang, waardoor de stroomconnector en de bios-switch ongeveer halverwege de kaart zitten, en de buitenste fan lucht letterlijk door de kaart heen kan blazen.

De ASUS Noctua Edition-kaarten staan vooral bekend om hun zeer stille werking; beide voorlopers gingen dan ook met Ultimate-awards naar huis in onze reviews. Of de RTX 5080 Noctua Edition een waardig opvolger is, zal in de komende maanden moeten blijken, wanneer hij op de markt komt. De prijs is nog niet bekendgemaakt.

De ASUS RTX 5080 Noctua Edition. Foto's: Tweakers

ASUS toont op Computex een GeForce RTX 5090-videokaart met de nieuwe, afneembare connector voor de 'kabelloze' stroomtoevoer. Het gaat om een aangepaste versie van de bestaande ROG Astral, het topmodel van de fabrikant.

Nadat ASUS enkele dagen geleden al een RTX 5070 Ti TUF Gaming BTF aankondigde, is dit de tweede 'kabelloze' videokaart op basis van de RTX 50-serie. Zowel de TUF RTX 5070 Ti als de ROG Astral RTX 5090 maken gebruik van de GC-Hpwr-connector, die in het verlengde van het PCIe-slot in een compatibel BTF-moederbord wordt geplugd en tot 1000W aan vermogen kan leveren. De daadwerkelijke stroomkabel wordt aangesloten op de achterkant van het moederbord, waardoor die uit het zicht kan blijven.

De belangrijkste vernieuwing bij deze nieuwe generatie BTF-producten is dat de module met de GC-Hpwr-connector losgekoppeld kan worden, zodat de videokaart ook gewoon met een niet-BTF-moederbord werkt. Daartoe is er uiteraard een reguliere 12V-2X6-connector aan de bovenkant van de kaart geplaatst, maar daarop hoef je bij een volledig BTF-systeem dus niets aan te sluiten. Dit maakt bijvoorbeeld het hergebruiken of doorverkopen van zo'n kaart veel gemakkelijker.

De ROG Astral RTX 5090 BTF Edition komt in de komende maanden op de markt. De prijs is nog niet bekend, maar bij de BTF-versie van de RTX 4090 bedroeg de meerprijs ongeveer honderd euro.

De afneembare GC-Hpwr-connector en builds met de ROG Astral RTX 5090 en TUF RTX 5070 Ti BTF. Foto's: Tweakers

Een Microsoft-ontwikkelaar heeft een nieuwe functie aan het Chromium-project toegevoegd die ervoor kan zorgen dat Google Chrome in de toekomst automatisch herstart zodra de browser plots met adminrechten wordt gedraaid. Deze beveiligingsfunctie zit sinds 2019 in Microsoft Edge.

Ontwikkelaar Stefan Smolen legt op het Chromium-ontwikkelaarsplatform uit dat de browser automatisch herstart dankzij de nieuwe code, maar ook dat er een fallback is voor in het geval dat het programma opnieuw met adminrechten wordt opgestart. De browser valt dan terug op zijn huidige werking en zal dus niet in een bootloop terechtkomen. Het is niet duidelijk of de beveiligingsfunctie daadwerkelijk naar Google Chrome komt. De functie zit sinds 2019 ook in de Microsoft Edge-browser ingebakken.

Nvidia's Blackwell Ultra GB300-chip voor datacenters verschijnt in het derde kwartaal van dit jaar, zo bevestigde het bedrijf tijdens Computex 2025. Het betreft een verbeterde versie van de GB200 die vorig jaar werd aangekondigd, met meer vram en betere prestaties.

Nvidia zei vorig jaar al dat er een Blackwell Ultra-refresh zou komen, maar bevestigt nu dat datacentersystemen met de chips in het derde kwartaal beschikbaar komen. Die beschikken dan over verbeterde Blackwell-chips. De upgrades zitten hem onder andere in het geheugen. De GB300 wordt opnieuw geleverd met HBM3E-geheugen, net als de GB200, maar ditmaal gaat het om zogeheten 12-Hi-modules. Die bestaan uit twaalf laagjes in plaats van acht, wat 50 procent meer geheugencapaciteit oplevert. De hoeveelheid vram in de nieuwe Blackwell Ultra-chip moet daarmee dus oplopen van 192 naar 288GB per gpu.

De getoonde GB300 Superchip beschikt over twee van die gpu's, en beschikt dus over 576GB vram op een bandbreedte van 16TB/s. Ook de prestaties moeten 1,5 keer hoger liggen dan de voorgaande GB200 Superchip, met 40 Petaflops aan fp4-rekenkracht. De Superchip, bestaande uit twee gpu-dies en een cpu, krijgt daarnaast een totale tdp van 1400W. Een nieuwe ConnectX-8-switch moet netwerken op maximaal 800Gbit/s ondersteunen, wat dubbel zo snel is als bij de GB200 en zijn ConnectX-7-switch.

Met de aanstaande release van Blackwell Ultra houdt Nvidia zich aan zijn nieuwe roadmapstrategie, waarmee het ieder jaar een nieuwe datacenterchip op de markt wil brengen. Daarbij worden geheel nieuwe architecturen opgevolgd door Ultra-varianten met verbeterde specificaties. Volgend jaar verschijnt volgens de planning Nvidia Rubin, die een nieuwe architectuur en sneller HBM4-geheugen meekrijgt.

Qualcomm gaat cpu's en AI-chips maken voor datacenters. Dat bevestigde ceo Cristiano Amon tijdens zijn keynote op de Computex. Hij deelde nog weinig details over de chips, maar daar moet 'binnenkort' verandering in komen.

Qualcomm is van plan om zowel datacenter-cpu's als AI-chips voor inference-rekenwerk aan te bieden, vertelde Amon tijdens het einde van zijn presentatie. Het bedrijf wil daarmee nog verder diversifiëren op de cpu-markt; Qualcomm maakt al smartphonesocs en cpu's voor pc's. De ceo deelde tijdens zijn presentatie geen concrete specificaties voor de chips, hoewel uit de Nvidia-keynote eerder op maandag al bleek dat de cpu's ook ondersteuning gaan bieden voor NVLink Fusion. Dat is een interconnect die gebruikt wordt om chips met elkaar te verbinden op een hoge bandbreedte.

Amon belooft dat Qualcomm 'binnenkort' meer details zal delen over zijn datacenterchips, maar hij zei niet wanneer dat precies moet gebeuren. Het bedrijf houdt in september wel een Snapdragon Summit, waar het doorgaans details over zijn aanstaande chips deelt.

De hackers die begin dit jaar een cyberaanval op de TU Eindhoven hadden uitgevoerd, hadden vijf dagen lang toegang tot de IT-systemen. Dat stelt cybersecuritybedrijf Fox-IT na onderzoek. De kwaadwilligen kregen toegang via een vpn-verbinding en enkele eerder gehackte accounts.

Fox-IT schrijft in zijn verslag dat een of meerdere hackers op 6 januari toegang tot de systemen heeft of hebben gekregen. Deze toegang duurde tot 11 januari. De hacker of hackers maakten gebruik van het vpn-systeem van de TU Eindhoven en drie verschillende gebruikersaccounts die eerder betrokken waren bij een datalek. Twee van de drie accounts werden met succes gebruikt om toegang tot de systemen te krijgen. Bij het derde account bleef een inbraakpoging zonder resultaat. De hackers hadden de inloggegevens vermoedelijk via het dark web bemachtigd, meent Fox-IT. De gebruikers van de accounts zouden hun wachtwoorden niet gewijzigd hebben. Er was via de vpn-verbinding van de universiteit ook geen tweestapsverificatie actief. Die verificatie komt er in de tweede helft van dit jaar.

De hacker of hackers had of hadden vijf dagen lang toegang, maar lieten daarbij geen sporen na. Het is voor Fox-IT echter niet duidelijk of de kwaadwillenden gedurende deze tijd dan ook niet actief waren in de systemen, of dat de acties onopgemerkt zijn gebleven.

Het cybersecuritybedrijf meent dat de Technische Universiteit Eindhoven de kwetsbaarheden inmiddels heeft verholpen. Het bestuur van de universiteit zou snel en effectief gehandeld hebben en zou een voorbeeld zijn wat betreft crisismanagement. Het is nog niet duidelijk wie er achter de cyberaanval zit.

De TU/e kreeg op zaterdag 11 januari te maken met de cyberaanval en haalde de netwerken offline. Onderwijs was een week niet mogelijk. De onderwijsinstelling meldde eerder dat de daders 'op heterdaad' zijn betrapt tijdens het uitvoeren van de hack en dat geen data is gestolen of versleuteld.

Nvidia's NVLink-interconnect komt ook beschikbaar voor andere chips. Dat maakte ceo Jensen Huang bekend tijdens de Computex. Met NVLink Fusion kunnen Nvidia's datacenterchips onderling verbonden worden met de cpu's en accelerators van andere bedrijven.

Met Nvidia's NVLink Fusion-techniek kunnen systeembouwers voor het eerst custom cpu's en asics combineren met Nvidia's datacenter-gpu's. Tot op heden was die interconnecttechniek, die wordt gebruikt om chips met elkaar te verbinden zodat ze als 'één grote chip' werken, grotendeels gesloten. Nu komt daar verandering in; Nvidia stelt zogeheten IP-blokken beschikbaar, waarmee andere bedrijven ondersteuning voor NVLink Fusion in hun eigen ontwerpen kunnen verwerken. Daarvoor moet in het ontwerp wel specifiek rekening gehouden zijn, dus NVLink Fusion werkt niet zomaar met iedere cpu.

Nvidia heeft al verschillende partners voor het nieuwe initiatief. Zo gaan Qualcomm en Fujitsu allebei cpu's maken die compatibel zijn met NVLink Fusion. Daarnaast ondersteunen chipbedrijven als MediaTek en Marvell de techniek ook, samen met onder andere Synopsys en Cadence; die laatste twee maken software voor het ontwerpen van chips.

Nvidia-concurrenten AMD en Intel werden overigens niet genoemd tijdens de presentatie van Huang. Beide bedrijven zijn lid van het UALink-consortium, dat aan een open alternatief voor NVLink werkt, samen met bedrijven als Apple, Broadcom, Google en Meta. Het lijkt er dus niet op dat die cpu-makers NVLink Fusion in toekomstige processors gaan verwerken, of in ieder geval niet op de korte termijn.

Chip-tot-chip-bandbreedte is een belangrijk onderdeel voor het opschalen van datacenters en 'AI-fabrieken'. Wanneer tientallen chips met elkaar verbonden worden, is bandbreedte namelijk al gauw een bottleneck. NVLink biedt een hogere bandbreedte dan vergelijkbare alternatieven als 'standaard'-PCIe, hoewel NVLink zelf ook gebaseerd is op PCIe. Die bandbreedtes leverden Nvidia een voordeel op in de hpc-markt.

Ter illustratie: NVLink Fusion maakt gebruik van de vijfde generatie van de interconnecttechniek. Die biedt in theorie 1,5TB/s aan bandbreedte per gpu voor een maximum van 72 gpu's, wat een totale bandbreedte van 130TB/s oplevert. Volgens de gpu-maker is de bandbreedte daarmee veertien keer hoger dan die van PCIe 5.0. Het is ook fors sneller dan alternatieven als CXL.

Apple-topman Craig Federighi was terughoudend om grote investeringen in AI te doen. Dat stelt Mark Gurman in een nieuwsbrief waarin hij de AI-ontwikkeling bij Apple schetst. AI-topman John Giannandrea dacht dan weer dat Apple-klanten geen AI-chatbots wilden gebruiken.

Gurman schrijft in zijn nieuwsbrief dat Craig Federighi artificiële intelligentie aanvankelijk geen kerneigenschap van computers of smartphones vond. De senior vicepresident voor software engineering was daardoor niet happig om grote investeringen in de technologie te doen. Dit kwam enerzijds doordat er dan in de budgetten voor iOS zou moeten worden gesneden, maar ook omdat Apple niet goed kon inschatten wat het eindproduct zou opleveren. Federighi zou echter eind 2022 op zijn beslissing zijn teruggekomen. De senior vicepresident zou zich hebben verdiept in llm's en hebben besloten om iOS alsnog met enkele AI-functies uit te rusten. Van Apple Intelligence was toen nog geen sprake.

John Giannandrea, de voormalige AI-topman bij Apple, deelde aanvankelijk de mening van Craig Federighi over AI en dacht dat klanten geen chatbots wilden gebruiken en deze zelfs zouden uitschakelen. Giannandrea zou bovendien hebben gedacht dat de AI-ontwikkelingen bij Google, OpenAI en Meta geen bedreiging vormden voor Apple en toonde zich naar verluidt sceptisch over hun implementaties. Giannandrea werd eerder dit jaar echter uit de AI-divisie verwijderd. Hij zou volgens berichten zijn stempel niet genoeg hebben gedrukt en zijn medewerkers ook niet goed hebben geleid.

Een van de pijlers van Apple Intelligence is Siri. De ontwikkeling ervan verloopt naar verluidt moeizaam en dat komt volgens Gurman deels omdat de onderliggende architectuur in twee delen is opgesplitst: een deel met legacyfuncties en een nieuwe codebase met AI-functies. Zodra Apple deze twee delen probeerde te combineren, ontstonden er naar verluidt problemen. Gurman schrijft dan ook dat iOS 19 geen grote Siri-verbeteringen zal bevatten en dat de spraakassistent waarschijnlijk nauwelijks genoemd zal worden tijdens WWDC. Apple zal daarentegen wel andere AI-functies introduceren, zoals een functie om de accu te beheren en een gezondheidscoach. In de reclameboodschappen zullen Siri en Apple Intelligence van elkaar worden onderscheiden.

Er zijn Geekbench 6-resultaten van de Xiaomi Xring O1 verschenen. De mobiele soc zou een singlecorescore van 2709 punten behalen en een multicorescore van 8125 punten. Hiermee scoort de Xring O1 bijna even goed als de MediaTek Dimensity 9400-soc.

Uit de testresultaten, die X-gebruiker Jukanlosreve heeft gedeeld, blijkt dat de Xiaomi Xring O1 tien processorkernen heeft, in plaats van acht zoals voorheen het geval was. Er zouden twee zeer snelle rekenkernen aanwezig zijn met een maximale kloksnelheid van 3,9GHz. De chip krijgt ook twee snelle rekenkernen mee met een kloksnelheid van 3,4GHz. Er zijn twee cores aanwezig die op 1,89GHz draaien en twee efficiënte rekenkernen met een maximale kloksnelheid van 1,8GHz. X-gebruiker Jukanlosreve stelt bovendien dat de chip op een 3nm-procedé van TSMC zal worden geproduceerd.

Als de testresultaten kloppen, scoort de Xiaomi Xring O1 bijna even goed als de MediaTek Dimensity 9400-soc. Deze mobiele chipset kwam in het najaar van 2024 uit en behaalt een singlecorescore van 2874 punten in Geekbench 6 en een multicorescore van 8969 punten.

Het is niet duidelijk wanneer Xiaomi de Xring O1-chip precies wil introduceren. De ceo van het Chinese bedrijf gaf eerder deze maand wel al aan dat de release eind mei gepland staat. De mobiele processor is volgens Xiaomi al tien jaar in ontwikkeling.