Vivaldi brengt experimentele browser uit voor Windows op Arm-architectuur

Vivaldi heeft een versie van zijn browser uitgebracht voor Windows op Arm-chips. Het gaat om een preview die volgens het bedrijf nog vol zit met 'serieuze problemen' en mogelijk niet goed werkt, maar toch is het een van de populairste browsers die op dat platform werkt.

Vivaldi schrijft in de releasenotes van versie 3329.7 dat er naast de standaard Windows 10-, macOS- en Linux-versies ook een 'architecturepreview' beschikbaar komt voor Windows op Arm64-architectuur. "Deze builds zijn nog geen onderdeel van ons geautomatiseerde testsysteem en zijn alleen lichtjes getest op een stuk hardware", schrijven de browsermakers. "Serieuze problemen kunnen bestaan en moeten verwacht worden."

Google bracht eerder dit jaar al een versie van Chromium uit voor Arm64-architectuur, waar Vivaldi op gebaseerd is. Er zijn nog weinig pc's met een Arm-processor waar Windows op draait, maar naar verwachting verandert dat als later dit jaar de Snapdragon X Elite van Qualcomm uitkomt. Dan komt er ook meer behoefte aan browsers die voor Windows op Arm-architectuur zijn geoptimaliseerd. Naast Chrome zelf experimenteert ook Mozilla met een Firefox-variant voor Arm. Ook Edge en Brave hebben experimentele builds voor Windows op Arm.

In versie 3329.7 van Vivaldi zitten verder nog enkele bugfixes en verbeteringen. De grootste verbetering is dat een Memory Saver-optie in de browser is ingebouwd.

Reacties (30)

[beerse]

Gezien er al meer systemen met arm-processor zijn en linux daar betrekkelijk snel naar toe gepoort wordt, ga ik er van uit dat linux op deze arm architectuur ergens al beschikbaar is. Hoe zit het met de ondersteuning van deze software op linux-op-deze-arm?

[graey]

Vivaldi geen idee, maar Chromium en Firefox draaien al redelijk lang op ARM64 Linux, net als op ARM MacOS.

[Stroper]

Vivaldi ook(maar aangezien Vivaldi geen Open Source is, kan je er inderdaad niet van uitgaan dat er vrijwilligers zijn die het compileren en bugfixen op Linux/ARM64.

[graey]

Inderdaad. Daarnaast weet ik niet hoe het bij Vivaldi zit, maar bij Chromium en Firefox gaat het verder dan alleen vrijwilligers, intern zijn er bij beide projecten mensen die ook gewoon ontwikkelen op Linux.

[TheVivaldi]

Bij Vivaldi ook.

[The Zep Man]

Hoe zit het met de ondersteuning van deze software op linux-op-deze-arm?

Hun downloadsite heeft DEB en RPM packages voor ARM en ARM64. Dat is niet zo verbazingwekkend, want de browser is opensource en gebaseerd op Chromium, wat ook prima op ARM draait.

Verder is het bij Linux meer een vraag of specifieke ARM-hardware goed ondersteund wordt, waarbij voor elke generatie het maar afwachten is op hoe goed de leverancier daaraan meewerkt. Bij x86 zijn zoveel zaken opensource dat dit eigenlijk nooit een probleem is (naast dat de meeste fabrikanten goed opensource bijdragen leveren).

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 23 juli 2024 14:24]

[Sando]

Dat is niet zo verbazingwekkend, want de browser is opensource en gebaseerd op Chromium, wat ook prima op ARM draait.

Vivaldi is niet open source, niet te controleren, geen verifiable builds, en daarom ook niet beschikbaar in de standaardrepositories van de grote Linux distro's.

Er zijn wel onderdelen waarvan ze code teruggeven, al dan niet omdat het van de licentie moet.

[Aaargh!]

Er zijn nog weinig pc's met een Arm-processor waar Windows op draait, maar naar verwachting verandert dat als later dit jaar de Snapdragon X Elite van Qualcomm uitkomt.

Wat is er nu anders dat het dit keer wel gaat lukken Windows op ARM van de grond te krijgen?

Wat ik tot nu toe van de Snapdragon X Elite heb gehoord gaat dat geen hoogvlieger worden, dus dat zal beperkt blijven tot aan handje vol low-end laptops. Moet dat developer er van gaan overtuigen hun spullen te porten naar ARM?

[Reactie gewijzigd door Aaargh! op 23 juli 2024 14:24]

[Jan Onderwater]

Wat ik tot nu toe van de Snapdragon X Elite heb gehoord gaat dat geen hoogvlieger worden, dus dat zal beperkt blijven tot aan handje vol low-end laptops. Moet dat developer er van gaan overtuigen hun spullen te porten naar ARM?

Waar haal je dat vandaan? Wat ik tot nu toe gezien heb is dat ze in de buurt komen van wat Apple in Laptops stopt, op sommige terreinen zoals AI die zelfs overtreffen.

[Aaargh!]

De enige claim die ik gelezen heb van Qualcomm is "sneller dan de M3 in een MacBook Air" , de Air is een super dunne, passief gekoelde laptop. Let wel dat ze hier expliciet de MB Air noemen. Verder vermelden ze niet onder wat voor omstandigheden die Snapdragon draaide en of het onder vergelijkbaar energieverbruik en koeling was.

Een CPU maken die sneller is dan een M3 in een MB Air is niet heel moeilijk, dus heel indrukwekkend is dat niet. De vraag is wat de prestaties zijn in een real-world systeem, en hoe dat systeem er dan uit ziet (accuduur, passief of actief gekoeld, hoe groot/zwaar. etc).

[Wolfos]

Het mooie van Windows is dat er veel verschillende soorten hardware ondersteunt worden dus men hoeft niet meteen een SoC te bouwen voor workstations met 32 cores en een bijpassende GPU. Die doelgroep is reeds bedient.

Een performante, passief gekoelde laptop daarentegen hebben we volgens mij nog niet in Windows-land, en past ook beter bij het soort chips dat Qualcomm maakt. Dus niet zo gek dat ze zich daarop richten. Daarboven heb je veelal gaming laptops waar ARM dankzij de benodigde emulatie op 1:0 achterstand begint.

[Aaargh!]

Het mooie van Windows is dat er veel verschillende soorten hardware ondersteunt worden

Maar dat maakt het ook lastig om de omschakeling naar ARM te maken.

Apple kondigt aan dat alles naar 100% ARM gaat, dus in no time hebben alle macOS developers hun spullen geport naar ARM. Als straks 0.5% van de Windows machines op ARM draait, en ze kunnen toch x86 code draaien door een emulatielaag, waarom dan de moeite nemen de boel te porten?

Doordat Microsoft niets te zeggen heeft over de hardware, heb je hier een kip/ei probleem. Apple kan deze patstelling doorbreken door simpelweg de stekker uit x86 te trekken, maar Microsoft kan dat niet.

[Wolfos]

Maar die omschakeling is ook niet nodig. Applicaties kunnen best twee architecturen ondersteunen (zoals op Mac ook nog heel gebruikelijk is) terwijl Windows een veel grotere focus op legacy ondersteuning heeft.

Apple had bijvoorbeeld meteen gamers aan de zeik omdat een groot deal van de Steam library niet meer werkte door het beëindigen van 32-bit support. Op Windows wil je dat soort stappen helemaal niet maken.

[Jan Onderwater]

Apple had dat echt jaren en jaren voordat ze overgingen dat aangekondigd. Als programmeurs daar zich niet aan houden, tja.

[_Pussycat_]

Heel veel spellen zijn ook jaren en jaren oud. Als ik die ineens niet meer kan spelen zonder fatsoenlijke reden ist dat wel nogal jammer.

[Jan Onderwater]

De wereld verandert
Steeds maar Legacy blijven ondersteunen vreet resources, brengt risico en houdt vooruitgang tegen.
Over en paar jaar zal X86 ook niet meer ondersteund worden.

[Reactie gewijzigd door Jan Onderwater op 23 juli 2024 14:24]

[_Pussycat_]

Dat klinkt allemaal heel spectaculair maar ik mis de bewijzen. "Vreet resources"...? Het moet alleen maar niet kapot gemaakt worden .
"Houdt vooruitgang tegen"...? x64 werkt prima zonder x86 kapot te maken. "Brengt risico"...? Daarvoor ken ik de architecturen van Windows/MacOS te weinig, zou kunnen. Maar Windows is voor mij veilig genoeg, en daar werkt 32-bit-software prima.

Over en paar jaar zal X86 ook niet meer ondersteund worden.

Microsoft kennende zal het nog enorm lang werken onder Windows, desnoods in één of andere container/sandbox/VM-architektuur.


Uiteindelijk is "de wereld verandert" nogal een zwak argument. Vooral als spellen en applicaties van een paar jaar oud ineens niet meer werken moet je (mijns inziens) sterkere argumenten brengen.

[Reactie gewijzigd door _Pussycat_ op 23 juli 2024 14:24]

[Jan Onderwater]

En wat in de intel laptop wereld kan dan bijhouden zonder aan het net te hangen en massief gekoeld te worden? Volgens mij alleen de topmodellen en dan nog met veel stroomverbruik. Geen reden om te roepen dat het om low end gaat. Maar we zullen zien als het op de markt komt, net als hoe goed windows er gebruik van maakt.
Apple komt trouwens later dit jaar volgens de geruchten al weer met de M4

[Reactie gewijzigd door Jan Onderwater op 23 juli 2024 14:24]

[DvanRaai89]

Wat ik tot nu toe gezien heb is dat ze in de buurt komen van wat Apple in Laptops stopt [...]

Van de onafhankelijke en onpartijdige Qualcomm zeker? Beetje wij van WC-eend verhaal. Laat ze eerst maar een aantal (pasief gekoelde, moet immers wel eerlijk zijn) laptops te voren zien toveren, dan kunnen we verder praten.

[..] op sommige terreinen zoals AI die zelfs overtreffen.

AI op een laptop is echt onnozel/onnodig, om beetje redelijk model te trainen heb je zeker wel een workstation nodig, en ook inference is echt nuttig in de cloud. Al moet ik toegeven, die piepkleine modelletjes zijn wel héél schattig, dat wel. Niet zo heel nuttig, wel leuk.

[Jan Onderwater]

Klopt, we zien het straks van zelf, maar nog geen reden om dan maar aan te nemen/te roepen dat het om low end laptops gaat.

[watercoolertje]

Wat ik tot nu toe van de Snapdragon X Elite heb gehoord gaat dat geen hoogvlieger worden

Wat heb je gehoord dan?

Kan er zelf niet veel over vinden, maar wat ik wel vind is helemaal niet slecht maar vergelijkbaar met de m3 en zelfs de m3 pro af en toe voorbij gaat waar iedereen lovend over is:
https://www.tomsguide.com...ith-28-faster-performance

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 23 juli 2024 14:24]

[Verwijderd]

Voor huis, tuin en keukengebruik is een smartphone cpu/gpu/os eigenlijk al voldoende.
Misschien is een dock voor veel mensen al stiekem zelfs genoeg.

Heb er toch vaak over nagedacht maar de stap nog niet genomen.

https://www.samsung.com/n...apter/mpa-ee-p5400usegeu/

YouTube: Samsung DeX: What It Is and How to Get Started

Moet je smartphone het wel ondersteunen, zo, via de USB poort.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 23 juli 2024 14:24]

[Aaargh!]

Ze geven te weinig details om vast te stellen of dit een goede prestatie is of niet. Sneller dan een M3 in een ultradunne laptop met passieve koeling of sneller in een testopstelling met dikke voeding en ditto koeltoren?

[bartvdn]

Goede vraag.

Iets wat dat tegen zou kunnen werken:
Ik heb hier meerdere Windows Phone devices liggen en een Windows RT tablet, allemaal Windows Arm devices, die niets meer kunnen ( zonder shady crack tools ). Iets dat x86 apparaten met windows niet lijkt te treffen, ook al is het een ouder device.

Iets positiefs:
Toen Windows RT tot vorig jaar nog wel werkte, kon ik op batterij ruim 10 uur lang met de Netflix app video kijken. De arm processor met windows lijkt heel efficient te zijn.

[Niet Henk]

Vaak is "porten naar ARM" meer recompilen naar ARM. Een simpele handeling waarbij je enkel aangeeft "maak hem nu 32-bits, 64-bits en ook voor ARM". Enkel als je afhankelijk bent van andere software die niet op ARM draait, of als je zelf stukjes assembly geschreven hebt, moet je er meer werk in stoppen.

De meeste moderne programmeertalen zijn universeel, dus kunnen draaien op elke processor architectuur, zolang er maar een compiler voor gemaakt is. Porten is met name nodig als je naar een ander besturingssysteem gaat, waarbij sommige dingen anders werken. Omdat het Windows blijft, is dat niet echt het geval.

Ik denk dus dat als er een half-redelijke user base is, de meeste developers wel een "waarom ook niet" port naar ARM zullen doen. Zolang het niet om zware grafische applicaties gaat tenminste, die toch niet goed op de huidige ARM devices gaan werken.

[Aaargh!]

Vaak is "porten naar ARM" meer recompilen naar ARM. Een simpele handeling waarbij je enkel aangeeft "maak hem nu 32-bits, 64-bits en ook voor ARM".

Zo simpel is het niet altijd, zeker in het geval van multithreaded code. ARM heeft een zwak geheugenmodel, waar x86 een sterk geheugenmodel heeft. Dit betekent concreet dat je je code moet gaan voorzien van memory barriers op plekken waar volgorde van bepaalde geheugen operaties van belang is. Zeker in wat meer low-level talen zoals C en C++ is dit niet iets wat zomaar door de compiler opgelost wordt.

[MSalters]

Correct, maar de standaard C++ mechanismes (std::mutex en aanverwanten) zijn portable tussen x86 en ARM. Je hebt pas een issue als je een expliciet een std::weak_ordering gebruikt, maar een sterkere ordening nodig had, terwijl die bug op x86 niet opviel. En dat is redelijk onwaarschijnlijk, eerlijk gezegd.

[ronaldmathies]

Vaak is "porten naar ARM" meer recompilen naar ARM. Een simpele handeling waarbij je enkel aangeeft "maak hem nu 32-bits, 64-bits en ook voor ARM".

Ik denk dat dit juist helemaal niet het geval is, misschien bij kleine bibliotheken maar niet bij volledige applicaties. Als dit zo makkelijk was was the Windows RT ook niet gefaald door gebrek aan software. En dan was de software bibliotheek voor ARM op Windows ook al een stuk groter.

Neem het nieuws bericht van Vivaldi:

nieuws: Vivaldi brengt experimentele browser uit voor Windows op Arm-architec...

Ze hebben een experimentele browser uitgebracht voor ARM voor Windows, even een quote uit het nieuws bericht:

Het gaat om een preview die volgens het bedrijf nog vol zit met 'serieuze problemen' en mogelijk niet goed werkt,

Dus zo makkelijk is het niet.

[MSalters]

Een Javascript interpreter in een browser is inderdaad prima te hercompileren naar ARM. Het wordt pas een probleem als je een x86 JIT compiler hebt, want die zal nog steeds x86 code van je Javascript maken. Die moet je dus vervangen door een ARM JIT compiler.

Browsers zijn darom een grote uitzondering op de "hercompileer" vuistregel.

[Niet Henk]

In de brede zin zijn compilers/assemblers natuurlijk de uitzondering, omdat deze assembly/machine code produceren moeten ze uitgebreid aangepast zijn als ze ARM als target willen. Vivaldi maakt wel gebruik van Chromium en dus V8 als JavaScript compiler.

V8 is denk ik één van de meest gebruikte stukjes software op ARM, van webbrowsers in mobieltjes tot Node.JS op de graviton servers van Amazon tot vrijwel alle smart TVs die meestal JS apps doen via V8.