Inleiding
Nvidia bewaart het mooiste voor het eerst en bracht begin dit jaar de RTX 5090 uit, eerst op de desktop en toen op laptops. Daarna was het aftellen en kwamen de RTX 5080 en de RTX 5070 Ti uit. Nu is het de beurt aan de mobiele RTX 5070 en 5060. Daarna volgt vrijwel zeker nog een RTX 5050, maar die is nog niet officieel door Nvidia aangekondigd.
Die nieuwe videokaarten treffen we aan in twee, of eigenlijk drie gamelaptops. Van Gigabyte ontvingen we de Aero X16, een dunne gamelaptop met RTX 5070-videokaart, die iets meer dan tweeduizend euro kost. BTO stuurde ons twee identieke X-BOOK 15X1352-modellen met als enige verschil de videokaart. De ene heeft een RTX 5060, terwijl nummer twee een RTX 5070 aan boord heeft, zodat we precies kunnen zien welk verschil de videokaart maakt. Voordat we naar de laptops zelf gaan kijken: hoe zat het ook alweer met de videokaarten?
| |
5090
Laptop |
4090
Laptop |
|
|
|
|
5080
Laptop |
4080
Laptop |
|
|
|
|
5070 Ti
Laptop |
|
|
|
|
5070
Laptop |
4070
Laptop |
|
|
|
|
5060 Laptop |
4060 Laptop |
| Architectuur |
Blackwell |
Ada |
|
|
|
|
Blackwell |
Ada |
|
|
|
|
Blackwell |
|
|
|
|
Blackwell |
Ada |
|
|
|
|
Blackwell |
Ada |
| Gpu |
GB203 |
AD103 |
|
|
|
|
GB203 |
AD104 |
|
|
|
|
GB205 |
|
|
|
|
GB206 |
AD106 |
|
|
|
|
GB206 |
AD107 |
| CUDA-cores |
10.496 |
9728 |
|
|
|
|
7680 |
7424 |
|
|
|
|
5888 |
|
|
|
|
4608 |
4608 |
|
|
|
|
3328 |
3072 |
| Boostclock (MHz) |
1597-2160 |
1455-2040 |
|
|
|
|
1500-2287 |
1350-2280 |
|
|
|
|
1447-2220 |
|
|
|
|
1425-2347 |
1230-2175 |
|
|
|
|
1425-2347 |
1470-2370 |
| Vermogen (W) |
95-150
+25 DB* |
80-150
+25 DB |
|
|
|
|
80-150
+25 DB |
60-150
+25 DB |
|
|
|
|
60-115
+25 DB |
|
|
|
|
50-100
+15 DB |
35-115
+25 DB |
|
|
|
|
50-100 +15 DB |
35-115 +25 DB |
| Werkgeheugen |
24GB GDDR7 |
16GB GDDR6 |
|
|
|
|
16GB GDDR7 |
12GB GDDR6 |
|
|
|
|
12GB GDDR7 |
|
|
|
|
8GB GDDR7 |
8GB GDDR6 |
|
|
|
|
8GB GDDR7 |
8GB GDDR6 |
| Geheugenbus |
256bit |
256bit |
|
|
|
|
256bit |
192bit |
|
|
|
|
192bit |
|
|
|
|
128bit |
128bit |
|
|
|
|
128bit |
128bit |
| Geheugenbandbreedte (GB/s) |
896GB/s |
576GB/s |
|
|
|
|
896GB/s |
384GB/s |
|
|
|
|
672GB/s |
|
|
|
|
384GB/s |
256GB/s |
|
|
|
|
384GB/s |
256GB/s |
De RTX 50-videokaarten maken gebruik van nieuwe chips op basis van de Blackwell-architectuur, de opvolger van Ada. De nieuwe architectuur is wat sneller, hoewel de snelheidswinst uit eerdere reviews niet heel indrukwekkend bleek. Niet alleen de architectuur is veranderd, maar ook het werkgeheugen. Daarbij is de overstap naar GDDR7 gemaakt, wat zorgt voor een hogere bandbreedte. Verder hebben de meeste videokaarten iets meer cores gekregen en een wat hogere kloksnelheid.
Er is ook een nieuwe videokaart bij gekomen in de vorm van de 5070 Ti, die tussen de RTX 5080 en 5070 in komt. Bij de vorige generatie was zo'n '4070 Ti' er bij laptops niet. Dat er nu een nieuwe videokaart bij gekomen is, stelt ook meteen de positionering van de 5070 ter discussie. De 4070 viel tussen de 4060 en 4080 in, maar de 5070 valt tussen de 5060 en 5070 Ti in. Is deze xx70-videokaart dan ook minder snel dan je zou verwachten?
Op papier is dat wel het geval, want ten opzichte van de 4070 heeft de 5070 geen cores erbij gekregen. De kloksnelheid en de geheugenbandbreedte gingen wel omhoog, maar het maximale verbruik blijft hangen op 100W, in plaats van de 115W die de RTX 4070 mocht verbruiken. Bovendien mogen de RTX 5060 en 5070 maar 15W aan dynamicboostvermogen gebruiken. Die extra boost is mogelijk als er genoeg vermogensbudget beschikbaar is en de temperaturen laag genoeg zijn. Bij de RTX 4060 en 4070 was de dynamic boost nog 25W, waardoor een RTX 4060 en 4070 in het gunstigste geval 140W mocht verbruiken, terwijl dat bij de RTX 5060 en 5070 nog maar 115W is. Op basis van de specificaties is het twijfelachtig of de RTX 5070 wel zo'n upgrade is ten opzichte van de 4070. Wellicht dient hij om de 5070 Ti bestaansrecht te garanderen? Dat is op de zaken vooruit lopen. In deze round-up kijken we naar de prestaties van twee verschillende gamelaptops met een RTX 5070 en een met een RTX 5060.
De eerste is de Gigabyte Aero X16, een vrij dunne gamelaptop met 5070 en een Ryzen 9 HX 370-processor. Nummer twee (en drie) zijn de BTO 15X1352. Dit zijn instapgamelaptops met een Core i7-13620H-processor. We ontvingen van BTO twee identieke modellen: eentje met een RTX 5070 en een met een RTX 5060, zodat we precies kunnen zien welk verschil de videokaart maakt.
BTO 15X1352
Samengevat
De BTO 15X1352 kun je zo configureren als je wilt, met RTX 5050, 5060 of 5070-videokaart. Je hebt echter altijd een enigszins verouderde Core i7-13620H-processor, die niet de snelste is en ook geen npu aan boord heeft. De behuizing van de laptop is eenvoudig, geeft zeker geen premium gevoel, maar is wel stevig. De videokaart presteert helemaal niet verkeerd, want die is geconfigureerd op Nvidia's maximale tgp. Ook is het scherm netjes gekalibreerd. De responstijden vallen wel weer tegen, waardoor het geen laptop is om snelle games mee te spelen, en biometrisch inloggen is ook niet aanwezig. Aan de andere kant is de prijs vrij scherp.
De BTO 15X1352 is een van BTO's instapgamelaptops. Je kunt hem configureren met RTX 5060- of 5070-gpu en vanaf half juni kan de bouwer hem ook leveren met een RTX 5050-videokaart. Voor de lezers die BTO niet kennen: dit Nederlandse merk bouwt laptops op basis van barebones van onder andere Clevo. Clevo levert de laptop met scherm en moederbord en bij BTO kun je op basis daarvan kiezen welke videokaart, hoeveel werkgeheugen en ssd's en welke draadloosnetwerkkaart je wilt.
BTO stuurde ons twee identieke configuraties met als enige verschil de videokaart. In de een zit een RTX 5060 en in de ander een RTX 5070. De BTO 15X1352 is gebaseerd op de Clevo V255RNN-barebone en is voorzien van een redelijk oude Core i7-13620H-processor. Die cpu kwam in 2023 op de markt. Nogmaals: het is een instapgamelaptop en dat merk je niet alleen aan de enigszins verouderde processor.
De behuizing is van hard, stevig plastic gemaakt en de achterkant van het scherm is van metaal. Rondom het scherm zitten ook relatief brede plastic randen. Het geheel voelt best stevig aan, maar het geeft duidelijk geen premiumgevoel. Dat hoeft ook niet, want de BTO is op dit moment een van de goedkopere RTX 5070-laptops.
Je merkt het ook in de scharnieren, die een beetje wiebelig aanvoelen, en de achtergrondverlichting van het toetsenbord. Die kun je wel op alle kleuren van de regenboog instellen, maar de lampjes zijn niet individueel aan te sturen en er zitten ook geen effectjes in de software; het is dus aan of uit.
Het toetsenbord zelf tikt wel weer prettig. De toetsen hebben een duidelijke aanslag en hebben vrij veel travel. Er zit een Copilot-knop op het toetsenbord, maar de laptop heeft geen npu, laat staan een npu die 45Tops haalt, wat de vereiste is voor Copilot+. Je webcam kan dus geen gebruik maken van studio-effecten (wat op iedere npu draait) en je computer kan ook geen plaatjes genereren (wat een Copilot+-functie is).
Ook ontbreekt een manier om snel in te loggen. De camera ondersteunt geen Windows Hello en een vingerafdrukscanner zit er ook niet op. Inloggen doe je dus ouderwets met een wachtwoord of pincode. De camera heeft gelukkig wel een resolutie van 1920x1080 pixels. Prima voor videogesprekken zolang je maar je hoofdtelefoon opzet, want de ingebouwde speakers geven wel heel zacht geluid.
Wat aansluitingen betreft is het een beetje een knullig verhaal bij de BTO's, hoewel dat bij de duurdere Gigabyte ook zo is. De laptop is namelijk nog voorzien van een USB 2.0-aansluiting en er zitten verder ook wel snellere USB-aansluitingen op de laptop, maar het is onhandig dat je er rekening mee moet houden dat er nog een langzame aansluiting op zit. De USB-C-aansluiting kun je ook gebruiken om een beeldscherm op aan te sluiten, maar niet om de accu bij te laden. Over beeldschermen gesproken: HDMI zit er ook gewoon op, net als Mini DisplayPort. Die laatste aansluiting kom je op laptops nauwelijks tegen.
Upgrades
De BTO is een barebone, dus vanzelfsprekend is de hardware verwisselbaar. Onder de bodemplaat tref je twee DDR5-slots aan en twee M.2-slots. De draadloosnetwerkkaart, die onder de linker ssd zit, kun je eventueel ook vervangen.
Tussen de versie met RTX 5060 en 5070 is geen verschil te zien. Ze werken bovendien beide op maximaal 115W, dus de koeling hoeft ook niet te verschillen.
Gigabyte Aero X16
Samengevat
De Aero X16 is een dunne laptop waar toch een Ryzen 9-processor en een RTX 5070-videokaart in zitten. Dat ziet er mooi uit, maar de behuizing voelt wel heel zwak aan. Om de laptop zo dun te krijgen is het vermogen van de videokaart flink teruggeschroefd, wat je in games terugziet: hij is relatief traag. Er zit wel een goed scherm in met een mooie resolutie van 2560x1600 pixels, 165Hz-refreshrate en goede responstijden. Een beetje knullig is dat er nog een USB 2.0-aansluiting op zit, want misstaat op een laptop van 2300 euro.
Net als BTO en de meeste andere laptopfabrikanten verkoopt Gigabyte verschillende modellen. De snelste gamelaptops vallen in de Aorus-categorie. Onder het Aero-merk vallen laptops die bedoeld zijn voor contentcreation en daarom is er ook een RTX Studio-sticker op de laptop geplakt. Dat RTX Studio-merk is in 2019 door Nvidia bedacht om ook niet-gamers ervan te overtuigen om een laptop met Nvidia-kaart te kopen. Behalve het stickertje is er echter geen verschil met 'gewone' gamelaptops met Nvidia-gpu. Je kunt de Studio-driver ook op je non-Studio-laptop gebruiken en op de Aero X16 hebben we ook gewoon de laatste Game Ready-driver gezet.
De Aero X16 is opvallend dun voor een gamelaptop. Het gewicht ligt met een gewicht van 1,9 kilogram ook vrij licht voor een 16"-laptop met een aparte videokaart en bijbehorende koeling. Het geteste model heeft een RTX 5070-videokaart en kost 2300 euro. Dat is meer dan de 1800 euro die BTO voor zijn laptop met 5070 vraagt, maar de Gigabyte heeft, zo zal verderop in dit artikel blijken, een aanmerkelijk betere processor, scherm en accuduur.
Van de buitenkant blijkt dat verschil met de BTO niet direct. Ja, hij is een stuk dunner, maar de Aero is gemaakt van hetzelfde harde plastic als de BTO en voelt, waarschijnlijk omdat hij dunner is, een stuk minder stevig aan. Als je bijvoorbeeld aan de linker- of rechterkant naast het toetsenbord op de behuizing drukt, zie je hem zo een paar millimeter inveren. Hetzelfde gebeurt als je druk zet op het randje tussen touchpad en toetsenbord: je ziet de hele behuizing onder druk meebuigen. Pak je de bovenste schermhoeken vast, dan kan je die zonder veel moeite ten opzichte van elkaar heen en weer bewegen. Zijn dit plekken waar normaal gesproken veel druk op komt te staan? Niet echt, maar het zegt wel iets over de stevigheid van de laptop en op dit punt lijkt het erop dat Gigabyte te graag een dunne en lichte behuizing wilde bouwen, met een gebrek aan stevigheid tot gevolg.
De Aero X16 is trouwens niet helemaal van plastic gemaakt. De achterkant van het scherm is van metaal en hoewel dat niet zorgt voor de stevigheid die je zou willen, geeft het de laptop wel een wat luxe uitstraling. Er zit een subtiel Gigabyte-logo zonder rgb-verlichting op en je zou deze laptop best mee kunnen nemen naar een zakelijke vergadering. Aan de andere kant van het scherm zit een webcam met 1080p-resolutie en ondersteuning voor Windows Hello. Naast de camera zit een wit ledje dat oplicht als de camera actief is. Veel laptops hebben zo'n lampje, maar die zijn niet zo fel als dat van de Gigabyte, dat irritant in je blikveld schijnt.
Tijdens het werken op de Aero X16 komt de stevigheid van de behuizing weer om de hoek kijken, want als je zit te tikken, zie je het hele toetsenbord meebewegen met je aanslagen. De toetsaanslag wordt door dat meeveren nog wat onduidelijker en omdat de hoeveelheid travel ook niet overhoudt, is het eigenlijk gewoon geen fijn toetsenbord. Van de touchpad, die midden in de behuizing zit, zul je ook niet snel onder de indruk raken. Hij is van een redelijk groot formaat; dat is fijn, maar voelt wat goedkoop aan doordat je de hoeken wel heel diep kunt indrukken. Het is kortom jammer dat de behuizing van de Aero X16 zo slap aanvoelt, want niet alleen kun je je afvragen in hoeverre dat de levensduur van het apparaat beïnvloedt, maar ook heeft het directe gevolgen voor hoe prettig het werken is op de laptop. Bovendien hebben we het hier nog altijd over een laptop van 2300 euro.
Als je met die prijs in het achterhoofd naar de aansluitingen kijkt, ga je je helemaal afvragen of de ontwerper de prijsklasse van deze laptop wel begrepen heeft. Gigabyte heeft de laptop voorzien van een USB 2.0-aansluiting en twee USB-aansluitingen op een snelheid van 5Gbit/s. Voor een laptop met deze prijs mag je eigenlijk verwachten dat je niet hoeft te uit te zoeken welke USB-poort ook al weer snel genoeg is voor je externe ssd, maar dat ze allemaal minstens 5Gbit/s zijn en eigenlijk ook wel 10Gbit/s ondersteunen. Een snelle USB4-poort is er gelukkig ook en die kun je zelfs gebruiken om de accu bij te laden. Verder zijn HDMI 2.1, een jackaansluiting en gigabitethernet present.
Upgrades
Bij Gigabyte zijn er net als bij de BTO's twee DDR5-slots aanwezig en ook de draadloosnetwerkkaart steekt in een M.2-slot.
:strip_exif()/i/2007527368.jpeg?f=imagenormal)
Er is in totaal 2TB opslag aanwezig, die opvallend genoeg verdeeld is over twee ssd's. Een enkele 2TB-ssd was handiger geweest, want dan was het eenvoudiger geweest om uit te breiden. Nu zul je een van beide ssd's moeten vervangen als tweemaal 1TB niet genoeg is.
Specificaties en cpu-benchmarks
De drie laptops hebben onderstaande specificaties en zoals eerder genoemd is de BTO een barebone, die in veel verschillende configuraties geleverd kan worden. Op het moment van schrijven levert Gigabyte in Nederland alleen de onderstaande configuratie, maar de fabrikant heeft ook een versie met Ryzen AI 7 350-processor en RTX 5060 of 5070 aangekondigd.
| |
BTO 15X1352 |
BTO 15X1352 |
Gigabyte Aero X16 EG61H |
| Processor |
Intel Core i7-13620H |
Intel Core i7-13620H |
AMD Ryzen AI 9 HX 370 |
| Cores/threads |
6 P-cores, 4 E-cores, 16 threads |
6 P-cores, 4 E-cores, 16 threads |
4x Zen 5, 8x Zen 5c, 24 threads |
| Kloksnelheid |
4,9GHz; 3,6GHz |
4,9GHz; 3,6GHz |
5,1GHz; 3,3GHz |
| Gpu (tgp) |
Nvidia RTX 5060 (100W + 15W DB) |
Nvidia RTX 5070 (100W + 15W DB) |
Nvidia RTX 5070 (70W + 15W DB) |
| Werkgeheugen |
32GB DDR5-5600, dualchannel (@5200) |
32GB DDR5-5600, dualchannel (@5200) |
32GB DDR5-5600, dualchannel |
| Ssd |
Crucial P3 500GB |
Crucial P3 500GB |
2x Kingston OM8PGP41024Q |
| Wifi |
Intel Wi-Fi 6E AX211 160MHz |
Intel Wi-Fi 6E AX211 160MHz |
Realtek RTL8852CE |
| Ethernet |
Realtek RTL8168 |
Realtek RTL8168 |
Realtek RTL 8168 |
| Scherm |
15,6", 1920x1080, ips, 144Hz |
15,6", 1920x1080, ips, 144Hz |
16", 2560x1600, ips, 165Hz |
| Schermpaneel |
Chi Mei N156HMA-GA1 |
|
BOE NE160QDM |
| Accu |
53,35Wh |
53,35Wh |
76Wh |
| Besturingssysteem |
Windows 11 |
Windows 11 |
Windows 11 |
| Prijs bij publicatie |
1602 |
1802 |
2300 |
Opvallend bij de BTO-laptops is uiteraard de verouderde processor; die keuze is gemaakt om ervoor te zorgen dat de prijs laag blijft. De prijzen van bovenstaande configuraties zijn bij BTO inclusief Windows-licentie. Gigabyte heeft ervoor gekozen om het vermogen van de RTX 5070-gpu behoorlijk te knijpen, ongetwijfeld vanwege de dunne behuizing van de Aero X16. Bij de BTO's draaien de videokaarten wél op vol vermogen.
Benchmarks
We beginnen met cpu-benchmarks en je kunt daarbij al voorspellen dat de Gigabyte de snelste zal zijn. De Ryzen 9-processor heeft twaalf Zen5(C)-cores en is veel nieuwer dan de Core i7-processor uit 2023, die het moet doen met zes P-cores en vier E-cores.
- Cinebench 24 Multi
- Cinebench 24 Single
In Cinebench presteren de cpu's geheel naar verwachting. De Ryzen AI 9 HX 370 hebben we de afgelopen tijd heel vaak getest en hij presteert in de Gigabyte net zo goed als in eerder geteste laptops. Dat geldt ook voor de Core i7-processor in de BTO's. Die cpu is weliswaar veel langzamer, maar de prestaties zijn vergelijkbaar met de HP Omen 16 met dezelfde cpu. De cpu's leveren dus de prestaties die je mag verwachten. Opvallend genoeg is de processor BTO met RTX 5060 langzamer dan die met 5070. Dat is bij alle tests die we gedraaid hebben het geval.
- Geekbench 6 - Single
- Geekbench 6.2 - Single Integer
- Geekbench 6.2 - Single Floating Point
- Geekbench 6 - Multi
- Geekbench 6.2 - Multi Integer
- Geekbench 6.2 - Multi Floating Point
Het verschil in Cinebench Multi tussen de BTO-laptops en de Gigabyte loopt op tot 75 procent. Het is vrij gebruikelijk dat Cinebench de verschillen uitvergroot, doordat die software perfect over de cores schaalt en ze volledig kan belasten. In Geekbench is het verschil tussen de oude i7 en de nieuwe Zen 5-processor nog steeds aanzienlijk, maar niet zo dramatisch als in Cinebench.
- Da Vinci Resolve 19.4.1 (PugetBench) Basic
- Da Vinci Resolve 19.4.1 (PugetBench) Standard
Da Vinci Resolve testen we met behulp van Pugetbench. Deze test laat zien hoeveel verschil de processor in de praktijk maakt bij het doen van verschillende bewerkingen binnen de Resolve-software. De test maakt niet alleen gebruik van de cpu, maar ook van de gpu en npu, als die aanwezig is. Hier is het verschil zeven tot vijftien procent.
- PCMark 10 Extended
- PCMark 10 Essentials
- PCMark 10 Digital Content Creation
- PCMark 10 Gaming
- PCMark 10 Productivity
Het hangt dus maar af van de workload hoe groot het verschil tussen de BTO en de Gigabyte is. Dat blijkt ook uit PCMark. In de Essentials-test worden wat 'essentiële' programma's zoals een browser opgestart en daarin presteren de drie laptops ongeveer hetzelfde. De Gigabyte met zijn Zen 5-processor maakt echt het verschil in de Producitvity-test, waarin de snelheid van de tekstverwerker en spreadsheetsoftware van LibreOffice getest wordt. Opvallend genoeg liggen de testresultaten van de gamingsubtest weer dichter bij elkaar, of is dat niet opvallend? Op de volgende pagina gaan we verder met de gamebenchmarks en dan blijkt dat eigenlijk best logisch te zijn.
Gamebenchmarks
Met behulp van vier games en 3DMark kijken we naar de prestaties van de drie laptops. Bij het vergelijken van de drie systemen is het belangrijk om in het achterhoofd te houden dat de Gigabyte een snellere processor heeft dan de BTO's. In situaties waarbij de cpu de bottleneck is, dus op lagere resoluties en grafische instellingen, kan dat een voordeel voor de Gigabyte opleveren. Die videokaart heeft echter een tgp van 70W, waarbovenop 15W extra vermogen kan komen als dat beschikbaar is en de temperatuur niet te ver is opgelopen. Bij de BTO's is dat 100W + 15W, een significant verschil. In situaties waarbij de bottleneck bij de videokaart ligt, op hogere resoluties en grafische instellingen, zou de BTO daardoor sneller moeten zijn.
- 3DMark Time Spy
- 3DMark Time Spy - Graphics
- 3DMark Time Spy - Cpu
- 3DMark Steel Nomad Light Unlimited
- 3DMark Steel Nomad Light Unlimited
In 3DMark wordt het bovenstaande nog eens duidelijk. In de grafische test van Time Spy is de RTX 5070 in de BTO sneller, terwijl in de cpu-test de Gigabyte vlotter is.
- Metro Exodus - 1920x1080 - Medium
- Metro Exodus - 1920x1080 - Ultra
- Metro Exodus - 2560x1440 - Medium
- Metro Exodus - 2560x1440 - Ultra
- Metro Exodus - 3840x2160 - Medium
- Metro Exodus - 3840x2160 - Ultra
- Metro Exodus - 1920x1080 - Ultra (DXR - High)
- Metro Exodus - 2560x1440 - Ultra (DXR - High)
In Metro: Exodus blijkt de snellere processor in de Gigabyte weinig verschil te maken. De RTX 5070 in de BTO is steeds iets sneller, dankzij zijn hogere opgenomen vermogen. Opvallend is dat er genoeg laptops met RTX 4070-videokaart (iets) vlotter zijn dan de BTO met RTX 5070. De BTO met RTX 5060 is wél vlotter dan de eerder geteste RTX 4060-laptops in deze grafiek.
- Cyberpunk 2077 - 1920x1080 - Medium
- Cyberpunk 2077 - 1920x1080 - Ultra
- Cyberpunk 2077 - 2560x1440 - Medium
- Cyberpunk 2077 - 2560x1440 - Ultra
- Cyberpunk 2077 - 3840x2160 - Medium
- Cyberpunk 2077 - 3840x2160 - Ultra
Cyberpunk blijkt opvallend genoeg op hogere resoluties meer aan de snelle processor in de Gigabyte te hebben dan aan het hogere vermogen van de 5070 in de BTO.
- Cyberpunk 2077 - 1920x1080 - Ultra (DXR - Ultra)
- Cyberpunk 2077 - 2560x1440 - Ultra (DXR - Ultra)
- Cyberpunk 2077 - 3840x2160 - Ultra (DXR - Ultra) DLSS Quality
- Cyberpunk 2077 - 3840x2160 - Ultra (DXR - Ultra) DLSS Quality MFG x2
- Cyberpunk 2077 - 3840x2160 - Ultra (DXR - Ultra) DLSS Quality MFG x3
- Cyberpunk 2077 - 3840x2160 - Ultra (DXR - Ultra) DLSS Quality MFG x4
Raytracing hoef je in Cyberpunk niet in te schakelen op de mobiele RTX 5060 en 5070, want het draait erg traag. De Blackwell-architectuur biedt de mogelijkheid om multiframegeneration (mfg) aan te zetten, waardoor je maximaal drie tussenliggende frames kun genereren. Met RTX 5080- en 5090-videokaarten haalden we indrukwekkende resultaten, maar de simpelere RTX 5070 heeft minder Tensor-cores om die berekeningen op uit te voeren. De 5070 heeft er 144, terwijl de 5080 er 240 heeft en de RTX 5090 op 328 zit. Je hebt op de goedkopere videokaarten dus ook minder aan mfg dan op de duurdere chips.
- F1 24 - 1920x1080 - Medium
- F1 24 - 1920x1080 - Ultra
- F1 24 - 2560x1440 - Medium
- F1 24 - 2560x1440 - Ultra
- F1 24 - 3840x2160 - Medium
- F1 24 - 3840x2160 - Ultra
- F1 24 - 1920x1080 - Ultra - DXR
- F1 24 - 2560x1440 - Ultra - DXR
- F1 24 - 3840x2160 - Ultra - DXR
In F1 24 blijkt ook weer dat de i7-13620H goed kan meekomen en dankzij de hogere tgp zorgt voor een hogere framerate dan de Gigabyte kan neerzetten.
- Total War: Pharaoh - 1920x1080 - Medium
- Total War: Pharaoh - 1920x1080 - Ultra
- Total War: Pharaoh - 2560x1440 - Medium
- Total War: Pharaoh - 2560x1440 - Ultra
- Total War: Pharaoh - 3840x2160 - Medium
- Total War: Pharaoh - 3840x2160 - Ultra
De testresultaten in bovenstaande games laten zien dat de RTX 5060 in ieder geval een verbetering is ten opzichte van de RTX 4060, zelfs in de BTO, waarin niet de snelste processor van dit moment zit. Bij de RTX 5070-laptops is dat niet het geval. In verschillende benchmarks zijn er laptops met RTX 4070-videokaarten die vlotter zijn dan de BTO en Gigabyte met 5070. Eigenlijk was dat op basis van de specificaties al te voorspellen. Nvidia heeft de 5070 niet meer CUDA-cores gegeven dan de 4070, terwijl andere videokaarten in de RTX 50-serie er wél op vooruitgingen ten opzichte van hun voorganger. Daarnaast ging het maximale opgenomen vermogen omlaag van 140 naar 115 watt. Wellicht heeft Nvidia dat gedaan om de 5070 Ti bestaansrecht te geven. Het moet wel gezegd worden dat er waarschijnlijk nog laptops komen die wat meer uit een RTX 5070 weten te persen, als ze voorzien zijn van een snellere cpu.
Beeldkwaliteit en responstijden
Het is al vaker naar voren gekomen in deze round-up: de Aero 16 is de duurdere laptop, terwijl de BTO's goedkoper zijn. Dat zie je ook terug als je naar de beeldschermen kijkt. De 15,6"-schermen van de BTO's hebben een resolutie van 1920x1080 pixels, terwijl het 16"-scherm van de Gigabyte 2560x1600 pixels heeft. Hoe goed de beeldkwaliteit is, checken we met behulp van een colorimeter en Portrait Displays' Calman Color Calibration-software.
- Helderheid wit
- Contrast
- Gemiddelde gedetailleerde-kleurafwijking
De maximale helderheid komt rond de 300cd/m² uit, voldoende voor gebruik binnenshuis, maar het houdt niet over. De BTO-laptops zijn netjes gekalibreerd op de sRGB-kleurruimte. De Gigabyte had nog wat beter gekalibreerd mogen zijn, zeker als je meegaat in het verhaal dat de Gigabyte een 'Studio'-laptop is, die bedoeld is voor creators.
BTO (links) en Gigabyte
Responstijden
De Gigabyte heeft een 165Hz-scherm, terwijl de BTO's een 144Hz-paneel hebben. Die verversingsfrequentie zegt hoe vaak het scherm ververst: in het geval van de Gigabyte 165 keer per seconde en bij de BTO 144 keer. Die frequentie garandeert echter niet dat de subpixels ook zo snel van kleur kunnen verspringen. Bij de BTO's mag dat maximaal 6,9ms duren en bij de Gigabyte maximaal 6ms. Duurt het langer, dan wil het scherm het beeld alweer verversen en krijg je smearing. De ene persoon is daarvoor wat gevoeliger dan de andere en bovendien is het vooral relevant als je snelle spellen zoals shooters speelt.
- Reactietijd 0-100%
- Reactietijd 100-0%
- Reactietijd 20-80%
- Reactietijd 80-20%
Het scherm in de Gigabyte Aero is duidelijk beter dan dat van de BTO's. De responstijden zijn onder of precies 6ms, behalve bij de overgang van donker- naar lichtgrijs. De BTO-schermen zitten in alle gevallen flink boven de 6,9ms en die zouden we daarom niet aanraden om shooters op te spelen.
Accuduur en geluidsproductie
Bij 'echte' gamelaptops, waarin een desktopprocessor en een nog veel dikkere videokaart zit, verwachten we niet per se een lange accuduur, maar bij deze systemen is dat anders. De laptops kunnen overschakelen op hun ingebouwde gpu en dan zou je nog een heel aardige accuduur kunnen overhouden.
- Accutest browsen
- PCMark 10 - Accu - Tijd
- PCMark 10 - Accu - Digital
- PCMark 10 Accu Essentials
- PCMark 10 Accu Productivity
- Relatieve prestaties op accu
Tijdens browsen komen de BTO's ondanks hun relatief kleine accu uit op ongeveer zesenhalf uur. Daarvan blijft drie uur over tijdens het draaien van PCMark, wat een hogere belasting moet simuleren. Helemaal goed doet de Gigabyte het in die test. Je ziet wel dat de prestaties grofweg halveren wanneer die laptop op de accu werkt, maar je houdt er een nette vierenhalf uur accuduur aan over.
Geluidsproductie
Om de geluidsproductie van de koeling te meten, maken we gebruik van een Larson Davis 831C-geluidsmeter met een 378A04-microfoon die is voorzien van een voorversterker. De microfoon heeft een noisefloor van 5,5dB(A). Door onvermijdelijk omgevingsgeluid is de noisefloor van onze geluidarme ruimte ongeveer 10dB(A). Als we een veilige marge nemen, kunnen we vanaf 12dB(A) consistente metingen uitvoeren. We meten de geluidsdruk op 50cm afstand onder een hoek van 45 graden. We testen in vier scenario's: WebXPRT simuleert webbrowsen, PCMark 10 Express simuleert dagelijks gebruik, Blender is een zware multithreaded workload voor de cpu en F1 is een game. We meten de geluidsdruk over de periode die iedere test duurt en drukken het resultaat uit in een gemiddelde, LAeq, in dB.
- WebXPRT 3 - LAeq
- PCMark 10 Express - LAeq
- Blender - LAeq
- Game - LAeq
Tijdens webbrowsen is de Gigabyte duidelijk een stille laptop. De koeling is wel hoorbaar, maar als er ook maar een beetje achtergrondrumoer is, zul je die fans al niet meer opmerken. Dat verandert als de belasting oploopt: dan is de Gigabyte juist de luidruchtigste. We testen de geluidsdruk in games tegenwoordig met F1 24, want F1 2020 draait niet lekker op RTX 50-videokaarten. De geluidproductie daar verschilt weinig tussen de drie laptops.
Conclusie
In deze round-up hebben we gekeken naar de eerste laptops met RTX 5060- en RTX 5070-videokaarten. Die nieuwe gpu's weten niet echt indruk te maken. Vooral de 5070 komt niet goed uit de verf. Dat kon je al een beetje aan de specificaties zien, want hij mag minder energie gebruiken dan de 4070 en heeft er geen CUDA-cores bij gekregen. Het resultaat is dat er laptops met een RTX 4070 in verschillende games sneller zijn dan de Gigabyte en BTO met RTX 5070. Er valt wellicht nog iets meer uit een RTX 5070 te persen als je hem combineert met een snellere processor, maar het is de vraag hoeveel. Daarnaast lijkt het erop dat Nvidia de 5070 niet al te snel heeft willen maken, omdat dan het bestaansrecht van de 5070 Ti in gevaar komt.
De belangrijkste eigenschap van RTX 50-videokaarten, multiframegeneration, overtuigt ook niet; bij deze kleinere gpu's zijn er ook minder Tensor-cores aanwezig om het genereren van extra frames voor hun rekening te nemen. Indrukwekkende framerates die we op RTX 5080- en RTX 5090-videokaarten daarmee konden behalen, zie je bij deze videokaarten niet.
Bij de RTX 5060 zien we wel wat verbeteringen ten opzichte van de RTX 4060. De RTX 5060 in de BTO 15X1352 is in vrijwel alle gevallen sneller dan laptops die we met RTX 4060 getest hebben. Ook dat kon je al enigszins voorspellen op basis van de specificaties, want de 5060 heeft wél meer CUDA-cores dan de 4060.
Genoeg over de videokaarten; wat vinden we van de laptops zelf? Laten we beginnen met het moeilijkste verhaal: de Gigabyte. Dat is een laptop die er mooi uitziet dankzij zijn dunne behuizing. Als je hem vastpakt, blijkt dat dun in dit geval ook 'niet stevig' betekent, want de behuizing buigt wel heel makkelijk mee. Dan vallen er ook andere dingen op zoals de USB 2.0-poort die niet thuishoort op een laptop van 2300 euro. Er zit op zich een prima scherm in, met een hoge resolutie en goede responstijden, maar dat is ook wel in lijn met de prijs en stiekem had het voor dat geld nog wat strakker gekalibreerd mogen zijn. Het grootste nadeel aan de Gigabyte zijn echter de gameprestaties. De configuratie van de videokaart op 70 watt (+ 15W dynamic boost), zorgt ervoor dat de laptop langzamer is dan de goedkopere BTO, die zelfs een langzamere processor heeft. Gigabyte benadrukt dat ook in de marketing en de RTX Studio-sticker laat ook zien dat dit een laptop voor creators is. Toch is het iets om rekening mee te houden, want de ene RTX 5070 is de andere niet.
De BTO met dezelfde videokaart is te krijgen voor een kleine 1600 euro, maar kost in de configuratie zoals wij hem getest hebben 1800 euro. Dat is geen gekke prijs, want ondanks de verouderde processor kan de laptop goed meekomen in games. Je merkt aan andere dingen wel dat het een instapgamelaptop is. Biometrisch inloggen is er niet bij en het scherm is weliswaar goed gekalibreerd, maar de responstijden maken het niet echt geschikt voor snelle games. Ook de harde plastic behuizing voelt niet echt premium aan, maar is in tegenstelling tot die van de Gigabyte wel stevig. Ook hier zit nog een onverklaarbare USB 2.0-aansluiting op.
Tot slot testten we dezelfde laptop ook met RTX 5060-videokaart en dat is voor een instapgamelaptop misschien de aardigste optie. Hij is te configureren vanaf een kleine 1400 euro en heeft dezelfde behuizing en scherm als zijn duurdere broer met 5070-videokaart, maar is zoals gezegd wel sneller dan laptops met een RTX 4060. Of we dan meteen de goedkopere BTO zouden bestellen? Op dit moment waarschijnlijk niet. Dat valt vooral Nvidia aan te rekenen, want er zijn op dit moment nog genoeg laptops met RTX 4070 te krijgen. Die kosten minder en presteren beter.
Redactie: Jelle Stuip Testlab: Marc van Lom, Niels van der Waa, Tim de Groot Eindredactie: Marger Verschuur
- BTO - 5060
- BTO - 5070
- Gigabyte
:fill(white):strip_exif()/i/2007446954.jpeg?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2007527376.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007527378.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007527380.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007527382.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007527384.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007522196.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007522194.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2007462142.jpeg?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2007527394.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007527396.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007527398.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007527400.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007527402.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007527368.jpeg?f=imagegallery)
/i/2007527498.png?f=imagegallery)
/i/2007527496.png?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2007462142.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007446954.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007621778.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007487882.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/2004919460.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2007489836.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2007484116.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2006895508.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2007193806.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2007056298.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005965684.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004972018.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/u/745397/crop5fea546f494df.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/55093/UPpharoah.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/109036/crop580efea56f6f9_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/637028/crop577c625fec2c7_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/321091/crop5eb047be81d0c_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/581763/crop671d464e1d270_cropped.png?f=community){kind=small}
.
:strip_icc():strip_exif()/u/748263/crop6700253f322c1_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/381607/have%2520a%2520nice%2520day%2520-%2520small.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/242838/brilsmurf.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/473694/crop5e39c38e7ef84_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/1435570/crop672c9fd299184_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/1853590/crop686665a2ef9c2_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/375226/crop62effc38c6e6e.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/57655/SuperTeamLogo.jpg?f=community){kind=small}
/u/189694/crop580cc67ecce1b_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/208684/crop5d9c7a25578e1.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/45096/Jumpman.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/263109/crop628df15d4a00f_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/2252686/crop6827500058d8e_cropped.webp?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/2298642/crop683aecbf66108_cropped.jpg?f=community){kind=small}