Intel heeft de H770- en B760-chipsets aangekondigd voor zijn dertiende generatie processors. Daardoor kunnen fabrikanten moederborden gaan uitbrengen met die chipsets. Dat kon tot nu toe alleen met de duurdere Z790-chipset.

Intel spreekt nauwelijks over de nieuwe chipsets, maar heeft wel de specs online gezet op een pagina over de Z790. Onder meer ASUS heeft al moederborden aangekondigd met de nieuwe chipsets. Vermoedelijk volgen er komende dagen nog meer.

De H770 en B760 laten het niet toe om de cpu-multiplier aan te passen, in tegenstelling tot de Z790. Daardoor is overklokken standaard niet mogelijk, al kunnen fabrikanten een externe klokgenerator toevoegen om zo overklokken alsnog mogelijk te maken door de baseclock hoger in te stellen. In hoeverre dat zal gebeuren, is vooralsnog onbekend.

Streamdienst Twitch heeft te maken met een grote storing. Dat laat de dienst weten op de eigen statuspagina. Het is onbekend wat er aan de hand is, hoe lang het kan gaan duren en of alle gebruikers er last van hebben.

Volgens AlleStoringen begonnen de meldingen na zeven uur op dinsdagavond. De statuspagina van Twitch vermeldt een 'major outage' bij veel van de functies van de dienst. Chat en aankopen werken volgens de dienst wel, maar onder meer inloggen, de webinterface, streamen en streams kijken zou slecht werken. Twitch zegt te werken aan een oplossing. Het is onduidelijk hoe lang dat kan duren.

Update, 21:04: De storing lijkt opgelost.

De vouwbare Google Pixel Fold-telefoon zou dit najaar uitkomen, claimt een Zuid-Koreaanse site. Eerder zou Samsung de displays niet leveren die Google nodig heeft voor de toestellen. Eerdere geruchten vermeldden een release in het voorjaar.

Samsung levert de displays en die produceert ze pas vanaf de zomer, claimt The Elec. De Zuid-Koreaanse site heeft vaker laten zien over betrouwbare bronnen binnen Samsung te beschikken, al bleek achteraf niet alle informatie die de site postte te kloppen.

De Zuid-Koreaanse fabrikant zou in juli en augustus de panelen gaan produceren. Die zouden technisch ongeveer twee jaar achterlopen op de schermen die Samsung zelf gebruikt in zijn vouwbare smartphones.

Met een release in het najaar zou de telefoon vertraging oplopen. Google zou de telefoon dit voorjaar willen uitbrengen. Dat staat ook zo op de roadmap die enkele weken geleden online verscheen. Eerdere geruchten wezen ook op een release dit voorjaar.

Acer introduceert tijdens CES nieuwe gamelaptops met Intel-processors van de dertiende generatie en RTX 4000-videokaarten van Nvidia. Het grootste model heeft een schermdiagonaal van 18". De goedkopere Nitro-laptops krijgen ook een update.

Acer introduceert tijdens CES de Predator Helios 16 en de Helios 18. Dit zijn de duurste twee gamelaptops, die het bedrijf uitbrengt, met 16"- en 18"-scherm. De Helios 16 en 18 zullen worden voorzien van eveneens vandaag geïntroduceerde processors uit Intel dertiende generatie. Daarbij gaat het om Core i7- en Core i9-processors met het HX-achtervoegsel, die een TDP van 55W en een maximaal vermogen van 157W hebben.

De laptops zullen verder voorzien worden van de recentelijk geïntroduceerde RTX 4000-videokaarten van Nvidia. Welke configuratie Acer precies in de Benelux zal gaan leveren is nog niet duidelijk, maar wel is duidelijk dat er een versie met RTX 4080 komt, die op 165 watt geconfigureerd zal zijn. Er is verder maximaal 32GB geheugen en 2TB opslag in raid 0 aanwezig.

Acer Helios 16 (links) en Helios 18

Acer is niet de enige fabrikant die zich waagt aan het 18"-schermformaat, concurrent Dell doet dat ook met de Alienware M18. Acer onderscheidt zich echter door zijn Helios 18 optioneel met een scherm met miniledbacklight met duizend zones en een refreshrate van 250Hz te leveren. Welke resolutie het scherm heeft wordt niet helemaal duidelijk, maar het lijkt om 2560x1600 te gaan. Acer levert de Helios 18 ook met LCD's zonder miniledbacklight en een resolutie van 2560x1600, met een verversingsfrequentie van 165 of 240Hz, of met een 1920x1200-scherm.

De Helios 16 is in alle gevallen van een 16"-scherm met 2560x1600-resolutie voorzien. De refreshrate is hier ook 165 of 240Hz en ook hier bestaat de optie voor een miniledbacklight, met een onbekend aantal dimmingzones. De piekhelderheid bedraagt 1000cd/m² en de refreshrate is 250Hz.

Beide Helios-modellen zullen in het tweede kwartaal van 2023 in de Benelux beschikbaar komen. De goedkoopste Helios 16 zal 2400 euro kosten, terwijl de Helios 18 minstens 2500 euro kost.

Acer Nitro 16 en 17

Acer introduceer ook twee nieuwe laptops in de Nitro-serie, de Nitro 16 en Nitro 17. Ook hier staat het getal voor de schermdiagonaal. De Nitro 16 en 17 worden aangedreven door een Intel-processor uit de dertiende generatie. Bij de Nitro 17 is dat, net als bij de Helios-modellen, een HX-processor. Welke Intel-chip er in de Nitro 16 huist is niet helemaal duidelijk.

Acer Nitro 16 (links) en Nitro 17

De laptops zijn verder voorzien van een RTX 4000-videokaart, maar ook hier is het onduidelijk welk model dat precies is. De vorige generatie werd met maximaal een RTX 3070 Ti-videokaart uitgerust. Er is verder maximaal 32GB ddr5-4800 aanwezig en maximaal 2TB opslag.

De Nitro 16 is voorzien van een scherm met 16:10-verhouding, waarbij de keuze is uit een resolutie van 1920x1200 pixels, of 2560x1600 pixels, in beide gevallen op 165Hz. De Nitro 17 heeft een 16:9-paneel, met resolutie van 1920x1080 pixels en een refresh rate van 144 of 165Hz, of een resolutie van 2560x1440 pixels, met 165Hz. De Nitro's zullen in mei beschikbaar komen. Het 16"-model zal dan 1500 euro gaan kosten, terwijl het 17"-model dan voor 1600 in de schappen zal liggen.

Acer heeft op elektronicabeurs CES twee Predator-schermen aangekondigd. De grootste is een 45"-display met kromming. Het oledscherm heeft een resolutie van 3440x1440 pixels. De kleinere 27"-monitor is plat en heeft een 16:9-scherm met 2560x1440 pixels.

De Predator X45 zet Acer in de markt als monitor voor gamers en heeft een 800R-kromming. Het oledscherm kan tot 1000 candela per vierkante meter en heeft een verversingssnelheid van 240Hz en een responstijd van 0,01ms. De monitor ondersteunt AMD FreeSync voor variabele verversingssnelheden.

De monitor heeft een hdmi-poort met HDMI 2.0 en twee usb-c-aansluitingen met Thunderbolt 4-ondersteuning. Er zit ook een MicroSD-lezer in de behuizing. Hij kan volgens Acer overweg met pc's en consoles. Hij heeft bovendien een KVM-switch om te kunnen wisselen.

De Predator X27 heeft dat allemaal ook, maar wisselt het gekromde oledscherm in voor een plat exemplaar van 27" met een resolutie van 2560x1440 pixels. De X27 komt in de lente uit voor 1099 euro, de X45 komt rond dezelfde periode uit en moet 1799 euro kosten.

Nvidia kondigt zijn eerste GeForce RTX 40-gpu's voor laptops aan. Deze videokaarten zijn gebaseerd op de Ada Lovelace-architectuur en krijgen daarmee onder meer ondersteuning voor onder meer DLSS 3. De eerste laptops met RTX 40-gpu komen in februari uit.

Nvidia introduceert tijdens de CES vijf verschillende RTX 40-videokaarten. De GeForce RTX 4090 en 4080 zijn Nvidia's flagshipmodellen voor laptops. De RTX 4090 beschikt over 9728 CUDA-cores, net als de RTX 4080-videokaart voor desktops. De gpu krijgt daarbij 16GB GDDR6-geheugen met een 256bit-geheugenbus. De gpu haalt daarbij kloksnelheden tot 2040MHz en heeft volgens Nvidia een stroomverbruik van 80 tot 150W.

De GeForce RTX 4080-laptopkaart beschikt op zijn beurt over 7424 CUDA-cores en 12GB geheugen op een 192bit-geheugenbus. Deze gpu haalt volgens Nvidia kloksnelheden tot 2280MHz met een stroomverbruik van 60 tot 150W. Beide videokaarten beschikken, net als bij de huidige RTX 40-desktopkaarten, over een dubbele video-encoder met AV1-ondersteuning.

Nvidia introduceert daarnaast drie lager gepositioneerde laptopvideokaarten. De RTX 4070, 4060 en 4050 zijn volgens Nvidia gericht op 1440p-gaming. De RTX 4070 krijgt 4608 CUDA-cores, terwijl de RTX 4060 er 3072 krijgt. Beide videokaarten krijgen 8GB GDDR6-geheugen en een 128bit-geheugenbus. Nvidia vermeldt geen geheugensnelheden of -bandbreedte.

De GeForce RTX 4050 wordt het instapmodel in Nvidia's RTX 40-line-up voor laptops. Deze videokaart krijgt 2560 CUDA-cores en krijgt ook een verbruik van 35 tot 115W. De videokaart wordt verder uitgerust met 6GB GDDR6-geheugen en een 96bit-geheugenbus. De RTX 4070, 4060 en 4050 krijgen alle drie ondersteuning voor features als DLSS Frame Generation en een enkele video-encoder met AV1-ondersteuning.

De vijf RTX 40-laptopvideokaarten zijn, net als hun desktoptegenhangers, gebaseerd op de Ada Lovelace-architectuur die Nvidia vorig jaar introduceerde. De gpu's worden bij TSMC geproduceerd op het 4N-procedé. De videokaarten krijgen daarnaast nieuwe MaxQ-optimalisaties. DLSS 3 wordt volgens de fabrikant geoptimaliseerd voor laptops, waarmee de techniek voor een langere accuduur moet zorgen. Ook worden de laptopvideokaarten volgens de fabrikant geleverd met GDDR6-geheugen met een lagere spanning. De geïntegreerde geheugencontroller krijgt volgens Nvidia daarnaast meer opties om terug te schakelen naar energiezuinigere memory states.

De eerste laptops met een GeForce RTX 4090 of RTX 4080 verschijnen op 8 februari. Volgens Nvidia komen dergelijke laptops beschikbaar vanaf 1999 dollar. Omgerekend en met btw komt dat neer op 2291 euro. De RTX 4070, 4060 en 4050 volgen op 22 februari. Laptops met een dergelijke videokaart krijgen een vanafprijs van 999 dollar, wat omgerekend en met btw neerkomt op 1145 euro.

Techbedrijven hebben in 2022 in totaal rond 150.000 mensen ontslagen, zo zegt een verzamelsite voor cijfers over ontslagen. In 2021 ging het in totaal om rond 15.000 ontslagen, in 2020 waren dat er tussen maart en december 80.000.

De meeste ontslagen vielen in de laatste maanden van 2022, zo schrijft The Wall Street Journal op basis van cijfers die Layoffs.fyi online heeft staan. Meta en Amazon hadden de grootste ontslagrondes, met 11.000 en 10.000 ontslagen in november van vorig jaar. Ook Cisco en Twitter hadden grote ontslagrondes.

De grootste ontslagrondes van 2021 waren bij Katirra en Zillow, terwijl de meeste ontslagen in 2020 vielen bij het Nederlandse Booking.com. In Nederland vielen er verder ontslagen afgelopen jaren in de techsector bij Uber en MessageBird.

De cijfers brengen in kaart wat de economische recessie die vorig jaar in gang lijkt te zijn gezet voor effect heeft gehad op techbedrijven. In de jaren ervoor ging het economisch beter, maar vielen er nog steeds ontslagen door bedrijven die hard getroffen werden door de gevolgen van de coronapandemie.

Nvidia kondigt zijn GeForce RTX 4070 Ti voor desktops aan. Deze gpu werd eerder aangekondigd als RTX 4080 12GB en beschikt over 7680 CUDA-cores. De videokaart krijgt een adviesprijs van 799 dollar en komt op 5 januari uit. Nvidia introduceert geen eigen Founders Edition.

De Nvidia GeForce RTX 4070 Ti krijgt een AD104-gpu met 7680 CUDA-cores, een boostclock van 2,61GHz en een tbp van 285W. De videokaart beschikt daarnaast over 12GB GDDR6X-geheugen. Nvidia claimt dat de RTX 4070 Ti tot 40Tflops aan shadingrekenkracht biedt. De fabrikant claimt daarbij dat de gpu sneller is dan de RTX 3090 Ti in verschillende games. De eerste uitgelekte 3DMark-resultaten suggereren dat de RTX 4070 Ti-prestaties tussen die van de RTX 3090 en 3090 Ti in liggen.

De videokaart is daarnaast gebaseerd op de Lovelace-architectuur, net als de eerder aangekondigde RTX 4090 en 4080. Daarmee ondersteunt de videokaart features zoals DLSS Frame Generation en shader execution re-ordering. De gpu wordt geproduceerd op TSMC's 4N-procedé, dat ook wordt gebruikt voor Nvidia's Hopper-gpu's voor datacenters.

De RTX 4070 Ti is identiek aan de eerder aangekondigde RTX 4080 12GB, waarvan de release vorig jaar door Nvidia werd geannuleerd na kritiek. Deze RTX 4080 12GB had namelijk minder CUDA-cores dan de RTX 4080 16GB, die tegelijk werd geïntroduceerd. Daarmee zou Nvidia in eerste instantie met twee RTX 4080-videokaarten komen, beide met een ander prestatieniveau. De RTX 4080 12GB had een adviesprijs van 1099 euro voordat hij werd geschrapt.

De GeForce RTX 4070 Ti komt op 5 januari uit. De videokaart krijgt volgens Nvidia een adviesprijs van 799 dollar, wat omgerekend en met btw neerkomt op ongeveer 910 euro. Van deze gpu komt geen Founders Edition-referentiemodel van Nvidia beschikbaar, maar alleen aangepaste modellen van boardpartners. Het is onbekend of deze modellen de adviesprijs van 910 euro halen.

Alienware introduceert een monitor met ips-paneel dat een verversingssnelheid van 500Hz heeft. Het gaat om de AW2524H. Het betreft een scherm met een diagonaal van 24,5 inch en een full-hd-resolutie. Alienware brengt deze monitor niet uit in Europa.

Alienware zegt dat de AW2524H de monitor met de snelste verversingssnelheid ter wereld is. De 500Hz is in ieder geval alleen mogelijk door een overclock; de native verversingssnelheid bedraagt 480Hz. Dergelijke refreshrates zijn alleen mogelijk als de DisplayPort 1.4-aansluiting wordt gebruikt; via HDMI is 240Hz het hoogst haalbare.

Verder heeft de monitor een opgegeven grijs-naar-grijsresponstijd van 0,5ms, maar in de Extreme-modus bedroeg de grijs-naar-grijsresponstijd tijdens eerdere metingen in de meeste gevallen 1ms. Het ips-paneel kan 99 procent van de sRGB-kleurruimte weergeven en heeft een DisplayHDR400-certificering; dat betekent dat een helderheid van 400cd/m² mogelijk is. Dit is het laagste DisplayHDR-label wat VESA toekent; de AW2524H zal dus geen indrukwekkende prestaties bieden op het vlak van high dynamic range. De contrastverhouding bedraagt 1000:1, wat redelijk normaal is voor een ips-paneel, zeker een exemplaar dat vooral op snelheid is gericht.

Er wordt al langer gewerkt aan monitoren met panelen die dergelijke, relatief hoge verversingssnelheden ondersteunen. Tot nu toe zijn er geen monitoren beschikbaar die hoger dan 360Hz gaan. De refreshrate van gamingschermen neemt elk jaar een beetje toe. Er zijn al behoorlijk wat 240Hz-monitoren en in de Pricewatch staat momenteel een dozijn schermen met een refreshrate van 300Hz of 360Hz. Dat zijn allemaal monitoren met ips-panelen. TN-panelen zijn steeds minder in trek, ook als snelheid een belangrijke factor is, al heeft ASUS vorig jaar ook een 500Hz-monitor onthuld en dat is een scherm op basis van een TN-paneel.

Alienware zegt nog niet hoeveel de AW2524H gaat kosten. De monitor moet in het eerste kwartaal van dit jaar verschijnen. Zodra de leveringsdatum dichterbij komt, zegt Alienware meer over de prijs bekend te maken. Duidelijk is al wel dat deze monitor niet in Europa uit zal komen.

Alienware introduceert tijdens de CES vier nieuwe gamelaptops. De fabrikant voorziet de laptops van Intel-processors van de dertiende generatie en bij sommige laptops is er een optie voor een nog onaangekondigde AMD-chip. De dunne X16 bevat een touchpad met rgb-verlichting.

Alienware M18

Met de M18 gebruikt Alienware voor het eerst in jaren weer een 18"-scherm in een laptop. Hoewel Alienware niks over de videokaart zegt, lijkt de rest van de onderdelen erop te wijzen dat de fabrikant alleen de snelste onderdelen heeft gebruikt. De processor komt uit Intels dertiende generatie HX-reeks, oftewel de snelste processors die de fabrikant kan leveren met een tdp van 55W. Er komt ook een uitvoering met een AMD-processor, maar welke dat precies is, wil Alienware nog niet zeggen. Dat geldt ook voor de videokaarten, die 'next-gen' zijn, maar het typenummer wordt niet verteld.

Verder is er maximaal 64GB werkgeheugen aanwezig en wordt de hardware gekoeld met behulp van vier ventilators. Je kunt de M18 uiteindelijk bestellen met maximaal 9TB opslag, verdeeld over vier M.2-slots. Het 18"-scherm heeft een refreshrate van 480Hz als je voor de optie met 1920x1200-resolutie kiest. Er is ook een uitvoering met 2560x1600-resolutie en 165Hz. Beide schermen zijn Dolby Vision-gecertificeerd en geven de volledige P3-kleurruimte weer. De M18 zal op 14 februari in Europa beschikbaar komen. Europese prijzen zijn nog niet bekend, maar in de Verenigde Staten zal de goedkoopste uitvoering 2100 dollar gaan kosten.

Alienware M16

De M16 is de kleinere broer van de M18, maar is evengoed voorzien van HX-processors van Intels dertiende generatie. Zoals de naam al doet vermoeden, is de M16 voorzien van een 16"-scherm, waarbij er keuze uit drie panelen is. De rapste is een 1920x1200-paneel met een refreshrate van 480Hz, terwijl er ook opties zijn voor 2560x1600-panelen met 165 of 240Hz. In alle gevallen is er ondersteuning voor G-Sync of FreeSync en Dolby Vision.

Net als bij de M18 zijn er vier M.2-slots beschikbaar voor opslag, waarbij het maximum volgens Dell 9TB is. Het werkgeheugen is ook hier maximaal 64GB groot. Net als bij de M18 kan Dell nog niet zeggen met welke videokaarten de M16 uitgerust kan worden. De M16 komt in Europa net als de M18 op Valentijnsdag beschikbaar. De prijzen zijn nog onbekend. In de Verenigde Staten zal de M16 eerder beschikbaar komen voor minstens 1900 dollar.

Alienware X16

De X16 heeft net als de M16 een 16"-scherm, maar heeft een veel dunnere behuizing en kenmerkt zich door een touchpad, dat voorzien is van rgb-verlichting. De behuizing is maximaal 1,86 centimeter dik en het geheel weegt in de zwaarste uitvoering 2,72 kilogram. De X16 wordt alleen met Intel-processors en Nvidia-videokaarten geleverd. Daarbij is er veel keuze uit kaarten van de laatste generatie. Voor de RTX 4050, 4060 en 4070 geldt dat ze op een maximaal verbruik van 140W afgesteld worden. De RTX 4080 en 4090 werken op maximaal 175W.

De X16 kan van maximaal twee ssd's voorzien worden, eventueel in raid 0-opstelling. Er is keuze uit dezelfde beeldpanelen als bij de M16. In alle gevallen zijn ze voorzien van Advanced Optimus. De X16 zal in Europa vanaf 23 februari beschikbaar komen. In de Verenigde Staten is dat al eerder het geval, waar de goedkoopste versie 2150 dollar zal gaan kosten.

Alienware X14

De X14, tot slot, is Alienwares nieuwe 14"-model, met een behuizing die gemaakt is van een legering van aluminium en magnesium. Met een dikte van 1,45 centimeter is het volgens Alienware hun dunste 14"-model ooit. De laptop is voorzien van een Intel-processor uit de H-serie, dus met een tdp van 45W, maar Dell kan dat ook omlaag schroeven. Dell laat niet weten hoe de processor precies geconfigureerd is. Wat videokaarten betreft, kan Dell de X14 met een RTX 3050 leveren, maar ook met een zojuist geïntroduceerde RTX 4050 of 4060. Daarbij wordt een maximaal verbruik van 85W aangehouden, ongetwijfeld omdat de relatief compacte behuizing niet geschikt is om meer warmte af te voeren. Voor de koeling maakt de laptop gebruik van een vaporchamber en twee individueel aangestuurde ventilators. De X14 komt helaas niet beschikbaar in Europa. In de Verenigde Staten moet hij binnenkort beschikbaar zijn voor 1800 dollar.

Dell grijpt de CES aan om zijn G15- en G16-gamelaptops te voorzien van nieuwe hardware. Het gaat om 55W-processors van Intels dertiende generatie en 'next-gen' videokaarten van Nvidia. De laptops komen in maart in Europa beschikbaar.

De G15 en G16 zijn de instapgamelaptops die Dell onder eigen merknaam verkoopt. De duurdere modellen vallen onder de Alienware-merknaam, waarvan Dell dinsdag ook vier nieuwe modellen uitbracht. De G15 en G16 worden gekenmerkt door een grotendeels overeenkomstig ontwerp, met een tweekleurige behuizing.

Het verschil zit hem in het beeldscherm. De G15 heeft een 15,6"-paneel, met een conventionele resolutie van 1920x1080 pixels en een refreshrate van 120 of 165Hz. De 16"-modellen hebben een hogere 16:10-verhouding en een resolutie van 2560x1600 pixels. De refreshrate bij die schermen bedraagt 165Hz of 240Hz.

Dell G15

Wat processors betreft is er keuze uit vier Intel 'HX'-chips. De HX-reeks heeft een tdp van 55W en dat zijn ook de snelste chips die Intel kan leveren. Welke videokaart Dell in de G15 en 16 stopt, is nog niet bekend. Het gaat in ieder geval om 'next-gen' GeForce-kaarten, wat op de RTX 40-serie wijst. De huidige G16 kan tot en met een RTX 3070 Ti geleverd worden.

De G15 en G16 zullen vanaf 9 maart in Europa verkrijgbaar zijn. Het is nog niet bekend tegen welke prijzen, maar het is al wel bekend hoeveel ze in de Verenigde Staten zullen kosten. De G15 zal daar verkrijgbaar zijn vanaf 850 dollar, terwijl de G16 minstens 1150 dollar moet opbrengen.

Horlogemaker Fossil heeft de Gen 6 Hybrid Wellness aangekondigd. Het klokje draait in tegenstelling tot andere horloges in de Gen 6-lijn geen Wear OS en heeft bovendien een E Ink-scherm. Door die wijzigingen moet het horloge twee weken doen op een acculading.

Ten opzichte van de standaard Gen 6 Hybrid van vorig jaar heeft de Wellness-versie er diverse opties bijgekregen voor tracking, zoals een manier om hartslagzones in de gaten te houden, aldus Fossil. Veel is ook hetzelfde: de klokjes hebben beide mechanische wijzers en een 1,1"-scherm van E Ink met 240x240 pixels.

Het horloge heeft een kast van 44mm en is 11,4mm dik. De propriëtaire software van Fossil kan meldingen laten zien en synchroniseert ook zaken als de agenda. Apps installeren op het klokje is niet mogelijk met de software. Wel is het compatibel met iPhones en Android-telefoons. De Gen 6 Hybrid Wellness Edition komt deze week uit. Fossil heeft de prijs nog niet bekendgemaakt.

De accu van de VR-headset van Apple zit in een heupband die met een MagSafe-kabel verbonden is met de headset. Dat en veel meer details over de onaankondigde VR-headset publiceert techsite The Information.

De accu geeft een accuduur van enkele uren, schrijft The Information. Gebruikers kunnen de accu verwisselen om meer gebruikstijd te krijgen. Om gebruikers minder te isoleren, heeft de VR-headset een scherm aan de buitenkant die de gezichtsuitdrukking van de gebruiker weergeeft. Het gaat om een scherm met lage verversingssnelheid om de accu te sparen.

Die gezichtsherkenning werkt met een camera per oog. Die camera's werken ook met de software voor 'foveated rendering', een techniek waarbij vooral waar de gebruiker naar kijkt scherp is. Dat scherpe beeld moet komen van twee micro-oled-schermen met een 4k-resolutie van Sony. Motoren stellen de lenzen precies af op de pupilafstand van gebruikers, terwijl er ook lenzen moeten komen voor brildragers. Gebruikers hebben een gezichtsveld van 120 graden, iets meer dan bij de Meta Quest 2 en Pro.

In de VR-headset zitten tot twaalf camera's en sensors om de gebruiker in de gaten te houden, waaronder een sensor voor de benen van een gebruiker. Ook zitten er LiDAR-scanners is om de omgeving in kaart te brengen. Die camera's zijn grotendeels verborgen om het design niet te verstoren.

De headset is gemaakt van aluminium, glas en koolstofvezel om de headset zo licht mogelijk te maken. Wel zit er een Digital Crown op de headset, net als op de Apple Watch en Airpods Max. Die maakt het mogelijk om te wisselen tussen VR en camerabeeld van de echte wereld. Bluetooth-headsets werken niet met de VR-headset en ook een 3,5mm-jack voor audio is er niet. De VR-headset is alleen bruikbaar met recente AirPods om zo audio met een lage latency mogelijk te maken.

De software is vooral gericht op videovergaderen en niet op gaming, zo claimt The Information. Daarvoor zitten er in de software avatars met gezichtsuitdrukkingen. Ook is het mogelijk om bijvoorbeeld modellen van bijvoorbeeld stedenbouw op een tafel te tonen. Ook is het mogelijk iOS-apps in 2D in de software te draaien.

Fabrikant Pegatron zou vorig jaar al duizenden testexemplaren gemaakt hebben. Er kwam eerder al meer informatie over de VR-headset naar buiten. De geruchten over de headset gaan al een paar jaar. Apple zou de VR-headset dit jaar willen uitbrengen.

Hitman 3 krijgt een naamswijziging en gaat Hitman World of Assassination heten. In dat spel komt ook de content van de eerste twee games beschikbaar, ook als spelers die games niet hebben gekocht. De naamswijziging gaat op 26 januari in.

Ontwikkelaar IO Interactive zegt het kopen en spelen van de Hitman-spellen makkelijker te willen maken. Daarom gaat Hitman 3 van naam wijzigen en worden de twee eerdere games speelbaar binnen Hitman World of Assassination. Mensen die nu Hitman 3 hebben krijgen eind deze maand op alle platformen een upgrade naar Hitman World of Assassination, inclusief toegang tot Hitman 1 en 2.

De gamemaker wil daarnaast het koopproces eenvoudiger maken en gaat losse dlc niet meer verkopen voor nieuwe spelers. In plaats daarvan komen er twee koopopties voor nieuwe spelers. Bij Hitman - World of Assassination krijgen spelers toegang tot Hitman 3, Hitman 1 GOTY en Hitman 2. Dit kost in totaal zeventig dollar. De tweede optie is een Deluxe Pack, waarbij spelers Hitman 3- en Hitman 2-dlc krijgen. Dit kost dertig dollar.

Spelers die nu enkele dlc-pakketten in bezit hebben, hoeven niet de Deluxe Pack te kopen om alle dlc te kunnen spelen. Zij kunnen in Steam of de in-game-winkel de losse dlc's kopen die ze nog missen, voor tien dollar per stuk. Als onderdeel van de naamswijziging haalt IO Interactive Hitman 1 en 2 uit de losse verkoop; deze games zijn dus alleen via Hitman World of Assassination te kopen te spelen. Spelers die de twee games eerder hebben gekocht, blijven ze spelen zoals ze nu ook doen.

De hoge gpu-temperaturen waar sommige Radeon RX 7900-referentiekaarten last van hebben, worden mogelijk veroorzaakt door een defecte vaporchamber in een of meer videokaartbatches. Dat meldt een oem aan Igor's Lab. De temperatuurproblemen kwamen vorige week aan het licht.

Bronnen van een vaporchamberfabrikant stellen dat de temperatuurproblemen worden veroorzaakt door een defect in de koeler, schrijft Igor Wallossek van Igor's Lab. Ten minste één partij referentiekaarten zou de fabriek hebben verlaten met te weinig vloeistof in die vaporchamber, met hoge hotspottemperaturen als gevolg. Dat zou eveneens verklaren waarom de temperaturen verschillen tussen horizontale en verticale montage van de videokaart, schrijft Wallossek. Het condensaat in de koeler kan namelijk niet omhoogkomen als de gpu horizontaal gemonteerd is.

De temperatuurproblemen met bepaalde Radeon RX 7900 XT- en XTX-referentiekaarten kwamen in de afgelopen week aan het licht. De videokaarten haalden in sommige gevallen hoge hotspottemperaturen tot 110 graden Celsius, wat leidt tot thermal throttling.

Professionele overklokker Roman Hartung, ook bekend als der8auer, deed vorige week onderzoek naar het probleem. Hartung testte vier verschillende Radeon RX 7900-videokaarten in verticale en horizontale houding. De overklokker kwam toen ook tot de conclusie dat de hoge temperaturen worden veroorzaakt door een probleem met de vaporchamber. Inmiddels heeft Hartung de vaporchamber opengemaakt, maar geen ontwerpfouten aangetroffen. Dat maakt de verklaring van Igor Wallossek aannemelijk, hoewel deze nog niet officieel is bevestigd.

AMD erkende vorige week al dat bepaalde RX 7900-referentiekaarten last hebben van hoge hotspottemperaturen. Het bedrijf raadde gebruikers in een statement aan Tom's Hardware aan om contact op te nemen met zijn klantenservice. AMD is nog niet ingegaan op de oorzaak van het probleem en heeft nog niet gereageerd op de bevindingen van Hartung en Wallossek. Niet alle RX 7900-referentiekaarten lijken last te hebben van hoge hotspottemperaturen. Hoe grootschalig het probleem precies is, is niet bekend.

Dell heeft de Alienware Concept Nyx Game Controller getoond, een controller met haptische en aanpasbare triggers, een vingerafdrukscanner en een trackpad in plaats van een vierpuntsdruktoets. Het bedrijf benadrukt dat de controller vooralsnog een concept is.

De Concept Nyx Game Controller lijkt op een Xbox-controller met de knoppenindeling van een PlayStation-controller, alleen heeft Dells controller geen vierpuntsdruktoets. In plaats daarvan is er een touchpad die door de gebruiker in te stellen is. De twee joysticks passen zich daarnaast zelf aan de game aan, waardoor ze per spel anders aanvoelen. Zo moet een racegame bijvoorbeeld anders aanvoelen dan een schietspel. De zwaarte van de twee triggers is door de speler aan te passen.

Onder in de controller zijn twee scrollwieltjes, zodat spelers bijvoorbeeld van wapens kunnen veranderen in games. Aan de achterkant bij de handgrepen zitten twee shiftknoppen, aan elke kant een. Aan de voorkant in het Alienware-logo is een vingerafdrukscanner verwerkt, waarmee de controller de gebruiker kan herkennen en zijn of haar games kan starten. De controller kan via wifi verbinding maken met Concept Nyx om voor gaming te worden gebruikt.

Dell kondigde het Concept Nyx-platform vorig jaar aan. Concept Nyx werkt met een lokaal systeem van de gebruiker en kan naar bijvoorbeeld tv's streamen. Daardoor werken Nyx en de controller volgens Dell op elk scherm in een huis, mits ze een wifiaansluiting en de app hebben. Nyx moet gebruikers hun tv's splitscreen laten gebruiken, waarbij de ene gebruiker bijvoorbeeld een game speelt en de andere gebruiker aan het videobellen is of een andere game speelt. De Nyx-controller verschijnt nog niet op de markt, maar Dell zegt dat het concept het bedrijf helpt met 'het ontwikkelen van de roadmap'.

Square Enix werkt aan meerdere onaangekondigde blockchaingames, waarvan het in ieder geval een deel dit jaar wil aankondigen. Het bedrijf hoopt dat die spellen voor groei kunnen zorgen, al erkent de gamemaker dat er vorig jaar veel problemen waren rondom blockchain.

Yosuke Matsuda, bestuursvoorzitter van Square Enix, zegt dat het bedrijf meerdere blockchainspellen in ontwikkeling heeft. Een deel daarvan is vorig jaar al aangekondigd; het bedrijf wil dit jaar meer blockchaingames onthullen. Het was al langer duidelijk dat het bedrijf in dergelijke blockchainspellen gelooft, maar de nieuwe uitspraken geven aan dat Matsuda blockchain breed wil integreren binnen Square Enix' spellen.

Bij zijn nieuwjaarsbrief geeft de bestuursvoorzitter niet aan om wat voor games het gaat of hoe ze de blockchain moeten gebruiken. Eerder zei hij wel dat gamers ermee gecompenseerd zouden kunnen worden voor in-gamecontent die ze maken. Matsuda zegt verder dat hij verwacht dat blockchainspellen voor groei binnen het bedrijf kunnen zorgen en dat Square Enix blockchain als de belangrijkste investering op de langere termijn van het bedrijf ziet.

Tegelijkertijd erkent hij dat blockchain vorig jaar een omstreden jaar had, waarmee hij doelt op de volatiele nft- en cryptovaluta markt, en de fraude rondom cryptovalutabeurs FTX. De Square Enix-topman denkt echter dat deze problemen juist goed kunnen zijn voor de blockchainmarkt, als dit leidt tot meer regels en transparantie. Op die manier zou de blockchainmarkt in 2023 kunnen groeien, is zijn gedachte.

Square Enix is een van de meest uitgesproken grote gamemakers als het om blockchaingames gaat. Ubisoft en Stalker 2-maker GSC Game World probeerden dit eerder ook, maar Ubisofts project was nauwelijks succesvol en GSC schrapte de plannen na kritiek van spelers.

Intel kondigt vandaag een nieuwe generatie van zijn goedkoopste laptopprocessors aan. Zoals de fabrikant eerder heeft aangekondigd heten die niet langer Celeron en Pentium, maar simpelweg 'Intel Processor'.

De vier nieuwe processors maken gebruik van de Gracemont-cores, die we al kennen als de E-cores in de Alder Lake- en Raptor Lake-processors. In de vandaag geïntroduceerde modellen worden die dus niet gecombineerd met P-cores. De versies met acht cores heten Core i3 N305 en N300, de uitvoeringen met vier cores gaan door het leven onder de nieuwe serienaam: Intel Processor N200 en N100.

Voor dit segment is het gebruikte Intel 7-productieprocedé niet nieuw, maar de Gracemont-architectuur bevat wel de nodige verbeteringen ten opzichte van voorganger Tremont. De processors beschikken over een geïntegreerde gpu met maximaal 32 execution-units, inclusief een AV1-decoder. Ze kunnen gecombineerd worden met Lpddr5-, DDR5- of DDR4-geheugen en opslag in de vorm van UFS 2.1, eMMC of een reguliere ssd. De tdp's liggen tussen de 6 en 15W.

Vooral instaplaptops en desktops die gebruikmaken van laptophardware, zoals goedkope mini-pc's en all-in-ones, zullen gebruik gaan maken van de nieuwe chips. Er komen vooralsnog geen 'echte' desktopprocessors met alleen maar E-cores beschikbaar.

Intel introduceert zijn dertiende generatie Core-processors voor laptops. Deze cpu's krijgen onder meer hogere kloksnelheden dan hun voorgangers uit de twaalfde generatie. Bepaalde modellen krijgen daarnaast meer cores. Laptops met deze cpu's komen later dit jaar beschikbaar.

Intel komt in totaal met 32 verschillende Core-laptopprocessors, verdeeld over vier verschillende series. Deze series verschillen onderling op het gebied van tdp's, coreaantallen en kloksnelheden. Het bedrijf introduceert chips met tdp's van 55W, 45W, 28W en 15W.

Intel gebruikt verschillende architecturen in zijn dertiende generatie Core-laptopprocessors. Het bedrijf komt met modellen die gebaseerd zijn op de nieuwe Raptor Lake-architectuur, naast chips die gebaseerd zijn op de huidige Alder Lake-generatie. Raptor Lake brengt verschillende architecturale verbeteringen met zich mee, waaronder verbeterde P-cores die hogere kloksnelheden halen, een dubbele hoeveelheid E-cores en meer L2- en L3-cache. Raptor Lake-chips worden daarnaast geproduceerd op een verbeterd Intel 7-procedé.

Intel bevestigt in een q&a met journalisten dat het mogelijk is dat voor lager gepositioneerde modellen zowel Alder Lake- als Raptor Lake-dies gebruikt worden. In die laatste gevallen worden de hoeveelheid cache en andere specificaties, zoals kloksnelheden, wel afgestemd op die van een Alder Lake-variant. Je hebt er in die gevallen dus geen profijt van als je een op Raptor Lake gebaseerde laptopchip krijgt.

De chips ondersteunen DDR4- en DDR5-geheugen en sommige modellen hebben ook acht PCIe 5.0-lanes voor een verbinding met een losse laptop-gpu. De chips krijgen daarnaast geïntegreerde ondersteuning voor Wi-Fi 6E, Thunderbolt 4 en Bluetooth 5.2. Intel meldt niet wanneer de eerste laptops met deze dertiende generatie Core-processors precies beschikbaar komen, maar dat moet later dit jaar gebeuren.

Intel Core HX-cpu's met maximaal 24 cores

Intel introduceert onder meer een HX-serie, bestaande uit negen verschillende processors met 10 tot 24 cores en geïntegreerde gpu's met maximaal 32 execution-units. De hoogst gepositioneerde Core i9-modellen krijgen daarbij 8 P-cores en 16 E-cores, voor een totaal van 24 cores en 32 threads. Daarmee hebben deze cpu's evenveel cores als de Core i9-13900K voor desktops, maar dan met lagere kloksnelheden en een lagere tdp. De Core i9-modellen ondersteunen verder DDR5-5600- of DDR4-3200-geheugen.

In de lager Core i7- en Core i5-series introduceert Intel modellen met 16 tot 28 threads. Opvallend is de Core i7-13850HX, die beschikt over een niet eerder geziene combinatie van 8 P-cores en 12 E-cores. De Core i5-13450HX doet verder denken aan de Core i5-12600K-desktopprocessor uit de Alder Lake-serie, met 10 cores, 16 threads en 20MB L3-cache. Deze nieuwe laptopchip haalt wel lagere kloksnelheden, met een baseclock van 2,4GHz en turbofrequenties tot 4,5GHz. Alle HX-chips hebben standaard-tdp's van 55W. De boost-tdp ligt op 157W.

Core H-chips met maximaal 20 threads en 45W-tdp's

Onder de HX-serie komt Intel met verschillende processors in de H- en HK-series. Deze hebben een lagere tdp en beschikken ook over minder cores en cache. Met deze serie verandert Intel relatief weinig aan de specificaties in vergelijking met de H-serie van vorig jaar.

Intel levert de nieuwe H- en HK-chips met maximaal 14 cores en 20 threads, net als bij de twaalfde generatie. De tdp's van 45W blijven ook ongewijzigd ten opzichte van de vorige generatie, hoewel Intel de kloksneleden verhoogt met gemiddeld 400MHz. De boost-tdp's liggen daarbij op 115W voor de Core i7- en Core i9-modellen. De Core i5-HX-cpu's halen tdp's van maximaal 95W.

Vier nieuwe P-cpu's met 28W-tdp's

Onder de H-series positioneert Intel opnieuw een P-serie. Deze serie van vier processors beschikt weer over standaard-tdp's van 28W met boosts tot 64W. Daarmee halen deze chips lagere kloksnelheden dan hun H-tegenhangers, hoewel ze op het gebied van coreaantallen niet verschillen.

Intel levert een Core i7-1370P-cpu met maximaal 14 cores en 20 threads, wat neerkomt op 6 P-cores en 8 E-cores. De overige drie varianten beschikken allemaal over 4 P-cores en 8 E-cores, voor een totaal van 16 threads. Deze modellen verschillen onderling op het gebied van kloksnelheden en de hoeveelheid cache.

Intel U-series met lagere tdp's en minder P-cores

Intel maakt ook een U-serie met acht zuinige dertiende-generatielaptopprocessors. Al deze modellen beschikken over een standaard-tdp van 15W en een boost-tdp van 55W. Intel levert hierbij modellen met maximaal 2 P-cores en 8 E-cores. Daarbij komt het bedrijf met enkele varianten met 1 P-core en 4 E-cores. De fabrikant introduceert momenteel nog geen 9W-laptopchips in de U-serie. Bij de vorige generatie deed het bedrijf dat wel. Mogelijk volgen die modellen later nog, hoewel Intel dat nog niet bevestigt.

Dell heeft tijdens de CES-beurs in Las Vegas drie nieuwe UltraSharp-monitors gepresenteerd. Een daarvan is een 31,5"-scherm met een ips-paneel met min of meer een 6k-resolutie, ofwel 6144x3456 pixels. De andere twee hebben een 2k- en 4k-resolutie, waarvan de eerste gebogen is.

UltraSharp 32 6K U3224KB

De meest opvallende monitor is de UltraSharp U3224KB, een 6k-monitor met een 31,5"-scherm. De monitor heeft een resolutie van 6144x3456 pixels en een ips-paneel met een contrastverhouding van 2000:1. Er is ondersteuning voor VESA's DisplayHDR 600 en de monitor kan 99 procent van de DCI-P3-kleurruimte weergeven. De monitor heeft ook een blauwlichtfilter om druk op de ogen te verminderen.

De U3224KB heeft een Thunderbolt 4-aansluiting, een 10Gbit/s-ethernetpoort en kan 90 graden kantelen. Er zit daarnaast een ingebouwde webcam met 4k-resolutie en 30fps en hdr-ondersteuning aan de bovenkant van de monitor en geluid komt van twee 14W-speakers. Het apparaat komt in de eerste helft van 2023 uit voor een nog onbekende prijs.

UltraSharp 34 Curved USB-C U3423WE

Dell heeft daarnaast ook een gebogen monitor uitgebracht, de UltraSharp 34 of U3423WE. Die heeft een 34"-scherm met een resolutie van 3440x1440 pixels met hetzelfde IPS Black-paneel en de 2000:1-contrastverhouding als die van de UltraSharp U3224KB. De U3423WE kan 98 procent van de DCI-P3-kleurruimte weergeven.

De monitor heeft een USB-C-aansluiting en net als de 6k-monitor een 10GBit/s-ethernetaansluiting, maar ook een HDMI-poort en een DisplayPort-aansluiting. Het apparaat komt eind van de maand beschikbaar, maar het is niet bekend voor welke prijs.

UltraSharp 43 4K USB-C

Tegelijk met de U3423WE brengt Dell ook de UltraSharp U4323QE uit, een 4k-monitor met een formaat van 42,5 inch. Gebruikers kunnen daar vier verschillende pc's op aansluiten die vervolgens allemaal op het beeld tegelijk kunnen worden weergegeven.

Het ips-paneel heeft een helderheid van 350cd/m², een contrastratio van 1000:1 en een kijkhoek van 178 graden. Het scherm toont daarnaast 95 procent van de sRGB-kleurruimte en heeft een grijs-naar-grijsresponstijd van 5ms.

De monitor heeft ook een USB-C-aansluiting en een ethernetpoort, maar opvallend is vooral dat er aan de voorkant een pop-out-donglepoort zit. Aan de onderkant komen een USB-A- en een USB-C-poort uit de monitor die 15W aan output hebben. De monitor komt, samen met het curvedmodel, op 31 januari uit, maar ook hiervan is de prijs nog niet bekend.

Intel maakt zijn dertiende generatie Core-processors compleet met in totaal zestien nieuwe modellen. Daaronder zijn diverse Core i3- en i5-cpu's, die veel goedkoper zijn dan de bestaande i5 13600K, i7 13700K en i9 13900K.

De meest in het oog springende verandering ten opzichte van de twaalfde generatie is dat de niet-overklokbare Core i5-processors nu ook de beschikking krijgen over E-cores. De i5 12400 had bijvoorbeeld nog uitsluitend zes P-cores, waar de nieuwe i5 13400 wordt uitgerust met zes P-cores en vier E-cores. De i5 13500 en 13600 onderscheiden zich bovendien meer dan voorheen gebruikelijk was, doordat ze nog eens dubbel zoveel E-cores krijgen als de i5 13400.

Alleen de Core i3 13100 heeft in de nieuwe serie nog altijd helemaal geen E-cores. Dat model moet het doen met vier P-cores, al zijn die wel iets hoger geklokt dan bij de i3 12100. De rest van de aanvullingen op de line-up bestaat uit 65W-versies van de i7- en i9-cpu's, zes speciale T-versies met een extra laag 35W-tdp en diverse F-modellen waarbij de igpu is uitgeschakeld.

Opvallend is dat de i5 13600 en lager officieel een maximumsnelheid van slechts DDR5-4800 voor geheugen en minder L2-cache per core hebben. Dat zijn kenmerken die ons doen denken aan Alder Lake, de twaalfde generatie dus, en Intel bevestigt ons vermoeden dat de fabrikant voor deze modellen zowel Raptor- als Alder Lake-chips gebruikt. "We hebben de Alder Lake-die gebruikt om de nieuwe line-up snel breed beschikbaar te kunnen stellen, terwijl we meer capaciteit met de nieuwste technologie (Raptor Lake, red.) overhouden voor onze topmodellen", schrijft Intel in zijn reactie. "Wanneer we de Alder Lake-die gebruiken, valideren we dat de eindgebruiker exact dezelfde specificaties krijgt (zoals kloksnelheid en cache), ongeacht welke die is gebruikt." Als je het 'geluk' hebt om een chip met Raptor Lake-die te krijgen, krijg je dus niet opeens de extra cache tot je beschikking, hoewel die hardwarematig aanwezig is.

In de tabel hieronder zie je een overzicht van alle nieuwe desktop-cpu's, exclusief de 35W-sku's met het T-achtervoegsel. Aangezien Intel de adviesprijzen alleen in dollars opgeeft, hebben we de prijzen omgerekend aan de hand van de dagkoers en inclusief 21 procent btw. Dat hebben we ook opnieuw gedaan voor de dollarprijzen van de bestaande K-modellen. Aangezien de dollar flink in waarde heeft ingeleverd sinds de introductie van die processors, zijn die prijzen een stuk gunstiger dan in onze review bij release.

Bestaande processors schuingedrukt

Netgear gaat de Nighthawk M6 Pro-router in Nederland verkopen voor 1000 euro. De hotspotrouter kan verbinding maken met 5G-netwerken en ondersteunt Wi-Fi 6E. Het bedrijf bracht de router in 2022 uit in de Verenigde Staten.

De Nighthawk M6 Pro is Netgears eerste hotspotrouter die Wi-Fi 6E en de 6GHz-band ondersteunt. Daarmee zijn volgens het bedrijf wifisnelheden tot 3,6Gbit/s te halen, waarvan 2,9Gbit/s via de 5GHz- en 6GHz-banden en 700Mbit/s via de 2,4GHz-band. De router ondersteunt maximaal 32 apparaten tegelijk.

De router wordt met een 5040mAh-accu geleverd, waarmee een accuduur van dertien uur mogelijk moet zijn. De router kan met de meegeleverde USB-C-kabel worden opgeladen. Daarbij kunnen gebruikers het bereik vergroten tot 92,5 vierkante meter. Hoe groot de dekking is als alleen de accu wordt gebruikt, is niet duidelijk.

Met die USB-C-kabel kunnen gebruikers ook andere apparaten aansluiten op de router voor een internetaansluiting. De Nighthawk M6 Pro kan via de 2,5Gbit/s-ethernetpoort aangesloten worden op een modem of andere router om internet te kunnen leveren, of kan met een 5G-netwerk verbinding maken. Hiervoor is een nanosimkaartslot aanwezig. De hotspot ondersteunt maximaal een 6Gbit/s-verbinding via 5G.

Netgears hotspotrouter krijgt een Qualcomm Snapdragon SDX65-chipset en een 2,8"-lcd. De MR6450-router is nu verkrijgbaar en kost 1000 euro. Eerder bracht Netgear de router uit in de Verenigde Staten, waar deze alleen met de provider AT&T te gebruiken was. Daar kost het apparaat 460 dollar, omgerekend met btw is dit 527 euro. In Nederland is de router simlockvrij.

Samsung Display heeft zijn eerste beeldschermen voor gebruik in auto's aangekondigd. De New Digital Cockpit bestaat uit een gekromd 34"-scherm en een 15,6"-scherm. Samsung Display zegt dat het gekromde scherm deels is bedoeld voor autonome auto's.

Het 34"-scherm heeft een kromming van 700R, wat gelijkstaat aan de kromming van een cirkel met een straal van 70cm, en is bedoeld voor de bestuurder van de auto. Dergelijke schermen in auto's hebben nog niet zulke krommingen, maar Samsung Display stelt dat een gekromd scherm beter is voor de bestuurder, omdat hij of zij zo een 'optimale kijkervaring' heeft en beter kan focussen op de weg.

Dat 34"-scherm kan volgens het bedrijf ook gebruikt worden als het voertuig autonoom rijdt, om bijvoorbeeld films op te bekijken. Naast het 34"-scherm heeft Samsung Display een 15,6"-scherm voor passagiers in de auto gepresenteerd. De twee schermen zijn Samsung Displays eerste producten die specifiek zijn bedoeld voor de automarkt. Samsung zegt met de producten voornamelijk te focussen op de zelfrijdende-automarkt, omdat het bedrijf verwacht dat deze hard zal gaan groeien.

Samsung Display heeft bevestigd dat er dit jaar, naast de bestaande formaten van 55 en 65 inch, een QD-oled-tv met een diagonaal van 77 inch komt. De QD-oledpanelen die dit jaar ingezet worden, halen volgens de fabrikant een helderheid van ruim 2000cd/m².

Panelenmaker Samsung Display laat weten dat er dit jaar schermen met QD-oledpanelen uitkomen in de formaten 34, 49, 55, 65 en 77 inch, waarbij de twee eerstgenoemde formaten monitoren betreffen. Het Koreaanse The Elec schreef vorig jaar dat Samsung Display ook de productie van 27"- en 32"-panelen overwoog. Dat kan op termijn tot de komst van nog meer QD-oledmonitoren leiden, maar vooralsnog zegt Samsung Display niets over die kleinere formaten.

Het bedrijf claimt dat de QD-oledpanelen voor dit jaar een helderheid van meer dan 2000cd/m² kunnen halen dankzij een algoritme en een nieuw gebruikt materiaal in de emitterende laag van de oleds. Samsung Display schrijft dat dit de 'kleurenhelderheid van elke rgb verbetert' en dat de efficiëntie van de lichtuitstraling wordt verhoogd door het nieuwe materiaal. Dat wordt volgens de fabrikant toegepast op de blauwe laag, wat waarschijnlijk betekent dat de blauwe oleds feller worden. Dat is belangrijk, want QD-oledtechnologie gebruikt blauwe oleds met quantumdots om een deel van dat blauwe licht om te zetten in rood en groen.

Samsung Display zegt verder niets over de geclaimde 2000cd/m². Vermoedelijk is deze helderheid, als die daadwerkelijk gehaald wordt, niet mogelijk bij alle QD-oledproducten met de bovengenoemde formaten die dit jaar uitkomen. Het is aannemelijk dat de helderheid in de praktijk lager zal liggen. Het bedrijf heeft vorig jaar bijvoorbeeld geclaimd dat het paneel voor de QD-oled-tv's 1500cd/m² haalde, maar in de praktijk lag de piekhelderheid een stuk lager.

Concurrent LG heeft ook een hoge helderheid van 1800cd/m² geclaimd voor in ieder geval de nieuwe G3-oled-tv, maar ook daarbij is het de vraag in hoeverre die waarde echt gehaald wordt. De QD-oledpanelen van Samsung Display kunnen in principe een hogere helderheid halen en doen het beter op het vlak van het kleurvolume dan de woledpanelen van LG Display, al lijkt het erop dat LG met de toepassing van microlenzen probeert om bij te blijven wat piekhelderheid betreft.

Verder zegt Samsung Display het stroomverbruik van de QD-oledproducten voor dit jaar met 25 procent te hebben verlaagd ten opzichte van de modellen van vorig jaar. Dat zou gelukt zijn dankzij 'organische materialen' met een hogere efficiëntie en 'geavanceerdere AI-technologie'.

Samsung Display heeft de Flex Hybrid getoond, een scherm met een vouwbaar en een uitschuifbaar deel. Het laptopachtige apparaat heeft aan de binnenzijde van de vouw een 10,5"-scherm zitten dat opengeklapt uit te schuiven is naar een 12,4"-scherm.

Het bedrijf deelt nog niet veel specificaties over het scherm, maar zegt wel dat de oleddisplay in uitgevouwen 10,5"-stand een beeldverhouding van 4:3 heeft. Het rechter schermdeel van de Flex Hybrid is dan uit te schuiven, waardoor er een 12,4"-scherm met 16:10-beeldverhouding ontstaat. De rechterhelft van de Flex Hybrid is dikker dan de linkerhelft, om ruimte te bieden aan het uitschuifelement.

Samsung Display laat de laatste jaren vaker vouwbare oledschermen zien, waarmee het bedrijf wil laten zien wat voor schermen het ontwikkelt en wat mogelijk is met vouwbare schermen. Zo ook de Flex Slidable Solo en de Flex Slidable Duet, twee vouwbare schermen die Samsung eerder in september liet zien. De Solo heeft één uitschuifbaar element, de Duet kan aan beide kanten van het scherm uitvouwen om zo van een 13 tot 14"-scherm een 17,3"-scherm te maken. Samsung Display neemt de twee Slidable-schermen en de Flex Hybrid mee naar de CES-beurs. Of en wanneer de Flex-concepten voor consumenten beschikbaar komen, is niet duidelijk.

Curators kunnen in de toekomst digitaal informatie verstrekken aan rechtbanken. Ook particuliere curators kunnen voortaan via een webportal zaken aan de rechtbank doorgeven, zodat ze niet fysiek naar een rechtbank moeten reizen.

Professionele curators kunnen hun netwerken koppelen aan de systemen van de Rechtspraak. Voor particuliere curators, die bijvoorbeeld zaken voor vrienden of familie regelen, is er een webportaal. Dat heet Mijn Bewind, schrijft de Rechtspraak. Gebruikers moeten daarop inloggen met DigiD en kunnen dan dossiers bekijken en digitaal invullen en indienen bij de rechtbank. Ook krijgen ze in het portaal berichten over wijzigingen in dossiers.

Rechtbanken gaan particuliere curators stapsgewijs uitnodigen het portaal te gebruiken. Dat is verder niet verplicht; ze kunnen ook nog naar de rechtbank zelf. Voor deelnemers is er een informatiesessie beschikbaar waarmee gebruikers het portaal kunnen leren kennen. Het is mogelijk om met verschillende curators één portaal te gebruiken.

Nieuwe stap in digitalisering

Het is een nieuwe stap die de Rechtspraak richting digitalisering zet. Voorheen moesten curators nog fysiek naar een specifieke rechtbank als ze dossiers wilden aanpassen, wat veel tijd en geld kon kosten. De Rechtspraak heeft in de laatste jaren steeds meer initiatieven opgezet om de gang naar de rechtbank makkelijker te maken voor burgers. Dat nam een vlucht tijdens de coronacrisis, toen rechtszaken plotseling alleen nog online konden plaatsvinden. Rechtbanken gebruikten daar aanvankelijk een Cisco-tool voor, maar sinds de coronacrisis werd Skype veelvuldig ingezet. Eind 2021 besloot de Rechtspraak over te stappen op Microsoft Teams, dat vooral gebruiksvriendelijker was voor burgers. De Rechtspraak vond dat een dermate groot succes dat de Raad voor de Rechtspraak ervoor pleitte om online rechtspraak na de coronacrisis mogelijk te blijven maken.

Tijdens de coronacrisis gingen rechtbanken online zittingen organiserenNiet alleen covid-19 maakte dat de Rechtspraak digitaler wilde worden. Dat is al langer een streven. Halverwege 2021 zei de Raad van de Rechtspraak al zo'n driekwart van de vonnissen online te willen zetten. In die periode gebeurde dat nog maar met zo'n vijf procent van de anderhalf miljoen uitspraken die jaarlijks werden gedaan. Die wens mag er wel zijn, maar de praktijk is lastig. Vonnissen moeten worden geanonimiseerd en het kost veel tijd om dat handmatig te doen. Daarom kijkt de Raad voor de Rechtspraak momenteel naar automatisering van dat proces. Daarnaast speelt mee dat rechters vonnissen anders moeten schrijven.

Regeringswens

De wens voor digitalisering van de Rechtspraak komt ook uit Den Haag. De regering sprak in het regeerakkoord al af dat er 'een brede meerjarige cybersecurityaanpak en cyberexpertise bij de Rechtspraak' moest komen. Daarvoor werd geld vrijgemaakt. In juli van 2022 besloot de regering de Rechtspraak 155 miljoen euro per jaar te geven om te digitaliseren. In het regeerakkoord stond dat de Rechtspraak en het Openbaar Ministerie samen 200 miljoen euro per jaar krijgen. Het geld is bedoeld om 'fors te investeren om de Rechtspraak op digitaal vlak toegankelijker te maken'. De portal voor particuliere curators is daar een onmiskenbaar onderdeel van, net als eerdere initiatieven om bijvoorbeeld de fax te vervangen door Veilig Mailen.

De Zuid-Koreaanse markttoezichthouder heeft Tesla een boete opgelegd van omgerekend 2,1 miljoen euro, omdat de EV-fabrikant klanten onvoldoende informeerde over de actieradius in koude omstandigheden. Die actieradius kan in de kou tot 49,5 procent lager uitvallen.

Tesla overtrad Zuid-Korea's reclamewet met drie valse claims, stelt de Zuid-Koreaanse Fair Trade Commission. Het bedrijf zou klanten hebben misleid met de actieradius van EV's, omdat het bijvoorbeeld bij Model 3 adverteerde met een actieradius van 446,1 kilometer. Deze actieradius klopt volgens het Zuid-Koreaanse ministerie van Milieu wel, maar alleen bij temperaturen van zo'n 20 tot 30 graden Celsius en bij een mengsel van snelweg- en stadkilometers.

Rijdt de Model 3 Long Range in koudere omstandigheden en alleen in de binnenstad, dan komt de auto niet verder dan 220,7 kilometer, stelt het Zuid-Koreaanse ministerie van Milieu. Tesla zegt op zijn website echter alleen dat een auto met een volle accu een bepaalde afstand kan rijden, zoals die 446,1 kilometer. Het bedrijf geeft volgens de toezichthouder daarbij onvoldoende aan dat dit in andere omstandigheden, zoals in de kou, de helft minder kan zijn.

De Fair Trade Commission wijst bovendien naar de Amerikaanse site van Tesla, waar het bedrijf wel aangeeft dat de aangegeven actieradius een maximum is. Op de Zuid-Koreaanse website zegt het bedrijf juist dat de klant mogelijk meer kan rijden dan de aangegeven actieradius.

De toezichthouder geeft de boete van 2,852 miljard Koreaanse won daarnaast omdat het bedrijf in Zuid-Korea niet duidelijk zou zijn over de competenties van het Supercharger-laadnetwerk. Tesla adverteert bijvoorbeeld dat een Model 3 Long Range met een kwartier laadtijd 247 kilometer kan rijden, maar dit vindt de Fair Trade Commission eveneens misleidend. Deze laadtijd hangt immers af van de snelheid van de gebruikte laadpaal, de buitentemperatuur en de staat van de accu, wat Tesla niet duidelijk genoeg zou communiceren naar klanten.

Het bedrijf zou klanten tot slot ook hebben misleid met de besparingsclaims die klanten zouden halen, omdat ze na het aanschaffen van een Tesla geen dure benzine of diesel meer hoeven kopen. De Fair Trade Commission stelt dat Tesla de wet sinds augustus 2019 overtrad.

Mozilla gaat de useragent van Firefox veranderen omdat websites de browser soms aanzien voor Internet Explorer 11. Dat gebeurt door foute configuraties op sommige sites, maar Mozilla vindt het probleem dusdanig groot dat het de useragent helemaal aanpast.

De browserontwikkelaars hebben voor een verandering gestemd waarmee de useragent in Firefox tijdelijk wordt veranderd. In de huidige versies van de browser wordt die useragent nog aangemerkt als rv:110.0 voor Firefox 110 of rv:119 voor Firefox 119. Dat levert problemen op sommige websites, schrijven de ontwikkelaars. Die websites doen een controle op de useragent van een bezoeker en passen de site daar mogelijk op aan. Dat doen die websites voor Internet Explorer-gebruikers, waar zij dan een alternatieve UI voor inladen.

Internet Explorer 11 heeft echter een useragent die lijkt op die van Firefox. Voor IE11 is dat rv:11.0. Websites die op useragents controleren, zien het rv:110.0 van Firefox in sommige gevallen aan voor het rv:11.0 van IE11. Ze schotelen dan een 'verkeerde' versie van de website voor.

Om die reden komt het probleem ook alleen voor bij Firefox-versies 110 tot 119. De ontwikkelaars hebben besloten om voor die versies de useragent tijdelijk stop te zetten. Versies rv:110 tot en met rv:119 maken voortaan gebruik van de useragent rv:109. De originele useragent wordt weer hersteld als Firefox aan versie 120 toe is. Die staat op de planning voor november van dit jaar.

Arlo stopt voor een aantal producten met de gratis cloudopslagfunctie. Gebruikers van bepaalde camera's en deurbellen kunnen beelden zeven dagen gratis terugkijken, maar dat beleid verandert voor veel producten over een jaar.

Arlo heeft de gebruikersvoorwaarden bijgewerkt voor al zijn producten. Daarin staan nieuwe end-of-lifedatums genoemd voor bepaalde producten. Het gaat om acht verschillende camera's en deurbellen, waarvan de oudste in november 2014 uitkwam. Arlo zegt dat die apparaten vanaf 1 januari 2024 end-of-life zijn. Voor twee producten, de Gen 3- en Pro-camera, gebeurt dat al op 1 april van dit jaar. Als een apparaat de end-of-lifestatus heeft bereikt, verdwijnen er verschillende functies. De apparaten krijgen geen nieuwe firmware-updates meer. Ook kunnen e-mailnotificaties niet worden verstuurd.

De opvallendste wijziging is echter dat de gratis cloudopslagfunctie verdwijnt. Arlo-gebruikers konden ook zonder betaald abonnement zeven dagen aan beelden terugkijken. Die werden bij Arlo opgeslagen. Arlo adverteerde die functie altijd prominent op verpakkingen en in marketingmaterialen. Vanaf 1 januari 2024 moeten gebruikers betalen om beelden terug te kunnen kijken, of ze moeten een Arlo Base Station gebruiken om opnames lokaal op te slaan.

De bende achter de LockBit-ransomware heeft zijn verontschuldigingen aangeboden voor het hacken van een Canadees kinderziekenhuis. De criminelen hebben daarnaast gratis een decryptor afgegeven. LockBit heeft het 'beleid' geen zorginstellingen aan te vallen.

Een securityonderzoeker spotte het bericht op de website van LockBit. Daarin schrijven de hackers dat ze 'hun formele excuses aanbieden' voor de aanval en dat ze de decryptor gratis aanbieden. Met die decryptor kan het ziekenhuis alle netwerken weer ontsleutelen. Dat proces kost waarschijnlijk alsnog veel tijd en geld, waarover de criminelen niets zeggen. Ook zeggen de hackers niets over de data die mogelijk is gestolen bij de aanval. Datadiefstal is inmiddels de standaard bij ransomware-infecties, zodat een slachtoffer dubbel kan worden afgeperst met de dreiging de data openbaar te maken. LockBit is daarin een voorloper, maar de criminelen schrijven niet of ze de data ook weer verwijderen.

LockBit verwijst naar een derde partij die het kinderziekenhuis zou hebben getroffen. Dat is een affiliate die gebruikmaakt van LockBit. LockBit is een ransomware-as-a-service, waarbij andere criminelen de dienst kunnen gebruiken en vervolgens een percentage van de afpersinkomsten afdragen aan de originele makers.

Het gaat om een aanval op het Canadese Hospital for Sick Children. Dat werd op 18 december getroffen door ransomware. Aan het eind van de maand meldde het ziekenhuis dat de helft van de belangrijke systemen weer werkten, waaronder systemen die nodig waren voor behandelingen. Het ziekenhuis waarschuwde toen nog dat veel behandelingen vertraagd zouden worden.

Steeds meer ransomwaregroepen zeggen zichzelf aan 'ethische regels' te houden. Ze zeggen vaak geen ziekenhuizen te treffen, ondanks het feit dat die vaak gebrekkige beveiligingsmaatregelen hebben en makkelijke slachtoffers zijn. LockBit loopt daarin voorop; het is een van de eerste bendes die met dat beleid kwam. LockBit geeft zijn affiliates die regels ook mee. De criminelen zeggen op hun forumpost de derde partij te hebben verbannen uit het affiliate-programma, maar het is onduidelijk of zo'n ban in de praktijk wordt gehandhaafd.