ASUS presenteert moederborden voor Intel-cpu's met WiFi 7

ASUS heeft op de gamescom in Keulen Z790-moederborden aangekondigd. Twee van de drie nieuwe moederborden hebben WiFi 7-ondersteuning aan boord.

De ROG Maximus Z790 Dark Hero en ROG Strix Z790-A Gaming WiFi II hebben WiFI 7, de TUF Gaming Z790-Pro WiFi moet het doen met WiFi 6E, zegt ASUS. Hoewel het de eerste moederborden van ASUS zijn met ondersteuning voor de nieuwe wifi-standaard, hebben andere merken zulke modellen al eerder aangekondigd.

De TUF Gaming Z790-Pro WiFi heeft als eerste in zijn serie ondersteuning voor AI Overclocking, een hulptool voor overklokken. De moederborden zijn compatibel met Intel Core-cpu's van de twaalfde, dertiende en de komende generatie. ASUS zegt verder niets over releasedata en prijzen van de nieuwe borden.

ASUS ROG Maximus Z790 Dark HeroASUS ROG Strix Z790-A Gaming WiFi IIASUS TUF Gaming Z790-Pro WiFi

Door Arnoud Wokke

Redacteur Tweakers

22-08-2023 • 17:43

71

Reacties (71)

Sorteer op:

Weergave:

Is de wifi 7 standaard al vastgesteld dan?
Of hebben we het hier over een draft versie?
Zal zeker een eigen draft versie zijn.
de defnitieve versie van 802.11be wordt niet voor december 2024 verwacht.
https://www.ieee802.org/11/Reports/tgbe_update.htm

Maar de spec's zien er mooi/stevig uit
https://www.wepc.com/news...-date-wifi-7-performance/
Ach ja, dan moeten ze de Belgische markt maar over slaan.
Er is nog geen definitieve versie, wel is het waarschijnlijk dat we wel tegen de defensieve versie aan zitten.
Als er al wijzigingen plaats vinden zullen deze waarschijnlijk softwarematig opgelost kunnen worden.
Hiervoor ben je dan wel afhankelijk van een eventuele firmware update.

Hoe verder we tegen het einde van de definitieve versie aan zitten, hoe kleiner dan kans wordt dat hardware niet meer aan de officiële standaard kan voldoen.
We moeten niet vergeten dat al deze fabrikanten van deze netwerksystemen echt wel onderling contact hebben hierover, mede door het feit dat ze natuurlijk nagenoeg allemaal lid zijn van de wifi-alliance en dus ook inspraak hebben hoe deze standaard eruit komt te zien.

Mochten er zaken voorbij komen die tegen het einde echt wel een verbetering hadden kunnen betekenen, is dan als groot dat ze samen besluiten om deze techniek weer door te schuiven naar de volgende (sub-)standaard, bijvoorbeeld wifi 7e of direct wifi 8, er moet tenslotte wel beweging in de labels zitten om consumenten hun volgende netwerk product aan te smeren 8)7.
(Dit laatste is natuurlijk een grap met een kern van waarheid. Ik snap dat we in beweging moeten blijven omdat het altijd een kip-ei probleem is. Maar sommige standaarden worden vooral verkocht omdat consumenten denken dat ze het nodig hebben. Terwijl op dit moment wifi5 voor 95% van de thuisgebruikers voldoende is)
Een grote (Amerikaanse) vendor heeft zich daar toch eens in verslikt in het verleden. Ze beloofde mijn toenmalige werkgever wifi 6. Twee weken nadat de AP’s hingen kwam er een nieuw model uit met hardwarematige aanpassingen, specifiek voor wifi 6. Het was even stoeien onderling, maar daarna werden ze allemaal netjes omgeruild voor nieuwe.
Dat heb ik ook wel meegemaakt met die “mooie brug” vendor (elke IT’er weet om welke dit gaat).

Ik wil ook niet zeggen dat het altijd goed gaat, maar dat dit in de meeste gevallen wel goed komt.
Per vendor is er vaak ook nog een groot verschil in hun verschillende lijnen.
Zo zet mijn huidige werkgever erg in op het groene portfolio van deze “mooie brug” vendor.
Deze bied ontzettend veel gemak en technologische toegankelijkheid, zodat ook medewerkers zonder CCNA kennis deze apparatuur kunnen supporten (met support bedoel ik geen diepgaande changes natuurlijk)

De andere lijnen vereisen al meer kennis, wat vaak zelfs nog op cli niveau plaats vind (al zou dit waarschijnlijk komen omdat ik van de oude CCNA garde ben en ik cli commando’s makkelijker vind dan opties opzoeken in de GUI)
Ik snap de hele hype niet dat alle premium borden wifi aan board moeten hebben.
Moet ik de hardware weer uitschakelen in de bios, maar we betaald voor die wifi optie,
De premium doelgroep heeft alles met min cat6 bekabeld zitten neem ik aan.
Had liever een ilo chip geplaatst inplaats van wifi, dat is mijn mening.
Wifi is voor mij maar op 1 plek handig, maar Bluetooth gebruik ik tegenwoordig heel veel, voor koptelefoons enzo. Dat kan dan nog wel via een dongle maar in mijn ervaring hebben die brak bereik, dan helpt zo'n antenne aan je moederbord toch wel een beetje.

Heel af en toe is Wifi ook wel handig als het internet eruit ligt - dan kan je via een mobiele hotspot toch nog even door.

[Reactie gewijzigd door Mitsuko op 24 juli 2024 22:58]

Voor controllers vind ik BT ideaal, koptelefoons minder aangezien ik daar zelf niet veel aan heb (geen multipoint of wat ik wel gebruik, en anders gebruik ik vooral bedrade koptelefoons)

Maar het valt mij meer op dat meeste mensen die ik ken met wifi op hun desktop, vooral het BT gedeelte ervan gebruiken, en minder de Wifi zelf.
Voor BT gebruik ik een dedicated PCI bordje met antennes. Beter bereik dan dongles, en ik kan elk moederbord gebruiken. Plus deze kan ik meeverhuizen naar een ander moederbord.
Wifi is handig om te hebben als je internet eruit ligt, dan kan je even een hotspot aanmaken op je telefoon en met wifi verbinden.
Kan me niet heugen . Ja trouwens toen iemand de telefoon opnam terwijl ik inbelde.

En wat dan nog . Dan kunnen Google en Microsoft even niet meekijken.
Mijn games, muziek en films gaan gewoon door.
Idd, daarom heb ik altijd zo’n usb dongle op zak. Zo kan ik ook sneller troubleshooten want soms is een probleem gekoppeld aan de ISP, router of Firewall.

Wifi is wat mij betreft altijd handig.
Veel mensen hebben tegenwoordig geen cat5 door het hele pand liggen (meer). Persoonlijk heb ik dat wel maar zelfs dan is het fijn om de flexibiliteit te hebben de PC zo nu en dan op een andere plek te zetten. Bluetooth is doorgaans ook gekoppeld aan dezelfde chipsets dus dan ben je er ook al.
De kostprijs zal niet al te hoog zijn.
Hier een mix van CAT6A en 5E, die laatste was tijdens de eerste verbouwing de standaard en is niet te vervangen.

Ik deel je menig, dergelijke hardware mag optioneel zijn (inclusief GPU, ethernet en audio, sata NVME slots) liever meer PCI lanes beschikbaar voor uitbreidings kaarten en dan zelf bepalen wat je er in stopt.

Maar dit is hetzelfde ALS’s met smart TV’s, niet iedereen wil het maar de massa wel, om geld te besparen (=meer winst) maken ze gewoon 1 model voor de massa.
Wat heb je aan een ilo chip op een niet HP consumenten bord? Moet ik die weer uitzetten in de bios :+
Geef het een naampje, of het nou ilo ilom alom xscf of idrac is.
Kun je het nog als leuk servertje gebruiken als ie niet meer geschikt is als desktop.
Dat is een foute aanname. Ik gebruik overal wifi. Ik snap niet waarom iedereen zo gefixeerd is op die kabels. Ik vindt het vanzelf sprekend dat al mijn hardware wifi heeft. Drie kwart van al mijn hardware heeft zelfs geen netwerk aansluiting.

[Reactie gewijzigd door Seth_Chaos op 24 juli 2024 22:58]

Ik snap niet waarom iedereen zo gefixeerd is op die kabels.
Omdat de latency significant lager is en de doorvoersnelheid significant hoger.

Een kabel is gewoon stabieler dan wifi. Maakt niet uit hoe je wifi hebt uitgevoerd.
We zijn toch echt wel op een punt gekomen, waar dat voor normaal thuisgebruik geen verschil meer maakt
Hoe meer apparaten bedraad aangesloten zijn, hoe minder druk het op je wifi netwerk is en dat komt de snelheid wel ten goede.
Met wifi 6 en 7 minder ja, maar alles wat nu nog 5 is wel degelijk. Bedraad aangesloten apparatuur stoort ook niet op elkaar, waar draadloos aangesloten apparaten dat per definitie wel doen.

Daarnaast zit je met andere factoren zoals magnetronstraling, zigbee en BT in de 2,4GHz range, matig bereik door muren en verstoring door vliegtuigen (radar) in de 5GHz range en nog eenvoudiger te verstoren netwerk in de 6GHz met wifi 6e.

Alle apparaten die wel verbonden zijn maar weinig doen snoepen wel zendtijd van apparaten af die wel een hoge bandbreedte nodig hebben. Niet heel veel, maar met consumenten spul ga je het wel merken. Een beetje tp-link router heeft een praktijk limiet van zo’n 25 apparaten op het device. Daarboven ga je het snel merken. Apparaten als de deco m5 zitten rond de 30. Als je alles in huis draadloos aansluit zit je daar echt snel tegenaan te hikken tegenwoordig. Zeker in een gezien met 4-5 mensen.

Wifi moet je gebruiken voor device die je echt niet anders aan kunt sluiten. Niet voor iets als een desktop die altijd op dezelfde plek staat en je ook gebruikt voor gaming bijvoorbeeld. Daar moet je gewoon een goedkoop cat5e lijntje naartoe leggen, scheelt je een hoop frustratie.
Ik vraag me toch af hoe je met een gezin van 5 aan 25+ connecties komt :|
Ik vraag me af of dit nu sarcastisch is of niet. Ik woon alleen en heb al 17 connecties standaard (6 kabel en 11 draadloos). En dan heb ik nog apparaten die maar sporadisch aangaan. Met andere woorden, alleen red ik de 25 connecties al wel als ik echt alles aan ga zetten. En als ik bezoek krijg komen daar zo weer 4 a 5 connecties bij.

Ja ik weet dat 1 persoon of 5 personen in een gezin niet heel veel meer apparaten oplevert, al komen daar toch al snel 3 apparaten pp bij (laptop, telefoon, tablet). Dus 25 met een gezin van 4/5 vind ik eigenlijk bijzonder weinig.
Nouja het gaat snel natuurlijk, maar ik zit inderdaad ook al op zo’n 15 devices by default. En met meer mensen gaat dat aantal ineens rap omhoog. Denk aan laptops en consoles, maar ook TV’s en smartwatches. Hangt ook allemaal aan de wifi.
En dan vergeet je nog de devices welke nerds als ik hebben zoals een iRobot, slimme wasmachine en een slimme Airfryer. :9
Met de hoeveelheid goedkope shit die tegenwoordig op het internet verkrijgbaar is? Met 5 man is dat gemiddeld 5 devices pp. Gemiddelde tiener loopt met een smartphone en laptop voor school. Iets ouder en gooi er nog een console en TV bij zit je al op 4 en dan heb je nog niks bijzonders.

Binnen het huishouden zelf heb je dan nog apparaten zoals witgoed, receivers, zonnepanelen, warmtepomp en zaken als verlichting (LifX, el cheapo ali)

Ik zelf zit al op een apparaat of 15 en ik woon alleen.
Mja goed, als je je best doet heb je misschien wel zoveel devices. Vraag is dan of iedereen zowel met zijn tablet, laptop, persoonlijke tv en console tegelijk aan de wifi hangt. Zodra je over een huis met 'tig smart apparaten spreekt neem ik aan dat je op een bepaald punt toch echt wel een AP moeten bijplaatsen om goede dekking te hebben
Nouja. Als het “aan” staat hangt het er aan. Hoevaak zie jij mensen hun iPad volledig uit zetten? Zelfde voor smartphone of laptop. Die staan gewoon vrijwel altijd aan. Zo ook receivers. In standby hebben die vaak gewoon een network link om Airplay en spotify connect te kunnen doen.

En daar hoef je echt niet je best voor te doen.
Ik sta ook een beetje versteld van alle troep die mensen blijkbaar in huis halen, zal wel aan mij liggen.. Twee personen hier en heb nog nooit meer dan 7 apparaten tegelijkertijd met de wifi verbonden gehad
Troep? Tegenwoordig is het zelfs bij keukenapparatuur en witgoed standaard dat er wifi op zit. Was en droger combi van Samsung hebben het vrijwel allemaal. Zit je direct met 2 apparaten extra in je netwerk.
Tegenwoordig is het zelfs bij keukenapparatuur en witgoed standaard dat er wifi op zit.
Nee, dat is niet standaard. Er zijn er een aantal die het hebben, ja. Maar het overgrote merendeel heeft dat niet en het overgrote deel van de huishoudens hebben deze niet in huis.
Mwah. Het is bij witgoed al snel 50/50. Van de 127 wasmachines die coolblue verkoopt hebben er 62 bediening via app en voor drogers geldt 32/84. En dat is ff een snelle search.

Er wordt echt veel meer smart spul verkocht dan je denkt.

En dat het overgrote deel dat niet in huis heeft ben ik met je eens, maar dat komt meer omdat het een trend is van de laatste jaren en keukens vaak zo’n 15-20 jaar meegaan.
Wellicht zijn t de kringen waar in ik me bevindt ;). Maar heb ik 3 landen gewoond en in mn hele leven nog nooit witgoed met WiFi bij iemand in huis gezien. Vind het persoonlijk ook echt te achterlijk voor woorden, maar t is wat t is!
Ik heb toen ik op mezelf ging een nieuwe set gekocht en de beste oplossing was toen een combo set van Samsung (grootste laadgewicht, hoogste toerental, laagste prijs) en die kwam by default met wifi combi. Opzich handig, want de droger weet dan wat er in de was zat en neemt dan het gunstigste programma over en je krijgt notificaties als het klaar is.

Bij de duurdere heb je ook nog remote start enzo.

Ik begrijp het wel, want met de uitfasering van saldering is het best wel handig om het te kunnen automatiseren. Die van mij heeft alleen geen remote start helaas.
Opzich handig, want de droger weet dan wat er in de was zat en neemt dan het gunstigste programma over en je krijgt notificaties als het klaar is.
Mijn droger meet gewoon 't vocht en bepaald zo welk programma het gunstigs is..
Bij de duurdere heb je ook nog remote start enzo.
Mijne heeft gewoon een timer..

Ik zal het voor dit soort apparaten echt nooit gaan begrijpen
Mijn droger meet gewoon 't vocht en bepaald zo welk programma het gunstigs is..
Vocht gehalte kan prima werken, maar niet voor alles. nieuwere machines werken ook voor spul wat eigenlijk niet in de droger mag vanwege de hoge temperaturen. Zo kan ik ook sportkleding drogen (wat je normaal vooral niet moet doen) zonder het uit te hangen. Dat kun je niet als het apparaat alleen naar vochtgehalte kijkt en daar dan het programma op afstemt.
Los van deze hele discussie, sportkleding is sneldrogend, precies waarom het sportkleding is.. Als je dat in de droger stopt, ook al heeft je machine daar een nutteloos slim programma voor, zou ik persoonlijk nog een keer nadenken.
Als ik jou was zou ik zelf nog een keer nadenken.

Sneldrogend betekent niet dat je het na een half uur al aan kunt trekken. 😊
Heb er net even over nagedacht en ben de sportschool ingegaan met een droog shirt wat minder dan 40minuten daar voor uit de was kwam 8)7
Heb jij ff mazzel.

Mijn sportbroek heeft uitgehangen ongeveer 5 uur nodig om in de buurt te komen van droog. Zaken als zakken en brede band met elastan duurt soms gewoon lang.

Maar goed. We kunnen blijven discussiëren over een stuk sportkleding, maar heb daar vrij weinig zin in om eerlijk te zijn. Dat jij je bepaalde dingen niet voor kan stellen heb ik niet zoveel mee van doen. Ik heb je een voorbeeld gegeven waarom het handig kan zijn en verder boeit het me vrij weinig.

Dus ja. Fijne avond verder he.
Dan neem je Unifi apparatuur. Een pro accespoint kan met het grootste gemak 150 apparaten bedienen.
I know. Heb er twee, maar dan zit je weer met een behoorlijke kostenpost. AP van €~100 plus controller.

Paar kabeltjes zijn een stuk goedkoper en alsnog stabieler.
Nou dat is wel heel erg overtrokken. Op wifi heb ik een latency van minder dan 10ms en een doorvoer snelheid van 1Gbit/s. In de praktijk merk ik nul verschil tussen bekabeld en via wifi werken.
Op welke wifi standaard zit je? Ik zit op 5 met een paar pro accesspoints en kom niet ver boven de 600 uit, prima voor een laptop en telefoon, maar met desktop (steam) is het toch jammer en heb ik liever de gigabit die ik bedraad haal.

Daarnaast is het zo dat 5 nog half duplex is. Dus het is per definitie zo dat je of kunt ontvangen of kunt verzenden, maar niet beide tegelijk terwijl dat met ethernet wel kan. “Ik haal gewoon 1gig” is dus alleen het geval als je 1 van de twee aan het doen bent.
Ík zit op een mix van 5 en 6. Mijn game pc hangt aan een wifi 6 accespoint. De rest van het huis aan wifi 5. Ik heb dan ook een dedicated accespoint voor mijn game pc en VR bril.
Zolang de (werkelijke) snelheid boven de gigabit ligt hoor je mij echt niet klagen. Dan wordt de internetverbinding de bottleneck, en niet meer het lokale netwerk.
Ja maar wie heeft er nu daadwerkelijk op iedere plek in huis daadwerkelijk de optimale verbinding voor gigabit op wifi? Ik niet hoor.

Zeker niet met de nieuwbouw van tegenwoordig. Ik kan de voordeur nog niet eens uit en heb al geen bereik meer (HR++ glas)
Wat moet je met ilo op een game pc? Op een NUC snap ik het ergens nog wel. Maar bij gaming moederborden snap ik het nut van ilo echt niet.

WiFi daarintegen zijn er genoeg mensen die geen kabel door het huis hebben of willen hebben. Dan is een goede wifi-kaart dat ingebouwd is echt een uitkomst.

[Reactie gewijzigd door Luchtbakker op 24 juli 2024 22:58]

Ik snapte het nit van wifi niet,
Maar gezien de reacties hierover, wordt het toch veel waarde aan gehecht.
Iets met huurwoningen?...
of willen hebben
Dat snap ik dan weer niet. Waarom zou je het niet willen hebben?

Gewoon fysiek netwerk superstabiel voor alle apparaten met een vaste plek
Omdat er zat mensen zijn die geen kabels en gootjes door hun hele huis willen.
Hoe krijg je dan stroom?

Ik wil maar zeggen: als je kan kiezen, wil je toch gewoon op een aantal plaatsen (tv, desktop, NAS, plaatsen voor een AP,...) liever een vaste kabel?
Volgens mij is het hele idee van "premium" het aanbieden van zo veel mogelijk features. Als je geen wifi wil koop je toch een goedkoper moederbord?

Tegenwoordig zijn de VRM's van de meeste midrange borden meer dan voldoende om zware CPU's aan te kunnen.
Het is slechts een idee dat binnen schiet, maar zou je niet gewoon zo'n Intel kaartje kunnen kopen met Wifi 7 ondersteuning, en op deze manier zelf de wifi op zo'n moederbord upgraden?

Ik doel dan niet op een PCIE kaart (die ken ik wel), maar mijn x570 moederbord kwam met een Intel AX200 wifi kaart, ik doel dus erop of dat vervangen dan geen optie is.
Ik heb ook x570. Heb zelf asus ax1200 pcie ofzoiets geplaatst. Want mobo had intern wifi5 en had enorm slecht bereik. Met wifi ax6 haal ik met muur + vloer maar 250 300 mbps bij telenet.
Bij intern wifi mobo denk ik dat je moet uitsolderen en nieuwe zetten. Op YT zie je hoe ze nieuw plaatsen
Bijna alle MB gebruiken een standaard m.2 key A+E (wiFi) slot, met een insteek WiFi kaartje. Vrij standaard, makkelijk te vervangen.
Wanneer wordt 10G ethernet een keer standaard
Met dit soort ontwikkelingen : nooit
Hier zit ik ook al heel lang op te wachten. En Synology levert zijn Nassen ook nog steeds met 1GBit/sec...
Nu Nbase-T een ding is? Niet.

Voor “high end” consumenten spul is 2.5gbe nu een beetje de standaard.
Tja.. leuk maar zolang de wifi ap’s en routers idioot duur blijven is dit een beetje een zinloze exercitie/feature..
Na wifi 6 (waarbij pakketjes niet 1 voor 1 worden verzonden, waarbij elke cliënt dus wacht in een enkele rij, tot zij weer een pakketje krijgt) met MU-MIMO, bredere frequentie banden en betere modulatie zie ik eigenlijk geen waardevolle verbeteringen meer.

WiFi 6E en 7 moeten het alleen maar van hogere frequenties hebben en nóg bredere banden. Beide zijn eigenlijk vrij zinloos want na 1 muur heb je niks meer aan het eerste en nog bredere banden is voor de meeste cliënt devices niet echt haalbaar.

Het lijkt dan ook vooral een iteratie om maar groei te kunnen bewerkstelligen voor de WiFi industrie. Er moet altijd een manier zijn om consumenten zsm te laten upgraden/consumeren.
Wat heb je hier nu aan want we zijn nog niet eens bij Wife 6e. Laat staan een betaalbare router met Wifi 7
Daarom haal je dan ook losse componenten ;).

AP's vervangen voor nieuwe is een stuk makkelijker dan de hele router de deur uit moeten doen vanwege een nieuwe wifi standaard.

Ik heb nu 2 APs in mijn huis hangen (ubiquiti AC-PRO) die ik vrij goedkoop hier van de V&A af heb getrokken, maar die ik kan ik op ieder moment in place vervangen door een nieuwere zonder daar al te veel moeite voor te hoeven doen. En het is niet eens zo heel veel duurder als een goede router en daar nog een setje mesh AP's bij als extensie van het signaal.
Hmmmmm, maar werkt dit dan wel optimaal als je als geen Wifi 7 router hebt en dan bedoel ik met de snelheid omdat de wifi verbinding dan wellicht een bottleneck kan zijn?
Right. Dus die dingkies die men wifi router noemt zijn vaak 4 dingen in 1 apparaat.

Een router, een firewall, een switch en een accespoint

Een router heb je tegenwoordig vrij goedkoop als los device. Kijk naar een mikrotik of edgerouter. Deze apparaten zijn er om verkeer binnen de verschillende netwerken (het internet en LAN) te routeren.

De firewall gebruik je als muur naar de grote boze buitenwereld alle poorten en adressen die je niet van buitenaf toegankelijk wil hebben zet je daarin dicht en alles wat wel naar buiten moet kunnen geef je specifieke regels voor (zoals http verkeer op poort 80 of https op 443). Meestal wordt dit in de router ingebakken, maar je hebt ze ook los (maar dat is dan voor enterprise setups (zie een F5).

De switch kennen we allemaal als die losse units om je LAN mee uit te breiden en zo meerdere poorten te kunnen gebruiken. Dit zit in zo’n alles-in-een apparaat vaak als 4 gele netwerkpoorten op achterkant, maar kun je natuurlijk ook gewoon los kopen.

Een accesspoint is datgene wat je wifi regelt. Die kun je dus los kopen en die kunnen dan dus via erhernet aangesloten worden.

Het maakt dan niet zo heel veel uit wat ze dan aan snelheden ontsluiten, zo lang de ethernet aansluiting naar de switch voldoende bandbreedte heeft kunnen ze daar prima mee omgaan.

Ws heb je dan wel een switch nodig die 2,5gbe of hoger heeft wil je er meer dan een aantal apparaten met volle snelheid aan hangen binnen het netwerk. Naar de buitenwereld (internet) ben je hoe dan ook altijd gebonden aan je ISP contract snelheid.
Oke duidelijk! Bedankt voor je uitleg :)

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.