Raad voor de Rechtspraak: driekwart van vonnissen moet online te zien zijn

Over een paar jaar moet zo'n driekwart van Nederlandse gerechtelijke uitspraken online te lezen zijn. De Raad voor de Rechtspraak wil het huidige percentage van vijf procent opkrikken, maar heeft daarvoor onder andere betere anonimiseringssoftware nodig.

De Raad voor de Rechtspraak wil in de komende jaren toewerken naar een groter aantal online gepubliceerde uitspraken. Henk Naves, voorzitter van de Raad, zegt in een interview met NRC dat hij dat in de aankomende jaren wil gaan doen. Hij noemt een percentage van 75 procent, maar dat lijkt geen harde eis. Ook is er geen vaste deadline voor dat streefgetal, maar het zou binnen tien jaar moeten gebeuren.

Naves reflecteert in het interview onder andere op de rol van de rechtstaat in Nederland naar aanleiding van de toeslagenaffaire. Daarover verscheen eind vorig jaar een rapport. Daarin concludeerde de commissie-Van Dam dat niet alleen de overheid, maar ook de rechtstaat had gefaald in het beschermen van de slachtoffers. Een van de voorstellen van Naves is om de rechtspraak transparanter te maken.

Jaarlijks doen rechters ongeveer anderhalf miljoen uitspraken. Op dit moment wordt minder dan vijf procent daarvan online gepubliceerd. "Dat vinden we te weinig", zegt Naves. "We willen de komende jaren toegroeien naar, pin me er niet op vast, een percentage van tegen de 75 procent." Dat is niet zomaar mogelijk. Niet alle vonnissen hoeven online te worden geplaatst, maar ook privacy speelt mee. Uitspraken moeten worden geanonimiseerd. De Raad onderzoekt momenteel of het mogelijk is om software te gebruiken om vonnissen geautomatiseerd te anonimiseren. Rechters zouden daarnaast ook vonnissen anders moeten opschrijven, zegt Naves. "Naarmate vonnissen meer standaardmatig worden geschreven en minder privédetails bevatten, wordt het gemakkelijker ze te anonimiseren."

Reacties (62)

[millee]

Ik heb een paar jaar geleden gewerkt aan een project rondom wetteksten en jurisprudentie. Voor dit project heb ik ook een aantal sequence tagging modellen getrained om zaken als ECLI nummers, verwijzingen en overige entiteiten te herkennen in de tekst.

Ik acht het zeker mogelijk om een vergelijkbaar model te trainen om persoonsnamen en andere persoonsgegevens zoals adressen te kunnen taggen in een text. Voor deze entiteiten zijn er ook een aantal pretrained modellen die wellicht ook al een goede accuracy opleveren. Echter zal een dergelijk model altijd fouten kunnen maken, en dergelijke software zal nooit een 100% zekerheid kunnen geven dat alle persoonsgegevens eruit gehaald zijn.

Mijn punt is, zelfs al train je je eigen state of the art model, er zal altijd een menselijke controle plaats moeten vinden om te verifiëren dat alle gegevens eruit zijn.

[Keypunchie]

Wel eens meegemaakt dat men de naam had geanonimiseerd, maar het e-mailadres [e-mail] in het vonnis had laten staan.

Na een mailtje reageerde men echter vrij snel.

Volgens mij zou het ook helpen als de ‘vonnis stijl’ ge-update wordt. Er zitten nu vaak van die archaïsche constructies in “alsmede” of “danwel”. Dat lijkt doorgaans gewoon raffelwerk, in plaats van dat het nodig is om zo te schrijven.

Juist wanneer ‘gewone’ taal wordt gebruikt is een vonnis begrijpelijker voor iedereen.

[ari3]

Als je rechtspraak op basis van jurisprudentie en vaktermen anders gaat verwoorden dat verander je mogelijk de interpretatie en/of betekenis. Dat is ongewenst.

Daarnaast vind ik niet dat alles in "gewone" taal geschreven moet worden. Wat is immers "gewoon"? Meestal vertaalt zich dat naar een taalgebruik dat lijkt op aanmatigende kleutertaal. Je mag best verwachten dat als iemand een woord niet kent dat hij dat even opzoekt, of een vakterm laat uitleggen door zijn/haar juridische bijstand.

Het moedwillig vereenvoudigen van taal, maakt de woordenschat en expressievermogen van mensen alleen maar kleiner. Het is ook een zichzelfversterkend fenomeen: er worden steeds minder "moeilijke" en dezelfde woorden gebruikt waardoor ieders taalbeheersing steeds slechter wordt.

[BeosBeing]

Als je rechtspraak op basis van jurisprudentie en vaktermen anders gaat verwoorden dat verander je mogelijk de interpretatie en/of betekenis. Dat is ongewenst.

Daarnaast vind ik niet dat alles in "gewone" taal geschreven moet worden. Wat is immers "gewoon"? Meestal vertaalt zich dat naar een taalgebruik dat lijkt op aanmatigende kleutertaal. Je mag best verwachten dat als iemand een woord niet kent dat hij dat even opzoekt, of een vakterm laat uitleggen door zijn/haar juridische bijstand.

Dat is zeker niet de bedoeling. Vaktermen zijn ontstaan doordat andere bestaande woorden niet precies de lading dekten, die moet je dus laten staan. De lezer moet dat dan inderdaad maar opzoeken. De taal zou wel zodanig opgesteld moeten zijn dat de lezer geen juridische bijstand nodig heeft daarvoor, uiteraard tenzij dit iemand is met beperkte geestelijke bagage, bv iemand met down of een IQ onder 70.

Wat echter een groot probleem is, is het maken van zeer complexe zinnen, met bijzinnen, en daarin weer bijzinnen en uitzonderingen enzovoorts, waardoor je niet meer kunt volgen waar het nu eigenlijk om gaat.

[Kliko]

Ik weet dat er op dit moment al veel aandacht voor is binnen de rechtspraak om het in 'normalere' taal op te schrijven zodat het voor iedereen gemakkelijker leesbaar is.

Het lastige is dat deze schrijfstijl voor de rechters, raadsheren en juridisch personeel gesneden koek is. Ze kijken er niet meer raar van op. Logisch ook als het dagelijkse kost is. Dus het zal een lang proces zijn voordat dit er helemaal uitgesleten is.

[Keypunchie]

Dus het zal een lang proces zijn voordat dit er helemaal uitgesleten is.

Het lijkt me behoorlijk vergelijkbaar met een programmeertaal, dan is het ook niet makkelijk om een andere taal, die er wel op lijkt onder de knie te krijgen.

Maar gezien het qua 'stijl' wel redelijk gestandaardiseerd is, moet het absoluut wel mogelijk zijn om dit automatisch te laten checken.

Ik vraag me af wat voor teksteditor rechters gebruiken. Doen ze dat gewoon in een template in Word, hebben ze daarvoor een gespecialiseerd programma of zou het mogelijk zijn om ze met een editor als (ik noem even een voorbeeld dat ik zelf een beetje ken) Visual Studio Code te laten schrijven?

Als je een vonnis als 'code' gaat zien (en volgens mij zit je er dan echt niet eens heel ver van af...) dan kun je namelijk ook in VS Code een plugin maken die stijlen controleert. En die bijvoorbeeld ook 'deprecated' zaken als "alsmede" kan highlighten.

[Reactie gewijzigd door Keypunchie op 24 juli 2024 10:59]

[Kliko]

Dat is zeker interessante kijk om dit probleem te tackelen!
Mijn partner werkt bij de rechtspraak, voor zower ik weet werken ze volledig in MS Word.

Het zou inderdaad interessant zijn om VS Code te gebruiken voor dit soort zaken.
Hierbij zal het wel hufterproof en gebruiksvriendelijk gemaakt moeten worden, want bij de rechtspraak is er over het algemeen 0 technische kennis. Ik noem mijn partner al een noob, en die rent voor elk wiswasje al naar mij toe met: HELP!

Maar op het werk wordt ze gezien als een van de mensen met wat meer IT-kennis en 'verstand van computers'. Dus dan weet je wel hoe slecht het gesteld is met de computerkennis...


Sowieso is IT om te huilen bij de rechtspraak. Daar kan ik nog wel een heel epistel over schrijven. Ze krijgen mooie apparatuur, maar door de rare policies worden de devices traag en onbruikbaar. En veilgheid is op sommige plekken totaal doorgeslagen, waardoor er loopholes bedacht worden die nog veel gevaarlijker zijn.

Huidige policy moedigt aan om USB-sticks te gebruiken in mijn ogen. Of dit daadwerkelijk gedaan wordt durf ik niet te zeggen. Maar als ik de policy zo van een zijlijn zie, zou dat in veel gevallen voor mij (de enige) oplossing zijn. Resultaat: Weg alle beveiliging!

[Reactie gewijzigd door Kliko op 24 juli 2024 10:59]

[CAPSLOCK2000]

Hierbij zal het wel hufterproof en gebruiksvriendelijk gemaakt moeten worden, want bij de rechtspraak is er over het algemeen 0 technische kennis. Ik noem mijn partner al een noob, en die rent voor elk wiswasje al naar mij toe met: HELP!

Daar zal echt heel snel iets aan gedaan moeten worden want dat 'hufterproof' en 'gebruikersvriendelijk' werkt ook niet. Het voelt nu alsof we iedereen een motorfiets geven en ze daar zonder rijles, helm of handschoenen op rond laten rijden. Dat resulteert dagelijks in een bloedbad. Als mensen geen rijles nemen en geen helm willen dragen dan wordt het lastig. Dan kunnen we het wel hufterproof maken door de motor te beperken tot 5 km/h maar dat wil ook niemand.

En van de ene kant kan ik het mensen niet kwalijk nemen dat ze slecht zijn opgeleid maar van de andere kant is de situatie nu al 30 jaar zo. Iedereen die nu werkt heeft meer dan genoeg tijd gehad om te leren om gaan met het belangrijkste gereedschap voor iedere kantoorbaan.

[galanos000]

Het probleem is dat elk hof/rechtbank een onafhankelijk ouderwets instituut is en deze worden dus decentraal aangestuurd, en komt er ook geen standaard want daar kunnen ze het niet over eens worden.
Geef ze een word sjabloon of een formulier en binnen de kortste keer zijn het 20+ verschillende sjablonen/formulieren geworden. Het is ook 1 van de redenen genoemd waarom het grote KEI programma "digitaliseren" geen succes is geworden, voor elke rechtbank/hof moest het anders.

Wat je straks gaat krijgen is dat je verschillende algoritmes gaat krijgen voor de verschillende uitspraakstijlen per rechtbank/hof. Bigdata gaat een grote rol spelen bij de rechtspraak, het staat nu nog in de kinderschoenen, de komende jaren zal dat vooral gebruikt worden om de interne processen te verbeteren.

[pmeter]

De juristen - zoals ik - werken in MS Word. Dat is wenselijk alleen al in verband met WYSIWYG. De uitspraak gaat immers nog gewoon op papier naar de bij de zaak betrokken partijen. Daarnaast zijn functies zoals redigeren door meerdere personen, voetnoten (daar houden juristen erg van), geavanceerde opmaak (vooral in het concept), het toevoegen van afbeeldingen (in de conceptversie nuttig, maar soms ook in de definitieve uitspraak) nodig. En onderschat niet hoe sommige juridisch briljante mensen - hoe zal ik het zeggen - baat kunnen hebben bij eenvoudige programma's. Ik zou hen niet met VS Code opzadelen.

Als de juristen klaar zijn met de uitspraak wordt die geprint en op papier naar alle partijen gestuurd.

Daarnaast worden uitspraken die online gepubliceerd worden geconverteerd naar het benodigde formaat. In dat laatste stadium komt anonimiseren aan de orde. Daar zijn de juristen niet bij betrokken. De vraag in welk programma de juristen werken lijkt me daarom niet relevant voor het anonimiseren.

[Reactie gewijzigd door pmeter op 24 juli 2024 10:59]

[Keypunchie]

Is WYSIWYG echt zo belangrijk? Juist voor voetnoten, referenties lijkt
me een opmaaktaal prettiger werken.

(Veel academici die ik ken doen alles in Tex bvb).

VS Code is maar een voorbeeld, dat zou ook heus wel wat meer gebruiksvriendelijker of juridisch gericht kunnen zijn.

[pmeter]

Verschil is dat juristen in de rechtspraak de voetnoten maken voor intern gebruik in de conceptuitspraak. Academici maken voetnoten voor het eindproduct. In het laatste geval is een opmaaktaal een logischer keuze.

Ik ben overigens een jurist die hobbymatig ook programmeert. Daarvoor gebruik ik VS Code. Maar daarin zou ik geen uitspraken willen schrijven.

[Reactie gewijzigd door pmeter op 24 juli 2024 10:59]

[Anoniem: 159816]

Is het niet logischer om zoiets als LaTeX te gebruiken? Hoef je je geen zorgen te maken over de opmaak.

[Knutselsmurf]

Door het schrijven van een vonnis of een andere gerelateerde tekst op deze wijze te benaderen, kan bij het schrijven van een dergelijke tekst al aangegeven worden welke geanonimiseerd moeten worden. Ook verwijzingen naar bijvoorbeeld relevante zaaknummers zouden op deze manier op een gestructureerde manier in de 'broncode' opgenomen kunnen worden.

Voor al deze zaken geldt dat het eenvoudiger is als dit soort informatie bij het opstellen al aan de tekst toegevoegd zou kunnen worden, in plaats van achteraf proberen te herkennen in een tekst.

[Blaise]

Het lastige is dat deze schrijfstijl voor de rechters, raadsheren en juridisch personeel gesneden koek is. Ze kijken er niet meer raar van op. Logisch ook als het dagelijkse kost is. Dus het zal een lang proces zijn voordat dit er helemaal uitgesleten is.

Dat moet toch niet zo moeilijk zijn? Het lijkt mij gewoon een kwestie van doen. De advocaten die ik ken praten in normale mensentaal in een gewoon gesprek en hetzelfde geldt voor mijn notaris. Als we doen alsof dit een lastig probleem is waar we maar moeilijk vanaf komen verbetert de situatie nooit.

[BeosBeing]

Dat moet toch niet zo moeilijk zijn? Het lijkt mij gewoon een kwestie van doen. De advocaten die ik ken praten in normale mensentaal in een gewoon gesprek en hetzelfde geldt voor mijn notaris. Als we doen alsof dit een lastig probleem is waar we maar moeilijk vanaf komen verbetert de situatie nooit.

Het probleem is, denk ik, dat taal vrij flexibel is en dat met eenvoudige dagelijkse taal je veel ambivalente constructies krijgt, die in het normaal dagelijkse gebruik geen probleem opleveren, maar in zaken als vonnissen, maar ook in wetten, onvoldoende nauwkeurig zijn, en dus voor meerdere uitleg vatbaar.

Men zal dan dus voor bestaande veelgebruikte constructies andere moeten verzinnen, die eenvoudiger zijn maar net zo eenduidig en precies.

[pmeter]

Ik zou twee dingen scheiden.
1. Termen met juridische betekenis zoals 'het vertrouwensbeginsel' of 'belanghebbende' moet je behouden. En je kunt waar nodig uitleggen wat ze betekenen. Of na een lap 'juristentekst' afsluiten met wat dit nu betekent voor de lezer.
2. Moeilijke zinconstructies zoals tangconstructies kun je vaak vermijden. En moeilijke woorden zoals 'kwalificeren' (iets kwalificeert als) kun je vaak vervangen door eenvoudige woorden zoals 'zijn' (iets is).

[Reactie gewijzigd door pmeter op 24 juli 2024 10:59]

[BeosBeing]

2. Moeilijke zinconstructies zoals tangconstructies kun je vaak vermijden.

In de juridische teksten zijn het vaak niet alleen tangconstructie, maar stapelingen ervan, en dan daartussen zinnen als "overwegende dat ....", "volgens XX-wetgeving yy betreffende zz" en die dan volgt me toch wederom een opeenstapeling van heb ik me jou daar.

De makers van websites zoals taaladvies, zouden eens moeten proberen om dergelijke complexe zinnen te maken, dat lukt ze waarschijnlijk niet eens.

Zelfs het meest ingewikkelde voorbeeld op https://www.woordprikkels...oe-moeilijk-kan-het-zijn/ De vlucht wordt niet uitgevoerd boven gebieden met aaneengesloten bebouwing of kunstwerken, industrie- en havengebieden daaronder begrepen dan wel boven mensenmenigten of boven spoorlijnen of voor motorrijtuigen toegankelijke verharde openbare wegen, met uitzondering van wegen in 30 km-zones binnen de bebouwde kom en wegen in 60 km-gebieden buiten de bebouwde kom. is eigenlijk heel rechttoe rechtaan vergeleken met een paar teksten die ik al eens heb gezien (ik ben geen jurist) en nu ook niet terugvind. Deze tekst heeft slechts 3 niveau's, er zijn er met 15.

Hetzelfde geldt voor deze site: https://taaluniebericht.o...u-de-taal-van-de-advocaat

Ik zal een voorbeeldje geven uit een wettekst (makkelijker te vinden dan een rechterlijke uitspraak.
Wet stb-2021-38, de "Wet inburgering 2021" van 2 december 2020.

Artikel 3 Inburgeringsplichtig
1. Inburgeringsplichtig is de vreemdeling, die rechtmatig verblijf verkrijgt in de zin van artikel 8, onderdelen a en c, van de Vreemdelingenwet 2000, die 16 jaar of ouder is en de pensioengerechtigde leeftijd, bedoeld in artikel 7a, eerste lid, van de Algemene Ouderdomswet, nog niet heeft bereikt, en:
a. anders dan voor een tijdelijk doel in Nederland verblijft; of
b. geestelijke bedienaar is.

2. In afwijking van het eerste lid is niet inburgeringsplichtig:
...
c. de vreemdeling die ingevolge de wetgeving van een lidstaat van de Europese Unie of een andere Staat die partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte heeft voldaan aan een inburgeringsvereiste om de status van langdurig ingezetene in de zin van richtlijn 2003/109/EG van 25 november 2003 betreffende de status van langdurig ingezeten onderdanen van derde landen (PbEU L 16), gewijzigd door richtlijn 2011/51/EU van het Europees Parlement en de Raad teneinde haar werkingssfeer uit te breiden tot personen die internationale bescherming genieten (PbEU 2011, L 132) te verkrijgen;

En dat is dan nog maar een van de inleidende artikelen.
Daarnaast is er nog de ministeriële "regeling inburgeren"
artikel 2.2a

1 Van de verplichting om mondelinge en schriftelijke vaardigheden in de Nederlandse taal te verwerven en de onderdelen van het inburgeringsexamen, bedoeld in artikel 3.9, tweede lid, onderdelen a tot en met d, van het besluit te behalen, is vrijgesteld de inburgeringsplichtige die beschikt over een originele verklaring van het regionaal opleidingencentrum die is afgegeven op basis van de resultaten van een voor 1 januari 2007 afgelegde toets ter afronding van een NT2-taaltraject, indien uit de verklaring blijkt dat voor het onderdeel Nederlands als tweede taal ten minste de volgende niveaus van de eindtermen Referentiekader Nederlands als Tweede Taal, dan wel Europees Raamwerk voor Moderne Vreemde Talen, zijn behaald:

niveau 2, respectievelijk niveau A2, voor de onderdelen Luisteren en Spreken, en niveau 2, respectievelijk niveau A2 voor de onderdelen Lezen en Schrijven.

Dit soort regelingen en wetten staat vol van verwijzingen naar andere wetten waardoor ze onleesbaar zijn als je die andere wetten niet kent. Dit wordt zo een kaartenhuis tot en met.

[BeosBeing]

Ik schreef:
Ik zal een voorbeeldje geven uit een wettekst (makkelijker te vinden dan een rechterlijke uitspraak.

Ik heb maar een willekeurige gekozen: https://uitspraken.rechts...2021:5431&showbutton=true

De Hoge Raad heeft zijn beslissing gemotiveerd met (onder meer) de volgende

overwegingen:

“4.2. De strekking van art. 510 Sv is te waarborgen dat een rechterlijk ambtenaar die wordt verdacht van een strafbaar feit, in eerste of tweede aanleg zal worden vervolgd en berecht door een zodanige instantie dat de schijn van bevoordeling of benadeling van hem wordt vermeden. De vermijding van die schijn is ook van belang bij de beslissing van het openbaar ministerie om - in het geval dat jegens een rechterlijk ambtenaar een verdenking van een strafbaar feit is gerezen - al dan niet gebruik te maken van onder meer zijn bevoegdheid die ambtenaar niet te vervolgen. Gelet daarop moet art. 510 Sv aldus worden uitgelegd dat in de in het eerste lid genoemde gevallen het openbaar ministerie dat naar de gewone regelen met de vervolging is belast, gehouden is een verzoek tot aanwijzing van een ander gerecht in te dienen indien naar zijn aanvankelijk oordeel een rechterlijk ambtenaar als verdachte van een strafbaar feit moet worden aangemerkt, opdat het openbaar ministerie bij het aan te wijzen gerecht beslist omtrent de verdere behandeling van de zaak (vgl. HR 17 februari 2004, ECLI:NL:HR:2004:A03669).
4.3.

Uit het doel en de strekking van art. 510 Sv volgt dat de daar bedoelde regeling ook toepasselijk is in een geval als het onderhavige waarin het gaat om een bij het functioneel parket werkzaam rechterlijk ambtenaar tegen wie de verdenking is gerezen een strafbaar feit te hebben begaan en die ter zake daarvan zou moeten worden vervolgd en berecht voor een gerecht waarbij hij op grond van art. 139b, eerste lid, RO de vervolging pleegt of placht in te stellen. Hetzelfde geldt ook voor een bij het landelijk parket werkzaam rechterlijk ambtenaar. Vervolgens is het aan de Hoge Raad om naar aanleiding van het in te dienen verzoekschrift naar bevind van zaken een gerecht aan te wijzen ter waarborging dat de betrokkene zal worden vervolgd en berecht door een zodanige instantie dat de schijn van bevoordeling of benadeling van hem wordt vermeden.”

en verderop

Mede op grondslag van de feiten en omstandigheden die gerelateerd zijn in het hiervoor aangehaalde proces-verbaal van bevindingen, overwoog het gerechtshof dat formeel en materieel is voldaan aan het dictum van de beschikking van de Hoge Raad van 22 januari 2019. Voor wat betreft de tijd die is verstreken voorafgaand aan de indiening van het verzoekschrift, overwoog het gerechtshof dat niet hoogst aannemelijk is dat de gestelde termijnoverschrijding zal leiden tot niet-ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie.

Daar maak ik dus geen chocola van. Wat is het dictum van de beschikking van de Hoge Raad van 22 januari 2019? De tweede zin is ook zo'n mooie, die moet wel anders kunnen.

[The Zep Man]

Wel eens meegemaakt dat men de naam had geanonimiseerd, maar het e-mailadres [e-mail] in het vonnis had laten staan.

Na een mailtje reageerde men echter vrij snel.

Dan is het probleem dat het e-mailadres überhaupt in het vonnis staat. Een e-mailadres is (net als een telefoonnummer) een persoonsgegeven. Dit kan [e-mail] zijn, maar ook [e-mail]. Door een e-mailadres te noemen is het niet anoniem.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 24 juli 2024 10:59]

[TheekAzzaBreek]

Juist wanneer ‘gewone’ taal wordt gebruikt is een vonnis begrijpelijker voor iedereen.

Tijdsdruk.
Het kost aanzienlijk meer tijd om compact en helder te formuleren. Iedereen ziet er het belang van in, helemaal als het om rechtspraak gaat, maar het is moeilijk en er is te weinig tijd voor.

Je kent de klassieke quote (Oscar Wilde meen ik): "Tpoday I write you a long letter because I don't have time for a short one"?

[MrMistral]

Het probleem is alleen dat dit dan vanuit de collegebanken zou moeten worden aangepakt. En daar ligt meteen de uitdaging. Jurisprudentie is niet de enige (voorgeschreven) literatuur. Andere vakliteratuur, soms ook wat ouder, is ook geschreven in hetzelfde, vaak wollig en archaïsch, taalgebruik. Daar zijn juristen nu eenmaal helaas een ster in. Denk dat het inderdaad een goede stap is om het taalgebruik in jurisprudentie aan te pakken, maar dan ben je er nog lang niet. De meeste woorden 'haalt' een student uit andere vakliteratuur zoals boeken en vaktijdschriften of wetenschappelijke tijdschriften.

[Reactie gewijzigd door MrMistral op 24 juli 2024 10:59]

[familyman]

Denk dat dit ook een van de kernproblemen is hierin. Meestal goed, is eigenlijk geen optie, hier. Het moet altijd goed zijn, om juist de zwakkeren te beschermen.

Dat maakt het toch een soort van complex. Hoewel een metavoorblad al erg zou helpen, waarschijnlijk

[ari3]

Tsja, maar help je de zwakkeren echt als je alles in kleutertaal opschrijft? Dan leert men niets en zal nooit zichzelf naar een hoger niveau brengen. Ik verwacht hetzelfde effect als we zien met de toelichting in vreemde talen op gemeentelijke regelingen: men neemt niet de moeite om Nederlands te leren waardoor meedoen in de samenleving bemoeilijkt wordt. We moeten niet het niveau verlagen, maar juist van iedereen een goede beheersing van het Nederlands eisen.

[familyman]

Euh, we hebben het hier over nederlands.

En ik had het over degenen die hun privacy het hardst beschermd moeten hebben.

[StephanVierkant]

Het is ook niet altijd mogelijk om vonnissen te anonimiseren omdat de kern van de zaak herleidbaar is tot personen. Legendarisch voorbeeld: https://uitspraken.rechts...d=ECLI:NL:RBAMS:2013:7557

[gedaagde 2] is een bekende Nederlandse schrijver. In mei 2013 is de door hem geschreven roman ‘De helleveeg’ verschenen (hierna ook: de roman).
(..)
[eiser ] is een bekende Nederlandse zanger/songwriter/producent van popmuziek. Rond 1960 was een van zijn songs, ‘Kom van dat dak af’, een grote hit.

edit:
En ik ken ook wel voorbeelden van "[verdachte] is enig aandeelhouder en bestuurder van Jan de Vries Holding B.V."

@Keypunchie Helemaal eens. Zie Thom2289 in 'nieuws: Raad voor de Rechtspraak: driekwart van vonnissen moet o....

[Reactie gewijzigd door StephanVierkant op 24 juli 2024 10:59]

[GrooV]

Het vonnis is dan nog steeds geanonimiseerd, dat het toch herleidbaar is dat is het gevolg van informatie die de persoon zelf publiekelijk heeft gemaakt. Het is niet verplicht om een boek onder je "echte" naam uit te brengen, het zelfde geldt voor je bedrijfsnaam

Overigens worden bedrijfsnamen normaal wel geanonimiseerd als deze herleidbaar zijn, https://www.rechtspraak.n...miseringsrichtlijnen.aspx . Jouw voorbeeld van Jan de Vries had dus geanonimiseerd kunnen/moeten worden

[Reactie gewijzigd door GrooV op 24 juli 2024 10:59]

[bbob]

Jan de vries kan dan in dit geval naam van eigenaar jan de vries zijn. Maar wat als de eigenaar van jan de vries nu piet janssen is ?

In UBO register kun je dan wel weer opvragen wie de eigenaar van jan de vries bv is. en dan kom je ook weer bij piet janssen uit.

Dat betekend dan eigenlijk dat iedere bedrijfsnaam anoniem gemaakt moet worden. Dan nog iemand in de branche komt dan op basis van die informatie toch snel weer bij een bedrijf uit.

[rubenkemp]

Hoe accuraat is de menselijke controle dan? Ondanks dat het een belangrijke sector is met al dan niet grote gevolgen, vermoeidheid, drang naar efficiëntie en andere menselijke variabelen zullen die 100% bij voorbaat al uitsluiten, lijkt me?

[atlaste]

Ik heb inderdaad ook meerdere named entity taggers geprogrammeerd en kan beamen dat je die zekerheid niet gaat krijgen. Dat dit bij mensen ook niet het geval is, is niet relevant; een groot deel van de vraag zit bij waar de verantwoordelijkheid bij fouten (en de consequenties van deze fouten) gaat zitten.

Met "simpele" namen is dit ook beter te doen dan met "complexe" namen. Simpele namen zijn hierbij namen zoals "Kees" en "Piet", die veel voorkomen in de samenleving en waar je trainingsset prima op werkt. Tegenwoordig lijken mensen helaas steeds creatiever te worden in het verzinnen van allerlei namen, wat het niet bepaald makkelijker maakt voor een machine. Zeker voor de pre-trained modellen geldt dit in extreme: Waar je bij simpele namen richting de 100% gaat, zit je bij complexe namen eerder rond de 75%. Ik denk dat "nooit een 100% zekerheid kunnen garanderen" een zwaar understatement is.

Een handmatige na-controle dan? Het is maar de vraag of dit nog veel oplevert tov. een goed geoptimaliseerde user interface. De hints kunnen zelfs sterk averechts werken, omdat het de gebruiker in de verkeerde richting kan duwen.

Pasgeleden kreeg ik een aanvraag voor een dergelijk project. Om bovenstaande redenen hebben we besloten om dit voorlopig handwerk te laten zijn. Niet zozeer omdat ik denk dat een machine dit niet zeer redelijk kan, maar omdat bij handwerk de verantwoordelijkheid crystal clear is.

[TheFoundation101]

Ik heb nog een tijdje geëxperimenteerd met het anonimiseren van juridische uitspraken door het herkennen van entiteiten. Dat is moeilijker dan verwacht. Het gemiddeld taalmodel heeft het aardig moeilijk om het onderscheid te maken tussen "Victor Hortas-Traat, 37" en "Victor Hortastraat, 37". Erg veel straatnamen bevatten persoonsnamen, er zijn ook nogal wat mensen die "Koen Van Aalst" of zo heten, of straten die gewoon "Korenbloem" heten zonder enige indicatie van -plein, -steenweg of -laan. Dat maakt het niet makkelijker.

De subtiliteit om "Schoonhoven" te laten staan als het gaat over de plaats waar de rechtbank is gevestigd, maar te verwijderen als het een naamsvermelding is van één van de partijen, is vaak nog net iets te hoog gegrepen. De context die taalmodellen vandaag in rekening kunnen houden reikt zelden verder dan enkele zinnetjes. En als modellen dan iet of wat getraind zijn om gevoelige zaken te herkennen uit Nederlandse teksten, zal een Arabische naam of Japans adres nog steeds mogelijk niet herkend worden.

Al zijn er de laatste tijd wel verschillende libraries die opduiken om "PII" of Personally Identifiable Information te kunnen taggen, ook onder GDPR-invloed. Bij Google DLP moet je het nog steeds naar een Google server sturen, Microsoft's Presidio kan misschien self-hosted zijn (nog geen praktische ervaring mee)

[Overheid]

Is het dan niet handiger om hierin een koppeling te leggen naar een (lokaal) adressenbestand? (zoals openstreetmap-data)
Er zijn namelijk adressen zoals "Astronaut 2" of "Printer 5" (echt waar), en dat zou je kunnen afvangen als er een match is in een adressenbestand. Anders lijkt dit mij vrij moeilijk te bewerkstelligen, want een zaak kan ook over een astronaut of printer gaan.

[dashorst248]

"In de zaak van André Kuipers (astronaut) tegen HP Printers inzake het gebruik van inktjet printer in het I.S.S."

[Rojod]

Lijkt mij dat de oplossing simpel is tbh.

Dat er überhaupt vonnissen gemaakt worden in MS Word, vind ik al kenmerkend. Zou zelf eerder een intern local systeem verwachten, waarom zaken worden aangemaakt en alles vastgelegd. In plaats van iedere keer de naam volledig uitschrijven, zou een variabel als %verdachte1% of %verdachte1.naam% kunnen worden gebruikt.

Mogelijk denk ik nu te makkelijk, maar volgens mij mist er gewoon een goed systeem waar alles goed in gebeurd. Zodra die er zou zijn, zouden veel problemen weg zijn.

[Martinspire]

Kunnen ze dan ook een TL;DR of ELI5 samenvatting toevoegen? Want je moet altijd het hele ding ontcijferen wil je weten wat de uitslag is. Soms worden ze nog wel eens gelinkt vanaf elders (nieuwsbericht of twitter) en dan is het me vanwege het taalgebruik nooit echt duidelijk wat nou de uitslag is. Heel soms staat het dan niet vermeld in hetgeen wat ernaar linked, maar het kan gewoon een stuk duidelijker. Kijk, dat het juridisch dan niet bindend is, dat snap ik helemaal, maar als ze rechtspraak toegankelijk willen maken, dan hoort een duidelijke taal daar wel bij.

[Thom2289]

Al een tijdje heeft de Rechtspraak de Klare Taal Bokaal in het leven geroepen om het belang van meer toegankelijke uitspraken onder de aandacht te brengen.
https://www.rechtspraak.n...spraak-en-klare-taal.aspx

Deze uitspraak heeft in 2021 gewonnen: https://uitspraken.rechts...d=ECLI:NL:RBMNE:2019:5126

[Reactie gewijzigd door Thom2289 op 24 juli 2024 10:59]

[Arnoud Engelfriet]

Die herken ik, ook al ben ik zelf eveneens jurist. Het enige echte tegenargument is, er is niet altijd één concrete uitslag in de zin van "A wint en B moet een ton betalen". Bovendien gaat het niet altijd om die ton, veel interessanter is als de rechter bijvoorbeeld zegt "een professioneel ICT-bedrijf dat fullservice onderhoud biedt voor 1200 euro per maand aan een mkb-onderneming zonder verstand van ict moet ransomware-schade volledig vergoeden, tenzij er X vooraf is gezegd maar het maakt niet uit wat in de AV staat". En nu zie je meteen al dat je dit niet superduidelijk kunt samenvatten.

-edit @denkster -

[Reactie gewijzigd door Arnoud Engelfriet op 24 juli 2024 10:59]

[denkster]

Foei Arnoud: "fullservice onderhoudt biedt"? LOL

[PolarBear]

Want je moet altijd het hele ding ontcijferen wil je weten wat de uitslag is.

Op zich ook prima want het hele vonnis is relevant voor de uitspraak. Zeker in rechtszaken zijn de omstandigheden en overwegingen belangrijk. En de moeilijkheid van het taalgebruik, 9 van de 10 keer vind ik het reuze meevallen.

[Keypunchie]

Ik ben vrij hoog opgeleid en houd van lezen, ook de wat taaiere stukken. Maar juridisch taalgebruik is vaak dramatisch.

Een slecht leesbare uitspraak zorgt op meer dan 1 manier voor onbegrip.

Een uitspraak kan burgers helpen om de wet te begrijpen. Zeker in de discussie rondom strafmaat is het belangrijk dat het te snappen is waarom een rechter wat lichter of juist wat zwaarder straft.

[Aial0n]

Baby steps, helaas

Aan de andere kant: als de data maar beschikbaar is kan een hobbyist een ELI5 website maken. Of statistieken en dergelijke

[paknaald]

Een stukje omdenken lijkt nog wel wenselijk bij de rechtelijke macht. Doelstelling moet m.i. zijn 100% online publiceren en daarna ga je pas nadenken over wat daar voor nodig is, bijv. bij rechters, bij de manier waarop ze standaard uitspraken opstellen, de software die daarbij kan helpen, welke rechtsgebieden niet passend zijn voor online publiceren, etc. Dit is zo ouderwets: "de aankomende jaren" als "streefgetal" "75%" van de uitspraken publiceren.

[RobbieB]

Indien er geen persoonsgegevens of gevoelige informatie van bv. slachtoffers en zaken in zou staan zou dat zeker kunnen, maar vanwege deze data kun je dat gewoon niet doen. Vertrouwelijkheid is gewoon cruciaal en moet ten alle tijde gewaarborgd worden.

[Bas Boss]

Die kan je er toch uit laten. De beredenering is nu wel erg vaag.

[BrennuS]

Uit het NRC bericht zelf:

In de komende tien jaar zal zo’n 75 procent van de circa anderhalf miljoen vonnissen die jaarlijks door Nederlandse rechters worden uitgesproken online beschikbaar moeten komen.

Ze gaan uit van alle vonnissen, daar zitten natuurlijk ook categorieën jeugdrecht en minderjarige bij. Ik neem aan dat ze een aantal van dit soort categorieen niet standaard publiceren maar of dit dan 25% van het totaal aantal betreft is natuurlijk de vraag. Ik ben wel benieuwd hoe ze inderdaad op 25% zijn gekomen. Is dit op basis van een steekproef of benchmark etc...

[SkiFan]

Het is bepaald niet altijd relevant om alle vonnissen te publiceren. Vervolgingen waarin geen rechtsmiddelen zijn ingesteld door de verdachte, verstekvonnissen, peekjes, dat soort zaken. Die zijn zowel juridisch als feitelijk eigenlijk totaal niet interessant.

[Maurits van Baerle]

Ik denk dat het probleem is dat de complexiteit niet lineair schaalt. Vaak is pak ‘m beet de eerste 25% makkelijk, de volgende 50% lastiger en de laatste 25% wordt met ieder procentpunt complexer.

Als je dan een doelstelling op 100% zet wordt de realistische termijn ook heel erg ver weg. De 100% rond 2040 halen klinkt niet erg inspirerend. Dan is het effectiever om 75% in 2025 als doel te hebben. Dan kun je daarna misschien mikken op 90% in 2030 enz.

Het lijkt me overigens zinnig om het ook op te knippen in cohorten. Dat je bijvoorbeeld eerst focust op rechtszaken die überhaupt nog niet zijn gestart en zorgt dat die data vanaf dag één wordt geproduceerd in een formaat dat online publicatie makkelijk maakt. Het voordeel is dat je dan niet permanent achter de feiten aanloopt. Dan wordt het op een gegeven moment een klus van historische vonnissen omzetten in plaats van dweilen met de kraan open.

[parsa2020]

Dat lijkt me juist zeer onwenselijk, omdat we het hier hebben over persoonsgegevens. De reden dat het nu niet gepubliceerd wordt is omdat het anonimiseren een lang proces is, dan kun je dus niet gewoon maar alles publiceren en daarna na gaan denken over hoe ze dat anonimiseren gaat oplossen.

Omdenken klinkt leuk , maar volgens mij is er geen enkele situatie waarin 'We doen het gewoon en gaan daarna wel kijken hoe' een goede oplossing. 100% is immers ook vaak niet mogelijk, en dat weten zij beter dan wij natuurlijk. Er zijn genoeg zaken die helemaal niks te zoeken hebben online, dus waarom zou je moeten streven naar alles online?

[Reactie gewijzigd door parsa2020 op 24 juli 2024 10:59]

[svenvbins]

Je wordt gemind maar hebt volgens mij volledig gelijk. Paknaald stelt dat je een doelstelling van "100% publiceren" moet hebben, en met die doelstelling in gedachten moet gaan kijken wat nodig is om dat mogelijk te maken (om het vervolgens ook uit te voeren).

Hij stelt níet dat je alles maar online moet gaan gooien, om daarna met terugwerkende kracht gevoelige info weer te gaan verwijderen.

[bbob]

Misschien denk ik wel moeilijk. Als een vonnis uitgetypt moet worden kan er toch net als vet lettertype iets toegevoegd worden waardoor in de online versie die naam, straat, datum , locatie enz door sterretjes, zwart of iets anders vervangen gaat worden.
Daarna kun je er nog een keer zelflerende software overheen laten lopen om menselijke fouten er uit te halen.

[Kliko]

Blijft alsnog mensenwerk dat dit soort fonds/markeringen moeten worden toegepast.
Ik ben benieuwd wat beter zou werken. Handmatig markeren of automatiseren door AI. Interessante kwestie!

[bbob]

Denk beide. Als je dit handmatig doet train je het ai gedeelte al. AI moet uiteindelijk toch handmatig getraind worden aan de hand van een aantal voorbeelden die de mens dan controleert en markeert.

[prodesk]

De zaak rondom de bijstandsaffaire met die boodschappentas was ook pas veel later aan het licht gekomen nadat het online was gezet vanwege wetenschappelijk onderzoek. Daarom vind ik dat alle uitspraken online gezet moet worden.

[niwreG]

Zou het niet op de te zetten zoals de nordics werken, werkt ook voor de overheid, documenten bevatten beleid/uitspraken etc in de ene kolom en de persoonlijke opvattingen/prive details in de ander met een eventuele verwijzing naar elkaar. dan is het publiceren vrij makkelijk te regelen.

[Baps]

Als jurist juich ik dit van harte toe. Ben wel heel benieuwd wat dit gaat betekenen voor de informatievoorziening. Ik denk dat dit dan ook gepaard zal moeten gaan met betere zoekopties (althans meer uniforme). Op dit moment heeft rechtspraak.nl grofweg 575.000 uitspraken gepubliceerd. Geeft men gevolg aan dit voornemen, zou er in één jaar tijd al meer dan een verdriedubbeling van het aantal uitspraken plaatsvinden. Zonder uniforme regels over hoe een uitspraak gecategoriseerd wordt, gaat dat de informatievoorziening vrees ik niet ten goede komen.

[prodesk]

Moet dus custom gemaakt worden of is er reeds een softwarepakket op de markt die dit kan doen?

[Anoniem: 454358]

Moet te ch simpel zijn als je al bij het opmaken van het vonnis hier rekening mee houdt? Gewoon aan het begin enkele variabelen zoals naam en overige data invullen, en bij het online gooien deze variabelen op nul zetten.