Intel deelt prijzen en specificaties Raptor Lake-processors voor desktops

Intel introduceert zijn dertiende generatie Core-cpu's voor desktops. Deze Raptor Lake-processors krijgen onder meer een dubbele hoeveelheid E-cores, meer L2-cache en hogere kloksnelheden dan hun voorgangers. De eerste processors komen op 20 oktober beschikbaar.

Intel komt in eerste instantie met zes Raptor Lake-cpu's voor desktops, die de huidige Alder Lake-processors moeten opvolgen. Het bedrijf introduceert een Core i9-13900K, Core i7-13700K en Core i5-13600K. Van die processors komen ook KF-varianten beschikbaar, die geen geïntegreerde gpu hebben, maar verder identiek zijn aan hun K-tegenhangers. Alle processors zijn overklokbaar; non-K-processors volgen op een later moment.

De Core i9-13900K wordt het topmodel in Intels line-up. Deze processor beschikt over 8 P-cores en 16 E-cores voor een totaal van 24 cores en 32 threads. Deze cpu haalt volgens Intel een Thermal Velocity-boostclock van maximaal 5,8GHz. Deze cpu heeft een base-tdp van 125W. De 'maximale' tdp is iets opgehoogd, naar 253W. De Core i9-12900K gaat tot 241W.

De Core i7-13700K is onder de i9-variant gepositioneerd. Deze processor beschikt over 8 P-cores en 8 E-cores, voor een totaal van 16 cores en 24 threads. Hiermee heeft deze cpu een soortgelijke configuratie als de Core i9-12900K, het voorgaande topmodel van Intel. Deze cpu haalt een maximale boostclock van 5,4GHz en heeft een maximale tdp van 253W. De Core i5-13600K is het laagst gepositioneerde model dat Intel op dinsdag introduceert. Deze cpu krijgt 6 P-cores en 8 E-cores, wat neerkomt op 14 cores en 20 threads. Deze processor haalt volgens Intel een Thermal Velocity Boost van 5,1GHz en krijgt een maximale tdp van 181W.

	Cores		Cache		Kloksnelheden				Gpu	Stroomgebruik
Processor	P	E	L2	L3	Base P	Turbo P	Base E	Turbo E	Model	Base	Turbo
Intel Core i9-13900K	8	16	32MB	36MB	3,0GHz	5,8GHz	2,2GHz	4,3GHz	UHD 770	125W	253W
Intel Core i9-13900KF	8	16	32MB	36MB	3,0GHz	5,8GHz	2,2GHz	4,3GHz	Geen	125W	253W
Intel Core i7-13700K	8	8	24MB	30MB	3,4GHz	5,4GHz	2,5GHz	4,2GHz	UHD 770	125W	253W
Intel Core i7-13700KF	8	8	24MB	30MB	3,4GHz	5,4GHz	2,5GHz	4,2GHz	Geen	125W	253W
Intel Core i5-13600K	6	8	20MB	24MB	3,5GHz	5,1GHz	2,6GHz	3,9GHz	UHD 770	125W	181W
Intel Core i5-13600KF	6	8	20MB	24MB	3,5GHz	5,1GHz	2,6GHz	3,9GHz	Geen	125W	181W

Architecturele wijzigingen: meer E-cores, meer cache en Intel 7-verbeteringen

Intel geeft Raptor Lake verschillende wijzigingen mee ten opzichte van de vorige generatie Alder Lake-chips. De nieuwe processors halen bijvoorbeeld hogere maximale kloksnelheden op zowel de P- als de E-cores. Intel verdubbelt de hoeveelheid E-cores in zijn cpu's daarnaast, zoals al bleek uit de hierboven genoemde specificaties. Zo krijgt de Core i9-13900K 16 E-cores, waar de 12900K er 8 had.

Intel verhoogt ook de hoeveelheid L2-cache in zijn dertiende generatie Core-cpu's. Raptor Lake-processors krijgen 2MB L2-cache per P-core, waar de P-cores in Alder Lake ieder over 1,25MB beschikken. De cpu's krijgen daarnaast 4MB L2-cache per E-corecluster; voorheen lag dat op 2MB per cluster. De totale hoeveelheid L3-cache wordt ook opgehoogd naar een totaal van maximaal 36MB.

De cpu's worden opnieuw geproduceerd op Intel 7, het productieprocedé dat voorheen bekendstond als 10nm-Enhanced SuperFin. Het bedrijf produceerde Alder Lake ook op die node. Intel zegt wel dat zijn Intel 7-procedé voor Raptor Lake is geüpgraded. Intel claimt onder andere tegenover journalisten dat de Core i9-13900K op 65W soortgelijke prestaties kan leveren als een Core i9-12900K op 241W. Volgens het bedrijf is een groot deel daarvan te danken aan procedéverbeteringen, samen met algemene ipc-verbeteringen. Het bedrijf zegt in een briefing dat het verbeterde Intel 7-procedé betere channel mobility levert, maar deelt verder geen concrete details over de wijzigingen.

Verder verbetert Intel de geheugenondersteuning. De Raptor Lake-generatie ondersteunt volgens Intel officieel DDR5-snelheden tot 5600MT/s als er één dimm per geheugenkanaal wordt gebruikt. Alder Lake ondersteunt officieel maximaal DDR5-4800. Bij twee dimms per kanaal loopt de officieel ondersteunde snelheid overigens terug naar maximaal 4400MT/s. Daarnaast behoudt Raptor Lake ondersteuning voor DDR4-geheugen, in tegenstelling tot AMD's Ryzen 7000-serie. Om DDR4 te gebruiken, is wel een moederbord met DDR4-ondersteuning nodig.

Wat moederborden betreft komt Intel met een nieuwe Z790-chipset. Deze krijgt acht extra PCIe 4.0-lanes, voor een totaal van twintig. Ook ondersteunt Z790 maximaal vijf USB 3.2 Gen 2x2-poorten met maximale doorvoersnelheden van 20Gbit/s. De cpu zelf behoudt zestien PCIe 5.0-lanes en vier PCIe 4.0-lanes. Raptor Lake is daarnaast achterwaarts compatibel met moederborden uit de 600-serie, benadrukt Intel opnieuw. Daarvoor hebben moederborden met 600-seriechipsets wel een biosupdate nodig.

Prestatieverbeteringen en de eerste benchmarks

Intel claimt dat Raptor Lake tot 15 procent betere singlethreaded prestaties behaalt en tot 41 procent betere prestaties in multithreaded workloads ten opzichte van de vorige generatie Alder Lake-cpu's. De verbeterde singlethreaded prestaties zijn volgens Intel vooral te danken aan de hogere kloksnelheden, hoewel ook de grotere hoeveelheid cache daar een bijdrage aan levert. De betere multithreadedprestaties zijn volgens Intel vooral te danken aan de toegenomen hoeveelheid E-cores in combinatie met de hogere kloksnelheden.

Volgens Intel haalt de Core i9-13900K 'tot 24 procent betere prestaties' bij games, hoewel dat afhangt van de titel. In de slides van Intel is te zien dat de gemiddelde verbetering ten opzichte van de 12900K een stuk lager ligt. De fabrikant vergelijkt zijn Core i9-13900K ook met de 12900K en AMD Ryzen 9 5950X in uiteenlopende contentcreatiesoftware. Uiteraard heeft Intel deze benchmarks zelf gedraaid. Reviews van onafhankelijke media volgen later pas. Deze resultaten moeten daarom met een korrel zout genomen worden.

Prijzen en beschikbaarheid

Intel brengt zijn eerste zes Raptor Lake-processors op 20 oktober uit. De Core i9-13900K krijgt bijvoorbeeld een adviesprijs van 589 dollar en de Core i7-13700K kost 409 dollar. Dat zijn de prijzen die Intel ook berekende voor de respectievelijke Alder Lake-tegenhangers. Alleen de Core i5-13600K is duurder geworden. Die cpu krijgt een adviesprijs van 319 dollar, waar de Core i5-12600K bij release 289 dollar kostte.

Omgerekend in euro's en met 21 procent btw, kosten de nieuwe Intel-cpu's echter aanzienlijk meer dan hun huidige Alder Lake-tegenhangers. Dat komt dan voornamelijk door de zwakke wisselkoers van de euro ten opzichte van de dollar. Intel heeft zelf echter nog geen officiële europrijzen gecommuniceerd.

Processor	Adviesprijs	Europrijs (omgerekend, incl. btw)
Core i9-13900K	589 dollar	740 euro
Core i9-13900KF	564 dollar	709 euro
Core i7-13700K	409 dollar	514 euro
Core i7-13700KF	384 dollar	483 euro
Core i5-13600K	319 dollar	401 euro
Core i5-13600KF	294 dollar	370 euro

Reacties (73)

[Mindfree]

Wat ik momenteel wel een beetje mis bij zowel Intel als AMD is dat ze veel zuiniger worden. Alles is enkel gedaan om de prestatiekroon van elkaar af te halen.

Wanneer heb je nu echt nut van een +8 cores en meer? Single thread is een prima trend die ik graag beter zie worden zoals het nu gaat. En dat dan in combinatie met een lager verbruik. Nu weet ik dat ze een ECO mode hebben maar dan valt de prestatie toch een stuk terug wat helemaal niet erg is.

Liever zie ik CPU's die dan ook als ECO worden verkocht met een stuk minder verbruik maar goede single thread en een stuk goedkoper.

Want laten we wel eerlijk blijven. AMD kost momenteel veel te veel. Het nieuwe platform is gelukkig goed futureproof maar nu een 6 core systeem kost 359 voor de CPU en moederborden met geheugen welke veel te duur zijn. (goedkoper borden komen gelukkig snel)

Maar dan had ik liever een goede 6 of 8 core gezien met een 65watt tdp die onder load niet daarboven komt en niet meer dan 200€ voor de 6 core zou kosten.

Intel doet hetzelfde truckje. Ze maken de I5 serie weer duurder. En die moeten juist goedkoper worden met minder verbuik.

In een tijd waarin energie meer dan ooit kost is verbruik key. En zowel met videokaarten alsmede cpu's zien we de omgekeerde weg bewandeld worden. En slechte zaak als je het mij vraagt.

[kiang]

Liever zie ik CPU's die dan ook als ECO worden verkocht met een stuk minder verbruik maar goede single thread en een stuk goedkoper.

Het jammere is dat de nieuwe chips (van AMD althans, ik neem aan ook van intel) echt HEEL veel efficiënter zijn: in de ars tehcnica review hebben ze de 7950X getest op de stock 170W TDP, maar ook op 105W en 65W.

Single thread performance blijft identiek, multithreaded zien we het volgende plaatje (cinebench R23 MT scores):

• 7950X 170W: 38.316 -> 100% TDP, 100% performance
• 7950X 105W: 35.967 -> 61% TDP, 94% performance
• 7950X 65W: 30.458 -> 38% TDP, 79% performance
• i9 12900 241W: 26.650 -> 141% TDP, 69% performance

In games was de performance vaak identiek, enkel bij extreem hoge framerates in sommige spellen werd tot 10% ingeleverd.

Als je de 7950X dus op 65W* instelt hou je praktisch alle performance in alledaagse taken, en in extreme taken die alle cores belasting behoud je 79% van de performance, en dat met een VEEL lager verbruik.

Het is jammer dat AMD hier niet mee te koop loopt, want dis is echt indrukwekkend: de 12900 met een VEEL hoger verbruik wordt ingemaakt door de 7950X in zn zuinigste modus.

Tip @Trygve: Kan je een follow-up op de Ryzen 7000 review maken waarbij de performance op lagere TDPs bekeken wordt? Ars deed het al, maar dat is heel sumier.

* 65W TDP wil zeggen dat de CPU alsnog tijdelijk naar 85W kan boosten. Met 170W TDP boost hij naar 250W. Intel boost met een 241W TDP naar 300W.

[Reactie gewijzigd door kiang op 23 juli 2024 11:29]

[PjotterP]

Ik snap je probleem niet zo. Deze fabrikanten proberen al heel veel prestaties er uit te persen deze CPUs maken WEER een stap VOORUIT in performance per watt. Dus ik zie alleen maar vooruitgang hier. Als nou de performance per watt achteruit was gegaan dan was het een ander verhaal, maar dat is niet zo.

Je stapt wel vrij makkelijk over ECO mode heen. Ik snap ook niet waarom het goedkoper zou moeten worden terwijl zo ongeveer alles duurder is geworden.

[Mindfree]

Kijk AMD laat zien dat bv met de 7600X welke een 6 core is ze nagenoeg geheel met gaming maar ook met alle hedendaagse taken meekomen.

De run voor cores is echt totaal onnodig. Want tenzij je een content creator of andere bewerkingen moet doen staat bij de gemiddelde gebruik 99,8% van de tijd de meeste cores te slapen en doen ze niets tot weinig.

Wel gaat de prijs telkens omhoog. AMD is gestopt met de threadripper line voor de consument omdat die ongetwijfeld te weinig verkocht en er weinig nut is om ze te kopen.

De hogere prestaties zijn heel vaak niet aanwezig in real life gebruik. Dan kan je dus veel beter zuinigere CPU's als hooflijn uitbrengen met extra varianten als het echt nodig is.

De prestatie per watt neemt wel toe, maar nog steeds het verbruik ook! Dat is dus het probleem.
Straks betaal je in NL 70ct/kwh wat gewoon erg duur is. Dan kan je beter meer zuinige CPU's hebben die je dus 99,8% van de tijd zo gebruikt en je uiteindelijk veel geld per jaar bespaard.

Het op ECO stand zetten zullen weinig mensen doen, want waarom zou je dan zo een CPU kopen? Je gaat toch niet betalen voor iets wat je niet gebruikt?

Daarom denk ik dat de markt veel beter kan inspelen op vooral super zuinige CPU's die ze kunnen leveren. De 7950X kan dus op 65 watt prestaties van een 5950X halen. Maar het kost je weel dik 800€ zo een CPU.

Dus totaal niet goed voor prijs/prestatie. Nvidia komt met videokaarten waar je een nieuwe PSU voor nodig hebt en ook al hebben ze meer prestatie per watt de omslag zou moeten komen dat het wattage niet meer omhoog gaat maar ze dus meer efficiënt moeten worden.

In een wereld waarin energie dus onbetaalbaar wordt kan je moeilijk dat gewoon negeren onder het mom van ja de prestaties/watt zijn goed want er zou gewoon een max moeten komen.

Net zoals je bv niet meer oude gloeilampen kan kopen zou er ook dus een rem op dit moeten komen.
En wanneer je het voor zakelijke doeleinden gebruikt is dat anders dan privé met zoveel overkill.

[PjotterP]

Cores die staan te slapen gebruiker amper stroom.

En als ze moeten helpen bij workloads zoals renderen of compilen is de taak ook eerder klaar, dus kortere render of compile tijd. Dus minder lang stroom nodig.

Ik snap je punt echt niet.

En ja, mensen gebruiker wel eco standen.

Ik heb een 3090 ti die ik op max 250 watt draai. Super efficient per watt vergeleken met 3070s en 3080s.

[Reactie gewijzigd door PjotterP op 23 juli 2024 11:29]

[Sinester]

De run voor cores is echt totaal onnodig. Want tenzij je een content creator of andere bewerkingen moet doen staat bij de gemiddelde gebruik 99,8% van de tijd de meeste cores te slapen en doen ze niets tot weinig.

Dit spreek elkaar nogal tegen, het is totaal onnodig behalve als... in andere woorden het is dus wel nodig

Punt is als je aan content creation doet zijn die vele cores wel degelijk handig en nuttig, dit blijkt wel uit real life benchmarks

Als je alleen maar gamed ga je natuurlijk geen16/24 core CPU aanschaffen, maar dat lijkt me logisch

[Reactie gewijzigd door Sinester op 23 juli 2024 11:29]

[Admiral Freebee]

Je kan nu toch ook mooie single thread prestaties krijgen aan een acceptabel verbruik? Moderne CPU's laten je juist toe om zelf te gaan bepalen wat de grens voor het verbruik is. Wil je maximale prestaties dan zet je de limieten hoog. De laatste stukjes prestaties kosten immers relatief gezien het meeste energie. Ben je bereid wat prestaties in te leveren dan zet je de limieten lager.

[Flaat]

uitvoering: Intel Core i9-10900T Tray

35W desktop chips bestaan al jaren, met een tdp down naar 25W als optie inmiddels.

Ik denk dat het nieuws op te sites als Tweakers ook vaak enorm gefocust is op dit type chips, terwijl er enorm veel interessante chips door Intel en AMD gemaakt worden.

Check onder andere de AMD V1000 (Ecc APU, dual 10G 12-54W, Intel Nuc heeft hele zuinige modellen en server chips hebben ook allerlei versies en tpd down settings.

Er is genoeg keuze maar relatief weing info over low powered devices

[Reactie gewijzigd door Flaat op 23 juli 2024 11:29]

[as400]

Je hebt overschot van gelijk, lees ook eens volgend artikel "...but the main difference was the power consumption with the FPGA board consuming only 660 mW, while the PC was drawing 35W."
3D game running on FPGA shown to be 50x more efficient than on x86 hardware

[Flaat]

Ja dat is appels met peren vergelijken, het is alsof je zegt dat een onderdeel van een auto 50x zo efficient is dan de auto zelf.

[Stijnvi]

AMD kost momenteel veel te veel

Een 5800X kost €300, en je hebt een moederbord voor grofweg €100-150, en 16GB DDR4 voor zo'n €60
Dat klinkt niet echt als 'veel te veel'
En de 5800X is nog echt een top CPU
Ja, de nieuwe generatie is duurder, maar dat is ook logisch, met alle nieuwe features
En AMD kan wel alle moeite doen om goedkopere CPU's te produceren, maar verschillen tussen de generaties zijn niet groot genoeg om een next-gen budget CPU te verkiezen boven een afgeprijsde last-gen CPU
Bovendien zitten de nieuwe CPU's weer op een nieuw procedé, en heeft TSMC nog steeds maar gelimiteerde capaciteit
AMD zal de capaciteit die ze hebben dus het liefst willen gebruiken voor de CPU's met de meeste winst
En op het oude procedé kunnen ze nog hun last-gen CPU's blijven produceren, wat ik denk dat ze de komende tijd nog wel blijven doen

[player-x]

Wat ik momenteel wel een beetje mis bij zowel Intel als AMD is dat ze veel zuiniger worden. Alles is enkel gedaan om de prestatiekroon van elkaar af te halen.

AMD is juist super zuinig, als je kijkt naar hun mobile CPU's, verslaat het alle mobile Intel CPU's die 20W meer verbruiken, ZEN4 is een echte mobiel en server CPU, geoptimaliseerd voor ''prestatie per watt'', die toevallig ook prima presteert als een PC/game CPU, zij het met een wat hoger verbruik, maar dat verbruik kan je prima terug draaien door zelf de TDP te verlagen.

Wanneer heb je nu echt nut van een +8 cores en meer? Single thread is een prima trend die ik graag beter zie worden zoals het nu gaat. En dat dan in combinatie met een lager verbruik. Nu weet ik dat ze een ECO mode hebben maar dan valt de prestatie toch een stuk terug wat helemaal niet erg is.

Daar heb je juist heel veel aan, 8 of meer core's die op lagere MHz draaien, zijn veel efficiënter dan minder (bv 4) snellere core's, daarnaast voelt een CPU met meer cores soepeler daar er veel minder treads afgebroken hoeven te worden om andere te starten.

Liever zie ik CPU's die dan ook als ECO worden verkocht met een stuk minder verbruik maar goede single thread en een stuk goedkoper.

Dat kan je zelf prima doen door de TDP te verlagen, maar CPU's zijn tegenwoordig al super efficiënt, Google maar eens cpu race to idle/sleep maar je hebt gelijk, AMD en Intel zou het makkelijker kunnen maken, want als ze een programma zouden promoten die dat heel eenvoudig voor je zou doen, om je systeem helemaal te optimaliseren voor efficiëntie zou een plus zijn.

Ik ga bijna zeker ZEN4 kopen (in afwachting of Intel mij toch kan verrassen), maar ga zeker wel wachten tot ZEN4 3D uit komt, want die wordt nog efficiënter, door nog minder lvl3 cache missen te hebben, en als ik dan eens een spel speel die wel een snellere CPU nodig heeft, dan kan ik de CPU in een hogere power mode zetten, leuke bijkomstigheid van een krachtige CPU als je het nodig hebt.

[Reactie gewijzigd door player-x op 23 juli 2024 11:29]

[SG]

Nou helemaal niet concurerend4 prestaties kosten gewoon veel vermogen.
Als vermogen belangrijker vind er zullen met de tijd ook 65W 13th en zen4 komen.
Als dat in mobo ook kan instellen ipv die hoge power setting een lagere kiezen.

Mischien 13700U of zoiets. De helft zuiniger 80% performance.

[Hunterbitch]

officieel DDR5-snelheden tot 5600MT/s als er één dimm per geheugenkanaal wordt gebruikt.
Bij twee dimms per kanaal loopt de snelheid overigens terug naar maximaal 4400MT/s

Betekent dat dat je beter 1 dimm kunt gebruiken ipv 2 ? Anders zou je op snelheid inleveren.

[AverageNL]

Eén dimm per geheugenkanaal, maar in de praktijk hebben alle consumenten-cpu's twee van die kanalen (vaak verdeeld over vier slots). Dat geldt hier ook. Met deze processors kun je dus gewoon prima twee dimms gebruiken. Vier kan ook, maar de officiële geheugenondersteuning loopt dan dus wat terug

[Tourmaline]

Vaak loopt de CAS /latencysnelheid dan terug. Van bijv. cas 15 naar cas16 of 17 enz. Bij grotere geheugen configuraties.

[MrFax]

Nee, want dual channel betekent dat je twee kanalen gebruikt. In dit geval zou je dan dus 2 dimm's in 2 aparte kanalen kunnen stoppen om aan de 5600MT/s te komen. Zou je die 2 dimm's in dezelfde kanaal gebruiken, dan ga je dus terug naar 4400MT/s. In dit geval zou het dus beter zijn om 2 dimm's te gebruiken met bijv. 32GB (elk 16GB) ipv 4 dimm's met elk 8GB, want dan zou je dus terugvallen op 4400MT/s.

[Reactie gewijzigd door MrFax op 23 juli 2024 11:29]

[PjotterP]

Dit speelt pas bij 4 dimms. Dan heb je twee dimms per kanaal.

Je kan dus prima 2 dimms op je moederbord prikken, dan heb je 1 dimm per kanaal.

Wil je nog meer geheugenbandbreedte dan zul je naar xeons of threadrippers of epycs moeten kijken, de meeste daarvan hebben meer kanalen (4,6, 8 )

[Reactie gewijzigd door PjotterP op 23 juli 2024 11:29]

[Diavire]

Zou dat niet per dimm zijn?

[Mario]

Leuk dat ze de 5950x van Ryzen gebruikt hebben in hun tests, dat is een processor die op singlecore wat achterloopt in vergelijking met bijvoorbeeld een 5800x of de 3D variant. Ben benieuwd naar de review van Gamer's Nexus, dat is haast de enige bron die ik nog wil vertrouwen met prestatie-metingen van next gen spul.

[matty___]

Benchmark van de fabrikant kun je sowieso negeren. Cherry picked en vaak tegen een verkeerde tegen speler.

[dirkjesdirk]

Normaal gesproken wel ja, maar ik vind de vergelijking met de 5800X3D die ook in deze grafiek staat wel heel opvallend. Het is door het losse streepje niet zo goed zichtbaar in de balkjes, maar de 5800X3D presteert in de veel gevallen gelijk aan of zelfs beter dan de i9 13900K!
En dat in de eigen 'benchmark' van Intel!

[Reactie gewijzigd door dirkjesdirk op 23 juli 2024 11:29]

[Suncatcher]

Wauw, die bruine streepjes in de lucht is dus de 5800x3d terwijl het percentage alleen berekent wordt aan de hand van de veel langzamere 5950. Heel subtiel weggewerkt. Typisch Intel.

[Reactie gewijzigd door Suncatcher op 23 juli 2024 11:29]

[Vyoh]

Ja want bij AMD was de vergelijking met de 5800X3D ook heel zichtbaar 🙄

Oh nee, bijna vergeten, die stonden er zelfs helemaal niet op.

https://cdn.videocardz.com/1/2022/08/AMD-RYZEN-7000-3.jpg

[PjotterP]

Ik moest er wel om lachen, wel creatief van intel. De maker van die slide zal ook wel een grijns op zn gezicht hebben gehad.

[n4m3l355]

Ik denk dat hier een snippet bekeken wordt van een totale presentatie. De 5800x3d presteert heel goed in gaming, zo goed zelfs dat de nieuwe gen AMDs in gaming zelden voorbij de 5800x3d gaat. Echter wanneer je ook synthetic scores enz bekijkt dan presteert de 5950x juist weer beter. Ik vermoed dat deze snippet dan ook slechts een stukje is (enkel gaming) uit een grotere presentatie waarbij het dan ook logisch is om overal te kijken naar de twee top end models.

Maar ook nu als je dus een nieuwe cpu wilt kopen kan het dus interessanter zijn om voor een 5800x3d te gaan dan een Ryzen 7 als je enkel games.

[derikkert]

Hierom is het juist belangrijk om third-party benchmarks te volgen, en meerdere benchmarks met allerlei verschillende games ook nog eens. Genoeg reviews gezien van Ryzen 7000 waar de een on-par is met Alder Lake (met de 7950X) en de ander waar de 7600X bijna overal sneller was dan de 12900K...

Overigens vindt ik het nog goed van Intel dat ze niet alleen games laten zien waar zij de overduidelijke oppermacht hebben, maar dat kon absoluut en stuk beter (5800x3D niet verbergen in een streepje, veel meer games, duidelijke grafieklijnen, nu lijkt het verschil groter dan het daadwerkelijk is).

[Arrigi]

Scherp. Als ik die meest rechtse balk dan ook eventjes ga afmeten kom ik op de volgende resultaten uit:
5950X ~1
12900K ~1.33
5800X3D ~1.4
13900K ~1.58 (zoals de 58% claimt)
Als je tov de 5800X3D rekent is het natuurlijk maar 13% winst. Afgezien van "Arcadegeddon" is dat dan waarschijnlijk ook de grootste uitschieter.

13% is nog steeds een serieuze vooruitgang, maar een far cry van 58%.

[hooibergje]

Precies. Nieuwste generaties tegen elkaar zetten.
Ik ben benieuwwd naar het titanengevecht: de 7950 tegen de 13900.

[Wilfred86]

Nogal logisch dat de 13900k bij 65W vergelijkbare prestaties heeft als de 12900k bij 241W. De 13900k heeft twee keer zoveel e-cores. Om dat toe te schrijven aan proces- en ipc-verbeteringen is natuurlijk flauwekul.

[Loller1]

Hoezo is het logisch dat van 16 naar 24 cores gaan dezelfde prestatie geeft tegen 1/4de van het verbruik?

Ik heb een licht blauw vermoeden dat Intel beter weet waarover ze het hebben dan jij.

[Wilfred86]

Omdat als je 24 cores op 66.7% van de kloksnelheid van 16 cores laat lopen, je grofweg dezelfde multithreaded prestaties hebt als de 16 cores, maar dan bij een veel lager energiegebruik. Vergeet niet dat kloksnelheid en energiegebruik niet lineair schalen en dat de Intel chips op volle snelheid ver buiten hun meest efficiënte range werken.

Er zal vast wat aan het proces verbeterd zijn, maar vergelijk dan de 12900k met de 13700k, dan weet je zeker dat de gains niet door de extra cores komen.

[Astennu]

Beetje nutteloze vergelijking met Ryzen 5000 nu 7000 ook uit is. (al Is de 5800X3D wel een aardige indicatie in veel gevallen is Zen4 wel war sneller)

Een ding is wel duidelijk Intel neemt AMD serieus gezien de prijsstelling. AMD moet nu eigenlijk wel iets gaan zakken om qua prijs prestatie verhouding goed uit te blijven komen en snel B650 introduceren om platform kosten te drukken want het instappen op AM5 is nu tov Intel 600 serie borden waar RTL op kan erg duuem

[DennisH82]

Ik zag vanmiddag de prijzen van X670(E)....., goedkoopste Asrock bord € 349,- (Megekko) damn wat een prijzen.
Had gister al iets van die prijzen via GN gehoord, maar toch, hopelijk worden die B650 bordjes beschikbaar vanaf +/_ € 150 - 200, maar ben er bang voor.
Benchmarks afwachten, en dan wellicht toch 13600K icm B660 DDR4 bordje
Kan ik m'n geheugen en koeler overzetten

[derikkert]

Ja, ik schrok ook van die prijzen, maar ook niet heel onverwachts met de trends van moederborden sinds 2020. X670(e) hebben allebei dual-chipset's, veel meer PCIe dan de voorganger (5.0 maakt het stukken duurder ook). Ik mag hopen dat de B650 bordjes zonder 5.0 nog betaalbaar zijn met redelijke features.

[DennisH82]

Dat hoop ik inderdaad ook

[Fermion]

Ik hoef geen Rolls Royce van een moederbord, wacht wel op de 150 kostende bordjes.

[PjotterP]

Hopelijk straks ook meer w680 bordjes op de markt. Sideband ECC DDR5 begint ook langzaam aan beschikbaar te komen.

[SG]

Die 13th gen is er nog niet totdat je 13th gen in webshop virtuele winkelmandje kan proppen en ook op stock is weet je de straatprijs. Maar dan ben ook maand of twee verder en dan heb je ook de straat prijzen van dat moment voor DDR5 en zen4 en mobo. En deze stemming makerij slaat gewoon nergens op.
Ik val onder de 5 a 10 jaar gebruiker van mijn CPU en mem dus wat ik vooral niet doe is early adoptor zijn en mobo milking ++20 a 30% overmarge en zou ik niet AMD voorkeur hebben dan wacht tot alle kaarten op tafel liggen en ga je tot kopen over als alles uit is en voor straat prijzen bestelbaar is. Als je 5 a 10 jaar investeer in PC build dan zal dat niet low budget en ook geen midrange zijn. Tenzij je use case zeer licht is.
Esport en competive gamer zal je dan ook niet zijn. Al zullen die wachten op 4090 cpu rebench reviews.
Ook dat die 7000x3d en rdna3 uit zijn.
Ik verwacht dan ook dat 13900KS verschijnt.

Ik denk dat pci-e 4.0 voor 4090 niet verkeerd hoefd te zijn voor nvidia.
Maar voor wie lange upgrade path of hardware zeer lang houd ik behoor tot die laatste.
Is die PCIe5.0 wel futureproof wat ook gok is maar dat zal dan meer voor rdna4 en rdna5 of rtx50 rtx60 zijn als secondgen nvme consoles uit zijn en games op twee gen console en pc ditectstorage feature mainstream is. Dan zal de pcie slot wat zwaarder belast worden

Naast dat in deze crisis tijd sowieso upgrade van mijn zen1 TR en vega56 uitstel tot zomer next jear. En hoe dan met de crisis zit. En ander nog maar paar jaar. Ermee doen. Als energie echt probleem wordt idoot hoge lasten. Dan gaat de stekker eruit en dan moet het met mijn mac mini x86 het even doen en zware switches en 10gb en setver ofline.

Misschien voor die nu bakken met geld verdienen weinig last van de crisis hebben de ellende kunnen opvangen met zonnepanelen en of thuis accu oplag en EV.
Die kunnen met die early adopting mee gaan en over 6 maanden weer upgrade doen
Of platform swap en vermogen doet er dan niet toe.

Maar ja zonder die crisis wacht ik upgrade moment af waar alles beschikbaar is en gereviewd. Dat houd ook in mobo en ddr5 prijzen na mei 2023.
En dan is er mogelijk ook rtx4060 en RX7600

[ELD]

Beetje nutteloze vergelijking met Ryzen 5000 nu 7000 ook uit is.

Het was de enige vergelijking die ze konden maken aangezien ze niet de beschikking hebben over de 7000.

[Astennu]

Fair maar pak dan de 5800X3D voor de scores voor games en kom niet met 50%+ sneller tov de 5950X.
Of vergelijk met je eigen hardware en niet met die van de concurrentie.

Maar goed AMD moest inderdaad hetzelfde doen met de 12900K ipv de 13900K ze waren immers ook net wat eerder op de markt.

[THETCR]

Er gaat natuurlijk tijd zitten in de voorbereiding van zo'n marketingcampagne.
Ik kan me goed voorstellen dat Intel helemaal geen toegang had tot de 7000 serie toen dit gemaakt werd.

[Astennu]

Waarschijnlijk niet pas bij de verkoop gok ik.
Daarnaast willen ze natuurlijk ook niet met de 7000 serie vergelijken. Met de 5000 serie krijg je veel voordeligere grafieken tov je 12000 en 13000 serie.

[CelisC]

De prijzen lijken in de lijn der verwachting te liggen, waarbij de verwachting was dat zowel AMD als Intel een aardige mark-up wilden toepassen zodat ze de 'early adopters kunnen uitmelken'. Afhankelijk van de voorraad, de vraag en de tijd, zie ik het persoonlijk nog wel gebeuren dat de prijzen relatief snel zouden kunnen zakken. Enerzijds omdat de vraag naar verwachting een stuk lager zal zijn, vooral t.o.v. de covid periode, omdat de vrees voor een recessie op de loer ligt, en anderzijds omdat beide bedrijven hopelijk met elkaar gaan concureren.

Ik zie het voor nu even aan en ben erg benieuwd waar de prijzen aan het einde van dit jaar staan. Daarnaast is de verwachting dat AMD zijn 3D V-cache technologie ergens in Q1 2023 wil gaan toepassen op Zen4, ik ben erg benieuwd hoe die versies gaan presteren en vooral hoeveel ze zullen kosten.

Daarnaast hoor ik geluiden dat AMD graag als 'premium' brand gezien wil worden voor processoren. Ze hebben nu de track-record, de prijzen zijn er nu ook naar. De prijzen konden daarom nog wel eens een 'marketing' truc zijn om het stigma van 'budget merk' kwijt te raken.

Voor nu zijn de kosten voor de overstap naar Zen4 simpelweg te hoog.

[Hunterbitch]

En de 13500 krijgt ook 4E en 6P cores, waar de 12500 alleen P cores had.
Is de 13500 ineens een stuk aantrekkelijker.

[lexkalin]

Maar alles onder 13600k is toch ADL gebaseerd

[Ludewig]

Ja, maar wat nu als een duurdere chip wordt verkocht, gaat straks als een goedkopere chip verkocht worden in de 13K reeks. Bij Alder Lake is het al zo dat de 12500 tot en met de 12900KS allemaal dezelfde chip hebben, waarbij er steeds meer dingen worden uitgeschakeld wanneer je lager in de reeks komt.

[DennisH82]

Dat zijn de geruchten zag ik, maar officieel nog niks van bekend toch ?
Is wel interessant, die extra E cores kunnen bij verschillende toepassingen goed van pas komen

[SG]

Als wat meer pro software gebruikt.
De heavy user die pro hardware nodig heeft gaat voor high-end cpu.
De budget semipro is mid 13th of die rtl instapper interressanter.
Maar bij pro software kan AVX512 voor sommige toepassingen een iets grotere rol meespelen in de keuze

[hikashuri]

12900K was €850 week van release, om uiteindelijk rond de €700 te stabiliseren.

13900K als die effectief uitkomt aan €740 dan is die goedkoper dan de 12900K at launch, met veel meer performance, extra e cores, veel meer cache, denk niet dat dit een aanzienlijke verhoging is, maar eerder een verlaging (rekening houdend met het feit dat Intel processors altijd een stuk zakken).

[Reactie gewijzigd door hikashuri op 23 juli 2024 11:29]

[Skyline GT-R]

Op releasedag kon je een 12900K halen voor 599. Later is die gestegen naar 699 en hoger.

[Blorgg]

Op releasedag kon je een 12900K halen voor 599. Later is die gestegen naar 699 en hoger.

In de pricewatch staat dat de 12900K op 4 oktober 2021 begon op € 849,92. Bijna een maand later zakte die naar € 649,- en pas in februari dit jaar zakte hij even naar € 599 maar kost inmiddels alweer € 641.
uitvoering: Intel Core i9-12900K Boxed

[Mindfree]

We moeten nog even wachten tot we de definitieve resultaten op 20 oktober. Dat is al dichtbij.

Te verwachten valt dat Intel een stukje voor ligt op single-thread performance zo een 10% of iets meer t.o.v de Ryzen 9 7950X. Dat redelijk. Multi liggen ze dichtbij elkaar.

Dan zal AMD toch wel wat met de prijzen moeten gaan doen en die mogelijkheid hebben ze denk ik makkelijk door het gebruik van de ccd's.

Qua gaming zal Intel gemiddeld gezien denk een 5% beter zijn dan de nieuwe AMD tot die de 3D V-cashe modellen lanceren welke in Q1 of 2 van 23 moeten komen.

Beide processors kunnen heel veel verbruiken maar ook weinig indien de eco mode wordt gebruikt.
Dat is wel interessant voor beide fabrikanten.

Goed te zien dat ze beide toch wel redelijk in evenwicht zijn waar Intel wat meer single performance heeft en multi het een tie zal worden.

Dan gaat het toch om prijs uiteindelijk. Voorlopig is mijn 5900X nog ruim voldoende voor alles wat ik ermee doe en hou ik dat zo tot ze wellicht zo goed van prijs zijn dat ik anders ga denken.

@Edit aangepaste single core performance. Ik ahd niet goed gelezen en dacht dat ze 15% IPC hadden behaald ipv 15% totale winst.

[Reactie gewijzigd door Mindfree op 23 juli 2024 11:29]

[Arrigi]

Te verwachten valt dat Intel een stukje voor ligt op single-thread performance zo een 20% of iets meer t.o.v de Ryzen 9 7950X. Dat is toch wel behoorlijk.

Intel claimt zelf een 15% vooruitgang in single thread 13900k tov 12900k. Zover ik zie ligt de 7950X afhankelijk van de test gelijk aan de 12900K danwel voorop.
Hoe jij dat dan vertaalt naar 20% meer dan het topmodel van AMD begrijp ik niet.

[Mindfree]

Ik heb het net aangepast. Ik had het niet goed gelezen. Ik dacht dat ze een 15% IPC hadden ipv 15% totaal t.o.v de 12900K.

Dan zal de nieuwe Intel een goede 10% sneller zijn.

[dstyle_nl]

Nu wachten op de benchmarks. Maar een ipc verbetering van 15% en deze clock snelheden belooft veel goeds op single threaded benchmarks.

De 2mb l2 cache zorgt ervoor dat de latency tussen de p en e cores verdwijnt en dat moet ook wel wat goeds leveren. Ik vraag me eigenlijk nog wel af waarom er bijvoorbeeld niet een 4 core komt met 32e cores. Ideaal voor multithreaded toepassingen lijkt me.

[Ludewig]

De i5-13600 zonder een K en lager krijgen Alder Lake cores, dus die CPU's krijgen deze voordelen niet.