17 Intel Z790-moederborden Round-up

Intel Z790-moederborden

De eisen aan moederborden worden steeds hoger. Dat geldt al helemaal voor Intels nieuwste topmodel, de Core i9 13900KS, die onder volledige belasting richting 400W gaat. Niet gek dus dat fabrikanten zich flink hebben uitgeleefd op hun bijbehorende Z790-moederborden. Daarvan hebben we er maar liefst zeventien getest.

Z790 versus Z690 en B760

De dertiende generatie Core-processors gebruikt dezelfde socket 1700 als de twaalfde generatie. Je kunt die cpu's en de moederborden uit de 600- en 700-series dus mixen en matchen. Juist voor de high-end chipset heeft de nieuwste optie echter een flink voordeel: de fors verhoogde bandbreedte van de PCIe 4.0-lanes uit de chipset. Dat waren er twaalf bij Z690 en zijn er nu bij Z790 twintig, waardoor moederbordfabrikanten meer snelle M.2-slots kunnen bieden en extra controllers (Thunderbolt, 10GbE enzovoort) kunnen gebruiken.

In de onderstaande tabel heb ik alle verschillen tussen de Z790-, Z690- en B760-chipsets op een rij gezet. Ten opzichte van Z690 valt het verhoogde aantal PCIe 4.0-lanes vanuit de chipset het meest op. Daarnaast heeft Z790 een extra 20Gbit/s-USB-poort. Ten opzichte van B760 kun je met Z790 natuurlijk de processor overklokken, wat bij AMD gewoon kan met een B-serie moederbord, en is de totale bandbreedte tussen de cpu en de chipset dubbel zo hoog. Dat laatste is niet zozeer relevant voor de hoeveelheid aansluitingen of mogelijkheden, maar bepaalt de maximumsnelheid als je al die zaken tegelijk wilt gebruiken.

	Z790	Z690	B760
PCIe uit cpu	16x PCIe 5.0 + 4x PCIe 4.0	16x PCIe 5.0 + 4x PCIe 4.0	16x PCIe 5.0 + 4x PCIe 4.0
DMI	8x PCIe 4.0	8x PCIe 4.0	4x PCIe 4.0
PCIe uit chipset	20x PCIe 4.0 + 8x PCIe 3.0	12x PCIe 4.0 + 16x PCIe 3.0	10x PCIe 4.0 + 4x PCIe 3.0
USB 20Gbit/s	5	4	2
USB 10Gbit/s	5	6	2
USB 5Gbit/s	0	0	2
USB 2.0	4	4	6
USB totaal	14	14	12
SATA-600	8	8	4
Hardware-RAID	Ja	Ja	Alleen SATA
Cpu overklokken	Ja	Ja	Nee
Geheugen overklokken	Ja	Ja	Ja
Wifi geïntegreerd	Ja, AX211	Ja, AX211	Ja, AX211
Tdp	6W	6W	6W

De belangrijkste verschillen tussen de Intel Z790-, Z690- en B760-chipsets

Testdeelnemers

In totaal ontvingen we voor deze test niet minder dan zeventien Z790-moederborden. In tegenstelling tot bij onze X670-round-up is gelukkig ook MSI weer van de partij. Alle borden in de test maken gebruik van DDR5-geheugen. Best logisch, want een Z790-moederbord koop je niet als de prijs van je systeem voor jou het belangrijkste is, hoewel van sommige modellen ook wel DDR4-versies te krijgen zijn.

	Prijs bij beoordeling	Actuele prijs
ASRock Z790 PG Lightning	€ 199,-	€ 199,-
ASRock Z790 PG Sonic	€ 256-	€ 258,66
ASRock Z790 PG-ITX/TB4	€ 404,-	€ 386,30
ASRock Z790 Taichi	€ 543,-	€ 527,89
ASUS Prime Z790-A WiFi	€ 317,-	€ 279,-
ASUS TUF Gaming Z790-Plus WiFi	€ 265,-	€ 259,-
ASUS ROG Strix Z790-I Gaming WiFi	€ 429,-	€ 407,-
ASUS ProArt Z790-Creator WiFi	€ 519,-	€ 514,-
ASUS ROG Strix Z790-E Gaming WiFi	€ 549,-	€ 527,91
ASUS ROG Maximus Z790 Hero	€ 620,-	€ 620,20
ASUS ROG Maximus Z790 Extreme	€ 1599,-	Onbekend
Gigabyte Z790 Aorus Elite AX	€ 292,-	€ 267,-
Gigabyte Z790 Aero G	€ 365,-	€ 342,01
Gigabyte Z790 Aorus Master	€ 556,-	€ 544,79
MSI MAG Z790 Tomahawk WiFi	€ 300,-	€ 289,-
MSI MPG Z790 Edge WiFi	€ 387,-	€ 389,-
MSI MPG Z790 Carbon WiFi	€ 498,-	€ 488,72