Beste Intel socket 1700-moederborden

Veel van de B760-moederborden die fabrikanten uitbrachten zijn een-op-eenkopieën van bestaande B660-modellen. Zo is ook de Gigabyte B760M DS3H DDR4, onze primaire aanrader in dit segment, vrijwel identiek aan de eerder door ons gereviewde B660M DS3H DDR4.

De niet al te uitgebreide vrm van dit moederbord is volgens onze tests geschikt voor processors tot en met de Core i5 14400. Niet iedereen heeft natuurlijk upgradeplannen naar een i7 of zelfs i9, dus er is zeker plek voor dit type budgetmoederborden, maar dat is wel een belangrijke beperking om je van bewust te zijn bij aanschaf. Ten opzichte van vergelijkbaar geprijsde modellen heeft de Gigabyte een meegeleverde ssd-koeler en een relatief snelle USB-poort. Wil je ook wifi, dan is er voor ongeveer 15 euro meer een variant met een vrij potente draadloosnetwerkkaart te koop.

De ASUS TUF Gaming B760-PLUS WIFI D4 is een duurder, maar ook op vrijwel alle fronten luxer alternatief. Dat begint al als je hem ziet, met zijn grotere ATX-formaat waardoor er plek is voor een derde M.2-slot. Die worden bovendien allemaal gekoeld door heatsinks.

Daarnaast krijg je voor de meerprijs van ongeveer 50 euro een veel efficiëntere vrm, die moeiteloos de zwaarste socket 1700-cpu's aankan, en een PCIe 5.0 x16-slot. Op de achterkant treffen we meer en snellere poorten aan, net als antennes voor de geïntegreerde wifichip. Voor wie zijn vertrouwde DDR4-kitje wil blijven gebruiken, maar toch een bord met een uitgebreide featureset wil, is de ASUS een uitstekende keuze.

Deze Gigabyte B760 Gaming X DDR4 is wat minder luxe dan de ASUS, en heeft bijvoorbeeld geen wifi en minder meegeleverde ssd-koelers. Ook is het PCIe 5.0 x16-slot ingeruild voor een PCIe 4.0-versie.

Maar in vergelijking met goedkopere Gigabyte DS3H uit de eerste categorie, heeft de Gaming X nog altijd een veel krachtigere en beter gekoelde vrm, waardoor je ook meer verbruikende Core i7- of Core i9-processors kunt gebruiken. Daarbovenop heeft de Gaming X een interne header voor het aansluiten van de USB-C-poort op je behuizing, een netjes voorgemonteerd i/o-shield en foutdiagnoseleds die je helpen om snel de oorzaak te vinden als je pc niet start.

Er is ook een ongeveer net zo dure micro-ATX-versie van de Gaming X, maar die mist onder meer de foutdiagnoseleds. Als hij in je kast past, zouden we dus deze variant prefereren.

Officieel hebben de Alder Lake- en Raptor Lake-processors van Intel slechts zestien PCIe 5.0-lanes, bedoeld voor het aansturen van het primaire PCIe-slot voor de videokaart. Op sommige moederborden maken fabrikanten het echter mogelijk om daar een deel van af te snoepen, zodat je een ssd op die snelheid kunt gebruiken. Houd er wel rekening mee dat je videokaart dan nog maar acht PCIe-lanes aan bandbreedte overhoudt. Dat is niet ideaal, maar volgens de collega's van TechPowerUp leidt dat zelfs bij een RTX 4090 maar tot twee procent prestatieverlies.

MSI biedt met de MAG Z790 Tomahawk Max WiFi een opvallend luxe en modern socket 1700-moederbord voor een scherpe prijs. Het bord gebruikt DDR5-geheugen en biedt zoals gezegd een PCIe 5.0-M.2-slot, naast nog eens drie M.2-slots op PCIe 4.0-snelheid. Ook het noemen waard zijn de gloednieuwe Wi-Fi-7-chip, de grote hoeveelheid USB-poorten en de kwalitatief goede audiochip.

De ASRock Z790 PG Riptide valt vooral op doordat hij voor een betaalbare prijs een PCIe 5.0-M.2-slot biedt. Verder zijn de specificaties niet al te bijzonder, met bijvoorbeeld maar weinig snelle USB-poorten, een basale audiocodec en geen onboard wifi, maar als het je puur om dat PCIe 5.0-M.2-slot te doen is, doe je er een prima koop mee.

Voor de liefhebber is de PG Riptide er ook als de PG Sonic, met voor een paar tientjes meer een volledig Sonic-kleurenschema.

Wil je een socket 1700-moederbord met USB4 en 10Gb-ethernet? Dan is de ASUS ProArt Z790-Creator de voor de hand liggende keuze. Deze twee features komen we normaal alleen tegen op zeer high-end moederborden, maar bij de ProArt focust ASUS alleen maar op deze voor 'creators' belangrijke functionaliteit. Op andere punten is dit bord juist minder uitgebreid dan gelijkgeprijsde alternatieven; het heeft geen PCIe 5.0-M.2-slot en ook overklokextra's zoals een foutcodedisplay en onboard knoppen ontbreken bij dit model.

Met steeds meer integratie en het einde van CrossFire en SLI is het aantal insteekkaarten in het merendeel van de pc's tegenwoordig beperkt tot één: de videokaart. Dan heb je voldoende aan een extra klein mini-ITX-moederbord. Onze eerste aanrader is de ROG Strix B760-I Gaming WiFi, weer zo'n mooi voorbeeld van een B660-bord dat op wat andere stickers na bijna een-op-een is overgenomen naar de nieuwe chipset. In onze mini-ITX-round-up van vorig jaar maakte de B660-versie van dit bord indruk, dus never change a winning team lijkt ons in dit geval een prima strategie.

Voor de B760-versie heeft ASUS wel 80A-powerstages gebruikt in de Vcore-vrm, komende van 60A-powerstages bij de B660-versie. Dat maakt het bord nog wat geschikter voor zelfs de veeleisendste socket 1700-processors. Alle goede punten, zoals de grote hoeveelheid aansluitingen, de luxe audiocodec en het tweede M.2-slot heeft ASUS gelukkig ongemoeid gelaten. Wel is de bruikbaarheid van dat slot door de locatie achter op de printplaat beperkt, omdat koeling daar onmogelijk is.

Dat probleem is precies wat ASUS bij de, toegegeven, flink duurdere, ROG Strix Z790-I Gaming oplost. Op de voorkant zitten beide M.2-slots, waarvan er eentje bij dit model zelfs PCIe 5.0 ondersteunt, op elkaar gestapeld in een gecombineerde heatsink. Daarnaast is de vrm op dit model nog aanzienlijk krachtiger, krijg je de beschikking over twee USB4-poorten en levert ASUS een externe geluidskaart mee, die bovendien voorzien is van diverse handige knoppen, waaronder een instelbare FlexKey.

Met een kleiner eisenpakket en een zuinige processor, met een tdp van 65W of minder, kun je al met een veel goedkoper mini-ITX-bord uit de voeten. De Gigabyte H610I DDR4 werkt, zoals de naam al duidelijk maakt, bovendien met goedkoper DDR4-geheugen dan de twee andere bordjes.

Door het compacte mini-ITX-formaat wordt Gigabyte gedwongen om kwalitatief goede powerstages te gebruiken voor de vrm, maar door hun lage aantal blijft ons advies om niet hoger te gaan dan een Core i5 in dit bordje. Houd er wel rekening mee dat je het moet doen met vier USB-poorten en een M.2-ssd op PCIe 3.0-snelheid. Daar staat een zeer vriendelijke prijs tegenover.