De Stichting Internet Domeinregistratie Nederland wil proberen om steden en regio's een eigen topleveldomein aan te bieden. SIDN gaat samenwerken met een commerciële partij om het aanvragen van tld's voor gemeenten, steden en bedrijven te regelen als de Icann dat weer toestaat.
SIDN zegt dat het in de nabije toekomst mogelijk wordt om een tld voor een stad, regio of bedrijf online te krijgen. SIDN verwacht dat dat vanaf 2024 mogelijk wordt. SIDN heeft met .frl voor Friese domeinen en het .amsterdam-domein al ervaring met zulke lokale domeinextensies, maar wil het makkelijker maken voor andere steden en regio's om bijvoorbeeld een .tilburg- of .brabant-domein aan te vragen.
SIDN sorteert daarmee voor op een nieuwe periode waarop de Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (Icann) weer nieuwe tld's gaat toestaan. Het Icann is de instantie die tld's toestaan, maar de organisatie werkt met vensters waarin een aanvraag voor een domein kan worden gedaan. Dit jaar gaat er weer zo'n venster open, waardoor het mogelijk is nieuwe tld's aan te vragen.
Van dat venster wil SIDN gebruikmaken door bedrijven nu alvast voor te bereiden op een aanvraag. De stichting werkt daarvoor samen met Dotlocal, een commercieel bedrijf dat ook al betrokken was bij het .frl-domein. Gemeenten, regio's en steden die interesse hebben in zo'n eigen tld kunnen dat voor 1 augustus van dit jaar aanvragen. Ook bedrijven kunnen zich aanmelden voor zo'n eigen domein. SIDN noemt .klm als voorbeeld.
ChatGPT gaat gebruikmaken van Bing als standaardzoekmachine. Dat betekent dat ChatGPT verwijzingen krijgt naar websites en databronnen. Ook kan recentere informatie worden weergegeven.
Microsoft zegt tijdens ontwikkelaarsconferentie Build dat het daarvoor samenwerkt met ChatGPT-maker OpenAI. Met de toevoeging van Bing als zoekmachine kunnen gebruikers tijdens een zoekopdracht niet alleen het gegenereerde antwoord zien, maar ook verwijzingen naar de bronnen waar die informatie vandaan komt. Dat is op dit moment een van de grootste manco's van ChatGPT; gebruikers kunnen niet verifiëren of de informatie correct is en niet doorklikken naar een recente bron. Bing Chat doet dat wel. Die zoekmachinefunctie maakt weer gebruik van ChatGPT.
De zoekmachinetoevoeging maakt het ook mogelijk recentere informatie te vinden. ChatGPT is getraind op data tot aan september 2021 en kan dus geen recente informatie weergeven. Ook dat kon Bing al wel.
De feature is per direct beschikbaar voor abonnees van ChatGPT Plus. Later komt de standaardzoekmachine ook beschikbaar voor alle gratis gebruikers, maar de bedrijven zeggen niet op welke termijn dat moet gebeuren.
Microsoft gaat hetzelfde plug-inplatform gebruiken dat OpenAI ook voor ChatGPT gebruikt. Daarmee wordt het mogelijk voor ontwikkelaars om plug-ins te bouwen voor zowel OpenAI's chatbot als voor Microsoft-applicaties zoals Bing en het recente Copilot.
De Nederlandse FIOD heeft samen met het Openbaar Ministerie een grote IPTV-dienst offline gehaald. De dienst bood 10.000 tv-zenders en streams van streamingdiensten als Netflix en Viaplay aan voor tien euro per maand.
De Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst zegt niet om welke streamingdienst het gaat. Wel zegt de FIOD dat de streamingdienst tien euro per maand vroeg aan abonnees en daarvoor 10.000 tv-zenders aanbood. Ook bevatte de dienst zo'n 15.000 films en series van streamingdiensten zoals Disney+, Netflix, Viaplay, Videoland en ESPN. Volgens de opsporingsdienst had de IPTV-dienst 'honderdduizenden abonnees', Europol heeft het over 'meer dan een miljoen'.
De streams werden aangeboden vanaf een datacenter in Den Helder. Na de opsporingsactie zijn de servers offline gehaald en kan de streamingdienst niet meer worden gebruikt.
De FIOD werkte samen met het Openbaar Ministerie en met het Advanced Search Team van de Nationale Politie. Ook hielp Europol mee met data-analyse. Tijdens het onderzoek zijn vier verdachten aangehouden. De FIOD legde beslag op contant geld, de administratie, bankrekeningen en computers van de verdachten, evenals op vijf auto's.
De fiscale opsporingsdienst waarschuwt dat niet alleen het aanbieden van IPTV-diensten zonder geldige licentie illegaal is, maar ook het kijken daarnaar. De dienst meldt echter niets over het opsporen van potentiële kijkers.
De ontwikkelaars van het Fedora Project zijn akkoord met een immutable versie van het besturingssysteem. Fedora Onyx de Budgie-desktopomgeving wordt daarmee aan de distributiemogelijkheden toegevoegd.
Microsoft brengt de Moment 3-update voor Windows 11 woensdag uit. De derde grote update voor het besturingssysteem heeft onder andere een aantal nieuwe privacyinstellingen, integratie voor Pluton-processoren en verbeterde widgets voor nieuws.
Microsoft laat tijdens ontwikkelaarsconferentie Build weten dat Moment 3 vanaf 24 mei te downloaden is. Het gaat dan niet om de definitieve versie; de previewversie is al enkele weken te gebruiken. In de grote Feature Update zitten onder andere nieuwe instellingen om datadelen te reguleren. Zo wordt het mogelijk om data van aanwezigheidssensoren in apparaten uit te schakelen en die te gebruiken om een computer automatisch te vergrendelen of juist te openen bij aanwezigheid. Ook wordt in de taakbalk duidelijker weergegeven of er een vpn-verbinding actief is. Als er in het wi-fipictogram een slot staat, betekent dat dat een vpn-verbinding opgezet is.
Windows 11 krijgt in de toekomst ook meer ondersteuning voor Pluton-securitychips. Zo wordt Pluton-ondersteuning beschikbaar voor meer AMD-modellen, waaronder de Phoenix-apu's. Pluton is een trusted execution environment die als opvolger dient voor de Trusted Platform Module. De technologie is afkomstig van de Xbox One en moet een aparte beveiligingsmodule op chips zetten waarin afgesloten data kan worden geplaatst.
Andere kleine wijzigingen in Windows 11 zijn onder andere een pictogram in het startmenu waarmee gebruikers informatie krijgen als hun Microsoft-account moet worden bijgewerkt en een integratie van Bluetooth Low Energy Audio. Die codec maakt het mogelijk audio in hogere kwaliteit af te spelen op bepaalde draadloze oortjes. Die moeten dat wel ondersteunen; Microsoft werkt samen met Samsung om dat op de Galaxy Buds2 Pro mogelijk te maken.
Tot slot worden ook de widgets uitgebreid in Windows 11. Zo wordt het standaard weergaveveld groter en komt er ruimte voor apps die gebruikers daar zelf willen toevoegen.
Aankomende previewfeatures
Naast de Moment 3-update kondigt Microsoft ook enkele nieuwe features aan die in een previewversie van Windows 11 worden gezet. Dat besturingssysteem krijgt ondersteuning voor iets dat Windows 365 Boot gaat heten. Daarmee kunnen gebruikers direct inloggen met een account voor een Windows 365-cloud-pc. Ook wordt het in de preview mogelijk om Win32-applicaties te verbergen voor eindgebruikers. Beheerders kunnen de apps isoleren, zodat ze geen toegang meer hebben tot andere Windows-processen.
Microsoft gaat een slimme assistent integreren in Windows 11. Copilot is gebaseerd op Bing Chat, dat weer werkt met OpenAI's ChatGPT. Gebruikers kunnen in een zijbalk van het OS vragen stellen en acties uitvoeren.
Microsoft kondigde de assistent aan tijdens zijn Build-ontwikkelaarsconferentie. De assistent heet Windows Copilot en werkt als een zijbalk in Windows 11 die kan worden opgeroepen vanuit de taakbalk. Copilot kan overweg met verschillende standaard Windows-applicaties en -processen zoals kopiëren en plakken of het Knipprogramma. De functie werkt volgens Microsoft vergelijkbaar met Bing Chat, de chatbot in de zoekmachine. Microsoft zegt dat Copilot gebruikmaakt van Bing Chat, maar ook van plug-ins uit ChatGPT. Bing Chat maakt onder de motorkap gebruik van ChatGPT.
In een video laat Microsoft zien welk type vragen gebruikers kunnen stellen. Zo kunnen ze simpele vragen stellen alsof Copilot een zoekmachine is, maar het is ook mogelijk om een PowerPoint-presentatie naar het chatvenster te slepen en Copilot te vragen die samen te vatten. Ook is het mogelijk bepaalde apps en programma's te openen.
Microsoft heeft het in het verleden al vaker gehad over het integreren van een AI in Windows. In een eerdere Feature Update werd Bing Chat al in de taakbalk geïntegreerd, maar daarbij ging het slechts om een pop-upvenster naar een webversie van de chatbot. Met het uitbrengen van Windows 10 had Microsoft ook al een slimme assistent, Cortana. Daarmee was het ook mogelijk om direct vanuit de taakbalk te zoeken naar info en simpele taken uit te voeren, maar de bot werkte slecht, verwees meestal door naar Bing en werd later uit het OS gehaald.
De functie is vanaf juni te gebruiken in Windows 11. Dat is dan alleen als previewfeature.
TSMC is nog steeds in onderhandelingen over de bouw van een chipfabriek in de Duitse stad Dresden. Dat meldt TSMC-seniorvicepresident Kevin Zhang op dinsdag aan onder andere Tweakers. Het bedrijf maakt 'op zijn vroegst' in augustus een beslissing.
TSMC is momenteel bezig met zijn due diligence-proces voor de bouw van een chipfabriek in Dresden. Dat vertelt Kevin Zhang tijdens een besloten Q&A-sessie met journalisten in Amsterdam, waar Tweakers bij aanwezig was. "Tot dusver hebben we goede vooruitgang geboekt. We hebben veel steun van de lokale overheid en de Europese Unie. We doorlopen nu ons interne beoordelings- en goedkeuringsproces." Zhang meldt dat TSMC geen concreet tijdspad heeft waarin het een definitieve beslissing wil nemen. Dat zal echter 'op zijn vroegst' in augustus gebeuren.
Dr. Kevin Zhang. Bron: TSMC
Een Duitse TSMC-chipfabriek moet bijdragen aan een diversere toeleveringsketen van chips, vertelt Zhang. Hij voegt daaraan toe dat Europa een 'zeer belangrijke' regio voor TSMC is, gezien het klantenbestand en de vraag naar chips in de EU. TSMC leverde vorig jaar 1,9 miljoen wafers aan klanten in de EMEA-regio. Wereldwijd leverde de chipmaker in totaal 15,3 miljoen wafers.
Als de Duitse fabriek er komt, dan zal deze zich richten op de productie van microcontrollers voor auto's. Dat zal in eerste instantie gebeuren op relatief oude procedés. "Als we een fabriek bouwen in Dresden, dan zullen we waarschijnlijk beginnen met 28nm", zegt Zhang, hoewel daarbij niet per se wordt uitgesloten dat de fabriek in de toekomst ook op geavanceerdere nodes gaat produceren. TSMC werkt momenteel bijvoorbeeld aan een N6A-node. Dat is een 6nm-variant die speciaal is bedoeld voor de autosector. Automakers zouden 'uiteindelijk' microcontrollers gaan ontwerpen op 6nm, hoewel dat in de komende paar jaar nog niet zal gebeuren, verwacht Zhang.
Er gaan al langer berichten rond over de mogelijke komst van een TSMC-chipfabriek in Dresden. Het bedrijf zei in 2021 dat het een chipfabriek in Duitsland overweegt. Bloomberg meldde begin deze maand dat het bedrijf de fabriek wil bouwen in samenwerking met Bosch, Infineon en NXP. In totaal zou met de fabriek een investering van maximaal tien miljard euro gemoeid zijn. TSMC bevestigt dat bedrag niet. De chipmaker gaat ook niet concreet in op berichten dat de Duitse fabriek een jointventure met andere bedrijven wordt. Een woordvoerder van de chipmaker zei op dinsdag dat TSMC zijn fabrieken normaliter volledig in eigen bezit heeft, maar dat het mogelijk zou kunnen samenwerken met partners voor een eventuele Europese fabriek. Het bedrijf deed dat eerder met zijn nieuwe fabriek in Japan, die TSMC bouwt in samenwerking met Sony.
Vorige maand bereikte de EU een akkoord over de European Chips Act. Daarmee wordt in totaal 43 miljard euro vrijgemaakt voor de Europese chipsector. Een groot deel daarvan wordt ingelegd door individuele lidstaten en is gereserveerd als subsidie voor de bouw van nieuwe fabrieken binnen de EU. TSMC kan hier ook aanspraak op maken als het besluit de Duitse chipfabriek door te zetten. Het bedrijf zei op dinsdag niet hoeveel subsidie het hoopt te ontvangen.
De Gegevensbeschermingsautoriteit ontving in 2022 604 privacyklachten, iets minder dan een jaar eerder. De Belgische privacytoezichthouder opende verder 1426 onderzoeken naar datalekken, waarvan zes op basis van eigen onderzoek. De GBA deelde voor 738.900 euro aan boetes uit.
Dat schrijft de Gegevensbeschermingsautoriteit in zijn jaarverslag over 2022. De GBA kreeg in dat jaar 604 klachten. In 2021 waren dat er 1928, maar 1120 daarvan gingen over een datalek bij Facebook waardoor het aantal zaken waarover een klacht binnenkwam op 808 lag. Dat zijn er een stuk minder dan in Nederland; de Autoriteit Persoonsgegevens kreeg in 2022 13.113 klachten binnen en dat was ondanks het feit dat de toezichthouder zich noodgedwongen minder vaak bereikbaar moest maken.
De GBA begon 1420 onderzoeken naar datalekken. Opvallend is dat de toezichthouder in zes gevallen uit eigen beweging zo'n onderzoek startte. Toezichthouders hebben het recht dergelijke ambtshalve onderzoeken te beginnen, maar in Nederland bleek onlangs dat de toezichthouder dat in de praktijk nooit doet. De meeste datalekken waren in België het gevolg van een menselijke fout. In een kwart van de gevallen werd een gemeld datalek veroorzaakt door een hack of phishing.
De toezichthouder gaf verder in 321 gevallen advies aan een overheid over een wetsvoorstel en moest in 2985 informatie geven over een privacyvraagstuk. Het aantal van zulke informatievragen daalt sterk. Dat waren er 2021 nog 4207, en in 2019 5016. In een op de vijf gevallen werd er een vraag gesteld over direct marketing en in nog eens 22 procent over het gebruik van camerabeelden.
De Gegevensbeschermingsautoriteit rondde 189 onderzoeken af. De GBA merkt vooral op dat het soms lang kan duren voor een onderzoek af is. 72 van die onderzoeken werden in 2021 gestart. Nog eens 46 onderzoeken liepen al in 2020 en 10 onderzoeken begonnen zelfs al in 2018 en hadden dus vijf jaar nodig om afgerond te worden. In totaal deelde de GBA voor 738.900 euro aan boetes uit.
De toezichthouder zegt nog steeds problemen te hebben met de invulling van de directie. Het is daar al jaren chaotisch, beschreef Tweakers vorig jaar al. De Belgische waakhond kent vijf afdeling met ieder een eigen directie, maar in 2022 werden twee van die directieleden ontslagen. Daarom moesten de overgebleven drie directieleden de leiding nemen over de twee andere afdelingen. De toezichthouder kreeg vorig jaar wel extra geld voor zijn taken. De toezichthouder heeft 66 werknemers en had vorig jaar een budget van iets minder dan 10 miljoen euro.
Ontwikkelaar Frontier Developments kondigt F1 Manager 2023 aan. Deze managementgame krijgt onder meer een nieuwe Race Replay-modus en nieuwe strategieopties rondom pitstops. De game komt deze zomer uit.
F1 Manager 2023 krijgt onder meer een nieuwe Race Replay-modus, waarmee spelers 'belangrijke momenten uit het seizoen kunnen herschrijven', meldt Frontier in een persbericht. De game krijgt ook nieuwe strategieopties. Teams krijgen een sporting director, waarmee spelers pitcrews en hun trainingsschema's kunnen managen. Spelers kunnen daarnaast kiezen voor snellere pitstops tegen een verhoogd risico op fouten.
Volgens Frontier zijn de races zelf ook verbeterd ten opzichte van F1 Manager 2022. De game krijgt nu verschuivende racelijnen. Het spel krijgt ook een nieuw zelfvertrouwensysteem voor coureurs, dat moet bepalen in hoeverre ze inhaalacties proberen uit te voeren.
De game krijgt alle 23 races uit het 2023-seizoen van de Formule 1, inclusief de zes geplande sprintraces. Het spel wordt weer voorzien van commentaar door David Croft en Karun Chandhok, die het F1-seizoen in het echt becommentariëren voor Sky Sports.
F1 Manager 2023 komt in de zomer uit, maar er is nog geen concrete releasedatum bekend. De game komt beschikbaar voor de PlayStation 4, PlayStation 5, Xbox One en Xbox Series X en S. Het spel verschijnt ook voor pc's via Steam en de Epic Games Store. Het wordt de tweede F1-managementgame die Frontier maakt nadat het vorig jaar F1 Manager 2022 heeft uitgebracht.
Meta gaat Giphy verkopen aan stockfotoplatform Shutterstock. Dat betaalt 53 miljoen dollar in cash voor het platform, terwijl Facebook er in 2020 400 miljoen euro voor betaalde. De verkoop is een gevolg van een blokkade door de Britse markttoezichthouder.
Shutterstock schrijft in een persbericht dat het 53 miljoen dollar, omgerekend zo'n 49 miljoen euro, voor Giphy betaalt. Dat gebeurt in cash en niet in aandelen. Shutterstock verwacht dat de transactie in juni van dit jaar rond moet zijn. Onderdeel van de transactie is een overeenkomst over het api-gebruik van Giphy. Verkoper Meta moet daarmee garanderen dat Giphy-gifjes blijven werken op diensten zoals Facebook, Instagram en WhatsApp.
Meta, destijds nog Facebook, kondigde in 2020 aan Giphy over te willen nemen. Het bedrijf betaalde daar 400 miljoen dollar voor, destijds zo'n 369 miljoen euro. Daarmee lijdt het bedrijf meer dan 80 procent verlies in de verkoop.
De verkoop werd afgedwongen door de Britse mededingingsautoriteit, de Competition and Markets Authority. Dat had al direct na de overname bezwaren tegen de overname. Dat mondde uit tot een langdurig juridisch gevecht, dat in oktober vorig jaar ten einde kwam. Toen besloot de CMA dat Meta definitief afstand moest doen van het platform. Aan die verkoop waren verschillende voorwaarden verbonden. Zo moest Meta het complete platform verkopen en mocht het dan niet in stukjes doen. Ook moest Meta op zoek naar een legitieme koper die het platform zou willen blijven beheren of het zou willen integreren in zijn eigen diensten.
Shutterstock blijkt die partij te zijn. Het bedrijf zegt Giphy te willen inzetten voor verschillende doelen. In de eerste plaats is dat om de stockfotobibliotheek aan te vullen met gifjes en stickers en om de Giphy-api te integreren in die van Shutterstock. Daarnaast wil het bedrijf in de toekomst meer gaan doen met generatieve AI en metadata, al geeft het weinig details over hoe Giphy in die strategie past. Shutterstock wil daarnaast meer kunnen adverteren via Giphy, specifiek op mobiele apparaten.
Het Nederlandse ministerie voor Veiligheid en Justitie bestudeert een plan om stadionverboden voor hooligans te handhaven met een vingerafdrukscan. Het is onduidelijk of de verplichting om een vingerafdruk af te staan, mag volgens de huidige privacywetgeving.
In het plan zouden stadions toegangspoortjes krijgen die gekoppeld zijn aan een database van het Openbaar Ministerie. Vervolgens zouden de poortjes niet opengaan als de vingerafdruk van een bekende hooligan herkend wordt, meldt De Telegraaf. Ook zouden de vingerafdrukken een koppeling hebben met het toegangsbewijs, zodat alleen mensen met een geldig toegangsbewijs binnenkomen.
Het is nog onbekend hoe de implementatie er precies uit zou gaan zien. De Autoriteit Persoonsgegevens stelt dat er strenge eisen zijn voor het toepassen van biometrische kenmerken, zoals een vingerafdruk, voor toegang. "Er is dan een strenge toets nodig of het belang van het gebruik van biometrie in verhouding staat tot de inbreuk op de privacy. En of het gebruik van biometrische gegevens de beste manier is om de toegang te beveiligen of dat er ook andere manieren zijn."
Dat verschilt van geval tot geval. "Bij een kerncentrale mag bijvoorbeeld biometrie ingezet worden voor toegangscontrole. Daar is het belang van beveiliging heel groot en mogen maar bepaalde mensen toegang hebben. Het gebruik van biometrische persoonsgegevens bij toegang tot bijvoorbeeld een recreatiegebied of de garage van een reparatiebedrijf kan de toets niet doorstaan." In geen geval is het toegestaan om alleen toegang te verlenen via biometrie; er moeten alternatieven zijn. "De noodzaak van beveiliging is niet zo groot dat mensen alleen door gebruik van biometrie toegang kunnen krijgen."
De AP baseert zich op de UAVG, de Nederlandse uitvoeringswet van de Europese privacywet AVG. Het is niet voor het eerst dat er gesproken wordt over de inzet van biometrie in voetbalstadions. Dat gebeurde eerder al in 2019 en in 2007 liep al een test.
Dienstenaanbieder Proton heeft een Family-abonnement geïntroduceerd. Daarmee kunnen klanten met maximaal vijf andere gezinsleden op een abonnement gebruikmaken van alle diensten van het bedrijf.
De prijs is ongeveer 2,5x zo hoog als die van de individuele abonnementen, blijkt uit de prijzen die Proton online heeft gezet. Een abonnement voor twee jaar kost 20 euro per maand; de versie om maandelijks op te kunnen zeggen kost 30 euro per maand. De opslag is 3TB, zegt Proton. Gezinsleden moeten die opslag delen. Bij individuele abonnementen zit 500GB.
Proton heeft naast Mail en Drive een vpn-dienst en een Calendar-functie. Daarnaast komt er binnenkort een wachtwoordmanager aan, die nu nog in bèta is. Het abonnement is gelijk af te sluiten in Nederland, blijkt uit de informatie van het bedrijf.
Het Nederlandse cryptovalutaplatform LiteBit stopt ermee. Dat zegt het bedrijf. Toenemende kosten om te voldoen aan regels en toenemende concurrentie zijn volgens LiteBit redenen om de activiteiten te staken.
Naast stijgende kosten voor het voldoen aan regels en groeiende concurrentie noemt LiteBit de vermoedelijk lagere vergoedingen en het ontbreken van een wereldwijd gelijk speelveld als redenen om de activiteiten in de komende maanden stop te zetten.
Het stoppen zal enkele maanden in beslag nemen. Het bedrijf werkt samen met concurrent Bitvavo om klanten over te zetten. Die samenwerking moet nog goedkeuring krijgen van toezichthouders. Dat moet in de komende weken gebeuren. LiteBit garandeert alle tegoeden van klanten, zegt het bedrijf, dat ongeveer tien jaar heeft bestaan.
Adobe gaat generatieve AI toevoegen aan zijn Photoshop-beeldbewerkingssoftware. Deze kan kaders vergroten door nieuwe content te verzinnen, maar kan ook op basis van prompts objecten in een plaatje introduceren en objecten weghalen.
Adobe gebruikt daarvoor zijn Firefly-afbeeldingengenerator en noemt de functie Generative Fill. De ontwikkelaar onderstreept dat de modellen die de generator gebruikt, gebaseerd zijn op beelden waarvoor Adobe ook daadwerkelijk de rechten heeft. Daardoor moeten de gegenereerde beelden op hun beurt bijvoorbeeld commercieel ingezet kunnen worden.
Adobe heeft de functionaliteit per direct vrijgegeven in de bètaversie van de Photoshop-desktopapp. In de tweede helft van 2023 moet de functie naar de releaseversie van Photoshop komen. Voor gebruikers die alleen interesse hebben in de afbeeldingengenerator van Adobe, is er een losstaande Firefly-applicatie.
Adobe post een voorbeeld op de webpagina voor Generative Fill. Daarop is te zien hoe kaders vergroot worden en objecten aan de beelden toegevoegd worden. Ook heeft het bedrijf een walkthroughvideo gemaakt.
De Nederlandse provider KPN gaat volgend jaar 5G-standalone aanbieden op zijn mobiele netwerk. De provider heeft in Breda een test met 5G-standalone gedaan. Tijdens de test haalde de provider meer dan 900Mbit/s en een latency van 14ms.
KPN 5G-SA-test
KPN zegt dat de test in Breda inhield dat de provider probeerde een game te streamen via een testopstelling van leverancier Ericsson op de 3,5GHz-frequentie. Die frequentie moet begin volgend jaar beschikbaar zijn na een veiling. De huidige 5G-netwerken werken op de 700MHz-frequentie. Die heeft een beter bereik dan 3,5GHz, maar de snelheid daarmee is beperkt.
Het verschil tussen standalone en non-standalone is dat de telefoon bij non-standalone ook verbinding maakt via 4G met een ankerband. Ook de backbone is daardoor gebaseerd op 4G. Met standalone-5G moeten hogere snelheden en een lagere latency mogelijk zijn.
In de test kwam KPN tot boven 900Mbit/s down en een latency van ongeveer 14ms. Die latency is iets lager dan bij non-standalone 5G, dat in een test van Tweakers rond 18ms uitkwam. Providers kwamen in 2020 met 5G-netwerken en veel telefoons ondersteunen de nieuwe netwerkstandaard inmiddels.
Huawei heeft zijn vouwbare smartphone Mate X3 uitgebracht in Nederland. De Mate X3 kost bij release 2200 euro, waarmee hij tot de duurste smartphones op de markt behoort. Eerder kwam al de P60 Pro uit.
Huawei had de Mate X3 al in maart aangekondigd, samen met de P60 Pro, die vorige week uitkwam. Voorganger P50 kwam enige tijd na de Chinese release ook uit in Nederland. De Mate X2 is niet in Nederland en België uitgekomen.
De Mate X3 is een telefoon die uit te vouwen is tot een kleine tablet en valt op door zijn geringe dikte en gewicht. Hij is 11,1mm dik en rond 240g zwaar. Daarmee hij is enkele millimeters dikker dan andere telefoons en iets zwaarder. Andere vouwbare telefoons zijn doorgaans dikker en nog iets zwaarder.
Huawei mag door het handelsverbod van de Verenigde Staten geen smartphones leveren met 5G of Google-diensten. Omdat vrijwel alle moderne Android-smartphones 5G en Google-diensten hebben, zijn Huawei-telefoons afgelopen jaren flink in populariteit gedaald.
Sociaal medium TikTok heeft een aanklacht ingediend tegen de Amerikaanse staat Montana. Daarin betoogt het bedrijf dat het verbod in Montana ook gebruikers in andere staten kan raken. Mede daarom zou het verbod onwettig zijn.
TikTok beroept zich in de aanklacht die The New York Times online heeft gezet op diverse argumenten waarom het verbod onwettig zou zijn. Zo zou het ingaan tegen het eerste amendement van de Amerikaanse grondwet, dat vrijheid van meningsuiting regelt. Ook stelt TikTok dat Montana zich beroept op nationale veiligheid en dat een verbod dus alleen van de landelijke overheid mag komen.
Daarnaast stelt het bedrijf dat Montana met het verbod commerciële activiteit tussen staten belemmert, omdat TikTok nog wel mag opereren in andere staten. Tot slot is de wetgeving alleen gericht op TikTok en volgens het bedrijf is dat niet toegestaan.
De Nederlandse kabelaar VodafoneZiggo wil vanaf 2025 sneller internet gaan aanbieden dankzij Docsis 4.0. Dat zegt het bedrijf tegen Tweakers. De kabelaar heeft onlangs voor het eerst docsis 4.0 getest op zijn netwerk. Dat gebeurde op een locatie in Amsterdam.
Bij de testopstelling gebruikte VodafoneZiggo twee Docsis 4.0-routers, die samen met een Docsis 3.1-modem een doorvoersnelheid bereikten van 15Gbit/s. De Docsis 4.0-routers kwamen apart van elkaar tot ongeveer 6,5Gbit/s. De uploadsnelheid leek bij de test van de Docsis 4.0-routers hetzelfde als bij de Docsis 3.1-routers: rond 0,5Gbit/s.
Dat is op te maken uit de beelden die VodafoneZiggo zelf online heeft gezet. De kabelaar heeft afgelopen jaren het hele netwerk voorzien van een upgrade naar Docsis 3.1, dat downloadsnelheden tot 1Gbit/s mogelijk maakt. De kabelaar claimt dat met Docsis 4.0 tien maal zo hoge snelheden mogelijk worden.
De kabelaar claimt dat het de eerste test met Docsis 4.0 op een livenetwerk is. De bedoeling is om volgend jaar meer tests te doen, zegt een woordvoerder tegen Tweakers. "We zijn nu begonnen met de tests van de eerste componenten in ons netwerk en in 2024 wordt dit vervolgd met field tests, tests op grotere schaal. De uitrol is gepland vanaf 2025 en dit gaat regio voor regio, net als bij onze Gigabit-uitrol. De tijdslijn is afhankelijk van de tijdslijnen die onze leveranciers aanhouden en wanneer de benodigde componenten beschikbaar komen." Bij die componenten gaat het onder meer om modems voor klanten.
Samsung Display heeft een oledscherm getoond met ingebouwde vingerafdrukscanner en ingebouwde hardware om de bloeddruk en stressniveaus te meten. Het gaat om een uitrolbaar scherm. Het is onduidelijk of het scherm in een product zal komen.
Opgerold is het scherm 0,5cm hoog, maar het kan worden uitgerold tot ongeveer 25cm, claimt Samsung Display. De divisie van het conglomeraat toont zijn scherm op het evenement DisplayWeek, dat momenteel plaatsvindt in de Verenigde Staten. Door de grootte lijkt het scherm het meest op een tablet. Het prototype heet Rollable Flex.
Gebruikers kunnen hun vingerafdruk op het hele scherm laten herkennen. Dat wijkt af van vingerafdrukscanners onder huidige oledschermen. Die werken met aparte camera's die onder een klein gedeelte van het scherm zitten. Ook kan het hele scherm de bloeddruk meten. Samsung vermeldt dat die techniek het best werkt met meer dan één vinger. De software gebruikt reflectie van het licht van het scherm om de bloeddruk te schatten.
Er zijn verder weinig details over het scherm. Ook is het onduidelijk of er fabrikanten zijn die deze technologie in de nabije toekomst in producten gaan zetten. Samsung Display is vaak vroeg met het tonen van prototypes, waarna het soms jaren kan duren voordat die in producten komen.
Kioxia gaat een nieuwe ssd-lijn introduceren: de BG6. Ten opzichte van de voorganger zijn de snelheid en de maximale capaciteit ongeveer verdubbeld, terwijl de 2230-formfactor nog steeds een optie is.
De BG6-serie biedt maximaal 6000MB/s sequentieel lezen en 5300MB/s sequentieel schrijven. Op het gebied van willekeurig lezen en schrijven komen de ssd's tot respectievelijk 850.000 en 900.000 i/o-operaties per seconde. Deze specificaties slaan op het 2TB-model binnen deze nieuwe serie; het 1TB-model heeft op bepaalde vlakken iets bescheidenere specs, maar het scheelt niet veel. Van de 512GB- en 256GB-modellen maakt Kioxia nog geen specificaties bekend. Voorganger BG5 haalt ongeveer de helft van die specificaties of iets meer. De verhoogde snelheden schrijft het bedrijf toe aan het zesdegeneratie-BiCS Flash 3D-geheugen.
Kioxia wordt hiermee een van de weinige ssd-aanbieders die een 2TB-variant in de 2230-formfactor zal aanbieden. In de Pricewatch is geen enkele ssd met die specificaties te vinden, maar Western Digital biedt al wel de PC SN740. De formfactor krijgt wat meer aandacht sinds de introductie van de Steam Deck. Die handheld accommodeert alleen ssd's in die maat.
Kioxia spreekt in zijn bekendmaking nog niet over een releasedatum of prijs. Het zegt alleen dat in de tweede helft van dit jaar de eerste samples in handen van oem's moeten zijn.
BG6
BG5
Formfactors
M.2 2230 en 2280
M.2 2230 en 2280
Capaciteiten
256GB, 512GB, 1TB, 2TB
256GB, 512GB, 1TB
Sequentieel lezen (max.)
6000MB/s bij 2TB en 1TB
3500MB/s bij 512GB en 1TB 3400MB/s bij 256GB
Sequentieel schrijven (max.)
5300MB/s bij 2TB 5000MB/s bij 1TB
2900MB/s bij 1TB 2700MB/s bij 512GB 1900MB/s bij 256GB
Random read (iops max.)
850.000 bij 2TB 650.000 bij 1TB
500.000 bij 1TB 400.000 bij 512GB 350.000 bij 256GB
Random write (iops max.)
900.000
450.000 bij 1TB 430.000 bij 512GB 360.000 bij 256GB
Door Rard van der Hoeven,
23 mei 2023 11:38
• 40 reacties
Creative Assembly heeft per ongeluk de naam van een nieuwe Total War-game onthuld: Pharaoh. Dat bleek uit een verwijzing naar een nog niet toegankelijke pagina op de website van de studio. Die verwijzing is inmiddels verwijderd.
Dat blijkt uit een Reddit-post waarin een screenshot van de website inclusief de naam van de onaangekondigde game te zien is. Het lijkt erop dat CA te vroeg veranderingen aan de website online heeft gezet, waardoor het lek is ontstaan. PCGamesN spreekt ervan dat de juiste URL invullen je naar een '403 forbidden'-pagina brengt in tegenstelling tot een 404. Dat zou het bestaan van de pagina bevestigen, maar PCGamesN deelt de volledige URL niet. Pharaoh verwijst naar het oude Egypte. Dat behelst een periode van ruwweg drieduizend jaar.
Een leaker postte op Twitter enkele dagen terug ook over het bestaan van de game. Volgens hem wordt de game komende week aangekondigd en komt Total War: Pharaoh beschikbaar in drie varianten waarvan er een beschikt over een preorderbonus. Met een beetje datamining op de site van Creative Assembly achterhaalde een Redditgebruiker enkele vermeende prijzen van de game. Die variëren van 78 tot 91 euro.
De Total War-serie bestaat uit strategiespellen die twee onderdelen combineren. Ze bieden een turn-based strategy game op de wereldkaart; die doet een beetje denken aan Civilization. Veldslagen vinden echter plaats in een realtimestrategymodus. Er zijn al veel games met de Total War-naam uitgekomen.
De Nederlandse Consumentenbond komt met een massaclaim tegen Google. De organisatie meent dat het bedrijf de privacy van gebruikers schendt en wil dat het een schadevergoeding betaalt aan iedere consument die Google gebruikt, desnoods na een rechtsgang.
De Consumentenbond argumenteert dat Google tegen de wet in allerlei gebruikersgegevens verzamelt, zonder kennisgeving en mogelijk zonder toestemming. "Google is het dominantste databedrijf ter wereld. Het verzamelt enorme hoeveelheden gegevens via al zijn diensten. Door locatiegegevens weet het bedrijf waar je woont, waar je werkt, waar je kinderen naar school gaan en bijvoorbeeld of je een homobar bezoekt of naar een partijbijeenkomst bent geweest. Dat zijn allemaal heel gevoelige gegevens", vertelt Gerard Spierenburg van de Consumentenbond aan de NOS.
Naast een schadevergoeding eist de bond ook veranderingen in het beleid van Google om deze overtredingen in de toekomst te voorkomen. In zijn eigen bekendmaking claimt de consumentenbond ook dat Google zich schuldig maakt aan het gebruik van dark patterns, interfaceontwerpen die gebruikers keuzes moeten ontlokken die ze niet werkelijk willen maken.
De bond werkt samen met de Stichting Bescherming Privacybelangen en er is een Nederlands advocatenkantoor in de arm genomen. Financiering voor de actie komt ook uit het buitenland; het Amerikaanse advocatenkantoor Lieff Cabraser Heimann & Bernstein ondersteunt de partijen financieel.
De NOS meldt dat Google ook kort gereageerd heeft op de kwestie. "We nemen privacyklachten zeer serieus en hebben in september 2022 de stichting waaraan de Consumentenbond zich nu heeft verbonden, om meer details gevraagd, maar nooit een reactie gehad." De Consumentenbond procedeert ook tegen Facebook. Die zaak verloopt vooralsnog in het voordeel van de Consumentenbond. Een zaak tegen TikTok wordt nog uitgevochten.
Sandisk zegt binnenkort te komen met een firmware-update voor zijn externe 4TB Extreme Pro-ssd's. Deze kunnen te maken krijgen met dataverlies. 2TB-modellen vertonen dat probleem hoogstwaarschijnlijk ook.
De externe ssd's van Sandisk vertonen volgens Ars Technica problemen na grote schrijfoperaties. Dan kan het voorkomen dat er read-write-errors ontstaan, waarna het bestandssysteem compleet verdwijnt en de drive unmounted raakt. Daarna is het willekeur of de data op de ssd nog terug te halen valt, maar vaak lukt dat niet.
Dat probleem lijkt zich in ieder geval voor te doen bij de 2TB- en 4TB-Extreme Pro-ssd's van het WD-dochterbedrijf. Sandisk bevestigt het bestaan van dit euvel nu, na enkele maanden aan forumposts die erover klagen, in de vorm van bevestiging van een aankomende firmware-update die dit moet verhelpen. Die is in de maak voor de 4TB-variant van de Extreme Pro en de Extreme Portable en komt 'binnenkort'. Het bedrijf vertelt niets over problemen of fixes voor de 2TB-drives.
Uitzoekwerk van Ars Technica lijkt erop te wijzen dat de problemen zich voordoen bij onlangs gekochte ssd's. Een gebruiker zou van een Japanse distributeur gehoord hebben dat het gaat om ssd's met een fabricagedatum van november 2022 en later, maar dit kon niet bevestigd worden. Sandisk gaf desgevraagd geen informatie over mogelijke teruggave van aankoopbedragen voor getroffen gebruikers, noch over vervangende exemplaren.
Microsoft heeft bevestigd dat de overname van Activision Blizzard in China is goedgekeurd. Dat nieuws kwam eind vorige week naar buiten op basis van anonieme bronnen. Het is het tweede grote territorium dat de overname groen licht geeft.
Enigszins opvallend is dat Activision Blizzard geen lokale Chinese partner heeft om zijn games te distribueren. Dat was voor Blizzard jarenlang NetEase, maar de twee partijen konden geen overeenstemming bereiken over een verlengde samenwerking en per januari van dit jaar zijn Blizzard-games niet meer in China verkrijgbaar en speelbaar. Het valt te verwachten dat er vroeg of laat een nieuwe Blizzard-distributiepartner in China komt, ongeacht of de deal doorgaat, omwille de gigantische afzetmarkt die daar bestaat.
De EU en China hebben nu de deal goedgekeurd. De Amerikaanse marktwaakhond FTC wil via een rechtsgang de deal blokkeren, maar heeft daarvoor niet de slagkracht die bijvoorbeeld de Britse CMA wel heeft. Die blokkeerde de deal eind april. Microsoft kan daartegen nog wel in hoger beroep. Microsofts Vice Chairman Brad Smith noemde dat 'waarschijnlijk de donkerste dag van de vier decennia dat we in Groot-Brittannië zakendoen'. Tweakers schreef een achtergrondverhaal met de tussenstand nadat het Britse nieuws uitkwam.