VK geeft kleine eilandengroep weg, met mogelijk grote gevolgen voor .io-domein

Het Verenigd Koninkrijk heeft de kleine Chagos-eilandengroep teruggegeven aan Mauritius. We horen je al denken: wat doet dit insignificante, geopolitieke nieuws op Tweakers? Dat komt omdat de stap mogelijk grote gevolgen kan hebben voor een van de populairste domeinextensies: het .io-domein. Wat daarmee gaat gebeuren, is nog verre van duidelijk.

Dat het Verenigd Koninkrijk een strategisch belangrijk deel van zijn krimpende imperium weggeeft aan Mauritius, heeft op geopolitieke schaal veel symbolische waarde. Maar ook voor het internet kan de spraakmakende teruggave grote gevolgen hebben, al zijn die op dit moment nog onduidelijk. Het dispuut draait om de Chagos-archipel, een eilandengroep in de Indische Oceaan die sinds 1965 onder bewind staat van het Verenigd Koninkrijk in de vorm van het Brits Indisch Oceaanterritorium. Dat is altijd controversieel geweest, want het nabijgelegen Mauritius claimt de eilandengroep zelf al jaren als grondgebied. In een historische beslissing heeft het VK de controle over het gebied nu aan Mauritius overgedragen, waarmee het ook meteen zijn laatste Afrikaanse kolonie opgeeft.

Maar genoeg geschiedenisles: wat betekent dat voor het internet? Mogelijk dus veel, want het country code topleveldomein .io valt onder het Brits Indisch Oceaanterritorium. De overdracht van dit BIOT betekent dat het land, of beter gezegd het overzeese gebied, dat .io beheert, spoedig niet meer bestaat.

Het .io-domein is een erg populair tld. Tld-beheerder Icann schat dat er meer dan 270.000 .io-domeinen in omloop zijn. Het domein is vooral populair onder hippe start-ups, die graag de verwijzing naar Input/Output in hun domeinnaam willen registreren, maar ook omdat de io-klank goed past bij bedrijfsnamen.

Er is al jaren ook wel ophef over het domein, al is dat meestal klein gebleven. In het verleden zijn er vaker boycots gestart tegen diensten zoals GitLab die het .io-domein gebruiken. Volgens sommige activistische gebruikers is het .io-domein onethisch, omdat het koloniale praktijken van het VK zou steunen. Zulke protesten gebeurden nooit op echt grote of impactvolle schaal, maar staken desondanks regelmatig de kop op. In 2023 probeerde een groep oorspronkelijke bewoners van de Chagos-archipel zelf de controle over het .io-domein te krijgen, maar dat liep op niets uit.

Nu het Brits Indisch Oceaanterritorium ophoudt te bestaan, is het onduidelijk wat er gaat gebeuren met het .io-domein. Daar gaat Icann over, dat kan bepalen of het domein wordt uitgefaseerd of niet. Daarbij houdt het zich vaak aan ISO-standaard 3166, waarin staat dat tld's verdwijnen als een land niet langer bestaat. Dat gebeurde eerder bijvoorbeeld al met het .cs-domein toen Tsjechoslowakije uit elkaar viel en met het .yu-domein van Joegoslavië.

Maar Icann kan ook een andere beslissing nemen. Zo is het .su-domein, oorspronkelijk een verwijzing naar de Sovjet-Unie, tot de dag van vandaag nog steeds in gebruik. Met de impact die het opheffen van .io zou hebben voor duizenden bedrijven wereldwijd, lijkt het onlogisch dat het domein daadwerkelijk zou verdwijnen. Het beheer van .io is de laatste jaren meermaals naar andere bedrijven gegaan en is inmiddels onderdeel van zo'n bedrijf.