Nederlandse 3,5GHz-5G-veiling start op 25 juni

De Nederlandse 3,5GHz-5G-veiling start op 25 juni. Dat zegt het ministerie van Economische Zaken. De frequenties kunnen dan vanaf 1 augustus gebruikt worden. KPN, Odido en Vodafone hebben aangegeven mee te willen doen aan de veiling.

De exacte tijdsduur van de veiling hangt af van het verloop van de biedingen, schrijft de Rijksoverheid. In de veiling wordt 300MHz binnen de 3,5GHz-band geveild. Een individuele provider kan over maximaal 40 procent van die 300MHz beschikken. Zo wil het ministerie het voor de drie Nederlandse providers met een eigen netwerk mogelijk maken om voldoende 3,5GHz-spectrum te verwerven. Dit moet zorgen voor voldoende concurrentie 'die leidt tot kwaliteit, innovatie en redelijke prijzen voor consumenten en bedrijven'.

Providers kunnen de 3,5GHz-frequenties gebruiken voor meer capaciteit op het 5G-netwerk. Dit betekent dat meer klanten tegelijk het netwerk kunnen gebruiken en daarbij hogere snelheden kunnen halen. "Nederlandse bedrijven en consumenten hebben te lang op deze nieuwe landelijke 5G-netwerken moeten wachten", schrijft minister van Economische Zaken Micky Adriaansens. "Terwijl ondertussen het dataverbruik steeds groeit en landen om ons heen al stappen hebben gezet. Om al die digitale bedrijfsprocessen, diensten en producten aan te kunnen, is het veilen van nieuwe mobiele frequenties in Nederland hard nodig."

Nederland is de laatste EU-lidstaat die de 3,5GHz-frequenties veilt. Verschillende partijen waren het oneens met de veiling van de 3,5GHz-frequenties, met name Inmarsat. Dit bedrijf gebruikte de 3,5GHz-band om via satellieten nooddienstverkeer te kunnen aanbieden voor schepen en vliegtuigen. In oktober 2023 besloot Inmarsat alsnog uit Nederland te vertrekken, nadat het een 'overeenkomst' had gesloten met de Nederlandse overheid. Onder meer Schiphol en Havenbedrijf Rotterdam hebben ook een rechtszaak aangespannen over de 5G-veiling, maar verloren die. Daardoor werd de weg vrijgemaakt voor de 3,5GHz-veiling.

De verworven 5G-vergunningen lopen tot en met 31 december 2040. De veiling moet minimaal 170 miljoen euro opleveren, zei het ministerie al eerder. Dit is 6 miljoen euro minder dan eerder werd verwacht. Doordat de frequenties later geveild worden, kunnen de vergunningen immers minder lang worden gebruikt.

Door Hayte Hugo

Redacteur

28-05-2024 • 10:54

53

Lees meer

Reacties (53)

Sorteer op:

Weergave:

Ik snap deze veilingen nooit zo goed. Krijg je straks een hosana bericht dat de staat 1 miljard heeft binnen gehaald. Maar wie betaald dat allemaal. Wij als consument.

In feite is het gewoon verkapte belasting deze veiling.

En dat 2x want over de abonnementen betaal je ook belasting, die weer extra hoog is (in absolute zin) omdat de prijzen hoger moeten liggen om het bedrag terug te verdienen.

[Reactie gewijzigd door Kevinp op 22 juli 2024 14:16]

Hoe stel je dan voor dat spectrum toe te wijzen?

Dat spectrum heeft waarde. Als je het gratis weggeeft krijg je weer verwijten dat grote telecombedrijven gespekt worden door de overheid.

Daarnaast krijg je dan eindeloze discussies over de toewijzing en de rechtvaardigheid van de methode, die ongetwijfeld subjectieve elementen zal bevatten. En dus volgen rechtszaken van bedrijven die niets, te weinig of een suboptimaal deel toegewezen hebben gekregen, waarschijnlijk met een zwaar vertragend effect.

Het voordeel van veilen is dat bedrijven met hun portemonnee moeten beslissen wat het hun waard is. Als ze te weinig, of te veel, bieden kunnen ze alleen zichzelf aankijken.
Hoe stel je dan voor dat spectrum toe te wijzen?
Niet.

Laat de overheid een mobiel netwerk aanleggen, dan kan je ook veel efficiënter gebruik maken van het spectrum. Vervolgens laat je iedereen die dit wil tegen een vaste prijs per gebruiker hierover diensten aanbieden, die prijs moet zodanig zijn dat het de kosten dekt en meer niet.

Eigenlijk hetzelfde als wat er nu gebeurt met MNVO's maar dan met maar 1 netwerk operator, de overheid, zonder winstoogmerk.

Idem voor glasvezel.

Het is toch belachelijk dat er meerdere paralelle netwerken naast elkaar bestaan. Je hebt toch ook maar 1 stroom en gas aansluiting. ipv een stroomkabel van Essent, Nuon, Vattenfal, etc.

[Reactie gewijzigd door Aaargh! op 22 juli 2024 14:16]

Laat de overheid een mobiel netwerk aanleggen, dan kan je ook veel efficiënter gebruik maken van het spectrum.
Lijkt me een goed plan. Nadat de overheid de problemen bij DUO, Belastingdienst en SSC-ICT heeft opgelost. Met dat track record hebben we gegarandeerd binnen de kortste tijd het beste mobiele netwerk wat je jezelf kan bedenken!
Het is toch belachelijk dat er meerdere paralelle netwerken naast elkaar bestaan. Je hebt toch ook maar 1 stroom en gas aansluiting. ipv een stroomkabel van Essent, Nuon, Vattenfal, etc.
En het Nederlandse energie netwerk is helemaal geoptimaliseerd voor de toekomstige energiebehoefte van dit land! Een schitterend voorbeeld van het briljante inzicht van onze overheid!

[Reactie gewijzigd door JackBol op 22 juli 2024 14:16]

Ideetje: spectrum toewijzen naar gelang het aantal klanten? Je zou de verdeling dynamisch kunnen maken. Beetje hetzelfde als de zendtijd van de publieke omroepen. Die betalen daar ook niet voor.
De drie providers zijn geen publieke bedrijven, maar in tegenstelling tot de publieke omroepen commerciële bedrijven. Als deze bedrijven genaturaliseerd worden spreken we verder. ;)
Je moet ook niet vergeten dat deze bedrijven vaak belangen in het buitenland hebben of onderdeel zijn van een grote buitenlandse multinational. Gaan we deze bedrijven (en aandeelhouders) spekken met onze belastingcenten? Ik denk dat de overheid dan echt grote problemen krijgt met de bevolking.
Dat is niet wat ik bedoel. Het gaat mij alleen om de etherruimte. Die bedrijven blijven wat ze zijn. In de analogie met de omroepen gaat het alleen om het aspect zendtijd naar gelang het aantal kijkers dan wel leden.
Dat snap ik, maar gaan we dit dan gratis ter beschikking stellen? Het heeft een enorme waarde en van die waarde kunnen een heleboel leuke dingen gedaan worden en dat gaan we dus niet aan commerciële bedrijven geven. En als de verdeelsleutel het aantal afnemers is als ze betalen, hoe doen we dat dan over bijvoorbeeld vijf jaar, als de verdeelsleutel anders is?
Heb je het oorspronkelijke bericht van Kevinp gelezen? Want hij heeft wel een punt. Uiteindelijk betaalt de consument er gewoon voor. Die bedrijven verwerken de veilingkosten gewoon in hun prijzen.
Natuurlijk wel, zo werkt de economie. Ik betaal ook jouw salaris en als jij een verhoging krijgt, betaal ik daar ook aan mee. Maar dat is iets anders dan gratis ter beschikking stellen.
Natuurlijk wél? Volgens mij zoek je een discussie die niet gevoerd wordt. :P Het idee dat hier door iemand geopperd werd, was om mobiele communicatie goedkoper te maken. Dat kan prima door spectrum juist niet duur te verkopen waardoor het gebruik ervan consumenten minder geld hoeft te kosten. Of dat nu daadwerkelijk een betere keuze zou zijn, gaat het vooralsnog niet over. Af en toe is het goed om even een stapje terug te doen om te overzien of hoe iets gaat wel de beste manier is. Zeker als het in andere situaties met andere soorten partijen fundamenteel anders werkt (zoals mijn voorbeeld met de zendtijd voor de omroepen die daar ook geen budget aan hoeven te besteden).

Radiocommunicatie is iets van de samenleving dus als mensen opperen om het gebruik gratis te maken (maar uieraard wel te blijven reguleren) dan is het helemaal niet gek om daar eens bij stil te staan. Dat betekent helemaal niet dat dan al de conclusie wordt getrokken dat de huidige situatie niet wenselijk zou zijn.
Volgens mij zoek je een discussie die niet gevoerd wordt.
Grappig dat je mij daarvan beticht als je laatste alinea begint met:
Radiocommunicatie is iets van de samenleving dus als mensen opperen om het gebruik gratis te maken (maar uieraard wel te blijven reguleren) dan is het helemaal niet gek om daar eens bij stil te staan.
En niet anders dan door een gedachtewisseling kom je tot een conclusie:
Dat betekent helemaal niet dat dan al de conclusie wordt getrokken dat de huidige situatie niet wenselijk zou zijn
;) ;) ;) ;)
Alvast wel te rusten, morgen verder.
Ok, dus het netwerk met de meeste klanten krijgt het meeste spectrum? Zodat dat netwerk ook de beste dienstverlening kan leveren? En dus de meeste klanten krijgt?
Als je minder klanten hebt dan heb je vanzelfsprekend minder spectrum nodig. Concurrentie blijft dan plaatsvinden op prijs en kwaliteit van bijv klantenservice.
Waarom zou je dat toewijzen. één centraal netwerk voor iedereen (zoals engergie) en daar kunnen alle providers op inkopen.

Scheelt lelijke palen overal.
Maar dan zijn er heel veel mensen die bellen op het netwerk en dat kunnen de providers dan niet aan. Dan gaan ze boetes opleggen aan diegene die heel veel data gebruiken.
Waarom? Nu hang je op sommige palen ook 3 ontvangers op. Dat kan nog steeds. Alleen de palen met maar één ontvanger zijn er dan niet meer.

De capaciteit hoeft niet anders te zijn.
Het was een verwijzing naar de leveringsboete voor zonnepaneeleigenaren. Het geld wat ze verliezen moet dan ergens anders vandaan komen.
Dit wordt ook altijd geroepen bij frequentieveilingen. Maar gratis weggeven heeft ook nadelen. Hoe moet je dat ooit eerlijk verdelen? Er zijn al verschillende onderzoeken geweest dat veilen voor de hoogste bieder, het beste voor de consument is uiteindelijk.

Je kan bedrijven ook voorwaarden opleggen, bijvoorbeeld over goede bereikbaarheid in afgelegen gebieden en plaatsing van antennes e.d. Bedrijven moeten sowieso veel investeren in hun netwerk. Wie dat het efficiënts kan doen, kan ook meer geld neerleggen voor de veiling.

Het is op deze manier veel transparanter. Er komt geen subjectiviteit aan te pas. De overheid gaat niet zelf bepalen welk bedrijf de frequenties het beste kan gebruiken.

[Reactie gewijzigd door japie06 op 22 juli 2024 14:16]

Er zijn landen waar het via "beauty contests" wordt toegewezen. Daarbij moeten potentiele kandidaten een plan indienen over wat ze willen gaan doen en zo. Aan de andere kant: wij hebben de beste mobiele netwerken in de wereld, dus wat we doen werkt dan weer wel.
Aan de andere kant: wij hebben de beste mobiele netwerken in de wereld, dus wat we doen werkt dan weer wel.
Maar ook zo ongeveer de duurste.

Als ik zie dat je in Spanje zo een databundel van 50GB krijgt voor een tientje.. In Ierland net zo. In Nederland zijn de prijzen echt van de pot gerukt.
[...]


Maar ook zo ongeveer de duurste.

Als ik zie dat je in Spanje zo een databundel van 50GB krijgt voor een tientje.. In Ierland net zo. In Nederland zijn de prijzen echt van de pot gerukt.
Providers passen zich aan aan de markt waar zij opereren. En ja heel eerlijk: de betaalde licentiekosten tellen zeker mee in de prijs die je hier betaalt.

Buitenlandse providers hebben vaak veel minder en minder sterke dekking op 5g dan wat we in Nederland gewend zijn.

Je kan als je een geschikte telefoon hebt, altijd een e-simprovider opzoeken voor je dataverkeer. Zij hebben allerhande aanbiedingen en als je via een referral van iemand binnen komt, dan krijg je vaak ook nog korting op je eerste bundel.

In de praktijk betekent dat bijvoorbeeld dat je nu een extra grote bundel zou nemen en maandelijks teveel betaalt, omdat je in totaal maximaal voor 2 maanden data nodig hebt: op vakantie en op een festival niet zonder data wilt zitten of niet een extra bundel wilt kopen.

Kijk eens bij Airalo, Simly, Holafly, Flexiroam, Nomad, e-simplus, Dent etc.Ze hebben vaak een app. Bij een aantal kan je vanuit de app meteen een e-sim laden. Bijvoorbeeld KPN heeft dan alleen een extra bundel van 1GB voor 7,50 als je over je bundel heen wilt met goede snelheid. über duur natuurlijk, en geen grotere bundels met meer value voor abonnees. Laatst op een plek die alleen KPN dekking had maar een e-sim dir ook roaming op KPN ondersteunde genomen voor veel meer data voor minder geld.

NB. meestal krijg je onder water in de app na aankoop een e-sim van bijvoorbeeld 3-UK of een Poolse provider. Daar zijn de tarieven heel anders dan die in Nederland en die GB's gebruik je dan als roaming GB's. Met soms ook nog het voordeel dat je op alle 3 Nederlandse netwerken kan roamen, dus eigenlijk altijd wel dekking of verbinding hebt.

[Reactie gewijzigd door ucsdcom op 22 juli 2024 14:16]

Providers passen zich aan aan de markt waar zij opereren. En ja heel eerlijk: de betaalde licentiekosten tellen zeker mee in de prijs die je hier betaalt.
Ja dat was precies mijn punt. In Nederland betaal je daar dik aan.
Buitenlandse providers hebben vaak veel minder en minder sterke dekking op 5g dan wat we in Nederland gewend zijn.
Nou niet bepaald, juist omdat Nederland zo achterloopt door de 3,5GB band niet beschikbaar te stellen.

Voor buitenland doe ik gewoon roaming gebruiken,d at werkt prima.
In spanje heb je dat zelf met Prepaid al.

15 euro voor 100GB bv ook... mischien dat na deze veiling de bundels in nederland ook groter en goedkoper worden, anders heeft dat hele 5g weinig nut imo
Ja dat is inderdaad met prepaid, wat ik bedoelde. Hier is prepaid zelfs goedkoper dan een abonnement.

Je koopt voor dat tientje een databundel voor een maand met je tegoed. Heel handig en je zit nergens aan vast.
Oprechte vraag: aangezien je in de EU zonder extra kosten kan roamen; is het dan zinvol om 12 kaartjes in Spanje te kopen voor 120 euro en dan hele jaar deze kaartjes in Nederland te gebruiken?
Je hoeft geen 12 kaartjes te kopen. Je kan gewoon 1 kaartje gebruiken en daar beltegoed opladen.

Maar er zitten enkele nadelen aan:

- Het roamen is wat trager omdat het verkeer via je "thuisland" gerouteerd wordt
- Op zich mag je het niet het hele jaar door gebruiken, dan zouden ze je mogelijk kunnen afsluiten
- Soms zijn er extra scherpe datalimieten voor roaming
Ik betaal nu (in Spanje) voor 200GB en 2000 belminuten naar zo ongeveer de hele wereld nu 10 euro per maand, maar da's bij een kleine speler.

Bij Orange, Vodafone of Movistar (de grote 3) ben je toch ook gewoon 40 euro kwijt voor zo'n bundel, als het al te krijgen is (ik bel veel naar het buitenland, dus inbegrepen minuten naar buitenlandse nummers is een must).

in België zou ik voor dat geld (10 euro) ook niet meer dan 10GB hebben, en België is duurder dan Nederland wordt hier altijd geroepen.

Tegelijkertijd mag ik echt niet klagen over het 4G en 5G netwerk in Spanje. Spanje had al 5G netwerken in de lucht sinds 2019 en standalone 5G (dus op 5G frequenties) sinds begin vorig jaar.
Bij Orange, Vodafone of Movistar (de grote 3) ben je toch ook gewoon 40 euro kwijt voor zo'n bundel, als het al te krijgen is (ik bel veel naar het buitenland, dus inbegrepen minuten naar buitenlandse nummers is een must).
Bij Orange heb je 150GB voor 20 euro op prepay: https://www.orange.es/tarifas/movil/prepago
Bij Vodafone heb je 140GB voor 20 euro: https://www.vodafone.es/c...argas/tarifas-de-prepago/

Dat is allemaal prepay, contractbundels doe ik al jaren niet meer.

Kosten van bellen weet ik niet, ik bel eigenlijk nooit meer. Als ik ooit bel dan is het naar de dokter, maar vrienden en familie bel ik alleen nog maar via whatsapp en telegram :)

En idd het 5G is goed hier. Ik heb het nu ook gewoon op prepay. Ik heb een actieve SIM bij elk van de grote 3 netwerken, orange en movistar zijn allebei prima, vodafone is wel een stuk minder qua dekking.
Ik bedoelde specifiek een bundel met (veel) belminuten naar het buitenland. Toch zo'n 200 per maand minstens.

Ik werk namelijk voor een buitenlands bedrijf en moet regelmatig bellen naar andere EU landen, de VS en Australië.

Dekking hangt er af van waar je zit. Ik had tussen 2013 en 2017 zeer goed bereik met Vodafone in Barcelona, en met Orange en Yoigo en Tuenti veel minder. In het zuiden van Spanje (en Valencia) heb ik veel beter bereik met Orange.

[Reactie gewijzigd door b12e op 22 juli 2024 14:16]

Oh, betaalt je werk dan niet gewoon je mobiele contract?

Ik heb zelf 1 sim van werk (movistar) en de andere 2 zijn mijn eigen. Maar Orange werkt meestal beter dus ik gebruik die van het werk niet zo vaak.
Helaas niet, niet sinds m'n relocatie naar Spanje. Ik werk van thuis uit en krijg wel een thuiswerkvergoeding van €50 om in principe telefonie en stroom te dekken.
Oh ja Spaanse bedrijven zijn niet bepaald gul he? Wij krijgen meestal flut telefoons, zo traag dat iedereen ze gewoon in de la flikkert en de SIM in hun eigen telefoon drukt :)
Maar wie beoordeeld die beauty contest? De ministers en hun departementen hebben echt de kennis niet om dat goed te beoordelen. Daarnaast ivm een echte beauty contest is het slechts op papier en geen zal het voor gepleisterd zijn met dingen om het mooier te laten lijken dan het is. En als laatste; wie voorkomt dat er onderwater geheime afspraakjes worden gemaakt om iemand een streepje voor te geven?

Jeetje zo lijkt het net echt een miss universe verkiezing 🫢
Dat is een non-argument. Ook de huidige biedingen moeten inhoudelijk gecontroleerd worden; de overheid heeft daar gewoon ambtenaren voor. Dat doet een minister niet zelf. En ook de huidige veiling veronderstelt dat er geen geheime afspraakjes worden gemaakt.
Hoe denk je dat het anders zou kunnen? Er is een beperkt aanbod en als het gratis zou zijn een enorme vraag. Hoe ga je dan de frequenties verdelen in een vrije markt?
(Semi-)overheid als infrastructuurbeheerder, commerciële bedrijven als virtuele providers.

Zie bijvoorbeeld TenneT die dat doet voor energiedistributie.
Precies dit dus.
Ik ben benieuwd of de iPhone 16 serie ook mmWave krijgt in Nederland. Vooralsnog is dit beperkt tot de Amerikaanse modellen:

iPhone 15: mmWave 5G Remains Limited to U.S. Models

Edit: Ik zie dat 3.5GHz niet gelijk is aan mmWave. Foutje van mijn kant.
3.5GHz (n78) is al een tijdje aanwezig op iPhone's zie ik.

[Reactie gewijzigd door robcoenen op 22 juli 2024 14:16]

De vraag is wat je er op een smartphone aan hebt. De reikwijdte van die hele hoge frequenties is heel klein. Dat betekent vrijwel zeker dat in een toekomstig scenario je er alleen in gebouwen, in de stad en bijvoorbeeld trein gebruik van kunt maken. Daarbuiten komt echt niet elke honderd meter een access point.
Als antwoord op de vraag wat heb je er aan, erg veel. Denk maar aan plekken waar het druk is zoals een festival of een binnenstad.
Buiten smartphone gebruik maakt de extra bandbreedte ook de weg vrij voor semi vaste verbinding in bv een buitengebied.
Daarbij kan een operator gegarandeerd bandbreedte leveren voor zg critical communication.
En zo zijn er nog meer voorbeelden te noemen als je dit konijnenhol induikt ;)
Dat van gebruik als vaste verbinding in buitengebied hoor ik vaak. Maar dat zou juist in die omgeving langs wegen elke tien tot honderd meter access points vereisen. Niet rendabel te krijgen en erg lelijk natuurlijk in een bosrijke of open omgeving.

Ik zie dat niet gebeuren.

Bij festivals en in stad wel.
De vraag is of er in de toekomst rekening gehouden kan worden tijdens het ontwerpen van constructies. Gebruikmakend van nieuwe materialen of constructies die beter geschikt zijn doorlaten van signalen.
In de VS gebruikte men het ivm het gebrek aan een frequentiegebied zoals 2.6 GHz en 3.5 GHz, frequenties die in NL wel beschikbaar waren. Vandaar mmWave.

Inmiddels zijn er daar ook frequenties in de c-band beschikbaar (n77, ook rond de 3.5 GHz), dus is het minder een issue. mmWave is vooral voor mega drukke plekken nu, je ziet het in conventiecentra en zeer drukke plekken op straat in grote steden, maar er wordt niet meer zwaar op ingezet.
Er zijn, naar mijn weten, nog geen andere landen buiten de VS waar mmWave netwerken zijn uitgerold, dus reken er maar niet op.

Ik vraag mij af of dat mmWave goed te benutten is in Nederland met de dichte bebouwing die wij hier hebben.

[Reactie gewijzigd door Jeffrey87 op 22 juli 2024 14:16]

Ik vraag mij ook af of dat mmWave goed te benutten is in Nederland met de dichte bebouwing die wij hier hebben.
Lijkt me wel, dat het in stedelijk gebied niet optimaal werkt is geen excuus dat het er buiten niet gebruikt kan worden.
Werkt prima op bushaltes en andere plaatsen waar meerdere gebruikers zich bevinden. Je hebt uiteraard andere frequenties nodig voor bereik op andere plaatsen.
De veiling gaat nog niet over mmWave.
Pardon. Je hebt gelijk. In mijn veronderstelling was dat 3.5GHz maar ik zie dat het om 30GHz + gaat.
Ik zie die veiling als een soort verkapte belasting. De telco's berekenen het door aan de klanten. Krijgen ze het niet rond met de 5G klanten, dan mag de rest van de klanten het betalen.

De kleintjes en outsiders maken geen schijn van kans, komt er toch eentje in dan wordt ie opgekocht door één van de grote drie. Zo hou je de "stilzwijgende status quo" van de drie grote spelers, die elkaar volgen en de markt consolideert. Het is dan geen kartel, het gedraagt zich wel als een kartel. Wanneer is er voor het laatst een revolutionaire telco geweest, met een uniek concept, die het vol hield? Het enige mild opwindende is die reclame van 50+mobiel, ik verwacht dat die over een paar jaar zijn opgeslokt, of dat de aanbiedingen er niet meer zijn.

Dat er kosten zijn voor het controleren en reguleren van frequentiebanden, ok. Ik moest ook voor mijn F-machtiging betalen (paar tientjes per jaar).
De ACM moet overnames goedkeuren. In meerdere landen zijn in er zo 3-5 telco's actief. Minder komt de concurrentie niet ten goede, en zal de ACM een overname ook niet goedkeuren.
Ik zie die veiling als een soort verkapte belasting.
Alle kosten van bedrijven worden doorgerekend aan de eindconsument. Maar dat betekent niet dat het beter zou zijn om deze frequenties dan maar gratis weg te geven. Daar kleven ook gewoon nadelen aan.
Als je die miljard niet via deze veiling wordt opgehaald, dan wel via een andere belasting. Ergens moet geld vandaan komen om ook aan de uitgaven te voldoen. Alsof minder belasting betalen er ook automatisch voor zorgt dat minder geld wordt uitgegeven. Door de vergrijzing gaat dat er voorlopig niet van komen.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.