Nederlandse minister publiceert definitief frequentieplan voor 3,5GHz-5G

Het Nederlandse ministerie van Economische Zaken heeft het Nationale Frequentieplan 2014 gewijzigd, waarmee vanaf 1 december landelijke 5G-providers diensten op de snellere 3,5GHz-band kunnen aanbieden. Of die datum in de praktijk gehaald gaat worden, is nog onduidelijk.

Het Nationaal Frequentieplan 2014 geeft aan welke frequenties voor welke doeleinden gebruikt mogen worden, en is gewijzigd van 3400MHz tot en met 3800MHz. Deze frequentiereeks staat bekend als de 3,5GHz-band en laat providers snellere 5G-diensten aanbieden dan nu mogelijk is. In het gewijzigde frequentieplan maakt minister Micky Adriaansens eerder aangekondigde wijzigingen definitief. Zo wordt er van 3450MHz tot 3750MHz ruimte gemaakt voor 5G-providers en blijven er twee 50MHz-blokken aan de boven- en onderkant van de 3,5GHz-band beschikbaar voor lokale gebruikers.

Het wijzigen van het frequentieplan is een stap naar de veiling waarmee providers frequentieruimte binnen de 3,5GHz-band kunnen winnen om te gebruiken voor 5G-diensten. Met het nieuwe frequentieplan kunnen providers vanaf 1 december 3,5GHz-diensten aanbieden, maar of dit daadwerkelijk lukt, is onder meer afhankelijk van wanneer de veiling plaatsvindt.

Het ministerie sprak eerder de verwachting uit de frequenties na de zomer van 2023 te kunnen veilen. Na die veiling wordt bekend welke providers in welk deel van de frequentieband willen zitten. Daarna moet Inmarsat, een huidige gebruiker van de 3,5GHz-band en lang een belemmering voor 3,5GHz-5G in Nederland, zijn frequentiegebruik nog aanpassen. Het bedrijf, dat noodcommunicatie verzorgt met schepen en vliegtuigen, gaf eerder aan na de veiling hier vier maanden de tijd voor nodig te hebben. Pas daarna kunnen 5G-providers de 3,5GHz-band gebruiken. Overigens is dit bedrijf van plan te verhuizen naar een nieuwe locatie in Griekenland; deze verhuizing moet volgens de huidige planning in januari 2024 afgerond zijn. Het lijkt dan ook waarschijnlijker dat providers de 3,5GHz-5G-frequenties pas in januari 2024 kunnen inzetten.

In de bekendmaking waarschuwt de minister ook dat de veiling later kan plaatsvinden, als huidige lokale gebruikers niet op tijd zijn gemigreerd. Nu hebben lokale partijen vergunningen om de 3,5GHz-band voor bijvoorbeeld cameranetwerken of eigen bedrijfsnetwerken binnen een stad of industrieterrein te gebruiken. Deze bedrijven en andere organisaties zitten deels op frequenties die vanaf 1 december voor mobiele netwerken bedoeld zijn.

Volgens de minister is de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur, wat voorheen het Agentschap Telecom heette, in contact met deze gebruikers. "Bij een aantal bestaande lokale vergunninghouders is op dit moment nog sprake van uitdagingen en/of onzekerheden die spelen ten aanzien van migratie", schrijft de minister. "Te late migratie van één of meerdere partijen vormt een risico voor het (volledig) in gebruik nemen van de 3,5GHz-band en kan zelfs mogelijke consequenties hebben voor de (planning van) de veiling." Dergelijk uitstel bij lokale gebruikers kan er ook voor zorgen dat landelijke 5G-providers op sommige locaties storing ondervinden in de buurt van die lokale gebruiker.

Aanvankelijk hadden de 3,5GHz-frequenties in april 2022 geveild moeten worden, maar dit stelde het ministerie in 2021 uit na een uitspraak van een rechtbank. De Nederlandse overheid wilde de frequenties toen zo veilen dat Inmarsat zijn diensten niet meer kon aanbieden. Dit mocht de overheid niet doen, stelde de voorzieningsrechter. Daarna ging de overheid met Inmarsat en andere partijen in gesprek, om tot het huidige Nationaal Frequentieplan 2014 te komen. Overigens krijgt Inmarsat nog compensatie vanwege de verhuizing naar Griekenland. Hoeveel is niet duidelijk, al gaat het wel over 'substantiële bedragen', aldus de minister.

Reacties (36)

[dutchnltweaker]

Kom maar op! Eindelijk gaat het dan gebeuren. Denk wel dat deze band het meeste gebruikt gaat worden bij drukke gebieden of grote steden. Dus vraag me af in hoeverre we er als gewone gebruikers wat van gaan merken.

Wat me wel verbaast is dat immersat (commercieel bedrijf) nog een grote som geld krijgt om te verhuizen. Was er echt geen mogelijkheid om de frequenties aan te passen voor immersat?

[jk-5]

T-Mobile is met de Ericsson ombouw begonnen om de 3.5GHz band uit te rollen en voor wat ik heb gezien lijkt het erop dat ze deze nieuwe band op elke site gaan toevoegen. Dat betekent dat je straks zelfs midden in het bos (mits je goed signaal hebt) ruim over een gigabit kan trekken. Wel maken ze wat variaties in de mimo setup (64x64, 32x32 of 8x8). Je gaat hier als gebruiker dus echt flink wat van merken. Ze hebben nu al zo'n 200 sites met apparatuur die klaar is voor deze band, wat ze na de veiling op afstand meteen kunnen inschakelen.

Na de veiling zal er een gebied blijven waar een bepaald deel van de 3.5GHz band niet gebruikt mag worden. In het theoretische geval dat alle 3 providers 100MHz krijgen betekent dat dat er 2 providers zijn die een stuk van 20 tot 40MHz niet mogen gebruiken in een cirkel rond Burum, veel kleiner dan de lijn Amsterdam-Zwolle die vroeger benoemd werd.

[ucsdcom]

T-Mobile is met de Ericsson ombouw begonnen om de 3.5GHz band uit te rollen en voor wat ik heb gezien lijkt het erop dat ze deze nieuwe band op elke site gaan toevoegen. Dat betekent dat je straks zelfs midden in het bos (mits je goed signaal hebt) ruim over een gigabit kan trekken. Wel maken ze wat variaties in de mimo setup (64x64, 32x32 of 8x8). Je gaat hier als gebruiker dus echt flink wat van merken. Ze hebben nu al zo'n 200 sites met apparatuur die klaar is voor deze band, wat ze na de veiling op afstand meteen kunnen inschakelen.
''''''''''

In het artikel staat:
"Met het nieuwe frequentieplan kunnen providers vanaf 1 december 3,5GHz-diensten aanbieden, maar of dit daadwerkelijk lukt, is onder meer afhankelijk van wanneer de veiling plaatsvindt."

zoals JK-5 al aangeeft en zoals ook na het toekennen van de 5G frequenties zichtbaar werd: de providers zijn al enige tijd aan het omzetten/ombouwen voor de nieuwe 5G frequenties. Vrij vlot na de toekenning kan de boel al live. En dat is voor de providers ook van groot belang: niet alleen krijgt 5G eindelijk de snelheidsverhoging die in Nederland helaas door de frequentie problemen telkens een belofte is gebleven die niet uit kwam. Ook komt er eindelijkhoogfrequent spectrum bij waarmee de capaciteit verhoogd wordt en een snel recent 5G toestel ook echt topsnelheden kan gaan bieden.

Daarnaast kan er dan gewerkt gaan worden aan de volgende stap: Nu hebben we 5G-NSA (non standalone, wat 4g nodigheeft). De volgende stap wordt 5G-SA (Standalone) waarbij die 4g basis wegvalt. Nog efficiënter en een nog grotere stap vooruit. De op te lossen uitdagingen daarvoor worden dan pas belangrijk voor de Nederlandse providers.

[neeecht]

Alleen T-Mobile is eind vorig jaar begonnen.

KPN heeft wel overal 3500 MHz antennes hangen of opstellingen waar het zo bij geplaatst kan worden, maar er hangt nog niets.

Vodafone heeft nog nergens een 3500 MHz setup (voorbereiding) hangen.
Maar met een simpel beugeltje kunnen ze zo op vele plekken een kleine 3500 MHz 64x64 antenne ophangen.

[Inkjet]

KPN heeft wel al veel sites met massive mimo antennes voor 2600 MHz TDD (B38). Dat is niet zo breed maar levert wel een wat beter bereik.

[neeecht]

Bereik is golflengte en vermogen. En antenne hoogte.

Massive Mimo antenne worden gebruikt voor capaciteit.

[Inkjet]

Natuurlijk, maar dat kan op bijvoorbeeld B38 ook. En daar is KPN al mee bezig. op 2600 heb je een (wat) beter bereik dan op 3500.

[Keypunchie]

Wat ga ik als gebruiker dan merken?

Laten we aannemen dat ik een high-end smartphone heb, met de meest geavanceerde modemchips.

Welke toepassing wordt er echt *merkbaar* anders of mogelijk?

Ben oprecht benieuwd, maar wel sceptisch. Nu heb ik namelijk al niet dat ik onderscheid kan maken tussen 4G of een beetje fatsoenlijke Wifi met dikke pijp erachter.

(nou heb ik niet echt die high-end, maar een paar jaar oude iphone, dus die is mogelijk de bottle-neck)

[jk-5]

Ik denk ook niet dat er voor ons als eindgebruiker nieuwe toepassingen mogelijk worden. De huidige netwerken zijn snel zat voor wat we willen. Alleen hebben de providers nu op bepaalde plekken best wel een uitdaging om de capaciteit te vergroten, omdat daar al de dikste opstellingen staan. Daarom: meer spectrum. Dit nieuwe 5G spectrum zal de capaciteit daardoor een flinke boost geven. En technieken als massive mimo en beamforming die hiermee worden ingezet zorgen dat de capaciteit nog beter wordt benut. Maar ik ben het met je eens, als individuele eindgebruiker zul je niet veel verschil vernemen.

[MarcoC]

Wat je met name gaat merken is dat in drukke gebieden de verbinding snel en stabiel blijft.

[dutchnltweaker]

Tnx voor je bijdrage @jk-5! Wie anders heeft zoveel info zoals jij .

Volgens de eerdere info die je vanuit het forum gaf klopt dat idd, maar wist niet dat de Ericsson vervanging gekoppeld was aan die frequentie. Wat zouden de theoretische snelheden kunnen worden van die configuraties? Op je website antennekaart.nl kan ik alleen de 4G configuraties berekenen.

[jk-5]

Voor 5G en TDD (dit is een TDD band) wordt het verhaal iets ingewikkelder. Maar uitgaande van 100MHz is een snelheid van zo'n 1.2Gbps realistisch naar je telefoon, uitgaande van 4 mimo layers. Maar hier zijn zo veel settings mogelijk dat dit in de praktijk erg kan verschillen. Vergeet ook niet dat naast deze 100MHz TDD carrier gerust nog het huidige FDD spectrum gebruikt kan worden, wat in totaal ook zo'n 80MHz is. Geeft een mooie boost aan de snelheid. Maar een heel concreet antwoord kan ik helaas niet geven om alle onzekerheden die hier in zitten.

[Reactie gewijzigd door jk-5 op 28 juli 2024 02:34]

[Marcel3X]

In de UK waar ik werk, heb ik een 5G unlimited sim en haal hier op bepaalde locaties glas snelheid, dus 1000 Down, UP rond de 100, maar heb ook al 1200 Down gezien...😝
Dit alles voor £20,- per maand

[Reactie gewijzigd door Marcel3X op 28 juli 2024 02:34]

[Inkjet]

Welk stukje van de band betreft het? Hoe groot is de cirkel?

[Kevinp]

Feest ja, een bedrijf wat voor veiligheid zorgt in Europa en wereldwijd weg gaat uit Nederland. Ik weet niet of een iets snellere verbinding dit verantwoord.

[FrankoNL]

Of je draait hem om:

Een bedrijf wat de vooruitgang in netwerktechnologie in de weg zit vertrekt naar een ander EU land om aldaar dezelfde werkzaamheden / taken te ontplooien.

Lijkt me dan een win-win. Zij geen last van eventuele interference en Nederland kan verder met de uitrol van 5g

[Kevinp]

Ik draai niks om. Die frequentie is in gebruik ten eerste voor onze eigen binnenlandse veiligheid (spionage) en voor veiligheid van boten ivm noodsignalen.

De technologie schrijft geen frequentie voor dat is een keuze en als je dus kiest voor vooruitgang op een manier die niet perse nodig is* ipv veiligheid. Waarbij de vooruitgang vooral een luxe product is tja dan is dat toch een keuze die IK niet gemaakt zou hebben.


*Je had bv de keuze kunnen maken om versnelt in te zetten op 6G wat er ook aan komt.

[FrankoNL]

Maar je doet nu net alsof door de komst van 5G op deze frequenties de diensten die jij beschrijft verdwijnen. Dat zou kwalijk zijn, dat ben ik met je eens. Dat is hier niet het geval, ze worden alleen van ergens anders vandaan verricht.

[Kevinp]

het verdwijnt ook uit Nederland. Dat vind ik op zich kwalijk genoeg.

Het lijkt gewoon of geld belangrijker is dan veiligheid.

[FrankoNL]

Ja maar dat is een aanname die jij maakt. Nergens blijkt uit dat door de verhuizing de veiligheid in het geding komt.

Waar baseer je dat dan op?

[Kevinp]

Dat zeg ik niet. Maar dat je zo'n bedrijf wat over veiligheid gaat weg duwt uit Nederland dat vind ik erg kwalijk.

En ja daarmee is dus voor mij voldoende om te zeggen dat geld hier een grote rol in speelt.

[YangWenli]

Griekenland gaat toch ook ooit over naar 5G? Ben benieuwd welke frequenties ze daar gaan gebruiken.

[Verwijderd]

Wat zit/zat er eigenlijk op 3,5ghz? Als ik het goed begrijp is Wifi 5ghz omdat het een harmonische frequentie van de "ouderwetse" 2.5ghz is, dus die was toch niet echt voor wat anders te gebruiken vanwege goedkope/slecht ontworpen 2.5ghz wifi/bluetooth apparatuur. Of is er nog heel veel frequentie-vastgoed onbenut en maakt het niet echt uit?

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 28 juli 2024 02:34]

[jk-5]

De 3.5GHz band wordt voornamelijk gebruikt voor satellietcommunicatie. Uit mijn hoofd is dit de S-band. Inmarsat doet hier noodcommunicatie voor schepen/vliegtuigen over, maar er zijn meer toepassingen in deze band. Europa-breed wordt deze band leeggemaakt om gebruik voor 5G mogelijk te maken.

[ChopperGunnerNL]

Ook wordt de 3,5/4GHz band veel gebruikt in de broadcast (televisie) wereld voor draadloze video van camera’s. 2,4GHz is te traag en 5GHz heeft een te kort bereik.

[valpa]

Hopelijk pakt Vodafone een paar goede frequenties. Ben onlangs overgestapt van T-Mobile (zeer goede dekking en hoge snelheden, maar die nare FUP van 10 GB per dag) naar Vodafone. Ik haal amper 800 kb/s upload en heb op te veel plekken slechts EDGE.

[dutchnltweaker]

Hopelijk pakt Vodafone een paar goede frequenties. Ben onlangs overgestapt van T-Mobile (zeer goede dekking en hoge snelheden, maar die nare FUP van 10 GB per dag) naar Vodafone. Ik haal amper 800 kb/s upload en heb op te veel plekken slechts EDGE.

Je weet dat je na die FUP GB aanvuller kan bestellen he?

Als de GB's uit je abonnement op zijn, sturen we je een sms. Daarna activeer je zo vaak je wilt gratis 2 GB-aanvullers. De eerste 2 GB-aanvuller kun je direct activeren, de volgende aanvullers pas als je bundel leeg is. Bij Go Unlimited is de GB-aanvuller natuurlijk gratis.

https://www.t-mobile.nl/go-unlimited

[valpa]

Je blijft bezig als je op locatie grote bestanden moet versturen

[jswinkels]

Ik kwam er vandaag achter dat KPN dat ook heeft. Ik was om 11 uur door mijn data heen (vast internet lag er thuis uit). Kreeg om 16.10 een sms dat mij daglimiet bereikt was en dat ik een sms moest sturen om 5gb te activeren.

Heb ik de halve dag onnodig op de hotspot van mijn dochter gedraaid.

[jeepeee]

Nee dat kun je niet aanpassen.
Ze luisteren naar nood berichten op die frequenties.

[TWKterry]

Inmarsat kan de sattelieten die deze dienst verzorgen moeilijk bereiken om even wat andere apparatuur te installeren :-)
Het hele verhaal is trouwens een beetje vaag, voortschrijdende technologie laat ons nu deze frequenties gebruiken. Maar Inmarsat verzorgd al minstens 30 jaar deze dienst, waarom dan niet de telefonie frequenties aangepast of deze generatie frequenties overgeslagen.
Zou mooi worden als we straks snelwegen af sluiten voor verkeer om zelfrijdende auto's te bevorderen.

[Verwijderd]

We hebben toch ook analoge tv en radio van de kabel gehaald om snellere digitale datatransmissies te kunnen doen? Daardoor zit je nu met dat gezeik dat providers daadwerkelijk weten hoeveel televisies je hebt en je per apparaat laten betalen. Dus als we naar de geschiedenis kijken zullen snelwegen inderdaad op een gegeven moment verplicht hands-off rijden zijn.

[GekkePrutser]

Zou mooi worden als we straks snelwegen af sluiten voor verkeer om zelfrijdende auto's te bevorderen.

Dat gaat uiteindelijk ook wel gebeuren. Zelfrijdende auto's kunnen veel efficienter zijn en veilig veel kortere afstand houden als ze geen rekening hoeven te houden met mensen. Er kunnen efficientere signaleringen toegepast worden (radiosignalen bijvoorbeeld), en een computer heeft bijna geen reactietijd nodig vergeleken met een mens. Daardoor kan je je wegennet dan veel beter inzetten en kunnen auto's in elkaars slipstream rijden om energie te besparen.

Lijkt me geweldig eigenlijk want al die weggegooide tijd heb je dan ook terug. Gewoon een beetje netflixen of gamen op weg naar huis (of werken...)

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 28 juli 2024 02:34]

[Snow_King]

Het zou mooi zijn als de overheid IPv6 verplicht zou stellen bij het gebruik van deze frequenties, net zoals in Frankrijk is gebeurd.

Dat zou voor Vodafone en T-Mobile net even dat laatste zetje zijn om op mobiel eindelijk IPv6 te activeren.

KPN heeft dit al gedaan op hun netwerk, nu de twee anderen nog.

[balken07]

Gaat Nederland met het veilen van deze frequenties dan ook eindelijk een stand-alone 5G netwerk krijgen? Is nu nog niet het geval, wat 5G naar mijn mening tot dusver overbodig maakt. Weet iemand dit?

[Inkjet]

Er wordt druk gewerkt aan de implementatie van de 5G corenetwerken.