Amazon maakt zijn Glow-projector beschikbaar voor iedereen in de Verenigde Staten. De projector is speciaal gericht op kinderen om te videobellen op een interactieve manier. De projector kost 300 dollar.

Amazon kondigde de Glow in september vorig jaar al aan en maakte toen een beperkt aantal van het videobelapparaat beschikbaar. Blijkbaar is er genoeg vraag naar de Amazon Glow, want deze komt nu officieel beschikbaar en kost 50 dollar meer dan de introductieprijs. Het is niet bekend of Glow ook buiten de VS wordt uitgebracht door Amazon.

De Amazon Glow is uitgerust met zowel een projector als een 8"-touchscreen. De projector is naar beneden gericht zodat er spelletjes en andere activiteiten op de ondergrond van de Glow kunnen worden geprojecteerd. De Glow registreert aanrakingen en bewegingen op de projectie en op die manier kunnen kinderen bijvoorbeeld een digitale tekening maken.

Op het touchscreen kan een videogesprek gestart worden, met bijvoorbeeld een ouder of ander familielid dat zich op afstand bevindt. Via een webcam boven het display kan het kind met de andere persoon communiceren, terwijl er een aflevering van een serie wordt gekeken via de projectie.

Het idee achter de Amazon Glow is dat kinderen tijdens het videobellen wat te doen hebben en daardoor langere tijd geïnteresseerd blijven in het gesprek. Hoewel we door de pandemie meer zijn gaan videobellen, zijn dit soort gesprekken met kinderen "een grote uitdaging" volgens Amazon Glow-manager Joerg Tewes. Door het interactieve element, zouden kinderen volgens Tewes langer "op hun plek blijven zitten".

Bij de Glow wordt een jaar Amazon Kids+ geleverd. Hiermee kan onder andere naar Disney-films worden gekeken en verschillende spelletjes worden gespeeld. Ook zijn er kinderboeken beschikbaar via de dienst op de Amazon Glow.

Intel en QuTech zijn er in geslaagd qubits in quantum dots te produceren door gebruik te maken van standaard halfgeleiderfabricage. De onderzoekers melden dat de opbrengst van bruikbare quantum dots hoog is en de eigenschappen goed.

De onderzoekers van Intel en QuTech melden met succes de halfgeleiderfabricage die voor de massaproductie van siliciumchips ingezet wordt, gebruikt te hebben voor de productie van qubits. De wetenschappers fabriceerden samples van quantum dots op een siliciumsubstraat met een productielijn van 300mm-wafers. De demonstratie van de Intel- en QuTech-onderzoekers opent mogelijk de weg naar de productie van qubits op grote schaal. Een quantumcomputer moet naar verwachtingen over grote hoeveelheden qubits beschikken om bruikbaar te zijn voor snel rekenwerk.

In totaal beschreven ze twintig wafers op basis van doorsnee 193nm-immersielithografie. Het team maakte zo reeksen van quantum dots met verschillende lengtes en transistors van verschillende groottes. Een enkele 300mm-wafer bevatte 82 dies met in totaal meer dan tienduizend qd-arrays.

De yield lag op 98 procent, waarmee de opbrengst van in principe bruikbare quantum dots hoog is. "Dat is in vergelijking met 50 procent op een goede dag in de cleanroom van onze universiteit", aldus Lieven Vandersypen van QuTech. Tot nu toe maakten onderzoekers gebruik van lithografie op basis van elektronenstralen, e-beams, voor de productie van silicium qubits. De yields zijn daarbij laag en de uniformiteit van de structuren is dat ook.

De qubits betroffen spins van elektronen die gevangen zitten in een silicium quantum dot. Zo'n qd-device is vergelijkbaar met een transistor, onder andere wat betreft lay-out en aansturing. Wetenschappers hebben daarom hoge verwachtingen van dit soort qubits als bouwsteen voor een toekomstige quantumcomputer.

"Het was alsof we eerst met kaligrafie schreven en we nu zijn overgestapt op een stencilmachine", zegt Anne-Marije Zwerver over het succes met de productie. De promovendus bij QuTech is een van de schrijvers van het artikel Qubits made by advanced semiconductor manufacturing dat Nature Electronics dinsdag publiceerde.

Het is niet de eerste keer dat QuTech, een samenwerkingsverband van de TU Delft en TNO, qubits met behulp van halfgeleidertechnologie maakt. Vorig jaar meldde het instituut een quantumprocessor met vier qubits met silicium als substraat en de qubits in germanium gemaakt te hebben.

De Europese Rekenkamer heeft onderzoek gedaan naar de paraatheid van Europese instellingen tegen cyberaanvallen en concludeert dat deze onvoldoende is. Volgens de Rekenkamer moet er nauwer worden samengewerkt tussen verschillende autoriteiten om de veiligheid te waarborgen.

De Europese Rekenkamer publiceert een nieuw rapport waarin het stevige conclusies trekt over het 'paraatheidsniveau' van EU-organen. Volgens de Rekenkamer hebben de bestuurlijke organen van de EU hun cyberveiligheid niet op orde en moeten er snel nieuwe regels komen voor de instituten. De Europese Rekenkamer adviseert de Europese Commissie om bindende regels op te stellen voor EU-organen als het gaat om cyberveiligheid.

Volgens het rapport van de Rekenkamer zijn het aantal aanvallen meer dan vertienvoudigd sinds 2018. In de afgelopen twee jaar zouden in elk geval tweeëntwintig instellingen zijn getroffen door een aanval. In sommige gevallen duurde het soms weken of zelfs maanden voor alles weer naar behoren werkte. Als voorbeeld noemt de Rekenkamer de aanval op het Europees Geneesmiddelenbureau die begin 2021 plaatsvond.

In het onderzoek zijn vijfenzestig instellingen bevraagd over hun beleid omtrent cybersecurity. Zo is er onder andere gevraagd naar welke maatregelen er worden genomen om het bewustzijn over cyberveiligheid te vergroten. Daaruit bleek onder andere dat minder dan een derde van de organisaties speciale trainingen heeft voor IT-managers die systemen beheren met gevoelige informatie.

De organisaties is ook gevraagd wat de voornaamste drempels zijn bij het invoeren van betere cybersecuritymaatregelen. Het vinden van bekwaam personeel wordt als belangrijkste drempel genoemd. Ook speelt een beperkt budget mee. Het hele rapport is terug te lezen op de website van de Europese Rekenkamer.

De aankomende mobiele Diablo-game is verschenen in de App Store voor iOS en iPadOS. De game is nog niet beschikbaar, maar geïnteresseerden kunnen zich vast registreren voor de game. In de App Store wordt ook al een releasedatum getoond, maar deze blijkt niet te kloppen.

Blizzard heeft Diablo Immortal vast een plek gegeven in de App Store. De aankondiging is het eerste nieuws over de release van de game sinds de ontwikkelaar bekendmaakte dat de game voorlopig is uitgesteld.

In de App Store is te zien dat de game wordt verwacht op 30 juni 2022, maar dit blijkt niet de definitieve releasedatum te zijn voor de game. De game zou volgens het eerdere bericht in de eerste helft van 2022 verschijnen, wat betekent dat de game dus uiterlijk 30 juni verschijnt. Het kan ook zo zijn dat de game eerder verschijnt.

Tegenover IGN heeft Blizzard inmiddels laten weten dat het inderdaad om een placeholder-datum gaat. Volgens de ontwikkelaar "is 30 juni niet die officiële releasedatum van Diablo Immortal". De releasedatum wordt op een later moment bekendgemaakt.

Diablo Immortal werd in 2018 al aangekondigd. Het gaat om een smartphone-game die free-to-play wordt. De game heeft al verschillende testrondes gehad op Android, maar is nog niet officieel beschikbaar.

HP kondigt een overname aan van fabrikant Poly. Met de overname wil HP klanten beter kunnen bedienen met apparatuur die hybride werken mogelijk maakt. Met de deal is 3,3 miljard dollar gemoeid.

Poly maakt de verkoop aan HP zelf bekend in een persbericht. Het is niet duidelijk of Poly als apart merk blijft bestaan of volledig opgaat in HP. Al geeft de CEO van HP Enrique Lores in een verklaring aan dat door de nieuwe samenwerking tussen HP en het team van Poly er aan een 'sterker HP' gewerkt kan worden. De twee bedrijven willen de deal voor het einde van 2022 rond hebben.

Fabrikant Poly stond tot een paar jaar terug bekend als Plantronics en Polycom. Het bedrijf verkoopt voornamelijk apparatuur die wordt gebruikt voor videobellen, zoals bijvoorbeeld headsets en bluetooth-oortjes. HP wil de producten van Poly in de toekomst gaan bundelen met producten en services van HP zelf.

In 2018 was er ook al sprake van een mogelijke verkoop van Plantronics. Logitech zou toen interesse hebben getoond in het bedrijf. Die deal ging uiteindelijk niet door.

Nintendo heeft de sequel van The Legend of Zelda: Breath of the Wild uitgesteld naar de lente van 2023. De game stond in de planning voor 2022, maar had nog geen concrete releasedatum. Het spel verschijnt voor de Nintendo Switch.

"We hebben eerder aangekondigd dat we mikken op een release in 2022 voor dit spel", vertelt Zelda-producer Eiji Aonuma in een korte videoupdate. "We hebben echter besloten om onze ontwikkelingstijd een beetje te verlengen en onze release te wijzigen naar het voorjaar van 2023." Het bedrijf biedt zijn excuses aan voor de vertraging.

Nintendo kondigde de nog titelloze Breath of the Wild-sequel tijdens de E3 in 2019 aan. Het bedrijf toonde toen een korte, duistere teasertrailer. Vorig jaar toonde het bedrijf de eerste gameplaybeelden van het spel. Aonuma vertelt dat de nieuwe game niet alleen op de grond plaatsvindt, maar ook in de lucht boven Hyrule. Dat is iets waar de gameplaytrailer van vorig jaar al op wees. Aonuma zegt verder dat de wereld 'verder dan dat' gaat, maar treedt daarbij niet in detail.

De vorige grote Zelda-game was de originele Breath of the Wild, die in 2017 verscheen voor de Nintendo Switch en Wii U. Dat spel werd goed ontvangen en heeft onder meer een score van 97 op Metacritic. Het bedrijf kwam in de tussentijd nog met een remake van The Legend of Zelda: Link's Awakening voor de Switch.

Facebook-moederbedrijf Meta lijkt voorlopig toch geen datacenter te bouwen in Zeewolde. De techgigant laat weten de plannen hiervoor te pauzeren. De nationale en lokale politiek is kritisch over de komst van het datacenter.

"Gezien de huidige omstandigheden hebben we besloten om onze ontwikkelingen in Zeewolde te pauzeren", vertelt Meta in een verklaring. Een woordvoerder van het bedrijf geeft aan dat het wel 'nauw blijft samenwerken' met de gemeente Zeewolde om vervolgstappen te bepalen. "Omdat we een goede buur willen zijn, hebben we vanaf dag een benadrukt dat een goede match tussen ons project en de mensen in Zeewolde het belangrijkste criterium is bij onze plannen", zegt het bedrijf in de verklaring.

Meta claimt daarbij dat het bedrijf in 2019 'door de lokale, provinciale en nationale overheid is uitgenodigd' om een datacenterinvestering in Nederland te overwegen, in het bijzonder in Zeewolde. "Sindsdien heeft Meta een sterke samenwerking voor ogen, met banen en maatschappelijke voordelen voor de regio", zo stelt de techgigant.

In 2020 werd al bekend dat een Amerikaans techbedrijf plannen had voor een datacenter in Zeewolde, en eind vorig jaar bleek dat Meta daarvoor de opdrachtgever was. Het bestemmingsplan werd in december goedgekeurd door de gemeenteraad, maar daarmee was de komst nog niet volledig zeker. Zo moest het Rijksvastgoedbedrijf nog grond verkopen aan Meta om de plannen af te ronden. Dat is nog niet gebeurd.

De lokale politiek uitte zich al kritisch over de plannen. Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen medio maart waren de tegenstanders van het datacenter bovendien de grote winnaars. Leefbaar Zeewolde, dat tegen de komst van het datacenter was, behaalde in zijn eentje een meerderheid in de gemeenteraad. Ook de landelijke politiek is kritisch over de plannen. De Eerste Kamer riep de regering deze maand op om de komst tegen te houden. De Tweede Kamer deed vandaag hetzelfde, schrijft het AD. Ook minister De Jonge van Ruimtelijke Ordening gaf aan dat hij van de datacenterplannen af wil.

Xiaomi brengt zijn eerder aangekondigde Redmi Note 11-toestellen op 6 april uit in Nederland, met adviesprijzen vanaf 229 euro. Daarnaast kondigt het bedrijf een Note 11 Pro+ 5G-smartphone met 120W-snelladen aan. Dat toestel komt beschikbaar vanaf 399 euro.

Xiaomi voorziet de Redmi Note 11 Pro+ 5G van een MediaTek Dimensity 920-soc, die wordt geproduceerd op TSMC's 6nm-node. De telefoon wordt geleverd met 6 of 8GB geheugen en 128 of 256GB opslag. Hij beschikt over een 4500mAh-accu met ondersteuning voor 120W-snelladen. Het toestel heeft verder een 6,67"-amoledscherm met een refreshrate van 120Hz.

Aan de achterkant van het toestel zitten een 108-megapixelcamera, een ultragroothoeklens met 8-megapixelsensor en een macrocamera van 2 megapixel. De selfiecamera van 16 megapixel is daarbij verwerkt in een gat in het scherm. De telefoon krijgt een adviesprijs vanaf 399 euro voor het model met 6GB geheugen en 128GB opslag.

Xiaomi brengt daarnaast zijn eerder aangekondigde Redmi Note 11-serie op 6 april officieel uit in Nederland. Die serie bestaat onder meer uit een Note 11 Pro 5G, die ook beschikt over een 6,67"-amoledscherm met een refreshrate van 120Hz. Dat toestel beschikt daarnaast over een Qualcomm Snapdragon 695-soc met 6 of 8GB geheugen en 64 of 128GB opslag. Xiaomi voorziet de Note 11 Pro 5G verder van een 5000mAh-accu met ondersteuning voor 67W-snelladen. Deze telefoon krijgt een adviesprijs vanaf 369 euro.

Xiaomi komt ook met een Note 11 Pro, die eveneens beschikt over een 6,67"-amoledscherm op 120Hz, maar de Snapdragon 695-soc inruilt voor een MediaTek Helio G96 en geen 5G ondersteunt. Dat toestel beschikt daarnaast over een extra dieptesensor van 2 megapixel, naast de primaire 108-megapixelcamera, ultragroothoekcamera en macrocamera van de 5G-variant. De verdere specificaties van het toestel zijn hetzelfde als die van de 5G-variant. De Redmi Note 11 Pro krijgt een adviesprijs vanaf 349 euro.

Bovendien introduceert Xiaomi een Redmi Note 11S, met een 6,43"-amoledscherm op 90Hz en een MediaTek Helio G94. De 5000mAh-accu ondersteunt daarbij 33W-snelladen. Verder zijn de specificaties gelijk aan die van de Redmi Note 11 Pro. De Redmi Note 11S komt beschikbaar vanaf 279 euro. De 'gewone' Redmi Note 11 krijgt tot slot een Snapdragon 680-soc van Qualcomm en een primaire 50-megapixelcamera. Dat toestel komt beschikbaar in varianten met 4 of 6GB geheugen en 64 of 128GB opslag en krijgt een adviesprijs vanaf 229 euro.

De Xiaomi Redmi Note 11 Pro 5G

De Xiaomi Redmi Note 11 (links) en Redmi Note 11S

Het wordt vanaf eind mei dit jaar in Nederland verboden om nepreviews bij webshops te plaatsen. De Eerste Kamer heeft een wetsvoorstel goedgekeurd waarmee die wet officieel van kracht wordt. Het gaat om een Europese consumentenbeschermingsrichtlijn.

De wet gaat vanaf 28 mei dit jaar in. Het gaat om een wet op initiatief van ministers Micky Adriaansens van Economische Zaken en Franc Weerwind van Rechtsbescherming. De wet moet consumenten online beter beschermen tegen oplichting. Concreet regelt de wet dat handelaren beoordelingen van klanten 'vooraf op echtheid moeten controleren' voordat die geplaatst worden. Verkopers moeten ook ergens op hun webshop duidelijk maken of ze dat controleren en op welke manier ze dat doen. Er komt ook een verbod op het inkopen van nepreviews.

De wet schrijft daarnaast voor dat webwinkels en shoppingplatforms openheid geven over wanneer klanten een gepersonaliseerd aanbod krijgen, en wie verantwoordelijk is voor het leveren van de producten en het retourbeleid. De wet komt voort uit een Europese richtlijn om consumenten online beter te beschermen. Die schrijft voor dat lidstaten vanaf 22 mei een wet moeten hebben doorgevoerd, maar in Nederland wordt dat dus later.

De Autoriteit Consument en Markt gaat de wet handhaven. Bij een overtreding kan een bedrijf een boete van maximaal vier procent van de omzet in het land van overtreding krijgen. De marktautoriteit kan samenwerken met andere Europese instanties.

Nvidia heeft zijn GeForce RTX 3090 Ti officieel uitgebracht. Deze videokaart krijgt sneller geheugen en iets meer CUDA-cores dan de huidige RTX 3090. De gpu krijgt daarnaast een nieuwe PCIe-stroomconnector, een tdp van 450W en een adviesprijs van 2249 euro.

De Nvidia GeForce RTX 3090 Ti beschikt over een volledig ingeschakelde GA102-gpu, met 10.752 CUDA-cores. Ook het aantal Tensor- en RT-kernen is iets opgeschroefd, respectievelijk naar 336 en 84. Daarnaast beschikt de RTX 3090 Ti over 24GB aan GDDR6X-geheugen met 21Gbit/s-modules. In combinatie met een 384bit-geheugenbus levert dat een totale geheugenbandbreedte van 1008GB/s op, tegenover de 936GB/s van de huidige RTX 3090.

Mede door dat snellere geheugen is de tdp van de RTX 3090 Ti opgeschroefd naar 450W. Dat is 100W hoger dan zijn voorganger. In ieder geval de RTX 3090 Ti Founders Edition krijgt daarom een nieuwe PCIe Gen5-aansluiting. Deze zestienpinsconnector kan tot 600W aan vermogen leveren. Er is slechts een beperkt aantal voedingen die zo'n aansluiting bieden. Nvidia levert daarom een adapter mee die de connector omzet naar achtpinsaansluitingen. De Founders Edition behoudt verder het tripleslotontwerp, hoewel er ook al aangepaste varianten zijn verschenen die vier slots innemen.

De Nvidia GeForce RTX 3090 Ti gaat op 29 maart in de verkoop. Nvidia geeft zijn eigen Founders Edition een adviesprijs van 2249 euro. Aangepaste varianten zullen vermoedelijk meer kosten. De adviesprijs is een stuk hoger dan die van de vergelijkbare RTX 3090, die bij introductie 1549 euro bedroeg. Die adviesprijs is onlangs echter verhoogd naar 1649 euro.

Nvidia kondigde de komst van een RTX 3090 Ti eerder al aan, hoewel het destijds weinig informatie deelde. Het bedrijf bevestigde tijdens de CES in januari dat de videokaart sneller zou zijn, maar deelde verder geen details. Het bedrijf zei toen dat het de videokaart in januari officieel zou aankondigen, maar deed dat vervolgens niet. Nvidia heeft niet officieel gereageerd op dat uitstel.

Sony heeft drie vormen van abonnementsdienst PlayStation Plus gepresenteerd. Het abonnement komt in drie varianten: Essential, Extra en Premium, die 8,99, 13,99 en 16,99 euro kosten. Met het Extra-pakket kunnen spelers 400 PS4- en PS5-games downloaden.

De nieuwe abonnementen zijn vanaf juni te gebruiken, zegt Sony. Het bedrijf behoudt PlayStation Plus zoals dat nu bestaat, maar hernoemt dat naar PlayStation plus Essential. Spelers krijgen daarbij nog steeds twee gratis games per maand, cloudopslag voor savegames en online multiplayer. Ook de prijs van dat abonnement blijft met 8,99 euro hetzelfde.

Daarnaast komen er twee nieuwe abonnementen beschikbaar: PlayStation plus Extra en Plus Premium. Met Extra kunnen spelers games downloaden. Dat kan uit een selectie van 400 PS4- en PS5-spellen, zegt het bedrijf. Sony maakt nog niet bekend welke games daar allemaal bij zitten, maar spreekt over enkele relatief recente games. Het bedrijf noemt in ieder geval Death Stranding, God of War, Spider-Man, Spider-Man: Miles Morales, Mortal Kombat 11 en Returnal. Het Extra-abonnement kost 13,99 euro per maand of 100 euro per jaar.

Er komt ook een PS Plus Premium-abonnement beschikbaar voor 16,99 euro per maand of 119,99 per jaar. Daarmee kunnen spelers ook 340 games voor de PlayStation 3 streamen. Daarnaast komt er een 'catalogus van geliefde klassiekers' beschikbaar voor zowel streaming als downloads van games voor de originele PlayStation, de PS2 en de PSP. Verder is het mogelijk om trialversies te spelen om te kijken of een game voldoet aan de verwachtingen van spelers.

Het bestaande PlayStation Now-pakket verdwijnt. Gebruikers daarvan worden automatisch overgezet naar een Premium-abonnement zonder extra kosten.

Het was al langer bekend dat Sony aan een abonnementsmodel werkt voor de PlayStation. Eerder deze week kwamen details daarover al naar buiten. De Europese prijzen waren toen nog niet bekend. Met het abonnement hoopt Sony een tegenhanger te maken van Microsofts Game Pass voor de Xbox.

Amazon Games heeft een grote update voor mmo-game New World uitgebracht. Deze patch voegt onder meer nieuwe quests toe, die de afsluiting van het hoofdverhaal vormen. Ook krijgt het spel een nieuw wapen en verschillende andere aanpassingen.

Amazon introduceert deze nieuwe content in de Heart of Madness-update. De verhaallijn van New World wordt afgesloten met een nieuwe quest: The Heart of the Tempest. Onderdeel van de laatste quests is een Tempest's Heart-expeditie, waarin spelers worden geconfronteerd met de antagonist van New World. Deze expeditie is bedoeld voor vijf personen en wordt aangeraden voor spelers met een personage van level 60 en een gearscore tussen de 550 en 570.

Verder introduceert Amazon Games de Blunderbuss, een nieuw vuurwapen dat is bedoeld voor de korte tot middellange afstand. De Blunderbuss schaalt met de strength- en intelligence-vaardigheden, waarmee hij geschikt is voor bruiser- of mage-builds. Het nieuwe wapen beschikt over twee mastery trees. Een daarvan is gericht op korteafstandsgevechten en de andere is bedoeld voor het aanrichten van area-of-effect-schade.

De nieuwe update brengt verschillende andere verbeteringen met zich mee. De opslagbonus van chests is verdubbeld en spelers kunnen voortaan gratis items verplaatsen tussen hun opslag in verschillende territoria. Er zijn ook nieuwe unieke vijanden toegevoegd en ieder territorium krijgt twee verzamelbare schilderijen. Verder spreekt Amazon nog over een groot aantal bugfixes en updates, bijvoorbeeld voor de AI van vijanden en de interface.

Het is voor de Nederlandse politie moeilijk om hostingproviders strafrechtelijk te vervolgen als ze illegaal materiaal hosten. De politie zet daarom voornamelijk in op samenwerking met de sector om resellers op de platforms van hostingproviders te weren, zegt minister Yeşilgöz van Justitie.

Hostingproviders kunnen onder de Europese wet niet aansprakelijk worden gesteld voor het gedrag van hun klanten. Daarom is het moeilijk om de providers strafrechtelijk te vervolgen als blijkt dat die illegaal materiaal hosten of fungeren als command-and-control-servers voor malware- of phishingcampagnes. Dat schrijft minister Dilan Yeşilgöz van Justitie en Veiligheid in een brief aan de Tweede Kamer. Ze beantwoordt in die brief vragen van VVD-Kamerlid Queeny Rajkowski. Die wilde weten in welke mate Nederlandse hostingbedrijven worden aangepakt als buitenlandse klanten die misbruiken.

Volgens Yeşilgöz worden dergelijke overtredingen vooral uitgevoerd door klanten van resellers. Dat zijn bedrijven die serverruimte inkopen bij de Nederlandse hosters om ze vervolgens weer aan klanten verder te verhuren. Die hostingproviders zijn bekend. "Op basis van openbaar toegankelijke informatie, zoals bepaalde internetfora, heeft de politie een lijst opgesteld van resellers die vaak laten doorschemeren of openlijk toegeven dat zij diensten leveren aan criminelen", zegt Yeşilgöz. Die lijst deelt de politie met de brancheorganisatie van hostingproviders, die vervolgens zelf kunnen bepalen of ze de resellers aannemen als klant.

Als hostingproviders 'redelijkerwijs doen wat van hen gevergd kan worden' om illegaal materiaal ontoegankelijk te maken, kan zo'n provider niet worden vervolgd. Die aanpak is niet volledig, erkent Yeşilgöz. "Het voorkomt niet dat een hostingprovider opnieuw (dezelfde) klanten toelaat die wederrechtelijk materiaal plaatsen op de servers van de hostingproviders."

Het probleem rondom Nederlandse hostingproviders is al jaren bekend. Onlangs concludeerde onderzoeksplatform Pointer dat veel buitenlandse aanbieders van illegaal materiaal gebruikmaken van Nederlandse serverinfrastructuur. Yeşilgöz' voorganger Ferd Grapperhaus had zijn pijlen ook gericht op zulke hostingbedrijven. Hij publiceerde een zwarte lijst met providers die volgens hem te traag optraden tegen het hosten van kindermisbruikmateriaal.

Het Duitse spywarebedrijf FinFisher is failliet. Het leverde de spionagesoftware genaamd FinSpy aan overheden. Die gebruikten dat voor het opsporen van criminelen, maar het bedrijf bleek de spyware ook te verkopen aan autoritaire regimes die er activisten of journalisten mee volgden.

Het bedrijf zou al sinds februari een faillissementstraject in zijn gegaan, zegt curator Jaffé Rechtsanwälte Insolvenzverwalter tegen Bloomberg. Er zou inmiddels niemand meer in dienst zijn bij het Brits-Duitse FinFisher GmbH, dat is gevestigd in München. Ook zou het pand niet meer in gebruik zijn en er zou 'geen perspectief zijn om de zaken voort te zetten', zegt de curator. FinFisher wil het nieuws zelf niet bevestigen.

FinFisher verkocht spyware aan overheden. Het bedrijf kwam voor het eerst grootschalig in het nieuws rond 2011. Toen bleek dat de Egyptische overheid de spyware inzette tijdens de Arabische Lente om dissidenten en activisten op te sporen. Later bleek dat ook andere autoritaire landen, zoals Turkije, de spyware gebruikten om telefoons en computers van overheidscritici af te luisteren. Naar aanleiding van dat laatste nieuws deden verschillende mensenrechtenorganisaties aangifte tegen het bedrijf. Dat onderzoek loopt nog steeds en lijkt los te staan van het faillissement.

Ook in Nederland zou de software zijn gebruikt. In 2014 ontdekte een beveiligingsonderzoeker dat de politie minstens twee actieve licenties had op FinSpy en FinSpy Mobile. De politie heeft het gebruik nooit bevestigd.

Samsung heeft de adviesprijzen van zijn televisieline-up voor 2022 bekendgemaakt. Het bedrijf brengt onder andere nieuwe Neo QLED-televisies met miniledbacklight uit. Het goedkoopste model daarvan krijgt een 43"-paneel met 4k-resolutie en kost 1499 euro.

Samsung deelt onder meer de adviesprijzen voor zijn Neo QLED 8K-serie met miniledbacklight. Die televisies krijgen een 8k-resolutie, zoals de naam doet vermoeden. Samsung brengt de Neo QLED 8K-televisies uit in varianten van 65" tot 85" en met verkoopprijzen die lopen tussen de 3999 en 9999 euro.

De Neo QLED 4K-serie komt beschikbaar in beeldformaten van 43" tot 85". De adviesprijzen in die serie liggen tussen de 1499 en 5999 euro, afhankelijk van het model en het schermdiagonaal. Bepaalde Neo QLED 4K-varianten krijgen daarbij een 144Hz-refreshrate. Modellen in de lager gepositioneerde QN85B-serie en de Neo QLED 8K-televisies krijgen een 120Hz-refreshrate.

Samsung schrijft in een persbericht dat de nieuwe televisies 'vanaf nu beschikbaar zijn in Nederland'. De Neo QLED 4K-televisies zijn inmiddels dan ook beschikbaar op de website van Samsung; de nieuwe Neo QLED 8K-modellen zijn op het moment van schrijven niet leverbaar.

De fabrikant brengt verder nieuwe QLED 4K-, Crystal UHD- en Lifestyle TV-televisies met lcd-panelen uit en deelt daarvoor ook adviesprijzen. Nieuwe QLED 4K-televisies gaan 899 tot 3999 euro kosten, terwijl er Crystal UHD-televisies beschikbaar komen tussen de 649 en 2499 euro.

Het bedrijf introduceert verder nieuwe versies van The Frame met een mat scherm, die weer lijken op een schilderij en beschikbaar komen in varianten van 32" tot 85", met prijzen tussen de 699 en 4699 euro. Ook de Sero, die gekanteld kan worden naar portretmodus, krijgt een nieuw model dat 1599 euro gaat kosten. The Serif komt dit jaar beschikbaar in beeldformaten van 43" tot en met 65", met adviesprijzen van 1199 tot 1999 euro. Een nieuwe The Freestyle-projector met maximaal een diagonaal van 100" gaat 999 euro kosten.

Enkele 2022-televisies van Samsung

Apple heeft zondag een nieuw voorstel gedaan voor hoe in-app betalingen in datingapps zouden moeten gaan werken in Nederland. Toezichthouder ACM gaat het beoordelen. Het is een nieuwe stap en toont aan dat er beweging zit in de markt voor betalingen binnen apps.

De inhoud van het nieuwe voorstel is onbekend. Apple heeft er niets over gezegd en de ACM blijft er vaag over. "De ACM is positief over de stap die Apple nu zet. Het aangepaste voorstel moet leiden tot definitieve voorwaarden voor datingappaanbieders die gebruik willen maken van de App Store", aldus de toezichthouder. Het valt op dat de ACM het voorstel 'positief' noemt, al blijkt duidelijk uit de tekst dat ook bij de ACM nog niet alle details bekend zijn. Het 'voorstel voor de definitieve voorwaarden' is nog niet binnen, zo zegt de toezichthouder.

De volgende stap is dat de ACM het voorstel gaat voorleggen aan aanbieders van datingapps om te horen of dit nu eerlijk en makkelijk uitvoerbaar is. Daarna zal de toezichthouder beoordelen of het voldoet aan de eisen. Dat is een gebruikelijke route. De aanbieders van datingapps dienden immers de klachten in. Zij kunnen vanuit hun standpunt zeggen of de gestelde voorwaarden in orde zijn. Het is niet zo dat zij het voor het zeggen hebben, want uiteindelijk beslist de toezichthouder.

Als de nieuwe voorwaarden in orde zijn, zal Apple de zelf opgestelde regels gaan invoeren. Ontwikkelaars van datingdiensten kunnen dan onder die voorwaarden alternatieve betaalsystemen toevoegen aan hun apps. Dat gebeurt dan vermoedelijk snel, want eigenlijk verliep de deadline daarvoor al in januari.

Als de ACM niet akkoord is, dan kan een nieuwe, hogere last onder dwangsom worden opgelegd. Andere middelen heeft de Nederlandse toezichthouder niet. De dwangsom van nu in totaal 50 miljoen euro is voor de ACM al fors. Miljardenbedragen zijn meestal voorbehouden aan grotere overheden, zoals de Europese Commissie. Het is onbekend hoe hoog de last onder dwangsom kan oplopen. Maatregelen als een verkoopverbod voor iPhones zitten er niet in.

Een kleine geschiedenis

De nieuwe stappen volgen nu de ACM de maximale dwangsom van 50 miljoen euro heeft opgelegd. Dat gebeurde in tien stappen, elk met een week ertussen sinds januari. Apple heeft in die tijd diverse voorstellen gedaan om aan de regels te voldoen, maar die gingen volgens de ACM niet ver genoeg.

We gaan even terug, want hoe begon dit ook alweer? De Nederlandse toezichthouder ACM is al een paar jaar bezig met het onderzoek naar downloadwinkels. De toezichthouder heeft daarbij vooral aandacht voor de Google Play Store en Apple App Store. Het onderzoek richt zich op machtsmisbruik. Beide downloadwinkels hebben een machtspositie in de markt voor apps en de vraag is of ze daar misbruik van maken.

De eerste resultaten van dat onderzoek kwamen vlak voor kerst vorig jaar online. Dat ging over hoe je kunt betalen in iOS-apps; dat kan alleen via de betaaldienst van Apple die ontwikkelaars moeten gebruiken voor in-app aankopen, tenminste: dat moet bij het aanbieden van digitale diensten en producten. Voor analoge producten als boeken, taxiritten en concertkaarten hoeft dat niet.

Er waren een paar opvallende aspecten aan dat bericht. Ten eerste hoe specifiek het was: Apple moest alternatieve betaalsystemen toestaan, maar alléén voor datingapps. Waarom zou je denken? De ACM zei daarover dat datingappaanbieders de meeste last ervaren van deze voorwaarden. Hier waren ook de meeste klachten vandaan gekomen, zegt de woordvoerder. Daarom heeft de ACM eerst naar deze aanbieders gekeken. Of er later naar andere appaanbieders wordt gekeken, is niet duidelijk. "We gaan eerst kijken hoe dit gaat", aldus de woordvoerder. Dat sluit dus niet uit dat de ACM dit ook gaat eisen voor meer soorten apps.

Makkelijk zal dat niet gaan. Een beslissing als deze komt volgens de ACM voort uit een onderzoek en voordat de toezichthouder iets kan afdwingen, zal er dus nieuw onderzoek moeten komen dat zich richt op meerdere soorten apps en de afweging maakt hoeveel schade apps in het algemeen ondervinden van de verplichting om Apples betaalsysteem te gebruiken.

Dan het tweede dat opviel: bij die publicatie vlak voor kerst bleek dat de ACM en Apple al samen voor de rechter hadden gestaan over dit onderwerp. Dat was te zien aan het woord '[geschorst]', dat her en der in de tekst stond. Dat heeft te maken met een uitspraak van de Rechtbank Rotterdam, die oordeelde dat de ACM sommige informatie niet naar buiten mocht brengen.

Dat kan gaan over diverse informatie, maar vermoedelijk gaat het daarbij over hoeveel Apple in rekening mag of moet brengen voor het gebruik van het betaalsysteem: in het voorstel van Apple betalen ontwikkelaars in plaats van 30 procent commissie 27 procent commissie bij gebruik van een ander betaalsysteem. Die korting van 3 procentpunt is vermoedelijk niet eens afdoende om de kosten van een ander betaalsysteem te dekken.

Update, 13:50: Tweaker lenwar deed een proefberekening met iDeal en creditcard via Mollie om te kijken wat het de ontwikkelaar zou opleveren. Hij kwam hier op uit. Bij grote bedragen is het gunstig voor ontwikkelaars, maar bij kleinere bedragen - en de meeste in-app betalingen zijn kleinere bedragen - houdt de ontwikkelaar minder over.

Apple is duidelijk niet onder de indruk van de last onder dwangsom. Die 50 miljoen euro is dan ook wisselgeld. Ter vergelijking: de jaaromzet van Apple was bij de laatste jaarcijfers omgerekend in totaal ongeveer 335 miljard euro. De hele last onder dwangsom verdient de fabrikant in nauwelijks anderhalf uur bij elkaar. Zelfs als je uitgaat van het netto inkomen van Apple, duurt het bij elkaar sparen van het hele bedrag een uur of vijf.

In veel landen onder de loep

De ACM trekt nu de aandacht met deze maatregelen, maar het is zeker niet de enige toezichthouder die aanstoot neemt aan Apples gedrag op de markt. Het belangrijkste voorbeeld is Zuid-Korea, dat downloadwinkels bij wet heeft verplicht om meerdere betaalsystemen toe te staan in apps. Google en Apple zijn momenteel in overleg met de Zuid-Koreaanse overheid over de implementatie.

Daarbij is het duidelijk dat Apple het in Nederland getoonde template in andere landen ook wil inzetten. Het dient de doelen van de iPhone-maker, want het maakt alternatieve betaalsystemen in apps mogelijk, maar ook onaantrekkelijk. Het is lastig, het kost ontwikkelaars tijd en moeite en onderstreept daardoor de aantrekkelijkheid van Apples betaalsysteem.

Nederland en Zuid-Korea zijn in dit geval vergelijkbaar, omdat het de eerste landen zijn waar Apple en Google met de billen bloot moeten. Rusland was ook volop bezig met regels rond downloadwinkels, maar de sancties als gevolg van het starten van een oorlog met een invasie in Oekraïne hebben zich snel laten gelden, want apps kopen kan niet meer in Rusland, in elk geval niet in de Play Store en ook in de App Store zijn betalingen lastiger geworden.

In India kijkt de toezichthouder ook naar de mogelijkheden om de App Store en Apple Pay te ontkoppelen, maar wat het meest in het oog springt is de komende wetgeving in de Verenigde Staten. De Open Apps Market Act is al goedgekeurd door de commissie van de Amerikaanse Senaat.

De kans dat de wetgeving erdoor komt, is groot. Terwijl de Amerikaanse Republikeinen en Democraten het over veel oneens zijn, zijn beide partijen het wel eens over deze regels. Alleen vertegenwoordigers met grote belangen bij Google en Apple zijn tegen.

Die wet verbiedt Apple en Google specifiek ontwikkelaars te verplichten om het eigen betaalsysteem te gebruiken of zelfs maar om voordeeltjes te geven als zij het eigen betaalsysteem gebruiken. Als deze wet er op die manier doorheen komt, moeten Apple en Google dus in alle apps andere betaalsystemen toestaan.

Ook in Europa is er regelgeving op komst die dit regelt. De Digital Markets Act, die regels oplegt aan een poortwachter, specificeert het zo: "Een poortwachter moet zakelijke gebruikers en aanbieders van ondersteunende diensten toegang geven tot en interoperabiliteit bieden met het besturingssysteem en dezelfde hardware- of softwarefuncties beschikbaar stellen die de poortwachter bij eigen diensten gebruikt." Elders in de Digital Markets Act staat dat betaalsystemen vallen onder de genoemde 'ondersteunende diensten'.

Google voelt de druk inmiddels ook en is overstag gegaan. Als experiment mag Spotify de betalingswijze van Google Pay en een eigen methode van afrekenen naast elkaar in de eigen app gaan gebruiken. Nu is het alleen mogelijk om via de website van Spotify te betalen in de app. Het lijkt een opmaat naar het toestaan van meerdere betaalmethodes binnen apps, waarvan Google Pay er een is.

De strijd in Nederland tussen de ACM en Apple is maar een kleine slag tussen verkenners op de grote Stratego-borden van Apple en Google. Het is wel een van de meest vooruitgeschoven stukken op het bord en het is duidelijk dat de ACM niet zomaar zal opgeven. Het lijkt inmiddels geen kwestie meer of Apple en Google dit potje Stratego in elk geval deels zullen verliezen, maar wel wanneer dat gebeurt.

MangoPi heeft de eerste beelden van zijn komende computer-on-module getoond. Deze M-Core-module heeft ruwweg de omvang van een SD-kaart en ondersteunt Linux. Het is niet bekend wanneer het systeem uitkomt.

MangoPi toont beelden van de M-Core op Twitter, waarop is te zien dat de module iets kleiner is dan een SD-kaart. Het bedrijf zegt dat deze module 1080p60 ondersteunt via HDMI en momenteel Tina-Linux draait. Op het MangoPi-forum is verder te zien dat het systeem beschikt over vier Cortex-A53-cores van Arm. Ook de term 'H616' wordt vermeld. Vermoedelijk wordt daarmee gedoeld op een Allwinner H616-soc, merkt ook Liliputing op. Die soc beschikt eveneens over vier A53-kernen, naast een G31-gpu en ondersteuning voor maximaal 4GB werkgeheugen.

De M-Core-module moet overigens wel op een I/O-bord geplaatst worden om bruikbaar te zijn, net als bijvoorbeeld een Raspberry Pi Compute Module. Op zo'n los bord zitten aansluitingen voor displayoutput en opslag. Het M-Core-testbord dat MangoPi toont op Twitter beschikt bijvoorbeeld over twee USB-A-poorten, een USB-C-aansluiting voor stroom, een HDMI-connector, een micro-SD-kaartlezer en een vermoedelijke ethernetpoort.

MangoPi schrijft dat het momenteel werkt aan een Armbian-port voor de M-Core. Verdere details over de module zijn niet bekend. Het is bijvoorbeeld nog niet duidelijk wanneer het systeem uitkomt of wat de module gaat kosten.

Afbeeldingen door MangoPi via Twitter

Nederlandse wegbeheerders kunnen in de toekomst gepseudonimiseerde of geanonimiseerde data van auto's opvragen om de infrastructuur te verbeteren. De overheid is een samenwerking aangegaan met Mercedes om die data te delen.

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat begint daarvoor het programma Road Monitor. Dat gaat op dinsdag van start. Wegbeheerders als Rijkswaterstaat, provincies of gemeenten kunnen zich aansluiten bij het project. Ze krijgen dan toegang tot een dashboard met data die direct van auto's afkomstig is. Het ministerie geeft als voorbeeld data over hoeveel voertuigen bepaalde belijning op een weg niet goed kunnen detecteren. In dat geval kan een wegbeheerder die belijning verbeteren. Ook kan de data worden gebruikt om bijvoorbeeld strooioperaties in te plannen of reparaties sneller uit te voeren. In het dashboard wordt ook publieke data opgenomen, zoals data over verkeersongevallen.

Road Monitor is naast het ministerie en Rijkswaterstaat ook opgezet door het Nationaal Dataportaal Wegverkeer, het KNMI en het Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechnieken. Het gaat voorlopig nog om een proef die twee jaar duurt. In die tijd wordt gekeken of 'de informatie gedetailleerd en betrouwbaar is' en op welke manier de partijen data kunnen delen.

De data is afkomstig van Mercedes-Benz-auto's. De overheid heeft daarvoor vorig jaar zomer een aanbesteding gedaan waar de Duitse autofabrikant op reageerde. Het is niet bekend welke data er precies door de fabrikant wordt doorgestuurd. Volgens de overheid gaat het om 'anonieme data'. Vorig jaar tijdens de aanbestedingsperiode zei een woordvoerder van het ministerie tegen Tweakers dat het in ieder geval niet gaat om locatiegegevens van individuele voertuigen. De Autoriteit Persoonsgegevens concludeerde in 2020 dat locatiedata per definitie niet anoniem kan zijn, ook niet als die gestript wordt van identificeerbare informatie.

Mercedes is verantwoordelijk voor hoe het de data verzamelt en deelt. "De opdrachtnemer wordt verantwoordelijk voor het rechtmatig verkrijgen van de gegevens en alle andere AVG-bepalingen", zei de woordvoerder vorig jaar. "Daarnaast wordt deze verplicht om kenbaar te maken hoe hij toegang heeft gekregen tot de data én hoe dit proces eruitziet. Bovendien moet de opdrachtnemer zorgen dat de informatie die naar contractpartijen wordt gestuurd, anoniem is en blijft." Autobezitters nemen automatisch deel aan de proef, schreef het ministerie vorig jaar, maar in een persbericht schrijft Mercedes dat automobilisten eerst toestemming moeten geven. "Gegevens worden alleen verzonden en gebruikt als de eigenaar van het voertuig via de Mercedes me-app toestemming heeft gegeven voor de verwerking van dergelijke gegevens", schrijft het bedrijf.

Update: aanvankelijk stond in dit bericht dat niet bekend was of de functie opt-in of opt-out was. Dat is toegevoegd op basis van Mercedes' persbericht.

De meest recente Minecraft Preview-versie is geoptimaliseerd voor de Xbox Series X en S. De game krijgt daarmee op die consoles ondersteuning voor raytracing. Het is niet bekend wanneer de functie beschikbaar komt voor alle Xbox Series-gebruikers.

Verschillende spelers hebben opgemerkt dat de raytracingoptie ingeschakeld kan worden in de Minecraft Preview voor de Xbox Series-consoles, schrijft ook Windows Central. Minecraft Preview is een testversie van het spel die onlangs is uitgebracht. Ontwikkelaar Mojang test hierin aanstaande functies. Gebruikers melden dat ze raytracing konden aanzetten op hun consoles door een pc-multiplayerwereld met raytracing te laden, of door een nieuwe wereld aan te maken en raytracing in te schakelen in de instellingen.

The Verge-journalist Tom Warren deelt beelden van de Minecraft Preview met raytracing op Twitter, waarin het 'Optimized voor Xbox Series X/S'-logo te zien is bij het spel. In die video is ook te zien dat Warren raytracing kon inschakelen in de videoinstellingen. De functie verlaagt de renderafstand van wel 28 naar 8 'chunks'. De optie maakt onder andere realistischere lichtinval en schaduwen mogelijk en zorgt ook voor mooiere reflecties. Tweakers schreef eerder een achtergrondverhaal over raytracing en de werking daarvan.

De functie lijkt overigens slechts beschikbaar te zijn voor een beperkt aantal Minecraft Preview-gebruikers met een Xbox. Verschillende Minecraft Preview-spelers melden dat de toggle voor raytracing nog steeds niet ingeschakeld kan worden op hun consoles. Dat Microsoft en Mojang zijn begonnen met het testen van raytracing in de Minecraft Preview, suggereert wel dat de functie binnenkort beschikbaar komt voor meer gebruikers. De twee bedrijven hebben dat nog niet officieel bevestigd. Tweakers heeft hierover vragen uitstaan bij Microsoft.

De test komt overigens niet uit de lucht vallen. Microsoft demonstreerde in 2020 al dat Minecraft met raytracing werkt op de Xbox. Het bedrijf toonde enkele afbeeldingen daarvan in een technische bespreking van de Xbox Series X. Sindsdien hebben Microsoft en Mojang Studios echter niets meer laten horen over de functie. Minecraft met raytracing is al wel beschikbaar voor de pc.

Microsoft demonstreerde Minecraft met raytracing in 2020 al op de Xbox Series X. Bron: Microsoft

De originele broncode van de eerste WipEout-game is op internet verschenen. Het gaat om nog niet gecompileerde code van de PlayStation- en Windows-versie van het spel. Het is niet bekend of de game snel bruikbaar gemaakt kan worden.

De code is online gezet door Forest of Illusion, een groep historici die zich inzet voor het behoud van met name Nintendo-games. Nu heeft de groep de broncode gevonden van de futuristische game WipEout van ontwikkelaar Psygnosis. Die race speelt zich af in 2053 en kenmerkte zich onder andere doordat de voertuigen over de weg vlogen in plaats van reden. Het was een van de launchgames van de originele PlayStation.

Forest of Illusion bedankt ene March42 voor het aanleveren van de code. De groep zegt op Twitter dat het gaat om de code van de originele PSX-game en de Windows-port die later uitkwam. Het gaat om ongecompileerde code; de groep zegt dat het onduidelijk is of daarmee makkelijk een werkende build kan worden gemaakt.

Ook is er geen licentie voor de code. Die is bedoeld 'voor conservering en educatieve doeleinden', zegt Forest of Illusion.

Respawn Entertainment brengt de next-gen versie van Apex Legends op dinsdag 29 maart uit. De update voegt onder meer ondersteuning voor hdr en hogere resoluties toe aan het spel. Later volgt een 120fps-modus.

Respawn Entertainment schrijft dat de nieuwe versie van het spel 4k-resoluties ondersteunt op de Xbox Series X en PlayStation 5, maar niet op de Xbox Series S. Datzelfde geldt voor shadow maps op hogere resolutie en hogere level-of-detailafstanden. De game krijgt daarnaast 'volledige 60Hz-gameplay' en hdr-ondersteuning voor de PS5, Xbox Series X en Xbox Series S.

In een toekomstige update volgt nog een 120fps-modus voor de drie consoles, meldt de studio. Het is niet bekend wanneer dat gebeurt. De game krijgt op een later moment ook ondersteuning voor de adaptive triggers en haptics van de DualSense-controller voor de PS5. Verdere visuele en audioverbeteringen volgen eveneens later, maar Respawn Entertainment meldt niet wat die verbeteringen precies zullen inhouden.

De update wordt via Smart Delivery automatisch geleverd aan Xbox-gebruikers. PS5-gebruikers die Apex Legends momenteel geïnstalleerd hebben, kunnen de nieuwe versie installeren door Apex Legends te selecteren in de PS5-interface en vervolgens op de opties-knop te drukken. Daar kunnen gebruikers de PS5-versie selecteren, waarna ze de PS4-versie van Apex Legends kunnen verwijderen. PS5-gebruikers die Apex Legends momenteel niet hebben geïnstalleerd, kunnen de gameversie selecteren tijdens het downloaden.

De patch brengt op dinsdag ook een nieuw Arena-speelveld, genaamd Drop-Off. Daarbij begint het tweeweekse Warriors Collection-evenement, waarin Control een terugkeer maakt. Die 9v9-spelmodus is tot 12 april beschikbaar. In Control moeten spelers met hun team gezamenlijk de controle over drie punten op een speelveld krijgen. Verder brengt de update verschillende bugfixes en veranderingen met zich mee, naast nieuwe beloningen en cosmetics.

De Lapsus$-hackers die eerder deze maand securitybedrijf Okta hackten, vonden eerder een spreadsheet met wachtwoorden bij een onderaannemer van het bedrijf. Via dat bedrijf, Sykes, wisten de hackers mogelijk in de Okta-systemen te komen.

De aanvallers die eerder binnendrongen bij Okta gebruikten daarvoor mogelijk wachtwoorden die ze bij Sykes hadden gevonden, schrijft Techcrunch op basis van documenten rondom de hack. In die documenten staan meer details over hoe de aanvallers klantenservicebedrijf Sykes hackten en van daaruit bij Okta binnen wisten te komen. Okta besteedde klantenservicetaken uit aan Sykes. Volgens de documenten zouden de Lapsus$-hackers daar op 21 januari zijn binnengedrongen. Dat gebeurde via een vpn die Sykes op een oud netwerk van moederbedrijf Sitel Group gebruikte.

De hackers bewogen zich vervolgens door het netwerk van Sykes heen door diensten voor remote access en openbaar beschikbare hackingtools te gebruiken. Daarbij zou ook de Azure-omgeving zijn binnengedrongen. De hackers hadden vijf dagen toegang tot Sykes' systemen. Daarna resette Sykes alle wachtwoorden op het netwerk.

Tijdens de zoektocht in Sykes' netwerk vonden de hackers een bestand genaamd DomAdmins-LastPass.xlsx. Dat zou volgens Techcrunch mogelijk een export zijn van een LastPass-account. Vijf uur na de vondst wisten de aanvallers de netwerken van Okta binnen te komen. Ook maakten de hackers een achterdeur aan door een nieuwe gebruiker aan te maken op het netwerk van Sykes-moederbedrijf Sitel, voor het geval ze zouden worden buitengesloten. Hoewel de documenten niet specifiek melden of de wachtwoorden in de spreadsheet werden gebruikt om bij Okta binnen te komen, komt dat wel overeen met de tijdlijn van de hack.

Okta heeft inmiddels in een faq zijn excuses aangeboden voor de trage reactie op het lek. "We hebben een fout gemaakt. Sitel is onze dienstverlener waar wij eindverantwoordelijk voor zijn", schrijft het bedrijf. Okta wist al een tijd over een mogelijke inbraak bij Sitel, maar kwam daar niet mee naar buiten. Het bedrijf zegt nu dat het dacht dat er weinig risico voor klanten zou zijn.

Atrias, het Belgische centrale energiedatasysteem dat sinds 1 november 2021 actief is, heeft 113 miljoen euro gekost om te ontwikkelen. Het project werd in 2011 aangekondigd en moest in 2015 klaar zijn. De ontwikkelkosten werden toen geraamd op enkele tientallen miljoenen euro's.

In een interview met Tweakers vertelt Atrias-woordvoerder Björn Verdoodt dat de kosten voor de ontwikkeling van het centrale energiedatasysteem 'een stuk hoger' uitvallen dan verwacht. Dat komt volgens de man omdat de energiemarkt sinds 2011 behoorlijk veranderd is. "Verschillende partners hadden gaandeweg andere behoeften. Er was dus meer tijd en geld nodig om een goede dienst te ontwikkelen die ook toekomstgericht was", zegt hij.

Volgens Verdoodt is die 113 miljoen euro de afgelopen jaren via de Belgische distributienettarieven verrekend. "Er ligt geen factuur van 113 miljoen euro meer op ons te wachten", zegt hij. De Vlaamse distributienettarieven zijn volgens de woordvoerder de afgelopen jaren niet de hoogte in geschoten door de ontwikkeling van Atrias. "Die dalen al voor het vijfde jaar op rij."

Een energiedatasysteem wisselt data uit tussen de verschillende marktpartijen, zodat een correcte afhandeling van energietransacties mogelijk wordt. België kende tot voor kort meerdere verschillende datasystemen en in 2011 werd beslist om een centraal datasysteem op te richten, genaamd Atrias. Dankzij Atrias zou data op de Belgische energiemarkt efficiënter kunnen worden gedeeld. Elke Belgische energieconsument met een digitale meter zal in de toekomst dankzij Atrias ook gebruik kunnen maken van dynamische energietarieven, maandelijkse afrekeningen en contracten bij verschillende energieleveranciers, afhankelijk van het type energiegebruik.

Uit de publicatie van de overheidsopdracht uit 2015 blijkt dat het oorspronkelijke budget voor Atrias op ongeveer 65 miljoen euro lag. Na jarenlange vertragingen werd Atrias op 1 november 2021 eindelijk in gebruik genomen. Tweakers schreef een achtergrondartikel over de lange weg die het Belgische centrale energiedatasysteem heeft afgelegd.

SpaceX gaat geen nieuwe Crew Dragon-capsules meer bouwen voor het vervoeren van astronauten. Het bedrijf blijft oude capsules gebruiken, maar wil in de toekomst overstappen naar de nieuwere Starship-capsules.

SpaceX heeft momenteel drie Crew Dragon-capsules. Een vierde is nog in de maak. Reuters schrijft dat het bedrijf er daarna geen nieuwe meer bij gaat maken. Die capsules zijn wel herbruikbaar. SpaceX blijft die ook opnieuw gebruiken voor nieuwe vluchten. Daarom blijft het bedrijf nieuwe onderdelen maken voor de Crew Dragon. Ook behoudt het bedrijf de productielijn voor de Crew Dragon zodat het in de toekomst alsnog nieuwe capsules kan maken, al staat dat niet langer op de planning.

Er staan nog verschillende vluchten op de planning waarmee de Crew Dragon astronauten de ruimte in moet brengen. Tot nu toe zijn er vijf missies geweest. NASA is de belangrijkste klant: het ruimteagentschap kocht al zes vluchten naar het ISS in en daar kwamen er later nog drie bij sinds Boeings Starliner-capsules vertraging op liep.

Ondanks het succes van de Crew Dragon wil SpaceX in de toekomst inzetten op de nieuwe Starship-raket. Ceo Elon Musk zei eerder dat SpaceX mikt op een eerste operationele vlucht in mei. Het zal dan naar verwachting nog een tijd duren voordat Starship de functie van de Falcon 9 en Crew Dragon kan overnemen.