Door Eric van Ballegoie

Reviewcoördinator

Televisies in 2022

Meer oledsmaken, miniled en gamefuncties

11-01-2022 • 06:00

85

Singlepage-opmaak

Inleiding

Met de CES-beurs achter de rug kunnen we de tv-trends voor 2022 inmiddels aardig uittekenen. Wat is er écht nieuw en wat viel ons verder op aan de vele aankondigingen van televisiefabrikanten? In dit artikel behandelen we de belangrijkste trends voor dit jaar.

QD-oled

Het belangrijkste nieuws is ongetwijfeld de komst van de eerste QD-oledtelevisies. Deze nieuwe oledtechnologie maakt gebruik van enkel blauwe oledsubpixels die deels voorzien zijn van groene en rode quantumdotfilters, die het blauwe licht omzetten in groen en rood licht. Potentiële voordelen boven de oled- (of woled-) technologie die bij televisies wordt gebruikt, zijn hogere efficiency, hogere helderheid, (iets) betere kijkhoeken en een groter kleurvolume. Daarbij is vooral bij een hoge helderheid betere kleurverzadiging mogelijk dan bij woledschermen. Die mengen namelijk puur wit licht en boeten daarmee automatisch iets in aan kleurverzadiging bij hoge helderheid.

white oled woled vs qd-oled
Schematische weergave van white oled en QD-oled. Beeld: Nanosys

Al geruime tijd gingen er geruchten dat Samsung Display zijn QD-oledbeeldtechnologie productieklaar heeft en gedurende 2021 zowel 55"- als 65"-panelen aan diverse televisiefabrikanten heeft aangeboden. De verwachting was uiteraard dat zusterbedrijf Samsung Electronics als eerste televisies op basis van deze nieuwe beeldschermtechnologie zou aankondigen, maar dat bleek toch niet het geval; Samsung kondigt vooralsnog geen QD-oledtelevisies aan. De CES-organisatie voorzag echter een niet nader gespecificeerde Samsung QD-oledtelevisie van een Innovation Award. Daarvoor moeten fabrikanten hun producten ter overweging aanmelden en wordt niets getest. Waarom Samsung nog niets aankondigt, is onduidelijk. Gezien de geruchtenmolen van de laatste maanden én de voor de Award aangedragen tv, heeft het er echter alle schijn van dat Samsung pas laat heeft besloten om de introductie uit te stellen.

Dat maakte de weg vrij voor Sony, dat met de A95K wél een QD-oledtelevisie heeft aangekondigd. Sony wil desgevraagd niet vertellen bij welke fabrikant het deze panelen inkoopt, maar wetende dat de A95K alleen wordt uitgebracht in 55" en 65”, de twee schermmaten die Samsung Display aanbiedt, en dat er voor zover bekend geen andere paneelfabrikanten zijn die QD-oledschermen produceren, kunnen we er rustig van uitgaan dat de schermen van Samsung Display afkomstig zijn.

QD-oled boven white oled

De manier waarop Sony de A95K positioneert ten opzichte van zijn overige televisies, is interessant, omdat Sony ook woledtelevisies maakt met panelen van LG Display. Net als in voorgaande jaren levert Sony ook in 2022 weer woled- en lcd-televisies, waarbij de woledmodellen net als voorheen meer features, hogere typenummers en ook hogere prijzen hebben dan de lcd-modellen. De nieuwe QD-oledtelevisies worden nu bóven de bestaande woledmodellen gepositioneerd, waardoor de line-up van hoog naar laag dus komt te bestaan uit QD-oled, dan woled en vervolgens led-lcd.

Sony QD-oled-tv A95K 65"
Sony QD-oled-tv A95K 65"

Opvallend is dat Sony voor de consument geen onderscheid maakt tussen beide oledvarianten; in beide gevallen spreekt het gewoon over ‘oled tv’. Sony claimt wél dat de nieuwe A95K dankzij de QD-oledtechnologie een groter kleurvolume, nauwkeurigere kleurweergave en betere kijkhoeken biedt dan ‘conventional oled’-schermen, die dit jaar gebruikt zullen worden in de A90K- en A80K-series. De A95K met QD-oled krijgt daarom de aanduiding XR Triluminos Max mee, terwijl de op woled gebaseerde schermen als aanduiding XR Triluminos Pro krijgen. We zijn benieuwd of de consument dit gaat snappen, maar vrezen van niet.

QD-oled: wanneer?

De nieuwe A95K wordt dus het topmodel uit de range van Sony, maar wanneer we de tv daadwerkelijk kunnen kopen en wat de prijs gaat worden, wil Sony nog niet kwijt. Sony heeft de tv ook nog niet aan journalisten getoond, waardoor de aankondiging voorlopig een paper launch lijkt te zijn. De reden daarvoor lijkt verklaarbaar. Tijdens de CES toonde Samsung Display achter gesloten deuren prototypen van QD-oledtelevisies aan de pers en het liet daarbij weten dat het de panelen ‘in de eerste helft van het jaar’ op de markt zal brengen. Dat klinkt vaag, maar doet vermoeden dat we de eerste consumentenproducten niet voor het begin van de zomer hoeven te verwachten. Het is speculeren, maar het lijkt erop dat de massaproductie van QD-oledpanelen die Samsung Display eind november nog met een officiële ceremonie vierde, niet zo voorspoedig verloopt als gehoopt.

Of dit alleen geldt voor de grotere 55"- en 65”-panelen voor televisies of ook voor het 34”-paneel voor monitoren, is onduidelijk. Alienware liet bij de aankondiging van zijn monitor weten dat die in april op de markt zal komen. Samsung Electronics, dat behalve voor een QD-oledtelevisie ook voor de G8QNB-QD-oledmonitor van 34" een CES Award heeft gekregen, koos er uiteindelijk voor om ook dat scherm niet daadwerkelijk aan te kondigen tijdens de beurs.

OLED-EX, het antwoord van LG

LG heeft in de afgelopen maanden ongetwijfeld met bovengemiddelde belangstelling kennisgenomen van de geruchten rond QD-oled bij de grote concurrent en LG Display kondigde vlak voor de CES aan met verbeterde OLED EX-panelen te komen. Daarbij staat EX voor ‘Evolution and eXperience’. De EX-panelen kunnen gezien worden als een verbeterde versie van de OLED-evo-panelen van vorig jaar, die een tot 20 procent hogere piekhelderheid boden dan de tot dan toe beschikbare oledpanelen.

Voor de nieuwe EX-panelen claimt LG nu dat de helderheid 30 procent hoger is dan die van ‘conventionele oledschermen’, waarbij waarschijnlijk niet gerefereerd wordt aan de evo-panelen van vorig jaar, maar aan de standaardpanelen. Die hogere helderheid zou mogelijk gemaakt worden door gebruik van deuterium, een stabiele isotoop van waterstof waarmee oleddiodes feller kunnen oplichten. Het gebruik van deuterium is echter niet nieuw, de evo-panelen van vorig jaar maakten ook al gebruik van deze stof. Meer technische informatie heeft LG Display vooralsnog helaas niet vrijgegeven en OLED-EX lijkt al met al een kleine stap te zijn ten opzichte van de evo-panelen uit 2021. LG zegt de nieuwe EX-panelen ‘vanaf het tweede kwartaal’ te gaan produceren in Zuid-Korea en China.

LG Display OLED EX
Afbeelding via LG Display

Het is vooralsnog onduidelijk in welke televisies we de nieuwe EX-panelen gaan terugvinden. LG Electronics, de tak van LG die televisies bouwt met de panelen van zusterbedrijf LG Display, liet op vragen van Tweakers weten dat het hierover geen uitspraken doet en Sony beantwoordde onze vraag over het gebruik van de EX-panelen met de mededeling dat het ‘altijd de nieuwste generatie panelen gebruikt’. LG Electronics heeft wel aangekondigd dat het in zowel de C2- als de G2-series dit jaar ‘evo’-panelen zal gebruiken. Daarbij suggereert de informatie die nu wordt vrijgegeven, dat de G2 onder andere door gebruik van een heatsink en andere technische aansturing een hogere helderheid biedt. Misschien maakt de G2 daarbij gebruik van de nieuwe EX-panelen, maar dat wil LG Electronics vooralsnog niet bevestigen. Wel begrijpen we dat 'OLED EX' een marketingnaam is die LG Display aan de nieuwe panelen geeft en dat LG Electronics deze naamgeving niet per definitie zal overnemen. Het kan dus prima zijn dat LG Electronics de nieuwe panelen in zijn tv's gewoon als 'OLED evo' zal aanduiden.

Kleinere én grotere LG oledpanelen

Een andere trend bij LG is dat het dit jaar oledpanelen in meer beeldmaten gaat leveren. Aan de onderkant voegt LG nu ook 42" toe, waarmee high-end tv's met deze kleinere beeldmaat terug zijn van weggeweest. Fijn voor wie goede beeldkwaliteit wenst, maar geen grote tv in de kamer kan of wil hebben. Televisies met de nieuwe 42"-panelen zullen daarnaast ongetwijfeld ook gebruikt gaan worden als (gaming)monitor, gezien ook de populariteit van 48"-modellen voor dit doel.

Behalve met kleinere panelen komt LG Display ook met grotere oledschermen. Naast de 77"- en 83"-beeldmaten die al langer beschikbaar zijn, komt er dit jaar ook een 97"-model, dat in ieder geval door LG Electronics gebruikt zal worden in de nieuwe high-end G2-serie. Een prijsindicatie voor dat 97"-model hebben we nog niet gekregen van LG, maar de komst van weer een groter schermformaat kan een positief effect hebben op de prijstelling van de kleinere oledpanelen en daarmee dus op de prijs van televisies.

LG OLED 2022 line up
LG brengt dit jaar oledtelevisies uit met beeldmaten variërend van 42" tot 97".