Apple heeft zondag een nieuw voorstel gedaan voor hoe in-app betalingen in datingapps zouden moeten gaan werken in Nederland. Toezichthouder ACM gaat het beoordelen. Het is een nieuwe stap en toont aan dat er beweging zit in de markt voor betalingen binnen apps.
De inhoud van het nieuwe voorstel is onbekend. Apple heeft er niets over gezegd en de ACM blijft er vaag over. "De ACM is positief over de stap die Apple nu zet. Het aangepaste voorstel moet leiden tot definitieve voorwaarden voor datingappaanbieders die gebruik willen maken van de App Store", aldus de toezichthouder. Het valt op dat de ACM het voorstel 'positief' noemt, al blijkt duidelijk uit de tekst dat ook bij de ACM nog niet alle details bekend zijn. Het 'voorstel voor de definitieve voorwaarden' is nog niet binnen, zo zegt de toezichthouder.
De volgende stap is dat de ACM het voorstel gaat voorleggen aan aanbieders van datingapps om te horen of dit nu eerlijk en makkelijk uitvoerbaar is. Daarna zal de toezichthouder beoordelen of het voldoet aan de eisen. Dat is een gebruikelijke route. De aanbieders van datingapps dienden immers de klachten in. Zij kunnen vanuit hun standpunt zeggen of de gestelde voorwaarden in orde zijn. Het is niet zo dat zij het voor het zeggen hebben, want uiteindelijk beslist de toezichthouder.
:strip_exif()/i/2004932600.jpeg?f=imagegallery)
Als de nieuwe voorwaarden in orde zijn, zal Apple de zelf opgestelde regels gaan invoeren. Ontwikkelaars van datingdiensten kunnen dan onder die voorwaarden alternatieve betaalsystemen toevoegen aan hun apps. Dat gebeurt dan vermoedelijk snel, want eigenlijk verliep de deadline daarvoor al in januari.
Als de ACM niet akkoord is, dan kan een nieuwe, hogere last onder dwangsom worden opgelegd. Andere middelen heeft de Nederlandse toezichthouder niet. De dwangsom van nu in totaal 50 miljoen euro is voor de ACM al fors. Miljardenbedragen zijn meestal voorbehouden aan grotere overheden, zoals de Europese Commissie. Het is onbekend hoe hoog de last onder dwangsom kan oplopen. Maatregelen als een verkoopverbod voor iPhones zitten er niet in.
Een kleine geschiedenis
De nieuwe stappen volgen nu de ACM de maximale dwangsom van 50 miljoen euro heeft opgelegd. Dat gebeurde in tien stappen, elk met een week ertussen sinds januari. Apple heeft in die tijd diverse voorstellen gedaan om aan de regels te voldoen, maar die gingen volgens de ACM niet ver genoeg.
:strip_exif()/i/2004900670.jpeg?f=imagenormal)
We gaan even terug, want hoe begon dit ook alweer? De Nederlandse toezichthouder ACM is al een paar jaar bezig met het onderzoek naar downloadwinkels. De toezichthouder heeft daarbij vooral aandacht voor de Google Play Store en Apple App Store. Het onderzoek richt zich op machtsmisbruik. Beide downloadwinkels hebben een machtspositie in de markt voor apps en de vraag is of ze daar misbruik van maken.
De eerste resultaten van dat onderzoek kwamen vlak voor kerst vorig jaar online. Dat ging over hoe je kunt betalen in iOS-apps; dat kan alleen via de betaaldienst van Apple die ontwikkelaars moeten gebruiken voor in-app aankopen, tenminste: dat moet bij het aanbieden van digitale diensten en producten. Voor analoge producten als boeken, taxiritten en concertkaarten hoeft dat niet.
Er waren een paar opvallende aspecten aan dat bericht. Ten eerste hoe specifiek het was: Apple moest alternatieve betaalsystemen toestaan, maar alléén voor datingapps. Waarom zou je denken? De ACM zei daarover dat datingappaanbieders de meeste last ervaren van deze voorwaarden. Hier waren ook de meeste klachten vandaan gekomen, zegt de woordvoerder. Daarom heeft de ACM eerst naar deze aanbieders gekeken. Of er later naar andere appaanbieders wordt gekeken, is niet duidelijk. "We gaan eerst kijken hoe dit gaat", aldus de woordvoerder. Dat sluit dus niet uit dat de ACM dit ook gaat eisen voor meer soorten apps.
Makkelijk zal dat niet gaan. Een beslissing als deze komt volgens de ACM voort uit een onderzoek en voordat de toezichthouder iets kan afdwingen, zal er dus nieuw onderzoek moeten komen dat zich richt op meerdere soorten apps en de afweging maakt hoeveel schade apps in het algemeen ondervinden van de verplichting om Apples betaalsysteem te gebruiken.
:strip_exif()/i/2004896564.jpeg?f=imagegallery)
Dan het tweede dat opviel: bij die publicatie vlak voor kerst bleek dat de ACM en Apple al samen voor de rechter hadden gestaan over dit onderwerp. Dat was te zien aan het woord '[geschorst]', dat her en der in de tekst stond. Dat heeft te maken met een uitspraak van de Rechtbank Rotterdam, die oordeelde dat de ACM sommige informatie niet naar buiten mocht brengen.
Dat kan gaan over diverse informatie, maar vermoedelijk gaat het daarbij over hoeveel Apple in rekening mag of moet brengen voor het gebruik van het betaalsysteem: in het voorstel van Apple betalen ontwikkelaars in plaats van 30 procent commissie 27 procent commissie bij gebruik van een ander betaalsysteem. Die korting van 3 procentpunt is vermoedelijk niet eens afdoende om de kosten van een ander betaalsysteem te dekken.
Update, 13:50: Tweaker lenwar deed een proefberekening met iDeal en creditcard via Mollie om te kijken wat het de ontwikkelaar zou opleveren. Hij kwam hier op uit. Bij grote bedragen is het gunstig voor ontwikkelaars, maar bij kleinere bedragen - en de meeste in-app betalingen zijn kleinere bedragen - houdt de ontwikkelaar minder over.
| Wat er overblijft voor ontwikkelaar | Huidige situatie | Met iDeal via Mollie | Met creditcard via Mollie |
| Transactiewaarde: 1 euro | 0,70 euro | 0,44 euro | 0,46 euro |
| Transactiewaarde: 5 euro | 3,50 euro | 3,36 euro | 3,31 euro |
| Transactiewaarde: 10 euro | 7 euro | 7,01 euro | 6,87 euro |
| Transactiewaarde: 100 euro | 70 euro | 72,71 euro | 70,95 euro |
Apple is duidelijk niet onder de indruk van de last onder dwangsom. Die 50 miljoen euro is dan ook wisselgeld. Ter vergelijking: de jaaromzet van Apple was bij de laatste jaarcijfers omgerekend in totaal ongeveer 335 miljard euro. De hele last onder dwangsom verdient de fabrikant in nauwelijks anderhalf uur bij elkaar. Zelfs als je uitgaat van het netto inkomen van Apple, duurt het bij elkaar sparen van het hele bedrag een uur of vijf.
In veel landen onder de loep
De ACM trekt nu de aandacht met deze maatregelen, maar het is zeker niet de enige toezichthouder die aanstoot neemt aan Apples gedrag op de markt. Het belangrijkste voorbeeld is Zuid-Korea, dat downloadwinkels bij wet heeft verplicht om meerdere betaalsystemen toe te staan in apps. Google en Apple zijn momenteel in overleg met de Zuid-Koreaanse overheid over de implementatie.
Daarbij is het duidelijk dat Apple het in Nederland getoonde template in andere landen ook wil inzetten. Het dient de doelen van de iPhone-maker, want het maakt alternatieve betaalsystemen in apps mogelijk, maar ook onaantrekkelijk. Het is lastig, het kost ontwikkelaars tijd en moeite en onderstreept daardoor de aantrekkelijkheid van Apples betaalsysteem.
Nederland en Zuid-Korea zijn in dit geval vergelijkbaar, omdat het de eerste landen zijn waar Apple en Google met de billen bloot moeten. Rusland was ook volop bezig met regels rond downloadwinkels, maar de sancties als gevolg van het starten van een oorlog met een invasie in Oekraïne hebben zich snel laten gelden, want apps kopen kan niet meer in Rusland, in elk geval niet in de Play Store en ook in de App Store zijn betalingen lastiger geworden.
In India kijkt de toezichthouder ook naar de mogelijkheden om de App Store en Apple Pay te ontkoppelen, maar wat het meest in het oog springt is de komende wetgeving in de Verenigde Staten. De Open Apps Market Act is al goedgekeurd door de commissie van de Amerikaanse Senaat.
De kans dat de wetgeving erdoor komt, is groot. Terwijl de Amerikaanse Republikeinen en Democraten het over veel oneens zijn, zijn beide partijen het wel eens over deze regels. Alleen vertegenwoordigers met grote belangen bij Google en Apple zijn tegen.
Die wet verbiedt Apple en Google specifiek ontwikkelaars te verplichten om het eigen betaalsysteem te gebruiken of zelfs maar om voordeeltjes te geven als zij het eigen betaalsysteem gebruiken. Als deze wet er op die manier doorheen komt, moeten Apple en Google dus in alle apps andere betaalsystemen toestaan.
Ook in Europa is er regelgeving op komst die dit regelt. De Digital Markets Act, die regels oplegt aan een poortwachter, specificeert het zo: "Een poortwachter moet zakelijke gebruikers en aanbieders van ondersteunende diensten toegang geven tot en interoperabiliteit bieden met het besturingssysteem en dezelfde hardware- of softwarefuncties beschikbaar stellen die de poortwachter bij eigen diensten gebruikt." Elders in de Digital Markets Act staat dat betaalsystemen vallen onder de genoemde 'ondersteunende diensten'.
Google voelt de druk inmiddels ook en is overstag gegaan. Als experiment mag Spotify de betalingswijze van Google Pay en een eigen methode van afrekenen naast elkaar in de eigen app gaan gebruiken. Nu is het alleen mogelijk om via de website van Spotify te betalen in de app. Het lijkt een opmaat naar het toestaan van meerdere betaalmethodes binnen apps, waarvan Google Pay er een is.
/i/2004932354.png?f=imagegallery)
De strijd in Nederland tussen de ACM en Apple is maar een kleine slag tussen verkenners op de grote Stratego-borden van Apple en Google. Het is wel een van de meest vooruitgeschoven stukken op het bord en het is duidelijk dat de ACM niet zomaar zal opgeven. Het lijkt inmiddels geen kwestie meer of Apple en Google dit potje Stratego in elk geval deels zullen verliezen, maar wel wanneer dat gebeurt.
Stem op je favoriete onderwerpscategorie
Ben je Plus-abonnee? Dan horen we graag van je in welke onderwerpscategorieën je meer Plus-artikelen zou willen lezen. Je kunt stemmen in het Aboforum.
:strip_icc():strip_exif()/i/2004932600.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004896638.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/2006208068.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005056716.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005171912.jpeg?f=fpa)
/i/2004642236.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004967460.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004618420.jpeg?f=fpa)
/i/2004668562.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004715584.jpeg?f=fpa)
/i/2004874448.webp?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004719186.jpeg?f=fpa)
/i/2004620466.png?f=fpa)
/i/2004910108.png?f=fpa)
/u/176086/crop5f0823fa5e8d6_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/204061/crop591d528256d44.jpeg?f=community){kind=small}
), de apps (geautomatiseerd?) te controleren, enz. enz. enz./u/295372/crop62c2de4e919dd.png?f=community){kind=small}
maar misschien ligt dat aan mij!
/u/269377/arnoud8bit.png?f=community){kind=small}
/u/75323/5procentoog.JPG?f=community){kind=small}