Eerste bemenste vlucht Boeing Starliner uitgesteld door technische problemen

De eerste bemenste vlucht met Boeings Starliner-capsule is op het laatste moment uitgesteld door technische problemen. De volgende poging vindt ten vroegste op 10 mei plaats. Starliner moet dan twee astronauten naar het ISS brengen.

De lancering werd afgelast vanwege een probleem met een zuurstofklep van de Atlas V-raket waarmee de capsule gelanceerd moest worden. Het probleem werd twee uur voor de lancering waargenomen. United Launch Alliance, de bouwer van de raket, zei na de afgelasting dat er minstens 24 uur nodig zijn om te achterhalen wat het probleem is. Later gaf ULA aan dat de volgende poging ‘niet eerder dan vrijdag' zou plaatsvinden.

Er lijken echter geen problemen te zijn met de ruimtecapsule zelf. Het Starliner-programma, dat in 2014 werd gestart om astronauten naar het ISS te brengen, kampt al jaren met problemen. Boeing heeft in tien jaar tijd slechts twee onbemenste testvluchten uitgevoerd, waarbij behoorlijk wat misging. De eerste bemenste vlucht werd meermaals uitgesteld. Concurrent SpaceX, dat van NASA minder geld kreeg om een capsule te ontwerpen, stuurt al regelmatig bemenste Dragon-capsules naar het ISS.

.@NASA, @BoeingSpace, and @ulalaunch scrubbed the launch opportunity on May 6 for the agency’s Boeing Crew Flight Test to the @Space_Station due to a faulty oxygen relief valve observation on the Atlas V rocket Centaur second stage.

The crew and rocket remain safe and more… pic.twitter.com/EX6YUOkZHx

— NASA Commercial Crew (@Commercial_Crew) May 7, 2024

Reacties (255)

[Fire69]

Ik zal het wel te simpel bekijken, maar je zou denken dat ze na zoveel jaren ruimtevaart toch al moeten weten hoe ze een klep moeten maken/installeren?

[Sleepkever]

Die problemen waren er vroeger ook hoor. Apollo 11 had bijvoorbeeld een lekke klep voor het bijvullen van de raket. 2 uur voor de lancering 4 mannetjes naar het pad toe en met warm water en moersleutels dat ding maar weer in het gareel proberen te krijgen. Iets wat tegenwoordig niet meer voor te stellen valt vanwege de veiligheid van zo'n raket en wellicht ook een stukje cultuurverandering zowel binnen als buiten NASA. En daar komt nog eens bij dat de raketten van tegenwoordig niet meer zo lang kan "wachten" vanwege het opwarmen van de brandstof die we tegenwoordig ook alleen maar kouder en kouder maken om net dat extra stukje prestatie eruit te persen.
Dus het is nog wel breder dan alleen de techniek en de klep, die inderdaad er ook niet simpeler op zijn geworden.

[Bux666]

Die problemen waren er vroeger ook hoor.

Juist dat maakt @Fire69 zijn opmerking nog meer relevant: je zou zeggen dat fouten die 55 jaar geleden (1969) zijn voorgevallen anno 2024 toch echt nooit meer mogen voorkomen.

[BlaDeKke]

Smartereveryday heeft onlangs een video gemaakt waarin hij nasa toespreekt. Je kan daaraan afleiden dat men niet echt kijkt naar alle opgedane ervaring van Apollo en space shuttle. Men is als het ware het wiel opnieuw aan het uitvinden terwijl er gewoon handleidingen gemaakt zijn voor deze dingen…

Smartereveryday video
Thunderfoot reactie op smartereveryday

Dit is natuurlijk over nasa, niet op Boeing, maar ik neem dat die mentaliteit in zowat de hele sector te vinden is.

Het grote probleem is wederom communicatie en bang zijn om te communiceren.

[Reactie gewijzigd door BlaDeKke op 22 juli 2024 14:32]

[karelvandongen]

YouTube: Boeing: Last Week Tonight with John Oliver (HBO) John Oliver laat zien dat er zeker bij de Boeing vliegtuigen er wel eens wat mis gaat.

[marakesh]

In 2022 moest men ook op het laatste moment nog herstelwerkzaamheden uitvoeren:
https://www.nasa.gov/huma...enable-successful-launch/
Dus men is het nog niet verleerd.

[david-v]

ik heb wel eens een documentaire gezien over de bouw van ruimtevaart voertuigen, en het is echt wel rocket science, er komt enorm veel bij kijken. Het gebruikte materiaal en de omstandigheden waarin een dergelijke klep moet blijven functioneren zijn toch van een heel andere order dan de "simpele" klep waar je aan denkt

[kevineppo]

Dat, maar er gaat volgens mij ook best veel informatie verloren. Je zit natuurlijk met regulering op dit soort kennis omdat het ook voor hele vervelende dingen gebruikt kan worden. Je zou namelijk kunnen zeggen dat je hetzelfde ook wel een beetje ziet bij kernreactoren bijvoorbeeld. Die worden ook alleen maar duurder en complexer, o.a. door hogere veiligheidseisen.

Ik heb zelf lucht/ruimtevaarttechniek gestudeerd en bij een studententeam gezeten dat een raket bouwt. Iets wat me nog wel is bijgebleven was bijvoorbeeld een ongewenst effect tijdens de vlucht genaamd traagheidskoppel. Wilde je daar echter meer informatie over opzoeken dan kwam je (met mazzel) papers tegen van amerikaanse defensie waar werd gezegd "we hebben dit effect vernomen, 1000 raketten gelanceerd en snappen nu wel hoe het werkt" zonder enige vorm van data, formules of wat dan ook. En in zekere zin is dat ook best logisch.

Lang verhaal kort: systemen worden complexer door hogere veiligheidseisen, en geleerde lessen m.b.t. hardware worden zelden aan de grote openbare klok gehangen dus mag iedereen dezelfde problemen zelf proberen op te lossen.

[BadRespawn]

Ik kan me voorstellen dat defensie hun specifieke methodes voor het oplossen van zo'n probleem niet openbaar maakt. Maar kennis geheim houden is wat anders dan dat kennis verloren gaat.
Een beetje 'rocket scientist' zou adhvd beschrijving van dat probleem een model kunnen maken om het gedrag van zijn voertuig in die omstandigheden te simuleren. De kennis die daarvoor nodig is, is niet geheim. Voor studenten ruimtevaarttechniek zal dat lastiger zijn, niet onmogelijk maar misschien niet haalbaar in de beschikbare tijd.

Het probleem in het algemeen is eerder dat de details van implementatie sterk afhankelijk zijn vd specifieke toepassing, naast het overkoepelende probleem dat de engineering marges klein zijn omdat je altijd zoveel mogelijk gewicht wil besparen.
In dit geval gaat het over een onderdeel van een raket die al ruim 20 jaar bestaat; zeker geen kwestie van verloren kennis of geheime kennis.

[Reactie gewijzigd door BadRespawn op 22 juli 2024 14:32]

[jpfx]

Daar zou je best eens van op kunnen kijken. Heel veel kennis die wordt opgedaan verdwijnt heel snel achter een "nationale veiligheid" deur als er ook maar een hint van militaire toepassing wordt verwacht.

[BadRespawn]

Het is niet duidelijk precies waarvan je denkt dat ik er van op zou kijken.

Ik heb het over drie verschillende types kennis:
- specifieke methodes van defensie voor het oplossen van bepaalde problemen, daarvan zei ik dat die geheim worden gehouden dus daar kijk ik niet van op.
- specifieke toepassingen ontwikkeld door commerciële raket bouwers (wordt geheim gehouden, of is gepatenteerd en dan dus niet geheim)
- kennis die nodig is om dergelijke methodes en toepassingen te ontwikkelen: wordt gedoceerd op universiteit niveau.

Welke kennis bedoel je?

[Reactie gewijzigd door BadRespawn op 22 juli 2024 14:32]

[jvdberg]

Er gaat wel degelijk ook kennis, of in ieder geval ervaring, verloren. In deze video wordt bijvoorbeeld uitgelegd waarom de machtige Rocketdyne F-1 raketmotoren niet zomaar opnieuw gemaakt kunnen worden. De ontwerptekeningen zijn nog wel terug te vinden, maar die alleen zijn niet voldoende. De ingenieurs en technici deden tijdens het ontwikkelen en bouwen van die motoren ook heel veel kennis en ervaring op die nodig was om ze goed werkend te krijgen. En die kennis is (als die al werd opgeschreven) niet bewaard gebleven, en dus in zekere zin verloren gegaan. Natuurlijk kan een kundig team die kennis en ervaring wel opnieuw opdoen, maar dat is zoveel werk dat je net zo goed opnieuw kan beginnen.

[BadRespawn]

IK had al zo'n vermoeden dat je daar mee zou komen...

Dat gaat over zeer toepassings-specifieke kennis/ervaring: het individueel tunen van die F1 motoren, niet het maken van motoren met vergelijkbare (betere) prestaties - die kennis is niet verloren.

Het is zoiets als dat de ervaring om een Ford Model T precies zo als indertijd maken, verloren is: er is geen reden om die te maken want we maken betere alternatieven. Het is geen nuttige kennis.

[Reactie gewijzigd door BadRespawn op 22 juli 2024 14:32]

[jvdberg]

Sorry maar die vergelijking slaat echt nergens op, een model T is naar moderne maatstaven een rammelbak; de F-1 is ook naar moderne maatstaven een zeer indrukwekkende raketmotor. De enige raketmotor die qua stuwkracht vergelijkbaar is en die nog gemaakt wordt is de Russische RD-171M.

Om daarmee te stellen dat die kennis niet nuttig is, lijkt me dan ook wat kort door de bocht. Maar goed, zelfs als je dat vindt, blijft het feit wel dat die kennis verloren is.

[BadRespawn]

de F-1 is ook naar moderne maatstaven een zeer indrukwekkende raketmotor. De enige raketmotor die qua stuwkracht vergelijkbaar is en die nog gemaakt wordt is de Russische RD-171M.

Het gaat niet alleen om stuwkracht, ISP en thrust-to-weight ratio zijn belangrijker.

En er is wel degelijk een motor in dezelfde klasse ontworpen (maar dan met iets hogere thrust, ISP en TWR dan de F-1), de F-1B:
Wikipedia: Rocketdyne F-1
https://arstechnica.com/s...-with-1-8m-lbs-of-thrust/

Daarnaast zijn er goede redenen om te werken met meerdere kleinere motoren ipv een paar grote, de reden is niet dat we zo'n grote motor niet (meer) zouden kunnen maken.

Om daarmee te stellen dat die kennis niet nuttig is, lijkt me dan ook wat kort door de bocht.

Wat zou dan het nut zijn van ervaring met tunen van individuele F-1 motoren, als we die tegenwoordig niet maken omdat we beter motoren maken?

blijft het feit wel dat die kennis verloren is.

Technisch gezien ja, maar het is lang niet zo dramatisch als dat - zonder verdere nuancering - suggereert.

[Floor]

Er gaat inderdaad kennis verloren. Dichter bij huis (en bij de grond ) zie je dit bijvoorbeeld in Normen waarin regels en limieten zijn opgenomen waarvan de oorsprong niet meer bekend is. Aangezien iedereen die regels en limieten respecteert worden die klakkeloos overgezet naar een nieuwe versie of gekopieerd door andere landen... . De oorspronkelijke schrijvers zijn al lang niet meer onder ons.

[RRRobert]

ik heb wel eens een documentaire gezien over de bouw van ruimtevaart voertuigen, en het is echt wel rocket science,

No sh¡t Sherlock!

[ATS]

Ja hoor. Maar het is niet voor niets "rocketscience". Dat ding moet opereren in nogal extreme condities (die zuurstof is zo rond de -200°C), en zeker met een bemande vlucht wil je geen risico's nemen. Dus als een klep een storingsmelding geeft, dan is het een scrub. Wellicht is het slechts een sensorprobleem, maar wellicht is er meer aan de hand.

[Grrrrrene]

Tsja, als je weet wat het kost om een kilo de ruimte in te krijgen, weet je ook dat in de ruimtevaart alles tot het uiterste uitgeknepen wordt en op het randje ontworpen, om de totale massa een beetje onder controle te krijgen. Als ze in de ruimtevaart dezelfde zekerheden/veiligheidsmarges zouden gebruiken als in de bouw of de automobielindustrie, zou er geen ruimteschip de ruimte in komen

[Arjan P]

Ik zal het wel te simpel bekijken, maar je zou denken dat ze na zoveel jaren ruimtevaart toch al moeten weten hoe ze een klep moeten maken/installeren?

Je bekijkt het niet simpel genoeg. Dingen gaan gewoon stuk of geven een fout, ook in de hoogtechnologische sector ruimtevaart.

[ronaldmathies]

Dat zou jou ook denken van een deur of een wiel, schijnt ook best moeilijk te zijn na 100 jaar.

[GeeBee]

Nou ja... Maak maar eens een wiel. Valt nog best tegen...

[mxmemx]

Ik vraag me toch altijd weer af, waarom lukt het een spacex wel, vaak voor minder geld, om meermaals te testen en uiteindelijk sneller succesvol te zijn in dit soort lanceringen. Ik geloof oprecht dat het "boeing" gedeelte gewoon prima zal fungeren, maar waarom blijft toch altijd de nare nasmaak kleven aan de belofte van een gedogen concurrent voor spacex. Concurrentie is mijn inziens iets wat we toe moeten juichen om innovatie te stimuleren, maar toch blijkt dit toch voorlopig "rocket science" voor de concurrentie.

[Finder]

Omdat als het budget eindig is, en van investeerders er een stuk zuiniger mee om gesprongen dient te worden dan een semi-onderdeel van de overheid of MIC zoals Boeing. En als je het nieuws een beetje volgt dan weet je dat het niet echt lekker gaat met Boeing en kwaliteit.

YouTube: SpaceX Does What Government Won’t

[DigitalExorcist]

Maar dat is geen antwoord op de vraag waarom SpaceX het goedkoper kan dan ULA/Boeing. SpaceX heeft ook genoeg tests zien mislukken maar nu kunnen ze met gemak 2 lanceringen per dag doen.

[Reactie gewijzigd door DigitalExorcist op 22 juli 2024 14:32]

[deknegt]

SpaceX heeft een veel grotere commerciële ruimte-tak dan dat Boeing heeft, ze verdienen heel veel geld met hun commerciële contracten om satellieten de ruimte in te schieten, en te helpen bij de bevoorrading van het ISS. Daar verdienen ze goed geld aan, en hebben ze heel veel praktische kennis in huis om in grotere volume te produceren voor een lagere prijs (volume drukt de kosten).

Daarbij is SpaceX met doel onder de prijs gaan zitten voor het maanproject om mee te kunnen doen, het verlies willen ze uiteindelijk compenseren door hopelijk het hoofdcontract naar zich toe te slepen, en word deels gecompenseerd door de voorgenoemde commerciële successen.

Boeing daarbij is een gigantisch log apparaat geworden, ze hebben toegang gekregen tot het project via hun lobby en deels uit geschiedenis omdat ze jaar-in-jaar-uit hebben meedingen in de ruimteprojecten van de VS. Maar dit betekent dat ze een veel hogere prijs hebben kunnen vragen, omdat dat contract er toch wel zou komen.

Daarbij heeft Boeing ook niet echt een commerciële tak voor ruimtekunde dat SpaceX heeft, het is een traditionele speler in het ruimtevak die er is voor het uitvinden/designen van raketten, maar waar productie uiteindelijk door de regering van de VS word uitbesteed aan andere partijen.

Ter laatste is Boeing meer bezig met brandjes te blussen, klokkenluiders te vermoorden en hun aandeelhouders tevreden te houden. Er is sinds de komst van 'space-cowboys' zoals SpaceX een gigantische brain-drain geweest bij traditionele spelers zoals Boeing, en hebben de commerciële organisaties een voetje voor.

[Reactie gewijzigd door deknegt op 22 juli 2024 14:32]

[BadRespawn]

De concurrent in dit geval is ULA, niet Boeing. Er was iets mis met de raket, niet met de capsule.

[deknegt]

De ULA is een samenwerkingsverband tussen Boeing en Lockheed-Martin, dus Boeing heeft er wel zeker een degelijke vinger in de pap bij.

Maar jij bent natuurlijk technisch correct hierin!

[GeroldM]

Boeing nam een andere Amerikaanse vliegtuigbouwer McDonnell Douglas over. Boeing was in die tijd een techneuten bedrijf geleid door een techneut. Alhoewel McDonell Douglas een paar goede en succesvolle vliegtuigen had ontworpen, tegen de tijd dat zij door Boeing werden overgenomen was dat echt niet meer zo. Het echte probleem was verkeerd management door personen die alleen naar het financiële plaatje keken en de rest praktisch negeerden.

Voor welke reden dan ook, McDonnell Douglas management kreeg een kans om Boeing om zeep te helpen. En dat deden ze dus ook. Het name wel een tweetal generaties in beslag, maar het bedrijf Boeing is tegenwoordig geen schim meer van wat het ooit was.

Dat geneuzel door bonentellers een hoogwaardig technisch bedrijf om zeep kan helpen, komt veel vaker voor dan velen toe willen geven. Nu was (en is) Boeing een enorm bedrijf, dus neemt het bederf (flink) langer in beslag. Maar het is rot, of in dit geval roest, en de enige manier om nog iets over te houden is wegsnijden wat niet werkt.

In de tussentijd hebben wel wat techneuten Boeing geleid, maar blijkbaar nooit lang (of doortastend) genoeg om de McDonnell Douglas rot te verwijderen. Mix daar nog eens vriendjes-politiek doorheen en je krijgt het Boeing waarover je nu aan het lezen bent.

Probleem is dat een heleboel leden van de Senaat hun beste jaren leefden in de tijd dat Boeing wel een technologisch hoogwaardig bedrijf was. En veel geluk met dat idee uit die nu (hoog-)bejaarden koppen te praten. Dat en de enorme lading aan belangenverstrengeling zijn Boeing's echte probleem.

Waar dit artikel over spreekt, dat zijn de gevolgen en symptomen van een diepe vorm van rot. En dat is allemaal terug te herleiden naar de McDonnell Douglas overname nu alweer behoorlijk lang geleden.

[YopY]

Ik theoriseer dat ze "goed genoeg" bouwen, ipv "zo goed mogelijk"; bij NASA en co moet elk boutje door een team van twee mensen met een checklist aangedraaid worden en door een auditor gechecked worden.

[DigitalExorcist]

Blijkbaar werken die checklists en audits niet zo goed, als je nog steeds problemen met kleppen en aandrijving van je raketten loopt te stuntelen

[Tinkerer84]

Dat wordt in dit artikel mooi uitgelegd: https://arstechnica.com/s...flight-is-still-historic/

Het komt er op neer dat Boeing gewend was om met een zogeheten cost-plus contract te werken, wat betekent dat ze alle kosten konden doorbereken aan NASA en daar bovenop een vast bedrag aan winst konden incasseren.
Starliner is hun eerste fixed-price contract waarbij alle budget overschrijdingen voor eigen rekening zijn.

[jip_86]

Las gisteren nog wel een mooi artikel hierover met de volgende titel:
The surprise is not that Boeing lost commercial crew but that it finished at all

In het kort, het bedrijf is er niet op ingericht. Er is slecht en inefficiënt gewerkt. Dat hoefde ook niet want er was geld genoeg.
https://arstechnica.com/s...-that-it-finished-at-all/

[pvdheu]

Uitstekend artikel betreffende Starliner/Boeing van Eric Berger op Arstechnica
https://arstechnica.com/s...-that-it-finished-at-all/

[Robbels]

Space heeft de drive en de wil om zo snel mogelijk vooruit te gaan en de droom van Elon Musk te vervullen door naar mars te gaan.
Boeings enige drive is geld. Laat het maar lang duren we leveren uiteindelijk tig jaar na afgesproken datum pas iets dit is goed voor de werkverschaffing en voor de centen. Over budget etc. Ze hebben weer x miljard nodig omdat ze tegen problemen aanlopen.

De manier van bouwen is ook compleet verschillend. SpaceX hanteert trail en error schiet er maar een paar extra de ruimte in als er iets mis gaat is dat niet erg daar leren we sneller van. Boeing en NASA willen het tot in de puntjes uit gekauwd hebben zodat er bijna niets mis kan gaan...

[mercapto]

Aircraft grade materiaal, bureaucratie, en gedoogde corruptie.
SpaceX betaald $100 dollar per boutje, wat excessief lijkt, totdat je ziet dat NASA/Boeing $250 betaald voor datzelfde boutje, en de transport kosten om dat boutje van A naar B te krijgen loopt makkelijk op tot duizenden dollars.

[wica]

En dan zeggen ze, dat ze in de VS geen socialisme kennen. *lol* Een bedrijf wat met overheidsgeld in leven gehouden moet worden, in gebieden waar al weinig werk is.

[BadRespawn]

Ik vraag me toch altijd weer af, waarom lukt het een spacex wel, vaak voor minder geld, ...

"voor minder geld" weten we niet, want SpaceX maakt de kosten niet openbaar.

[Dennahz]

Als Boeing zoveel problemen heeft en blijft hebben zou ik me als astronaut toch niet echt op m'n gemak voelen bij dergelijke tests. Eerst maar met dummies...

[ATS]

Een vlucht met dummies is al gedaan. Die was niet heel succesvol overigens, maar de dummies zouden het zeker overleefd hebben. De toen gevonden problemen zouden nu moeten zijn opgelost.

[Niemand_Anders]

"Moeten zijn opgelost."

Hi Astronauts, we THINK we have solved the issues and we wish you good luck on your mission. Don't forget to fasten your seatbelt. Safety first!

Misschien blijven testen met dummies totdat een vlucht probleemloos verloopt?

[ATS]

Ook dat is geen garantie. Als iets vandaag werkt, kan het morgen alsnog misgaan. Zie de rampen met de Space Shuttle. 133 ging het goed, 2 keer ging het erg fout. Ik ga er maar van uit dat de astronauten in kwestie hun eigen afweging gemaakt hebben en er vertrouwen in hebben.

[Pannekoek17]

Bij tenminste 1 van die 2 ongevallen wisten technici ook dat er een (te) groot risico genomen werdt. Ging geloof ik over een te lage temperatuur tijdens de lancering waar de O-ringen in de solid rocket boosters niet goed tegen konden. Dat de vlucht toch door ging was door druk van bovenaf, iets dat bij Boeing/SpaceX waarschijnlijk nóg sneller gebeurd dan bij een organisatie als NASA.

[MacPoedel]

Het probleem zat nu bij de raket en die is van ULA. Dat is wel een joint venture van Lockheed en Boeing maar opereert verder zelfstandig. Niet om Boeing goed te praten, de problemen met Starliner waren aanzienlijk.

Dragon vluchten met de Falcon 9 worden ook af en toe uitgesteld door kleine afwijkingen aan de raket, men is hierbij gewoon extreem voorzichtig.

[david-v]

Je zou astronaut zijn en voor deze missie gekozen worden. Ik blijf het ontzettend moedig vinden dat er mensen zijn die dit willen doen. Ik hoop dat het uiteindelijk wel lukt en dat er verder niks gebeurd, maar ik blijf twijfels hebben over de prijs van dit hele project bij Boeing.
Als het alternatief toch al jaren dienst doet en goedkoper is, dan heb je toch wel wat uit te leggen aan je geldschieters als je ermee door gaat.

Ik moet er niet aan denken wat er gebeurd als het mis gaat, beter positief blijven

[ATS]

Het zijn zeer ervaren mensen die gekozen zijn voor deze vlucht (net zoals bij de eerste SpaceX lancering trouwens). Die mensen begrijpen de risico's, en waarschijnlijk een stuk beter dan jij en ik.
Dit project was overigens geen costs+; dit was een fixed-price project voor Boeing die er dan ook ongelofelijk veel geld op verloren hebben. Dat gaan ze nooit meer terugverdienen is de inschatting. Toch is het belangrijk dat het ding gaat vliegen voor de VS, want áls er een keer iets misgaat met de SpaceX Crew Dragon, dan willen ze niet weer in de situatie terechtkomen dat ze weer afhankelijk zijn van de Russen om naar de ruimte te komen terwijl ze uitvogelen en fixen wat er mis is met de Crew Dragon. Dat hebben ze meegemaakt tussen de laatste vlucht van de Space Shuttle (STS-135) in 2011 en CREW-1/USCV-1 in 2020 en is niet voor herhaling vatbaar.

[FrostyPeet]

Als ik zo de verhalen lees van (ex)werknemers van Boeing (springen op een paneel om het passend te krijgen) en dat ze zichzelf mochten certificeren voor (deel)processen omdat de inspectiedienst moest bezuinigen, stap ik niet in zo'n product van hun. Voor mij lijkt er iets goed mis in de werkcultuur bij Boeing.

Mijn tip aan de inspectiedienst zou zijn bij dit soort bedrijven om de CEO in het product te stoppen. Eens zien hoe snel de problemen dan opgelost zijn.

[jpfx]

En het laatste bericht (NOS) dat er nu weer een onderzoek is omdat blijkbaar personeel controles niet uitvoert, maar wel als uitgevoerd noteert helpt ook niet.

[Auredium]

Ik ben blij voor Boeing dat het deze keer niet aan hun capsule ligt. Het blijft mij verbazen hoe snel SpaceX een goede capsule had gemaakt die op veel gebieden de globale competitie verpletterd. Dat de Boeing capsule daarentegen zo veel problemen heeft gehad verbaasd mij minder gezien het trackrecord van Boeing. Ik hoop dat de recente problemen in zowel de luchtvaart en ruimtevaar industrie voor Boeing een wake-up call waren.

Ik kijk nog steeds uit naar een succesvolle lancering van Starliner. Meer opties van verschillende partijen is altijd wenselijk. Concurrentie en diversificatie maakt niet alleen minder afhankelijk van een enkele partij maar helpt ook de technologische vooruitgang.

[Dracula]

Artikel kop is wel wat misleidend, ik dacht meteen dat er weer wat mis was met de capsule zelf en dacht ik zou niet graag de astronaut zijn die in die capsule zit met het trackrecord van de starliner.

Gaat het uiteindelijk om de raket zelf en niet de capsule.

[Heedless]

Ik zou toch niet graag bovenop een defecte raket zitten, ook al is de capsule zelf wel ok.

[Ruffian]

Sowieso dat er mensen zijn die graag bovenop een raket willen zitten heb ik nooit begrepen.

[84hannes]

Sowieso dat er mensen zijn die graag bovenop een raket willen zitten heb ik nooit begrepen.

Voor de vaart der volkeren ben ik wel blij dat er altijd gekken pioniers zijn die (letterlijk of figuurlijk) met vuur spelen, met verminderde interesse in persoonlijke veiligheid (zolang ze die van anderen maar niet in gevaar brengen). Ik denk niet dat het vuur, de stoommachine, de verbrandingsmotor of het vliegtuig er anders zouden zijn geweest (en terwijl ik dat type zie ik ook de voordelen van zo'n scenario wel in).

edit:
Suggestie van @NotWise verwerkt

[Reactie gewijzigd door 84hannes op 22 juli 2024 14:32]

[Tintel]

Maar de voorbeelden die jij geeft zijn nu juist zo in te richten dat de mensen weinig gevaar lopen. Zelfs in een vliegtuig wat naar beneden komt bestaat nog een kans op overleven.

Echter een raket waar je op zit is toch net wat erger - de kans op overleven is heel erg klein als het misgaat.

Ik begreep dat het eigenlijk jammer is dat we nog de ruimte proberen te bereiken met steeds groter wordende raketten en dat dit een voortvloeisel is uit WWII, omdat toen raketten werden gebruikt voor het vervoer van een grote bom.
Nu zou ik ook geen alternatief weten - maar het is wel zo dat het vervoer van mensen toch anders is dan het vervoer van bommen natuurlijk....

[84hannes]

Nu zou ik ook geen alternatief weten - maar het is wel zo dat het vervoer van mensen toch anders is dan het vervoer van bommen natuurlijk....

Railguns en ruimteliften zijn het eerste wat in me opkomt maar het zal nog even duren voordat we daar de technische vaardigheden voor hebben ontwikkeld. Ook Splinlaunch is een leuk idee, maar het menselijk lichaam is helaas niet geschikt voor zoveel centrifugale krachten.

Zelfs in een vliegtuig wat naar beneden komt bestaat nog een kans op overleven.

Toch denk ik dat er maar weinig serieuze vliegtuigongelukken zijn geweest die door de passagiers overleefd zijn. Een vliegtuig is in concept een gevaarlijk ding, maar het is veilig gemaakt door de hoge eisen aan kwaliteit van materiaal en piloten. Hetzelfde gebeurt met raketten, het concept is gevaarlijk, maar als je de Space Shuttle even weglaat dan zijn er opvallend weinig mensen verongelukt in een raket. Zo hebben capsules als de Starliner altijd een ontsnappingsmechanisme waarmee de capsule de raket achter zich kan laten als de raket zich vreemd gedraagt (afwijkt van de geplande parameters).

[Reactie gewijzigd door 84hannes op 22 juli 2024 14:32]

[Tintel]

Ja, idd. 'Space-elevator' was een ander idee maar niet goed uitvoerbaar. Anders een regulier vliegtuig wat ook buiten de atmosfeer, stuwkracht kan ontwikkelen. Maar dat wordt dan al snel weer een raket....

[MSalters]

Stuwkracht is nog het kleinste probleem. Een vliegtuig heeft aerodynamische lift nodig, en dat begint met aero (=lucht).

[Tintel]

Ja idd. Maar misschien dus een ander soort stuwkracht om lift te genereren. Misschien kleinere stuwraketten? In vergelijking dus met die enorme raket om van de grond te komen.

[MSalters]

De simpele oplossing is helemaal geen raketten. Satellieten hebben helemaal geen lift nodig, die zitten in een baan rond de aarde.

[Tintel]

Maar hoe krijg je die satallieten daar? Je wilt toch ook een transport van planeetoppervlak naar 'de' ruimte?

[ATS]

Niet handig. Dan sleep je al die tijd massa mee die je bovenin niet nodig hebt. Zelfs lanceren vanaf hoogte is eigenlijk niet zo heel handig en levert heel weinig op. Het het vooral handig dat je kan lanceren "vanuit" elk land, en dan toch een baan over water kan hebben. Maar energetisch en qua organisatie is het niet handiger dan lanceren vanaf de grond. Daarom is Virgin Orbit, die zich hier mee bezig hield, ook failliet gegaan.

[Tintel]

Is het risico dan ook niet kleiner [bij starten vanaf een 'draag-vliegtuig']?

Ik bedoel: dat Virgin Orbit niet van de grond is gekomen [pun intended], kan ook aan andere factoren liggen toch?

Maar ik weet ook echt de oplossing niet - het voelt alleen nogal risicovol aan, zo'n gigantische raket vol met enorm reactieve stoffen die heel snel worden opgemaakt/verbrand.

[ATS]

Nee, niet echt. Je hebt meer systemen, meer dingen die mis kunnen gaan. En een raket die eerst uren aan aan draagvliegtuig moet hangen heeft beperkingen die je met een normale lancering niet hebt:

• je hebt gedurende het aankoppelen, starten en vliegen met die raket een heel andere belasting op die raket dan tijdens zijn vlucht (je draagt de raket horizontaal). Dan moet hij waarschijnlijk sterker zijn, en dat is extra gewicht.
• Je kan geen superkoude brand- en oxidizer gebruiken zoals methalox of hydrolox, want die houdt je tijdens de vlucht van het draagvliegtuig niet in conditie
• Je bent nogal beperkt in de afmetingen van je raket. Een Falcon 9 van Space-X is 3,7 meter in doorsnede, terwijl de nieuwe Space Ship een enorme 9 meter doorsnede is. Dat redt je nooit met een draagvliegtuig.

Zie bijvoorbeeld dit filmpje van Everyday Astronaut.

[Jorah_Newstone]

Dat is ook juist de uitdaging niet? De mogelijkheid dat het misgaat steeds verder verkleinen. Als een vliegtuig neerstort is de overlevingskans nogsteeds vrij laag. Maar iedere dag stijgen en landen er wel 100000en.

[Clubbtraxx]

Een bemande raket heeft een capsule met een escape system.
M.a.w. als er iets fout dreigt te gaan schiet de capsule met eigen thrusters weg van de draagraket en land aan parachutes. Ik weet dat het niet in alle gevallen afdoende is om te overleven maar er is in elk geval een kans. Deze Starliner zou ik overigens overslaan als astronaut. Daar is al zoveel mee mis gegaan dat ik er geen vertrouwen in zou hebben.

[NotWise]

We noemen dit soort mensen pioniers.

[Reactie gewijzigd door NotWise op 22 juli 2024 14:32]

[JEightyFive]

Doet mij aan een mooie quote uit Civ 6 denken:
"When you launch in a rocket, you're not really flying that rocket. You're just sort of hanging on."
Michael P. Anderson

[Blokker_1999]

Niet veel anders dan thrill rides in pretparken.

[YopY]

Klein verschil is dat je bovenop een heel erg krachtige potentiele bom zit

[DdeM]

Scooter (om maar wat te noemen) kan ook ontploffen. Denk dat ik toch liever bovenop een raket zit dan, dan weet ik tenminste zeker dat het direct over is.

[IStealYourGun]

*Gecontroleerde explosie
Vooral bij solid rockets is in feite gewoon een een explosie.

[helldogbe]

Ik ken geen thrill rides waarbij je op tonnen brandstof zit die men onder je zitvlak in vlam steekt en je twijfels hebt of je er levend uitstapt? Het dichtste dat ik me kan bedenken is een motorfiets (adrenaline en niet te verwaarlozen risico op fataal ongeluk).

[Reactie gewijzigd door helldogbe op 22 juli 2024 14:32]

[Cergorach]

Sowieso dat er mensen zijn die graag bovenop een raket willen zitten heb ik nooit begrepen.

Ik blijf Baron Münchhausen hiervan de schuld geven...

[Dracula]

Dat is idd weer een heel ander verhaal, en trekt mij ook niet zo…..

[Grrrrrene]

Ja, dat was ook mijn eerste gedachte. Het is zo makkelijk om grappen te maken over "hopen dat deze deur wel goed vast zit", maar Boeing komt zo ont-zet-tend slecht in het nieuws de laatste jaren... Dan is het niet gek dat je 1 en 1 = 2 zegt bij zo'n kop.

[mphilipp]

Je noemt het misleidend, maar het is meer jouw aanname die je misleid heeft. Het is heel normaal om een lancering met zijn payload aan te duiden. Het zou ook de vlucht van de Starliner zijn; de draagraket is in feite 'onbelangrijk'; dat is slechts het vehikel.

[pvdheu]

De issue op zich zou ik het geval van een onbemande lancering geen uitstel veroorzaken, een gedeeltelijke reset is dan OK. Met mensen in de capsule echter mag er geen wijziging in de brandstof balans worden gemaakt.

En dus scrub..

[Ootje70]

Wat een gedoe over het gebruik van de termen bemanning versus bemensing. Het heeft in ieder geval niets met mannelijk/vrouwelijk te maken. Maar goed, ik zou als mens en man niet in een raket van Boeing stappen op dit moment. Ze hebben al problemen genoeg de laatste tijd met reguliere vluchten met hun Max en Dreamliner modellen. Ik ga er dan maar gemakshalve vanuit dat ze hier betere kwaliteitscontrole hanteren dan bij hun vliegtuigen. Dat is in ieder geval te hopen, dat er niet opeens een paneel uit valt.

[ATS]

Deze capsule heeft ook zeer serieuze issues gehad in haar ontwikkeling, inclusief problemen met het computersysteem, de parachutes en met brandgevaarlijke materialen. Hij had al in 2015 moeten vliegen. Het verlies op de ontwikkeling van StarLiner is inmiddels opgelopen tot zo'n $1.5 miljard voor Boeing.

[Kargin]

Na lezen van de vele reacties moest ik nog even naar boven scrollen om te kijken wat was het artikel ook alweer. Pfff, drukte om werkelijk niks. Zal me een zorg zijn welk woord gebruikt wordt. Echt non dingen weer.
On topic, ik juich het toe dat er meer concurrentie komt van semi overheids bedrijven. Gezien de verschillende ontwikkeltijden hebben deze bedrijven wel liggen slapen.

[Desiler]

Toch moet je er wel even op reageren, als het je echt niks deed zou je dat ook niet zeggen

[NoVaRaGnA]

Gelukkig is er geen man overboord.

[NotWise]

Wat zeg je hiermee! Dat je vrouwen laat verdrinken?