Boeing lanceert succesvol eerste Starliner met crew

Boeing heeft de eerste CST-100 Starliner met crew succesvol vanaf Cape Canaveral gelanceerd. Het ruimtevaartuig is op weg naar het International Space Station en heeft de NASA-astronauten Barry Wilmore en Sunita Williams aan boord. De crew blijft een week in het ruimtestation.

De lancering van de betreffende Starliner-capsule werd meermaals uitgesteld vanwege technische problemen van zowel de crewcapsule als de Atlas V-stuwraket. Het is de eerste keer dat het luchtvaartbedrijf de zogenoemde Crew Flight Test succesvol doorloopt, al werden er wel al twee succesvolle testvluchten zonder crew afgerond. Na de ruimtemissie moeten de twee astronauten in dezelfde capsule terugkeren naar de aarde.

De Starliner-capsule heeft naast de twee astronauten een lading van zo'n 345 kilogram aan onder meer onderzoeksmateriaal aan boord. Ook neemt het ruimteschip belangrijke vervangingsonderdelen voor een urineverwerker mee naar het ISS. Op het moment moeten astronauten in het ruimtestation urine opbergen. Met de vervangende onderdelen voor het systeem kan urine weer omgezet worden tot drinkwater.

Wilmore en Williams, respectievelijk 61 en 58 jaar oud, zijn NASA-veteranen die eerder al langere tijd op het ISS doorgebracht hebben. Wilmore spendeerde in totaal bijna een halfjaar op het ruimtestation en Williams bijna een jaar, waarbij ze verdeeld over zeven expedities in totaal bijna 51 uur aan ruimtewandelingen deed. Dit is voor beide Amerikanen de derde ruimtemissie.

Boeing Starliner
Bron: Boeing

Door Yannick Spinner

Redacteur

05-06-2024 • 18:24

63

Submitter: wildhagen

Reacties (63)

Sorteer op:

Weergave:

een lading van zo'n 345 kilogram aan onder meer onderzoeksmateriaal aan boord
Ligt het aan mij, of is dit echt zo weinig?

Ik weet dat gewicht erg duur is om te lanceren, maar wanneer je dan toch gaat, maar wanneer je dan toch gaat...

Mijn vrouw neemt meer mee voor een weekendje weg :X
De apollo lunar module woog: 15103kg.
De lading lijkt mij met 345 erg klein.
De Apollo maan module kregen ze omhoog met een Saturn V raket. Ik weet niet of je deze raket naast de atlas V hebt gezien, maar het is alsof je verbaasd bent dat een mini maar 400kg kan meenemen inclusief passagiers en een vrachtwagen 10 ton.

Vergeet ook niet dat dit een crew module is waar je de nodige ruimte hebt voor de bemanning. De cargo moet je dan ook heel specifiek plaatsen in de module. Het is niet zomaar even erin proppen.

Als je alleen cargo meeneemt kan je waarschijnlijk ook veel meer gewicht meenemen. Dit heb ik gevonden
Starliner is also designed to deliver up to 5,500 pounds of pressurized cargo and 3,300 pounds of unpressurized cargo
Bron
De hele capsule is 13 000kg, de lading erin een 345 kg
Vuistregel was dacht ik dat je voor iedere kilo last in low Earth Orbit te brengen je 20 maal zoveel brandstof nodig hebt. Kortom, slordige 7000 kilo brandstof
En die brandstof moet ook mee naar boven initieel dus meer trust etc;

Enorm complex idd
De capsule in totaal weegt 13 ton, als je vrouw zoveel meepakt ... :-)
Please don't challenge her!
Ik zou net zeggen dat in een gewichtloze omgeving het net enorm veel is :+

Maar aan de ene kant heb je 2 limieten. Niet alleen het gewicht, waar men ongetwijfeld meer van had kunnen meenemen, maar ook het volume dat je vracht in neemt.

En dan moet je ook gewoon kijken naar wat nuttig is. Materiaal meenemen waar men niets mee gaat doen wegens tijdsgebrek is ook weer zinloos.
Lading van en naar het ISS wordt maanden, zo niet jaren van te voren gepland op "vracht" missies en daar gaat 2.5 of 6 ton in (progress/dragon).
Ze gaan en hoeven niet op bemande test vluchten te rekenen om spul naar boven te krijgen.
Die 345 kg lijkt me meer compensatie gewicht voor de normale crew size van 3 tot 5 (gaan totaal max 7 personen in dit blikje).
Ga dat maar eens tillen, 345 kilo.
Het laadgewicht van een Tesla Model Y is 433kg, inclusief het gewicht van de bestuurder en bijrijders. Als je met 4 volwassenen op pad gaat dan ben je 350 kilo kwijt. Houd je nog 80 kilo over... vraag me meteen af hoeveel overbeladen auto's er op de vakantie dagen op de weg rijden.

Uiteindelijk is het ruimtestation ook niet enorm groot met een grote opslagkamer om al die spullen op te bergen.
Gelukkig is dat bij mij niet zo belabberd laag. Met een laadgewicht van 640kg kun je met 4 volwassen (gemiddeld 75 kg) dus nog rustig de hele achterbak en dakkoffer volladen (je hebt nog 340kg-wat brandstof over)
433kg? Dat is akelig weinig. Even opgezocht, mijn auto heeft een laadgewicht van 720kg en nog een trekgewicht van 2700kg. Die 720kg zal ik niet zo vaak in de buurt komen, dat trekgewicht vrijwel elke week... Dus vandaar dat ik een 345kg niet veel vind. In volume stelt het ook niks voor, stel dat het water zou zijn, is het dus slechts 345 liter. En de meeste dingen zijn aanzienlijk zwaarder dan water.
Waarschijnlijk gaat het hierbij niet primair om vracht mee te nemen, maar om het gewicht van een volledige bemanning met benodigde apparatuur en voorraden te simuleren.

Een snelle zoektocht op internet doet mij vermoeden dat er weinig extra vrachtcapaciteit aan boord is. Een astronaut is uitwisselbaar voor ongeveer 100 kg aan vracht.
Het toffe aan de capsule is dat deze ook op land kan landen/droppen.
In principe kunnen ze dat allemaal. Deze kan het veilig :p
Het vallen is niet zo erg, alleen het neerkomen doet zo'n pijn. :*)
Nou, bij ruimtecapsules geldt toch echt dat het vallen zelf ook al een probleem is. Doe je dat niet goed, dan wordt hij zo heet dat je gekookt wordt binnen en/of het ding uit elkaar valt.
Boeing en veilig in één zin gebruiken? Da's gedurfd... ;)
Dat is dan ook het enige pluspunt aan dit hele gevaarte. Voor de rest loopt het enorm achter op de concurrentie in allerlei gebieden: financieel, duurzaamheid, techniek, betrouwbaarheid, uitstraling... het is één grote teleurstelling.
Concurrentie kan hier eventueel ook dingen van leren. Competitie is vaak prettig en het feit dat Boeing nu ook meedoet in de strijd om naar het ISS te vliegen betekend dat de concurrentie moet zorgen dat het goedkoper en beter moet worden.
De concurrentie is al goedkoper, beter en verfijnder. De enige reden dat Boeing in de race zit is om (vriendjes)politieke redenen.
Nee hoor, er is gewoon sowieso behoefte aan een tweede partij die dit kan voor het geval de andere partij in de toekomst niet meer kan of wil leveren (om welke reden dan ook).
Meerdere partijen die naar het ISS of in de nabije toekomst naar de maan kunnen vliegen met bemanning, dat is zeker een plus.

Helaas is Boeing alleen nog enigzins in de race, omdat zij heftig "gesponsord" worden door de belastingbetaler in de V.S. Want elk ander bedrijf had met de vele uitstellingen en problemen allang of zelf het bijltje erbij neergelegd, of hun aandeelhouders hadden daar wel voor gezorgd.

Boeing in 2024 teert nog altijd op hun reputatie van de jaren '70 en '80 van de vorige eeuw. Maar zij zijn hun technische know-how allang kwijt en wat ervoor in de plaats is gekomen verdient die reputatie helemaal niet. Maar ja, het zit zo verankerd in het politieke spel, dat het een "too big to fail"-bedrijf is geworden. En eerlijkheidshalve, dat had wel moeten gebeuren. De technici en ingenieurs die wel goed zijn, die hadden wel een nieuw bedrijf op kunnen zetten. En daardoor ook nieuw en (potentieel) geweldig personeel aan kunnen trekken.

Dat is iets dat SpaceX beter voor elkaar had/heeft. Engineers/ingenieurs willen daar graag werken. Boeing? Nee, bedankt. Of alleen om zo snel mogelijk door te kunnen stromen naar een andere werkgever die wel leuke/interessante projecten vanaf de grond op wil bouwen. Een jaar of twee Boeing op je CV zal je geen kwaad doen. Maar als het langer is dan dat, kan de nieuwe werkgever zich wel eens de achter de oren krabben waarom je daar langer bent gebleven.

SpaceX is in vergelijking nu al spotgoedkoop als het gaat om je satelliet in de ruimte te schieten. En het patroon om snel te ontwikkelen en eventueel te falen levert toch een heleboel data op. Tenslotte leert iedereen (heel) veel meer van gemaakte fouten dan van iets dat goed is gegaan. Je moet als persoon/bedrijf ook achter die filosofie staan. Leren hoe het niet moet (hoe logisch het ook was als idee in je hoofd, op papier en/of in een simulator) is vaak net zo belangrijk.

Het heeft geleid tot het maken betere constructies met dunnere materialen voor gewichtsbesparing. Men doet nu ook veel meer elektronisch in brandstoftoevoer, waar anderen nog steeds vertrouwen op hydraulische systemen. Het concept van hoe een raketmotor werkt is ook behoorlijk herzien.

Allemaal zaken waar je bij een Boeing een uitbrander voor zou krijgen in het beste geval.

Concurrentie is dus ok. Maar of je Boeing nu echt als technologische concurrent moet beschouwen? Daar is hun vergane glorie tegenwoordig toch echt te log voor geworden.
Het is niet zozeer concurrentie, als wel "dissimilar backup": een ander systeem dat gebruikt kan worden als je primaire systeem (dat is Crew Dragon wel nu lijkt me) niet bruikbaar is, bijvoorbeeld omdat hij grounded is omdat er een keer wél iets mis ging. De VS wil niet in de situatie terecht komen dat ze dan weer bij de Russen moeten aankloppen, zoals dat met de Shuttle gebeurde. Dus ja: gesponsored door de overheid. Minder overigens dan in het verleden, want dit is geen Cost+ contract maar een vaste prijs. In tegenstelling to SLS...
Helaas is Boeing alleen nog enigzins in de race, omdat zij heftig "gesponsord" worden door de belastingbetaler in de V.S.
Nee, dat is niet (meer) waar, want de overheid heeft het Starliner contract omgezet in een fixed price contract, en naast alle miljarden problemen (vliegtuigen en Airforce one) die Boeing heeft, zijn ze dan ook van plan om (voorlopig) uit alle niet militaire overheidsprojecten te stappen.
Boeing in 2024 teert nog altijd op hun reputatie van de jaren '70 en '80 van de vorige eeuw.
Uhhh, Boeing heeft na jaren slecht nieuws,in zijn geheel geen reputatie meer om op te teren.

En Boeing is maar een van de vele bedrijven, zo niet nagenoeg alle grote bedrijven, die last heeft van de moderne ziekte, winstoptimalisatie, ipv lange termijn denken

Als ik iig een wet zou mogen bedenken om bedrijven tegen zich zelf te kunnen beschermen.
Dan zou het zijn dat 75% van de prestatie bonussen over hoe een bedrijf het doet, 10j of langer in de toekomst het doet, te weinig R&D en er bv geen moedwillig achterstallig onderhoud is gepleegd om die bonussen te kunnen krijgen.

Ook zou ik wel voor een wet zijn, waar bonussen terug kunnen worden gevorderd, van wegen mismanagement van een bedrijf (onderdeel).

En dit zou niet alleen door aandeelhouders, maar ook door de OR en bonden aanhangig gemaakt moeten kunnen worden.

Winstoptimalisatie is letterlijk de kanker van het bedrijfsleven!
Wow, harde taal. Maar wel waar en die ideeën om bonussen terug te laten betalen zou voor alle bedrijven ter wereld moeten gelden. En bewezen mismanagement enz.: nog een boete erbovenop, want deze mensen hebben toch weer een nieuwe lucratieve baan weten te verwerven.
En wat Boeing betreft; een heel goed voorbeeld dat een fusie/overname heel slecht kan uitpakken.
De concurrentie is al goedkoper en beter.
Als je "droppen" zegt klinkt het meer alsof de bedoeling is dat er ook een wat... explosievere lading in kan zitten
De Soyuz doet dit ook...
Maar die kun je niet hergebruiken, de starliner wel
Dat is natuurlijk maar de vraag of die ook echt her te gebruuken is, is wel de bedoeling, maar Boeing kennende zal de Starliner een complete overhaul nodig hebben voor een volgende vlucht.
De Atlas V raket die ze gebruiken daarentegen niet. De Falcon 9 wel.

Al dacht ik dat ze alleen nieuwe raketten gebruikte voor ISS. Ik weet niet of de boosters terugkeren voor hergebruik met onbemande vluchten.
Falcon 9 hergebruikt de booster idd; niet de hele raket. En voor bemande vluchten worden ook gerecyclde boosters gebruikt en de booster worden hergebruikt. (vaak vliegen ze zelfs gewoon terug naar de lanceerplek, het is een relatief makkelijk lancering naar het ISS)
Inderdaad de 2de stage is bij elke lancering verloren. Maar dat is maar 1 motor. In vergelijking met Atlas V is de Falcon 9 veel goedkoper in gebruik.

Atlas V heeft wel een significant voordeel voor deep space exploration.
Al gebruikte Falcons mogen tegenwoordig ook gebruikt worden voor bemande vluchten. B1067 heeft bijvoorbeeld Crew-3 gelanceerd bij zijn tweede lancering en Crew-4 bij zijn vierde. Deze booster is gisteren (5 juni) nog gelanceerd voor de 20e keer.

Ze gebruiken wel "jonge" boosters als je naar de lijst kijkt.
al werden er wel al twee succesvolle testvluchten zonder crew afgerond.
Succesvol!?! De eerste vlucht was een regelrechte afgang voor Boeing. Het vaartuig wist het ISS nooit te bereiken.
Die eerste vlucht vertoonde juist de redenen dat zo'n eerste onbemande vlucht nodig was: Veel problemen die enkel aan bod kwamen na het lanceren in een realistische situatie. Dit had natuurlijk ook op de grond naar voren kunnen komen, maar die gebreken in hun tests zijn nu wel mooi naar voren gekomen zonder dat er astronauten aan boord waren die daarmee in grote problemen hadden kunnen komen.

In dat opzicht was die eerste onbemande testvlucht dus super succesvol: NASA kwam er achter dat de Starliner nog lang niet voldoende gecontroleerd en getest was om er hun astronauten aan toe te vertrouwen.
Op zich heb je daar natuurlijk helemaal gelijk in. Testvluchten zijn om fouten op te sporen, waarom het naar mijn mening een afgang was voor Boeing is omdat ze redelijk duidelijk kenbaar maakte dat zij het varkentje wel even zouden wassen en ze keken erg neer op SpaceX met hun Dragon capsule. Ook de nasleep van de eerste testvlucht liet zien dat Boeing zijn zaken gewoonweg niet op orde had en dat er nogal, zeker op het gebied van software, mankeerde aan de kwaliteitscontrole.
De eerste geplande test vlucht was een pass dagen geleden ook afgeblazen omdat er iets op orde was.
Ah ja de befaamde this is why we test. Het was gewoon niet succesvol als de vlucht overnieuw moest. Ook uit eigen zak betaald want het was een fixed price contract.
Ondertussen heeft "buitenbeentje" SpaceX al 13 bemande vluchten op hun naam staan met veel minder budget.
De manier waarop Boeing (en eigenlijk alle partijen sinds het einde van de 'space race' behalve SpaceX en wat andere recente 'startuppy' partijen die een veel sneller, meer iteratief proces hanteren) ontwikkelt is door alles tot in den treure uit te werken 'op papier', via eindeloos veel simulaties. De verwachting bij dit ontwikkelproces is dat bij de eerste testvlucht alles goed gaat, met eventueel wat kleine, niet fundamentele aanpassingen/optimalisaties.

Wat Boeing met Starliner heeft laten zien was een regelrechte blamage en voldeed totaal niet aan de verwachting behorend bij dit type ontwikkelproces.
Dit is de eerste succesvolle launch mét bemanning, niet de eerste launch?
Wilmore en Williams, respectievelijk 61 en 58 jaar oud, zijn NASA-veteranen
Ouwe bazen. Zou een voorbeeld moeten zijn voor ons allen. Schrikbarend hoeveel er op die leeftijd al in een scootmobiel zitten.

En van de scootmobiel-rijders zullen er vast een stel zijn die gewoon een slecht lot hebben getrokken in de genetica-loterij. Maar ik durf er toch wel een paar pakken bastogne-koeken op te wedden dat het merendeel er op zit door een leven gevuld met slechte gewoontes.

En dat terwijl je astronaut kunt zijn op die leeftijd.
Die zijn natuurlijk niet zomaar een paar ouwe bazen. Beide militaire (test)piloten met ontzettend veel ervaring, ook in eerdere missies naar het ISS. Ik zou juist verbaasd zijn als dit gedaan zou worden door een 25 jarige. Buiten het feit dat deze missie niet geheel risicoloos is, maar dat even terzijde.
Tsja de maanreizen lieten ze doen rond de 40. Ervaring met nog een beetje pit ;)

Ik neem aan dat hun rol in deze missie er vooral in bestaat bij bewustzijn te blijven terwijl de computer en het commandocentrum alles regelen. Met alle respect maar ik steek er mijn hand niet voor in het vuur dat de knopjes in de cockpit wel allemaal werken
Juist de ervaring van deze twee mensen is van wezenlijk belang om in te grijpen en koelbloedig te blijven als er iets mis gaat. Dus nee, als je passieve mensen zoekt stuur je geen militaire (test) piloten mee met een dergelijke vlucht naar het ISS.
Als Westerse man zijnde ben je tussen je 35e en 40e in je prime. Zoals je al aangaf, de meeste mannen hebben in die periode van hun leven genoeg ervaring, mentale en fysieke snelheid, uithoudingsvermogen en mentaal niet gauw van hun stuk gebracht. Allemaal zaken die positief zijn als je bovenop een raket bent "geschroefd".

Als je je daarna nog steeds vasthoudt aan een streng ritme van beweging, eten en drinken, dan kun je die vaardigheden nog best lang volhouden. Tot je 45e en sommigen misschien zelfs tot hun 50e jaar. Maar daarna begint toch echt het verval. Nu zijn deze twee personen als sinds jaar en dag betrokken bij Nasa, ervaring genoeg en betrouwbaar in hun doen en laten. De extra ervaring kan dan een voordeel zijn. En als het toch mis mocht gaan, dan is het gelijk ook 'out with a bang' voor de 2 veteranen. Lijkt me een beter einde dan wegkwijnen met een of andere aandoening die je onder de zoden trekt.
Tot je 45e en sommigen misschien zelfs tot hun 50e jaar. Maar daarna begint toch echt het verval
Wat zeg je me nou? Ik ben gewoon nog in mijn prime jaren hoor :*)

[Reactie gewijzigd door david-v op 23 juli 2024 09:05]

Zal ik er dan een magnatron op wedden dat de tickets voor astronout ook maar een hele kleine winst kans ratio hebben.

Overigens hoop ik dat deze 2 heren ooit in een scoot mobiel kunen rijden want de starliner of nog geeen goed track record zover. Eerst nog maar eens zien dat ze er komen en weer veilig terug komen

[Reactie gewijzigd door Scriptkid op 23 juli 2024 09:05]

Bastogne-koeken in de magnatron opwarmen. :)
Het gaat helaas niet alleen om de mensen zelf. Maar ook hoe de gemeentes er mee om gaan.

Door een evenwichtsstoornis heb ik een driewielfiets via de Wmo. Maar heb echt meerdere rapporten nodig gehad van fysio en ergotherapeuten. Want de gemeente zelf wilde mij veel liever een scootmobiel geven.

Al zullen er zeker genoeg mensen zijn die door levenskeuzes er een hebben.
Hoe ga je van een innovatieve ruimtereis naar de lokale Tokkie?
Welkom op tweakers :+ :+
Tsjah, hadden ze mij gevraagd, had ik met plezier meegevlogen.
Absoluut niet op cijfers of enig wetenschappelijk onderzoek gebaseerd, maar de meeste mensen die ik ken en die een scootmobiel hebben (vanaf een relatief jonge leeftijd) hebben allemaal niet de meeste gezonde levenstijl gehad. En de oude mensen, en dan bedoel ik oud, niet de jongere van 61 en 58, die in blakende gezondheid en fit zijn hun hele leven actief geweest, ook na hun werkzame leven. Matig eten, matig drinken, genoeg doen en bewegen.
Die lancering zie ik hier niet staan dus ik riskeer bij deze het delen van een link naar het gebeuren (klik naar 06:50) -> https://www.cbsnews.com/news/boeing-starliner-launch-first-piloted-test-flight-space/
Netjes van Boeing. Het is wel een beetje laat. Ze hadden 20 miljoen meer dan SpaceX en een voordeligere contract dan spaceX. :D
 Ook neemt het ruimteschip belangrijke vervangingsonderdelen voor een urineverwerker mee naar het ISS
Ik hoop dat die starliner aan komt anders hebben ze een uitdaging op het IIS lol
Met extra feature zelf opende deuren.
Fantastisch om te zien!

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.