AMD heeft zijn nieuwe generatie videokaarten op basis van de RDNA 3-architectuur aangekondigd. De Radeon RX 7900 XT en Radeon RX 7900 XTX zijn de nieuwe topmodellen die als eerste gaming-gpu's gebruikmaken van chiplets. De kaarten komen op 13 december uit.

Met de Radeon RX 7000-serie videokaarten brengt AMD de RDNA 3-architectuur met flinke verbeteringen ten opzichte van de voorgaande generatie. De fabrikant zegt tijdens ontwikkeling de nadruk te hebben gelegd op goede prestaties per watt zonder in te leveren op betere gamingprestaties. De prestaties per watt komen volgens AMD bij RDNA 3 tot 54 procent hoger uit dan op RDNA 2.

Chiplets op een gpu

Veruit de grootste verandering die we zien bij de nieuwe Radeon-kaarten is de overstap van een enkele, monolitische chip naar meerdere chiplets. Net zoals AMD bij de Ryzen-processors al enkele generaties doet, gebruikt de fabrikant meerdere chips en combineert deze tot één samenwerkend geheel. De Radeon RX 7900 XT en XTX zijn gebaseerd op de Navi 31-chip. Daarop worden maximaal 7 chiplets gecombineerd, waarvan de Graphics Compute Die de grootste chip is en alle stream processors bevat. Deze enkele GCD is omringd door kleinere chiplets die Memory Cache Dies heten, en het Infinity Cache bevatten, evenals een 64bit geheugencontroller naar het GDDR6-geheugen.

Net als op de RDNA 2-videokaarten uit de RX 6000-serie maakt AMD opnieuw gebruik van Infinity Cache als geheugenbuffer tussen de grafische chip en het GDDR6-videogeheugen, maar deze verbinding is van de tweede generatie en daarmee flink sneller. AMD stelt dat de maximale bandbreedte met 5,3TB/s onder de streep 170 procent hoger ligt dan bij de geheugenopstelling op de vorige generatie. De hoeveelheid Infinity Cache is afgenomen van 128MB op Navi 21 naar 96MB op de nieuwe Navi 31-chip, wat dankzij slimmer geheugengebruik geen prestatieverlies oplevert maar wel in energiegebruik scheelt.

Nieuwe compute-unit, snellere raytracing en AI

De compute-unit in RDNA 3 is voorzien van een dual issue SIMD unit, waarmee AMD globaal gezien dezelfde aanpassing doet als Nvidia met zijn Ampere-architectuur heeft gedaan. Elke stream processor kan nu simultaan werken aan een floating point, integer of ai-taak. Het is nog onduidelijk hoe flexibel de nieuwe compute-unit dit werk kan indelen en verdelen, maar de theoretische rekenkracht wordt met deze stap in ieder geval verdubbeld. AMD specificeert met deze aanpassing het aantal rekenkernen niet twee keer zo hoog, zoals Nvidia met zijn CUDA-cores wel is gaan doen. Met het plaatsen van twee AI-accelerators per compute-unit en de toevoeging van nieuwe instructies moeten de prestaties op dit gebied 2,7 keer zo hoog liggen als op RDNA 2.

Losgekoppelde kloksnelheden

Om de prestaties per watt zo hoog mogelijk te krijgen, heeft AMD in het ontwerp van Navi 31 de kloksnelheden van de shaders en van de front end losgekoppeld van elkaar. Volgens de fabrikant zijn hoge kloksnelheden van de front end belangrijk voor de prestaties, maar kunnen de shaders zelf iets langzamer draaien zonder dat dit de prestaties vermindert. Op de RX 7900 XTX is er voor gekozen om de shaders op maximaal 2300MHz te laten werken, terwijl de front end van deze chip op 2500MHz werkt. De fabrikant stelt dat het hiermee de beste balans kiest omdat de kloksnelheden effectief 15 procent hoger liggen dan op de voorgaande generatie terwijl dit tegelijkertijd wel 25 procent in het energiegebruik scheelt.

Radiance Display Engine

Met de RX 7000-serie krijgt de displayoutput ook een flinke update, wat AMD daarvoor zelfs heeft omgedoopt tot de Radiance Display Engine. De nieuwe generatie Radeons zijn voorzien van de gloednieuwe DisplayPort 2.1-standaard en kunnen 12bit per kanaal uitsturen. Met DP 2.1 is het dankzij een enorme bandbreedte van 54Gbit/s volgens AMD mogelijk om met dsc een 8k-scherm tot 165Hz of een 4k-scherm tot 480Hz aan te sturen. Dat is een enorme stap ten opzichte van DisplayPort 1.4, zoals gebruikt wordt op de RX 6000-serie maar ook op Nvidia's nieuwe RTX 40-serie kaarten. Bij DP 1.4 ligt de limiet met compressie voor 8k op 60Hz en voor 4k op 240Hz. De fabrikant legde tijdens de presentatie graag de nadruk op dit voordeel in connectiviteit ten opzichte van zijn concurrent.

Media Engine, FSR 3 en Hypr-RX

Met de RX 7000-serie brengt AMD voor het eerst ondersteuning voor AV1-encoding naar zijn videokaarten. De nieuwe Media Engine moet bovendien betere video-encoding mogelijk maken door het gebruik van AI, al geeft de fabrikant vooralsnog geen details hoe dit precies gebeurt en of de AI-accelerators hiervoor gebruikt worden. Wel wordt SmartAccess Video geïntroduceerd, waarbij een Ryzen 7000-processor en Radeon RX 7000-videokaart gecombineerd versneld een zware encoding- of decodingtaak kunnen uitvoeren.

Tijdens de presentatie noemde AMD kort dat er een nieuwe versie van FSR aan zit te komen, met een verwachte lancering ergens in 2023. Onder de naam FSR 3 zal AMD voor RDNA 3-videokaarten een tegenhanger van DLSS 3 uit gaan brengen, waarbij de AI-accelerators op de gpu gebruikt zullen worden om frames te genereren en tussen gerenderde frames in te tonen.

Op het gebied van software wil AMD daarnaast in de eerste helft van 2023 Hypr-RX introduceren. Met deze functie moet het voor gamers makkelijker worden om een optimaal game-profiel in de Adrenalin-software te kiezen, waarbij features zoals Boost, FSR en SuperResolution niet meer handmatig hoeven worden gekozen.

Verwachte prestaties

In de presentatie noemt AMD een aantal prestatieclaims voor de RX 7900 XTX, maar de fabrikant doet geen directe vergelijking met Nvidia's GeForce RTX 4090. Globaal worden tot 50 procent betere raytracingprestaties beloofd dan op de RX 6950 XT, en in rasterization zou dit op 4k tussen de 50 en 70 procent moeten zijn. Als AMD dit waar kan maken dan zal het er per game om gaan spannen of de RTX 4090 of de RX 7900 XTX sneller is. Opvallend is daarnaast dat AMD in zijn presentatie lijkt te suggereren dat FSR op RDNA 3 voor een grotere prestatietoename zorgt dan verhoudingsgewijs op de RX 6950 XT het geval is.

Prijzen en beschikbaarheid

De AMD Radeon RX 7900 XT en RX 7900 XTX zullen vanaf 13 december beschikbaar zijn, volgens de fabrikant zowel in referentieversies als custom kaarten waar de boardpartners mee zullen komen. De adviesprijs van de RX 7900 XT komt uit op 899 Amerikaanse dollar, de RX 7900 XTX krijgt een adviesprijs van 999 dollar. Omgerekend naar euro's is dat met de huidige wisselkoers inclusief btw momenteel 1110 euro voor de RX 7900 XT en 1233 euro voor de RX 7900 XTX.

De Ondernemingskamer heeft Gerard Sanderink geschorst als bestuurder van Centric. In plaats van Sanderink worden er twee nieuwe bestuurders benoemd bij het IT-bedrijf. Wie de nieuwe bestuurders van Centric worden, is nog niet bekend.

Het Openbaar Ministerie (OM) stapte in oktober naar de Ondernemingskamer voor een onderzoek naar Sanderink. Centric had de topman toen namelijk benoemd tot niet-uitvoerend bestuurder, wat volgens het OM tot extra onrust zou leiden binnen het bedrijf. Centric kreeg tot maandag 24 oktober de tijd om Sanderinks aanstelling terug te draaien. Toen dat niet gebeurde, stapte het OM naar de Ondernemingskamer.

Nu heeft het OM dus gelijk gekregen. De Ondernemingskamer vindt dat Sanderink als topman het 'voortbestaan van Centric in gevaar brengt'. Naast de schorsing van Sanderink, heeft het OM geëist dat hij al zijn aandelen in Centric aan een derde partij in beheer moet geven. De Ondernemingskamer heeft die eis ingewilligd, schrijven onder meer RTL Nieuws en de NOS. Sanderink en zijn vriendin Rian van Rijbroek waren aanwezig bij de uitspraak. Ze hebben nog niet tegenover de pers gereageerd.

Het is volgens het OM al langer onrustig binnen het bestuur van Centric. Zo wijst het op 'telkens vertrekkende bestuurders'. "Ook werd de onderneming betrokken bij meerdere civielrechtelijke procedures rondom een privékwestie van dhr. Sanderink", zei de instantie vorige maand. Daarbij verwijst het OM naar het voortdurende conflict tussen Sanderink en zijn ex-vriendin en -zakenpartner Brigitte van Egten. Sanderink heeft sinds enkele jaren een relatie met Rian van Rijbroek. Van Rijbroek kwam in 2018 in het nieuws nadat ze als cybersecuritydeskundige werd uitgenodigd bij Nieuwsuur en daar een warrig, onjuist verhaal vertelde. Toen Sanderink een relatie met Van Rijbroek kreeg, verbrak hij zijn banden met Van Egten.

Het conflict tussen Sanderink en Van Egten speelde mee in de beslissing van de Ondernemingskamer, die eraan twijfelt 'of Sanderink nog wel rationele beslissingen kan nemen en geschikt is om Centric te leiden'. "Sanderink kan zijn persoonlijke vete met zijn ex-vriendin niet scheiden van het belang van de onderneming".

De volledige uitvoerende directie van Centric wilde eerder dit jaar vanwege alle onrust ook naar de Ondernemingskamer stappen, maar dit werd toen geblokkeerd door niet-uitvoerende bestuursleden. Daarom stapten de drie uitvoerende bestuursleden in juni op.

De Europese Commissie (EC) wil woningverhuurdiensten, zoals Airbnb, verplichten om data te delen met Europese overheden, schrijft Reuters op basis van ingewijden. Het zou gaan om data die het aantal gebruikers van de dienst en het aantal overnachtingen aangeeft.

Volgens Reuters wordt het voorstel volgende week door de EC gepresenteerd. Het moet ervoor zorgen voor een gezamenlijke aanpak van verhuurplatforms in de grote steden van Europese lidstaten. Ook moet de gegevensverzameling overheden meer inzicht geven in hoe de diensten werken, zodat de landen hun toerismebeleid er beter op kunnen afstemmen.

De opgevraagde data van de verhuurplatforms wordt volgens het nieuwe voorstel opgeslagen op een centrale locatie, zodat alle bevoegde overheidsinstanties bij de informatie kunnen komen, zou een betrokkene tegen Reuters hebben gezegd. De regels in het voorstel zouden vergelijkbaar zijn met de overeenkomst die Airbnb twee jaar geleden sloot met Eurostat, het Europees bureau voor de statistiek. Hiermee krijgen overheden toegang tot gegevens over het aantal mensen dat gebruikmaakt van het platform en het aantal geboekte overnachtingen, die elk kwartaal worden gepubliceerd.

Voordat de regels kunnen worden toegepast, moet het voorstel eerst worden goedgekeurd door het Europees Parlement. Wanneer dat gaat gebeuren, is nog niet bekend. De Europese Commissie heeft zelf nog niets gezegd over het voorstel.

Mozilla wil volgend jaar een investeringsfonds opzetten voor start-ups 'die werken aan technologie die het internet beter moet maken'. Daarmee doelt het onder meer op techologie die 'privacyvriendelijk, transparant en inclusief is'.

In het aankondigingsbericht over het zogenoemde Mozilla Ventures-fonds beweert Mozilla's executive director Mark Surman dat veel start-ups en kleine ontwikkelaars 'obstakels tegenkomen wanneer ze producten willen maken die mensen op de eerste plaats zetten', zoals het vinden van investeerders. Het fonds is bedoeld voor startende bedrijven in een vroeg stadium waarvan de producten of technologieën 'een of meer van de waarden in het Mozilla Manifest bevorderen, namelijk privacy, inclusiviteit, transparantie, toegankelijkheid en menselijke waardigheid'.

Het investeringsfonds moet nog worden opgericht. Dat gebeurt volgend jaar. Toch heeft Mozilla al investeringen gedaan in drie start-ups: wachtwoordmanager HeyLogin, Block Party, een app met blokkeertools voor Twitter-gebruikers en Secure AI Labs, een ontwikkelaar die software maakt voor ziekenhuizen. Volgens Surman onderschrijven deze drie bedrijven 'het idee dat de digitale wereld privé, veilig en respectvol kan zijn'. Geïnteresseerden die denken dat ze aan de eisen voor het fonds voldoen of investeerders die willen meewerken aan het fonds kunnen contact opnemen met Mozilla.

De digitale collectie van de Koninklijke Bibliotheek (KB) die XS4ALL-websites bevat, wordt documentair Unesco-werelderfgoed. Het gaat om duizenden sites uit de periode 1994 tot 2001. Het is de eerste webcollectie ter wereld die deze status krijgt.

De XS4ALL-collectie is de eerste van oorsprong digitale collectie ter wereld die in het Memory of the World-register terechtkomt, schrijft de KB. Met dat programma wil Unesco onder meer archieven, belangrijke documenten en collecties van bibliotheken beschermen.

“Tot nu toe had vooral erfgoed dat ooit in het bezit was van prominente figuren de status van werelderfgoed. Voor het eerst krijgt nu erfgoed van en door gewone mensen deze status. Zij waren daar op het moment van maken heel trots op, terwijl het niet per se oud, duur of mooi is. Ik vind het een erkenning van het belang van het gewone, het alledaagse, het persoonlijke. En het is een bevestiging dat ook de digitale cultuur onderdeel is van ons rijke erfgoed", zegt Kees Teszelszky, conservator digitale collecties bij de KB.

De bibliotheek heeft de collectie opgezet toen KPN de zelfstandigheid van XS4ALL in januari 2019 had opgezegd. Op 31 december 2020 telde de collectie 20.391 websites van het Nederlandse nationale webdomein. Deze worden periodiek gearchiveerd.

De Britse privacywaakhond ICO heeft een boete die het de Britse overheid vorig jaar heeft opgelegd, verlaagd van 500.000 pond naar 50.000 pond. De boete is voor een datalek in 2019, waarbij een csv-bestand met 1097 adressen per ongeluk openbaar was in te zien.

Het Cabinet Office, het kantoor dat de Britse premier ondersteunt en verantwoordelijk was voor het datalek, ging vorig jaar in beroep tegen de boete. Het kantoor vond namelijk dat de boete te hoog was en noemde het oordeel van het ICO ‘buitenproportioneel’. Hoewel de privacywaakhond het niet helemaal eens is met de stelling van het kantoor, heeft hij de boete toch verlaagd. Het ICO doet dit vanwege de ‘huidige economische druk’.

“Hoewel ik van mening ben dat de oorspronkelijke boete in alle omstandigheden van deze zaak evenredig was vanwege de mogelijke gevolgen van het lek voor de getroffenen, erken ik de huidige economische druk waar overheidsinstanties mee te maken hebben", zegt information commissioner John Edwards in een verklaring. Ook vindt Edwards dat 'in bepaalde gevallen boetes minder belangrijk zijn als afschrikwekkend middel'. Het Cabinet Office heeft toegezegd dat het de boete gaat betalen.

Het csv-bestand met adresgegevens werd eind 2019 gepubliceerd op een officiële website van de Britse overheid. De lijst bestond uit kandidaten voor de New Years Honours, een evenement waarbij verschillende prijzen worden uitgereikt aan onder andere Britten die liefdadigheidswerk hebben gedaan. De lijst werd bijgehouden in een destijds nieuw systeem, waarin de nominaties werden verwerkt.

Vanwege de naderende deadline voor de publicatie van de New Year Honours-lijst besloot het verantwoordelijke kantoor het csv-bestand te wijzigen in plaats van het systeem aan te passen. Telkens wanneer een nieuwe versie van het bestand werd gegenereerd, werden echter de postadresgegevens automatisch in het bestand opgenomen. Daardoor waren de adresgegevens van de genomineerden zichtbaar voor iedere websitebezoeker. Nadat de overheid op de hoogte was geraakt van het datalek, werd de weblink naar het bestand verwijderd. Het bestand was echter nog steeds in de cache opgeslagen en was online toegankelijk voor mensen die het exacte webadres hadden.

Op de lijst stonden onder andere de volledige adresgegevens van Elton John, voormalig voorzitter van de conservatieve partij Iain Duncan Smith en openbaar aanklager Alison Saunders. Ook medewerkers van het ministerie van Defensie en terreurbestrijders stonden op de lijst, meldde The Guardian destijds.

Telenet heeft een principeakkoord gesloten met Orange om toegang te krijgen tot het Waalse kabelnetwerk van VOO in België. De twee bedrijven zullen volgens Telenet nu verdere gesprekken voeren.

Het nieuws komt er nadat Orange begin dit jaar de Waalse provider VOO had overgenomen voor ongeveer 1,8 miljard euro. Hiermee kreeg Orange 75 procent minus een enkel aandeel van het Waalse kabelbedrijf in handen. Telenet had ook plannen om VOO over te nemen, maar volgens toenmalige Vlaamse berichtgeving lag het bod van de telecomprovider enkele tientallen miljoenen lager dan dat van Orange. Telenet wilde VOO inlijven om marktaandeel in Wallonië te verkrijgen en beter te kunnen concurreren met Proximus.

De Europese Commissie moet nog toestemming geven voor de overname van VOO door Orange. Volgens De Tijd heeft de Europese concurrentiewaakhond deze zomer nog een onderzoek geopend naar de overname. Tegen ten laatste 6 december wordt een uitspraak verwacht. Tot die tijd blijven de telecombedrijven onafhankelijk van elkaar opereren.

Meta test nieuwe manieren waarmee contentmakers geld zullen kunnen verdienen via Instagram. Zo wordt het mogelijk om eigen digitale collectables te maken, giften te verzenden naar contentmakers en abonnementen bij diezelfde contentmakers af te sluiten.

Volgens Meta wordt het binnenkort via Instagram mogelijk om zowel digitale collectables te maken als ze te verkopen. Dit kan dan via de app, maar ook erbuiten. Er wordt gebruikgemaakt van de Polygon-blockchain, maar Meta zegt dat er ook ondersteuning komt voor de Solana-blockchain en Phantom-wallet, waardoor de collectables op verschillende platforms te verhandelen zullen zijn.

Het wordt ook mogelijk om abonnementen af te sluiten bij contentmakers op Instagram. Dat moet er volgens Meta voor zorgen dat deze personen op een eenvoudigere manier een community kunnen opbouwen, maar ook een voorspelbaar inkomen via het platform kunnen genereren. Om de contentmakers nog meer middelen te geven om een inkomen te genereren, introduceert Meta ook de giftenfunctie. Hiermee kunnen contentmakers rechtstreeks geld ontvangen. Deze functie zal eerst beschikbaar zijn in Reels. Om de functie te kunnen gebruiken, moeten Instagram-gebruikers zogenaamde sterren aankopen. Die doen dan dienst als virtuele munteenheid waarmee contentmakers betaald kunnen worden.

Deze giftenfunctionaliteit is momenteel al beschikbaar in de Facebook-app. Daar kreeg de functie de naam Facebook Sterren mee. De functie wordt nu uitgebreid naar Facebook Reels, waar ook specifieke icoontjes moeten verschijnen die beter aansluiten bij de inhoud van een livestream. De functie komt bovendien naar foto’s en reguliere posts op het platform.

Om professionele contentmakers op Facebook nog beter van dienst te kunnen zijn, introduceert Facebook ook een professionele modus voor Facebook-profielen. Via deze modus wordt het mogelijk om geld te verdienen via advertenties en giften, en om data over volgers of kijkers te raadplegen. De meeste nieuwe functies worden eerst beschikbaar gesteld aan een kleine groep contentmakers in de Verenigde Staten. Meta hoopt de functie daarna te kunnen uitrollen naar meer gebruikers.

Amazon heeft in Antwerpen zijn eerste Belgische bezorgcentrum geopend. Momenteel wordt werk geboden aan 43 mensen, maar dat aantal kan nog oplopen. Het Antwerpse bezorgcentrum zal pakketten krijgen vanuit grote sorteercentra uit onder andere Duitsland en Frankrijk.

Het nieuwe bezorgcentrum bevindt zich op het Blue Gate-bedrijventerrein in het zuiden van Antwerpen. Uit eerdere berichtgeving blijkt dat het centrum een omvang krijgt van 8438 vierkante meter. Daarvan is 5764 vierkante opslagruimte en 2157 vierkante meter kantoorruimte. Daarnaast komt er een parkeergebouw met vijf verdiepingen.

Volgens Vlaamse media is er door Amazon voor Antwerpen gekozen omwille van de nabijheid van de Antwerpse haven en het grote aantal consumenten in de regio. Vlaams minister-president Jan Jambon was aanwezig bij de opening en stelt dat België nog meer inspanning kan doen om e-commerce naar België te lokken.

Amazon is sinds oktober van dit jaar actief in België. De webshop gaat daarop deels Belgische producten verkopen. Ook streaming- en bezorgdienst Prime komt voor Belgen beschikbaar, voor dezelfde prijs als in Nederland. De Belgische site van Amazon is niet Amazon.be, maar amazon.com.be.

Ontwikkelaar Santa Monica Studio heeft meer informatie vrijgegeven over de verschillende grafische modi die God of War Ragnarök op de PS4 en PS5 zal ondersteunen. Op de PS5 ondersteunt de game 4k-resolutie met een beoogde framerate van 60fps.

Op de PlayStation 5 zal er volgens Santa Monica Studio keuze zijn tussen zes grafische modi, onderverdeeld in twee categorieën. Er komt een favor quality-modus die native 4k-resolutie ondersteunt en met een vaste framerate van 30fps. Via de modus favor quality + high frame rate kan het spel gespeeld worden op een resolutie die zal variëren tussen 1080p en 2160p, 4k. De framerate wordt in deze modus vastgelegd op 40fps. Via de modus favor quality + high frame rate +variable frame rate kan er gespeeld worden met een resolutie tussen de 1800p en 2160p. De framerate zal in deze modus variëren rond de 40fps en is unlocked.

PS5-spelers krijgen ook de optie om de game in favour performance-modus te spelen. De resolutie van het spel ligt in deze modus tussen 1440p en 2160p. De framerate komt dan op maximaal 60fps te liggen. In favor performance + high frame rate ligt de resolutie op 1440p en varieert de framerate rond 60fps. In favor performance + high frame rate + variable framerate zijn dezelfde waarden van toepassing.

God of War-spelers die het spel op de PlayStation 4 zullen spelen, kunnen van één modus gebruikmaken: de standaardmodus. Die zal een resolutie van 1080p halen met een framerate van 30fps. Op de PlayStation 4 Pro komen er net als op de PlayStation 5 een favor performance-modus en een favor quality-modus. Via die eerste modus kan het spel gedraaid worden met een resolutie tussen 1080p en 1656p. De framerate zal schommelen rond de 30fps. In de favor quality-modus schommelt de resolutie tussen 1440p en 1656p en geldt een vaste framerate van 30fps.

God of War Ragnarök komt op 9 november uit. Het directe vervolg op de reboot uit 2018 komt uit voor de PlayStation 4 en PlayStation 5. Er is een upgrade mogelijk van de last- naar de current-gen versie van de game.

De Chinese elektronicafabrikant Huawei heeft de vouwbare smartphone met de laagste adviesprijs tot nu toe gepresenteerd. De Pocket S is een variant op de P50 Pocket van vorig jaar. De klaptelefoon komt vooralsnog alleen in China uit.

De Pocket S heeft een adviesprijs van 5988 yuan, omgerekend momenteel ongeveer 830 euro. De Z Flip 4 van Samsung kost 6898 yuan; de P50 Pocket kwam vorig jaar uit voor 8988 yuan. De P50 Pocket kwam in januari uit in Nederland voor een adviesprijs van 1599 euro; de Z Flip4 kost in Nederland 1099 euro.

De Pocket S lijkt veel op de P50 Pocket. De soc heeft een downgrade gehad naar een Qualcomm Snapdragon 778G, in plaats van de 888 van de P50. Er is bovendien een camera minder op de Pocket S. De goedkopere versie moet het stellen zonder de 32-megapixelsensor voor UV-licht. De Pocket S heeft bovendien minder opslag om de prijs te drukken: 128GB in plaats van 256GB.

Het scherm is hetzelfde vouwbare, 120Hz-, 6,9"-oledscherm met een resolutie van 1188 bij 2790 pixels. Daarnaast zit aan de buitenkant een aanvullend, rond 1"-scherm. Dat heeft een resolutie van 340 bij 340 pixels. Daarop kunnen meldingen en navigatie-instructies getoond worden en media bediend worden.

De telefoon draait in China op HarmonyOS 3.0. De Pocket S komt volgende week uit in China. Over een eventuele release in Europa zegt de fabrikant niets.

Leden van de Amerikaanse regering zullen binnenkort naar Nederland afreizen om gesprekken te voeren over mogelijke exportbeperkingen van lithografiemachines van ASML naar China. De Verenigde Staten wil dat de huidige exportbeperkingen worden uitgebreid.

Volgens Bloomberg zal een staflid van de Amerikaanse nationale veiligheidsraad samen met Don Graves, de Amerikaanse onderminister voor handel, naar Nederland afreizen. Met wie ze aan tafel gaan, is niet duidelijk. Er zouden uit deze gesprekken ook geen onmiddellijke gevolgen voortvloeien. De gesprekspartners zullen volgens Bloomberg meerdere onderwerpen aansnijden, waaronder de handelsrelaties tussen de twee landen.

Het is echter niet de eerste keer dat de VS druk uitoefent op Nederland om de export van lithografiemachines van ASML naar China te blokkeren. In mei van dit jaar heeft de Amerikaanse onderminister eveneens Nederland en ASML bezocht en viel volgens Bloomberg dezelfde boodschap te horen.

Op dit moment mag ASML geen euv-machines leveren aan China en de VS wil dat Nederland dat verbod uitbreidt naar minder geavanceerde machines voor chipfabricage. Daarbij gaat het om machines voor immersielithografie, ook deep ultraviolet of duv genaamd. Machines met immersielithografie zijn voor chipproducenten de belangrijkste machines voor de huidige productie van processors, dram en andere chips die momenteel in apparaten gaan.

In oktober van dit jaar stelde ASML nog dat de handelsbeperkingen die de VS heeft opgelegd aan China een beperkte impact hadden op het bedrijf. Volgens Chief Financial Officer van ASML Roger Dassen zit er weinig Amerikaanse technologie in ASML-chipmachines. Tweakers heeft eerder dit jaar een interview gepubliceerd met ASML-cto Martin van den Brinck, waarin de man vertelt over de geschiedenis van het Nederlandse bedrijf. In een achtergrondartikel wordt vooruitgeblikt op de toekomst van het bedrijf.

Het Tor Project heeft details vrijgegeven over de projecten waar het aan werkt met behulp van de financiële steun van onder andere de Amerikaanse overheid. De organisatie ziet deze overheidssteun met 15 procent afnemen tegenover het jaar hiervoor.

Uit een blogbericht van het Tor Project blijkt dat de Amerikaanse overheid in het boekjaar, dat liep van juli 2020 tot en met juli 2021, nog steeds de grootste geldschieter is met 38,17 procent van de inkomende fondsen. Het Amerikaanse staatsdepartement voor Democratie, Mensenrechten en Arbeid, onderdeel van het Amerikaanse ministerie voor Buitenlandse Zaken, stopte het Tor Project vorig jaar 1.532.843 dollar toe. Dat bedrag werd volgens de non-profitorganisatie aangewend om mensen in het zuidelijke halfrond opties aan te bieden om censuur te omzeilen. Via een tweede project moest het Tor-netwerk sneller en betrouwbaarder worden voor gebruikers op plaatsen waar internettoegang eerder beperkt is. Het Amerikaanse departement is met afstand de grootste geldschieter van het Tor Project.

De National Science Foundation en universiteit van Georgetown hebben 224.617 dollar gedoneerd aan de organisatie. Dat geld werd aangewend om via een simulator onderzoek te doen naar nieuwe netwerken zoals dat van Tor. Het Amerikaanse Institute of Museum and Library Science en de Universiteit van New York hebben 96.569 dollar overgemaakt. Het Defense Advanced Research Projects Agency heeft samen met de universiteit van Georgetown 570.497 dollar gedoneerd. Dat bedrag is gebruikt om na te gaan hoe men communicatie kan verhullen als een vijandige actor een heel internetnetwerk in handen heeft. De universiteit van Pittsburg gaf in samenwerking met National Institutes of Health tot slot 20.421 dollar om enkele webinars te ontwikkelen over gezondheid en privacy.

Ongeveer 36 procent van de werkingsmiddelen van Tor kwamen in 2020-2021 via individuele donoren. Zij hebben gezamenlijk 2.684.390 dollar gestort. Ongeveer 16 procent, ofwel 1.196.763 van de middelen kwam van stichtingen of andere non-profitorganisaties. 3 procent van de donaties was afkomstig van private bedrijven. Die hebben samen 213.950 dollar overgemaakt.

De organisatie achter het Tor Project wil al jaren minder afhankelijk worden van Amerikaanse overheidssubsidies. In 2015 deed het daarom een eerste actieve oproep voor donaties. Volgens de organisatie moest crowdfunding de toekomst worden van de dienst. Eerder dit jaar hebben de makers achter de anonimiseringsbrowser opnieuw een crowdfundingsactie opgezet om geld in te zamelen. Via Tor kan internetverkeer omgeleid worden, waardoor een gebruiker bijna volledig anoniem kan surfen op internet.

Samsung gaat minder of helemaal geen Exynos-socs meer gebruiken in zijn Galaxy S23-telefoons. Dat zegt chipontwerper Qualcomm. Het Amerikaanse bedrijf verwacht in februari en maart meer omzet door de inkomsten van Samsung.

Qualcomm zegt dat het aandeel van Snapdragon-socs in de Galaxy S23-serie omhoog zal gaan ten opzichte van de S22's. Qualcomm noemt specifiek die namen van modellen. Wereldwijd was driekwart van de S22-modellen voorzien van Snapdragon-socs. Enkel de Europese modellen, waaronder die in België en Nederland, hadden een Exynos-soc.

Er deed al eerder een gerucht de ronde dat Samsung de Exynos-socs zou laten vallen in zijn S23-serie en Qualcomm bevestigt dat nu. "We hebben een nieuwe overeenkomst gesloten met Samsung en breiden het gebruik van Snapdragon-socs uit voor toekomstige dure Galaxy-producten voor over de hele wereld." Samsung rust zijn Galaxy S-telefoons sinds jaar en dag al uit met een combinatie van Snapdragon- en Exynos-socs. De vouwbare telefoons in de Z-serie hebben alleen Snapdragon-socs aan boord. De Exynos-socs hebben in de afgelopen jaren een negatief imago opgebouwd vanwege de mindere prestaties op het gebied van processorkracht en mobiel bereik.

Apple zou in 2024 een tablet of laptop met vouwbaar scherm willen maken. Dat zou Samsung gezegd hebben tegen toeleveranciers. Een vouwbare smartphone van Apple zou er volgens Samsung voorlopig niet in zitten. Samsung maakt die al enige jaren wel.

De top van het Zuid-Koreaanse bedrijf deed de uitspraken volgens TheElec tijdens een vergadering met toeleveranciers. Er gaan al langer geruchten over vouwbare producten van Apple. Bloomberg claimde eerder dat Apple werkt aan een laptop met vouwbaar scherm van 20". Enkele jaren geleden gingen ook geruchten over prototypes van iPhones met vouwbare schermen, maar die geruchten zijn er afgelopen tijd niet meer.

In die vergadering claimde Samsung dat klanten tevreden zijn over de huidige vouwbare smartphones van het bedrijf en dat 90 procent van de gebruikers van plan is om in de toekomst opnieuw een vouwbare smartphone te kopen. Samsung verwacht dat de markt voor vouwbare smartphones jaarlijks met 80 procent groeit. Dat groeipercentage ligt lager dan afgelopen jaren, toen het aantal vouwbare smartphones telkens met 300 procent groeide. Als de komende jaren de groei gemiddeld 80 procent zal zijn, is rond 2025 ongeveer 7,5 procent van de smartphones vouwbaar.

Om vouwbare smartphones nog populairder te maken, moeten er volgens Samsung nog enkele obstakels overwonnen worden. Zo zouden de toestellen dunner, sterker en lichter moeten worden en moet de vouw in het scherm minder zichtbaar worden. De camera’s zouden beter moeten en er zou moeten worden voorzien in ruimte in de behuizing om de S-pen in op te bergen.

Samsung heeft afgelopen zomer de Galaxy Z Fold4 en Galaxy Z Flip4 geïntroduceerd. Tweakers heeft van beide opvouwbare smartphones een review gepubliceerd. In een apart achtergrondartikel gaat Tweakers verder in op de redenen waarom vouwbare smartphones voorlopig nog een niche blijven in de smartphonemarkt.

Meta-merken Facebook en Instagram hebben in de dagen voor de presidentsverkiezingen in Kenia illegaal advertenties toegestaan van politici. Dat is tegen de wet in dat land en ook tegen de regels van Meta zelf rond politieke advertenties.

In totaal verschenen er 52 advertenties, meldt Rest of World naar aanleiding van een rapport van Mozilla Foundation over het onderwerp. Van die advertenties toonde Meta er 45 in de twee dagen voor de presidentsverkiezingen van 9 augustus. De laatste twee dagen mogen kandidaten in het land geen campagne meer voeren. Ook waren er 7 advertenties die prematuur een winnaar uitriepen, iets wat ook niet mag.

Daarnaast werkte de moderatie rond de verkiezingen niet zoals beloofd, merkt Mozilla op. Zo bereikte een livestream waarin een politicus vroegtijdig een winnaar uitriep, 370.000 kijkers, terwijl het platform niet ingreep. Dat had volgens de regels van Meta wel moeten gebeuren.

De advertenties rond verkiezingen staan bij Meta in de aandacht, omdat het bedrijf het enige is dat politieke advertenties accepteert. Twitter en TikTok doen dat al enige jaren niet meer. Bovendien vinden in Meta's thuisland de Verenigde Staten volgende week ook verkiezingen plaats.

Ongeveer 15,44 procent van alle pc’s die op Windows draaien, doen dat met Windows 11. Dat zegt Statcounter. In ongeveer 71 procent van de gevallen draait een pc Windows 10. Windows blijft wereldwijd het populairste besturingssysteem met 75,96 procent marktaandeel.

Uit de cijfers van Statcounter blijkt dat het marktaandeel van Windows 11 in oktober is toegenomen met 1,83 procent. In september bedroeg dat marktaandeel 13,61 procent. Het aandeel Windows 10-gebruikers is met 71,26 procent in dalende lijn, zij het licht. In oktober verloor het besturingssysteem 0,59 procent marktaandeel ten opzichte van september. Toen draaide 71,88 procent van de pc’s nog Windows 10.

Windows 7 is volgens Statcounter nog steeds goed voor 9,61 procent van het wereldwijde marktaandeel. Windows 8.1 haalt nog 2,45 procent marktaandeel en Windows 8 ongeveer 0,69 procent. In 0,39 procent van de gevallen wordt er nog Windows XP gedraaid.

Wat betreft de globale markt voor besturingssystemen, is Windows in zijn geheel goed voor 75,96 procent marktaandeel. MacOS is volgens Statcounter goed voor 15,7 procent van alle besturingssystemen, gevolgd door Linux met 2,6 procent. ChromeOS haalt 2,38 procent marktaandeel.

Update, 11.45 uur: in de inleiding van het artikel stond er een verkeerd percentage (71,26). Dat moet 75,95 zijn. Met dank aan remyblok.

TikTok past zijn privacybeleid in de EU volgende maand aan. In het nieuwe privacybeleid staat expliciet dat medewerkers uit China data van Europese gebruikers kunnen inzien, dus ook die uit Nederland en België. Dat staat niet in het huidige beleid.

Het gaat niet alleen om medewerkers uit China, maar ook uit Brazilië, Canada, Israël, Japan, Maleisië, de Filippijnen, Singapore, Zuid-Korea en de Verenigde Staten, zegt TikTok in de paragraaf over landen waar data heen gaat. TikTok verwijst naar die paragraaf vanuit het nieuwe privacybeleid.

De data die medewerkers in die landen kunnen inzien, gaat onder meer over de werking van het algoritme en detectie van geautomatiseerde accounts, zo zegt TikTok. Data sturen naar die landen ligt onder een vergrootglas, omdat de Europese Commissie van die landen niet heeft gezegd of de bescherming van data daar in orde is.

Vooral het doorsluizen van data naar China is daarbij onderwerp van gesprek, omdat Chinese bedrijven dan data kunnen doorgeven aan de Chinese overheid. De angst is daarbij dat data van Europese gebruikers, waaronder veel kinderen, in handen van de overheid van China komt. TikTok is van het Chinese bedrijf ByteDance.

Er zijn meer wijzigingen in het privacybeleid. Zo zegt TikTok niet langer gps te gebruiken op telefoons om de locatie van gebruikers te bepalen. Wel leest TikTok een benadering van de locatie uit voor personalisatie van de aanbevelingen.

Decentraal sociaal netwerk Mastodon kreeg er bijna 200.000 gebruikers bij sinds vorige week, toen Elon Musk de overname van Twitter afrondde. Daarmee is nog geen 0,1 procent van de actieve gebruikers overgestapt naar Mastodon.

Woensdag waren er meer dan 600.000 actieve gebruikers op Mastodon-servers, zegt Eugen Roschko, oprichter van Mastodon. Dat is een record voor het platform. Er kwamen afgelopen week ook 437 servers bij voor het sociale netwerk.

Met 199.430 nieuwe gebruikers is het aantal nieuwelingen een klein percentage van het totaal aantal actieve Twitter-gebruikers. Dat aantal lag bij de recentste kwartaalcijfers op rond 238 miljoen. Daarmee is Twitter naar schatting ongeveer vierhonderd keer groter dan Mastodon in aantallen dagelijkse gebruikers.

Mastodon is een alternatief voor Twitter en heeft goeddeels dezelfde functies en dezelfde interface. Het grote verschil is dat Mastodon decentraal is en dus werkt op veel verschillende servers. Daardoor is het niet in handen van één bedrijf, waar dat bij Twitter wel het geval is. Tweakers heeft woensdag een artikel over Mastodon gepubliceerd.

WhatsApp heeft de Communities-functie uitgebracht in Nederland en België. De functie moet onder meer de groepschats voor bijvoorbeeld scholen en verenigingen beter organiseren en beheerders meer mogelijkheden geven.

WhatsApp heeft Communities in veel meer landen uitgebracht en laat aan Tweakers weten dat de functie ook in Nederland en België beschikbaar zal zijn. Met Communities kunnen beheerders onder meer groepsgesprekken samenbrengen. Zo is het mogelijk voor beheerders om in één keer aankondigingen in meer groepen te zetten. Ook kunnen beheerders en gebruikers makkelijk wisselen tussen de groepen in een Community via een aparte interface.

Daarnaast is het mogelijk om polls in WhatsApp te zetten om gebruikers naar een mening te vragen over onderwerpen. Binnen Communities is het mogelijk om videogesprekken op te zetten met tot 32 personen, zo laat het Meta-dochterbedrijf weten. WhatsApp liet eerder dit jaar al weten te beginnen met testen van de functie.

Maildienst Gmail krijgt in de Verenigde Staten een functie om track-and-trace-informatie uit mails op te halen en uit te lezen. Daardoor staat bezorginformatie in de inbox onder de mail en in de mail zelf bovenaan. Dat moet het klikken op trackingcodes overbodig maken.

De maildienst haalt de informatie op uit track-and-tracecodes die in mails staan en geeft op basis daarvan de status weer van de bezorging, zegt Google. Die informatie staat vervolgens in de inbox meteen onder de mail, zodat gebruikers die de mail zoeken snel kunnen zien wanneer het pakketje volgens schema bezorgd wordt.

Bij het openen van de mail staat een groter label met info bovenaan de mail met daarbij een schematische weergave van de bezorging en meer informatie. Die haalt Google geautomatiseerd op uit de backend van bezorgdiensten.

De functie werkt alleen met de meeste Amerikaanse bezorgdiensten en is dus nog niet beschikbaar in Nederland en België. Wanneer en of de functie buiten de VS beschikbaar komt, is vooralsnog onbekend.

Apple geeft in elk geval een groot deel van zijn iPhones volgend jaar nog geen Apple-modem mee, zo zegt chipontwerper Qualcomm. Het Amerikaanse bedrijf zegt dat het over twee jaar wel afgelopen is met Qualcomm-modems in iPhones.

Qualcomm zegt in de bespreking van zijn jaarcijfers dat het aandeel van Qualcomm-modems in de iPhone volgend jaar hoog blijft. "Voor wat betreft Apple-omzet, we verwachten nu dat we de overgrote meerderheid van 5G-modems voor de 2023-iPhones hebben, terwijl we eerder veronderstelden dat het ging om 20 procent."

Het is al jaren duidelijk dat Apple werkt aan eigen modems. Als onderdeel van een juridisch conflict sloten Qualcomm en Apple jaren geleden een overeenkomst voor het leveren van modems. Dat leidde ertoe dat Intel stopte met modems maken voor smartphones en Apple die divisie overnam.

Qualcomm zegt nu dat de omzet van Apple over twee jaar vrijwel zal wegvallen. "Wij nemen aan dat Apple minimaal aan onze omzet zal bijdragen in het boekjaar 2025", aldus het bedrijf. Het boekjaar 2025 begint bij Qualcomm op 1 oktober 2024, dus op het moment dat vermoedelijk de iPhones van dat jaar zullen uitkomen.

Apple maakt al jaren zijn eigen socs voor iPhones en maakt sinds enige jaren ook de gpu voor in die socs. Behalve Qualcomm maakt ook Samsung modems voor smartphones, die onder meer in de eigen Exynos-socs zitten en in Tensor-socs van Google. MediaTek maakt ook eigen modems voor zijn socs.

Twitter heeft zijn ontwikkelaarsconferentie Chirp geannuleerd. Dat heeft het bedrijf laten weten. De conferentie stond gepland voor over twee weken. Bovendien zou het bedrijf maandag medewerkers laten weten wie er ontslagen gaat worden.

Twitter geeft geen reden voor het annuleren van de conferentie, die op 16 november zou plaatsvinden. Het bedrijf zegt dat het werkt aan nieuwe functies, ook voor ontwikkelaars. "We hebben besloten Chirp te annuleren terwijl we bouwen aan nieuwe dingen die we snel met jullie willen delen."

Intussen is het bedrijf bezig met een grote ontslagronde. Twitter wilde al een deel van zijn personeel ontslaan voordat Tesla-topman Elon Musk aankondigde het platform te kopen. Die overname is inmiddels rond. Medewerkers zouden maandag meer horen. Volgens medewerkers die The Verge sprak gaat het mogelijk over de helft van het personeel, ongeveer 3800 mensen. Ook zou Musk alle medewerkers terug willen hebben op kantoor: Twitter werkt nu met een beleid dat iedereen mag werken vanaf elke gewenste locatie.

De ontslagronde is geen verrassing. Het bedrijf is onder Musk bezig aan een snelle verandering. Zo ontsloeg de nieuwe ceo de raad van bestuur. Daarnaast zou hij willen dat gratis gebruikers de editknop krijgen, terwijl het vinkje ter verificatie juist onderdeel wordt van het abonnement. Ook moet er een toezichtsraad komen voor moderatiebeslissingen. Musk is sinds vorige week eigenaar van Twitter.