Door Donovan Kerssenberg

Redacteur

Samsung Galaxy Z Fold4 Review

Fractie dunner, en een klap sneller

05-09-2022 • 06:01

72

Multipage-opmaak

Inleiding

In het kort

De Samsung Galaxy Z Fold4 verschilt misschien niet zoveel van zijn voorganger, de Fold3, maar toch zijn de verbeteringen van de Fold4 genoeg om voor dit nieuwe toestel te gaan. Het toestel gaat langer mee op een acculading, heeft betere camera’s, een krachtige Qualcomm Snapdragon 8+ Gen 1-soc en kan sneller laden. De camera’s zijn goed genoeg om zelfs de Galaxy S22 Ultra op sommige vlakken te verslaan. Ook op softwaregebied scoort het toestel uitstekend. De mogelijkheid om te multitasken en de smartphone als minilaptop te gebruiken dankzij de taakbalk, is een welkome toevoeging. Het updatebeleid van Samsung maakt de software-ervaring compleet. Voor deze ervaring zul je wel diep in de portemonnee moeten graven, maar als je een vouwbaar toestel wilt, is de Fold4 een goede keuze.

Samsung wist ons een aantal jaar geleden te verrassen met opvouwbare toestellen, de Flip en de Fold. Inmiddels is dit jaar de vierde iteratie van beide apparaten uitgebracht. De Flip4 hebben wij onlangs in een andere review behandeld en nu is het tijd om de Fold4 op de pijnbank te leggen.

Het Koreaanse bedrijf schuift niet onder stoelen of banken dat het met nieuwe vouwbare toestellen aan komt zetten. Er wordt flink reclame gemaakt om de toestellen op de kaart te zetten. Misschien was het een poging om te verbloemen dat het best wel een saaie introductie is, ook al is een foldable nog steeds iets bijzonders. Op het eerste gezicht lijkt er niet zoveel te zijn veranderd aan de Fold4 in vergelijking met de Fold3. De vierde Fold heeft bijvoorbeeld een nieuwe soc, een gewijzigde hoofdcamera, een vernieuwd scharnier en een verbeterde telecamera. Daarnaast is het toestel iets kleiner, waardoor het in opengevouwen stand iets vierkanter oogt. Ook het buitenste scherm heeft een iets andere uitsnede en resolutie. Deze vernieuwingen vallen echter nauwelijks op, zeker als je de Fold3 niet naast de Fold4 hebt liggen.

Samsung Galaxy Z Fold4 open en dichtSamsung Galaxy Z Fold4 open en dicht

Het hoeft geen probleem te zijn dat Samsung niet zoveel heeft veranderd aan de Fold4. De Fold3 was al een goed toestel, dus waarom zou Samsung het ontwerp helemaal omgooien? Van concurrentie heeft het bedrijf amper last omdat Xiaomi, OPPO, Lenovo en Huawei zich concentreren op hun thuismarkt: China. Je zou je dus bijna afvragen of de Galaxy Z Fold4 daarom wel de moeite waard is. Wij hebben het toestel uitgebreid getest om daarachter te komen.

Behuizing en scherm

Als je vond dat de verschillen tussen de Fold2 en de Fold3 al klein waren, dan zal het met de Fold4 in vergelijking met de Fold3 nog wat lastiger zijn om de verschillen te spotten. Beide toestellen hebben een achterkant van Gorilla Glass. Bij de Fold3 is dat Gorilla Glass Victus en bij de Fold4 Gorilla Glass Victus+. Beide apparaten hebben een praktisch identiek camera-eiland. De randen zijn hetzelfde, de aansluitingen zijn hetzelfde en de knoppen zijn hetzelfde en zitten op dezelfde plek. En ook bij dit model schittert de 3,5mm-koptelefoonaansluiting in afwezigheid. Alleen het scharnier van de Fold4 is iets kleiner dan die van de Fold3 en de Fold4 is iets kleiner en platter dan het model van vorig jaar.

Samsung Galaxy Z Fold4 Camera-eiland

Aan de voorzijde zijn er wel iets meer veranderingen te zien, maar ook deze zijn minimaal. Het scherm van de Fold4 heeft een iets hogere resolutie dan het scherm van de Fold3: 832x2268 tegenover 904x2316 pixels. Dat betekent dus ook dat de schermverhouding is veranderd. Die is bij de Fold4 25:9, terwijl die bij de Fold3 23:1,9 is. Het verschil is echter in de praktijk zo klein dat het niet opvalt. Alleen als je de twee smartphones naast elkaar hebt liggen, valt het verschil in grootte op. Het scherm is voorzien van Gorilla Glass Victus+ en is daarmee iets steviger dan dat van de Fold3, die is uitgerust met Gorilla Glass Victus. Ondanks deze minieme wijzigingen is de diagonaal van het scherm even groot gebleven, 6,2 inch.

Naast de Gorilla Glass Victus+-bescherming kan het toestel ook tot op zekere hoogte tegen water. De IPX8-rating geeft aan dat het apparaat op 1,5 meter diepte in zoet water 30 minuten lang kan overleven. Dit was bij de Fold3 ook al zo, dus ook op dat vlak is er niets veranderd. Daarnaast zijn de aluminium randen en het scharnier ook bij deze iteratie verstevigd. Samsung noemt dit Armor Aluminium.

De camera’s op het eiland zijn ietsjes groter dan bij de Fold3. De randen en het scharnier zijn ietsjes dunner en hebben dezelfde structuur als bij de Fold3. Het binnenste scherm van de Fold4 heeft met 7,6 inch dezelfde diagonaal als die van de Fold3, maar ook hier is de resolutie wat hoger: 1812x2176 tegenover 1768x2208 pixels. Het scherm oogt daardoor iets vierkanter, al zal dat in de praktijk niet of nauwelijks opvallen.

Samsung Galaxy Fold4 - Productfoto'sSamsung Galaxy Fold4 - Productfoto'sSamsung Galaxy Fold4 - Productfoto'sSamsung Galaxy Fold4 - Productfoto's

Dit scherm is net als bij de andere vouwbare toestellen van Samsung van plastic en voorzien van een laag ultra thin glass. Hierdoor voelt het scherm anders aan dan de stevige glazen schermen van andere smartphones en is het gevoeliger voor krassen. Toch voelt het niet verkeerd en glijdt je vinger alsnog vloeiend over het scherm. Het enige wat wel nog steeds opvalt, is de vouwrand. Afhangend van de lichtinval is deze in sommige gevallen duidelijk zichtbaar en sowieso altijd voelbaar. Foldables van andere fabrikanten hebben vaker een elegantere constructie, waarbij een complex geheel van bewegende metalen plaatjes ervoor zorgt dat het scherm dichtgeklapt een waterdruppelvorm maakt. Een dergelijke oplossing kan ook tot gevolg hebben dat de vouw in het scherm opengeklapt minder goed zichtbaar blijft.

Samsung Galaxy Z Fold4 vouwrand binnenste scherm

We vinden het niet alleen minder fraai; we vragen we ons ook af of de duurzaamheid van de telefoon gebaat is bij de manier waarop Samsung het scharnier heeft vormgegeven. Als je de Fold3 en Fold4 uitgevouwen naast elkaar zet zijn ze bijna niet van elkaar te onderscheiden. De schermranden zijn wat kleiner bij het nieuwe model en op de plek waar de camera onder het scherm zit, is het aantal pixels vergroot. Hierdoor lijkt het rasterachtige cirkeltje iets fijner en minder opvallend. Hoewel dit een mooie oplossing is om geen notch of punchhole te hoeven gebruiken, zijn Chinese bedrijven op dat vlak al wat verder. De underdisplaycamera van bijvoorbeeld de ZTE Axon 40 is veel beter weggewerkt. Of dat invloed heeft op de foto’s die met deze camera gemaakt worden, lees je verderop in deze review.

Samsung Galaxy Z Fold4 en Fold3 vergelijking camera achter scherm

Het is ook nog steeds mogelijk het scherm half open te vouwen, met een hoek van 90 graden dus, waardoor je het als het ware in tweeën deelt en er dus een soort laptopstand ontstaat. De software is hier ook op ingericht. Je kunt in die Flex Mode dan ook desgewenst een toetsenbord weergeven over de hele breedte van het scherm. Als je de telefoon zo op tafel legt, werkt tikken minder goed dan wanneer je hem met twee handen vasthoudt en het toetsenbord door de helft is geknipt, zoals in de reguliere modus. Als je het toestel uitgevouwen en plat op tafel legt, gaat het typen ook wat lastiger. Het camera-eiland steekt zo ver uit dat de smartphone wiebelt tijdens het typen.

Opengeklapt Dichtgeklapt
Galaxy Z Fold4 Galaxy Z Fold3 Galaxy Z Fold4 Galaxy Z Fold3
Lengte 155,1mm 158mm 155,1mm 158,2mm
Breedte 130,1mm 128,1mm 67,1mm 67,1mm
Dikte 6,3mm 6,4mm 14,2mm 14,4mm
Gewicht 263g 271g 263g 271g

Beeldschermen

Zoals je eerder al hebt kunnen lezen, zijn de verschillen tussen de oledschermen van de Fold3 en Fold4 niet zo groot. De diagonalen zijn hetzelfde, 7,6 inch voor het binnenste en 6,2 inch voor het buitenste scherm. De resolutie van de Fold4 is enkele pixels hoger en de pixeldichtheid op de plek waar de camera zich bevindt, is groter. Het buitenste scherm heeft een resolutie van 904x2316 pixels en het binnenste scherm van 1812x2176 pixels. De schermen hebben een automatisch aanpasbare verversingsfrequentie van maximaal 120Hz en ondersteuning voor HDR10+ en Widevine L1. We hebben onze SpectraCal C6-colorimeter en Portrait Displays Calman Ultimate-analysesoftware erbij gepakt om de beeldkwaliteit te beoordelen. De schermen van de Fold4 hebben wij in de onderstaande tabel voorzien van een blauwe balk, de Fold3 van een groene balk en de Galaxy S22 Ultra van een paarse balk.

  • Piekhelderheid wit (33% schermoppervlak)
  • Minimale helderheid
  • Kleurtemperatuur
  • Gemiddelde grijswaardenfout
  • Gemiddelde kleurfout
Piekhelderheid wit (33% schermoppervlakte)
Smartphone Resolutie Schermtype Gemiddelde helderheid in cd/m² (hoger is beter)
Samsung Galaxy S22 Ultra 3080x1440 OLED
1.495
Samsung Galaxy S22+ 2340x1080 OLED
1.405
Samsung Galaxy Z Fold3 (scherm buitenkant) 2208x1768 OLED
1.226
Samsung Galaxy S21 Ultra 3200x1440 OLED
1.203
Vivo X80 Pro 3200x1440 OLED
1.143
Samsung Galaxy Z Fold4 2176x1812 OLED
1.127
Samsung Galaxy S22 2340x1080 OLED
1.126
ASUS ROG Phone 6 Pro 2448x1080 OLED
1.094
Samsung Galaxy Z Flip3 2640x1080 OLED
1.065
Samsung Galaxy Z Fold3 (scherm binnenkant) 2208x1768 OLED
1.056
Apple iPhone 13 Pro Max 2778x1284 OLED
1.046
Apple iPhone 13 Pro 2532x1170 OLED
1.037
Samsung Galaxy Z Flip4 2640x1080 OLED
1.036
Google Pixel 6 2400x1080 OLED
988
Xiaomi 12 Pro 3200x1440 OLED
983
Google Pixel 6 Pro 3120x1440 OLED
974
Samsung Galaxy Z Fold4 (voorste scherm) 2176x1812 OLED
962
Sony Xperia 1 IV 3840x1644 OLED
873
OnePlus 10T 2412x1080 OLED
848
OPPO Find X5 Pro 3216x1440 OLED
837
Apple iPhone 13 mini 2340x1080 OLED
822
OnePlus 10 Pro 3216x1440 OLED
822
Apple iPhone 13 2532x1170 OLED
815
Minimale helderheid
Smartphone Resolutie Schermtype Gemiddelde helderheid in cd/m² (lager is beter)
Samsung Galaxy Z Fold4 2176x1812 OLED
1,47
Samsung Galaxy Z Flip4 2640x1080 OLED
1,68
Sony Xperia 1 IV 3840x1644 OLED
1,72
Samsung Galaxy S22 Ultra 3080x1440 OLED
1,78
Xiaomi 12 Pro 3200x1440 OLED
1,81
Apple iPhone 13 2532x1170 OLED
1,81
Samsung Galaxy S22+ 2340x1080 OLED
1,83
Apple iPhone 13 mini 2340x1080 OLED
1,86
OnePlus 10 Pro 3216x1440 OLED
1,88
Google Pixel 6 2400x1080 OLED
1,88
OnePlus 10T 2412x1080 OLED
1,89
Vivo X80 Pro 3200x1440 OLED
1,89
Samsung Galaxy S21 Ultra 3200x1440 OLED
1,90
Samsung Galaxy S22 2340x1080 OLED
1,91
Google Pixel 6 Pro 3120x1440 OLED
1,91
Apple iPhone 13 Pro 2532x1170 OLED
1,92
Apple iPhone 13 Pro Max 2778x1284 OLED
1,96
OPPO Find X5 Pro 3216x1440 OLED
1,97
Samsung Galaxy Z Flip3 2640x1080 OLED
2,33
Samsung Galaxy Z Fold3 (scherm binnenkant) 2208x1768 OLED
2,41
Samsung Galaxy Z Fold3 (scherm buitenkant) 2208x1768 OLED
3,11
ASUS ROG Phone 6 Pro 2448x1080 OLED
5,66
Kleurtemperatuur wit
Smartphone Resolutie Schermtype Gemiddelde graden in kelvin (lager is beter)
OnePlus 10T 2412x1080 OLED
6.291
Samsung Galaxy Z Flip3 2640x1080 OLED
6.327
Xiaomi 12 Pro 3200x1440 OLED
6.377
ASUS ROG Phone 6 Pro 2448x1080 OLED
6.423
OnePlus 10 Pro 3216x1440 OLED
6.455
Samsung Galaxy Z Fold4 (voorste scherm) 2176x1812 OLED
6.486
Vivo X80 Pro 3200x1440 OLED
6.524
Apple iPhone 13 Pro 2532x1170 OLED
6.557
OPPO Find X5 Pro 3216x1440 OLED
6.588
Samsung Galaxy Z Flip4 2640x1080 OLED
6.591
Samsung Galaxy S22 2340x1080 OLED
6.591
Samsung Galaxy S22+ 2340x1080 OLED
6.595
Apple iPhone 13 2532x1170 OLED
6.604
Apple iPhone 13 mini 2340x1080 OLED
6.605
Google Pixel 6 2400x1080 OLED
6.611
Apple iPhone 13 Pro Max 2778x1284 OLED
6.612
Samsung Galaxy Z Fold3 (scherm buitenkant) 2208x1768 OLED
6.625
Samsung Galaxy Z Fold3 (scherm binnenkant) 2208x1768 OLED
6.641
Samsung Galaxy Z Fold4 2176x1812 OLED
6.705
Samsung Galaxy S22 Ultra 3080x1440 OLED
6.717
Google Pixel 6 Pro 3120x1440 OLED
6.755
Samsung Galaxy S21 Ultra 3200x1440 OLED
6.760
Sony Xperia 1 IV 3840x1644 OLED
6.761
Gemiddelde grijsafwijking
Smartphone Resolutie Schermtype Gemiddelde kleurafwijking in ΔE2000 (lager is beter)
Vivo X80 Pro 3200x1440 OLED
0,70
OPPO Find X5 Pro 3216x1440 OLED
0,80
Apple iPhone 13 mini 2340x1080 OLED
1,10
OnePlus 10 Pro 3216x1440 OLED
1,20
Samsung Galaxy Z Flip3 2640x1080 OLED
1,20
Apple iPhone 13 Pro Max 2778x1284 OLED
1,30
Apple iPhone 13 2532x1170 OLED
1,30
Samsung Galaxy S22 Ultra 3080x1440 OLED
1,50
Samsung Galaxy S21 Ultra 3200x1440 OLED
1,50
Samsung Galaxy S22 2340x1080 OLED
1,54
Apple iPhone 13 Pro 2532x1170 OLED
1,90
Xiaomi 12 Pro 3200x1440 OLED
2,00
OnePlus 10T 2412x1080 OLED
2,10
Sony Xperia 1 IV 3840x1644 OLED
2,11
Samsung Galaxy Z Fold3 (scherm buitenkant) 2208x1768 OLED
2,82
Samsung Galaxy S22+ 2340x1080 OLED
2,95
Google Pixel 6 2400x1080 OLED
3,30
Google Pixel 6 Pro 3120x1440 OLED
3,40
Samsung Galaxy Z Flip4 2640x1080 OLED
3,90
Samsung Galaxy Z Fold4 (voorste scherm) 2176x1812 OLED
3,90
Samsung Galaxy Z Fold3 (scherm binnenkant) 2208x1768 OLED
4,40
Samsung Galaxy Z Fold4 2176x1812 OLED
4,70
ASUS ROG Phone 6 Pro 2448x1080 OLED
4,70
Gemiddelde kleurafwijking (excl wit)
Smartphone Resolutie Schermtype Gemiddelde kleurafwijking in ΔE2000 (lager is beter)
Vivo X80 Pro 3200x1440 OLED
0,40
Xiaomi 12 Pro 3200x1440 OLED
0,60
OnePlus 10T 2412x1080 OLED
0,70
Google Pixel 6 2400x1080 OLED
0,70
Apple iPhone 13 Pro Max 2778x1284 OLED
0,80
Apple iPhone 13 2532x1170 OLED
0,80
Apple iPhone 13 Pro 2532x1170 OLED
0,90
Apple iPhone 13 mini 2340x1080 OLED
0,90
Samsung Galaxy S22+ 2340x1080 OLED
1,00
Samsung Galaxy Z Flip3 2640x1080 OLED
1,00
OnePlus 10 Pro 3216x1440 OLED
1,20
Google Pixel 6 Pro 3120x1440 OLED
1,20
Sony Xperia 1 IV 3840x1644 OLED
1,40
OPPO Find X5 Pro 3216x1440 OLED
1,40
Samsung Galaxy S22 Ultra 3080x1440 OLED
1,50
Samsung Galaxy S22 2340x1080 OLED
1,70
Samsung Galaxy Z Fold3 (scherm binnenkant) 2208x1768 OLED
1,70
Samsung Galaxy Z Fold4 2176x1812 OLED
1,80
Samsung Galaxy Z Flip4 2640x1080 OLED
1,90
Samsung Galaxy S21 Ultra 3200x1440 OLED
2,00
Samsung Galaxy Z Fold3 (scherm buitenkant) 2208x1768 OLED
2,16
Samsung Galaxy Z Fold4 (voorste scherm) 2176x1812 OLED
2,44
ASUS ROG Phone 6 Pro 2448x1080 OLED
2,50

Samsung Galaxy Z Fold4 screenshot kleurinstellingenDe Fold4 weet een zeer mooie score neer te zetten, maar de Galaxy S22 Ultra is nog steeds een stuk helderder. Het is in elk geval geen enkel probleem om de schermen goed af te kunnen lezen in de volle zon. Als we kijken naar de minimale helderheid, dan is de Fold4 de grote winnaar. Dit toestel leent zich uitstekend om in een donkere omgeving te gebruiken. Wat kleurechtheid betreft doet de Fold4 het ietsjes minder dan zijn voorganger. De afwijking is net groot genoeg om met het blote oog te kunnen zien; het binnenste scherm is net iets te blauw. Mocht het je storen, dan kan je in de uitgebreide beeldscherminstellingen de kleurtemperatuur wijzigen. Let wel op, deze wijziging heeft invloed op zowel het binnenste- als het buitenste scherm. Je zult dus moeten zoeken naar een ideale temperatuur die voor beide schermen zo dicht mogelijk bij de realiteit komt.

Samsung Galaxy Z Fold4 SchermtestenSamsung Galaxy Z Fold4 SchermtestenSamsung Galaxy Z Fold4 SchermtestenSamsung Galaxy Z Fold4 Schermtesten

Camera

Samsung heeft flink uitgepakt met de camera’s van de Fold4 in vergelijking met de Fold3. Het toestel heeft aan de achterkant praktisch dezelfde camera’s aan boord als de Galaxy S22. De 50-megapixelhoofdcamera van Samsung, de GN3, heeft een sensor van 1/1,56 inch. De camera op de voorzijde van het toestel is dezelfde als die van de Fold3, een Sony IMX 374 met een sensorgrootte van 1/3 inch. Verder heeft het toestel een 12-megapixelgroothoekcamera, een IMX 258 met een sensor van 1/3,06 inch, en een 10-megapixeltelecamera van 1/3,94 inch. De telecamera geeft je de mogelijkheid om 3x te zoomen, iets meer dan de 2x die de Fold3 aan boord had. Aan de binnenkant zit ook nog een 4-megapixelcamera achter het scherm, een IMX 471 met een sensorgrootte van 1/3 inch.

Fotovergelijking

We hebben aardig wat testfoto’s geschoten met de Fold4 en deze vergeleken met foto’s gemaakt met de Fold3 en de Galaxy S22 Ultra. Het is interessant om te zien wat de verschillen zijn en hoeveel invloed de soc heeft op het verwerken van de afbeeldingen.

Cameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - HoofdcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Hoofdcamera

Vlnr: Samsung Galaxy Z Fold4 (SM-F936B), Samsung Galaxy Z Fold3 (SM-F926B) en Samsung Galaxy S22 Ultra (SM-S908B)

Het eerste dat ons opvalt, is hoe klein de verschillen zijn tussen de drie toestellen. In de meeste gevallen is het de Fold4 die de strakste foto’s schiet en de meeste details vastlegt, maar zo nu en dan is het de Fold3 die iets meer detail vastlegt en de andere keer is het weer de S22 Ultra die er met de eer vandoor gaat. Als we kijken naar de contrastverschillen, dan is het de Fold4 die de schaduwen wat lichter maakt, waardoor er meer details te zien zijn. Dat is vooral duidelijk te zien bij de foto van de Maria Kapel. Wat ruisproductie betreft wisselen de toestellen elkaar af en ook het gladstrijkalgoritme is over het algemeen even streng op alle toestellen. Als de lichtomstandigheden goed zijn, is het pixelpeepen geblazen om de verschillen in detail op te merken. Je ziet bij bepaalde delen wel dat de S22 Ultra het soms wat moeilijker heeft met fijne details en dat de Fold4 wat vaker ruis produceert. Dat valt bijvoorbeeld op bij de foto's in het park, en dan vooral bij de fontein, en bij de straatstenen bij de stadspoort.

Cameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - GroothoekcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - GroothoekcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - GroothoekcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - GroothoekcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - GroothoekcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - GroothoekcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - GroothoekcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - GroothoekcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - GroothoekcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - GroothoekcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - GroothoekcameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Groothoekcamera

Vlnr: Samsung Galaxy Z Fold4 (SM-F936B), Samsung Galaxy Z Fold3 (SM-F926B) en Samsung Galaxy S22 Ultra (SM-S908B)

De verschillen worden al wat groter als we overschakelen naar de groothoekcamera. De Fold4 schiet mooie plaatjes en de hdr-functie van deze smartphone weet de schaduwrijke delen beter naar voren te halen dan de andere twee toestellen. Dat gaat wel gepaard met wat meer ruis. De Fold3 heeft wat minder last van ruis, maar dat komt eerder door het strengere gladstrijkalgoritme. De S22 Ultra zit er wat ruisproductie betreft een beetje tussenin, maar legt de schaduwrijke delen wel het donkerst vast.

Cameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - TelecameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - TelecameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - TelecameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - TelecameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - TelecameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - TelecameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - TelecameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - TelecameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - TelecameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - TelecameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - TelecameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - TelecameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - TelecameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - TelecameraCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Telecamera

Vlnr: Samsung Galaxy Z Fold4 (SM-F936B), Samsung Galaxy Z Fold3 (SM-F926B) en Samsung Galaxy S22 Ultra (SM-S908B)

Ook als we met de telecamera aan de slag gaan, zijn de verschillen wat groter. De Fold4 produceert wat meer ruis dan de Fold3 en de foto’s zijn iets minder contrastrijk. De Galaxy S22 Ultra zit er tussenin. Het gladstrijkalgoritme van dat toestel laat sommige details wel wat schilderachtig overkomen.

Cameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Hoofdcamera NachtmodusCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Hoofdcamera NachtmodusCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Hoofdcamera NachtmodusCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Hoofdcamera NachtmodusCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Hoofdcamera NachtmodusCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Hoofdcamera NachtmodusCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Hoofdcamera NachtmodusCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Hoofdcamera NachtmodusCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Hoofdcamera NachtmodusCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Hoofdcamera NachtmodusCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Hoofdcamera NachtmodusCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Hoofdcamera NachtmodusCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Hoofdcamera NachtmodusCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Hoofdcamera NachtmodusCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Hoofdcamera Nachtmodus

Vlnr: Samsung Galaxy Z Fold4 (SM-F936B), Samsung Galaxy Z Fold3 (SM-F926B) en Samsung Galaxy S22 Ultra (SM-S908B)

Als we ‘s avonds op pad gaan met de smartphones, merken we op dat de verschillen tussen de smartphones in slechte lichtomstandigheden het grootst zijn. De Samsung Galaxy S22 Ultra, die bekend staat als een van de betere smartphones voor het maken van nachtfoto’s, delft het onderspit in vergelijking met de Fold4. Het valt nog mee als er genoeg straatverlichting aanwezig is, dan gaat het grotendeels zelfs gelijk op, maar zodra wij een plek opzoeken waar de lantaarns uit staan of niet aanwezig zijn, weet de Fold4 met gemak de andere toestellen achter zich te laten. Dit is duidelijk te zien op de foto van de donkere steeg. Je zou bijna denken dat deze steeg goed verlicht is als je naar de foto van de Fold4 kijkt, maar als je naar de foto van de S22 Ultra kijkt en naar de groothoekfoto’s verderop in dit artikel, zie je hoe donker het daar was. Onderaan de streep is het de Fold4 die de meeste details vastlegt, zo nu en dan met meer ruis, maar het is beter dan helemaal geen detail en een pixelbrij.

Cameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Groothoekcamera NachtCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Groothoekcamera NachtCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Groothoekcamera NachtCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Groothoekcamera NachtCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Groothoekcamera NachtCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Groothoekcamera NachtCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Groothoekcamera NachtCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Groothoekcamera NachtCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Groothoekcamera NachtCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Groothoekcamera NachtCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Groothoekcamera NachtCameratest Samsung Galaxy Z Fold4 - Groothoekcamera Nacht

Vlnr: Samsung Galaxy Z Fold4 (SM-F936B), Samsung Galaxy Z Fold3 (SM-F926B) en Samsung Galaxy S22 Ultra (SM-S908B)

Wij hebben ook wat foto’s geschoten met de groothoekcamera op momenten dat er weinig licht voorhanden was. Het is duidelijk te zien dat de groothoekcamera’s het een stuk moeilijker hebben met zulke situaties. De S22 Ultra weet met deze camera wel weer wat meer licht en detail vast te leggen dan de twee vouwbare smartphones.

Cameratest Samsung Galaxy Fold4 - Selfiecamera'sCameratest Samsung Galaxy Fold4 - Selfiecamera'sCameratest Samsung Galaxy Fold4 - Selfiecamera'sCameratest Samsung Galaxy Fold4 - Selfiecamera'sCameratest Samsung Galaxy Fold4 - Selfiecamera'sCameratest Samsung Galaxy Fold4 - Selfiecamera's

Samsung Galaxy Fold3 (eerste rij) en Samsung Galaxy Fold4 (tweede rij)

Een van de punten waarop de Fold-toestellen de concurrentie ver achter zich laten, is het maken van selfies met de hoofdcamera. Dankzij het scherm aan de voorzijde kan de smartphone worden omgedraaid en het voorste scherm als zoeker worden gebruikt. De selfies worden dan geschoten met de hoofdcamera, wat de kwaliteit ten goede komt. Het verschil tussen de selfies die met de twee frontcamera’s zijn gemaakt in vergelijking met de selfies die met de hoofdcamera zijn gemaakt, is behoorlijk groot. Daarnaast is duidelijk te zien dat de camera achter het scherm kwalitatief een stuk minder is. Er wordt duidelijk minder licht doorgelaten en de foto's zijn een stuk waziger. Reden te meer om dus de hoofdcamera te gebruiken voor selfies. Mocht je moeite hebben met het drukken op de knop om foto's te maken in deze stand, houd dan je hand omhoog. De camera-app van Samsung heeft al sinds jaar en dag een functie die deze beweging herkent en een foto maakt zonder dat je op een knop hoeft te drukken.

Samsung Galaxy Fold4 - VideostillsSamsung Galaxy Fold4 - VideostillsSamsung Galaxy Fold4 - VideostillsSamsung Galaxy Fold4 - Videostills

De Fold4 kan video's schieten op 8k met maximaal 24fps. Wij hebben een korte testvideo geschoten op 4k met 30fps om te kijken hoeveel detail de smartphone vastlegt. Het resultaat ziet er aardig uit. De contrastverhouding is goed, er zijn geen compressieartefacten te zien en er wordt redelijk wat detail vastgelegd.

Software en systeemprestaties

De Samsung Galaxy Z Flip4 draait Android 12L met daarbovenop Samsung One UI 4.1. Zoals je inmiddels gewend bent van Samsung-toestellen, betekent dat dus een eigen grafische interface, met veel elementen die zijn overgenomen van het standaard Android 12-systeem. Denk aan de privacyfuncties, de automatisch meeveranderende kleuren van de gebruikersinterface, de gumfunctie van de galerijapp en de mogelijkheid om je systeem in te richten naar je eigen smaak, al heeft Samsung een eigen draai gegeven aan deze functionaliteit.

Samsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - OS en UISamsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - OS en UISamsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - OS en UISamsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - OS en UISamsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - OS en UISamsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - OS en UI

Als we kijken naar de meegeleverde software, doet Samsung hetzelfde als het de laatste jaren deed. De Fold4 is voorzien van de nodige extra apps van Samsung naast de verplichte standaard Google-apps. Naast de Play Store is er de Galaxy Store, naast de Google Assistent is er Bixby en naast Berichten is er Samsung Berichten. Voor de rest zijn enkele standaardapps vervangen door Samsungs eigen versies, zoals de telefoonapp, galerij, klok, contactenapp en browser. Ook zijn er nog enkele Samsung-apps die niet ter vervanging dienen voor een standaardapp of -functie. Ook de bloatware is weer van de partij: Facebook en OneDrive staan weer op de gebruikelijke plekken. Facebook is netjes te verwijderen, maar OneDrive niet en deze app zal je zo nu en dan lastigvallen met notificaties om de dienst te gebruiken. Als je dat vervelend vindt, zul je de app handmatig uit moeten schakelen in het instellingenmenu. Het toestel wordt standaard geleverd met een hele zwik aan andere bloatware, maar deze is gelukkig optioneel en je kunt er tijdens het eerste gebruik van je telefoon voor kiezen om deze apps niet te installeren.

Samsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - Bloatware keuzeschermenSamsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - Bloatware keuzeschermenSamsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - Bloatware keuzeschermenSamsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - Bloatware keuzeschermen

DeX is ook weer aanwezig op dit toestel. Deze desktopachtige interface is nauwelijks veranderd ten opzichte van de vorige generatie smartphones. Dat is helemaal niet erg. De functie lijkt te zijn uitgekristalliseerd en doet zijn werk uitstekend. Sinds enkele generaties is het mogelijk DeX draadloos te gebruiken. Dat kan zowel via Miracast als via een applicatie die moet worden geïnstalleerd op een Windows-systeem. Uiteraard is het ook nog steeds mogelijk de smartphone bedraad te gebruiken met DeX, in de vorm van de DeX-cradle of een USB-hub. Eenmaal aangesloten krijg je een volledige desktop voor je neus. In deze desktop kun je verschillende Android-apps naast elkaar open hebben staan en ze in losse vensters of full screen gebruiken. Je smartphone kan eventueel worden gebruikt als trackpad.

Samsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - DeXSamsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - DeXSamsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - DeXSamsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - DeX

Een van de weinige nieuwe functies die aan de interface van de Fold4 is toegevoegd, is de taakbalk. Als je het toestel volledig openklapt en een app opent, verschijnt er onderin een balk die veel overeenkomsten heeft met de taakbalk van DeX. Deze balk is permanent in beeld. Alle apps op deze balk blijven op de achtergrond openstaan, waardoor het wisselen tussen apps zeer snel gaat. Het is ook bij deze versie mogelijk om verschillende apps naast elkaar open te hebben staan. Op de Z Flip4 zijn dat maximaal twee apps en op de Z Fold4 kun je maximaal drie apps tegelijk open hebben staan. Deze kunnen op verschillende manieren worden gearrangeerd om het multitasken makkelijker te maken. Het is ook mogelijk om je verzameling van apps die je tegelijk open hebt staan, te bewaren in de taakbalk, zodat je met een druk op de knop de groep apps tegelijk kunt openen in dezelfde opstelling als je hebt achtergelaten. Daarnaast kun je een extra app boven de gegroepeerde apps laten zweven, voor het geval je toch net wat extra’s wilt uitvoeren.

Samsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - MultitaskenSamsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - MultitaskenSamsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - MultitaskenSamsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - Multitasken

Samsung heeft ook de Flex Mode verder uitgebreid. Als je je smartphone in een hoek van 90 graden openvouwt en bijvoorbeeld op tafel zet, zijn er meer apps die automatisch het onderste deel van het scherm vullen met controle-elementen en de media op het bovenste scherm tonen. Dit is vooral handig als je de camera gebruikt; je hebt dan geen statief nodig om het toestel neer te zetten. Daarnaast heeft Samsung de mogelijkheid toegevoegd om de Flex Mode toe te passen op apps die het nog niet ondersteunen. Dit is in te schakelen in het geavanceerde-instellingenmenu. Het onderste schermdeel blijft dan leeg, behalve een paar generieke knoppen en, nieuw dit jaar, een virtuele touchpad. We vinden de Flex Mode echter nog steeds niet erg handig.

Samsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - Flex ModeSamsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - Flex ModeSamsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - Flex ModeSamsung Galaxy Z Fold4 Screenshot Camera Flip modus

De Z Fold4 heeft net als de Fold3 ondersteuning voor de S Pen. Deze kan volgens Samsung nu 4000 verschillende drukniveaus detecteren, waardoor het tekenen en het schrijven nog beter aanvoelen. Daarnaast is de punt van de S Pen zachter en geeft deze wat meer mee om beschadigingen aan het flexibele binnenscherm te voorkomen. Als je met een andere pen ook maar in de buurt van de Fold4 komt, krijg je direct een melding dat je alleen een S Pen moet gebruiken die is bedoeld voor de Fold. In deze review kunnen we het gebruik van de pen niet uitgebreid beoordelen, omdat we deze niet opgestuurd hebben gekregen.

Samsung Galaxy Z Fold4 Screenshots - S Pen

Systeemprestaties

High-end toestellen van Samsung worden in Europa normaal gesproken aangedreven door een Exynos-processor, maar de foldables vormen een uitzondering. Die hebben tot nu toe allemaal een Qualcomm Snapdragon-soc. Bij de Galaxy Z Fold4 is dat de Snapdragon 8+ Gen 1, een refresh van de Snapdragon 8 Gen 1 van begin dit jaar. Zoals gebruikelijk ben je met de Snapdragon-chip beter uit dan met het Exynos-exemplaar in de overige Samsung-topmodellen en dat merk je op verschillende vlakken. Niet alleen scoort de Fold4 in verschillende benchmarks hoger dan de Galaxy S22 Ultra, ook andere functies zoals beeldverwerking gaan sneller en beter. Daarnaast is de chip efficiënter, waardoor de Fold4 langer meegaat op een lading. Dat bespreken we in het volgende hoofdstuk.

Net als de Galaxy Z Fold3 is de Z Fold4 evenmin de telefoon die je wilt om zijn maximale systeemprestaties. Zoals blijkt uit de 3DMark Wild Life Stress Test die we hebben uitgevoerd op het toestel, haalt het toestel een hoge snelheid op de korte sprint, maar zakken de prestaties dankzij throttling ook snel in. Dat gebeurt minder snel dan bij de Fold3, maar na twee runs begint het systeem al te throttlen. Bij andere smartphones blijven de scores beter op peil.

  • Wild Life Stress Test - Stabiliteit
  • Wild Life Extreme Stress Test - Stabiliteit
3DMark Wild Life Extreme Stress Test - Stabiliteit
Smartphone Gemiddelde stabiliteit in % (hoger is beter)
Samsung Galaxy Z Fold4
79,4
Samsung Galaxy Z Fold3
65,5
Samsung Galaxy S22 Ultra
59,3
3DMark Wild Life Unlimited Stress Test - Stabiliteit
Smartphone Gemiddelde stabiliteit in % (hoger is beter)
Samsung Galaxy Z Fold4
56,9
Samsung Galaxy Z Fold3
54,9
Samsung Galaxy S22 Ultra
53,1

In de praktijk is het toestel snel en reageert het vloeiend. Ook als er zware apps en games worden gespeeld, weet het toestel alles uit te voeren zonder haperingen of framedrops. De 8+ Gen 1-soc wordt ook niet zo warm als zijn voorganger.

De Fold4 is verkrijgbaar met 256GB, 512GB of 1TB werkgeheugen en heeft in alle configuraties 12GB ram aan boord. Deze opslag kan helaas niet worden uitgebreid met een geheugenkaart. Tot de draadloze verbindingen behoren 5G, Wi-Fi 6(E) en Bluetooth 5.2. Ook NFC behoort tot de verbindingsmogelijkheden, evenals uwb.

De AKG-luidsprekers zijn dezelfde als die van de Fold3 en produceren een goed geluid, iets voller zelfs. De lage tonen zijn iets beter hoorbaar dan bij de Fold3. De mid- en hoge tonen klinken duidelijk en er treedt geen vervorming op als het volume helemaal wordt opengedraaid.

De capacitieve vingerafdruklezer is verwerkt in de powerknop en werkt uitstekend. Het toestel wordt snel ontgrendeld en werkt accuraat. De haptische feedback is duidelijk en fijn. De motor kan hard trillen en de tikken zijn ook duidelijk te voelen.

Accuduur

Waar de Samsung Galaxy Fold3 het nog matig deed op een acculading, heeft Samsung grote stappen gezet met de Fold4. Zoals we eerder al schreven, is de Qualcomm Snapdragon 8+ Gen 1 een stuk zuiniger dan de Exynos die het bedrijf in zijn andere high-end smartphones gebruikt. Dat is nu extra duidelijk te merken omdat beide toestellen een 4400mAh-accu onder de motorkap hebben.

  • Browsetest Wifi
  • Browsetest 4G
  • Videotest
Accuduur bij webbrowsen wifi (helderheid @ 250cd/m²)
Smartphone Accucapaciteit (mAh) Schermtype Gemiddelde tijd in uren en minuten (hoger is beter)
Apple iPhone 13 Pro Max 4.352mAh OLED
20u43m
Apple iPhone 13 Pro 3.095mAh OLED
16u16m
Samsung Galaxy Z Fold4 (voorste scherm) 4.400mAh OLED
15u11m
Apple iPhone 13 3.240mAh OLED
14u10m
Samsung Galaxy Z Fold4 4.400mAh OLED
13u28m
ASUS ROG Phone 6 Pro 6.000mAh OLED
13u21m
Samsung Galaxy S22 Ultra 5.000mAh OLED
13u13m
Samsung Galaxy S21 Ultra 5.000mAh OLED
12u49m
Samsung Galaxy S22+ 4.500mAh OLED
12u44m
Google Pixel 6 4.614mAh OLED
12u22m
Apple iPhone 13 mini 2.406mAh OLED
12u13m
Samsung Galaxy Z Flip4 3.700mAh OLED
12u10m
OnePlus 10 Pro 5.000mAh OLED
12u3m
OnePlus 10T 4.800mAh OLED
11u52m
Vivo X80 Pro 4.700mAh OLED
11u49m
Google Pixel 6 Pro 5.003mAh OLED
11u16m
OPPO Find X5 Pro 5.000mAh OLED
11u9m
Samsung Galaxy S22 3.700mAh OLED
10u56m
Xiaomi 12 Pro 4.600mAh OLED
10u20m
Samsung Galaxy Z Fold3 (scherm binnenkant) 4.400mAh OLED
10u
Samsung Galaxy Z Flip3 3.300mAh OLED
9u7m
Sony Xperia 1 IV 5.000mAh OLED
8u52m
Samsung Galaxy Z Fold3 (scherm buitenkant) 4.400mAh OLED
8u37m
Accuduur bij webbrowsen mobiel netwerk (helderheid @ 250cd/m²)
Smartphone Accucapaciteit (mAh) Schermtype Gemiddelde tijd in uren en minuten (hoger is beter)
Apple iPhone 13 Pro Max 4.352mAh OLED
16u20m
Samsung Galaxy Z Fold4 (voorste scherm) 4.400mAh OLED
13u34m
ASUS ROG Phone 6 Pro 6.000mAh OLED
13u3m
OnePlus 10T 4.800mAh OLED
12u49m
Xiaomi 12 Pro 4.600mAh OLED
12u36m
Apple iPhone 13 3.240mAh OLED
12u18m
Samsung Galaxy S22 Ultra 5.000mAh OLED
12u
OnePlus 10 Pro 5.000mAh OLED
11u33m
Samsung Galaxy Z Fold4 4.400mAh OLED
11u30m
Vivo X80 Pro 4.700mAh OLED
11u14m
Samsung Galaxy Z Flip4 3.700mAh OLED
11u11m
Apple iPhone 13 Pro 3.095mAh OLED
11u9m
Samsung Galaxy S22+ 4.500mAh OLED
11u4m
OPPO Find X5 Pro 5.000mAh OLED
10u29m
Samsung Galaxy S22 3.700mAh OLED
9u35m
Samsung Galaxy S21 Ultra 5.000mAh OLED
9u29m
Google Pixel 6 4.614mAh OLED
9u29m
Apple iPhone 13 mini 2.406mAh OLED
8u51m
Samsung Galaxy Z Fold3 (scherm binnenkant) 4.400mAh OLED
8u42m
Google Pixel 6 Pro 5.003mAh OLED
8u38m
Sony Xperia 1 IV 5.000mAh OLED
8u5m
Samsung Galaxy Z Flip3 3.300mAh OLED
6u27m
Accuduur bij video kijken (helderheid @ 250cd/m²)
Smartphone Accucapaciteit (mAh) Schermtype Gemiddelde tijd in uren en minuten (hoger is beter)
Apple iPhone 13 Pro Max 4.352mAh OLED
1d10u28m
Apple iPhone 13 Pro 3.095mAh OLED
1d1u36m
OnePlus 10T 4.800mAh OLED
1d30m
Samsung Galaxy S21 Ultra 5.000mAh OLED
23u12m
Apple iPhone 13 3.240mAh OLED
21u51m
OPPO Find X5 Pro 5.000mAh OLED
21u4m
Google Pixel 6 Pro 5.003mAh OLED
20u12m
Samsung Galaxy Z Fold4 4.400mAh OLED
19u27m
ASUS ROG Phone 6 Pro 6.000mAh OLED
19u19m
Vivo X80 Pro 4.700mAh OLED
19u7m
Google Pixel 6 4.614mAh OLED
19u6m
OnePlus 10 Pro 5.000mAh OLED
18u42m
Samsung Galaxy S22 Ultra 5.000mAh OLED
18u40m
Samsung Galaxy S22+ 4.500mAh OLED
18u19m
Apple iPhone 13 mini 2.406mAh OLED
18u17m
Samsung Galaxy Z Fold3 (scherm binnenkant) 4.400mAh OLED
18u17m
Samsung Galaxy Z Flip3 3.300mAh OLED
17u53m
Samsung Galaxy Z Fold3 (scherm buitenkant) 4.400mAh OLED
17u28m
Samsung Galaxy Z Flip4 3.700mAh OLED
17u14m
Samsung Galaxy S22 3.700mAh OLED
16u27m
Xiaomi 12 Pro 4.600mAh OLED
13u35m
Sony Xperia 1 IV 5.000mAh OLED
12u30m

De Galaxy Z Fold4 staat een stuk hoger in de grafieken dan zijn voorganger en weet in sommige gevallen zelfs toestellen met een 5000mAh-accu te overtroeven. Bij zowel de 4G-browsetest als de wifibrowsetest eindigt de smartphone bijna helemaal bovenaan met zowel het binnenste als het buitenste scherm. Alleen in onze videotest neigt het toestel een beetje naar het midden van de grafiek, maar de Fold4 houdt het alsnog langer uit dan de Galaxy S22 Ultra. Op dat gebied heeft Samsung een flinke inhaalslag weten te maken.

Opladen

Zoals wij gewend zijn van Samsung wordt ook de Fold4 niet geleverd met een lader. Daarnaast is het vermogen waarmee het toestel kan worden opgeladen niet zo hoog als de gemiddelde andere high-end smartphone. Toch heeft het bedrijf hier en daar wat verbeteringen doorgevoerd. Het snelladen gaat net als bij de Fold3 nog steeds met 25W. Draadloos laden gaat met 15W iets sneller dan de 11W van het vorige model. Het draadloos opladen van andere apparaten gaat met 4,5W ook even snel.

We schreven eerder al dat de accu’s van de twee Fold-toestellen even groot zijn en dat is ook te zien in onze laadtest. De apparaten hebben praktisch evenveel tijd nodig om aan de lader te hangen om volledig te zijn voorzien van energie. Er is wel een klein verschil op te merken als beide smartphones even lang aan de lader hangen. De Fold4 heeft dan iets meer energie tot zijn beschikking. In combinatie met de efficientere Snapdragon 8+ Gen 1 betekent dat toch weer een paar uur extra internetten als je maar een half uurtje laadtijd had.

Conclusie

Je hebt het al kunnen lezen in onze Galaxy Z Flip4-review en ook in andere reviews lijkt het steeds vaker naar voren te komen: de verschillen tussen de vorige generatie en deze generatie zijn klein. In dit geval kan dat twee dingen betekenen: het gebrek aan concurrentie is voor Samsung reden om de wijzigingen tussen verschillende toestelgeneraties haast net zo klein te laten zijn als bij normale, niet-vouwende toestellen, of het concept van vouwbare toestellen is uitgekristalliseerd. Hoewel we in eerste instantie naar de tweede optie neigden, denken we nu toch dat het eerder het gebrek aan concurrentie is. Het ontwerp heeft nog genoeg haken en ogen, zoals het kwetsbare scherm met de scherpe vouw en het scharnier dat niet helemaal plat kan dichtklappen. Chinese fabrikanten laten zien dat dat beter kan, maar die brengen hun telefoons niet in Nederland uit.

Dat betekent niet dat dit een slecht toestel is, integendeel. De Fold4 is net als de Fold3, afgezien van het binnenste scherm, een zeer stevig toestel dat niet alleen tegen een stootje kan, maar zelfs tegen een spat water. De krachtige Qualcomm Snapdragon 8+ Gen 1 maakt het grootste verschil. De Fold4 is een stuk sneller, heeft een betere beeldverwerking en is energie-efficiënter dan de soc in de Fold3. Die energie-efficiëntie uit zich vooral in het feit dat het toestel een stuk langer meegaat op een acculading.

Ook de camera’s zijn een flinke verbetering in vergelijking met de Fold3. Deze hebben veel overeenkomsten met de camera’s van de Galaxy S22 en S22+. De foto’s zien er dan ook een stuk beter uit en kunnen meekomen met die van andere smartphones in het high-end segment. Althans, dat geldt voor de hoofdcamera. Als je wilt zoomen, zijn er betere opties. Een extra grote plus daarbij is als je selfies wilt maken. Door het uitgevouwen toestel om te draaien en het voorste scherm als zoeker te gebruiken, kun je dus selfies schieten met de hoofdcamera’s op de achterkant; dat levert uitzonderlijk mooie plaatjes op.

En dan nu de vraag of dit toestel de moeite waard is. Met een vanafprijs van bijna 1600 euro kunnen we ons voorstellen dat de gemiddelde smartphonegebruiker niet direct naar de winkel rent om voor een foldable te gaan. Zeker als de verschillen met de ongeveer 400 euro goedkopere Fold3 niet zo groot zijn. Als je veel waarde hecht aan de betere camera’s, snellere processor en langere softwareondersteuning, dan is de Fold4 een goede keuze. Voor dat geld krijg je niet alleen een stevig waterdicht toestel met een mooi 120Hz-oledscherm, een van de snelste smartphonesocs van dit moment en een waterdichte behuizing, maar staat er ook dezelfde software op als andere high-end Samsung-smartphones, met een aantal handige extraatjes voor het vouwscherm en een even uitstekende updatebelofte. Mocht je genoegen nemen met de specificaties van de Fold3 en het met een jaartje minder softwareondersteuning kunnen doen, omdat dat toestel al een jaar op de markt is, dan is de Fold3 nog steeds een goed alternatief. In beide gevallen is het zo dat je met een Fold-toestel een groot zwaar toestel in handen krijgt, maar daar krijg je dan wel een groot scherm voor terug.

Reacties (72)

72
70
49
1
0
14
Wijzig sortering
De 4e alweer? Kan mij herinneren dat deze tech net nieuw was slechts 1 of 2 jaar geleden.
Het is eigenlijk de vijfde alweer! :+
1. April 2019: de Fold die brak en nooit uitkwam
2. Oktober 2019: Fold 1
3. Augustus 2020: Fold 2 (grotere schermen buitenkant en binnenkant)
4. Augustus 2021: Fold 3 (ultradun glas, S Pen-support, frontcamera achter scherm)
5. Fold 4: nu
Chips, ik hoopte te lezen in de conclusie dat het verschil met de (nu goedkopere) Fold 3 te verwaarlozen is en je net zo goed voor die zou kunnen gaan, maar helaas ;-) Mooie review, dank hiervoor.
Die conclusie mag je zelf trekken. Als jij vindt dat de genoemde verschillen ten opzichte van de Fold 3 je €300 waard is, dan koop je de Fold 4. Vind je dat niet dan koop je de Fold 3.

Overigens, als je nog ergens een oude telefoon hebt slingeren heeft Samsung een lopende actie waar je €200 extra inruilwaarde krijgt, dus wellicht de moeite waard om daar eens naar te kijken.
De aanbieding van de 'extra' inruilwaarde liep gisteren af.

Heb zelf de Flip4 en de Fold4.. heb alle modellen van de Flip en Fold nu gehad, ik had er echt nooit wat mee.
Ik zie het inderdaad... op de site zelf staat het nog wel genoemd maar in de winkelwagen zit er geen extra korting meer op.
Ik heb enkele maanden terug (voor aankondiging van de 4) de Fold 3 twedehands gekocht (basically nieuw voor 'maar' €850) en ben er goed tevreden mee, zijn ook meerdere kritiekpunten als gewicht, front screen te smal, te dik waar je beter zelf een oordeel over kan vellen. Ik heb er zelf geen issue mee en kwam van een S20 ultra.
Mensen die zeuren over dikte, gewicht en dergelijke snappen er geen ruk van.
Alsof iets wat groter is lichter zou worden.
Overigens is het in verhouding echt licht want een beetje flagship met een grootscherm is maar 40 gram lichter en komt niet eens in de buurt qua display estate.
Het is inderdaad de prijs die me tegenhoudt om dit toestel te kopen. Ik zie absoluut de meerwaarde in zo'n groot scherm, maar €1600 is me te gortig.
Met wat kortingscodes en inruiltrucjes haal je zo'n ding gewoon voor 1250 euro, samen met een vriend de Fold4 gekocht, daardoor kreeg je nog meer korting, kwamen geloof ik uit op beide 1120 euro.
Dan is het toch nog steeds schreeuwend duur?
Ligt ook aan je use-case. Met Dex en een leuk docking setje erbij (bluetooth muis/toetsenbord) kan dit ding alle eenvoudige desktop taken ook vervangen voor je. Voor mensen die erg veel E-mail + Teams + SaaS (webapp) onderweg doen kan dit apparaat je laptop compleet vervangen.
Ik betwijfel dat @Jackson6 en zijn vriend alleen een beetje zitten te Whatsappen en Instagrammen op een toestel als dit. :)
Ik heb zelf een Flip 4 (vriend van me heeft de Fold 4). Hij reist vaak lange afstanden en doet wat e-mail / Development cursus werk op zijn Fold 4 als hij onderweg is.
Dan heb je als laatste natuurlijk nog de niche doelgroep (de enthusiaste Tweaker die graag de allernieuwste hardware wil).
Wat is de meerwaarde van een telefoon die desktoptaken (suboptimaal, want geen x86-ondersteuning en geen Windows 10) kan doen als de meerprijs t.o.v. een behoorlijk high end toestel méér is dan de prijs van een compacte mini-PC met een Ryzen 5 5600U erin? Of zelfs een laptop met dezelfde CPU (al kun je voor dat verschil in prijs tussen een dikke telefoon van 900 eruo en dit ding ook wel een Ryzen 7-laptop vinden)?

[Reactie gewijzigd door Pianist1985 op 23 juli 2024 06:03]

Vind je ? Een doorsnee flagship kost je rustig 800-900 euro en dan heb je NIKS bijzonders.
Wil je een top Flagship ben je al snel 1200+ kwijt.
Gelden deze actie's nog steeds (en dan doel ik op die desbetreffende kortingscodes)? En zo ja, hoe maak ik daar gebruik van?
Zelfde hier..
De reden dat ik de Fold 4 ( 512 Gb versie !) heb gekocht, was dat ik door alle VIP, PRE-order en inruil kortingen van mijn Note 20 Ultra, er maar 980,- voor betaald heb. Totale korting was iets van 1128,- mét nog de gratis Super Fast Dual Wireless charger erbij.

Ben benieuwd of ze ook weer stil blijven bij mijn vorige inruil van mijn Buds live.. Wel ingeruild maar nooit iets gezien aan info om deze op te sturen.
Ik maak nog steeds elke dag na volle tevredenheid gebruik van mijn Fold2. Na lang denken ga ik niet overstappen op de fold4. De telefoon houd het met gemak nog een aantal jaren vol. Maar ik zal pas voor het volgende model gaan. Geen schermprotector of een case sinds dag 1. En nergens last van.En de wow factor is nog steeds gaande. Krijg heel vaak vragen of zo'n fold nou wat is.
Exact dezelfde ervaring met mijn Fold 2. De case die ik erom had, deed meer schade dan goed, dus ik ga ook al maanden probleemloos caseloos door het leven.

Samsung biedt voor Fold-eigenaren nog niet heel veel reden om over te stappen. Een iets breder coverscreen, betere camera, S-Pen support en volwaardige dual-SIM zijn zeker welkom, maar ik had wel op iets meer verandering gehoopt.

De Xiaomi Mix Fold 2 heeft een beter formaat, snellere laadtijd en een minder zichtbare vouw. Het zou ook handig zijn als je de Samsung de S-Pen magnetisch aan de zijkant van het toestel kan 'opbergen'. Ook hebben foldables potentie voor handheld gamen - het scherm is groter en scherper dan de Switch & Steam Deck - dus een setje controllers zou leuk zijn.
Ik had nog niet gehoord van de Xiami Mix Fold 2. Zojuist even een youtube unboxing bekeken. Wat een monster device !! Jammer dat er niet zo makkelijk aan te komen is..
Mooi ding maar verder op alle punten minder dan de Galaxy fold 4.
Ik heb zelf ook een Galaxy Fold2 en nog steeds ERG tevreden !
Vooral de software en de support is super.
Is de betere Fold software ook beschikbaar voor de vorige Folds? Of moet je daarvoor al upgraden naar een nieuw model?
Mijn fold 3 heeft op release dag van de 4 ook updates gehad. Oa Facebook had ineens een compleet andere layout.
Blijf het een mooie techniek vinden. Vooral de Flip eigenlijk, vooral omdat de Fold zo duur is.

Ben benieuwd of Apple een foldable uit gaat brengen komend jaar. Van de ene kant past het niet goed bij Apple, omdat er toch echt wat nadelen aan kleven, waaronder de gevoeligheid van het scherm.

Maar van de andere kant is het inderdaad de grootste evolutie voor smartphones sinds de iPhone, dus eigenlijk moeten ze wel.

Ik denk er persoonlijk toch wel aan om over te stappen van iPhone naar Samsung Flip 4, na 10 jaar Apple.

Bedankt voor de uitgebreide review!

[Reactie gewijzigd door B0KIT0 op 23 juli 2024 06:03]

Bij de Flip die ik had totdat ik ook die verkocht (ook vanwege problemen met de screenprotector en Samsung als bedrijf), vond ik juist de flip-functie na een poosje echt een (vervelende) gimmick worden. Het scherm aan de buitenzijde geeft te weinig informatie (niets meer dan mijn Smartwatch) en interactie is er bijna niet mogelijk (met de Flip 4 ook nog en minder dan een Wear watch) waardoor je continu het scherm aan het openen en sluiten bent.

Eerst leuk maar na een poosje lag het toestel bij mij de hele tijd open. Ik ben een iPhone 13 Mini gaan gebruiken, die is een stuk dunner en maar net langer dan de Flip als die opgevouwen is. Nadeel is het stuk kleinere scherm wat natuurlijk de kracht van vouwbare telefoons blijft, veel scherm in een compact formaat toestel. Maar de techniek erachter is gaaf en je krijgt er veel opmerkingen over. Valt mij op hoeveel mensen nog nooit een Flip en zeker een Fold hebben gezien.
Ik heb 6 jaar (tevreden) iPhone gebruikt, maar vond het toch opeens eens tijd voor iets nieuws. Ben zo enkele jaren geleden naar Samsung overgegaan en nooit meer achterom gekeken. Het enige dat ik nog miste was iMessage, omdat ik zo naar de iPads van de kids kon berichten sturen, want die hadden toen nog geen smartphone, maar sinds ze een smartphone hebben is dat ook geen probleem meer en gaat het via WhatsApp. Maar verder dan dat heb ik echt nooit iets gemist, integendeel. Vaak kwamen zaken sneller uit op Android dan op iOS tegenwoordig.

Ik heb zonet mijn Fold besteld trouwens. Kom van een S10. Ben echt heel benieuwd. 't Is echt lang geleden dat ik nog een zo heb uitgekeken naar een nieuws Smartphone. Moet zowat van mijn eerste smartphone geleden zijn denk ik.
Het scherm van de Fold4 heeft een iets hogere resolutie dan het scherm van de Fold3: 832x2268 tegenover 904x2316 pixels. Dat betekent dus ook dat de schermverhouding is veranderd. Die is bij de Fold4 25:9, terwijl die bij de Fold3 23:1,9 is.
Die laatste waarde klopt sowieso niet, maar de volgorde van de verschillende waarden is ook verwarrend. Welk toestel heeft nou een resolutie van 832x2268 (9,2:25) en welke heeft 904x2316 (9:23)?
De fold4 is minder smal, dus de 9:23 hoort bij de fold4. Goed opgemerkt.

Een verhouding van 23:1,9 is trouwens wel een hele smalle scherm.
Het opladen is -voor hedendaagse normen- een aanfluiting. Mijn collega heeft net een Xiaomi 12 Lite gekocht van 450 Euro. Laadt op met 67 Watt. Goed, draadloos laden kan dan wel niet, maar gezien de prijs had ik dat ook niet verwacht.
Xiaomi's topmodel van 1,5 oud bijna ( Mi 11 Ultra ), Kan ook 67 Watt laden én 67 Watt draadloos laden, en daarbij ook nog eens 10 Watt omgekeerd draadloos laden. Dat zijn tenminste cijfers waar je in zo'n segment mee kan afkomen.
Dat zal wel zo z'n redenen hebben denk ik. In de praktijk merk je er toch weinig van sinds de lading normaal genoeg is voor een hele dag.
Wat een lauwe (en misplaatste) titel "Meer van hetzelfde" terwijl dit telefoontje juist op hardware gebied het summum van techniek herbergt!

De titel heeft een negatieve toon en het telefoontje wordt feitelijk niet op zijn eigen kwaliteit beoordeeld. Dat de stap ten aanzien zijn voorganger misschien klein is maakt het nog geen "meer van hetzelfde". Integendeel, want deze telefoon lijkt denk ik minder op de rest van de telefoontjes die in de Pricewatch staan.

Tamelijk uniek dus en juist minder van hetzelfde. Imo een misplaatste titel.

[Reactie gewijzigd door no_useforaname op 23 juli 2024 06:03]

We hebben het er intern over gehad en wellicht is de subtitel inderdaad toch iets te negatief. Hoewel de insteek van deze subtitel inderdaad bedoeld was om te interpreteren zoals @PinusRigida en @kanvua dat hebben gedaan, hebben we toch besloten de subtitel te wijzigen omdat er meer mensen de negatieve kant van inzien.

Bedankt voor jullie feedback.
Klasse dat jullie de feedback van gebruikers serieus nemen! Puike review verder.
"Fractie dunner, en een klap sneller" :) Leuk om te lezen Donovan! Tweakers blijft wat dat betreft voelen als een community. Mijn excuses nog voor mijn weinig opbouwende comment en dank voor de uitgebreide review!
'Meer van hetzelfde' klinkt ook bij mij al direct op zo'n manier dat ik het artikel wel kan overslaan omdat er dus niks nieuws te zien is.

Ongelukkige keuze voor een subtitel, vooral omdat het product wel degelijk vernieuwend is in de eigen niche.
"Meer van hetzelfde" zou de titel kunnen zijn van elke iPhone sinds iPhone X, maar voor Apple geldt bij veel websites nu eenmaal een andere standaard.

Had dan gewoon gezegd: "Nog altijd uniek", daarmee geef je ook aan dat er incrementele verbeteringen zijn, zonder dat je voorbij gaat aan het feit dat dit toestel erg goed presteert en geen concurrenten heeft in zijn soort (binnen Europa/de VS).
en toch is er weinig gebeurd sinds de eerste versie.

na 4 generaties mag je dan best negatief zijn.
Het uiterlijk is niet heel veel veranderd, maar intern is na 4 generaties niets meer hetzelfde.
De stap van een front camera in een hoek van het scherm naar achter het scherm vindt ik overigens best groot. De frontcamera van de Fold 4 presteert ook nog eens beter dan die van de eerste generatie. De Fold 4 is in alle opzichten een volwassen, degelijke telefoon geworden. Alleen het grote scherm is uiteraard nog steeds kwetsbaarder dan een scherm van Gorilla glas, maar je kan er nu wel met je nagel overheen zonder dat je direct krassen krijgt. Inmiddels is de Fold ook waterdicht en de Fold 4 is zelfs goed bestand tegen stof, maar dat kunnen ze niet certificeren vanwege het scherm.

Ook bij andere telefoons zijn de uiterlijke verschillen tussen de verschillende generaties niet opvallend te noemen.
een deel van de veranderingen die je noemt zijn geen fold specifieke veranderingen.
en de vernaderingen die je noemt zijn vrij klein.

prijs, gewicht, dikte en wellicht accu. dat is waar aangewerkt moet worden
Meer van hetzelfde slaat op het feit dat dit model zoveel lijkt op de voorganger. Zie de eerste zin van dit artikel:
De Samsung Galaxy Z Fold4 verschilt misschien niet zoveel van zijn voorganger, de Fold3, maar toch zijn de verbeteringen van de Fold4 genoeg om voor dit nieuwe toestel te gaan.
Dus uniek is de telefoon niet, de telefoon lijkt tenslotte op zijn voorganger (de fold3). Het onderscheid tussen de fold2 en fold3 was makkelijk waarneembaar, dit is in dit geval niet zo. Daarom wordt wellicht de titel "Meer van hetzelfde" gebruikt.
Dat kan je dan bij elke smartphone review zetten, dat oen ze niet dus geen idee waarom ze dat hier wel doen.
Zie mijn reactie op @Refragmental .
Ja maar de fold 3 a 4 hebben dan een andere form factor, de maten van de fold 4 zijn anders dan die van de 3 .
Dit is een even "grote" verandering als wat apple al sind de X doet. Echter vind je bij apple dat wel genoeg en hier bij samsung niet.

Lijkt me een beetje alsof omdat dit een foldable is men meer en snellere veranderingen willen dan bij een gewone candybar type smartphone.
Maar de tweede helft van de zin "maar toch zijn de verbeteringen van de Fold4 genoeg om voor dit nieuwe toestel te gaan." suggereert dat er dus wel degelijk meerdere dingen anders zijn.

Al kan de titel deels kloppen (er zijn vast veel dingen hetzelfde), dekt het niet de stemming van het artikel.
Dus uniek is de telefoon niet, de telefoon lijkt tenslotte op zijn voorganger
Dit kan gezegd worden over zowat ieder toestel, iPhones, Galaxies, Pixels, etc.
De opvolgers hebben al 10 jaar lang enkel een beetje betere processor, beetje betere batterij, beetje betere camera, beetje groter scherm.
Gaat Tweakers nu bij iedere telefoon release zeggen "meer van hetzelfde"?
Dit doet Tweakers ook?
Iphone: reviews: Apple iPhone SE (2022) - Nieuwe wijn in oude zakken
De titel van dit artikel is letterlijk "nieuwe wijn in oude zakken". Oftewel; meer van hetzelfde.
pixel: reviews: Google Pixel 6a - Zoek de verschillen
"Zoek de verschillen".

Dit heb ik in 0.5 seconden gevonden, wellich dat ik meer voorbeelden kan aanhalen. Ik vind het gek dat daar niemand over de titel is gevallen maar hier wel. Het uiterlijk van de fold3 en fold4 is vrijwel identiek. Oftewel; zoek de verschillen, nieuwe wijn in oude zakken of meer van hetzelfde zouden naar mijn mening allemaal terecht zijn bij deze telefoon.
Edit: ik vind de titel niet alleen terecht bij deze telefoons, ik vind de titels ook terecht bij de andere telefoons.

Hetzelfde jasje gebruiken voor een nieuwe telefoon vind ik inspiratieloos en daar mag een fabrikant best op aangesproken worden. Nou hoeft een telefoon er echt niet ieder jaar nieuw uit te zien maar een beetje verandering is welkom.
Je ziet dat de hoofdtoestellen van Samsung (galaxy S), Apple (non-SE) en Google (pixel non-A) die vaker afwijken van hun voorganger. Zij het in materiaal gebruik of uiterlijk. Ik zeg bewust "vaker" want dit is niet altijd zo.
Het lijkt een patroon te zijn dat "de niet-hoofdtoestellen" van de respectievelijke fabrikanten vaker minder afwijken van hun voorganger dan de hoofdstoestellen.
Daarom denk ik dat dergelijke titels voor dit soort toestellen terecht is, ze wijken nou eenmaal (als het neerkomt op uiterlijk) niet (zoveel) af van hun voorganger.

[Reactie gewijzigd door kanvua op 23 juli 2024 06:03]

Neemt niet weg dat zowel Donovan, diens manager en uiteindelijk wie publicaties released enigzins ligt te slapen. Een titel dient catchy te zijn maar tegelijkertijd dient het ook recht te doen tot het artikel. Dit is toch wel een titel die een toonaangevend product als de Fold die vrij uniek is, aardig te kort doen ondanks dat misschien de verschillen tussen de Fold 3 en Fold 4 beperkt zijn. Ik ben geen journalist maar bijvoorbeeld:

Kleine verbeteringen voor een top product.

Komt toch wel beduidend beter over, is niet onterecht en zet ook ons als lezers meer aan tot lezen. Wanneer ik zie "meer van hetzelfde" krijg ik toch direct een sterk "meh" gevoel en sla ik het misschien over.

---edit---

Is Tweakers team blijkbaar niet eens met dat hier menig tweaker deze titel wat raar vindt? Binnen 2 minuten heb ik 6 -1's plakken, dat is toch wel wat wonderbaarlijk op iets wat eerst op +2 en daarna 0 was gemodereerd.

[Reactie gewijzigd door n4m3l355 op 23 juli 2024 06:03]

Je moet je minder druk maken op de ePunten die je kan krijgen. ;) Ieder comment voor een ieder weer anders vallen en nu staat het prima gemiddeld (naar mijn mening). In de forum staat topic waar je je bevindingen kan plaatsen over niet inhoudelijke zaken maar de topics zelf. O.a. de kwaliteit, titels, spelvoutjes enz.
"Meer van hetzelfde" is inderdaad misplaatst. Uiterlijk lijkt de Fold 4 alleen op de Fold 3. Toch zijn er flinke verschillen. De scharnieren zijn totaal anders en ook het "glas" van het grote scherm is anders. Die veranderingen maken dat de Fold 4 minder gevoelig is voor stof en zand. Ook een val moet minder effect hebben.
Intern hebben bijna alle onderdelen ook een upgrade gehad.
Als Fold 3 gebruiker ben ik het anders wel eens met deze titel. De 3 was al niet heel veel anders dan de 2, van 4 op 3 is dat nog erger.

Ik mis nog steeds de S pen in een silo in het toestel en de camera's van de ultra. Beetje flauwe hap dit.
Mooie review, bedankt! Ik heb me er net eentje besteld en ben echt benieuwd er naar. Volgens mij is dit de grootste smartphone revolutie in jaren.

Ook nog even meegeven: op de derde pagina (camera's) wordt in de laatste paragraaf ineens gesproken over de Flip4 ipv de Fold4. Volgens mij een foutje?

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.