Een groep bedrijven, waaronder Meta, Spotify en Ericsson, hebben de EU opgeroepen om minder en consistente regels en handhaving in te stellen voor kunstmatige intelligentie. Dat ontbreekt nu, vinden zij.

De bedrijven willen onder meer de data van Europese burgers kunnen gebruiken voor het trainen van AI-modellen, zo blijkt uit de open brief. De regels en het ingrijpen van toezichthouders creëert volgens de tientallen bedrijven, die zijn samengekomen onder aanvoering van Meta, onzekerheid bij bedrijven en daardoor twijfel om AI-diensten aan te bieden.

Zo brengt Meta alleen tekstmodellen uit in Europa en multimodale modellen niet. Ook Apple brengt zijn AI-functies voorlopig niet uit in Europa. Onder meer Meta, Google en LinkedIn gebruiken de data van Europeanen niet voor het trainen van modellen. Google heeft zijn Gemini-diensten zonder problemen uitgebracht in de EU. Ook OpenAI heeft al zijn ChatGPT-producten beschikbaar in Europa.

De bedrijven waarschuwen dat AI-producten in de EU niet zullen uitkomen in de toekomst. "Europa staat voor een keuze die de regio decennialang zal beïnvloeden. Het kan ervoor kiezen om het principe (van) de AVG opnieuw te bevestigen en een moderne interpretatie van de AVG-bepalingen te bieden die nog steeds de onderliggende waarden respecteert, zodat AI-innovatie hier op dezelfde schaal en met dezelfde snelheid gebeurt als elders. Of ze kan doorgaan met het afwijzen van vooruitgang, de ambities van de interne markt tegenspreken en toekijken hoe de rest van de wereld technologieën ontwikkelt waar Europeanen geen toegang toe hebben." De Europese Commissie heeft niet gereageerd op de brief. Eerder zeiden Meta en Spotify al ongeveer hetzelfde in een gezamenlijke verklaring.

De Chinese techgigant Alibaba Group heeft opensourcetaalmodellen uitgebracht in zijn Qwen 2.5-serie. In totaal gaat het om meer dan honderd modellen, met tussen een half miljard en 72 miljard tokens.

Naast het reguliere Qwen 2.5 zijn er ook varianten geoptimaliseerd voor wiskunde en voor programmeren, meldt Alibaba. In totaal ondersteunen de taalmodellen 29 talen, maar de focus ligt op Chinees en Engels. Qwen 2.5 Max is het zwaarste model en kan volgens Alibaba mee met andere grote taalmodellen.

Daarnaast heeft Alibaba ook andere AI-diensten aangekondigd. Qwen2-VL kan video's van meer dan 20 minuten hebben en daar vervolgens vragen over beantwoorden. Ook is er een model voor het genereren van video op basis van tekstprompts. De Qwen-modellen staan onder meer op GitHub en HuggingFace en zijn lokaal te draaien via programma's als Ollama.

Xiaomi gaat zijn klaptelefoon Mix Flip uitbrengen buiten China. Dat moet deze maand nog gebeuren. Waar de telefoon uitkomt en wat de prijs gaat zijn, heeft de fabrikant nog niet bekendgemaakt.

De Mix Flip was tot nu toe alleen beschikbaar in China, maar komt naar 'global markets', zegt Xiaomi-topman Lei Jun. Omdat dat moet gebeuren in september, zal de fabrikant vermoedelijk snel meer details bekend gaan maken. Xiaomi zegt niets over de Mix Fold 4. Xiaomi bracht tot nu toe zijn vouwbare smartphones niet buiten China uit.

De Mix Flip is de eerste telefoon van Xiaomi die in de lengte kan worden dubbelgevouwen. Het binnenscherm heeft een diagonaal van 6,86 inch en het scherm aan de buitenkant is 4,01 inch. De accu van het toestel is 4780mAh en kan aan een kabel snelladen op 67W. Net als de Fold 4 kan het draadloos laden op 50W. Er zitten twee 50 megapixelcamera's in het buitenste scherm. De hoofdcamera heeft een f/1,7-lens en de andere camera heeft een f/2,0-lens en kan 2x optisch zoomen. De Mix Flip is in China vanaf omgerekend 760 euro verkrijgbaar.

WhatsApp lijkt te werken aan manieren om chats thema's mee te geven, zo meldt WABetaInfo. Later zou daar ook de optie bijkomen om een thema per chat in te stellen.

Nu is het alleen mogelijk om een wallpaper in te stellen, maar bij de thema's krijgen de tekstvakken en letters ook andere kleuren, schrijft WABetaInfo. Daarmee ziet de hele chat er anders uit. Later zou dat ook per chat in te stellen zijn. Het is nog onbekend wanneer de thema's uit te proberen zouden moeten zijn. De functie is nog niet live in de bèta's van WhatsApp. Daardoor lijkt een release nog minstens maanden te duren.

De regel van Booking.com dat hotels op de eigen site geen lagere prijs mogen rekenen dan bij Booking.com is niet noodzakelijk. Dat heeft het Europese Hof van Justitie geconcludeerd. De uitspraak heeft vooralsnog geen concrete gevolgen.

Het Europese Hof concludeerde dat de regel beperkend werkt voor accommodaties en dat het niet noodzakelijk is voor Booking.com. "Welnu, uit de gegevens van het dossier waarover het Hof beschikt, blijkt dat zowel de brede als de smalle pariteitsclausules in verschillende lidstaten zijn verboden, maar de dienstverlening van Booking.com toch niet in het gedrang is gekomen." De brede clausule houdt in dat accommodaties nergens een lagere prijs mogen rekenen, de smalle clausule is dat een lagere prijs alleen op de eigen site niet mag.

De zaak kwam bij het Europese Hof via vragen van de rechtbank in Amsterdam, die besloot vragen te stellen aan het Europese Hof over of de clausules in lijn zijn met Europese regelgeving. Het Hof heeft nu laten weten dat de clausules inderdaad concurrentie beperken. Duitse rechtbanken kwamen eerder al tot die conclusie. Het is nu aan de rechtbank Amsterdam om de uitspraak van het EU-Hof mee te nemen in de zaak van Booking.com.

Sony heeft edities gemaakt van de PS5 Pro, PS5 Digital Edition en Portal voor het 30-jarig bestaan van PlayStation. De hardware heeft een grijze kleurstelling, het originele logo en allerlei andere details.

Ook komt er een variant uit van de Dualsense Edge Wireless Controller in datzelfde thema, zegt Sony. Het gaat om producten met een beperkte oplage. Zo komen er maar 12.300 exemplaren van de grijze PS5 Pro, een verwijzing naar de releasedatum van de originele PlayStation op 3 december 1994 in Japan. De hardware komt uit op 21 november. Prijzen noemt Sony niet.

De Belgische provider Proximus heeft visual voicemail uitgebracht voor meer toestellen. Op iPhones werkt het met iOS 18 en met Samsung-telefoons zit het in One UI 6.1.1 voor alle high-end toestellen van de afgelopen jaren.

Visual voicemail werkte al op toestellen met de Google Telefoon-app sinds juni van dit jaar, maar de andere telefoons kunnen de functie bij Proximus gebruiken sinds deze week, meldt Proximus. Het gaat onder meer om de Galaxy S22-, S23- en S24-telefoons, net als de Fold5 en Flip5. Andere modellen vermeldt Proximus niet.

Met de functie komen voicemail-berichten in een menu van de Telefoon-app te staan en kunnen gebruikers de afzonderlijke berichten aanklikken en beluisteren. De eerste telefoon met Visual Voicemail was de eerste iPhone uit 2007 in combinatie met de Amerikaanse provider AT&T. Sindsdien is het een functie die op veel meer telefoons en bij veel meer providers mogelijk is.

YouTube is begonnen met het aan meer kijkers aanbieden van advertenties bij het pauzeren van video's op tv. Dat bevestigt het Google-dochterbedrijf. YouTube experimenteerde al langer met die vorm van advertenties.

Er kwam een grote respons van adverteerders en kijkers, zo zegt een woordvoerder van YouTube tegen The Verge. Daarom heeft het bedrijf besloten om meer van zulke advertenties te tonen. Daarbij is de advertentie te zien aan de rechterkant van het scherm. De video blijft aan de linkerkant staan.

Gebruikers van YouTube-apps op tv hadden al opgemerkt dat zij ineens advertenties kregen bij het pauzeren, terwijl dat eerder niet zo was. Daardoor was al het vermoeden ontstaan dat YouTube de functie voor adverteerders breder beschikbaar had gemaakt. Experimenten met de advertenties begonnen vorig jaar.

Het Belgische onderzoeksinstituut imec presenteert een prototype van een solidstateaccu met een energiedichtheid van 1070Wh/l. De accu bestaat uit lithiummetaal en zou uiteindelijk voor elektrische voertuigen gebruikt moeten worden.

Het instituut maakte de solidstateaccu in samenwerking met dertien 'Europese partners' op de EnergyVille-campus in Genk. De accu maakt alleen gebruik van vaste stoffen, in tegenstelling tot conventionele lithiumionaccu's. Volgens imec heeft het gebruik van vaste stoffen voor accu's in theorie meerdere voordelen, waaronder een hogere energiedichtheid, een verminderd brandgevaar, snellere oplaadtijden en een langere levensduur.

Vooralsnog vermeldt het onderzoeksinstituut alleen de energiedichtheid van de solidstateaccu. Met 1070Wh/l zou de energiedichtheid van het prototype zo'n 25 procent hoger zijn dan die van een gemiddelde lithiumionaccu. De laatstgenoemde samenstelling maakt doorgaans een dichtheid van tussen de 250 en 700Wh/l mogelijk, al gaat imec uit van een dichtheid van 800Wh/l.

Volgens imec verkeert de solidstateaccutechnologie nog in de 'opschalingfase'. Uiteindelijk moeten dergelijke accu's minder dan 150 euro per kWh kosten en geproduceerd worden op aangepaste bestaande lithiumionproductielijnen. Imec voorspelde in 2018 al dat de huidige doorbraak in 2024 zou plaatsvinden. Onlangs presenteerde een Japans bedrijf een vergelijkbare doorbraak waarbij een energiedichtheid van 1000Wh/l mogelijk was.

DJI brengt de Osmo Action 5 Pro-actioncam uit voor een adviesprijs van 379 euro. De opvolger van de Action 4 beschikt onder meer over nieuwe oledschermen en kan beelden in bepaalde configuraties in een hogere resolutie of een hogere framerate maken.

De Osmo Action 5 Pro gebruikt een vernieuwde 1/1,3"-sensor met een f/2,8-diafragma en een maximale kijkhoek van 155 graden. De actioncam ondersteunt vergeleken met de voorganger een aanzienlijk hoger ISO-bereik, namelijk een dubbele en viervoudige maximale ISO-waarde voor respectievelijk foto's en video's. De maximale fotoresolutie met de nieuwe sensor is 7296x5472 pixels, vergeleken met de 4000x2256 pixels van de voorganger. De maximale videoresolutie blijft 3840x2880 pixels bij 60fps of 3840x2160 pixels bij 120fps.

Verder verschilt de Action 5 Pro wat schermhardware betreft van zijn voorganger. Het vernieuwde model heeft een 1,45"-oledscherm aan de voorkant en een 2,5"-oledscherm aan de achterkant. Beide displays ondersteunen touchscreen. Tot dusver rustte DJI de actioncams uit deze serie met een lcd uit. Het hoofdscherm aan de achterkant is verder ruim 11 procent groter geworden en heeft een 33 procent hogere piekhelderheid van 1000cd/m². Overigens verlaagt DJI de maximale videobitrate van 130 naar 100Mbit/s. Mogelijk heeft dit te maken met het stoppen van ondersteuning voor de H.264-codec. De actioncam ondersteunt voortaan alleen nog HEVC. De maximale interne opslagruimte verdubbelt naar 1TB-microSD's.

De fabrikant introduceert daarnaast twee nieuwe AI-functies. SuperNight moet ruis in donkere beelden door middel van een algoritme verminderen, wat een scherper beeld als resultaat moet geven. De functie Subject Tracking maakt het mogelijk om een persoon automatisch in het midden van het frame te houden. Met deze functie wordt de maximale opnameresolutie 2688×1512 pixels met 60fps.

DJI belooft een maximale accuduur van 240 minuten op basis van de 1950mAh-accu. Voorheen was de accuduur 160 minuten met de 1770mAh-accu. Het opladen van de camera duurt overigens wel enkele minuten langer, namelijk grofweg 53 minuten.

Huawei kondigt zijn vijfde generatie Watch GT en GT Pro-horloges aan. Beide modellen zijn verkrijgbaar in twee maten en beschikken over verbeterde dualband-gps-ontvangers en een nieuwe optische hartslagmeter.

De nieuwe Watch GT 5 komt beschikbaar in 46mm en 41mm, waarbij het grotere model een 1,43"-amoledscherm heeft met een resolutie van 466x466 pixels, terwijl het kleinere model een 1,32"-scherm met dezelfde resolutie krijgt. De Watch GT 5 46mm heeft hetzelfde zeskantige uiterlijk als de GT 4 van 46mm van vorig jaar, maar is verkrijgbaar in andere kleuren. Met het kleinere 41mm-model richt Huawei zich naar eigen zeggen wederom specifiek op vrouwen en ook dit horloge is verkrijgbaar in meerdere kleuren en met meerdere bandjes. Qua specificaties en mogelijkheden lijken de GT 5-horloges sterk op hun voorgangers, maar Huawei claimt op een aantal punten verbeteringen te hebben doorgevoerd.

Zo zou de nauwkeurigheid van de dualband-gps-ontvanger hoger zijn. Huawei claimt tot 40 procent verbeterde nauwkeurigheid door een aangepast antenneontwerp en verbetering van de gebruikte algoritmes. Ook is het nu mogelijk om gratis offline kaarten voor de horloges te downloaden, die kunnen worden getoond tijdens bijvoorbeeld wandelen, hardlopen of fietsen. Verder is er live datasynchronisatie tussen horloge en telefoon, waardoor de telefoon als fietscomputer gebruikt kan worden met live weergave van snelheid, afstand, calorieën en hartslag.

Daarnaast zijn de metrics voor hardlopen uitgebreid met naast tempo ook grondcontacttijd, links-rechtsbalans en verticale oscillatie. De horloges bevatten ook meer dan honderd verschillende work-outmodes. Ze hebben Harmony OS 5.0 met kleine veranderingen aan de interface, nieuwe watchfaces, verbeterde animaties en onscreen keyboardinput. De optische hartslagmeter TruSeen 6.0 werkt met beter gescheiden lichtpaden tussen de leds en sensors, wat moet zorgen voor verbeterde hartslagmeting.

Huawei GT 5 Pro

Naast de GT 5-modellen komt Huawei ook met de GT 5 Pro, die in twee formaten beschikbaar zal komen, 46mm en 42mm. De horloges hebben dezelfde basis als de normale Watch 5 GT, maar hebben een luxere uitstraling met een titanium behuizing, saffierglas en een 'nanocrystal ceramic caseback'.

De Pro-modellen hebben daarnaast een aantal functies die de normale GT 5-horloges missen. Een daarvan is trailruntracking met Komoot-integratie, waarmee Komoot-routes naar de horloges gestuurd kunnen worden voor navigatie tijdens trailrunactiviteiten. Ook is er een nieuwe golfmodus met offline kaarten voor 'meer dan 15.000' golfbanen wereldwijd, waaronder Nederlandse golfbanen. De horloges bieden ook 3d-weergave van de greens, met daarop bunkers, bomen, water en andere obstakels. De GT 5 Pro-horloges meten in golfmodus automatisch backswingtime, downswingtime, swingtempo en swingspeed. Verder krijgen de Pro-modellen een duikfunctie tot 40 meter diepte.

Beschikbaarheid en prijzen

Net als eerdere modellen is de Huawei Watch GT 5-serie volledig compatibel met zowel Android- als iOS-smartphones. Gebruikers van de GT 5-serie krijgen ook drie maanden gratis toegang tot Huawei Health+, een abonnementsdienst met onder andere begeleide meditaties, work-outs en ademhalingsoefeningen.

De Watch GT 5 is vanaf vandaag te koop vanaf vanaf 250 euro, de Watch GT 5 Pro van 46mm krijgt een adviesprijs van 380 euro en de kleinere Watch GT 5 Pro van 42mm krijgt vanwege het gebruik van duurdere materialen een vanafprijs van 450 euro.

De Watch GT 5 (boven) en Watch GT 5 Pro. Bron: Huawei

Xiaomi kondigt ergens volgende week de Redmi Note 14-serie smartphones aan. De fabrikant legt een grote nadruk op de stevigheid en waterdichtheid van de toestellen. Technische specificaties deelt het bedrijf nog niet.

In een op Weibo gedeelde afbeelding zijn de aankomende smartphones in de kleuren groen en wit te zien. De toestellen krijgen een relatief groot camera-eiland met daarop drie lenzen en een flitser. De voorganger, de Redmi Note 13-reeks, had een vergelijkbare configuratie van camera's, maar dan individueel in de behuizing van de smartphones verwerkt.

Xiaomi claimt dat de Redmi Note 14 een 'nieuw niveau' van valweerstand, waterdichtheid en bescherming bereikt. De voorganger had een IP54-rating. De Redmi Note 14 zou maximaal vier niveau's hoger aan waterdichtheidcertificering kunnen krijgen. De Note 13 had verder een Gorilla Glass 3-scherm. Corning bracht daarna vier nieuwe generaties Gorilla Glass uit, al is niet duidelijk of Xiaomi ook daadwerkelijk een sterker displayglas belooft of naar bijvoorbeeld de behuizing verwijst.

Anker is een terugroepactie begonnen voor meer van zijn powerbanks. Een aantal lithiumionbatterijen in de powerbanks kunnen oververhit raken, met brandgevaar als gevolg. Eerder deze maand werd ook de 321-powerbank teruggeroepen om dezelfde reden.

De nieuwe terugroepactie richt zich op de Anker 334 MagGo Battery (PowerCore 10K), de Anker Power Bank en de Anker MagGo Power Bank. Een klein deel van de accu's in deze powerbanks bevatten een productiefout, waardoor ze oververhit kunnen raken en plastic componenten kunnen smelten, er rook kan ontstaan of het apparaat in brand kan vliegen. Volgens Anker gaat het alleen om apparaten die tussen 3 januari en 17 september gemaakt zijn. "Uit voorzorg nemen wij contact op met alle klanten om een ​​terugroepactie te starten", aldus het bedrijf.

Anker benadrukt dat de terugroepactie niet draait om producten die in de Benelux zijn verkocht. Powerbanks kunnen echter ook via Duitse verkoopkanalen gekocht zijn en die kunnen wel getroffen zijn. Gebruikers kunnen zelf controleren welk model hun powerbank is, door op de onderkant te zoeken naar de modelaanduiding. Het gaat specifiek om de modellen A1642, A1647 en A1652.

Eigenaren van getroffen apparaten kunnen het serienummer verifiëren bij Anker zelf om te zien of het ook om hun product gaat. Ook worden zij opgeroepen de powerbank niet meer te gebruiken en deze in te leveren bij een inleverpunt voor lithiumbatterijen. Eigenaren van getroffen apparaten kunnen contact opnemen met Anker, waarna ze een brandwerende zak krijgen om het product zelf weg te gooien. Ook krijgen zij een nieuw product opgestuurd of hun geld terug, aldus Anker.

Anker startte eerder in september ook een terugroepactie voor de 321-powerbank en de soundcore A3102-speaker. Ook accu's in deze apparaten bevatten een productiefout waardoor ze brandgevaarlijk zijn.

Update 26 september: Anker meldt dat het niet om producten in de Benelux gaat. Het artikel is daarop aangepast.

Unity brengt de aankomende game-engine Unity 6 op 17 oktober uit. De eerstvolgende grote patch voor de engine staat voor april 2025 gepland. Unity 6 komt uit onder een variant van het oude abonnementenmodel en dus niet onder het omstreden Runtime Fee-prijzenmodel.

Tijdens een eigen evenement toont Unity de nieuwe mogelijkheden van de zesde generatie van de engine. De onderstaande short werd in real time gerenderd op een systeem met een Intel Core i9-14900K en een Nvidia GeForce RTX 4090-videokaart met een framerate van 30fps. Volgens de Tech Lead van het demoteam van Unity was het al bijna mogelijk om dezelfde demo op een RTX 4070 te draaien, maar er zouden nog enkele bugfixes missen om dat op tijd voor elkaar te krijgen.

De engine maakt na release geen gebruik van het omstreden Runtime Fee-prijzensysteem, want dat schrapte het bedrijf onlangs. In plaats daarvan betalen ontwikkelaars zoals voorheen een vast maandbedrag, afhankelijk van de grootte van de organisatie en van de benodigde functies. Daar is wel een prijsverhoging aan gekoppeld. Het bedrijf deelt daar vooralsnog geen details over.

Unity heeft al veel aankomende functies van Unity 6 bekendgemaakt, zoals de al tijdens de oorspronkelijke aankondiging eind 2023 genoemde nieuwe AI-tools. Zo kunnen gebruikers met de AI-tool Muse door middel van tekstprompts onder meer code en 2d-sprites laten generen. Ook bevat de engine de tool Sentis, waarmee ontwikkelaars AI-modellen in de runtime kunnen integreren, bijvoorbeeld om 'slimme, interactieve npc's' op basis van AI mogelijk te maken. De simulatie van kledingstof in de onderstaande demo is ook met een machinelearningmodel onder Sentis gedaan.

Verder belooft Unity uiteenlopende prestatieverbeteringen van enginefuncties. Zo claimde het bedrijf bij de release van een eerdere preview al dat de Universal Render Pipeline en High Definition Render Pipeline tussen de 30 en 50 procent minder cpu-rekenkracht vereisen. Ook de GPU Resident Drawer-functie moet in combinatie met GPU Occlusion Culling de druk op de cpu verminderen, terwijl Spatial-Temporal Post-Processing gericht is op het verbeteren van gpu-prestaties binnen de runtime.

De Nederlandse vervoersmaatschappij Qbuzz stopt met zijn gebruik van X voor het delen van reisinformatie. Reizigers kunnen voortaan WhatsApp gebruiken om reisinformatie te ontvangen. Alle regio's waar Qbuzz rijdt krijgen een apart WhatsApp-kanaal.

Qbuzz stopt per 17 oktober 2024 met het gebruik van X. De vervoerder zegt in een verklaring dat X onlangs veranderingen heeft doorgevoerd 'waardoor het niet meer zo toegankelijk is voor iedereen'. "WhatsApp daarentegen heeft veel meer gebruikers in Nederland en biedt directe communicatie. Zo komt je berichtje altijd meteen binnen op je telefoon."

Het is per direct mogelijk om reisinformatie via WhatsApp te ontvangen. Reizigers kunnen zich aanmelden voor de WhatsApp-kanalen van Qbuzz voor de regio's Groningen en Drenthe, Drechtsteden, Molenlanden en Gorinchem, en Utrecht. In de kanalen deelt Qbuzz wijzigingen in de reisinformatie, bijvoorbeeld als een buslijn uitvalt of er een omleiding geldt.

Gebruikers kunnen zelf instellen hoe ze meldingen willen ontvangen: als pushbericht of alleen in de app zelf. Reisinformatie van Qbuzz blijft verder beschikbaar via reisplanner 9292 en de website van Qbuzz.

De nieuwe generatie satellieten van Starlink verstoren radiotelescopen veel meer dan eerdere versies. Dat blijkt uit onderzoek van Astron, het Nederlandse instituut voor radioastronomie. Daardoor kan onderzoek naar de ruimte worden gehinderd.

Veel objecten in de ruimte zenden licht uit in het elektromagnetische spectrum. Dat licht reist in golven door de ruimte en kan worden opgepikt door radiotelescopen. Daarmee kunnen zaken in beeld worden gebracht die met het blote oog niet zichtbaar zijn. Maar satellieten verstoren dergelijke golven, waardoor de radiotelescopen als het ware verblind kunnen raken.

Astron onderzocht de Starlink-satellieten met de Low Frequency Array-radiotelescoop, ook wel de Lofar genoemd, om te zien hoeveel onbedoelde emissie ze uitstoten. "Onze observaties laten zien dat de Starlink-satellieten van de tweede generatie in vergelijking met de eerste generatie sterkere emissie uitzenden en dit over een groter bereik van radiofrequenties doen", zegt Cees Bassa van Astron. De emissie is zelfs 32 keer helderder dan bij de eerste generatie. Volgens de onderzoekers overschrijden deze niveaus mogelijk de internationaal vastgestelde drempelwaarden voor opzettelijke emissies en de soepelere normen voor elektromagnetische compatibiliteit op aarde.

Volgens de onderzoekers zijn de onbedoelde radio-emissies een groeiende dreiging voor de integriteit van astronomische observaties. Wat hen betreft zijn er strengere regels nodig rondom satellieten en onbedoelde straling. "Aangezien SpaceX wekelijks zo'n veertig tweede generatie Starlink-satellieten lanceert, wordt dit probleem steeds erger", aldus Bassa.

"Satellietbedrijven hebben geen interesse in het produceren van deze onbedoelde straling, dus het minimaliseren ervan zou ook een prioriteit moeten zijn in hun duurzame ruimtebeleid", zegt Federico Di Vruno van het SKA Observatory. "Starlink is niet de enige speler, maar heeft de kans om hier de standaard te zetten."

Mojang stopt in maart van 2025 met de ondersteuning van de PlayStation VR-headset voor Minecraft op de PlayStation 4. Vanaf dat moment is de game niet meer te spelen met de virtualrealityhardware. Het bedrijf geeft geen reden voor het stoppen van de ondersteuning.

In de patchnotes van Minecraft 1.21.30 Bedrock benadrukt Mojang dat de reguliere PS4-versie van de game gewoon beschikbaar blijft, maar dat de in september 2020 toegevoegde PS VR-ondersteuning stopt. Spelers kunnen tot die tijd in de modi Immersive en Living Room blijven spelen. Het bedrijf werkt ook aan een native PlayStation 5-versie van de blokkengame, maar het is vooralsnog niet duidelijk of die versie ook PS VR2-ondersteuning krijgt.

De Europese Commissie is twee procedures gestart om precies vast te stellen wat Apple moet doen om aan de Digital Markets Act te voldoen. Beide procedures draaien om de interoperabiliteit van iOS en iPadOS met derde partijen.

De Digital Markets Act, of DMA, schrijft voor dat Apple's iOS en iPadOS gratis en effectief interoperabel moeten zijn met hardware- en softwarefuncties van derde partijen, zegt de Europese Commissie. Om te zorgen dat Apple voldoet, is de Commissie procedures gestart om precies voor te schrijven wat Apple moet doen om aan de DMA te voldoen.

De eerste procedure richt zich op diverse connectiviteitsfuncties in iOS, die vooral worden gebruikt voor en door apparaten als smartwatches, koptelefoons en VR-brillen. De Commissie wil vaststellen hoe Apple deze apparaten effectief kan ondersteunen met functies als notificaties, apparaatkoppeling en connectiviteit.

De tweede procedure draait om interoperabiliteitsaanvragen voor iOS en iPadOS, die door ontwikkelaars en derde partijen worden ingediend. "Het is cruciaal dat het aanvraagproces transparant, tijdig en eerlijk verloopt, zodat alle ontwikkelaars een effectief en voorspelbaar pad naar interoperabiliteit hebben en kunnen innoveren", aldus de Europese Commissie.

De twee procedures worden binnen zes maanden afgerond. Dan deelt de Commissie haar bevindingen en wordt bekend welke stappen Apple moet nemen om aan de DMA te voldoen.

Sommige gebruikers van X in Brazilië konden het sociale medium woensdag tijdelijk weer gebruiken, al was dat niet de bedoeling. Het platform werd vermoedelijk weer toegankelijk in Brazilië door een verhuizing naar servers van Cloudflare.

"Om een optimale dienstverlening aan onze gebruikers te blijven leveren, zijn we van netwerkproviders veranderd. Die verandering zorgde voor een onbedoeld en tijdelijk herstel van onze dienst voor Braziliaanse gebruikers", zegt een woordvoerder van X tegenover de BBC. "We verwachten dat het platform snel weer ontoegankelijk is in Brazilië."

X trok zich enkele weken geleden terug uit Brazilië na een publiekelijk conflict tussen de omstreden rechter Alexandre de Moraes en Elon Musk. De rechter had X opgedragen om bepaalde accounts te blokkeren om de verspreiding van nepnieuws te voorkomen. Musk weigerde dat en besloot het platform terug te trekken uit Brazilië. Eind augustus bepaalde de rechter bovendien dat X helemaal niet meer in Brazilië gebruikt mag worden. Internet- en telecomproviders moeten de toegang tot het platform blokkeren.

Volgens Abrint, de grootste brancheorganisatie voor internetproviders in Brazilië, is X naar servers van Cloudflare verhuisd en lijkt de website nu dynamische IP-adressen te gebruiken. Dat wijst er volgens Abrint-adviseur Basílio Rodriguez Pérez op dat de toegang tot het platform opzettelijk hersteld werd. Het vorige systeem gebruikte namelijk specifieke IP-adressen die gemakkelijker geblokkeerd kunnen worden.

"Veel van deze IP-adressen worden gedeeld met andere legitieme diensten, zoals banken en grote internetplatformen. Daardoor is het onmogelijk om een IP-adres te blokkeren zonder dat het andere diensten raakt", zegt Pérez.

Amerikaanse zorginstellingen zijn het doelwit van ransomwareaanvallen van de criminele groep Vanilla Tempest. De groepering gebruikt daarbij de ransomware as a service INC. Welke zorginstellingen getroffen zijn, is niet bekend.

Microsoft zegt op X dat Vanilla Tempest, een cybercriminele groep met financiële motieven, voor zijn aanvallen gebruikmaakt van toegang tot systemen die al door de criminele groepering Storm-0490 zijn gecompromitteerd. Eenmaal binnen zet Vanilla Tempest INC-ransomware in, die Linux/VMware ESXi-omgevingen en Windows-systemen kan infecteren.

De INC-ransomware is gemaakt door INC Ransom, een raas die al sinds juli 2023 wordt gebruikt bij aanvallen op publieke en private organisaties, zegt Bleeping Computer. In maart dit jaar zei INC Ransom bovendien dat het 3TB aan data had gestolen van de Schotse National Health Service. De groepering dreigde die data online te publiceren.

Vanilla Tempest is al sinds juni 2021 actief, al werd de groep eerder Vice Society genoemd. De organisatie heeft in de afgelopen jaren diverse ransomwaresoorten gebruikt bij zijn aanvallen, waaronder BlackCat, Quantum Locker, Zeppelin en Rhysida. Het is volgens Microsoft echter de eerste keer dat Vanilla Tempest de INC-ransomware inzet bij aanvallen op Amerikaanse zorginstellingen.

Bose heeft een nieuwe versie van zijn QuietComfort Earbuds gepresenteerd. De oortjes zijn voorzien van noisecancellation en de optie om met spraakcommando's selfies te maken en telefoontjes op te nemen. Ze gaan 8,5 uur mee op een acculading.

De nieuwe QuietComfort Earbuds bevatten per oortje drie microfoons, die volgens Bose samenwerken om noisecancellation te optimaliseren. De oortjes zijn aan te sturen via aanraking. Welke aanraking wat doet, is in te stellen via de bijbehorende Bose QC Earbuds-app. Ook worden dus spraakcommando's ondersteund. Daarmee kunnen gebruikers telefoontjes opnemen, media afspelen en het volume aanpassen. Via de Remote Selfie-functie zijn de oortjes ook te gebruiken als afstandsbediening voor een camera. Met een spraakcommando kan dan een foto worden gemaakt.

De accu van de oortjes is goed voor 8,5 uur speeltijd op een enkele lading. De bijgeleverde oplaadcase biedt nog eens tweeënhalve acculading. De oortjes zijn volgens Bose binnen 1,5 uur weer helemaal opgeladen. Met 20 minuten opladen is de accu vol genoeg om weer 3 uur mee te gaan.

De Bose QuietComfort Earbuds zijn per direct te koop voor € 199,95. De oortjes zijn beschikbaar in het zwart, wit en Chilled Lilac. De QuietComfort Earbuds zijn de tweede generatie van dit model. De eerste generatie verscheen in 2020. In 2022 werden ook de QuietComfort Earbuds II aangekondigd en in 2023 volgden de QuietComfort Ultra Earbuds.

Delta Fiber gaat alsnog glasvezel aanleggen bij mensen in het buitengebied van Westland en Midden-Delfland. De inwoners wonnen eind 2022 een rechtszaak tegen Delta, nadat het bedrijf had besloten geen glasvezel aan te leggen omdat het te duur was.

Delta zegt dat het is begonnen met de voorbereidingen voor het aanleggen van glasvezel in het buitengebied van het Westland, meldt de regionale omroep WOS. De betrokken bewoners zijn hier per brief over geïnformeerd.

De aankondiging volgt na een lang juridisch traject. Delta peilde eind 2019 de interesse naar glasvezel in het gebied. Als de helft van de huishoudens interesse toonde, zou er glasvezel aangelegd worden. Die interesse was er, maar Delta kwam toch terug op zijn belofte, omdat het vanwege de vele waterwegen en natuurgebieden te duur zou worden. Daarop stapten de inwoners naar de rechtbank.

De rechter bepaalde in november 2022 dat de beslissing van Delta niet terecht was. De onverwacht hoge kosten zijn volgens de rechter geen 'zwaarwegende reden' om af te zien van de aanleg. Klagers die al een contract met Delta hadden voor het afnemen van glasvezel, moeten alsnog glasvezel krijgen. Het Gerechtshof schaarde zich afgelopen juni in een hoger beroep achter deze uitspraak en gaf Delta anderhalf jaar om in het gebied glasvezel aan te leggen.

Delta zegt nu tegenover WOS dat de aanleg een uitdaging blijft. "Het feit blijft dat het echt een heel complex gebied is om op een goede manier te ontsluiten, dus daar moeten wij samen met de aannemer en de gemeente naar kijken: hoe kunnen we dat op de beste manier doen", zegt Michiel Admiraal, Business Development Director bij het bedrijf, tegenover de omroep.

Delta wil in de tweede helft van 2026 alle aansluitingen hebben gerealiseerd. "Hopelijk hebben de mensen dan een goede dienst over de glasvezelaansluiting en blijven ze nog lang klant bij ons", zegt Admiraal.

De Amsterdam Internet Exchange, of AMS-IX, heeft een nieuwe internetverkeerspiek behaald. De organisatie zag het verkeer op de avond van 17 september rond half elf pieken op 13Tbit/s.

Dat de verkeerspiek 's avonds kwam, verrast het internetknooppunt niet. In de avond wordt het internet veel gebruikt voor het streamen van films en series, gaming of tijdens het leren, schrijft de organisatie. Het verkeer ligt dan dus vaak hoger dan overdag.

Toch noemt AMS-IX de piek van 13Tbit/s 'astronomisch'. Deze hoeveelheid verkeer staat volgens de organisatie gelijk aan bijvoorbeeld 65 miljoen mensen die tegelijkertijd Minecraft spelen of 520.000 mensen die tegelijkertijd 4k-video's streamen.

Het Amsterdamse internetknooppunt ziet het verkeer al jaren toenemen. Afgelopen februari verwerkte AMS-IX voor het eerst 12Tbit/s aan internetverkeer, wat het vorige record was. In 2022 lag de hoogste piek nog op 11Tbit/s aan data.

TransIP heeft nieuwe performancenodes voor Kubernetes-clusters toegevoegd. De nodes zijn volgens de webhoster geschikt voor containerapplicaties die veel rekenkracht nodig hebben, zoals grote e-commerceapplicaties en drukbezochte websites.

De performancenodes beschikken over dedicated vcpu's, bandbreedte tot 2,5Gbps en gedistribueerde NVMe-opslag, schrijft TransIP in een aankondiging. Verder draaien de nodes op hardware gebaseerd op de tweede en vierde generatie AMD Epyc-processorfamilie.

De nodes komen in drie soorten beschikbaar: P2-nodes, P4-nodes en P8-nodes. De P2-nodes zijn de goedkoopste optie en komen met twee vcpu's en 4GB aan ramgeheugen. Hiervoor wordt 0,0372 euro per uur gerekend. De P4-nodes krijgen vier vcpu's en 8GB ramgeheugen en hebben een prijs van 0,0744 euro per uur. De P8-nodes zijn de duurste optie, met een prijs van 0,1488 euro per uur. Deze nodes hebben acht vcpu's en 16GB aan ramgeheugen.

Nintendo en The Pokémon Company klagen Pocketpair, de maker van Palworld, aan. Volgens de twee bedrijven maakt Pocketpair met zijn game inbreuk op patenten. Palworld verscheen in januari en wordt ook wel omschreven als 'Pokémon met geweren'.

Nintendo en The Pokémon Company zijn de rechtszaak op 18 september in Tokio gestart, schrijft Nintendo in een verklaring. De twee bedrijven willen onder meer een schadevergoeding van Pocketpair. Ook willen Nintendo en The Pokémon Company dat de rechter beveelt dat Pocketpair moet stoppen met inbreuk maken op de patenten.

Bij het verschijnen van Palworld in januari werd al snel de vergelijking met Pokémon getrokken. Het spel is een openwereld-rpg, waarin spelers monsters, ook wel Pals genoemd, vangen om mee te vechten of om dingen te bouwen. Daarnaast is het mogelijk om geweren en raketwerpers te maken, waarmee op Pals geschoten kan worden. Opvallend is dat de Pals qua uiterlijk veel weg hebben van bepaalde Pokémon. Ook lijkt de manier waarop ze gevangen worden, de Pals bij je gedragen worden en gebruikt worden in gevechten op Pokémon.

Het spel bleek direct een hit: binnen acht uur na de release van de earlyaccessversie was de game al een miljoen keer verkocht op Steam. Binnen een maand tijd steeg dat aantal naar 25 miljoen spelers. In juli kondigden Sony Music en Pocketpair aan dat ze een joint venture zijn gestart om de 'ontwikkeling van Palworld te versnellen en uit te breiden'. Het nieuwe Palworld Entertainment gaat merchandise rond de franchise maken en uitbrengen. Daarnaast werd gesproken over het licentiëren van het merk.

Oracle heeft Java 23 uitgebracht, dat prestaties en runtime verbetert. Ook zijn er een aantal verbeteringen toegevoegd, waaronder twaalf zogenaamde JDK Enhancement Proposals, of jeps. Veel van de verbeteringen zijn echt alleen nog als preview beschikbaar.

Java 23 is een feature-release, die zeker zes maanden ondersteuning krijgt van Oracle, zo schrijft Oracle in een aankondiging. Alle releasenotes van Java 23 zijn hier te vinden. In maart 2025 verschijnt Java 24, waarmee de ondersteuning voor deze versie weer vervalt.

Java 23 komt met diverse nieuwe taalfeatures. Zo is er een preview uitgebracht voor 'Primitive Types in Pattern'. Hiermee worden diverse restricties voor primitieve types in pattern matching verwijderd. Ook wordt het hiermee mogelijk om instanceof en switch te gebruiken.

Verder verschijnt een derde preview van 'Implicity Declared Classes and Instance Main Methods'. Deze preview bouwt verder op previews uit Java 21 en 22, met als doel om Java te vereenvoudigen voor beginners. Concreet moet deze verbetering ervoor zorgen dat beginners hun eerste Java-programma's kunnen schrijven, zonder dat ze eerst features moeten leren kennen die bedoeld zijn voor grotere en complexere programma's.

Module import declarations, dat ook in preview is, laat ontwikkelaars packages die door een module geëxporteerd zijn, importeren zonder dat de importcode in de module aanwezig moet zijn. Verder zijn er updates rondom libraries, zoals de derde preview van Structured Concurrency, waarmee groepen van gerelateerde taken in verschillende threads geconsolideerd worden.