Respawn Entertainment kondigt dinsdag een 'soft launch' aan voor Apex Mobile. De ontwikkelaar werkt samen met een Chinese partner aan de mobiele versie van battle royale-game Apex Legends. De game zal losstaan van de originele game.

In de aankondiging schrijft Respawn Entertainment dat de game alleen voor Android-gebruikers in een select aantal landen beschikbaar wordt binnenkort. Het gaat om spelers in Argentinië, Colombia, Mexico, Peru, Indonesië, Maleisië, de Filipijnen, Singapore, Australië en Nieuw Zeeland. Het is nog niet bekend wanneer de game wereldwijd beschikbaar wordt gemaakt.

Dat betekent dat spelers in Europa nog even moeten wachten, net als iedereen met een iPhone of iPad. De eerste versie van de game is alleen speelbaar op Android, al staat een iOS release wel op de planning volgens de ontwikkelaar. In de Play Store kunnen spelers in de geselecteerde 'soft launch'-landen zich inschrijven, zodat ze een melding krijgen als de game beschikbaar is.

Apex Mobile werd begin 2020 al aangekondigd door Respawn Entertainment. Sindsdien is er weinig nieuws naar buiten gekomen over de titel. Wel heeft de ontwikkelaar bevestigd dat de game geen crossplay heeft en Apex Mobile losstaat van de pc- en console-versie.

Vanaf februari kunnen mensen in San Francisco zich aanmelden voor een rit met de zelfrijdende taxi van Cruise. Het voertuig rijdt volledig autonoom en heeft geen bestuurder meer achter het stuur zitten. Voorlopig is er wel een wachtlijst om een rit met de robottaxi te maken.

Het bedrijf heeft de afgelopen paar maanden testritten gemaakt met zijn robottaxi in San Francisco. Volgens Cruise zijn de zelfrijdende voertuigen er klaar voor om ook passagiers te vervoeren die niet bij het bedrijf werken. Men kan zich aanmelden via de website om op de wachtlijst te komen.

Cruise heeft niet bekendgemaakt om hoeveel voertuigen het gaat. Wel zijn de taxiritten nog gratis, omdat de dienst nog goedgekeurd moet worden. Volgens The Verge mogen de robottaxi's voorlopig alleen testritten maken en maximaal 48km/u rijden. Cruise heeft een video online gezet waarin een aantal testpersonen een testrit maakt met de robottaxidienst.

Het bedrijf werkt samen met Honda en GM ook aan een zelfrijdende deelauto. Dit voertuig lijkt ook niet meer op een traditionele auto en heeft bijvoorbeeld geen zijspiegels of een stuur. Het is nog niet bekend wanneer dit voertuig door de straten zal rijden.

Volgens de Belgische krant De Tijd liggen de werkzaamheden bij Sea-Invest sinds vrijdag stil. Het bedrijf beheert wereldwijd haventerminals voor het doorvoeren van bulkgoederen. Ingewijden melden dat het bedrijf slachtoffer is van een cyberaanval.

De Tijd sprak met ingewijden die claimen dat alle activiteiten van Sea-Invest sinds vrijdag zo goed als stil liggen. Sea-Invest wilde tegenover de krant niet reageren. Een woordvoerder meldt dat ze geen commentaar geven.

Toch lijken er wel degelijk problemen met de doorvoer van goederen. De supermarktketen Colruyt verwacht door de problemen bij Sea-Invest hinder bij leveringen van levensmiddelen, waaronder ananas en bananen, al verwacht de supermarkt niet dat klanten dit zullen merken.

Sea-Invest verwerkt goederen in Belgische havens en is ook actief in Zuid-Afrika, Duitsland, Frankrijk, Polen, Ivoorkust, Luxemburg en Senegal. Bij het bedrijf werken 5500 mensen en volgens eigen cijfers verwerkt het bedrijf jaarlijks meer dan 150 miljoen ton aan goederen.

Het zou niet de eerste keer zijn dat haventerminals doelwit zijn van een ransomware-infectie. In 2017 was ook Rotterdam doelwit van hackers en kwamen twee terminals stil te liggen. De haven is daarom in 2020 begonnen met het opzetten van een digitale brandweer, om dit soort aanvallen te voorkomen.

Volgens een gerucht is OnePlus van plan om een nieuwe versie van de OnePlus Nord CE uit te brengen. Het gaat om de Nord CE 2 Lite 5G die volgens het gerucht binnenkort in India wordt uitgebracht.

OnLeaks heeft specificaties van de telefoon online gezet. Het Twitteraccount deelt vaker accurate informatie over aankomende smartphones. Buiten de specificaties kan OnLeaks nog niets zeggen over hoe het toestel eruit gaat zien of wat de adviesprijs wordt. Het is niet duidelijk of het toestel ook buiten India op de markt wordt gebracht.

Volgens het gerucht gaat het om een smartphone met een 6,59"-scherm. Het toestel is uitgerust met een Qualcomm Snapdragon 695 5G. Consumenten hebben de keuze tussen een variant met 6GB ram en 128GB opslagruimte of een versie met 8GB ram en 256GB opslagruimte.

Aan de voorzijde heeft het toestel volgens OnLeaks een 16MP-camera. Aan de achterzijde moet de OnePlus Nord CE Lite 5G het doen met een 64MP-, 2MP- en 2MP-camera. De accu is met 5000mAh iets groter dan de die van de Nord CE 5G. Ook zou de telefoon met 33W kunnen laden in plaats van met 30W.

De OnePlus Nord CE 5G verscheen vorig jaar zomer in Nederland. Tweakers reviewde het toestel destijds.

Sinds de release van World of Warcraft in 2004 is er altijd een strikte scheidslijn geweest tussen de Horde- en Alliance-factie. Blizzard gaat voor een volgende update testen of ze de twee groepen meer samen kan laten spelen in dungeons, raids en pvp.

In een bericht op de website van de mmorpg legt gameregisseur Ion Hazzikostas uit wat spelers kunnen verwachten van het samenspel tussen Horde en Alliance. Spelers van de twee facties kunnen straks samen dungeons, raids, rated arena's en rated battlegrounds doen. Blizzard wil de functionaliteiten in update 9.2.5 implementeren.

Als spelers bevriend zijn met iemand in de game die voor de andere factie uitkomt, kunnen ze hem uitnodigen voor een groep via Battlenet. Daarnaast mogen ook leden van een cross-faction Community samen een groep vormen om dungeons, raids of pvp te doen. Verder kan via de groupfinder ook een groep worden samengesteld. De leider van de party kan er wel voor kiezen om alleen leden van zijn eigen factie toe te laten. De functie in de groupfinder waarmee je in een willekeurige groep wordt geplaatst, blijft voorlopig wel factiegebonden. Daar komen spelers alleen in groepen terecht met spelers van hun eigen factie.

Horde- en Alliance-spelers kunnen elkaar alleen helpen in gevechten zodra ze in de afgesloten instance zijn. Als ze in de open wereld rondlopen zal interactie tussen de twee facties beperkt zijn, zoals nu ook het geval is. Ook aan guilds verandert er niets, deze blijven voorlopig factiegebonden schrijft Hazzikostas.

De gameregisseur komt in zijn bericht terug op de uitspraken die zijn gedaan tijdens BlizzCon 2019, waarin het team nog stelde dat "de scheiding tussen Alliance en Horde het fundament is van wat Warcraft, Warcraft maakt". Hazzikostas komt nu terug op deze woorden en noemt deze uitspraak nu hij er op terugkijkt wel erg "kort door de bocht". In plaats daarvan is het "de identiteit van de Horde en Alliance die fundamenteel zijn voor Warcraft".

Op dit moment wordt update 9.2 voorbereid voor release, al heeft Blizzard nog geen releasedatum bekendgemaakt. Wanneer 9.2. live staat, wil het team beginnen met het beschikbaar maken van 9.2.5 op de testservers. Daar kunnen spelers de nieuwe functionaliteiten testen.

Telenet-dochter Tadaam biedt vanaf dinsdag in België een Platinum-abonnement aan voor vast internet en tv via 4G met download- en uploadsnelheden tot 100Mbit/s. Het nieuwe abonnement kost 60 euro per maand.

Het nieuwe abonnement is tien euro duurder dan Tadaam Premium, een variant met een snelheid tot 50Mbit/s. Verder is het abonnement hetzelfde. Gebruikers krijgen een wifimodem en een tv-box. Omdat de provider werkt met 4G, kan de modem overal in België gebruikt worden.

De provider spreekt over 'onbeperkt internet', maar hanteert een fair use policy. Als gebruikers meer dan 300GB in een maand verstoken, kan de provider de snelheid terugbrengen tot 5Mbit/s. Volgens de voorwaarden wordt de snelheid alleen beperkt als de provider merkt dat andere klanten hinder ondervinden. Tadaam is een zelfstandige eenheid binnen Telenet en de provider gebruikt het 4G-netwerk van Telenet voor zijn aanbod.

DICE begint pas in de zomer met het eerste seizoen van Battlefield 2042, waarmee onder andere nieuwe inhoud naar het spel moet komen. De ontwikkelaar zegt dat het uitstel nodig is, omdat er nu hard gewerkt wordt aan het verbeteren van de game.

In een blogpost schrijft DICE dat het team 'toegewijd is aan de toekomst van Battlefield 2042' en dat er op meerdere fronten hard gewerkt wordt aan het doorvoeren van verbeteringen. De ontwikkelaar wil daarmee de game 'laten voldoen aan de hoogste normen die we allemaal hanteren voor de franchise'.

De ontwikkelaar noemt een aantal zaken die op korte termijn naar het spel komen. Dat gaat om verbeteringen aan het scorebord, de toevoeging van spraakcommunicatie op alle platforms en de uitbreidingen aan de profielen van spelers.

Verder wil DICE teamplay verbeteren door het pingsysteem aan te passen en betere beloningen te geven aan spelers als teams een doel bereiken. Ook zegt DICE dat het de gunplay zal blijven verbeteren aan de hand van feedback.

De Portal-modus zal op termijn nieuwe tools en modi krijgen en DICE gaat tweaken aan de experience die spelers verdienen in de modus. Ook is er een team dat de specialists in de game onderzoekt en daar werk aan zal verrichten. Wat deze veranderingen precies zullen inhouden, is nog niet duidelijk.

DICE belooft in de toekomst transparanter te zijn over de richting die de studio in slaat met de verdere ontwikkeling van Battlefield 2042. Ook zegt de ontwikkelaar daarbij beter te willen luisteren naar feedback van spelers. Details over dat proces gaat DICE delen via de Battlefield-website en sociale media.

Door de huidige focus op het verbeteren van de game zoals die nu is, wordt het eerste seizoen van Battlefield 2042 uitgesteld. Daar was nog geen datum voor geprikt, maar DICE zegt dat het vooruitgeschoven is tot het begin van de zomer. De ontwikkelaar krijgt zo meer tijd om de seizoensinhoud te ontwikkelen.

De komst van het eerste seizoen is het begin van een jaar met vier seizoenen. Daarmee komen vier nieuwe specialists naar het spel, samen met nieuwe locaties en 'andere volledig nieuwe inhoud'. DICE biedt excuses aan voor het uitstel. Battlefield 2042 kwam in november vorig jaar uit en spelers konden toen al betalen voor toegang tot de Year 1 Pass, die dus nog lang op zich laat wachten. Spelers die de Gold of Ultimate Edition van Battlefield 2042 hebben gekocht, krijgen als goedmakertje bij de volgende update een 'exclusieve bundel' met skins.

Battlefield 2042 krijgt sinds de release veel kritiek van spelers. Op Steam komt de gemiddelde waardering uit op 'grotendeels negatief'. Dat geldt zowel voor recente recensies als voor het totaal sinds de release.

Het gebruik van iDEAL bleef vorig jaar sterk groeien, meldt Currence. Volgens de eigenaar van het betaalprotocol steeg het aantal iDEAL-betalingen met 28 procent en werden er voor het eerst meer dan een miljard transacties gedaan binnen een kalenderjaar.

Het groeipercentage van 28 is iets lager dan de groei van 34 procent een jaar eerder, maar die sterke groeispurt werd volgens Currence ingegeven door de strengere coronamaatregelen destijds. In totaal werden er in 2021 volgens Currence 1,143 miljard iDEAL-betalingen gedaan. Daarvan was 21 procent een betaalverzoek van consumenten onderling.

De transacties waren goed voor in totaal 99 miljard euro. Dat is een stijging van 41 procent, wat erop wijst dat er gemiddeld grotere bedragen betaald worden via iDEAL. In 2021 werd er ook voor het eerst meer dan 100 miljoen keer met iDEAL betaald in een kalendermaand.

De iDEAL-betalingen werden in 88 procent van de gevallen via een mobiele telefoon uitgevoerd. De overige 12 procent werd gedaan via internetbankieren. Een jaar eerder was de verhouding nog 85 en 15 procent. Volgens Currence nam het gebruik van acceptgiro's met 30 procent af, tot 4,4 miljoen. Eind vorig jaar heeft de verwerker beslist per 1 juni 2023 te stoppen met acceptgiro's.

Er is een prijslijst van Samsungs Galaxy Tab S8-tablets online verschenen, samen met specificaties van alle modellen. De goedkoopste 11"-uitvoering zou 749 euro gaan kosten en het duurste 14,6"-model zou verschijnen voor minimaal 1149 euro.

Op de lijst staan in totaal zestien modellen. Van iedere uitvoering zijn minimaal vier varianten verkrijgbaar; twee zonder 5G en twee met. De Tab S8 Ultra verschijnt in zes uitvoeringen, waarbij er ook modellen zijn met 12GB of 16GB ram. De prijzen zijn afkomstig van WinFuture-journalist Roland Quandt, die eerder ook al de volledige specificaties en renders van de nieuwe Samsung-tablets deelde.

Naast de prijzen deelt Quandt ook afbeeldingen waarop de specificaties in het Frans staan. In grote lijnen waren de specificaties al bekend. De specsheets vermelden ook details zoals het gewicht en de Android-versie. De verwachting is dat Samsung de Galaxy Tab S8-tablets op 9 februari presenteert, samen met de Galaxy S22-telefoons. Ook vrijwel alle informatie van die telefoons is al naar buiten gekomen.

OPPO zou deze zomer een klaptelefoon met vouwbaar scherm willen uitbrengen, zo meldt 91Mobiles. Er zijn nog geen specs, maar OPPO zou mikken op een telefoon die goedkoper is dan de Samsung Galaxy Z Flip3, die uitkwam voor 1050 euro.

OPPO heeft de naam voor het toestel nog niet vastgelegd, meldt 91Mobiles, op basis van informatie van leaker Mukul Sharma. De leaker heeft eerder juiste informatie over nog niet aangekondigde telefoons naar buiten gebracht, al gebeurde dat niet eerder in zo'n vroeg stadium. De release staat gepland voor deze zomer en maximaal eind september, zo meldt de site.

De klaptelefoon is een populaire toepassing van vouwbare oledschermen. Zo bracht Lenovo al twee Motorola razr-modellen uit met een vouwbaar oledscherm, terwijl Samsung twee Flip-telefoons op de markt heeft gebracht. Huawei bracht onlangs de P50 Pocket uit.

Daarnaast werkt OPPO naar verluidt aan een opvolger voor de Find N, de vouwbare smartphone die het eind vorig jaar in China heeft uitgebracht. Die zou later moeten uitkomen, mogelijk begin volgend jaar. Welke wijzigingen daarin zitten, is vooralsnog onbekend.

Terugkijken: Tech Hub over de Z Flip 3

Een samenwerkingsverband van Nederlandse brancheorganisaties uit de autosector wil dat consumenten zelf kunnen bepalen of ze data uit hun voertuig delen en met wie. Volgens Afcar NL moet er wetgeving komen waarmee dat wordt geregeld.

Privacy- en mededingingsregels blijven achter bij de digitalisering van de auto, schrijft het samenwerkingsverband in een open brief gericht aan de minister van Economische Zaken en Klimaat en de minister van Infrastructuur en Waterstaat. De brief is ook naar de nieuwe staatssecretaris Koninkrijksrelaties en Digitalisering gestuurd.

Volgens de briefschrijvers denken verreweg de meeste automobilisten dat ze geen zeggenschap hebben over de data die hun auto verzendt. Autobezitters zouden vaak geen weet hebben van het feit dat er data naar de fabrikant wordt verzonden.

In de brief pleiten de aangesloten organisaties voor de invoering van wetgeving. De organisaties willen daarmee consumenten de keuze geven over het delen van data en daardoor meer bedrijven een kans geven om toegang te krijgen tot data. Volgens de organisaties loopt het mkb nu achterstanden op, omdat alleen autofabrikanten toegang hebben tot de gegevens.

Het samenwerkingsverband wil dat de overheid zich sterk maakt voor een sectorspecifieke regelgeving in de komende Data Act van de Europese Commissie. De ontwerpregelgeving daarvoor wordt op korte termijn gepubliceerd. Volgens AFCAR NL worden de problemen niet opgelost met de Data Act.

Binnen die Europese regelgeving zou een 'specificatie van uitgangspunten' opgenomen moeten worden die faciliteren dat consumenten zelf keuzevrijheid krijgen om te bepalen met welke partijen de data of delen daarvan worden gedeeld. Ook zouden consumenten het delen moeten kunnen stoppen en kunnen bepalen aan welke partijen de data wordt overgedragen.

De specificatie zou ook moeten vastleggen waar de data wordt opgeslagen en het voertuig zelf zou als neutrale plaats het uitgangspunt moeten zijn, in plaats van centrale opslag op een server, vindt het samenwerkingsverband. De brief is ondertekend door de ANWB, BOVAG, FOCWA, RAI Aftermarket, RAI Equipment, VACO, Verbond van Verzekeraars en VNA.

Sonos heeft vorig jaar stilletjes T2 Software overgenomen. Dat bedrijf werkte aan de implementatie van nieuwe bluetoothtechnieken. Nu zoekt Sonos naar een marketingbedrijf voor de introductie van een nieuw product. Vermoedelijk gaat het om een koptelefoon.

Sonos heeft de overname van T2 Software zelf niet naar buiten gebracht, maar tegenover Protocol bevestigt het audiobedrijf dat de Amerikaanse start-up vorig jaar is overgenomen. In november is T2 Software opgegaan in Sonos. Dat bedrijfje bestond sinds 2018 en was opgericht door Tim Reilley, die eerder bij Qualcomm aan wearables werkte.

Totdat het werd opgekocht, werkte T2 Software aan de implementatie van Bluetooth LC3. Dat is een audiocodec voor de Bluetooth LE Audio-standaard. Die standaard werd begin 2020 gepresenteerd als een nieuwe standaard voor audio die via bluetooth low energy werkt, met een aantal nieuwe eigenschappen.

De codec zou hoge geluidskwaliteit mogelijk maken bij een veel lagere bitrate dan huidige codecs in bluetoothaudioapparaten. Dat zou ook een energiebesparing moeten opleveren, schreef T2 Software op zijn site. De website van het bedrijf is na de overname offline gehaald. Bluetooth LC3 ondersteunt ook het uitzenden naar meerdere apparaten. Dat zou het mogelijk maken om audio van een telefoon of tablet naar meerdere draadloze koptelefoons tegelijk te sturen.

Protocol denkt dat Sonos van plan is om binnenkort een eigen draadloze koptelefoon aan te kondigen. Daar gingen sinds 2019 al geruchten over en in 2020 was er een Sonos-koptelefoon te zien in een patentaanvraag van het bedrijf.

De marketingtopman van Sonos zei onlangs op LinkedIn dat het bedrijf een marketingbedrijf zoekt voor de introductie van een van zijn 'meest ambitieuze projecten ooit'. Het zou gaan om een nieuwe productcategorie voor Sonos, maar die categorie zelf is al ver ontwikkeld. Een koptelefoon past goed in die omschrijving. Sonos heeft niet gereageerd op vragen over de koptelefoon.

De vraag naar tablets en Chromebooks nam in het vorige kwartaal af, zo meldt analistenbureau IDC. Het aantal geleverde tablets lag volgens de inschattingen 12 procent lager dan vorig jaar, bij Chromebooks gaat het om een daling van 63 procent.

De dalingen komen volgens IDC doordat de vraag in veel landen in de wereld afnam. Bij Chromebooks schat IDC in dat het vooral gaat om verzadiging in de VS en Europa, terwijl het aantal geleverde laptops met Chrome OS in ontwikkelingslanden juist nog wel toenam.

Daarnaast worden Chromebooks volgens IDC bovengemiddeld hard getroffen door het chiptekort. Fabrikanten zouden met de schaarse chips liever laptops met Windows maken, omdat die hogere verkoopprijzen hebben en dus meer omzet genereren.

Over het hele jaar is er bij tablets en Chromebooks nog wel een stijging te zien, omdat het aantal geleverde exemplaren in de eerste negen maanden van 2021 veel hoger was dan in dezelfde periode in 2020. De stijging in de tabletmarkt zorgt voor hernieuwde interesse in de productcategorie. Onder meer Google zou weer serieus bezig zijn met Android-tablets.

Het Canadese bedrijf BlackBerry verkoopt zijn patenten op het gebied van mobiele telefoons, berichten versturen en ontvangen en mobiele netwerken. De koper is een bedrijf dat de patenten vermoedelijk wil gaan gebruiken om geld te verdienen, een zogenoemde patenttrol.

BlackBerry heeft een overeenkomst bereikt met het Amerikaanse Catapult voor 600 miljoen dollar, schrijft het bedrijf. Onderdeel van de deal is dat BlackBerry een licentie terugkrijgt om technologie van de patenten te gebruiken. Het gaat niet om alle patenten die BlackBerry in handen heeft, want alle patenten die te maken hebben met de huidige core business van BlackBerry, zakelijke software en beveiliging, houdt het bedrijf zelf in handen.

De deal is nog niet rond, want diverse instanties moeten goedkeuring geven voor de transactie. Dat gebeurt naar inschatting van het Canadese bedrijf binnen iets meer dan een half jaar. Catapult is een bedrijf dat is opgericht om de patenten te kopen, blijkt uit de documentatie die BlackBerry bij de Amerikaanse overheid heeft ingediend.

BlackBerry heeft de patenten, omdat het jarenlang smartphones en software daarvoor maakte. Het stopte daarmee in 2016. Sindsdien verschenen er nog wel BlackBerry-telefoons, maar dat was van bedrijven die een licentie hadden op de merknaam. Onder meer het Chinese TCL heeft de BlackBerry Key-serie uitgebracht.

Microsoft levert zijn Surface Laptop Studio vanaf 22 februari aan klanten in Nederland en België. Er komen vijf varianten, met prijzen van 1699 tot 3199 euro. De laptop heeft een 14,4"-scherm dat op verschillende manieren gepositioneerd kan worden.

Klanten kunnen de Surface Laptop Studio bestellen en Microsoft levert die vanaf 22 februari, staat op de Nederlandse en Belgische productpagina's. Microsoft kondigde het apparaat in september vorig jaar aan en sprak toen over een release begin 2022 en een vanafprijs van 1699 euro.

In Nederland en België verschijnen er vijf uitvoeringen, voor dezelfde prijzen. Het instapmodel heeft een Intel Core i5-cpu van de Tiger Lake-generatie, 16GB ram en een 256GB ssd. Het topmodel is voorzien van een Core i7, 32GB ram, een 2TB-ssd en een RTX 3050 Ti-videokaart.

Microsoft presenteerde de Surface Laptop Studio als de opvolger van de Surface Book 3. De laptop valt op met zijn 'Dynamic Woven Hinge'-scharnier, waarmee het 14,4"-scherm op verschillende manieren gepositioneerd kan worden. De constructie lijkt op die van Microsofts Surface Studio-all-in-one-pc. Het scherm heeft een resolutie van 2400x1600 pixels en een refreshrate van 120Hz.

Microsoft heeft de zevende World Update voor Flight Simulator uitgebracht. De update neemt Australië onder de loep en zorgt dat dit continent met meer detail wordt weergegeven. Ook brengt Microsoft de Fokker F. VII uit als betaalde uitbreiding.

Na het doorvoeren van de Australië-update is onder andere het Groot Barrièrerif met meer detail te zien. In een trailer toont Microsoft de verschillende gebieden die onder de loep zijn genomen en in de changelog laat het ontwikkelteam een lijst zien met de verbeterde locaties en luchthavens. Er zijn in totaal 94 points of interests die aangepast zijn voor gedetailleerde weergave. Verder voegt de update zestien activiteiten toe, waaronder bush trips en landingsoefeningen.

Vier luchthavens zijn 'met de hand' nagemaakt door Orbx Simulation Systems uit Australië. Van honderd andere luchthavens zijn details in hogere resoluties toegevoegd, maar die zijn niet volledig met de hand opgebouwd. De World Update is gratis voor bezitters van Flight Simulator.

Fokker F. VII-dlc

Gelijktijdig met de nieuwe World Update brengt Microsoft een nieuw vliegtuig uit in de Local Legends-serie. Dat gaat om de Fokker F. VII in verschillende uitvoeringen. Dat vliegtuig stamt uit de periode 1920 tot 1930 en is gemaakt door het Nederlandse Fokker. De betaalde uitbreiding bevat vijf uitvoeringen van het vliegtuig, waaronder een KLM-variant. Ook zitten er missies bij de uitbreiding, die gelinkt zijn aan het vliegtuig. De bundel kost 15 dollar.

De Amerikaanse Federal Trade Commission gaat de overname van Activision-Blizzard door Microsoft onderzoeken, meldt Bloomberg. De FTC pleit de afgelopen tijd voor strengere onderzoeken van overnames door techgiganten.

Dat er een Amerikaans onderzoek zou komen was te verwachten, maar het was nog niet bekend of dat uitgevoerd zou worden door de FTC of door het Amerikaanse ministerie van Justitie, schrijft Bloomberg. Beide partijen kunnen dergelijke overnames onderzoeken, maar de FTC heeft zich in de afgelopen periode sterker uitgesproken over grote overnames in de techindustrie.

Volgens Bloomberg zal het FTC-onderzoek kijken of de overname concurrentie in de weg staat. De waakhond heeft nog geen officieel onderzoek aangekondigd en reageerde niet op vragen van het financieel persbureau.

Onder leiding van voorzitter Lina Khan is de FTC vorig jaar bijvoorbeeld een rechtszaak gestart om de geplande overname van Arm door Nvidia te blokkeren. Onlangs maakte de FTC en het Amerikaanse ministerie van Justitie bekend dat er een groot onderzoek komt dat gericht is op het moderniseren van fusierichtlijnen 'om concurrentiebeperkende deals beter op te sporen en te voorkomen'.

Ook andere marktwaakhonden wereldwijd zullen de overname bekijken. De verwachting is dat in ieder geval vanuit Europa en China onderzoek gedaan zal worden. Er zijn nog geen officiële onderzoeken aangekondigd. Dat kan pas nadat de bedrijven de overname formeel hebben aangemeld.

Als de marktwaakhonden bezwaren hebben, zouden ze in een uiterste geval de overname kunnen blokkeren. Ze kunnen die ook door laten gaan met bepaalde voorwaarden. Voor de overname van Bethesda-eigenaar ZeniMax had Microsoft ook toestemming van toezichthouders nodig. Die werd zonder beperkingen verleend.

Microsoft wil 68,7 miljard dollar betalen om Activision-Blizzard over te nemen. Daarmee is het verreweg de grootste overname ooit in de gameindustrie. Tweakers schreef een achtergrondartikel over de mogelijke gevolgen en bezwaren van de miljardenovername.

De Nederlandse virtuele provider Simyo biedt vanaf dinsdag ook telefoons aan bij abonnementen. De KPN-dochter was tot nu toe een sim-only-aanbieder. Simyo zegt dat te doen, omdat klanten dat zouden willen.

Simyo begint met een aanbod van toestellen van Apple, Samsung, Motorola en OPPO. Naast nieuwe modellen zijn er ook refurbished telefoons te krijgen in combinatie met abonnementen van de virtuele provider, zegt Simyo. De sim-only-abonnementen blijven ook bestaan.

De virtuele provider bestaat sinds 2005 en de KPN-dochter bood niet eerder telefoons aan bij abonnementen. De provider heeft de stap nu wel gezet, om 'mee te bewegen met de klant', aldus de provider. "Wanneer wij merken dat de Simyo-klant behoefte heeft aan een telefoon bij zijn abonnement, dan blijven we uiteraard niet achter", zegt Robin Clements van KPN. Voor bestaande klanten verandert er vooralsnog niets.

Microsoft is bezig met een test voor de live weergave van standen in sportwedstrijden in een balk onderaan browser Edge. Een gebruiker van de Canary-versie van Edge kreeg de stand in beeld. Hij is uit te schakelen met een rechtsklik op de balk.

Het gaat vooralsnog om een beperkte test, meldt Ghacks. De balk verscheen bij de gebruiker op willekeurige momenten onderaan in beeld van een nieuw tabblad en tijdens het browsen op willekeurige websites. De balk toont sportstanden met daarbij de naam van de competitie en logo's van de clubs. De Sports Ticker lijkt alleen zichtbaar te zijn als er live sportwedstrijden zijn.

Microsoft-medewerkers bevestigen op Reddit het bestaan van de test. De balk is bedoeld voor sportfans die wedstrijden niet live kijken, maar tijdens het browsen wel op de hoogte willen blijven. Er is ook een optie om de balk alleen te tonen op nieuwe tabbladen en op sites die over sport gaan. Uitschakelen kan ook door rechts te klikken. De functie is ook uit te schakelen in de instellingen. Het is nog onbekend of en wanneer Microsoft de functie in de stabiele versie van Edge activeert.

HBO Max is vanaf 8 maart beschikbaar in Nederland. Wat de streamingdienst gaat kosten, is nog niet bekendgemaakt. Ook is nog niet duidelijk welke films en series er precies te zien zullen zijn. Volgens een promotieafbeelding zijn 'niet alle titels beschikbaar bij lancering'.

Het Twitter-account HBO Max Nederland noemt alleen de datum. In een reactie schrijft het account dat er later deze maand meer details bekendgemaakt worden. De website hbomax.com verwijst Nederlandse gebruikers nu door naar een Nederlandstalige pagina met de mogelijkheid om in te schrijven voor een nieuwsbrief.

HBO Max bevat series en films van onder andere Warner Bros. HBO, Max Originals, DC en Cartoon Network. Volgens de afbeelding die de dienst op Twitter toont, verschilt het aanbod per land en zijn bij 'de lancering' niet alle titels beschikbaar. Het ligt voor de hand dat eigen producties van HBO in ieder geval wel te zien zijn als de dienst van start gaat in Nederland.

Bekende HBO-series zijn onder meer Game of Thrones, Succession, The Leftovers, The Sopranos, Sex and the City, Love Life en Raised by Wolves. In de Verenigde Staten zijn diverse Warner Bros-films direct uitgekomen op de streamingdienst. Dat ging om The Matrix Resurrections en Dune.

In Europese landen waar HBO Max eerder beschikbaar kwam, is de prijs 9 euro per maand of 70 euro per jaar. Ook waren er kortingsacties rond de release. De prijs voor Nederland is nog niet bekendgemaakt.

Er zijn marketingrenders van de Samsung Galaxy S22-serie gepubliceerd. Het gaat om renders van de toestellen en om de belangrijkste specificaties. De S22 Ultra krijgt een maximale helderheid van 1750cd/m² en alle toestellen laden met 45W.

Samsung legt in de marketingafbeeldingen van de Galaxy S22 Ultra nadruk op de meegeleverde stylus en de camera's van het toestel. De primaire camera heeft een 108-megapixelsensor en er zijn twee telecamera's met 10-megapixelsensor aanwezig. De fabrikant spreekt van 100x Space Zoom. Dat is een marketingterm voor digitale zoom. Volgens geruchten krijgt de telefoon een lens met maximaal '10x zoom' ten opzichte van de primaire camera, net als de S21 Ultra.

Verder blijkt dat het toestel 8,9mm dik is en kan snelladen met 45W. Het 6,8"-scherm heeft een helderheid van maximaal 1750cd/m² en een variabele refreshrate tot 120Hz. Het marketingmateriaal is afkomstig uit Italië en Samsung heeft het over de aanwezigheid van de Exynos 2200-soc, die op 4nm wordt gemaakt. De details zijn naar buiten gebracht door de smartphoneleaker Evan Blass, ook bekend als EvLeaks. Hij deelde de informatie via zijn Substack-nieuwsbrief.

Samsung Galaxy S22 en S22+

Het marketingmateriaal toont ook de Galaxy S22 en S22+. Die toestellen hebben respectievelijk een 6,1"- en 6,6"-scherm, met een helderheid van maximaal 1300cd/m² en eveneens een variabele refreshrate van 120Hz. De primaire camera is een 50Mp-exemplaar en er is één telelens met 10Mp-camera aanwezig. De telefoons zijn 7,6mm dik en hebben een vlak scherm. Samsung levert alle toestellen met alleen een USB-C-kabel in de doos, blijkt uit de plaatjes.

De officiële introductie van de Galaxy S22-serie vindt volgende week plaats. Vorige maand verschenen de vermeende prijzen van de smartphones ook al online. Die zouden vrijwel gelijk zijn aan de introductieprijzen van de S21-serie, maar het S22 Ultra-model heeft minder ram en is met meer opslag een paar tientjes duurder.

YouTuber Jon Prosser claimt dat de leveringen van de S22- en S22+-toestellen pas op 11 maart beginnen. Dat zou later zijn dan aanvankelijk de bedoeling was. De S22 Ultra zou vanaf 25 februari geleverd worden.

*prijzen volgens geruchten

Gebruikers van chatapp Discord kunnen hun PlayStation Network-account koppelen en gameactiviteit laten zien in hun profiel. Het was al sinds mei vorig jaar duidelijk dat de functie eraan zat te komen en nu staat hij ook live.

PSN zal in de komende weken bij alle gebruikers als optie tussen de andere integraties komen te staan, zegt Discord. Vervolgens kunnen gebruikers inloggen en als de privacyoptie voor het weergeven van welke game de gebruiker aan het spelen is op 'iedereen' staat, komt op het Discord-profiel te staan wat gebruikers spelen op hun PlayStation.

De functie is de eerste die voortkomt uit de samenwerking tussen Discord en Sony. Beide bedrijven kondigden die samenwerking vorig jaar aan. Toen zei Sony ook dat Discord beschikbaar zou komen voor PlayStation-consoles, wat nu niet het geval is. Het is onbekend of en wanneer dat gaat gebeuren.

Google wijzigt vanaf volgende week de interface voor zakelijke Gmail-gebruikers. Aan de zijkant komen de opties voor onder meer Chat en Meet nadrukkelijker in beeld. De interface is eerst uit te proberen, maar later is hij verplicht voor elke gebruiker.

De snelkoppelingen naar Chat, Ruimten en Meet staan nu linksonder in beeld met pijltjes, maar die komen in een aparte zijbalk aan de linkerkant. Gebruikers moeten daardoor kunnen chatten en videovergaderen zonder het venster van hun inbox te verlaten. Met notificatiebubbels moeten gebruikers op de hoogte blijven van meldingen in de inbox en het chatvenster.

De bedoeling is dat werken met Google Workspace gestroomlijnder gaat met de nieuwe interface, zo zegt het bedrijf. De nieuwe interface is vanaf volgende week uit te proberen, terwijl hij in april standaard aan staat. Dan kunnen gebruikers nog een paar maanden terug naar de oude interface. Vanaf eind juni zal dat niet meer kunnen. Admins kunnen de nieuwe interface niet uitschakelen. De interface komt niet naar privé-gebruikers van Gmail.

Google zakelijke Gmail oude interface (rechts) en de nieuwe

De Amerikaanse krant New York Times koopt het woordspelletje Wordle van zijn maker Josh Wardle. De krant betaalt meer dan een miljoen dollar voor het spelletje, dat een beetje lijkt op tv-quiz Lingo.

Het spelletje blijft na de koop vooralsnog gratis beschikbaar, stelt de krant. Het is onbekend of dat zo blijft: New York Times wil met de aankoop vermoedelijk meer mensen naar de eigen site lokken en overhalen een abonnement te nemen. De krant betaalt een 'laag bedrag met zeven cijfers' voor het woordspelletje: bedragen met zeven cijfers liggen tussen 1 en 10 miljoen dollar, dus het gaat vermoedelijk om tussen 1 en 3 miljoen dollar.

De New Yorkse ontwikkelaar Josh Wardle maakte Wordle enige tijd geleden voor zijn eigen partner. Elke dag kunnen gebruikers een woord raden, waarbij de software bij elke poging aangeeft welke letters goed staan en welke letters elders in het woord zitten. Dat systeem lijkt op dat van tv-spelletje Lingo. Gebruikers kunnen hun score delen in emoji's via sociale media. Er is maar één te raden woord per dag.

De ontwikkelaar zegt dat hij met de krant eraan werkt om streaks mee te nemen als het domein straks wijzigt naar dat van de New York Times. Het is nog onbekend wanneer dat precies gebeurt. Wordle bestaat sinds oktober vorig jaar. Het is alleen een website en de versie van Wardle is niet als app beschikbaar.

Apple lijkt pushnotificaties voor webapps en pwa's te willen toevoegen aan iOS 15.4. Dat merkt een ontwikkelaar op in de bèta. Ook is er ondersteuning voor de WebXR-api, die het gebruik van AR- en VR-headsets in de browser mogelijk maakt.

De functie om webapps pushnotificaties te laten tonen zit in de experimentele functies van Safari, maar werkt nog niet, zegt ontwikkelaar Maximiliano Firtman. Vermoedelijk is het dialoogvenster om meldingen toe te staan niet zichtbaar. Op macOS kunnen webapps en progressive web apps wel meldingen sturen, maar dat is op iOS nog niet mogelijk. De ondersteuning van pwa's loopt op iOS al jaren achter op Android.

De Push-api staat ook tussen de experimentele functies van Safari, maar ook die werkt nog niet. Voor pwa's is het daarnaast niet langer nodig om een apart icoon te maken die als app-icoon kan dienen; het besturingssysteem pakt die nu automatisch over uit het Web App Manifest. Pwa's zijn zichtbaar in de zoekfunctie van iOS, maar zijn nog altijd afwezig uit de App Library, claimt Firtman.

De ondersteuning voor WebXR zorgt ervoor dat gebruikers in de browser content dat gebruik maakt van die standaard. Die is er wel, maar staat nu nog niet aan. Het is onbekend waarom Apple dat aan het inbouwen is. Er gaan al een paar jaar geruchten over een vr-headset van de fabrikant. Apple bracht onlangs de eerste bèta van iOS 15.4 uit. De definitieve versie van het besturingssysteem zal over enkele weken tot maanden uitkomen.

Google heeft naar verluidt een tabletdivisie opgericht onder leiding van een oprichter van Android en lijkt zich weer serieus op de tabletmarkt te willen storten. Waar hebben we dat toch eerder gehoord? Een kleine geschiedenis van grote apparaten met Android.

De aanwijzingen dat Google zich weer serieus wil bezighouden met de tabletmarkt, stapelen zich op. Er is weer een aparte versie van Android voor apparaten met grote schermen: Android 12L. Het is voor het eerst sinds Android 3.0 Honeycomb dat er een aparte versie is voor tablets, ook al is 12L ook voor vouwbare smartphones bedoeld.

De andere aanwijzingen zijn elders op internet te vinden, zoals op LinkedIn. Rich Miner, die ooit samen met Andy Rubin Android oprichtte en zo bij Google kwam, is sinds maart vorig jaar technisch directeur van een divisie die 'Android Tablets' heet, volgens zijn profiel. Google heeft nu geen tablets in productie. In vacatureteksten laat Google intussen ook weten dat het veel toekomst ziet in tablets. "Wij geloven dat de toekomst van computers verschuift naar krachtigere en capabele tablets." Hoe die toekomst eruitziet wat producten betreft, is nog niet duidelijk. Het zou bij lange na niet Googles eerste poging zijn om tablets serieus te nemen, maar het is jaren geleden dat het bedrijf eigen Android-tablets uitbracht.

Een voorzichtig begin

Tablets bestaan al heel lang. In de eerste jaren van hun bestaan waren het geen grotere versies van telefoons, maar kleinere versies van desktops. De markt voor tablets in die vorm is nooit echt van de grond gekomen. De eerste keer dat Tweakers schreef over een tablet, ging het over de Web Pad van Diamond Multimedia. Dat is in januari 2000, inmiddels dus 22 jaar geleden.

Microsoft kwam in datzelfde jaar met het concept Tablet PC, de introductie volgde enkele jaren later. Tijdens een diner met toenmalig Apple-directeur Steve Jobs, Microsoft-oprichter Bill Gates en een niet nader genoemde medewerker van Microsoft rond 2002, praatte die medewerker uitvoerig over het toen nog grotendeels geheime project, schreef Walter Isaacsson in zijn Steve Jobs-biografie uit 2011. Het noopte Jobs om de volgende werkdag een plan te maken voor een tablet met OS X. Dat project leidde in eerste instantie tot de iPhone in 2007 en in 2010 tot de iPad.

De iPad brak de toen al jaren oude markt voor tablets open. Het apparaat liet zien dat het potentie had als smartphone in grote vorm, in plaats van als pc in kleine vorm. Geen wonder dus dat Google brood zag in tablets. Het had met Android immers een aanstormend mobiel besturingssysteem dat in die jaren steeds meer gebruikers aan zich wist te binden. En dus ging Google aan de slag met een aparte versie voor Android, speciaal voor tablets: Android 3.0 Honeycomb. Android-oprichter Andy Rubin liet het zien op een Motorola-tablet in 2010. De bedoeling was dat alle grote smartphonemakers ook Android-tablets gingen maken.

Dat gebeurde ook; Samsung omarmde de tablets direct en kwam vanaf 2010 met zijn Galaxy Tab-lijn. De Zuid-Koreaanse fabrikant wachtte niet eens op Honeycomb en bracht zijn eerste Tab eind 2010 uit met Android 2.3. Dat het een grote smartphone was, bleek ook uit het feit dat je ermee kon bellen.

Met een 7"-scherm zou je denken dat smartphones nu bijna even groot zijn als tablets toen, dus om dat te vergelijken, hebben we de schermformaten op een rijtje gezet. Het scherm van de eerste Galaxy Tab is vooral een stuk breder dan huidige grote smartphoneschermen. Dat komt natuurlijk door de schermverhouding. De Tab is 15,35:9, tegenover 19,3:9 van de Note 20 Ultra.

Behalve Samsung gingen ook andere fabrikanten aan de slag met tablets. Het toen nog grote HTC kwam met de Flyer, een 7"-tablet met stylus. Motorola bracht een aantal tablets uit, net als andere fabrikanten. Het was een goudkoorts van Android-tablets in die jaren, maar er bleek al snel een probleem; de markt voor tablets bleek lang niet zo groot te worden als de fabrikanten hadden gehoopt.

Dat wil zeggen, in de eerste jaren was de groei onstuimig, maar dat is logisch als de verkopen laag zijn. Al snel nam de groei ernstig af. Dat had een aantal oorzaken. Ten eerste had Apple met de iPad een groot deel van de markt in handen, wat minder ruimte liet voor Android-tablets. Die laatste kregen bovendien een slechte naam door gebrek aan apps; Android-apps pasten zich niet of nauwelijks aan op het grotere scherm, iets wat ontwikkelaars voor iPads wel regelden. Maar ook de iPad had geen eeuwige groeiruimte en toen na enkele jaren veel huishoudens een tablet hadden liggen, ging de rek er al snel uit. Veel mensen bleken bovendien niet bereid om elk jaar of elke twee jaar een nieuwe tablet te kopen, iets wat bij smartphones toen wel gangbaar was. Het gevolg? Na de piek in 2014 namen de verkopen van tablets af.

Google-tablets

Terug naar Google, want in die eerste onstuimige jaren na de komst van de iPad liet Google zich niet onbetuigd. De speciale Android-versie voor tablets ging weg en in plaats daarvan werd de tabletinterface bij de reguliere versie van Android inbegrepen. Met een groter scherm kreeg je dus een iets andere interface, maar verder had Android dezelfde functionaliteit op een groter scherm. Dat begon bij Android 4.0 Ice Cream Sandwich en bleef zo tot Android 12.

Het bleef niet bij software. Google was inmiddels in samenwerking met fabrikanten telefoons gaan maken in de Nexus-serie. Dat begon met de Nexus One samen met HTC in 2010 en de Nexus S met Samsung in 2011.

In 2012 kwamen daar tablets bij. De eerste was de Nexus 7 samen met ASUS, maar daarna volgden nog de Nexus 10 met Samsung en de Nexus 9 met HTC. Bij smartphones verwezen de cijfers naar de generatie; de Nexus 5 was de vijfde Nexus-telefoon bijvoorbeeld. Bij tablets ging het om de schermdiagonaal; de Nexus 7-tablets hebben een 7"-scherm, de Nexus 10 een 10,1"-scherm en de Nexus 9 een 8,9"-paneel. Er zijn ook nog enkele tablets in de Pixel-lijn.

De tablets tonen de richting waarin Google dacht. Eerst verschenen er drie in een jaar: de Nexus 7, Nexus 10 en Nexus 7 van de tweede generatie. Die waren relatief goedkoop, net als de Nexus-smartphones in die tijd. De bedoeling was duidelijk om marktaandeel te pakken tijdens deze goudkoortsperiode van tablets. Nieuwe tablets werden daarna snel duurdere modellen. Dat had alles te maken met de markt. De markt voor goedkope tablets werd volwassener. Amazon had met zijn Fire-tablets in de VS een deel van die markt voor goedkope tablets te pakken en Samsung deed hetzelfde met Galaxy Tab A-tablets in de rest van de wereld. Nu duidelijk werd wat te verwachten was van een goedkope tablet, kwam er ruimte voor duurdere. Waar de eerste Nexus 7 uitkwam voor 250 euro, kostte de Pixel C een paar jaar later al 500 euro of meer en dan kon je daar nog een toetsenbord bij kopen.

Apple dacht inmiddels in dezelfde richting. Nadat het eerst had geprobeerd om tablets goedkoper aan te bieden met de iPad mini, kwam het daarop terug en verkocht het vanaf 2015 juist een duurdere tablet in de vorm van de iPad Pro.

Google probeerde het nog op een andere manier. Het wisselde Android in voor Chrome OS, dat beter is toegerust op grotere schermen. De Pixel Slate kwam uit met een optioneel toetsenbord, een optionele pen en een Intel-processor. De goedkoopste versie kostte 700 dollar, maar de duurste kwam boven de 1500 dollar uit. De serie stopte met de Slate en sindsdien kwamen er geen nieuwe Google-tablets meer uit.

En nu?

De tabletmarkt is na een jarenlange neergang weer aan het groeien. Het dieptepunt lag in 2019 met 144 miljoen geleverde tablets wereldwijd en dat aantal zit inmiddels weer in de lift. De precieze cijfers over 2021 zijn nog niet bekend, maar het zal uitkomen rond 170 miljoen exemplaren. Dat is stevig minder dan de piek van 230 miljoen in 2014, maar het is nog steeds groei.

Bovendien is de markt nu veranderd. Waar de nadruk in 2014 lag op goedkope tablets, is het nu vooral de high-end markt die de aandacht trekt. Apple vraagt zonder blikken of blozen 1000 euro of meer voor een iPad Pro en binnenkort komt ook Samsung weer met een high-end tablet in de vorm van de Galaxy Tab S8 Ultra. Android 12L lijkt ook op die markt gericht. De tablets met Android 12L zijn er nog niet, maar het OS is óók bedoeld voor vouwbare smartphones en dan natuurlijk vooral de modellen die zich laten uitvouwen tot tabletformaat, zoals de Samsung Galaxy Z Fold3, OPPO Find N en Xiaomi Mix Fold. Die draaien dat besturingssysteem momenteel nog niet.

Wat Google zelf precies van plan is, is onderdeel van speculatie. Er gaan al maanden geruchten over een Pixel Fold, een apparaat dat wat formaat betreft ongeveer overeen zou komen met de OPPO Find N. En er komen dus wellicht nieuwe Android-tablets van Google. Daarover is vooralsnog niets uitgelekt. Dat valt op, omdat over alle Google-hardware vroegtijdig informatie naar buiten komt. Dat lijkt erop te wijzen dat een introductie nog niet dichtbij is.

De markt voor tablets is nu een stuk volwassener dan tien jaar geleden. Apps zijn bovendien schaalbaarder geworden en met Chrome OS heeft Google ervaring met het draaien van Android-apps op grotere schermen. De vraag is wat Google zal proberen te bieden op de tabletmarkt. Chrome OS is voor goedkope laptops op bijvoorbeeld scholen, Pixel-telefoons onderscheiden zich met snelle updates en upgrades, en met de camera's, maar wat is er op het gebied van tablets toe te voegen? Het ligt voor de hand dat Google het gooit op lange ondersteuning. De Pixel 6-telefoons met de eigen Tensor-soc moeten vijf jaar beveiligingsupdates krijgen en voor tablets, die vaak langer meegaan dan telefoons, zou een langere ondersteuningsperiode een verschil kunnen maken. Het is een manier om meer uit de eigen soc-ontwikkeling te halen zonder meer Pixel-telefoons te maken.

Als Google het weer gaat proberen op de tabletmarkt, is dat dus zeker niet de eerste keer. Na de ervaringen met Android 3.0 Honeycomb, de kleine en goedkope Nexus 7-tablets, de duurdere Nexus 9 en Pixel C, en de op Chrome OS draaiende Pixel Slate heeft Google in elk geval een voldoende aantal keren gezien hoe het tablets níet tot een doorslaand succes maakt. De vraag is of de zoekgigant het deze keer wél kan.