Xbox-baas Phil Spencer besloot in 2021 om alle Bethesda-games Xbox-exclusives te maken. Dat blijkt uit een e-mail van de Xbox-cfo, die werd getoond tijdens de FTC-rechtszaak om Microsofts Activision-overname tegen te houden. Ook vonden de slotargumenten plaats.
De zitting van donderdagavond begon met Tim Stuart, de financiële topman van Xbox. De ondervragingen van Stuart draaiden onder meer om de financiën achter Microsofts Bethesda-overname, het Xbox Game Pass-abonnement en de omzet uit Minecraft. Stuart bevestigt donderdagavond onder meer dat Project Denali de codenaam was voor de Activision Blizzard-overname. De term Denali kwam de afgelopen dagen meermaals naar voren.
Bethesda-games en Xbox-verkopen
De FTC haalt een interne e-mail van Tim Stuart aan, schrijft The Verge-redacteur Tom Warren. Daarin stelde Stuart dat Bethesda-content 'als eerste, beter of het beste' beschikbaar moet zijn op de Xbox. De toezichthouder speelt daarmee in op zijn argument dat het Call of Duty of andere multiplatformgames slechter kan maken op PlayStation-consoles, in de hoop het Xbox-platform aantrekkelijker te maken. Sony sprak daar eerder dit jaar al zijn zorgen over uit.
:strip_exif()/i/2005931842.jpeg?f=thumblarge)
Stuart stelt dat de Bethesda-games al 'een betere ervaring' op de Xbox kunnen bieden als ze verschijnen op Game Pass, zonder verdere verschillen tussen multiplatformversies. Stuart zei eerder echter dat 'een betere ervaring' ook kan slaan op technische verschillen, zoals een hogere resolutie op Xbox-consoles.
Microsoft had volgens Stuart vijf scenario's voor het uitbrengen van Bethesda-games, die zijn uitgelicht in een 'neutrinomodel'. Deze mogelijkheden rangeerden van nummer één, volledig multiplatform, tot nummer vijf, volledige exclusiviteit voor de Xbox. Ergens in november 2021 lijkt Xbox-baas Phil Spencer besloten te hebben om voor die laatste optie te kiezen, zo blijkt uit een e-mail. "Niet alleen nieuwe franchises, maar alle [Bethesda-]games in de toekomst? Wow", zei Stuart daarover tegen Spencer. In eerdere financiële modellen ging Xbox er juist van uit dat bepaalde Bethesda-games ook op andere platforms zouden verschijnen.
In een ander e-mailgesprek met Matt Booty, hoofd Xbox Game Studios, gaat Stuart in op het volledig exclusief maken van Bethesda's games en de financiën daaromheen. Daarbij wordt gesproken over toegenomen Xbox Game Pass-abonneeaantallen en Xbox-verkopen in verhouding met verloren omzet uit Bethesda-games op de PlayStation, schrijft The Verge. Ook Booty sprak in e-mails over de beslissing om alle toekomstige Bethesda-games Xbox-exclusives te maken, meldt IGN.
De FTC wil met deze e-mails duidelijkmaken dat Microsoft bereid is een financiële klap op te vangen als dat betekent dat het meer Game Pass-abonnementen en Xbox-consoles kan verkopen. Microsoft kan dat bijvoorbeeld doen door Call of Duty een Xbox-exclusive te maken, stelt de FTC. Later in de hoorzitting verklaart de FTC dat Microsoft jaarlijks twee miljoen extra Game Pass-abonnees nodig heeft om verloren PlayStation-omzet uit Call of Duty te kunnen compenseren. Er wordt gesuggereerd dat die cijfers vertrouwelijk waren en niet door de FTC gedeeld hadden mogen worden.
:strip_exif()/i/2003879044.jpeg?f=imagenormal)
Minecraft en mobiele games
Stuart ging ook in op de financiën achter Minecraft, meldt The Verge-journalist Adi Robertson. Minecraft is volgens de topman een grote omzetbron voor Microsoft, maar niet vanwege de Xbox. Xbox is volgens Microsoft het kleinste platform wat betreft het aantal Minecraft-spelers. PlayStation is twee keer zo groot als Xbox, en Nintendo's platform is vier keer zo groot. Het aantal spelers op pc's en smartphones wordt daarbij niet uitgelicht. De advocaat van Microsoft wil met deze cijfers aantonen dat het bedrijf veel omzet zou verliezen als het Minecraft zou uitsluiten van andere platforms, buiten de Xbox. Volgens Microsoft is dat ook het geval bij Call of Duty.
Verder ging Stuart in op smartphonegaming. Microsoft wil graag een mobiele Xbox-appstore maken voor iOS en Android, maar momenteel is dat niet mogelijk. Het bedrijf heeft hoop dat onder meer de Europese Digital Markets Act daar verandering in brengt. Stuart gaat ervan uit dat met Activision-content geld te verdienen valt op een dergelijke mobiele gamewinkel. Daarnaast verklaarde Stuart dat Microsoft de Xbox Series S-prijs deels baseerde op de adviesprijs van de Nintendo Switch.
De concurrentietoezichthouder van Canada kwam ook indirect aan het woord in de hoorzitting, schrijft Eurogamer. In een brief aan rechter Jacqueline Scott Corley zegt die toezichthouder dat het bezwaren heeft tegen de Activision-overname op het gebied van de consolemarkt, gameabonnementsdiensten en cloudgaming. Microsoft antwoordt dat de toezichthouder van Canada deze bezwaren te laat deelt. De formele periode waarin de Canadese toezichthouder actie mag ondernemen tegen de overname is al verstreken.
Call of Duty en consolemarktaandeel
Naast Xbox-cfo Tim Stuart kwam ook Steve Singer aan het woord. Singer is Nintendo's seniorvicepresident voor ontwikkelaarsrelaties. Vanwege de grote hoeveelheid vertrouwelijke informatie die tijdens die hoorzitting besproken zou worden, werd de rechtszaal echter verzegeld tijdens het tonen van het videoverhoor van Singer.
Microsoft-cfo Amy Hood zou ook ondervraagd worden, maar de FTC besloot van die mogelijkheid af te zien. Hood diende wel een schriftelijke verklaring in, waarin ze stelt dat Microsoft nooit heeft overwogen om Call of Duty van de PlayStation te halen en dat de Activision-overname meteen geld moet opleveren voor Microsoft.
De slotargumenten waren donderdagavond wel openbaar te beluisteren. Daarin kregen beide partijen de kans om hun zaak nog één keer te bepleiten en vragen van de rechter te beantwoorden. Een van de sleutelargumenten die de FTC daarbij uitlichtte, is de marktaandeelverschuiving in de consolemarkt die zou plaatsvinden als Call of Duty een Xbox-exclusive zou worden. De FTC verwacht een verschuiving van 5,5 procentpunt in het voordeel van Xbox als dat deze generatie zou gebeuren. De toezichthouder stelt dat 20 procent van de Call of Duty-spelers met een PlayStation zouden overstappen naar Xbox. Daarop baseert de FTC zijn verdere verwachtingen.
Met deze berekening wil de FTC aantonen wanneer het voor Microsoft rendabel is om Call of Duty uit te sluiten van de PlayStation. Bij een hoog overstappercentage zou de verloren omzet uit Call of Duty-verkopen op de PlayStation immers gecompenseerd worden met nieuwe Xbox-verkopen. Bij een laag percentage zou Microsoft juist geld verliezen. Daarom zou het minder interessant worden om CoD een exclusive te maken.
Rechter Jacqueline Scott Corley wilde weten waar de FTC op baseert dat 20 procent van de Call of Duty-spelers zou overstappen naar Xbox. Dat percentage vormt de basis van de marktaandeelberekeningen van de FTC en is daarom belangrijk. Microsoft betwist het percentage zelf en stelt dat een lager percentage, 15 procent, al zou betekenen dat het niet meer rendabel is om Call of Duty uit te sluiten van de PlayStation.
De FTC had duidelijk moeite om de vraag van de rechter te beantwoorden. Verschillende FTC-advocaten kwamen voor, maar wisten lange tijd geen duidelijk antwoord te formuleren. De advocaat van Microsoft zegt dat het bedrijf dergelijke vragen heeft gesteld aan Dr. Lee, de econoom achter de berekeningen van de FTC, maar 'geen antwoorden' heeft gekregen. De FTC stelde daarop dat de 20 procent 'niet is verzonnen'.
De FTC kwam uiteindelijk met een paginanummer in de berekeningen van Dr. Lee, waarin de percentages worden verdedigd. Het was echter nog steeds lastig te volgen. Dr. Lee leek in die verdediging opnieuw te vertellen dat de 20 procent gebruikt werd om de marktaandeelverschuiving van 5,5 procentpunt te berekenen, zonder daadwerkelijk in te gaan op de totstandkoming van die 20 procent. De rechter besloot vervolgens het onderwerp te veranderen.
Pc's, de Xbox Series S en (opnieuw) de Nintendo Switch
De rechter wilde weten waarom de pc wordt uitgesloten binnen de modellen van de FTC. Volgens haar hebben veel gebruikers al een pc thuis en hoeven ze daarom geen nieuw systeem te kopen om Call of Duty te spelen. De FTC antwoordde daarop dat de game-pc 'een speciaal soort pc is'. "Het is geen gewone pc."
De rechter zegt daarop dat veel mensen tijdens de pandemie thuiswerkten. "Misschien ben ik bevooroordeeld in de wereld waarin ik leef. (...) Niemand deed dat [thuiswerken] op een budgetbak-pc. Iedereen had een pc van 1000 of 1500 dollar." De FTC vindt die vergelijking krom gezien het prijsverschil tussen dergelijke pc's en Xbox-consoles en zegt ook dat het 'geen bewijs heeft gezien' dat Microsoft de pc zelf 'benchmarkt' tegen de Xbox.
Rechter Corley stelde een soortgelijke vraag over de Xbox Series S en de Nintendo Switch. De FTC stelt, opnieuw, dat Xbox niet concurreert met de Switch: een terugkerend thema in de rechtszaak. Dat is volgens de FTC zo omdat de Switch een ander soort console is in een ander marktsegment. Corley vraagt waarom de Xbox Series S 299 dollar kost, evenveel als een Nintendo Switch.
De FTC stelt dat Xbox de prijs niet heeft bepaald aan de hand van de Nintendo Switch; Xbox-cfo Tim Stuart zei donderdag onder meer dat de prijs van de Series S werd bepaald om 'een entry-level Gen 9-systeem' op de markt te brengen. De Nintendo Switch valt nog onder de achtste generatie consoles. Stuart verklaarde overigens ook dat de Nintendo Switch wél invloed had op de prijs van de Xbox Series S, hoewel dat niet werd onderbouwd met bewijs.
Gameabonnementen en de cloud
De FTC zegt dat Microsoft met zijn Activision-overname de nadruk legt op zijn Game Pass-abonnement en de cloud, iets wat afgelopen week werd onderbouwd in meerdere bewijsstukken. Game Pass is volgens de FTC een strategische drijfveer voor de Xbox-business van Microsoft. "Het effect van deze overname om Game Pass te 'turbochargen' laat Google en Amazon ver achter Microsoft en bouwt een contentmuur rond Game Pass", stelt de FTC.
De toezichthouder is bang dat het toevoegen van Activision-content aan Microsofts Game Pass-dienst en zijn cloudgamingdiensten de concurrentie verstoort. Daarmee zou het bedrijf vooral kleinere concurrenten in de weg kunnen zitten, niet zozeer Sony's PlayStation Plus. Een FTC-advocaat: "De schade hier is dat we in een wereld terechtkomen waarin (...) alles op Game Pass en misschien PlayStation Plus staat. Die twee zuigen alle content op en dat is het dan."
Microsoft beweert daarop dat alle ondervraagden tijdens de rechtszaak verklaarden dat cloudgaming momenteel nog geen economisch haalbaar model is. Rechter Corley: "Misschien nu nog niet. Maar we hebben geen dvd's meer. De zorgen van de FTC draaien om de toekomst." Daarop haalde Microsoft zijn verschillende cloudovereenkomsten aan. Het bedrijf sloot deals om Xbox-pc-games en Activision-titels beschikbaar te stellen op clouddiensten als Nvidia GeForce NOW, Ubitus en Boosteroid.
Rechter Corley zegt tegen de FTC dat ze in zekere zin al hebben gewonnen, aangezien Microsoft zich gedwongen voelde om die overeenkomsten met concurrerende clouddiensten aan te gaan. Het bedrijf maakte die deals om zorgen van toezichthouders al de FTC weg te nemen, naast die van de Europese Commissie en de Britse CMA. De FTC noemt de overeenkomsten 'een zoethoudertje' en zegt dat Micorosft de deals niet kan onderbouwen met financiële analyses.
Microsoft noemt die scepsis 'absurd'. "De vraag is wat de output van deze overeenkomsten is. Het staat buiten kijf dat Call of Duty naar die clouddiensten komt als deze overname doorgaat. Ik heb het aan onze leidinggevenden gevraagd en ze zeiden allemaal, onder ede, dat ze deze overeenkomsten zullen nakomen."
De FTC beargumenteert dat Microsoft met zijn overeenkomsten zelf de voorwaarden voor concurrentie op de markt bepaalt. De toezichthouder zegt ook dat Microsoft geen clouddeals heeft gesloten met 'Amazon en Google'. Google stopte begin dit jaar met zijn cloudgamingdienst, Stadia. Microsoft heeft inderdaad geen overeenkomsten afgesloten met Amazons Luna-dienst. De FTC stelt volgens The Verge dat het niet 'de overwinning namens de consument' kan uitroepen op basis van 'wat haastig samengestelde overeenkomsten', waarvan sommige vlak voordat bepaalde toezichthouders hun beslissing zouden nemen pas werden ondertekend.
Tot slot vroeg rechter Corley naar PlayStation Plus. Ze vraagt of Sony genoodzaakt kan zijn om God of War Ragnarök toe te voegen aan PS Plus als Call of Duty beschikbaar komt op Game Pass. De FTC zegt dat Sony een eigen Call of Duty-deal kan maken voor PlayStation Plus, maar dat de overname dat in de weg zit. "Ik begrijp niet waarom Sony zijn PlayStation Plus-abonnement niet beter maakt", vraagt Corley daarop, waarna ze vraagt of alles echt neerkomt op Call of Duty. De FTC noemt CoD van kritiek belang.
Hoe gaat het nu verder?
Rond 2.30 uur 's nachts Nederlandse tijd werden slotargumenten en daarmee de hoorzittingen geconcludeerd. De rechter gaf complimenten aan zowel Microsoft en de FTC. Ze gaat de zaak in beraad nemen en komt later met een conclusie. Corley beloofde dat dat 'geen twee tot drie maanden' zal duren.
Dat is belangrijk, omdat de overname een termination date van 18 juli heeft. Na die datum is Microsoft contractueel verplicht om opnieuw te onderhandelen met Activision en drie miljard dollar betalen aan het bedrijf, hoewel de twee bedrijven in de praktijk waarschijnlijk een uitstel van de termination date zullen goedkeuren.
Het is hoe dan ook aannemelijk dat de rechter in de komende dagen, of hooguit binnen een paar weken een oordeel over de zaak velt. Die beslissing wordt verzegeld en komt dus niet beschikbaar voor het publiek. Het is echter aannemelijk dat beide partijen de conclusie snel willen delen, aangezien deze de toekomst van de overname kan bepalen. Vermoedelijk weten we snel dus meer.
Over de rechtszaak
Woensdag was dag vier van de federale rechtszaak tussen Microsoft en de FTC. Eerstgenoemde wil gamemaker Activision Blizzard overnemen voor 68,7 miljard dollar. De FTC wil die overname tegenhouden omdat dit de concurrentie kan verstoren.
De zaak die momenteel speelt, draait om een verzoek van de FTC om een preliminary injunction in te stellen. De FTC heeft een interne rechtszaak die nog loopt; de toezichthouder houdt op 2 augustus de eerste hoorzittingen in die zaak. In de tussentijd zou Microsoft zijn overname echter al mogen afronden. Microsoft en Activision kunnen dan later weer gedwongen worden uit elkaar te gaan als de FTC concludeert dat dat nodig is.
De FTC wil voorkomen dat Microsoft zijn overname afrondt, terwijl haar onderzoek nog loopt. De gevraagde preliminary injunction zou de techgigant verbieden om dat te doen. De lopende rechtszaak heeft officieel dus geen invloed op de deal, alleen op de timing ervan. In het verleden liet de verliezende partij haar zaak echter meestal vallen. Het is dan ook aannemelijk dat deze rechtszaak bepaalt of de overname wel of niet door kan gaan. Dat staat echter niet vast; zowel Microsoft als de FTC heeft verschillende opties om in beroep te gaan. Tweakers heeft daar onlangs een achtergrondverhaal over gepubliceerd.