Microsoft: zorgen Britse marktwaakhond over overname Activision zijn misplaatst

Microsoft haalt in meerdere statements uit naar zorgen van de Britse marktwaakhond CMA rondom de voorgestelde overname van Activision Blizzard. De kritiekpunten zouden misplaatst zijn en de overheidsinstantie zou te gemakkelijk Sony's standpunten over hebben genomen.

In een document gericht aan de Competition and Markets Authority noemt Microsoft meerdere redenen waarom de tweede fase van het onderzoek naar eventuele concurrentiebelemmering niet geïnitieerd had moeten worden, zo citeert Gamesindustry.biz. Na de ondervindingen uit het eerste onderzoek besloot de mededingingsautoriteit een tweede, gedetailleerder onderzoek te starten.

Zo beargumenteert Microsoft dat PlayStation als gameplatform twee keer zo groot is als Xbox en daarom niet geschaad wordt door de overname van Activision Blizzard; een punt dat vooralsnog wel door de CMA wordt overwogen. Microsoft schrijft: "De suggestie dat de gevestigde marktleider met diens duidelijke en volhardende macht omvergeworpen zou kunnen worden door de op twee na grootste partij als gevolg van het verliezen van toegang tot één gametitel is ongeloofwaardig."

De Xbox-maker refereert hiermee aan de Call of Duty-franchise. Een van de hoofdpunten van de discussie rondom de overname van Activision Blizzard is de beschikbaarheid van Call of Duty op PlayStation-consoles. Volgens Xbox-ceo Phil Spencer blijft de game gewoon beschikbaar op Sony's consoles, maar zelfs al zou dat niet zo zijn, dan zou Microsoft naar eigen zeggen nog geen bedreiging voor Sony vormen. Microsoft haalt voor dit argument het geredigeerde aantal actieve PlayStation-gebruikers die een Call of Duty-game spelen aan: "Zelfs zonder al die spelers zou het aantal spelers op PlayStation significant hoger zijn dan op Xbox."

Een andere reden waarom de CMA de tweede fase van het onderzoek naar de overname is gestart, heeft met de Xbox Game Pass te maken. Volgens de marktwaakhond kan Microsoft met zijn marktaandeel in het cloudgamingsegment te veel invloed uitoefenen op concurrentie. Het overheidsorgaan zag Microsofts beroep op de aanwezigheid van concurrentie van Amazon Luna en Google Stadia niet als voldoende. Microsoft reageert daarop: "De adoptie van consumenten van cloudgaming blijft laag. Het belemmeren van rivaliserende services zou de adoptie van deze technologie significant tegenwerken."

Naar verwachting komt de CMA in januari van 2023 met een voorlopige conclusie van fase twee van het onderzoek, alsmede met eventuele oplossingen voor omstreden punten. De Britse waakhond is niet de enige partij die de gevolgen voor de mededinging in de gamewereld onderzoekt. De Braziliaanse waakhond CADE keurde de overname begin oktober goed terwijl de Europese Commissie en de FTC naar verluidt een onderzoek aan het uitvoeren zijn. De overname van Activision Blizzard door Microsoft werd eind april goedgekeurd door betrokken aandeelhouders. Er zou bijna 69 miljard dollar voor de overname betaald worden.

Microsoft en Activision-Blizzard

Door Yannick Spinner

Redacteur

12-10-2022 • 13:39

93

Lees meer

Reacties (93)

Sorteer op:

Weergave:

Bijzonder dat zoveel mensen hier Microsoft verdedigen met het overnemen van alweer een grote publisher. Er wordt geschermd met lijstjes overnames van Sony, met een tiental studios die ze overgenomen hebben de afgelopen jaren. Nou, die maakten al voor 90% games exclusief voor PlayStation, niet echt significant verlies voor Xbox dus. Zenimax en AB daarentegen, maken veel iconische multiplatform series en bestaan uit 40+ ontwikkelaars. Niet te vergelijken he?

Dat de CMA er nu een stokje voor lijkt te steken lijkt me logisch. Ze kunnen nu een signaal afgeven dat ze niet tolereren dat een grote concurrent d.m.v. alles opkopen de markt verstoord. Eerste resultaat ervan is al zichtbaar. Ondanks de zgn. 'good guy' pr van Microsoft is van Starfield bv al de PlayStation versie geschrapt. CoD is dan ook slechts een kwestie van tijd voordat die ook exclusief wordt voor Xbox/PC.

Kijkend naar de lange termijn, zullen die zenimax en AB games of in scope aangepast worden voor het subscription model, of de prijs van het subscription model flink omhoog geschroefd worden. Dat zit nu nog in de 'grow' fase en wanneer er genoeg abbonees zijn, gaat de prijs omhoog net zoals dat bij Netflix, Azure, Prime enz. gebeurd is. De vraag is ook wat van de concurrentie overblijft als ze doorgaan met publishers opkopen en games weghouden van concurrerende platforms. Niet direct een fijn langetermijn vooruitzicht lijkt me.

Daarnaast lijken de CMA en Microsoft verschillende definities erop na te houden. Microsoft is bv in het afgelopen kwartaal gegroeid naar de tweede platform holder met hogere omzet dan Nintendo. En niet de nummer 5 zoals Nadella suggereerde, door in de vergelijking Apple en Google mee te nemen. Dat laatste slaat natuurlijk als een tang op een varken; hoeveel games verkopen Zenimax en AB nou op iOS en Android...

[Reactie gewijzigd door Trishul op 22 juli 2024 14:40]

En de kans dat Microsoft alle Activision games exclusief gaat maken is ook nog redelijk groot. De ACM geeft dit ook in het rapport:

The CMA found a pattern of Microsoft acquiring development studios and making their upcoming games exclusive to Xbox. All of these studios developed games for other gaming consoles before being acquired by Microsoft. These include:

(a) ZeniMax Media: Microsoft chose to make several of ZeniMax’s major gaming franchises exclusive in consoles to Xbox, including the upcoming games Starfield and, based on Microsoft’s public statements,209 The Elder Scrolls VI, following its 2021 acquisition.210

(b) Obsidian: Microsoft chose to make The Outer Worlds 2 and the upcoming Avowed exclusive to Xbox consoles following its 2018 acquisition.211

(c) inXile: This developer is now developing an Xbox exclusive game following its acquisition by Microsoft in 2018.212

(d) Ninja Theory: This developer, acquired by Microsoft in 2018, released an Xbox exclusive game, Bleeding Edge, in 2020 and its upcoming Hellblade 2, is planned to be released as an Xbox console exclusive.213

(e) Compulsion: The developed upcoming game Midnight will be exclusively on Xbox following its 2018 acquisition by Microsoft
Lange termijn is het hoogstwaarschijnlijk zeer zeker slecht voor de markt. Ik denk dat veel van de verdediging komt omdat je waarschijnlijk heel veel spellen opeens op game pass kunt spelen als de overname er komt.

Ik speel bijvoorbeeld graag de CoD campaigns, maar vind de 60-70eu die ze voor de game vragen teveel. Ik zou het daarom leuk vinden als ze het overnemen puur persoonlijk (maar liever zou ik toch zien dat het wordt tegengehouden om een gezondere digitale game-markt te hebben).
Geef je Sony nu echt gelijk dat ze bang moeten zijn omdat CoD zou verdwijnen van PS?
Dat is toch gewoon een grap.
Daarbij, Sony heeft zelf genoeg ontwikkelaars in dienst om een alternatief te maken. Het is nu niet zo dat CoD extreem goed is.
Wat is er beter dan Cod dan? in dat genre, COD is perfect al sinds de eerste mw3, BF is te groot, PUBG is niet de stijl die je wilt als je COD heb gehad.
Dat Starfield exclusief wordt voor de XBox is niet zo erg. Als MS Zenimax niet gekocht had was de game minstens een jaar exclusief voor de PS geweest.

Daarnaast gaat het toch altijd om de exclusives lees ik hier? Aangezien CoD geen exclusive is gaat het voor Sony geen verschil maken. En Sony vindt vast wel een andere game waar ze geld in kunnen stoppen zodat ze de XBox- en PC gamers kunnen zieken.
Goede, zeker de vergelijking slaat nergens op.

Wat je niet moet vergeten is, en dat zie je steeds weer, dat wanneer een grote partij een "goede" franchise overneem, vaak veel het personeel weg loop, en weer bij een "klein" bedrijf iets nieuws start met weer wat origineels wat dan vaak ook weer een hit wordt, terwijl de deel 2-3-4 of 5 van het origineel dat hun ooit zijn begonnen er dan alleen vaak visueel mooier op zijn geworden maar qua gameplay en afwerking missen ze meestal de aandacht van een vakman en voelen dood aan.

Wat ik probeer te zeggen is dat je kan een kunstenaar inhuren maar niet kopen, iets dat veel van die grote managers wel denken.
Sony is volgens mij ook bang dat er minder games naar PS gaan naar overname meende ik, omdat Microsoft alle grote game industies wil overnemen.

https://www.nu.nl/tech/62...dgekeurd-moet-worden.html
Sony heeft sinds 2019 de volgende video game bedrijven gekocht: Insomniac Games, Housemarque, Nixxes Software, Firesprite, Fabrik Games, Bluepoint Games, Valkyrie Entertainment, Lasengle, Haven Studios, Bungie + talloze exclusiviteit deals.

Microsoft, in dezelfde tijd: Double Fine Productions, ZeniMax Media, Activision Blizzard (nog niet rond) + game pass.

Ben zelf een Sony "fan" (heb alleen hun consoles, naast een switch) maar laten we nou niet doen alsof de PS4 niet volgestampt was met exclusives, waarna we maar al te graag grappen maakten over het feit dat xbox geen games heeft.
Bijna allemaal studios die sowieso voornamelijk alleen maar voor Playstation bezig waren (met Bungie als enige grote uitzondering) of nieuwe studios. Daar mis je als Xbox eigenaar dus sowieso weinig aan, want die titels kon je al niet spelen, of de kans was in ieder geval erg klein.

Met de overnames die Microsoft doet is dat als Playstation eigenaar wel iets anders.
Allemaal studio's die Playstation al van een zak geld had voorzien om de game alleen op playstation te laten uitkomen. Dat is wat Sony nou eenmaal doet. Eerst een zak geld voor een exclusieve game. Slaat die aan op het playstation platform, dan kopen ze de hele studio. Als sony die zak geld niet zou geven, was de game mogelijk ook wel voor xbox en pc uitgekomen.
Dus ik vind niet dat je kan zeggen dat de studio alleen maar voor Playstation bezig was, omdat die richting min of meer wordt afgedwongen.
Allemaal studio's die Playstation al van een zak geld had voorzien om de game alleen op playstation te laten uitkomen. Dat is wat Sony nou eenmaal doet. Eerst een zak geld voor een exclusieve game. Slaat die aan op het playstation platform, dan kopen ze de hele studio. Als sony die zak geld niet zou geven, was de game mogelijk ook wel voor xbox en pc uitgekomen. Dus ik vind niet dat je kan zeggen dat de studio alleen maar voor Playstation bezig was, omdat die richting min of meer wordt afgedwongen.
Vergeet niet dat Sony best vaak in projecten investeert die anders niet levensvatbaar waren. Er zijn genoeg games waarbij Sony een deel van de kosten van de productie op zich neemt. Als ze dat niet hadden gedaan dan was die game nooit uitgekomen.

En hoe is dit anders bij Microsoft dan? Rise of the tomb raider, Sunset overdrive, quantum break om er maar een paar te noemen? En al die timed exclusives waar Microsoft een zak geld voor betaald.
Een timed exclusive is wat anders dan een exclusive die alleen voor PS uitkomt he. Daar hebben we het niet over. Het ging over de opmerking dat sony alleen studios koopt die games exclusief voor PS ontwikkelen en dat dat blijkbaar wel OK is. Dus je voorbeelden waarbij Microsoft dat ook doet zijn leuk, maar dan is dat dus prima en moeten we niet zeuren over de overname door Microsoft van de studio's.. als die toch al exclusief games maakten waarna ze zijn opgekocht
(alleen... je voorbeelden kloppen niet, want daarna hebben al die studio's ook nog gewoon voor andere platformen uitgebracht of zijn niet eens door Microsoft gekocht).

En je weet niet of de game nooit was uitgekomen als Sony niet had geinvesteerd. Zover ik weet kun jij niet de multi-verse bekijken. Mogelijk was er ook gewoon een andere investeerder geweest als Sony het niet had gedaan.
Een timed exclusive is wat anders dan een exclusive die alleen voor PS uitkomt he.
Sunset overdrive en quantum break heb ik anders nooit op PlayStation voorbij zien komen....
Het ging over de opmerking dat sony alleen studios koopt die games exclusief voor PS ontwikkelen en dat dat blijkbaar wel OK is
Sony haalt niet ineens grote franchises van de markt en maakt deze exclusief. Deze games waren al niet multiplatform. Dus een overname maakt dan geen verschil.
euhm.. jij maakt de opmerking over timed exclusives, daar heb ik het nooit over gehad. Daarom zeg ik dat het wat anders is en dat we het er niet over hebben.

De andere voorbeelden die je noemt zijn volgens mij niet van studios die na de exclusive zijn opgekocht door Microsoft, dus ik zie even niet in hoe die te maken hebben met mijn opmerking dat sony studios een zak geld geeft voor het ontwikkelen van een ps game om vervolgens bij goede resultaten de studio te kopen. Studio's die een game uitbrengen op PS waar Sony voor betaald heeft en die niet goed aanslaan, worden zelden tot nooit gekocht door Sony.

Insomniac was een game studio die gewoon goede prestaties neerzette om meerdere platformen. Gewoon gekocht door Sony. Heb je daar de xbox community over horen vallen?? nee? Waarom niet, sunset overdrive was immers een zeer goede game die goed aansloeg.
En Insomniac was geen kleine studio. Naast games voor Sony en Microsoft hebben ze ook games uitgebracht bij andere uitgevers. Waarom mocht de grootste game uitgever ter wereld zonder problemen deze onafhankelijke studio overnemen?
De andere voorbeelden die je noemt zijn volgens mij niet van studios die na de exclusive zijn opgekocht door Microsoft, dus ik zie even niet in hoe die te maken hebben met mijn opmerking dat sony studios een zak geld geeft voor het ontwikkelen van een ps game om vervolgens bij goede resultaten de studio te kopen. Studio's die een game uitbrengen op PS waar Sony voor betaald heeft en die niet goed aanslaan, worden zelden tot nooit gekocht door Sony.
Dan heb je die voorbeelden niet heel goed begrepen. Ik geef hier mee aan dat Microsoft net zo goed een zak geld heeft gegeven aan insomniac en remedy om die twee games exclusief te maken.
Insomniac was een game studio die gewoon goede prestaties neerzette om meerdere platformen. Gewoon gekocht door Sony. Heb je daar de xbox community over horen vallen?? nee? Waarom niet, sunset overdrive was immers een zeer goede game die goed aansloeg.
En Insomniac was geen kleine studio. Naast games voor Sony en Microsoft hebben ze ook games uitgebracht bij andere uitgevers. Waarom mocht de grootste game uitgever ter wereld zonder problemen deze onafhankelijke studio overnemen?
Sunset overdrive was nou niet echt een succes. Die game is slecht een miljoen keer verkocht. Daarnaast heeft insomniac voor 90% voor Sony gewerkt. Een paar games hebben ze voor andere platformen gemaakt.

Je mist hier het punt. Hier gaat het over 1 ontwikkelaar. Dat is voor de cma prima. Net zoals bij obisidian, compulsian games en ninja theory. Nu gaat het erom dat Microsoft even twee enorm grote uitgevers overneemt in de markt. Daar zit wel echt een groot verschil in.
In dat laatste opzicht is het opkopen van een kleine studio door Sony zeker wel een probleem.
Ze zijn immers al de grootste uitgever. Als ze elke kleine studio blijven opkopen werkt dat verlammend op de markt.

In jouw opzicht zou het geen enkel probleem zijn als Microsoft als kleine uitgever gewoon elke kleine studio op de markt zou blijven inlijven? Maar dat is het wel. Net zozeer als het niet goed is dat Sony dat doet.

Wat dat betreft is het beter voor de markt als Microsoft een grote uitgever overneemt. Waarom?
Omdat Microsoft ook geld wilt verdienen. Het opkopen van grote uitgevers kan alleen met hele grote zakken geld. Zakken geld waarvan de investeerders gewoon geld terug willen zien. Dat kan alleen als een groot deel van de IP's die nu multiplatform zijn ook multiplatform blijven. Voorbeeld: als ze CoD exclusief voor de xbox en pc zouden maken, dan stappen de PS gamers echt niet zomaar over naar xbox. Je koopt een PS namelijk niet voor CoD, want het is geen exclusieve game. Ze kunnen het spelen op elk platform. Prijstechnisch is Xbox goedkper. Dus zou het logischer zijn dat ze nu al massaal overstappen naar de xbox. Dan zijn ze immers goedkoper uit. Ze kopen de PS5 dus voor iets anders dan CoD. Als Microsoft CoD exclusief zou maken voor xbox schieten ze zichzelf daarmee in de fout. Investeerders gaan dat echt niet OK vinden.

Neemt Microsoft echter alleen maar kleine studio's over, dan is er geen enkel probleem om die games allemaal exclusief te maken. Er is immers geen grote multi platform userbase en het exclusief maken van de games van kleine studios doet dan ook niet zo'n pijn. Echter zou het totaal niet goed zijn voor de markt als al die studio's door microsoft worden gekocht. Niet alleen voor Sony, maar ook niet voor EA, Ubisoft en andere uitgevers.
In dat laatste opzicht is het opkopen van een kleine studio door Sony zeker wel een probleem.
Ze zijn immers al de grootste uitgever. Als ze elke kleine studio blijven opkopen werkt dat verlammend op de markt.
Sony heeft echter slechts 22 studios. Microsoft heeft nu al 27 studios en koopt met Activision Blizzard er even 35 studios bij. Dan komen ze in totaal op 62 studios ... Ik weet niet hoe het aantal studios van Sony verlammend kan werken voor de markt?
Als Microsoft CoD exclusief zou maken voor xbox schieten ze zichzelf daarmee in de fout. Investeerders gaan dat echt niet OK vinden.
Alleen dat doen ze nu al, er is een patroon te vinden in de overnames van Microsoft. Ze maken bijna elke game die multi platform was exclusief:
The CMA found a pattern of Microsoft acquiring development studios and making their upcoming games exclusive to Xbox. All of these studios developed games for other gaming consoles before being acquired by Microsoft. These include:

(a) ZeniMax Media: Microsoft chose to make several of ZeniMax’s major gaming franchises exclusive in consoles to Xbox, including the upcoming games Starfield and, based on Microsoft’s public statements,209 The Elder Scrolls VI, following its 2021 acquisition.210

(b) Obsidian: Microsoft chose to make The Outer Worlds 2 and the upcoming Avowed exclusive to Xbox consoles following its 2018 acquisition.211

(c) inXile: This developer is now developing an Xbox exclusive game following its acquisition by Microsoft in 2018.212

(d) Ninja Theory: This developer, acquired by Microsoft in 2018, released an Xbox exclusive game, Bleeding Edge, in 2020 and its upcoming Hellblade 2, is planned to be released as an Xbox console exclusive.213

(e) Compulsion: The developed upcoming game Midnight will be exclusively on Xbox following its 2018 acquisition by Microsoft
En wat betreft:
Neemt Microsoft echter alleen maar kleine studio's over, dan is er geen enkel probleem om die games allemaal exclusief te maken. Er is immers geen grote multi platform userbase en het exclusief maken van de games van kleine studios doet dan ook niet zo'n pijn. Echter zou het totaal niet goed zijn voor de markt als al die studio's door microsoft worden gekocht. Niet alleen voor Sony, maar ook niet voor EA, Ubisoft en andere
Welke game heeft Sony precies exclusief gemaakt na de overname van een studio? Volgens mij hebben ze geen enkele game van de markt gehaald na de overname van een ontwikkel studio. Daar zit het verschil tussen Sony en Microsoft. Microsoft maakt de games exclusief die multiplatform waren.
Welke game heeft Sony precies exclusief gemaakt na de overname van een studio?
Lol, heb je mijn eerdere meldingen gelezen of niet? Nee zeker? Sony geeft nieuwe studio's eerst een zak geld en neemt dan over. Dus logisch dat ze het na overname niet exclusief hebben gemaakt, daar hebben ze voor de overname al wel voor gezorgd. Insomniac heeft ook alleen de games groot deel maar exclusief gemaakt voor PS door de zakken geld die ze er voor kregen.

Insomniac valt toch net zo goed in het lijstje wat je geeft wat de CMA heeft gevonden bij Microsoft (maakten games voor ps, xbox, android, ios en nu alleen voor PS na de overname, gelijk aan punt A, C, deel van D en van E)? net als elke andere studio die sony heeft gekocht in deze lijst onder punt C en E valt (het maken van nieuwe IP's door een game studio exclusief voor het platform van hun uitgever). Die maken nu alleen maar games voor Sony.

Starfield valt af van de lijst. Die is namelijk nooit eerder multi platform uitgekomen. Avowed precies hetzelfde en hetzelfde voor Bleeding Edge. Allemaal nieuwe IP's die nooit multi platform zijn uitgekomen en daarmee dus niet voldoen aan je bewering. Dus het is raar dat CMA deze meepakt.

Blijft over Outer World en Hellblade. Echter, die zijn in het verleden gesponsord door Microsoft. Dus om met jouw gedachte van eerder mee te gaan. Die waren waarschijnlijk nooit uitgebracht als er niet was geinvesteerd door Microsoft in deze studio's. (of we zullen het in ieder geval nooit weten). Het valt ook zeer sterk te discuseren of dit grote franchises zijn. Het zijn tot nu toe one hit wonders die in verhouding met grote franchises het OK-ish deden. Daarnast, Microsoft heeft de studio van Hellblade al gekocht toen die net een miljoen examplaren van de game had verkocht in iets minder dan een jaar (juni 2018 werden die cijfers bekend, op het moment dat microsoft de studio overnam... en in jouw woorden van sunset overdrive, was het verkopen van een miljoen exemplaren op xbox niet echt goed, laat staan bij een miljoen exemplaren in multi platform met een afzetmarkt van windows, playstation en xbox.. dus blijkbaar kocht Microsoft toen een niet zo'n goede franchise studio).
Zelfde kan gezegd worden van Outer Worlds. Maar een schamele 3 miljoen keer verkocht een jaar na uitkomen. Vergelijk dat met FallOut 4 die in 24 uur 12 miljoen keer over de bank ging. Dus Outer Worlds is niet een grote franchise die van de markt wordt gehaald, of wel?

Dan hebben we nog Elder Scrolls 6. Waarvan Microsoft nooit bevestigd heeft dat deze xbox exclusives worden. Het enige wat ik daarvan kan vinden zijn geruchten die allemaal een aanname doen op basis van een uitspraak van Phil die ook gelezen kan worden als wat Sony zegt over CoD "we willen de beste elder scrolls 6 ervaring geven aan onze xbox spelers". Dus daar slaan ze de plank totaal mis in hun onderzoek.
“But in order to be on Xbox, I want us to be able to bring the full complete package of what we have. And that would be true when I think about Elder Scrolls 6.
Dat is wat hij heeft gezegd en dat is bijna hetzelfde als wat Sony zegt over CoD en de beste ervaring bieden via Playstation. Het kan net zo goed inhouden dat bepaalde inhoud van de game alleen xbox exclusief gaat zijn, net als Sony bedoelt met de beste ervaring bij CoD.

In het verleden heeft Micosoft laten zien dat ze cross platform games gewoon laten bestaan. Mindcraft is daar een groot voorbeeld van. Ninja Theory maakt sinds de overname ook nog games voor andere platformen zoals de Oculus Quest en Rift.

Daarnaast gaf je eerder aan:
Je mist hier het punt. Hier gaat het over 1 ontwikkelaar. Dat is voor de cma prima. Net zoals bij obisidian, compulsian games en ninja theory.
Je zegt eerst dat CMA geen problemen heeft met ninja theory en obisdian terwijl de lijst die je daarna quote het totale tegendeel bewijst. Dus eigenlijk haal je die lijst zelf al onderuit.

Al met al zet ik grote vraagtekens bij dat 'pattern' dat gevonden is en het geschreeuw er omheen.

[Reactie gewijzigd door SunnieNL op 22 juli 2024 14:40]

Lol, heb je mijn eerdere meldingen gelezen of niet? Nee zeker? Sony geeft nieuwe studio's eerst een zak geld en neemt dan over. Dus logisch dat ze het na overname niet exclusief hebben gemaakt, daar hebben ze voor de overname al wel voor gezorgd. Insomniac heeft ook alleen de games groot deel maar exclusief gemaakt voor PS door de zakken geld die ze er voor kregen.
Volgens mij heeft de cma geen enkel probleem ermee als Microsoft een studio koopt die nog geen game heeft uitgebracht. Nogmaals want je begrijpt mijn punt niet, Sony haalt geen games van de markt af door deze overnames.

Het probleem zit hem hierin dat Microsoft straks eigenaar is van meer dan 50 IP's die ze allemaal exclusief kunnen maken. Dat is het probleem van cma .
Insomniac valt toch net zo goed in het lijstje wat je geeft wat de CMA heeft gevonden bij Microsoft (maakten games voor ps, xbox, android, ios en nu alleen voor PS na de overname, gelijk aan punt A, C, deel van D en van E)? net als elke andere studio die sony heeft gekocht in deze lijst onder punt C en E valt (het maken van nieuwe IP's door een game studio exclusief voor het platform van hun uitgever). Die maken nu alleen maar games voor Sony.
Hoe kan je insomniac vergelijken met het kopen van 47 studios in korte tijd? (Zenimax +Activision-Blizzard). Snap je nu echt het verschil in impact niet?
Daarnaast gaf je eerder aan:

Je mist hier het punt. Hier gaat het over 1 ontwikkelaar. Dat is voor de cma prima. Net zoals bij obisidian, compulsian games en ninja theory.

Je zegt eerst dat CMA geen problemen heeft met ninja theory en obisdian terwijl de lijst die je daarna quote het totale tegendeel bewijst. Dus eigenlijk haal je die lijst zelf al onderuit.

Al met al zet ik grote vraagtekens bij dat 'pattern' dat gevonden is en het geschreeuw er omheen.
Je mist hier nog steeds het punt. cma heeft geen problemen met deze overnames gehad. Anders hadden ze het wel tegen gehouden of niet soms? cma laat hier alleen zien dat er een patroon te zien is dat Microsoft games exclusief maakt. Daarom vertrouwen ze Microsoft niet op hun woord over cod.

Het gaat er hier vooral om dat Microsoft nu een uitgever overneemt met 35 studios en enorm veel IP's. Zie je het verschil? 22 studios die Sony heeft en 62 studios die Microsoft straks heeft? Maar goed dat is precies het punt waar je niet op reageert...
Onzin veel van die studio's maken al jaren games voor Sony, misschien gesponsorde maar niet elk uitgever heeft het geld een maal om te ontwikkelen.
Dus als MS aankomende 5 jaar een paar miljoen naar AB overmaakt en games exclusief voor Xbox/PC uitbrengen is er ineens geen probleem meer want ze waren toch al bijna niet exclusief? Ik zal het melden aan Phil😁


Want wat Sony doet is net zo erg al niet erger. Een studio betalen een game te gamen. En als het aan slaat nog een paar games en dan overkopen want ze waren toch al Sony exclusief.....

[Reactie gewijzigd door loki504 op 22 juli 2024 14:40]

Sony heeft sinds 2019 de volgende video game bedrijven gekocht: Insomniac Games, Housemarque, Nixxes Software, Firesprite, Fabrik Games, Bluepoint Games, Valkyrie Entertainment, Lasengle, Haven Studios, Bungie + talloze exclusiviteit deals.

Microsoft, in dezelfde tijd: Double Fine Productions, ZeniMax Media, Activision Blizzard (nog niet rond) + game pass.
Verschil is dat alleen Zenimax al 12 studios heeft en Activision heeft er ongeveer 35. Dat zijn 47 studios die in korte tijd worden overgenomen. Dat is wel een verschil met die paar studios die Sony heeft overgenomen....
En ook dat MS qua markt waarde 20 keer groter is dan Sony. MS kan met gemak alle grote uitgevers in de games industry opkopen, dus Ubi, EA, Take Two, Nintendo, Bandai, Capcom, Sega, Squeenix bij elkaar, en dan nog een agressieve overname op Sony proberen.
Jij denkt echt dat MS dat allemaal kan kopen? Als ze Activision/Blizzard over mogen nemen zijn ze klaar met de grote uitgevers omdat ze anders te groot worden. En Sony Playstation is te duur voor MS.
En zeg eens welke van die studio’s (behalve Bungie) een bekende game hadden voor dat Sony deze overnam?

Heb dan nog liever overnames zoals Sony het doet dan Microsoft hun overnames van publishers die al heel bekende multiplatform games hebben (ZeniMax en Act/Bliz)
Een ontwikkelaar die voornamelijk al voor Sony exclusieve games maakte ...
ZeniMax Media en Activision Blizzard omvatten beiden natuurlijk een hele hoop andere studios. ZeniMax Media omvat Alpha Dog Games, Arkane Studios, Bethesda, id Software, MachineGames, Roundhouse Studios, Tango Gameworks en ZeniMax Online Studios. En Activision Blizzard omvat naast Activision en Blizzard (beiden erg grote ondernemingen) ook nog mobile ontwikkelaar King Digital. Geen kleine partijtjes allemaal.

[Reactie gewijzigd door beantherio op 22 juli 2024 14:40]

Aantal overnames staat natuurlijk niet gelijk aan de grote van overnames.
Naast het feit dat (zoals @beantherio terecht aangeeft) je niet ZeniMax en Activision met de aankopen van Sony kan vergelijken.

Heb je ook nog eens een arbitraire jaar gekozen als 2019, en ik weet heel goed waarom. Want dit waren de aankopen van Microsoft in 2018:
- Ninja Theory
- Undead Labs
- Compulsion Games
- Playground Games
- inXile Entertainment
- Obsidian Entertainment

Jouw post is bijna Xbox propaganda te noemen.

En om nog wat meer context toe te voegen: ALLE aankopen van Sony die jij opnoemt bij elkaar opgeteld (incl. Bungie van 3 miljard) zijn nog steeds niet evenveel waard als ZeniMax alleen (7,5 miljard).

[Reactie gewijzigd door Dalim op 22 juli 2024 14:40]

Het verschil is natuurlijk dat de studio’s die PlayStation overneemt een stuk kleiner zijn.

In veel gevallen zijn het nog studio’s die sowieso al door PlayStation ondersteund werden ook. Een bijkomstigheid daarvan is dat een groot deel van de games die door deze studio’s zijn gemaakt PS Exclusives werden, maar aan de andere kant is het ook zo dat veel van die games anders misschien nooit gemaakt zouden zijn.

Microsoft richt zich nu op grote studio’s met IP’s die zich al bewezen hebben.
Sony neemt individuele ontwikkelaars over. Microsoft neemt uitgevers met meerdere ontwikkelaars onder zich over. Dat is een verschillende strategie, maar het lijkt er op dat Microsoft voor de "massa is kassa" gaat.
En daarom is Sony zelf ook het overnemen van anderen bedrijven. En daarom wordt per keer bekeken of dit de markt verstoord. Maar dit geval is echt onzin. Alsof Call of Duty de enige titel is die gespeeld wordt. Als EA Sports nou ook bij de overname zou horen, zou ik het beter begrijpen.
Het is 1 van de grootste en long lasting online titels. Het trekt jaarlijks miljoenen spelers aan. Er zijn maar een kleine selectie aan games welke deze hoeveelheid spelers aantrekken. Er is geen enkele fps die datzelfde jaar in jaar uit kan.

Naast Microsoft heeft al veel andere essentiele multiplatform titels onder zijn vleugels nu. Het heeft nu heel bethesda onder zich, Dan nog Activision Blizzard er straks bij. Dan blijven alleen EA welke nu erg matig presteerd en Ubisoft over van de grote multiplats over welke vooral console minded zijn.

[Reactie gewijzigd door Sn0wblind op 22 juli 2024 14:40]

Al CoD nou zo'n groot probleem is. Zullen we dan de overname gewoon laten goedkeuren met als voorwaarde dat CoD per direct de nek wordt omgedraaid zodat zowel Microsoft als Sony er geen voordeel van hebben? Problem solved.
Want ook dat is namelijk nog een mogelijkheid. Dat de koop doorgaat als de CoD IP wordt gekilled of verkocht aan bijvoorbeeld EA of Ubisoft (uiteraard kan Sony die niet kopen als grootste game uitgever ter wereld, want dat zou niet door de beugel kunnen). Kan de koop voor Microsoft doorgaan (wel voor minder geld gok ik) en blijft CoD tenminste onafhankelijk zodat Sony ook weer blij.
En dat is nu precies wat Microsoft nu aangeeft: zelfs NA die overname van Activision Blizzard is Sony nog steeds groter dan Microsoft, en dus zou het niet krijgen van een enkele titel zoals Call of Duty op hun platform hen vrij weinig schade toe brengen.
Ik vind deze ontwikkeling ook een verkeerder. Ik vind het beter wanneer game studio's onafhankelijk worden en blijven van de platform ontwikkelaar.

Ik snap dat sommige zoals bv Nintendo van orgine beide waren en daarmee het lastiger wordt. Maar dat het meer wordt is niet iets waar ik om sta te springen.
Bizarre gebeurtenis weer. marktwaakhond CMA heeft groot gelijk in mijn ogen maar Microsoft moet weer protesteren als ze hun zin niet krijgen.

[Reactie gewijzigd door Bierbal op 22 juli 2024 14:40]

Wat iemand in een vorig artikel al zei. Als Microsoft het niet overneemt doen andere bedrijven het wel. Een van die bedrijven is tencent. Ik heb toch echt liever dat Microsoft het overneeemt dan dat het bij China terecht komt. Je kan het beter toejuichen.

[Reactie gewijzigd door MissMe NL op 22 juli 2024 14:40]

Microsoft levert producten aan overheden en scholen en zij verweven alles met elkaar wat zorgt voor een markt die niet competitief is.


Micrsoft zou de xbox-divisie moeten afstoten en dan zouden ze kunnen kopen wat ze willen.
Ooh dat zal best maar ik zie het liever niet naar china gaan. En Tencent heeft volgens mij het geld wel Sony niet. Welke bedrijven zijn er nog meer die een vergelijkbare portemonnee hebben? Amazon misschien?

Edit: google zie ik het ook niet graag overnemen na sluiten van stadia.

[Reactie gewijzigd door MissMe NL op 22 juli 2024 14:40]

Toch heb ik liever dat het naar Tencent gaat. Dat is een platform onafhankelijke club en is de beste garantie dat de games op zo veel mogelijk consoles en PCs uitgegeven blijven worden. Het opkopen van hele gamestudio's en IPs door console eigenaren om er dan meteen exclusives van te maken vind ik van geen enkele partij goed. Liever heb ik dat ze met die zak geld nieuwe studio's opzetten die nieuwe IPs uit de grond stampen. Dat verrrijkt het game gamma alleen maar, in plaats van dat het voor kaalslag zorgt.
Ben je gek hahaha. Nog meer in handen van china. Nee alstublieft niet. We moeten echt niet willen dat we afhankelijk worden van china. Dit gaat misschien over de gameindustrie en dat maakt het misschien minder erg. Maar nee daar gaan wij als gamer ook niet op vooruit.

[Reactie gewijzigd door MissMe NL op 22 juli 2024 14:40]

En hoe is de VS beter dan China in dit geval? De Amerikaanse partijen hebben vaak een strategie om concurrenten uit te sluiten door de markt op te kopen. Als de concurrentie niet meer bestaat dan gooien ze de prijzen omhoog. Microsoft, Amazon, Google, Facebook dat zijn voor mij allemaal bedrijven die net zo erg zijn als Tencent.
Iets met vrijheid? Volg je bijvoorbeeld geen film nieuws? China krijgt het nu al voor elkaar dat filmstudios de films moeten aanpassen anders worden ze gebanned.

[Reactie gewijzigd door MissMe NL op 22 juli 2024 14:40]

En Amerika krijgt het voor elkaar dat je hier bij elke post van een vrouwelijke tepel op Social Media een ban aan je broek krijgt. Ik weet niet wat erger is.
De relatie van Tencent met de Chinese overheid is zeer moeizaam, daarom investeren ze veel meer in buitenlandse bedrijven zodat de Chinese overheid hier minder zeggenschap over kan uitspreken.

Wat betreft de films, hoe is dit anders in andere landen? Duitsland doet dit ook al jaren met films en games. De VS doet dit ook met bepaalde films, daarom willen ze ook geen R rating krijgen anders komt deze niet zomaar in de bios. Veel bios films zijn PG-13.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 22 juli 2024 14:40]

Kan best maar op dit moment heeft Microsoft meer goodwill getoond dan Tencent. Het blijven natuurlijk allemaal bedrijven die winst willen maken. Lees bijvoorbeeld wat @skullsplitter ook zegt. Microsoft is niet heilig maar ik gun het Microsoft meer.
Tot nu bleek Tencent vooral goed in het uitmelken van de consument, ik voorzie daar weinig goeds mee indien zij een grotere uitgever/ontwikkelaar aankopen. Domineren via Epic toch al een aardig eindje...
Noem eens een product die niet los werkt? Laten we nou niet doen alsof MS een Apple doet.
Nou, Microsoft doet dit ook omdat Sony bang is dat CoD verdwijnt van het platform, terwijl het juist een grote afzetmarkt op de PlayStation heeft. Microsoft zou zichzelf dan sowieso in de voet schieten. Maar de CMA lijkt ook wat snel te dansen naar de pijpen van Spny/PlayStation die dus bang is een grote franchise te verliezen.
Het is net alsof dat is hoe het rechtsysteem werkt :+
Microsoft word ergens van beschuldigt en verdedigt zichzelf.
Op grond waarvan heeft CMA gelijk? Het valt niet te beargumenteren, dus ben benieuwd naar jouw poging.
Bizarre gebeurtenis weer. marktwaakhond CMA heeft groot gelijk in mijn ogen maar Microsoft moet weer protesteren als ze hun zin niet krijgen.
Nou het is vooral Sony toch die publiekelijk klaagt. Zeuren lijkt mij niet de juiste terminologie als het aankomt op de reactie van Microsoft, dat is meer een (terechte) verdediging.
Die waakhond heeft helemaal geen punt, want Sony (en overigens ook Nintendo, al is het op kleinere schaal) doet precies hetzelfde, en zoals Microsoft al aangeeft zijn ze zelfs MET deze overname nog steeds kleiner dan Sony, dus feitelijk worden ze dan niet ineens op magische wijze de grootste. En zelfs in het voor een deel van de Sony fans nadelige scenario dat een serie zoals Call of Duty uiteindelijk niet meer op hun console wordt uitgebracht, is er nog steeds niets aan de hand, want dan nòg is Microsoft niet ineens marktleider of de grootste.

En bovendien heeft Microsoft al gezegd dat ze sowieso lopende verplichtingen nog na zullen komen, zowel bij hun Bethesda titels als bij de Activision Blizzard titels, dus Sony moet gewoon niet zo mekkeren.
Goed bezig Microsoft. Ik zou eens de talloze opmerkingen op alle tech websites moeten opvissen met het woord ‘exclusives’ van alle PS bezitters. Iets waar maar al te trots over gesproken werd. Echter, nu Microsoft ineens flink forse studios overneemt, en het nog niet eens over exclusives heeft wordt er door exact diezelfde gebruikers 12 kleuren gescheten. Want dat mag niet. ‘Want niet leuk’.

Erg hypocriet. Enorm als je het mij vraagt.

Ik ben zelf altijd voorstander geweest van een verbod op ‘exclusives’. Klaar. Geen onzin. Gewoon op beide platformen, en desnoods ook cross-play afdwingen. En geen onzin zoals ‘maar op onze console is de ervaring… bla bla bla…’ we weten allemaal wie in exterme vormen crossplay ook dwars lag.

Heb alle 3 de consoles van de ‘big 3’, dus het maakt mij in principe niet uit welk platform. Echter als ik met vrienden een spel wil spelen en dat kan weer niet door dat geouwehoer is jammer.
Echt precies dit! Sony was altijd beter want exclusives. Als MS voor exclusives zorgt is het ineens marktverstoring. Terwijl de player base van Sony veel groter is. Zoals hierboven al wordt genoemd. Liever MS dan Tencent.
Sony zorgt voor exclusives door zelf games te ontwikkelen en nieuwe IP's op te zetten. Microsoft zorgt voor exclusives door bestaande uitgevers op te kopen en die games exclusief te maken. Dat vind ik toch wel een verschil in aanpak eerlijk gezegd.
Ja maar eerst daarvoor allemaal studio's opkopen. Het is niet dat ze vanaf dag 1 al begonnen met exclusives.
Dat zijn voornamelijk studio's die sowieso al veel exclusives maakte voor Sony. Uiteraard kan je niet uit het niks games ontwikkelen. Daar heb je studios voor nodig, maar Sony heeft altijd dezelfde strategie gehad. Kleine studio's overnemen die sowieso al veel exclusives maken voor Sony. Sony heeft nog nooit een complete uitgever overgenomen in deze markt.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 22 juli 2024 14:40]

Dat is ook omdat ze het geld niet hebben. We moeten vooral niet denken dat Sony niet op de plaats van MS zou willen zitten. Sony staat niet bekend om zijn groot gamershart voor niet PS gamers.
Ze hebben 18 miljard gereserveerd voor overnames. Als Sony het had gewild hadden ze ook zenimax kunnen kopen. Maar ze kiezen ervoor om studios te kopen die al exclusieve games voor ze maken. Meestal kleinere studios. Totaal andere strategie.
Net alsof Sony de laatste tijd niets heeft overgenomen .... https://www.deondernemer....-meer-gamestudios~3867087
https://www.xgn.nl/nieuws...d-in-overname-square-enix

[Reactie gewijzigd door Johan tb op 22 juli 2024 14:40]

Sony koopt geen exclusives? Paar recente voorbeelden.

Final Fantasy 7 is toch echt exclusief, net als aanstaande FF16. Xbox heeft inderdaad een kleinere markt maar dat strookt niet met het feit dat de spin-off (FF 7 Crisis Core) en Star Ocean wel weer op Xbox uitkomen terwijl die games een kleinere doelgroep hebben dan mainline Final Fantasy.

Stellar Blade, origineel multiplatform als Project Eve, ineens exclusief voor PS5. Aangekondigd tijdens een State of Play.

Volgens gamesindustry.biz, bron van dit artikel, had PlayStation vorig jaar 5x zoveel third party exclusives in vergelijking met Xbox. Uiteraard is een groot deel daarvan te wijten aan andere oorzaken (O.a. kleine devs met beperkte capaciteit). Maar met die gegevens kan je lastig claimen dat Sony geen exclusives koopt.

En nee, Microsoft is ook zeker niet roomser dan de paus!

[Reactie gewijzigd door Cspa op 22 juli 2024 14:40]

Final Fantasy 7 is toch echt exclusief,
Final Fantasy 7 was al een PlayStation game voordat Xbox bestond. Ze zijn van Nintendo overgestapt naar Playstation omdat ze fmv video's wilde toevoegen. Dit kon Nintendo niet bieden met de N64. Sowieso was square altijd erg trouw met een platform. Eerst een tijd lang alleen Nintendo en daarna alleen PlayStation. Xbox is er later bijgekomen en heeft een paar FF games gehad. Maar ook niet allemaal, de verkopen waren nou niet heel goed op Xbox. Dat PlayStation hier geld voor heeft betaald is helemaal niet zeker.

Japanse games doen het nou eenmaal beter op een Japans platform. Microsoft heeft altijd grof geld moeten betalen aan Japanse ontwikkelaars om games op Xbox uit te brengen. (Bijv. Xbox 360 tijd) Xbox is gewoon niet interessant voor de Japanners. Zie ook hier:

https://gamingbolt.com/is...developers-and-publishers

En nu gaan ze dus weer op het overname pad om toch Japanse games naar het platform te trekken:

https://www.altchar.com/g...-its-claimed-awcRs5s4BvEE

Het is vooral geen gezonde manier van zaken doen.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 22 juli 2024 14:40]

Vind wel dat er een belangrijk verschil zit tussen opkopen en zelf exclusieve games maken... Horizon of Spiderman zijn 1 van de beste games ooit en mag je zeker trots op zijn als Playstation bezitter. Daar en tegen (voor mij) vind ik Flight Simulator 2020 en Forza hier echt niet van onder doen en mag je ook zeker trots op zijn als Xbox bezitter. En ben blij dat ik ze beide heb :)

Maar trots zijn op een exclusief die gekocht is en daarvoor al jaren voor iedereen beschikbaar is is toch wel een ander verhaal. Microsoft heeft hier namelijk niks voor hoeven doen, behalve een zak geld neer leggen.
Sluit me hier bij aan, helemaal mee eens.
Geef Microsoft hierin groot gelijk. Die Embracer group en Tencent die de halve gamewereld opkopen hoor ik die instanties niet erover klagen. Het is juist Sony geweest in die paar decennia die zoveel mogelijk games op hun eigen platform exclusief willen hebben.
Sony probeert via de CMA haar overmogen om te concurreren te verwoorden. Het gaan niet om onvermogen, maar om onwil. De positie van CMA is echt in groot contrast met de van CADE (Brazilie). Echt onprofessioneel wat CMA hier op papier heeft gezet en riekt naar bescherming van Sony in plaats van toezicht op de markt en consumenten.
Haha Microsoft die zegt dat zorgen over een overname misplaatst zijn. Wij van WC eend...

Je weet toch direct dat er geen enkele game van Activision nog op de PS zal uitkomen.
Ik kan me eigenlijk wel vinden in het bezwaar van Sony. COD is nou eenmaal een franchise waarom mensen een console kopen. Ik ken zat mensen met een PS4 en dan 10 spellen. FIFA 20XX tot en met FIFA 2022 en de COD versies. Meer spelen ze niet. Deze mensen zullen allemaal een Xbox moeten gaan kopen om dan COD te spelen, wat dus betekend geen Playstation. Ik moet zelf zeggen dat ik met vrienden ook eigenlijk alleen maar COD speel en dat voor mij toch een redelijk belangrijke titel is. (Buiten de singleplayer games)

Ik heb zelf de Xbox Series X en de PS5, dus ansich maakt het mij weinig uit. Maar PS5 is toch mijn main console. En als COD in gamepass zou zitten zou ik hem alsnog kopen op de PS5, domweg omdat ik deze fijner vind spelen.

Als het aan mij ligt mag er dan ook zeker wat gedaan worden aan deze deal. De overname mag zeker door gaan, maar ik vind persoonlijk toch dat er 1 grote dikke regel in de overname moet worden toegevoegd. COD moet te allen tijde beschikbaar zijn om de platformen waar deze nu beschikbaar is (En opvolgers etc). Inclusies games die vanuit COD komen (voor ze domweg de naam aan passen).

Hoe deze aangeboden worden is aan Microsoft. Gamepass voor Xbox en 70 euro voor PS5? Dat is prima.

Microsoft kan hiermee alle andere games vrij gebruiken en in reclame duidelijk aangeven dat het in gamepass zit en dus goedkoper voor Xbox. Daar en tegen kan iedereen de game blijven spelen.

Een zelfde soort verhaal geld natuurlijk ook voor FIFA :)
Sony koopt 1 studio, microsoft koopt een organisatie met meerdere studio's onder hun vleugels.
dat is wel degelijk markt verstoring. kan dus alleen maar hopen dat de overname afgewezen wordt.
Kunnen ze dat wel in het VK want zowel MS als Activision zijn Amerikaanse bedrijven.
Overheden die hier moeilijk over doen, een overname in een bedrijfstak die op geen enkele manier van strategisch belang is of noodzakelijk voor mensen om hun leven te kunnen leiden.

Ondertussen is dezelfde overheid aan de lopende band de economie aan het naaien via fractional reserve banking en het continu via quantitative easing verwateren van de eigen schulden. Dit is letterlijk girale valsemunterij - en anders dan het spelen van een paar games (die je net zo goed als repack van een torrentsite af plukt als de zakelijke praktijken van Activision je niet aan staan) is deelname aan het financiële systeem en het behoud van de waarde van je spaarcenten wél van levensbelang.

De mededingingsautoriteiten zouden er goed aan doen om, zoals alle overheidsdiensten, hun prioriteiten eens op orde te krijgen. Als je verneukeratieve economische praktijken wil stoppen, pak dan de verneukeratiefste van allemáál aan, de overheid die eerst Sinterklaas speelt met belastinggeld en dan de geldpersen aan zet zodat je niet alleen je zuurverdiende centen aan ze kwijt bent met de inkomstenbelasting, maar de waarde van je spaargeld ook nog eens verdampt. Quantitative easing is in feite niets anders dan ordinair geld jatten van bejaarden (omdat vooral zij van een vast inkomen rond moeten komen dat niet mee stijgt met de inflatie), er is geen moreel verschil tussen een tasjesdief of een babbeltruc-fraudeur en een centraal bankier.

Ik begrijp werkelijk waar niet waar ze het idee vandaan halen, dat bemoeienis in de game-industrie een verdedigbare keus is terwijl de bankensector met volle medewerking van de overheid het fundament onder onze economie, namelijk het eigendomsrecht, ondermijnt.

[Reactie gewijzigd door Pianist1985 op 22 juli 2024 14:40]

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.