Nubia brengt zijn Red Magic 3S-gamesmartphone op 16 oktober uit voor 479 euro. Voor dat bedrag krijgen kopers de versie met 8GB ram en 128GB flashopslag. Er is ook een variant met 12GB ram en 256GB opslagruimte, die gaat 599 euro kosten.

In veel opzichten is de Red Magic 3S gelijk aan de oorspronkelijke Red Magic 3, maar het nieuwe model heeft een iets snellere Snapdragon 855 Plus-soc en ufs 3.0-opslag. De prijzen van de nieuwe versie zijn gelijk aan de introductieprijzen van het oorspronkelijke model dat in mei werd uitgebracht in Europa.

De Red Magic 3S heeft een 6,65"-oledscherm met een verversingssnelheid van 90Hz en een resolutie van 2340x1080 pixels. In de Android-telefoon zit een 5000mAh-accu en de behuizing is voorzien van capacitieve schouderknoppen en een ventilator voor actieve koeling.

Nubia biedt het nieuwe model vanaf 16 oktober aan in Europa via zijn eigen website. Het toestel concurreert onder andere met de Black Shark 2 Pro. Dat toestel heeft vergelijkbare specificaties maar is met een prijs vanaf 599 euro wel duurder.

Lidstaten van de Europese Unie hebben een risicoanalyse gepubliceerd over de komst van 5g-netwerken. De nieuwe techniek brengt volgens het rapport nieuwe aanvalsmogelijkheden met zich mee die met name door staten en staatshackers misbruikt kunnen worden.

Volgens het rapport zorgt de komst van 5g voor technologische veranderingen waardoor er meer punten ontstaan waar aanvallers kunnen binnendringen. De netwerkarchitectuur is bij 5g minder gecentraliseerd, waardoor sommige functies van het core-netwerk in andere delen van het netwerk geïntegreerd kunnen zijn. Ook zijn 5g-netwerken meer afhankelijk van software, wat het risico op kwetsbaarheden vergroot.

Het rapport stipt ook aan dat netwerkoperators afhankelijk zijn van derden voor het aanleveren van de 5g-technologie. Die afhankelijkheid vergroot de aanvalsmogelijkheden voor statelijke actoren zoals staatshackers en andere organisaties die door overheden gesteund worden volgens de analyse. Er worden geen specifieke landen of dreigingen genoemd in het rapport.

Huidige maatregelen die er zijn om 4g-netwerken te beveiligen zijn volgens het rapport waarschijnlijk niet voldoende om bescherming te bieden tegen aanvallen op nieuwe 5g-netwerken. In de conclusie staat dan ook dat het noodzakelijk is om het huidige veiligheidsbeleid in de telecomsector te herzien.

Volgens de Europese Comissie werkt de NIS Cooperation Group aan een toolbox met 'risicobeperkende maatregelen'. Uiterlijk op 31 december dit jaar moet de groep overeenstemming bereiken over wat er nodig is om de risico's op nationaal en Europees niveau aan te pakken. In oktober 2020 gaan de Europese lidstaten en de Europese Commissie de gedane aanbeveling beoordelen en beslissen of er verdere actie nodig is.

In Nederland wil de overheid telecomproviders al verplichten om zich beter te weren tegen buitenlandse infiltratie en spionage. De Taskforce Economische Veiligheid moet die maatregelen opleggen. Die beslissing volgde nadat de Taskforce een risicoanalyse uitvoerde bij KPN, T-Mobile en VodafoneZiggo om te kijken hoe kwetsbaar de providers zijn voor dreigingen van 'statelijke actoren'. Uit die analyse bleek dat er maatregelen worden genomen, maar dat die niet afdoende zijn.

Microsoft heeft de functies voor ouderlijk toezicht uitgebreid met de mogelijkheid om tijdslimieten en -schema's in te stellen per app of game. Ouders kunnen bijvoorbeeld instellen dat een kind een specifieke game één uur per dag kan spelen op een Xbox.

Het was al mogelijk om via ouderlijk toezicht de schermtijd te beperken, nu kan dat specifiek per app of per game, legt Microsoft uit. Dat werkt via gezinsgroepen, die te maken en te beheren zijn via family.microsoft.com. Ouders hebben dan een primair account, waaronder de accounts van kinderen hangen. Vervolgens kunnen ouders per apparaat instellen hoe lang een kind een game kan spelen of een app kan gebruiken. Ook kunnen ouders aangeven in welke periode die speeltijd gebruikt kan worden.

De tijdslimieten worden weergegeven bij het starten van een game. Zo toont de Xbox One bijvoorbeeld een melding dat een game 60 minuten gespeeld kan worden als die limiet is ingesteld. Ook komt er een waarschuwing in beeld als de tijd bijna is verstreken. Kinderen kunnen vervolgens een bericht sturen met een verzoek voor meer speeltijd. Ouders kunnen dergelijke verzoeken afhandelen via e-mail of de Microsoft Launcher voor Android.

De nieuwe functies zitten in de oktober-update voor de Xbox One, die vanaf woensdag wordt uitgebracht. Vorig jaar introduceerde Microsoft al andere functies voor ouderlijk toezicht op de Xbox One, zoals het beperken van crossplay met andere platforms.

De reboot van Call of Duty: Modern Warfare neemt op de pc 175GB in beslag. Dat staat bij de systeemvereisten op Battle.net. Daarmee is het vermoedelijk de grootste pc-game wat betreft benodigde ruimte.

Waarom de nieuwe shooter van ontwikkelaar Infinity Ward zoveel ruimte nodig heeft is niet duidelijk. De vereiste 175GB wordt genoemd bij zowel de minimale als de aanbevolen systeemeisen op Battle.net. Voorganger Call of Duty: Infinite Warfare had genoeg aan 70GB.

Er zijn meer games die veel ruimte in beslag nemen. Meestal gaat dat om spellen met een grote open wereld. Zo is er voor Final Fantasy XV met 4k-textures 155GB nodig en de pc-versie van Red Dead Redemption 2 die binnenkort uitkomt, vereist volgens de gamewinkel van Rockstar 150GB aan ruimte.

Call of Duty: Modern Warfare komt op 25 oktober uit. De game verschijnt ook voor de PlayStation 4 en de Xbox One. De game is een reboot, ofwel een nieuwe start van de Modern Warfare-serie. Tweakers publiceerde in augustus een preview van de multiplayermodus.

Update, vrijdag: Activision meldt in een blog dat de game geen 175GB vereist, maar dat dit de aanbevolen vrije ruimte is om ook toekomstige dlc's te kunnen installeren.

Analist Ming-Chi Kuo claimt dat Apple in het tweede kwartaal van 2020 zijn augmentedrealitybril uitbrengt. De fabrikant zou dat doen in samenwerking met andere merken. Mogelijk gaat het om vergelijkbare samenwerkingen als bij de Apple Watch.

Nieuwe concrete details over de ar-bril zijn er niet. Kuo geeft alleen informatie over de beschikbaarheid en de samenwerking met derden in het rapport dat is ingezien door de Chinese site MyDrivers. Voor de Watch werkt Apple samen met bedrijven als Nike en Hermes. Mogelijk is de genoemde samenwerking voor de ar-bril van vergelijkbare orde en heeft dat dus vooral te maken met het uiterlijk van de bril.

Analist Kuo zei in maart al dat Apple de bril 'binnen anderhalf jaar' in productie zou nemen. Het zou gaan om een ar-bril met een scherm en camera's om diepte in te schatten. De werking zou afhankelijk zijn van een iPhone, die vermoedelijk draadloos in verbinding staat met de bril.

Ontwikkelaar Steve Troughton-Smith ontdekte in september al dat de GM van iOS 13 duidelijke verwijzingen bevat naar de bril van Apple. Een tekstbestand geeft uitleg aan Apple-medewerkers hoe ze Stereo AR-apps kunnen gebruiken zonder in het bezit te zijn van de headset.

Er zijn al jaren geruchten over de komst van een ar-bril van Apple en ook concrete aanwijzingen. Apple heeft meerdere overnames gedaan van bedrijven die relevante techniek leveren. Zo kocht Apple headsetmaker Vrvana en Akonia Holographics. Ook is de Nederlandse vr-expert Arthur van Hoff in dienst bij Apple.

De Black Shark 2 Pro-gamesmartphone is uitgebracht in Europa. Een uitvoering met 8GB ram en 128GB flashopslag kost 599 euro. De Android-smartphone heeft een Snapdragon 855 Plus-soc, een 6,39"-oledscherm en een 4000mAh-accu.

Eind juli kondigde Black Shark zijn nieuwe gamesmartphone aan in China. Het toestel is nu ook in Nederland en België verkrijgbaar. De Chinese fabrikant, die gelieerd is aan Xiaomi, biedt de telefoon sinds woensdag in Europa aan via zijn eigen webwinkel in een aantal kleuren en configuraties. Een versie met 12GB ram en 256GB flashopslag kost 699 euro.

De Black Shark 2 Pro heeft een 6,39"-oledscherm met een resolutie van 2340x1080 pixels en een touch rate van 240Hz, wat volgens de fabrikant resulteert in een zeer lage touch latency van 34,7ms. De verversingssnelheid van het scherm is overigens 60Hz. Het toestel heeft ook een zogenaamde Master Touch 2.0-functie, waarbij een aanraking met een bepaalde hoeveelheid druk gekoppeld kan worden aan een knop die normaal op een controller zit. De werking is vergelijkbaar met 3D Touch op iPhones.

Het flashgeheugen bestaat uit ufs 3.0-chips en de soc is Qualcomms Snapdragon 855 Plus. De fabrikant claimt dat het toestel goede koeling heeft door gebruik te maken van een heatpipe. Het toestel draait op een aangepaste versie van Android 9 en is voorzien van Game Dock 4.0-software. Daarmee kunnen gebruikers onder andere tijdens het gamen statistieken van de prestaties van het toestel zien. Ook is er een Ludicruous Mode waarin gebruikers allerlei instellingen kunnen aanpassen.

Er zijn accessoires te koop zoals een kleine gamepad die aan de zijkant van de telefoon geklikt kan worden en een houder die eruit zie als een controller. Dergelijke accessoires worden niet standaard meegeleverd.

Netbeheerder TenneT investeert extra geld in het hoogspanningsnet in Noord-Nederland. Dat is nodig om nieuwe zonne- en windparken aan te sluiten. De investering van 215 miljoen euro moet goed zijn voor een aansluitcapaciteit van twee gigawatt.

Die capaciteit is volgens TenneT goed voor het aansluiten van zo'n zeven miljoen zonnepanelen of ongeveer vierhonderd windturbines. De netbeheerder rondt momenteel een project af met aanpassingen aan het hoogspanningsstation Kropswolde, om het Zonnepark Midden-Groningen aan te sluiten. Dat moet eind oktober gereed zijn. Het gaat om een zonnepark van 103 megawattpiek dat jaarlijks 32.000 huishoudens van stroom moet voorzien.

Netbeheerder TenneT heeft naar eigen zeggen al voor ruim een miljard euro aan projecten lopen in Noord-Nederland, maar daar komt nu nog eens 215 miljoen euro bij. Met dat geld worden onder andere twee nieuwe 380kV/110kV-hoogspanningsstations geplaatst in Groningen en Drenthe. Die zouden naar verwachting in 2025 klaar zijn. Ook gaat TenneT met het geld verschillende bestaande 110kV-hoogspanningsstations in Noord-Nederland uitbreiden voor meer capaciteit.

TenneT zegt ook naar andere manieren te zoeken om 'meer ruimte in het net te vinden'. De netbeheerder wil zonneparken zonder back-up aansluiten en daarbij de aanwezige reserve van het 110kV-net gebruiken. Toezichthouder ACM moet daar echter ontheffing voor verlenen. Het gebruik van de 'reservestrook' is momenteel niet toegestaan.

Volgens TenneT is er direct 500 megawatt aan extra aansluit- en transportcapaciteit beschikbaar als het die ontheffing krijgt. Die capaciteit kan verdeeld worden over hoogspanningsstations in de buurt van zonneparken, wat het mogelijk zou maken om volgend jaar meer nieuwe projecten aan te sluiten. TenneT dient deze maand een verzoek in bij de ACM voor de benodigde ontheffing.

Ook noemt de netbeheerder curtailment als optie. Daarmee zouden zonneparken tijdelijk afgesloten worden van het net als het aanbod van duurzame elektriciteit de vraag overtreft. De netbeheerder ziet deze opties als 'al dan niet tijdelijke maatregelen'. De bouw van nieuwe infrastructuur zoals een groot hoogspanningsstation duurt lang. Volgens TenneT neemt het plannen en aanvragen van vergunning vier tot tien jaar in beslag en de bouw nog eens twee jaar.

TenneT heeft momenteel ook een project lopen om het 100kV-net bij Eemshaven te versterken. Een nieuw hoogspanningsstation moet begin 2020 klaar zijn. In Eemshaven staat een groot datacenter van Google en de zoekgigant kondigde dit jaar een uitbreiding aan. Verder werkt de netbeheerder aan versterking van het net in Friesland, dat is nodig voor het aansluiten van windpark Fryslan en andere duurzame projecten.

Op de planning staat onder andere een 380kV-verbinding van Eemshaven naar het hoogspanningsstation Vierverlaten. Dat zal na ingebruikname het grootste van Nederland zijn. TenneT hoopt in 2020 met de bouw te kunnen beginnen en de 380kV-verbinding in 2023 gereed te hebben.

Ook verwacht TenneT dat er in 2026 nog 700MW aan duurzame elektriciteit het hoogspanningsnet op komt van een nieuw windpark ten noorden van de Waddeneilanden. De netbeheerder onderzoekt nog hoe het park verbonden gaat worden en naar welke locatie.

Begin dit jaar kwam al naar buiten dat het stroomnet in delen van Groningen en Drenthe niet genoeg capaciteit heeft om verdere teruglevering af te handelen. Nieuwe projecten met zonnepanelen kunnen daardoor niet aangesloten worden. Dat probleem zou met name spelen in dunbevolkte gebieden omdat het stroomnet daar minder capaciteit heeft, maar de grond er juist relatief goedkoop is en daarmee aantrekkelijk is voor zonneparken.

Een man heeft voor 40.000 dollar aan gamespullen gestolen uit het hoofdkantoor van Valve. Onder de gestolen goederen vallen onder andere enkele Nintendo Switch-consoles en de minigun van Valve-baas Gabe Newell. De dader moet vandaag voor de rechter verschijnen.

De dader is een 32-jarige man uit Washington, schrijft Polygon. Hij kreeg toegang tot het hoofdkantoor van Valve via een openbaar restaurant door een trappenhuis. Via dat trappenhuis kwam hij terecht op de elfde etage van een kantoorgebouw waar Valve is gevestigd. Deze etage is 'nog niet afgewerkt' en wordt gebruikt bij het voorbereiden van beurzen en conventies. Naar verluidt stal hij daar voor meer dan 42.000 dollar aan goederen, wat neerkomt op 38.200 euro.

De dader stal onder andere 15 Xbox One-games en 23 games voor de PlayStation 4. Ook nam hij naar eigen zeggen '15 tot 20' Asus-laptops, enkele Nintendo Switch-spelcomputers en een aantal Steam Machine-consoles mee. De minigun van Gabe Newell, de ceo van Valve, werd ook meegenomen. Ook zouden er gaming-memorabilia en promotiecadeau's zijn gestolen.

Een deel van de gestolen goederen. Foto's door de Bellevue Police Department

Uit gerechtelijke documenten, die door Polygon zijn ingezien, blijkt dat de dader 'zoveel dingen heeft gestolen dat hij zich niet meer kan herinneren wat de producten allemaal zijn'. Naar eigen zeggen heeft hij 'willekeurige items in een prullenbak' gestopt, die hij vervolgens het pand uitreed naar zijn auto.

De dader werd onlangs op camera vastgelegd toen hij gestolen goederen probeerde te verkopen aan een Gamestop-filiaal. In totaal heeft de man 43 games verkocht aan Gamestop, waarvoor hij in totaal 336 dollar ontving. Omgerekend is dit 306 euro. De overige gestolen goederen werden bewaard in een 'vakkundig volgepropte Chevrolet Geo Prizm', waarin de man ook aan drugs-gerelateerde spullen bewaarde.

De diefstallen vonden vorig jaar al plaats, melden de Amerikaanse autoriteiten. Op 25 september is er een officiële aanklacht tegen de man ingediend. Op dat moment stonden er al zes arrestatiebevelen open voor de dader, die eerder vorig jaar ook een truck van FedEx stal. Woensdag moet de dader voor de rechter verschijnen. Als hij niet op komt dagen, wordt er nóg een arrestatiebevel verleend aan de politie. Valve heeft zelf nog niet gereageerd op de diefstal.

Telenet begint in de loop van volgend jaar met het afsluiten van het analoge radio- en televisiesignaal op de kabel. Volgens de provider is dat nodig om ruimte vrij te maken voor de toename van het digitale verkeer.

Het stopzetten van het analoge tv-signaal begint vanaf het najaar van 2020 en wordt gefaseerd uitgevoerd, waarbij de hele procedure nog tot eind 2021 kan duren. Volgens Telenet is meer dan 90 procent van de klanten in de afgelopen vijftien jaar overgestapt op digitale televisie. Ook al wordt analoge televisie sinds vijf jaar niet meer verkocht, toch is nog ongeveer 9 procent van de televisieklanten direct aangesloten op de wandcontactdoos op de muur voor het analoge signaal, waarmee ze ongeveer twintig zenders ontvangen. Dit is een groep van 180.000 klanten.

De provider zegt dat naar schatting een zelfde aantal mensen nog naar televisie kijkt op een tweede of derde televisietoestel in huis. Voor deze groep is er een oplossing door de instellingen van hun televisie aan te passen, waarna een nieuw 'compact' signaal wordt gevonden en waarbij de eerder gebruikte zenders gewoon gehandhaafd blijven. Volgens Telenet kunnen de meeste moderne televisies van de afgelopen negen jaar dit nieuwe signaal verwerken: de dvb-c-tuner leest hierbij het onversleutelde signaal. Klanten met oudere tv's die niet met dat signaal overweg kunnen krijgen een digitale decoder. Wie alleen analoge televisie heeft afgenomen, krijgt vanaf 11 december een jaar gratis huur van de decoder. Daarna zal er moeten worden betaald: 27,65 euro voor een tv-abonnement en de huur van de digitale decoder, terwijl dat voor alleen het tv-abonnement 18,16 euro is, meldt de VRT.

Telenet gaat ook het analoge radiosignaal via de kabel gefaseerd beëindigen; dit signaal wordt volgend jaar tussen 10 februari en april afgeschakeld. Ook in dit geval betreft het radio's die direct op de kabel via de wandcontactdoos zijn aangesloten. Telenet zegt dat klanten alternatieven hebben in de vorm van een decoder, internetradio of dab+. Daarnaast is er de mogelijkheid om analoge radio via een fm-antenne te beluisteren; Telenet geeft alle televisieklanten die dat willen een gratis fm-antenne.

Voordat met het stopzetten van de analoge tv- en radiosignalen wordt begonnen, voert Telenet tests uit. Hiervoor zijn twee netwerkregio's rond Beringen en Lochristi gekozen. Vanaf halverwege november wordt daar het signaal voor de analoge radio stopgezet en vanaf begin maart volgend jaar is het de beurt aan het analoge tv-signaal. Telenet zegt dat het met deze tests wil leren hoe het proces is te optimaliseren en of de communicatie naar klanten beter kan.

In Nederland is kabelaar Ziggo eerder al begonnen met het stoppen van het analoge tv-signaal. Daarmee wil de provider net als Telenet meer ruimte vrijmaken op de kabel, voor de komst van docsis 3.1. Dat maakt de weg vrij voor Ziggo om vanaf volgend jaar downloadsnelheden van 1Gbit/s te kunnen aanbieden. Het analoge radiosignaal wordt in ieder geval dit jaar nog niet afgeschakeld, omdat Ziggo eerst het televisiesignaal volledig wil digitaliseren; daarna zal de aandacht verschuiven naar het beëindigen van het analoge radiosignaal.

Er is een patentaanvraag van Sony gepubliceerd die betrekking heeft op een PlayStation VR-headset. De aanvraag toont een draadloze vr-bril met ingebouwde camera's voor bewegingsdetectie. Ook worden nieuwe controllers met ingebouwde camera's genoemd.

De patentaanvraag werd ontdekt door LetsGoDigital, de site die eerder dit jaar al de patentaanvraag rond het mogelijke ontwerp van de PlayStation 5 of een devkit van die console vond. De nu gevonden aanvraag toont een PlayStation VR-headset met drie ingebouwde camera's: twee aan de voorkant en één aan de achterkant. Meerdere moderne vr-brillen als de Oculus Rift S maken gebruik van camera's voor bewegingsdetectie, maar bevatten geen camera aan de achterkant. De nieuwe PSVR-headset heeft, net als de huidige PSVR-bril, enkele ingebouwde leds die worden gebruikt voor het registreren van bewegingen.

De beschreven PSVR-bril zou gebruikmaken van een aparte camera, die vergelijkbaar moet zijn met de huidige PlayStation Camera en Xbox Kinect. In de patenttekst spreekt Sony van een camera die 'opeenvolgende beelden van optisch detecteerbare indicators kan vastleggen'. Hiermee wordt waarschijnlijk de ingebouwde leds op de vr-bril bedoeld. De beelden van deze losse camera worden geanalyseerd voor het bepalen van de positie van de ingebouwde leds, om zo de bewegingen van gamers te registreren en om te zetten in digitale beweging. De huidige PSVR maakt ook gebruik van een losse camera die de leds van de vr-bril volgt voor positionele tracking.

Sony benoemt de mogelijkheid om de vr-bril draadloos te gebruiken. Hierover spreekt Sony van enkele technologieën die gebruikt kunnen worden bij het creëren van een draadloze verbinding, waaronder bluetooth. Dit wil niet zeggen dat Sony daadwerkelijk bluetooth gaat gebruiken, aangezien de bandbreedte van bluetooth daarvoor te laag is. De beschreven headset kan ook via een kabel aangesloten worden op een console.

De nieuwe vr-bril biedt daarnaast een 'transparante modus'. Door middel van de camera's aan de voorkant van de vr-bril kan de echte wereld worden weergegeven op de schermen van de headset. De beelden van deze camera's kunnen tegelijk worden weergegeven, wat voor een stereoscopisch 3d-beeld moet zorgen. Deze modus zou eventueel gebruikt kunnen worden voor het spelen van augmentedrealitygames.

In de patentaanvraag staan afbeeldingen van nieuwe controllers. Deze hebben iets weg van de huidige PlayStation Move-controllers. Volgens het patent zullen de nieuwe controllers voorzien worden van een ingebouwde camera die gebruikt kan worden voor het verbeteren van positiebepaling.

Mogelijk heeft Sony het patent aangevraagd voor een nieuwe PSVR-bril die in ontwikkeling kan zijn voor bijvoorbeeld de aankomende PlayStation 5. Sony gaf eerder al aan dat de PlayStation 5 compatibel is met de huidige PSVR-headsets. Het is niet bekend of Sony daadwerkelijk bezig is met een nieuwe vr-bril. Bedrijven vragen op grote schaal patenten aan en de meeste technieken waar patent op wordt aangevraagd belandt uiteindelijk niet in producten.

Wetenschappers hebben een nieuwe methode toegepast om volledige chips te scannen op bijvoorbeeld defecten of manipulatie. Door middel van speciale röntgenscans zijn 3d-beelden te maken waarmee tot op transistorniveau is in te zoomen.

De onderzoekers van het Zwitserse Paul Scherrer-instituut en de Amerikaanse Viterbi School of Engineering van de University of Southern California hebben een systeem op basis van ptychographic X-ray laminography, of PyXL, ontwikkeld om gehele chips te scannen. In combinatie met algoritmes om data te reconstrueren is zo een 3d-dataset op te bouwen.

De methode maakt het mogelijk platte oppervlakken op hoge resolutie in 3d vast te leggen zonder dat eerst samples van die oppervlakken gereed hoeven te worden gemaakt. Bovendien is met het systeem in te zoomen op details van de oppervlakken. Voorheen waren hier verschillende technieken voor nodig en moeste delen van de chipoppervlakken losgetrokken worden om details te kunnen scannen.

De wetenschappers hebben bij de eerste PyXL-test een op 16nm geproduceerde finfet-chip gescand met daarop bevestigd een klein onderdeel van een chip. 'Korte tijd' nadat de oppervlakken waren vastgelegd was een 3d-dataset beschikbaar en te zien is dat hiermee alle chiplagen en interconnects op nanometerniveau inzichtelijk worden. De chip had een oppervlak van 300x300µm en het systeem zoomde in op het onderdeel met een diameter van 40µm voor een meting met een resolutie van 18,9nm.

De methode is volgens de onderzoekers onder andere bruikbaar voor chipverificatie. Chipfabrikanten en andere partijen kunnen er chips mee controleren zonder dat die chips fysiek vernield hoeven te worden. Zo kunnen ze garanderen dat de chips volgens specificatie en zonder fouten zijn geproduceerd en dat er niet mee geknoeid is.

Bij ptychographic X-ray laminography combineren de onderzoekers enkele technieken. Ze hielden eerder al testen met ptychographic X-ray computed tomography, of PXCT. Hierbij worden samples van alle kanten bestraald met röntgenstralen, waarna reconstructiealgoritmes op basis van diffractiepatronen afbeeldingen kunnen berekenen. Zo wisten ze al delen van een 22nm-chip van Intel in kaart te brengen, maar het nadeel is dat delen van de chip losgebroken moesten worden om de samples van alle kanten te kunnen beschijnen.

Door die techniek te combineren met laminography werd dit nadeel teniet gedaan. Deze techniek is met name voor platte oppervlakken die daarvoor enigszins gekanteld worden en vervolgens roteren voor de ct-scans. Zo kunnen de oppervlakken onder verschillende rotatiehoeken vastgelegd worden.

De onderzoekers beschrijven hun methode in een artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Electronics onder de titel Three-dimensional imaging of integrated circuits with macro- to nanoscale zoom.

Sennheiser heeft de GSP 370 gepresenteerd. Dit is een op gamers gerichte draadloze headset die volgens de fabrikant tot honderd uur mee moet gaan op een acculading en een adviesprijs van 199 euro krijgt.

Sennheiser zegt dat de GSP 370 een draadloze low-latency-verbinding heeft en dat de usb-dongle compatibel is met de pc, Mac en de PlayStation 4. Met de geïntegreerde accu moet de headset tot honderd uur meegaan en de voor het opladen benodigde micro-usb-kabel, die een lengte van 1,5m heeft, wordt meegeleverd. Tijdens het opladen is de GSP 370 ook te gebruiken.

De GSP 370 is een over-ear-koptelefoon waarbij de oorschelpen van traagschuim zijn voorzien. De binnenkant van de hoofdband is voorzien van een gesplitste voering. De oorschelpen zijn via balhoofdscharnieren aan de band bevestigd, wat volgens Sennheiser ertoe leidt dat de oorschelpen zich automatisch aan de vorm van het hoofd van de gebruiker aanpassen.

De headset is voorzien van een omgevingsgeluidonderdrukkende microfoon, die uit te schakelen is door de microfoonarm omhoog te klappen. Het geluid kan worden aangepaste met het volumewiel op de de rechteroorschelp. De GSP 370 is beschikbaar via onder meer de Sennheiser-webwinkel voor een adviesprijs van 199 euro.

De Royal Swedish Academy of Sciences heeft bepaald dat de Nobelprijs voor Scheikunde van dit jaar naar drie chemici gaat die allen een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de ontwikkeling van de lithium-ionaccu.

Volgens het Zweedse instituut hebben de Amerikaanse, in Duitsland geboren wetenschapper John B. Goodenough, de Brits-Amerikaanse wetenschapper M. Stanley Whittingham en de Japanse wetenschapper Akira Yoshino 'een oplaadbare wereld gecreëerd'. De lithium-ionaccu wordt omschreven als een lichtgewicht, oplaadbare en krachtige accu die nu in alles wordt gebruikt, van smartphones tot laptops en elektrische auto's. Volgens het instituut kunnen er significante hoeveelheden energie afkomstig van zonnepanelen en windmolens in worden opgeslagen, waardoor de accu een maatschappij zonder fossiele brandstoffen mogelijk maakt.

Het fundament van de lithium-ionaccu werd gelegd tijdens de oliecrisis van jaren '70. Stanley Whittingham deed toen onder meer onderzoek naar supergeleiders en ontdekte een extreem energierijk materiaal waarvan een kathode werd gemaakt. Het gaat om titaniumdisulfide, wat op moleculair niveau ruimtes heeft om lithiumionen te 'huisvesten'. De anode werd deels van metallisch lithium gemaakt, waardoor de accu een groot energiepotentieel had van meer dan 2V, maar hij was ook nog erg onveilig.

De wetenschapper John Goodenough voorspelde dat de kathode een nog grotere potentie zou hebben als deze uit een metaaloxide zou bestaan, in plaats van een metaalsulfide. Na veel onderzoek demonstreerde hij in 1980 dat kobaltoxide met ingebedde lithiumionen tot 4V kon produceren. Dit werd als een belangrijke doorbraak gezien wat tot nog veel krachtigere accu's leidde.

De basis die Goodenough legde voor de kathode werd door Akira Yoshino gebruikt om in 1985 te komen tot de eerste commercieel levensvatbare lithium-ionaccu. In plaats van het zeer reactieve lithium in de anode, gebruikte hij petcoke, een bijproduct van de olieraffinaderij. Dit koolstofmateriaal kon net als de kathodes kobaltoxide lithiumionen inbedden. Het resultaat was een lichtgewicht, zeer sterke accu die honderden keren kon worden geladen voordat de prestaties achteruitliepen.

Proximus past de voorwaarden van zijn vaste internetverbindingen met 'onbeperkt datavolume' aan. De provider gaat na een verbruik van 3TB in een maand de snelheid beperken. Nu is dat nog na 750GB. Gebruikers kunnen de snelheid zelf weer ophogen.

Op de Proximus-website staat bij de pagina over het Epic Combo-pakket dat de wijziging vanaf 1 november ingaat. De provider bevestigt tegenover Tweakers dat de nieuwe regeling zal gelden voor alle internetabonnementen met 'onbeperkte internetvolumes'. Dat zijn de Internet Maxi- en Internet Comfort-abonnementen, die ook onderdeel kunnen zijn van een bundel met andere diensten.

Proximus verlaagt bij die abonnementen de internetsnelheid naar 5Mbit/s als klanten binnen een maand een bepaald volume overschrijden. Momenteel is dat na 750GB. Vanaf november kunnen klanten dus vier keer zoveel data verbruiken voordat de snelheid beperkt wordt. Klanten kunnen overigens gratis terugschakelen naar volle snelheid door extra datavolume te activeren via MyProximus. Dat gaat met blokken van 150GB.

In tegenstelling tot in Nederland hebben internetabonnementen in België vaak nog een datalimiet. De laatste jaren zijn er steeds meer abonnementsvormen met 'onbeperkt datavolume' beschikbaar gekomen, maar daarbij hanteren de grote internetproviders een relatief strikte fair use policy. Telenet en Orange hanteren bijvoorbeeld een maandelijkse limiet van 750GB in de piekuren, waarna de internetsnelheid omlaag gaat naar 10Mbit/s voor downloads en 1Mbit/s voor uploads.

Mozilla gaat de OpenPGP-encryptiestandaard integreren in Thunderbird. De integratie wordt verwacht in versie 78 van de e-mailclient. Deze update moet in de zomer van 2020 uitkomen. Momenteel ondersteunt Thunderbird OpenPGP via de Enigmail add-on.

Mozilla meldt dat de ingebouwde OpenPGP-functie de Enigmail add-on zal vervangen. Enigmail is een extensie van een derde partij waarmee gebruikers via OpenPGP kunnen communiceren. In Thunderbird 78 zullen 'de soorten add-ons die ondersteund worden' in de mailclient veranderen. Mozilla gaat de ondersteuning voor legacy add-ons verwijderen. Ontwikkelaars van add-ons moeten deze omzetten naar een MailExtension. De veranderingen zullen beginnen in versie 72 van Thunderbird, die eind dit jaar uit moet komen. Enigmail blijft in ieder geval bruikbaar in versie 68 van Thunderbird. Mozilla zal deze versie van de e-mailclient tot de herfst van 2020 ondersteunen.

De integratie van OpenPGP moet ervoor zorgen dat meer mensen gebruik gaan maken van de encryptiestandaard. Op het moment van schrijven gebruiken ongeveer 119.000 mensen de Enigmail-extensie. Wanneer Thunderbird 78 uitkomt, zullen gebruikers van Enigmail automatisch gebruik kunnen maken van OpenPGP met mogelijkheden om sleutels en instellingen te migreren. Mensen die Enigmail niet geïnstalleerd hebben, moeten OpenPGP handmatig instellen.

Mozilla gaat met Thunderbird 78 het gebruik van OpenPGP aanmoedigen door gebruikers aan te sporen om ownership confirmations uit te voeren. Ook gaat Mozilla gebruikers waarschuwen wanneer de sleutel van een berichtgever of ontvanger plotseling wordt gewijzigd. Wanneer nodig zal Mozilla daarnaast technische ondersteuning aan gebruikers bieden. Mozilla geeft aan dat het nog niet weet of Thunderbird indirecte key ownership confirmations gaat ondersteunen. Het delen van key confirmations wordt wel ondersteund. Interactie met de servers van OpenPGP is ook mogelijk.

OpenPGP is een veelgebruikte encryptiestandaard voor tekst en e-mailberichten. OpenPGP is gebaseerd op pgp, ook wel 'pretty good privacy', en maakt gebruik van asymmetrische cryptografie. Dit wil zeggen dat twee aparte sleutels nodig zijn bij communicatie via OpenPGP. Eén voor het versleutelen en één voor het openen van berichten. OpenPGP wordt al standaard ondersteund in enkele mailclients, zoals bijvoorbeeld eM Client.

Thunderbird biedt standaard al ondersteuning voor S/MIME, een andere encryptiestandaard. S/MIME zal bruikbaar blijven in toekomstige versies van Thunderbird. S/MIME werkt net als OpenPGP met een private en een publieke sleutel. Ook kunnen gebruikers van S/MIME onder andere hun e-mailberichten digitaal ondertekenen. Hierdoor weten ontvangers zeker dat ze een mail van de juiste persoon ontvangen, wat bijvoorbeeld phishing tegen moet gaan.

Bij S/MIME is een centrale, vertrouwde autoriteit nodig die certificaten verstrekt. Dit is vergelijkbaar met ssl/tls-certificatie. Bij pgp is dit niet nodig; OpenPGP maakt gebruik van een gedecentraliseerd netwerk zonder certificaten. Wel ondersteunt S/MIME het versturen van bestanden, zoals afbeeldingen. Pgp ondersteunt alleen tekst. S/MIME wordt ondersteund door vrijwel alle e-mailproviders, zoals Gmail en Outlook.

Motorola heeft de One Macro voorgesteld. De nieuwe smartphone dankt zijn naam aan de macrocamera waarmee opnames kunnen worden gemaakt van slechts twee centimeter afstand. Het is nog niet duidelijk of en wanneer het toestel naar de Benelux komt.

De macrocamera is een van de drie camera’s aan de achterzijde van de Motorola One Macro. Achter de lens gaat een sensor schuil van 2 megapixel met een pixelgrootte van 1,75µm. Doordat het onderwerp in de macrostand van zeer dichtbij wordt gefotografeerd, zou er op de achtergrond een 'natuurlijk bokeheffect' ontstaan.

Voor de normale foto’s heeft de One Macro een camera van 13 megapixel met een f2.0-lens en een pixelgrootte van 1,2µm. Deze camera wordt geassisteerd door een laserautofocussysteem en kan ook 1080p-video-opnames maken op 60fps, of op 120fps in slowmotion. De derde en laatste camera is een dieptesensor van 2 megapixel die de gebruiker helpt bij het maken van portretten. Een zoomlens ontbreekt op de One Macro, maar er is wel een Hi-Res Zoom-modus waarin meerdere frames gecombineerd worden om de kwaliteit van de digitale zoom te verbeteren.

Het toestel wordt aangedreven door een MediaTek Helio P70 chipset met vier Cortex-A73-cores en vier Cortex-A53-cores, naast een Mali G73-MP3-gpu. De smartphone beschikt voorts over een Max Vision HD+ lcd van 720x1520 pixels met een beeldverhouding van 19.5:9 en een diagonaal van 6,2 inch. In de waterdruppel huist een selfiecamera van 8 megapixel met een f2.2-lens en een pixelgrootte van 1,12µm.

Volgens GsmArena is de One Macro voorlopig alleen beschikbaar in een Space Blue-model met 4GB ram en 64GB opslagcapaciteit. De gebruiker kan het geheugen uitbreiden via een micro-sd-kaart of het kaartslot gebruiken voor een tweede simkaart. De accu van 4000mAh kan worden geladen via usb-c en het besturingssysteem is een aangepaste versie van Android 9 Pie.

De Moto One Macro wordt op 12 oktober eerst in India op de markt gebracht, waar het toestel een prijs meekrijgt van 9999 roepie of omgerekend en met btw 155 euro. De wereldwijde introductie staat gepland voor 24 oktober, maar een woordvoerder van Motorola kon nog niet bevestigen of de One Macro ook naar de Benelux komt.

Ruimteactieavontuur Outer Wilds komt op 15 oktober uit op de PlayStation 4. Deze via crowdfunding gefinancierde space exploration game kwam eerder al uit voor de Xbox One en voor de pc.

Kelsey Rice, een producent van Outer Wilds bij ontwikkelaar Mobius Digital, meldt dat het spel na meer dan vijf jaar werk nu ook uitkomt voor de PlayStation 4. Outer Wilds verscheen eerder al voor de Xbox One en de pc, waarbij het spel voor pc-spelers tijdelijk alleen via de Epic Store is te verkrijgen. De studio gaf eerder aan dat samenwerkingen met Epic Games, Xbox en uitgever Annapurna Interactive het kleine bedrijf draaiende hebben gehouden en de komst en voltooiing van Outer Wilds mede mogelijk hebben gemaakt. Dat verklaart waarom een release voor de PS4 er tot nu toe nog niet was.

Outer Wilds is een spel waarbij de speler 'de mysteriën van het zonnestelsel' moet ontrafelen door van planeet naar planeet te reizen. Daarbij kunnen onder meer jetpacks, schepen en inklapbare verkenners worden ingezet. In Outer Wilds zit het zonnestelsel vast in een tijdlus die 22 minuten duurt, waarbij spelers alle werelden op verschillende momenten in de tijd moet verkennen, waarbij de nodige veranderingen en catastrofale gebeurtenissen aan de orde zijn. Zodra de speler meer geheimen ontdekt, ontrafelt ook het verhaal van Outer Wilds, waarbij het gaat om een web van onderling verbonden mysteries.

Door een datalek bij spoorbouwer Strukton Rail zijn gegevens van alle huidige en ex-werknemers gestolen. Mogelijk gaat het om duizenden medewerkers. Van hen zijn naast naw-gegevens ook bankrekeningnummers buitgemaakt.

Dat blijkt uit een brief die naar medewerkers is verstuurd en die Tweakers na een tip van een lezer inzag. Inmiddels heeft Strukton zelf ook een verklaring uitgebracht. In de brief waarschuwt Strukton dat de gegevens van de ontvanger mogelijk zijn gestolen. Een tijdelijke medewerker met toegang tot personeelsgegevens had foto's gemaakt van de data. Een woordvoerder van Strukton wil niet zeggen welke functie die medewerker precies had.

Het gaat om namen, voorletters, adresgegevens, geboortedatums, datums van in- en uitdiensttreding en om bankrekeningnummers. Vanwege de omvang van het lek waarschuwt Strukton voor de kans op identiteitsdiefstal en het bedrijf geeft in de brief tips om dat te voorkomen. Het gaat alleen om medewerkers van Strukton Rail, en niet de andere afdelingen van Strukton. Ook zijn gegevens van Eurailscout-medewerkers gestolen. Strukton deed de personeelszaken voor dat bedrijf.

Strukton hoorde van de politie voor het eerst over het lek. Een oud-medewerker had daar aangifte gedaan van gegevensdiefstal. Toen de politie verder onderzoek deed bleek dat er meer gegevens waren buitgemaakt. Daarop lichtte de politie Strukton in. Die deed vervolgens nader onderzoek en concludeerde dat de diefstal op 11 juni plaatsvond. Het lek werd op 1 oktober aan Strukton gemeld en op 4 oktober concludeerde het bedrijf dat er inderdaad gegevens waren gestolen. Medewerkers werden op 7 oktober per brief ingelicht. Het bedrijf heeft toen ook aangifte gedaan bij de politie en bij de Autoriteit Persoonsgegevens. Dat laatste is verplicht bij een datalek.

Het is volgens de woordvoerder niet exact te zeggen hoeveel medewerkers precies slachtoffer zijn geworden van het lek. Omdat de oud-medewerker foto's maakte is bijvoorbeeld niet met logs in te zien hoeveel gegevens hij wist te stelen. Strukton gaat daarom van het slechtste scenario uit en heeft alle huidige en oud-medewerkers benaderd. Dat gebeurde met name via de fysieke post. "Veel oud-medewerkers krijgen nog steeds ons eigen bedrijfsblad thuisgestuurd omdat zij dat leuk vinden", zegt de woordvoerder. "Daardoor hebben we nog veel contactgegevens van ex-medewerkers." Strukton wil niet zeggen hoeveel medewerkers er aangesproken zijn, maar dat zijn er waarschijnlijk honderden en mogelijk duizenden. Strukton zegt dat er naast de eerste medewerker die aangifte deed inmiddels ook een andere medewerker heeft aangegeven dat zijn gegevens mogelijk misbruikt zijn.

Microsoft heeft zijn Your Phone-app een nieuwe update gegeven waardoor deze nu ook bruikbaar is om oproepen van verbonden Android-telefoons aan te nemen. Het gaat nog om een previewfunctie die in de komende dagen voor een beperkte groep beschikbaar komt.

Volgens Microsoft gaat het om Windows 10 Insider Preview Build 18999 waarmee de eerder onthulde Calls-functie is toegevoegd aan de Your Phone-app binnen Windows 10. Gebruikers kunnen hiermee oproepen beantwoorden via de app op hun pc, maar ook telefoonoproepen via de pc starten. Daarnaast is het mogelijk om via een zelf ingestelde tekst oproepen af te wijzen of direct door te sturen naar de voicemail. Verder is de oproepgeschiedenis via de app in te zien en zijn de nummers aan te klikken om ze meteen te bellen. Ook is het volgens Microsoft mogelijk om naadloos oproepen over te hevelen tussen pc en telefoon.

Er gelden wel voorwaarden om de nieuwe functionaliteit te kunnen gebruiken. Zo moeten gebruikers minimaal een telefoon met Android 7.0 of hoger hebben en in het bezit zijn van een Windows 10-pc met bluetoothondersteuning. Verder verschijnt de preview alleen voor Insiders-gebruikers die de 19H1-versie van Windows draaien en is minimaal buildversie 18362.356 van Windows nodig.

De Your Phone-app, of 'Begeleidende app voor Jouw telefoon', biedt al langer een vorm van schermspiegelen, waarbij communicatie op de mobiele telefoon op systemen met Windows wordt getoond. Zo kreeg de app eind april een update waardoor notificaties van Android-telefoons getoond kunnen worden, waarbij gebruikers kunnen aangeven welke notificaties ze willen ontvangen en meldingen individueel of gebundeld kunnen verwijderen.

Noctua komt met zwarte versies van zijn cpu-koelers. Het gaat hierbij om de NH-D15, NH-U12S en NH-L9i. De koelers zijn sinds deze week beschikbaar via Amazon en Noctua's eBay-winkel. De eerste 5000 verkochte koelers worden geleverd met optionele oranje accentkleuren.

Noctua brengt drie zwart gekleurde koelers op de markt: de NH-D15, NH-U12S en NH-L9i. De koelers zijn al langer verkrijgbaar, maar waren voorheen enkel te koop met een bruin kleurenschema. De NH-D15 heeft een dual-towerdesign met twee meegeleverde, zwarte ventilators. Het is een forse koeler met een hoogte van 165 millimeter als de ventilators zijn geïnstalleerd. De NH-U12S is een compacter model met een enkele tower en een hoogte van 158mm. De NH-L9i is een low-profilekoeler die bedoeld is voor kleine systemen met bijvoorbeeld matx- of mini-itx-moederborden. De L9i wordt geleverd met een enkele 92mm-ventilator en is slechts 37mm hoog. De drie koelers worden geleverd met montagebrackets voor alle recente Intel- en AMD-moederborden.

De Noctua NH-D15 Chomax Black

De originele koelers van Noctua hebben een bruin kleurenschema, dat niet voor alle gebruikers even aantrekkelijk is. Met de chromax.black-serie brengt de fabrikant enkele modellen op de markt die volledig zwart zijn aangekleed, inclusief de heat fins. Volgens Noctua tast de zwarte coating op de heat fins de koelprestaties nauwelijks aan. "Het vinden van een geschikt coatingmateriaal en productieproces, die ons de gewenste koelprestaties konden leveren, duurde lang."

De Noctua NH-U12S Chromax Black

Momenteel verkoopt Noctua gelimiteerde chomax.black-koelers met extra oranje antivibratie-pads en stickers in samenwerking met YouTube-kanaal LinusTechTips. Het gaat hierbij om vijfduizend stuks van de NH-D15 en NH-U12S. Nadat deze oranje varianten zijn uitverkocht, gaat Noctua over op de verkoop van zwarte modellen zonder bijgeleverde oranje accessoires.

De zwarte koelers van Noctua zijn vanaf nu voor Nederlanders verkrijgbaar via de Duitse versie van Amazon. De NH-D15 kost 99,90 euro, de NH-U12S kost 69,90 euro en de NH-L9i is voor 49,90 euro te koop. Op Amazon worden foto's van de zwarte koelers zonder oranje accentkleuren weergegeven, maar de optionele oranje accessoires worden meegeleverd zolang de voorraad strekt. Eind oktober worden de zwarte koelers ook bij andere webshops verwacht.

De Noctua NH-L9i Chromax Black

Belgische gebruikers van de Payconiq by Bancontact-app kunnen voortaan ook POM-qr-codes scannen om mobiel te betalen. Deze variant van de gewone qr-code wordt in België steeds vaker gebruikt, onder meer op facturen.

De POM-code is een speciale qr-code die door het Antwerpse bedrijf POM is ontwikkeld. De code heeft als voordeel dat de gebruiker, na het scannen ervan, zelf kan kiezen met welk betaalmiddel hij wil afrekenen, zoals Bancontact, Maestro of Visa. Bij een normale qr-code, een Europese standaard, verloopt de betaling via de app van de bank. Dat leidt in België vaak tot problemen, omdat veel banken niet met deze standaard overweg kunnen.

POM-qr-codes konden eerder al worden gescand met de POM-app, eender welke qr-readerapp en, op veel smartphones, met de gewone camerafunctie. Door een samenwerking tussen POM en Bancontact Payconiq Company lukt het voortaan dus ook met de in België populaire Payconiq-app.

POM heeft klanten in verschillende sectoren, waaronder overheden, energiebedrijven en sociale-verzekeringsfondsen. Vorige maand nog besliste de Belgische Federale Overheidsdienst Justitie om over te stappen op de POM-qr-code. Hierdoor kunnen Belgen vanaf november ook hun verkeersboetes op deze manier betalen, ongeacht bij welke bank ze zijn aangesloten.

Intel plakt de end-of-life-status op de hele Kaby Lake G-familie van processors voor laptops. Vanaf 31 januari 2020 neemt het bedrijf geen bestellingen meer aan voor de processors met Intel-cpu en AMD Radeon-gpu.

Intel heeft zijn partnerbedrijven met een Product Change Notification-pdf op de hoogte gebracht van de end-of-lifeverklaring voor Kaby Lake-G. Het gaat om alle chips in de serie: de Intel Core i7-8706G, i7-8705G, i7-8809G, i7-8709G, i7-8706G en i5-8305G. Bedrijven kunnen nog tot 31 januari 2020 bestellingen plaatsen voor de chips. Intel levert vervolgens tot uiterlijk 31 juli.

Daarmee komt er een einde aan een korte en opmerkelijke samenwerking tussen Intel en AMD. Intel kondigde de Kaby Lake-G begin 2018 aan. Het gaat om chips die bestaan uit een die met Intel-quadcore inclusief geïntegreerde Intel HD 630-gpu en een die met AMD RX Vega-gpu. De twee dies zijn met elkaar verbonden via een embedded multi-die interconnect bridge.

Erg succesvol was de samenwerking niet. In de praktijk verschenen de Kaby Lake-G-chips in slechts enkele laptops. Als reden voor het stoppen meldt Intel nu dat de vraag verschoven is naar 'andere Intel-producten'. Intel werkt er hard aan om zelf krachtigere gpu's voor zijn processors te ontwerpen en heeft daarvoor voormalige AMD-medewerkers in de arm genomen. Zo hebben enkele onlangs aangekondigde Ice Lake-processors geïntegreerde Iris Plus-gpu's met tot aan 64 execution units en moet volgend jaar de Xe-architectuur voor gpu's met mogelijk tot aan 512 execution units voor losse videokaarten gereed zijn.

Toyota gaat zijn eerder onthulde concept voor een autonoom rijdend, elektrische aangedreven shuttlebusje in aangepaste vorm inzetten voor het vervoer van atleten tijdens de Olympische en Paralympische Spelen in Tokio. De actieradius bedraagt ongeveer 150km.

Toyota zegt dat het twintig exemplaren van de zogeheten e-Palette zal inzetten tijden de Olympische en Paralympische Spelen, die volgend jaar in Tokio worden gehouden. Volgens de fabrikant is de shuttlebus speciaal aangepast op basis van feedback van atleten en is het vervoermiddel ook specifiek geschikt voor rolstoelgebruikers. Het busje rijdt volgend jaar tijdens de Spelen een vaste route om atleten en hun assistenten te vervoeren.

Links de koplampen bij normale, continue snelheid. Daarnaast de verandering van de lampen als het busje stopt om iemand voorrang te geven.

De e-Palette is een zelfrijdend voertuig met autonomielevel 4, wat betekent dat het busje in principe de hele rit autonoom kan functioneren. Toch rijdt er bij elke rit nog een chauffeur mee die het voertuig eventueel handmatig kan besturen. Voor het autonoom rijden is het busje uitgerust met sensoren, camera's en lidar. De hele omgeving rondom de e-Palette wordt gescand op obstakels, waarbij de snelheid aan de omstandigheden wordt aangepast. Verder is het voertuig aan de voor- en achterkant voorzien van lampen die volgens Toyota als het ware oogcontact met voetgangers imiteren en hen daarmee informeren over de manoeuvres die het voertuig maakt.

Het voertuig rijdt op accu's, heeft een maximumsnelheid van 20km/u en meet 5,26x2,07x2,76m. De e-Palette biedt plaats aan twintig passagiers, of maximaal vier rolstoel-gebruikers en zeven staande passagiers. De e-Palette wordt definitief onthuld tijdens de komende Tokyo Motor Show.

AMD komt met twee nieuwe Ryzen-cpu's. De Ryzen 9 3900 heeft 12 cores en 24 threads, en de Ryzen 5 3500X heeft 6 cores en 6 threads. De 3900 is wereldwijd beschikbaar via systeemfabrikanten, terwijl de 3500X alleen via Chinese oem's wordt uitgebracht.

Website Tom's Hardware vermeldt dat de Ryzen 9 3900 een kloksnelheid van 3,1GHz met een maximale turbofrequentie van 4,3GHz heeft, terwijl de 3900X een kloksnelheid van 3,8GHz met turboclocks van 4,6GHz bereikt. De nieuwe Ryzen 9 3900 heeft daarnaast een tdp van 65W, terwijl de duurdere 3900X een tdp van 105W heeft. Verder lijken de specificaties identiek, met in totaal 70MB cache en ondersteuning voor pci-e 4.0.

Verwacht wordt dat gebruikers met een Ryzen 9 3900 ongeveer dezelfde prestaties als een 3900X kunnen halen door hun cpu te overklokken. Dit is meestal zo bij Ryzen-cpu's. Zo is op HWBot de gemiddelde Ryzen 5 3600-overklok slechts 100MHz lager dan de gemiddelde 3600X-overklok.

Er gaan al langere tijd geruchten rond dat AMD met een goedkopere 12-core-cpu komt. De geruchten leken bevestigd nadat Tom's Hardware een test met de cpu online zette. De website heeft ook het Cinebench R15-wereldrecord verbroken met een Ryzen 9 3900 die met stikstof werd gekoeld om kloksnelheden van bijna 5,5GHz te bereiken. Nu blijkt dus dat de Ryzen 9 3900 voorlopig alleen voor oem's beschikbaar is. AMD bracht onlangs ook een Ryzen 9 3900 Pro uit. Deze cpu heeft nagenoeg dezelfde specificaties als de 'gewone' Ryzen 9 3900, maar voegt onder andere extra beveiligingsfuncties voor bedrijven toe.

AMD komt ook met de Ryzen 5 3500X. Deze cpu heeft zes cores zonder ondersteuning voor simultaneous multithreading. Voorlopig is de cpu alleen beschikbaar voor oem's in China, maar het is mogelijk dat de 3500X in de toekomst ook beschikbaar wordt gesteld aan westerse fabrikanten. De 3500X heeft een kloksnelheid van 3,6GHz met een boostclock van 4,1GHz. De cpu heeft een tdp van 65W en 35MB cachegeheugen.

De 3500X wordt al langer verwacht. Vorige maand verscheen de chip al in een Chinese webshop. Volgens de webshop had de 3500X 6 cores en 6 threads. Dit blijkt nu dus inderdaad te kloppen.

Enkele websites geven aan dat de 3500X beschikt over 6 cores en 12 threads. Een woordvoerder van AMD laat weten dat hij hierover nog geen expliciete info van AMD Europa heeft ontvangen, maar dat dit niet het geval lijkt te zijn. Vooralsnog gaan we er dus onder voorbehoud vanuit dat de 3500X beschikt over 6 cores en 6 threads.

Volgens AMD is de Ryzen 9 3900 vanaf nu wereldwijd beschikbaar voor systeemfabrikanten. De 3500X is sinds vandaag beschikbaar voor Chinese oem's. Beide cpu's zijn nog niet op de website van AMD te vinden. Aangezien het om oem-modellen gaat, hebben de cpu's geen adviesprijzen.

Rob Wyatt, de architect van de Atari VCS-spelconsole, is gestopt met zijn werk voor Atari. De man claimt dat het bedrijf hem al zes maanden niet heeft betaald. Door het vertrek van Wyatt is de toekomst van de spelconsole, die in maart moet uitkomen, hoogst onzeker.

Rob Wyatt heeft zijn vertrek bij Atari persoonlijk bevestigd tegenover The Register. De systeemarchitect van de Atari VCS, die ook in het team achter de oorspronkelijke Xbox zat, werkt sinds 4 oktober niet meer bij het bedrijf. Volgens Wyatt heeft Atari in het voorbije half jaar geen enkele factuur betaald van zijn ontwerp- en adviesbureau Tin Giant. "We zijn een klein bedrijf en mogen van geluk spreken dat we het al die tijd hebben overleefd", zegt de architect.

De introductie van de Atari VCS werd al meermaals uitgesteld. De fabrikant zei enkele maanden geleden dat de spelcomputer in maart 2020 wordt geleverd, maar door het vertrek van Wyatt is het hoogst onzeker of die deadline wordt gehaald. Volgens The Register beschikt Atari pas sinds vorige maand over een prototype van het moederbord, en zaten Wyatt en zijn team midden in het debuggingproces. Misschien wordt het takenpakket van Wyatt overgedragen aan SurfaceInk, een ander bedrijf dat voor Atari aan de console werkt.

Het is niet duidelijk waarom Atari de facturen van Tin Giant niet heeft betaald. The Register heeft het bedrijf om commentaar gevraagd, maar kreeg alleen een mail terug waarin Atari The Register meedeelt dat de website 'duidelijk de beschikking heeft over details van het Atari VCS-project die in strijd met de bestaande vertrouwelijkheidsovereenkomsten zijn uitgelekt'. The Register stuurde ook een mail naar SurfaceInk met de vraag of dat ook te kampen heeft met onbetaalde facturen, maar het bedrijf heeft daar nog niet op gereageerd.

De e-mailadressen en telefoonnummers van Twitter-gebruikers, die bedoeld zijn voor het gebruik van bijvoorbeeld tweefactorauthenticatie, zijn wellicht ingezet om gebruikers op het platform gerichte advertenties voor te schotelen.

Twitter stelt dat het kort geleden heeft ontdekt dat de e-mailadressen en telefoonnummers 'onopzettelijk' gebruikt zijn voor de systemen voor Aangepaste doelgroepen en Partner Audiences. Adverteerders kunnen hiermee gericht advertenties aan gebruikers voorschotelen gebaseerd op de marketinglijsten, waarop bijvoorbeeld de e-mailadressen en telefoonnummers zijn verzameld. Ook kunnen adverteerders hun advertenties gericht aanbieden aan groepen die door derden zijn aangedragen.

Volgens Twitter ging het mis toen een adverteerder zijn marketinglijst uploadde. Twitter zegt dat het toen wellicht mensen op zijn platform heeft gekoppeld aan die lijst, gebaseerd op het e-mailadres of telefoonnummer die de gebruikers inzetten voor beveiligingsdoeleinden. Het berichtenplatform zegt dat dit een fout was en biedt zijn excuses aan.

Hoeveel mensen direct geraakt zijn door deze fout kan Twitter niet zeggen, maar volgens het bedrijf is er nooit persoonlijke data met externe partners gedeeld of welke derde partners dan ook. Twitter zegt dat er stappen zijn ondernomen waardoor een dergelijk voorval niet meer zou moeten voorkomen. Sinds 17 september worden e-mailadressen en telefoonnummers die voor beveiligingsdoeleinden verzameld zijn niet meer gebruikt voor adverteren, aldus Twitter.

Facebook kreeg een jaar geleden flink wat kritiek nadat het op soortgelijke wijze telefoonnummers voor beveiliging bleek te gebruiken voor het richten van advertenties. Dat gebeurde ook als de gebruikers de gegevens niet zelf aan Facebook hadden verstrekt. Dat gebeurt als een gebruiker zijn contacten deelt met het telefoonnummer van een andere persoon met een Facebook-account; Facebook koppelt dat nummer dan alsnog aan die account, ook al heeft de eigenaar van dat account zelf niets gedeeld.

Gericht adverteren met telefoonnummers verloopt in principe via een eigen lijst met telefoonnummers die bedrijven hebben. Ze krijgen de telefoonnummers van Facebook- of Twitter-gebruikers niet te zien, maar ze kunnen zelf hun lijst aanleveren en als er overeenkomsten zijn, krijgen die mensen een advertentie voorgeschoteld.

Essential, het smartphonebedrijf dat mede is opgericht door Android-pionier Andy Rubin, heeft een aantal foto's gepubliceerd van een nog niet eerder aangekondigde smartphone met een lang en dun ontwerp. Het gaat om een nieuw toestel waar Essential aan werkt.

Andy Rubin heeft afbeeldingen van de telefoon op zijn Twitter-pagina geplaatst, inclusief een korte toelichting dat het bij de telefoon gaat om een 'nieuwe gebruikersinterface voor een radicaal andere formfactor'. Essential heeft bevestigd dat het werkt aan dit nieuwe toestel, dat volgens de fabrikant ons perspectief op de mobiele telefoon zal laten verschuiven. Het bedrijf heeft de telefoon de naam Project GEM gegeven en het toestel bevindt zich momenteel in een vroege testfase.

Op basis van de foto's valt te concluderen dat de telefoon wat de vorm en grootte betreft wat wegheeft van een niet al te grote tv-afstandsbediening. Verder lijkt de telefoon op de achterkant een vingerafdrukscanner te hebben en een enkele camera met een vrij grote uitstulping. Aan de voorkant valt het langgerekte, dunne scherm op.

Wellicht is dit de telefoon waar Rubin het vorig jaar over had. Tegen Bloomberg zei hij dat hij het verslavende effect van smartphones kon oplossen door met een telefoon te komen die als het ware een virtuele versie van de gebruiker is en zelfstandig zaken kan afhandelen. Daarbij zou het gaan het om een toestel met een relatief klein scherm en software die reageert op stemcommando's. Of de getoonde Project GEM-telefoon het apparaat is dat bij deze visie hoort, is nog onduidelijk; Essential zegt dat het in de nabije toekomst meer over het toestel bekend zal maken.

De Duitse autofabrikant BMW is van plan een geheel elektrisch aangedreven versie van de bestaande 1 Serie uit te brengen. Dit elektrische model zou ergens in 2021 beschikbaar kunnen komen.

Robert Irlinger, het hoofd van BMW's iDivision-afdeling, heeft tegen de Britse autowebsite Auto Express gezegd dat een elektrische versie van 1 Serie wordt gepland. Volgens de website kan dit model er al in 2021 zijn, al is niet duidelijk of die planning ook echt gehaald gaat worden. De elektrische versie zal er grotendeels hetzelfde uitzien als de huidige, met verbrandingsmotoren uitgeruste 1 Serie-hatchback. Nadere details over deze elektrische 1 Serie ontbreken nog.

Volgens Irlinger maken BMW's flexibele vehicle archictectures het mogelijk om meer betaalbare en kleinere elektrische voertuigen te ontwikkelen, waardoor de komst van een elektrische 1 Serie nu mogelijk is. Volgens hem zal er elektrificatie plaatsvinden voor het hele portfolio van BMW en kunnen klanten alles krijgen wat ze willen, zoals een plug-in hybride X3 of een volledig elektrische 4 Serie. Irlinger noemt dit een 'grote stap in de strategie' van BMW.

BMW ontvouwde eerder dit jaar plannen om in 2023 een assortiment van 25 elektrische en hybride auto's te hebben. Deze planning is volgens het bedrijf mogelijk door het gebruik van modulaire platforms, waardoor verschillende elektrische en hybride modellen vrij eenvoudig te maken zijn.

De Duitse fabrikant bracht in 2013 de geheel elektrische en volledig nieuwe i3 uit, maar daarna heeft BMW zich met name op plug-in hybride's gericht, waaronder de i8-sportauto. Volgend jaar brengt BMW een elektrische Mini Cooper met een bereik van 232km uit en dan moet ook een volledig elektrische iX3-suv verschijnen. Vervolgens komen in 2021 de elektrische i4-sedan en een elektrische crossover: de iNext.