Proximus moet zijn glasvezelnetwerk openstellen voor concurrenten

Proximus, Telenet, Brutélé en Nethys moeten hun netwerken open blijven stellen voor concurrerende aanbieders, omdat ze nog steeds aanmerkelijke marktmacht hebben volgens de Belgische Conferentie van telecommunicatie- en mediaregulatoren.

Het besluit betekent dat Proximus zijn glasvezelnetwerk, dat het bedrijf aanlegt, ook moet openen voor zijn concurrenten. Proximus investeert miljarden in de aanleg van glasvezel in de dichtbevolkte delen van België. Het bedrijf heeft al een wholesaleovereenkomst met edpnet voor het leveren van diensten over het glasvezelnetwerk, maar ceo Dominique ­Leroy uitte eerder stevige kritiek op voorstellen tot reguleren. Zo dreigde zij verdere investeringen stop te zetten als de terugverdienperiode in gevaar kwam.

De Belgische Conferentie van telecommunicatie- en mediaregulatoren, of CRC, bestaat uit het BIPT, de CSA, de Medienrat en de VRM. Het overlegorgaan komt volgens HLN tot de conclusie dat Proximus, net als Telenet, Brutélé en Nethys, nog steeds een aanmerkelijke marktmacht heeft op de wholesalemarkten, waardoor er te weinig concurrentie is, met negatieve gevolgen voor consumenten. "Voor de consumenten die ‘bundels’ kopen, stijgt de prijs regelmatig, ook al is deze vaak veel hoger dan in de buurlanden", constateert het CRC.

Uit het besluit volgt daarnaast dat aanbieders klanten de keuze moeten geven uit een internet-only-dienst en dat de wholesaleprijzen vanaf augustus 2018 tot twintig procent moeten dalen. Volgens vicepremier en minister van Telecom Alexander De Croo van Open Vld zijn de antwoorden hoognodig, omdat consumenten in België te veel betalen aan telecom en de prijzen er stijgen terwijl ze in buurlanden dalen. "Dit moet de concurrentie op de breedband- en tv-markt een nieuwe push geven."

Proximus glasvezel

Door Olaf van Miltenburg

Nieuwscoördinator

02-07-2018 • 08:48

138

Submitter: wpoely86

Reacties (138)

138
129
78
11
1
38
Wijzig sortering
Wat raar zeg, hoezo moet een bedrijf hun netwerk gaan delen met de concurrentie? Die kunnen toch gewoon hun eigen netwerk aanleggen of in overleg met de eigenaren een bedrag betalen voor het gebruik van zo'n netwerk? Hier gaat de Belgische staat toch echt te ver, dat ze concurrentie willen promoveren is hartstikke goed, maar dat doe je niet door de grootste bedrijven allerlei financieel onlogische regels op te leggen, dat doe je door wetgeving en regulatie voor de desbetreffende sector te stroomlijnen of anderzijds te verbeteren zodat het makkelijker is om zelf een netwerk aan te leggen etc.
Wat raar zeg, hoezo moet een bedrijf hun netwerk gaan delen met de concurrentie?
Het is wel een vaker genomen maatregel met name met infrastructuur.

Een analyse zal zijn dat meerdere netwerken a) erg duur is b) veel verspilde investering.

Stel je voor dat vliegmaatschappijen allemaal hun eigen vliegvelden zouden aanleggen. Of dat elke treinmaatschappij op zijn eigen spoor zou gaan rijden.

In de beginfase van infra-aanleg zie je dat meerdere bedrijven bezig zijn om hun eigen voorzieningen aan te leggen, met name in eigen regio's, maar dat hoe beter 1 bedrijf in een regio zit, hoe minder rendabel het voor een concurrend netwerk wordt. Immers, je hebt dezelfde kosten voor het netwerk, maar je krijgt veel minder klanten dan in een onontgonnen gebied. Op een gegeven moment heb je een equilibrium, dat op zijn hoogst veranderd door consolidatie (overnames).

Dat kan leiden tot een stagnerende markt.

Door in feite het businessmodel te helpen veranderen van een netwerk-operator, van retail naar wholesale, kan er weer nieuwe concurrentie ontstaan.

Op dit moment is nationalisering niet meer zo populair, maar in principe is in Nederland het KPN vaste netwerk en (hopelijk binnenkort Ziggo ook) een gedoogd 'monopolie'. Bovenop dat netwerk worden door heel veel providers concurrerende diensten geleverd. Op de DSL-markt kan ik kiezen voor een spotgoedkope no-nonsense provider, tot en met een knuffelprovider die terwijl hij mijn wifi voor me configureert ook nog een kop thee zet.

Het Australische model is ook interessant (maar niet oncontroversieel), waar er een staatsgeleide wholesale provider (NBN) is opgezet, die daadwerkelijk regionale netwerken heeft overgenomen en genationaliseerd: Dit iniatief begon met heel veel goede bedoelingen, ging naar de rand van de afgrond door zijn eigen ambities en is intussen redelijk gestabiliseerd.

[Reactie gewijzigd door Keypunchie op 26 juli 2024 21:36]

Ze gaan niet per se te ver. Je mag niet zomaar een eigen netwerk aanleggen, die vergunningen krijg je niet rond. Proximus krijgt dat wel voor elkaar door hun enorme positie, maar daar kan niemand ooit tegenop.

En ze hoeven het niet gratis open te stellen he.
Ze gaan niet per se te ver. Je mag niet zomaar een eigen netwerk aanleggen, die vergunningen krijg je niet rond. Proximus krijgt dat wel voor elkaar door hun enorme positie, maar daar kan niemand ooit tegenop.
Waarom maken ze het dan niet gewoon makkelijker om zo'n vergunning te krijgen? Dat is eerlijker (echter je hoeft geen eigendoms-recht te schenden) en het geldt ook wanneer Proximus niet meer een marktleider is maar bijvoorbeeld bedrijf X, zo als het nu geregeld is moet er dan over een aantal jaar weer een bedrijf gedwongen worden om hun netwerk te delen terwijl dat met mijn voorstel de hele zooi gewoon voor dit soort zaken geregeld is (er van uitgaand dat het zo verwoord wordt dat het niet alleen voor glasvezel netwerk vergunningen geldt maar ook voor netwerken die gebruik maken van toekomstige technologieën).
En ze hoeven het niet gratis open te stellen he.
Dan kunnen ze dus gewoon effectief de blokkade omzeilen door een dusdanig hoog bedrag te vragen voor het gebruik van hun netwerk dat of de klant van bedrijf x dat het netwerk gebruikt zich scheel betaalt om de kosten te dekken of bedrijf x kan het gewoon niet betalen om het netwerk te huren.
Het kopernetwerk én het kabelnetwerk werden indertijd vooral geplaatst met staatsgeld, maar nu, door privatisering, zijn die netwerken mee opgegaan in de respectievelijke firma’s waar de staat nauwelijks tot niets meer te zeggen heeft terwijl die netwerken toch met publiek gebouwd zijn (uitgez. Glasvezel).
Hoewel de beslissing ook glasvezel viseert doet men dit dus doordat die firma’s reeds miljoenen scheppen dankzij netwerken waar ze zelf weinig voor gedaan hebben maar waarvoor ze andere firma’s wel Gebruikskosten aanrekenen
En in al die jaren na de privatisering is er door die privé-bedrijven ook geen cent meer in die netwerken gestoken zekers?

Ik heb vroeger nog gewerkt voor Belgacom als storingslasser op het kopernetwerk in regio Herentals. Dat was in een tijd dat het ADSL redelijk ingeburgerd geraakte, en dat mensen meer en meer snelheid en stabiliteit begonnen te eisen.

Het netwerk (in landelijke gebieden) was indertijd opgebouwd met een lokale centrale in de gemeente (en in tot in de jaren 80 tot midden de jaren 90 meerdere gemeentes). Een regionale centrale had dan verbindingen met meerdere lokale centrales(en natuurlijk een eigen lokale centrale), en had eveneens een verbinding met een nationale centrale. Een telefoonnummer kan je uit elkaar halen als 0032 014 / 55 1234, waarbij 0032 internationale prefix, 014 regio prefix, 55 centrale prefix, 1234 telefoonnummer.

Vanaf 1 januari 2000 werd het in België maar verplicht om het regio(zone-)getal te draaien. Vroeger kon je dus gewoon 55.12.34 draaien. Belde je zelf met een 55-nummer, bleef je telefoongesprek gewoon in de lokale centrale. Begon je nummer met andere beginnummers, maar nog altijd dezelfde regioprefix, ging je telefoongesprek rond via de regiocentrale. En zo bouwde dat netwerk zich dus op.

Midden de jaren 80 waren de centrales op landelijk gebied echter volzet (geen telefoonnummers meer) wegens dat meer en meer mensen vaste telefoon gingen aanvragen (wij thuis hadden vaste telefoon vanaf 1986, als wij daarvoor moesten telefoneren, gingen wij naar mijn grootmoeder een paar huizen verder). Meestal was er echter nog plek op de regiocentrales, en met kunstgrepen werden mensen dan daarop aangesloten.
Pas in 1992 werd de overheidsadministratie RTT omgevormd tot een autonoom overheidsbedrijf Belgacom, en krijgt Belgacom dus het ganse netwerk en personeel (gratis) in handen. In 1994 wordt Belgacom nogmaals omgevormd, nu naar een NV van publiek recht, maar nog steeds met alle aandelen bij de overheid.
Het is dan ook midden de jaren 90 dat er nieuwe investeringen volgen, en dat lokale centrales worden ontdubbeld. De digitalisering van telefonie(-centrales) zorgt er voor dat er in redelijk kleine gebouwen grote centrales (qua nummeraantal en switching) kunnen worden gebouwd. Er wordt op dat moment nog niet gekeken naar afstand tussen gebruiker en centrale, maar naar beschikbaarheid van telefoonnummers. (Sommige mensen werden privé aangesloten op kopervezel van 1,2mm diameter (normaal 0,5-0,6mm), puur om over langere afstand stabiele gesprekken te kunnen voeren.)
Doch voor ADSL is afstand tot centrale dan wel belangrijk gebleken. Dus werd begin tot midden jaren 2000 over lokale centrales bijgebouwd, nu niet voor telefoonnummers, maar puur voor de afstand (over koper) te verkorten. Het doel was om iedereen tot binnen een afstand van 4km te brengen. Later bleek dit niet genoeg (VDSL max 2km koper) en werd er glasvezel tot in de wijkkasten gebracht.

De investeringen vanaf midden jaren 90 moeten dus komen uit de winst die wordt gehaald, waar daarvoor het geld gewoon rechtstreeks terug naar de staatskas vloeide. Dividenden werden enkel aan de overheid uitgekeerd als enige aandeelhouder.
In 1996 heeft de overheid dan 50%-1 aandelen verkocht voor net geen 75 miljard Belgische Frank. Dus om te zeggen dat de privé "zomaar gratis" het netwerk hebben verkregen.
Ook stonden die vroegere staatsbedrijven in voor het pensioen van de werknemers die ze overnamen van de staat. Echter heeft onze Belgische staat in zijn geldhonger besloten om die spaarpotjes toe te eigenen en ging de staat instaan voor de pensioenen van die werknemers. Het spaarpotje van Belgacom bedroeg bij overname (in 2003) 5 miljard euro.

OT : Het is steeds altijd Belgacom/Proximus geweest dat zijn (koper-)netwerk moest openstellen voor andere spelers. Telenet heeft maar zijn coaxnetwerk moeten openstellen na een rechterlijke uitspraak in 2014. En ik weet niet of Proximus daar ondertussen al toegang tot heeft, want daar was dan ook weer discussie over.
Is het niet nog altijd zo dat de Belgische staat voor 51% aandeelhouder is van Proximus? Is het dan ook niet wat hypocriet om te zeggen dat de prijzen steeds maar stijgen, meer en sneller dan in de buurlanden. Als meerderheidshoofdaandeelhouder moet je toch wel enige invloed hierop kunnen uitoefenen?
Op een raad van bestuur van 14, zijn er 2 die (openlijk) politieke banden hebben.
In het directiecomité van 8 is er 1 die banden heeft met belangengroepen.
Ik moet zeggen dat die raad van bestuur toch vooral uit de industrie komt. Hoeveel politieke (tegen)druk er effectief wordt uitgeoefend...?

Het is trouwens 50% + 1 aandeel.

Langs de andere kant, je kan politiek beslissingen nemen die ook verder reiken dan de vroegere overheidsbedrijven.
Hoe dan ook heeft de overheid een meerderheidsbelang en blijft het hypocriet om verwonderd te zijn dat het in België allemaal trager, duurder en slechter (in aanbod) is dan de buurlanden. Proximus doet wel lekker mee aan die te dure prijzen.

Maar goed, wie ben ik.
Een kleine opmerking over die pensioenpot,
De privésector wou natuurlijk niet verantwoordelijk zijn voor die hoge pensioenen van staatsambtenaren.
Het was eerder verplciht en mooi meegenomen dan geldhonger.
Dat geld zal trouwens op zijn rond 2021, en dan mag de belastingsbetaler er voor opdraaien, en dan zullen er weer velen verwonderd zijn waarom de begroting niet positief te krijgen is.
https://www.hln.be/de-kra...-belgacom-is-op~a1934fad/
Dat kan, maar dan moet je de schuld bij de staat neerleggen dat die de netwerken toen zo makkelijk weg hebben gedaan. Je neemt het iemand toch ook niet kwalijk als ze iets in de uitverkoop hebben gehaald omdat jij er na die verkoop gewoon de volle prijs voor moet betalen?
Lijkt jou het fijn als bijna elke week de straat weer open moet om nieuwe kabels te leggen voor een andere aanbieder?
Ik weet het niet van Belgie, maar hier in NL zijn de meeste netwerken door de gemeenten aangelegd en dus met overheidsgeld bekostigd. Daarna werd de boel geprivatiseerd en gingen bedrijven de boel runnen. Die profiteren van een netwerk dat grotendeels met belastinggeld is aangelegd en waarbij alle ellende met betrekking tot vergunningen enzo goedkoop is geregeld omdat de hele stad aangesloten werd, als er uberhaupt al vergunningen moesten worden afgegeven. De grote jongens hebben eigenlijk nooit door die hoepels moeten springen en alles in hun schoot geworpen gekregen, dan kan je niet verwachten dat een nieuwe aanbieder even een landelijk dekkend netwerk aanlegt dat miljarden euro's gaat kosten.
Dat kan gewoon niet.
Lijkt jou het fijn als bijna elke week de straat weer open moet om nieuwe kabels te leggen voor een andere aanbieder?
Nee, en zo veel aanbieders zijn er ook niet, en ook al was het wel zo, een gemeente kan altijd zeggen en of verzoeken dat providers het aanleggen van hun netwerken in hun gemeente(s) op elkaar afstellen om zo min mogelijk overlast te veroorzaken. Dit is dus niet een probleem wat bepalend zou moeten zijn.
Ik weet het niet van Belgie, maar hier in NL zijn de meeste netwerken door de gemeenten aangelegd en dus met overheidsgeld bekostigd. Daarna werd de boel geprivatiseerd en gingen bedrijven de boel runnen. Die profiteren van een netwerk dat grotendeels met belastinggeld is aangelegd en waarbij alle ellende met betrekking tot vergunningen enzo goedkoop is geregeld omdat de hele stad aangesloten werd, als er uberhaupt al vergunningen moesten worden afgegeven.
Heel vervelend, maar dan hadden we dat toen beter moeten regelen. Je kan een bedrijf het niet kwalijk nemen dat ze goedkoop en gemmakelijk een groot netwerk hebben bemachtigt op legale wijze.
De grote jongens hebben eigenlijk nooit door die hoepels moeten springen en alles in hun schoot geworpen gekregen, dan kan je niet verwachten dat een nieuwe aanbieder even een landelijk dekkend netwerk aanlegt dat miljarden euro's gaat kosten.
Dat zou kunnen, maar moeten we ze daarom dan nu maar allerlei dingen gaan verplichten omdat de drempel voor het starten van een netwerk verandert is? We dwingen gepensioneerde ouderen toch ook niet om grote hoeveelheden van hun tijd toe te wijden aan het scholen van tieners omdat die ouderen vroeger goedkoper konden studeren? nee, natuurlijk niet.
Beter maken we het gewoon makkelijker om een vergunning te verkrijgen door de regels redelijk te maken (als ze dat al niet zijn, ik zou het niet weten).
Heel vervelend, maar dan hadden we dat toen beter moeten regelen. Je kan een bedrijf het niet kwalijk nemen dat ze goedkoop en gemmakelijk een groot netwerk hebben bemachtigt op legale wijze.
Anderzijds kan je het de overheid ook niet kwalijk nemen dat ze niet kunnen weten hoe de markt precies zal evolueren over 20+ jaar. Of welke rol een product (internet in dit geval) zal innemen in het dagelijkse leven van mensen, inclusief communicatie tussen overheid en bevolking (allerlei eid toepassingen).

Wat 20 jaar geleden een logische en perfect legale beslissing leek, kan vandaag in een heel ander daglicht staan. We hebben het tenslotte ook niet meer over een luxeproduct maar over infrastructuur die een dienst levert dewelke meer en meer een basisbehoefte aan het worden is.
Als dit allemaal afgestemd moet worden op elkaar, per wijk, dan duurt het 50 jaar voordat je een beetje netwerk hebt opgebouwd. Dan maakt het zelfs niet uit hoeveel miljarden je er tegenaan gooit.
Het is echt een nachtmerrie om in België een vergunning te krijgen om ook maar iets van significante lengte in de grond te mogen stoppen.

Wij hebben een dedicated fiber van onze hoofdzetel naar ons datacenter volledig zelf geplaatst ( +- 30 kilometer) , dit project heeft ons meer dan 3 jaar gekost waarvan 2 jaar puur omwille van vergunningen die er maar niet door kwamen.

Als je dit over het ganse land moet herhalen.. tegen 2100 ben je misschien rond.
Dan zou het versoepelen van de vereisten voor zo'n vergunning toch een hele goeie oplossing zijn voor zowel de ISPs als andere bedrijven die hier interesse bij hebben?
Ach het eigenlijke netwerk is in België al best ok ( dat van Telenet toch) , de veelbesproken fiber ligt er al op veel plaatsen. Maar het probleem is de last hop richting de huiskamer, daar is het nog altijd coax.

Ik begrijp dan ook niet goed waarom er geen deal gemaakt wordt om de upgrades van die delen ( hetgeen ook participatie van de burger vereist) te subsidiëren vanuit de overheid. Telenet kan dan geen development kosten meer inroepen als reden voor het monopolie en er is ruimte voor andere spelers, ze betalen dan enkel een soort huur aan de overheid.

Maar het obstakel lijkt me toch vooral de modale burger overtuigen dat ze X euro moeten neerleggen om in hun huis te laten boren/breken om een fibertje te leggen.
Dan vragen gewoon net genoeg voor het gebruik dat de concurrent altijd duurder is en dus minimaal risico vormt?
Wat schiet je er dan mee op?
De tarieven zijn gebaseerd op wat het onderhoud etc. Hun ongeveer kost, met wat opslag. Ze kunnen niet helemaal zelf bepalen wat de tarieven zijn. Is hier ook zo met koper van KPN
Wanneer de vrije markt een situatie creëert waarbij de consument de dupe is dient de overheid in te grijpen.
Hier is niets raars aan, het heet gewoon marktregulatie, en dat doe je met de middelen die voor handen zijn. Als jij als bedrijf samen met een paar concurrenten een situatie schept die nadelig is voor alles en iedereen behalve de deelnemers, dan zijn dit soort ingrepen te rechtvaardigen.

Maakt niet uit hoeveel je hebt geinvesteerd om een bepaalde situatie te scheppen, het rechtvaardigt op geen enkele manier niet ingrijpen.
In jouw logica is alles dat niet gereguleerd is op lange termijn toegelaten, als je er maar genoeg geld tegen smijt. Dan duurt het niet lang voor echt alle macht in handen ligt van de rijken en de grote bedrijven. Ze hebben nu al vrij spel genoeg.
Wanneer de vrije markt een situatie creëert waarbij de consument de dupe is dient de overheid in te grijpen.
Alleen is dat niet wat hier is gebeurt, de vrijemarkt werking heeft hier niet kunnen plaatsvinden omdat de twee grootsten op andere wijze zijn begonnen dan huidige startups, zo is het mij meerdere keren uitgelegdt dat deze twee min of meer het Belgische netwerk hebben 'geërfd', daar komt nog bij dat de regulaties nu dus zo strak zijn dat het haast niet te doen is om zelf een netwerk aan te leggen.
Er is dus door overheids bemoeienis ook geen kans voor competitie om van de grond te komen, meer overheids bemoeienis gaat hier weinig in veranderen.
Maakt niet uit hoeveel je hebt geinvesteerd om een bepaalde situatie te scheppen, het rechtvaardigt op geen enkele manier niet ingrijpen.
In jouw logica is alles dat niet gereguleerd is op lange termijn toegelaten, als je er maar genoeg geld tegen smijt. Dan duurt het niet lang voor echt alle macht in handen ligt van de rijken en de grote bedrijven. Ze hebben nu al vrij spel genoeg.
Er zijn inderdaad bedrijven die erg veel macht hebben, maar die vallen vaak in een van twee categorieën.
1) Ze hebben door een beter / goedkoper / gebruiksvriendelijker product of betere service aan te bieden de positie van marktleider weten te bereiken. Hier is niks mis mee, gewoon hard werk en moeite, ze kunnen die positie net ze makkelijk weer verliezen als hun producten worden ingehaald door een concurrent.
2) Ze worden omhoog gehouden door overheids bemoeienis die het moeilijk of onmogelijk maakt voor de competitie of ze gebruiken niet of slecht doordachte wetgeving om de competitie de grond in aan te klagen wanneer zij een betere dienst / product hebben bedacht.
Je spreekt jezelf tegen he.
Proximus erfde inderdaad het Belgische netwerk, telenet legde zelf kabel in Vlaanderen met subsidies.

hieruit volgt:
1) Nope, want beiden zijn opgekomen met hulp van de staat zoals je zegt.
2) Nope, want de staat wil dat ze hun netwerken openstellen

Wat de overheid hier probeert te doen is de publieke investeringen die hier gemaakt zijn open te stellen voor andere bedrijven, en de bevolking van deze staatsuitgaven laten profiteren. Nu profiteren vooral aandeelhouders en de top van de bedrijven van deze investeringen waar de gewone bevolking veel meer mag dokken voor zijn internetverbinding dan in de ons omringende landen. Mochten beiden bedrijven hun netwerk helemaal zelf hebben bekostigd kon ik je volgen, dit is echter niet het geval.

En wat stel jij dan voor als alternatief?
Zelfregulatie van de markt is trouwens een mythe als je daarmee zou afkomen. Adam smith's 'invisible hand' was bedoeld als een tegenargument: "Alsof de markt zou geleidt worden door een onzichtbare hand' en niet 'de markt wordt geleidt door een onzichtbare hand'. Dit laatste is echter de betekenis die de neoliberale traditie er heeft aan gegeven, dezelfde traditie die met zelfregulering in het bankwezen tot de crisis van 2008 heeft gezorgd...
Staatsinmening is op zich geen positief of negatief iets, wel hoe het wordt toegepast. Vaak om populistische/ideologische redenen, zelden gebaseerd op harde feiten en onderzoek.
> of in overleg met de eigenaren een bedrag betalen voor het gebruik van zo'n netwerk?

Dat is toch net het openstellen waarover hier sprake is.
Het is vergelijkbaar, echter is het verschil dat het nu afgedwongen wordt door de staat. Je kan het vergelijken met dat de staat jou zou verplichten om je collegas mee te laten reizen in je auto ipv dat jou collegas zelf op een beleefde manier met jou overleggen of het wellicht voor jullie allemaal interessant zou zijn om vrijblijvend te carpoolen.
Hier gaat de Belgische staat toch echt te ver, dat ze concurrentie willen promoveren is hartstikke goed, maar dat doe je niet door de grootste bedrijven allerlei financieel onlogische regels op te leggen, dat doe je door wetgeving en regulatie voor de desbetreffende sector te stroomlijnen of anderzijds te verbeteren zodat het makkelijker is om zelf een netwerk aan te leggen etc.
In dit geval valt dat wellicht nog mee, want de Belgische staat is zelf grootaandeelhouder van Proximus met ruim 53% van de aandelen (bron: https://www.euronext.com/...-XBRU/company-information).
Dan is het wat betreft Proximus inderdaad gewoon acceptabel dat de Belgische staat dit afdwingt, het bedrijf is immers eigenlijk gewoon van de Belgische staat. Bij andere bedrijven hebben ze hier alleen niks over te zeggen. (Of dat zou zo moeten zijn in ieder geval)
Ik heb de indruk dat je denkt dat dit gratis moet wat helemaal niet het geval is... hiervoor is een billijke vergoeding voorzien (kostprijs plus een zekere winstmarge) zodat Proximus eigenlijk slapend rijk wordt.

Natuurlijk verdienen ze nog meer als het hun eigen klanten zouden zijn... maar dat is net het probleem, wegens gebrek aan concurrentie (er is enkel een duopolie met Telenet) melken ze de bestaande klanten volledig uit in Belgie.

Orange heeft trouwens onlangs toegang gekregen tot het kabelnetwerk van Telenet maar aan "retail min" prijzen welke zorgen dat het voor een reseller niet meer rendabel is. De nieuwe regeling om toegang te geven tot "kost plus" prijzen is eindelijk een mijlpaal die concurrent zal stimuleren.
Anoniem: 721593 @Overlord23052 juli 2018 14:06
Noch Telenet, noch Proximus hebben hun eigen netwerk gelegd. Deze werden voorzien door de staat. Proximus heeft netwerk gekregen bij privatisering en Telenet heeft kabel kunnen kopen voor een appel en een halve ei. Deze waren op het moment de enige spelers en hebben hun mono-/duopolie posities enkel versterkt. Er was geen alternatief waardoor ze zo veel konden vragen als ze willen.

De kleinere concurrenten op gebied van kabel werden allemaal opgekocht door Telenet. Op adsl zijn er nog mogelijkheden maar deze zijn zeer beperkt.

Proximus zet zijn adsl netwerk wel open voor anderen, zijn glasvezel niet. Telenet weigerde lange tijd de kabel open te stellen voor anderen, tot dit onlangs verplicht werd. Ik en duizended anderen zijn ondertussen overgestapt naar Orange omdat, je voor het product dat effectief gebruikt wordt, een kleine 30% goedkoper af bent bij Orange. Op een factuur van €100+ is dat toch €30. Zonder de verplichte openstelling was dit nooit gebeurd en bleven duizenden mensen te veel betalen voor hun verbinding.

Het probleem hier zit em in het feit dat beide bedrijven hun netwerk zo goed als cadeau gekregen hebben. Er is geen onafhankelijke partij dat enkel de kabel infrastructuur uitbaadt. Was dit wel het geval dan hadden we nu veel meer concurrentie gehad met prijzen vergelijkbaar met Nederland. Spijtig genoeg zitten we nu met de huidige situatie.
Eigenlijk zou elke provider netbeheerder dat moeten doen lijkt mij. Beter voor de concurrentie en dat geeft nieuwere kleinere bedrijven ook een kans om wat op te zetten.
Dat gaat resulteren dat niemand meer wilt investeren in glasvezel zonder dat de overheid bij springt met subsidies. KPN is er eigenlijk mee gekapt omdat ze het moeten openstellen en ze geen subsidies meer ontvingen. Momenteel is bv Glasvezel buitenaf bezig maar deze wordt dusdanig hard gesubsidieerd, dat ze nog geen 1000 euro aan kosten hebben per aansluiting (wat makkelijk kan oplopen tot 10.000 euro of meer).

Het verbeterd de concurentie absoluut niet.
Heb je een bron van die subsidies? Dit is nieuwe informatie voor mij en wil daar wel wat meer over lezen :)
Google.

Aansluitingen boven de 1000 euro worden gesubsidieerd.
De provincie Overijssel heeft 56 miljoen beschikbaar gesteld voor glasvezeluitbreiding.

Glasvezel Buitenaf ontvangt subsidies op provincie en gemeente niveau. Vrijwel de gehele glasvezel uitrol van o.a. Glasvezel Buitenaf, wordt door onze overheid gesubsidieerd.

Van KPN verwachten we dat ze het zonder subsidies doen.

Ik wijs graag terug op:
Het verbeterd de concurentie absoluut niet.
Ahum, totale pot van €300.000.... Weet je hoeveel mensen er in het buitengebied van Berkelland wonen? Plus dat het subsidie voor de bewoners is. Tevens is dit een bericht uit 2016 en ik meen mij te herinneren dat de uiteindelijke insteek anders (zonder subsidie) is geworden. €1600 eenmalig of een vast bedrag per maand. En dat is voor de gemeentes Berkelland, Oost Gelre, Winterswijk en Aalten...
En KPN had ook het netwerk aan kunnen leggen met die subsidie, alleen KPN wilde dat niet en daardoor is CIF/Caiway het geworden...
En wow... een subsidie van 56 miljoen voor 500.000 huishoudens, dat is €1000 per huishouden van overheid om de regio leefbaarder te maken. En ook hier: KPN had het kunnen doen maar had er geen belangstelling voor...
Waarschijnlijk omdat ze hun ADSL lijntjes dan moeten afschrijven... (Wat ze nu alsnog kunnen zonder er iets voor terug te hebben)...
Over kortzichtig gesproken...
Overigens is die 56 miljoen niet gebruikt (Wat ook in dat artikel staat)...

[Reactie gewijzigd door servies op 26 juli 2024 21:36]

Ja ik heb even snel gegoogeld, voel je vrij zelf op F6 te rammen en Google.com in te tikken.
Ik woon in de gemeente Oost Gelre en ik hoef niet op te zoeken hoeveel mensen er in het buitengebied van Berkelland wonen... Daar heb ik een aardig goed beeld van en ook van wat voor afstanden er zijn...
Kortgezegd komt het er op neer dat die subsidie eigenlijk alleen maar voor de schijn is...
Ik kan wel even verder Googelen.

http://www.rtvoost.nl/nie...el-in-buitengebied-kampen

3500 euro per aansluiting (+/- de gemiddelde kosten per aansluiting)

Ziggo die 2miljoen euro ontvangen heeft om glasvezel in Assen aan te leggen
https://www.rtvdrenthe.nl...gebruikt-glasvezelnetwerk
Niemand die het gebruikt, niemand die Ziggo verplicht heeft het netwerk open te stellen.

Of de leuke:
https://www.ed.nl/overig/...lasvezelnetwerk~a757f75e/
Geldrop- Mierlo wordt de eerste gemeente waar zonder subsidie een glasvezelnetwerk van de grond komt.
voordat kpn reggiefiber overname was reggiefiber overal bezig met de aanleg van glasvezel. en reggiefiber is niet zelf een ISP. ze gaven andere ISP's toegang. Het kon dus blijkbaar prima!

na de overname is dat volledig ingestort. kpn maakt zich er liever goedkoop vanaf en wil hun oude koper kabels blijven gebruiken.

KPN had als ISP NOOIT reggiefiber over mogen nemen. netwerk en ISP zouden gescheiden moeten blijven, dat is veruit het beste.
Vanaf het begin was het al de bedoeling dat KPN uiteindelijk reggefiber zou overnemen. Waar men niet op gerekend had was dat KPN ook glas moest openstellen van de ACM. Het argument was altijd dat KPN zogenaamd het kopernetwerk cadeau heeft gekregen (wat ook bs is.), en het open moest. Voor glas was dat niet zo, dat financieerde KPN zelf en Wessels was de uitvoerende partij; gebundeld in Reggefiber.

Toen kwam de ACM opeens door de bocht vliegen en zei “lol, nope. Ook op glas mag je geen winst maken”. En tjakka, einde razendsnelle uitrol glasvezel. Dus wat doet KPN? Lekker het bestaande koper netwerk upgraden. (Ook dmv glas uitrol trouwens, die extra capaciteit in de wijkcentrales moet ergens vandaan komen :P Enkel geen FttH.) Voor de gemiddelde Nederlander is dat nog jaaaaaren voldoende, de meeste mensen nemen tussen de 40 en 80MBit af - koper gaat nu tot 200MBit en gaat omhoog naar 400; zonder dat KPN nieuwe kabels hoeft te trekken waar ze geen reet aan hebben als het open moet. En bovendien moeten ze dan ook Ziggo toegang geven. KPN moet dus geven, geven, geven terwijl alle andere mogen nemen. Dat werkt niet natuurlijk als je graag wil dat KPN gaat investeren. Die gaan natuurlijk niet investeren zodat de concurrentie alle lusten maar niet de lasten heeft. ;) Dat is voor geen enkel bedrijf rendabel.

Dat is 100% de schuld van de ACM. Kan je KPN niet aanrekenen.
Misschien dat het beter wordt als ALLE providers hun netwerk moeten opengooien (level playingfield), maar tot die tijd...

[Reactie gewijzigd door WhatsappHack op 26 juli 2024 21:36]

Je gaat toch te kort door de bocht, er is niemand die zegt dat er geen winst mag worden gemaakt op glas. Het enige wat er geroepen wordt is dat er concurrentie moet blijven. Ziggo moet z'n netwerk ook open gaan stellen, zou me erg verbazen als de ACM straks ineens anders beslist. Het kopernetwerk heeft KPN al open gezet en daar maken ze ook prima winst op.

Ik snap sowieso niet wat het probleem is voor KPN...prima toch om concurrenten ook toe te laten? Wordt nergens gezegd dat ze dat gratis moeten doen. Enige verschil is dat het iets langer duurt voor ze de gemaakte kosten terugverdiend hebben. Ze leggen toch al overal glas neer, dus eigenlijk hebben we het alleen over het laatste stukje, naar de huizen toe.

We moeten denk ik niet vergeten dat we nú misschien nog niet zo'n behoefte hebben aan glasabbo's, maar daar kan best wel eens snel verandering in komen. Internet wordt alleen maar belangrijker voor mensen, dingen als slimme thermostaten en apps om op afstand het licht binnenshuis aan of uit doen zijn nu nog de uitzondering, maar als straks het halve huis aan internet hangt dan is zo'n koperlijntje toch ineens een stuk minder breed. Tot zeer recent had ik zelf een koperlijntje 'tot 20mbit', die trok ik in m'n eentje al snel vol. Het zou toch eens mooi zijn als de netwerken er al liggen vóór we het echt nodig hebben.

Dat wil niet zeggen dat ik vind dat KPN het dan maar allemaal gratis moet doen. Als wij als land vinden dat we overal een fatsoenlijke internetsnelheid moeten kunnen halen, dan moeten we daar als land in investeren. We mogen KPN best een handje helpen met het aanleggen, zeker in lastigere gebieden. Een beetje coördinatie zou al een boel schelen, in steden bijvoorbeeld gelijk glas neerleggen als de grond toch open gaat omdat er onderhoud wordt gepleegd aan het riool of iets dergelijks.
KPN is een zwalkend bedrijf waar de top alleen maar denkt aan hoe ze zo snel mogelijk hun bonus bij elkaar kunnen graaien en daar horen lange(re) termijn investeringen (glasvezel) niet bij.
Tja apart dat KPN het lastig heeft.

KPN heeft als enige provider van dit land ook een boel verplichtingen opgedragen gekregen. Heeft een ACM in zijn nek hangen die voorkomt dat KPN op een gezonde manier geld kan verdienen.

Dus tja, KPN heeft weinig andere keuze dan die klanten die ze weten binnen te trekken, ook uit te zuigen en leeg te graaien.

We hebben het over een winst van nog geen half miljard per jaar op een omzet van 6,5miljard.... En dan de KPN van deze onzin beschuldigen? Genoeg bedrijven die vele malen harder graaien :)
Heeft een ACM in zijn nek hangen die voorkomt dat KPN op een gezonde manier geld kan verdienen.
KPN weet best hoe ze winst moeten maken: vorig jaar 6.5 miljard omzet en een half miljard winst

Die omzet/winst verhouding is ongeveer gelijk aan die van Proximus., waar er dus geen 'ACM in de nek zit te hijgen', en nu aps is er de verplichte openstelling van glasvezel in België, dus dat effect dat volgens jou zo destructief is heeft KPN neit slechter doen presteren dan proximus.
Mooi antwoord jongen, super inhoudelijk!

Maar goed: wat bedoel je ermee: dat België een te dure markt heeft? Dat zou willen zeggen dat Proximus meer winst maakt dan KPN, maar dat is dus niet zo.

Of ben je gewoon het type Hollander dat altijd zegt 'haha belgen zijn dom alles in belgie is stom'? In dat geval: hoe lkan een Belgisch bedrijf het dan toch even goed doen als KPN?

Anyhow, ik kijk wel verder naar mijn team op het WK. Veel plezier je KPN-propaganda verder uit te kotsen.

[Reactie gewijzigd door kiang op 26 juli 2024 21:36]

Jij bent degene die zegt 'Haha België is kut dus die feiten mag je niet noemen!'

Erg volwassen ;)
Vergeet niet dat de kabelaar Ziggo straks ook concurrenten moet toelaten
reviews: ACM: VodafoneZiggo moet zijn kabelnetwerk openstellen

Kabelaars Ziggo en KPN kunnen/moeten er voor kiezen om er een gezonde bedrijfsvoering op na te houden. Daar hoef je echt niet je klanten voor uit te zuigen. De marges zijn misschien niet enorm maar investeren in je kabelnetwerk is onafwendbaar omdat 'onze' databehoefte steeds meer toeneemt.
Dus een bepaalde marktconforme prijs 'rolt er vanzelf uit'. Het is een kwestie van (iets) langere termijn investeren, dat gaan de kabelaars straks echt wel doen, ze hebben geen keus.

Waar haal jij trouwens vandaan dat Glasvezel buitenaf projecten subsidies krijgen? Bij mijn weten worden dit soort projecten alleen 'gestimuleerd' door gemeenten en provincies. Dat betekend niet dat er enorme bedragen gemeenschapsgeld worden gebruikt om glasvezel in de grond te krijgen. Maar zit er wat geld in voorlichting en vergaderingen.
Ik vind het geen tegenargument dat Ziggo straks eindelijk ook dezelfde regeling krijgt die KPN al een paar decennia heeft.

Die 'gezonde' bedrijfsvoering heeft KPN nu voor het uitrollen van glas. Gezien ze het financieel zelf mochten gaan ophoesten, is KPN's focus veranderd van "Glas voor iedereen" naar "100mbit voor iedereen". En daarmee is KPN best netjes op weg, een groot gedeelte van de DSL gebruikers kan nu 100mbit of meer krijgen.

Voor Ziggo is het heel wat makkelijker om omhoog te gaan in snelheid. Coax had in de jaren 90 al meer dan 1gb/ps beschikbaar. Ziggo is niet zo zeer hun netwerk aan het vervangen, maar al jaren bezig om TV en radio zenders te verplaatsen naar het digitale zodat ze de vrijgekomen bandbreedte aan het internet kunnen geven.

Dat UPC een aantal jaar geleden hun backbones halsoverkop mocht gaan upgraden was omdat de UPC jarenlang niets aan zijn netwerk had gedaan. Dat Ziggo de afgelopen paar jaar hun straatkastjes heeft mogen upgraden... Zelfde verhaal. Jarenlang de bende links latne liggen.

KPN is ondertussen al 5-10 jaar bezig om de koper leidingen te vervangen met glas. Raad eens wat het duurste onderdeel is van je netwerk upgraden? De bekabeling door het land trekken.


Google. Hierboven in een reactie heb ik al bronnen voor de subsidies gelinkt.
Even googelen op "Glasvezel Buitenaf subsidie" en je had ze zo gevonden.
Een leuk voorbeeld gevonden van een subsidie
https://www.glasvezelberk...e-breedband-buitengebied/
Echter blijft de vraag 'hoe waarom maar want'
Ik weet van een huis ergens op de Veluwe dat het 8.000 euro koste, maar dit zijn enorme uitzonderingen én maken nog steeds een klein deel uit van een totaalplaatje met heel veel nullen.

De overheid kan ook kabelaars de verplichting opleggen om iedereen te moeten aansluiten (net als bij mobiele netwerken)
Bij alle glasvezelnetwerkinitiatieven wordt daarom ook altijd eerst een marktconsultatie gedaan.
Met de marktconsultatie wordt gevraagd aan de belanghebbende marktpartijen of zij voornemens zijn om binnen nu en drie jaar een NGA-breedbandnetwerk te realiseren voor alle adressen in het beoogde aansluitgebied
KPN is er eigenlijk mee gekapt omdat ze het moeten openstellen en ze geen subsidies meer ontvingen
Nee, KPN is ermee gekapt omdat ze geen echte concurrentie hebben, en KPN een hebberig lui bedrijf met 0 innovatie is, dat elke investering op 7-10 jaar terug wil. Net zoals Ziggo, btw.

Het kan anders: in De Wolden is er glasvezel aangelegd door een private partij die het netwerk openstelt voor iedereen. Oh ja, en dat was zonder 1 cent subsidie. De reden dat ze dit doen, is simpelweg omdat ze de investering afschrijven over 30 jaar ipv over 7-10 jaar zoals KPN en Ziggo doen. Die termijn komt overeen met hoe er geïnvesteerd wordt door bvb de beheerders van eht stroomnet, en zo hoort het: glasvezel is publieke infrastructuur die er voor de komende 50-100 jaar zal liggen. Een terugverdientijd van 30 jaar is dan ook niet meer dan gepast: dan maak je na 30 jaar dus 20-70 jaar lang winst met je investering.

KPN en Ziggo willen echter al na 10 jaar, en dus voor 40-90 jaar lang geld persen uit hun glasvezel, net zoals KPN doet met de koperlijnen, die liggen er al een goede eeuw, en nog roomt KPN winst af van die investering die destijds door de belastingbetaler is gedaan.

De leugens van de Ziggo's en KPN's van deze wereld moeten dus eens stoppen, de mentaliteit 'ik ben voor 10 jaar CEO dus ik doe enkel investeringen die binnen die termijn iets opleveren' moet stoppen.

[Reactie gewijzigd door kiang op 26 juli 2024 21:36]

Nee, KPN is er mee gekapt nadat ze de ACM verzochten of ze realitische prijzen mochten vragen voor andere aanbieders op hun netwerk. Maar door KPN aangelegde glasvezelnetwerk kreeg voor KPN dezelfde regeling als het door de overheid aangelegde koper netwerk.

Seems fair.

De subsidiekranen van de overheid/gemeentes/provincies zijn ook opgedroogd. De beschikbare potjes gaan naar partijen zoals Glasvezel Buitenaf.

Ik heb vorig jaar hier op Tweakers wel eens een berekening gedaan. Het gaat nog zo'n 15-20miljard euro kosten het rest van het land te verglazen. Dat is een meervoud van de omzet van KPN. Waarom verwachten we dat een bedrijf zichzelf de verdoemenis in helpt om voor ons glas aan te leggen? KPN heeft budgetair misschien een paar 100miljoen te besteden per jaar om te investeren in glasvezel. 16miljard / 200miljoen = 80jaar. Komt goed in de buurt van jou berekening.

Het is aan onze overheid om ons land te verglazen. Glasvezel Buitenaf wordt ook enorm heftig gesubsidieerd (hun betalen max 1k per aansluiting, welke vooral in het buitengebied, makkelijk 10.000 euro of meer kosten) en het is in feite de overheid die het aan het aanleggen is. Geen private partij.

[Reactie gewijzigd door batjes op 26 juli 2024 21:36]

Nee, KPN is er praktisch mee gekapt toen ze de volledige zeggenschap over Reggefiber kregen. Terwijl ze er daarvoor al de rem op probeerden te zetten.

Overigens betalen ze bij mij in de omgeving 1malig €1600 als vastrechtvergoeding of iets van €12 per maand extra...

Het meeste geld is bij KPN weggegooid doordat ze als een draaitol iedere keer weer op hun beslissingen terug kwamen: wel glasvezel -> koper uitbreiden -> wel glasvezel -> koper uitbreiden -> wel glasvezel -> verder met koper ondertussen kapitalen aan het verspillen qua organisatie...
Ja dat was +/- dezelfde tijd wanneer de ACM ze afschoot.
Je kijkt enkel naar de kosten, maar je kunt best winst maken met glasvezel.
Een provider op je netwerk toelaten levert zo'n €15 tot €20 per maand op.
Een gemiddelde glasvezel aansluiting kost ongeveer €2.000,- (weet ik uit zeer betrouwbare bron ;) )
Dit is inclusief alle kosten, dus van de POP's, hardware, graafwerkzaamheden, extra lussen in de hoofdkabels, mensen die ver weg wonen etc. Iemand die ver weg woont heeft maar een beperkt effect op de kosten, het 'hoofdmootbedrag' zet hem in het totale netwerk en onderhoudskosten voor de komende 10 jaar.
Het duurt dus zo'n 100-130 maand (8-10 jaar) om een aansluiting terug te verdienen, niet meegerekend de tussentijdse prijsverhogingen, die ongetwijfeld in of mee te bakken zijn.
Investeerders willen graag binnen 5 jaar geld zien, maar de rente is laag en geld is niet zoveel waard, dus is 8-10 jaar niet eens zo heel gek als je investeerders daarna een bonus geeft bijvoorbeeld.
20 euro per maand winst per aansluiting? Nee. Juist niet. Dankzij de ACM. KPN heeft een paar jaar geleden met moeite een prijsverhoging voor koper mogen doorvoeren van de ACM. Maar de KPN moet elke cent weten te onderbouwen.

KPN mag enkel kostprijs + een paar % 'winst' doorberekenen op hun glas en koper netwerken. Die paar % winst op de 20-25 euro die ze per aansluiting mogen vragen van de ACM... Is geen 15-20 euro winst per aansluiting.

[Reactie gewijzigd door batjes op 26 juli 2024 21:36]

Ik praat niet over 15-20 euro winst, het bedrag dat in een aboprijs zit voor de aanleg en onderhoud van een kabel is ongeveer 15-20 euro. Dit geldt ook voor coax en dsl trouwens (bedragen verschillen uiteraard wel wat) KPN en Ziggo hebben ooit de netwerken opgekocht, maar de kabels die al een hele tijd in de grond liggen leveren elke maand een hoop geld op. Dat bedrag wordt nu (mede) uitgekeerd aan de investeerders/aandeelhouders. Misschien is het tijd om dat te veranderen/ aan te passen. Bovendien gaan elk jaar weer de abo-prijzen omhoog, vaak met als argument de netwerken...

Ziggo bijvoorbeeld heeft zojuist de prijs verhoogd met 2 euro

Logischerwijs krijgen we daarom te maken met steeds hogere kosten als het gaat om het netwerk. Door steeds te blijven werken aan een up-to-date en toekomst vast netwerk, vereist dit investeringen en dit gaat gepaard met een prijswijziging.
Ja hoor ze noemen het geen prijsverhoging maar prijswijziging . :+

[Reactie gewijzigd door DeComponeur op 26 juli 2024 21:36]

Je zegt het dus zelf

20 euro kosten

KPN rekent de providers op hun netwerk ~25 euro.

Je hebt het over "levert op". Een andere term voor winst. Als ik voor kostprijs shit ga verkopen uit een winkel, levert je dat niets op, ja klanten. Maar geen geld.

De kabels in de grond kunnen een boel geld opleveren (dit valt enorm tegen), het kost ook een boel geld om dit te onderhouden en uit te breiden. Dat men nu nog denkt dat KPN en Ziggo dat netwerk echt gratis hebben gekregen.

Gelukkig laten we de wegen ook niet aanleggen door de overheid, of de toevoer van energie en gas, het spoor en zo'n beetje de rest van de Nederlandse infrastructuur. Eigenlijk met uitzondering van het mobiele telefonienetwerk (en dat omdat de infrastructuur 99% de lucht is).
Je had misschien nog een punt, tot je dit zei:
Het is aan onze overheid om ons land te verglazen
En dat wil KPN niet, als de overheid dat doet, gaat KPN, samen met Ziggo, de overheid kapot procederen.

daanraast: KPN had vorig jaar een omzet van 6.5 miljard euro en boekte 485 miljoen euro winst. Jouw stelling dat KPN maar 200 miljoen per jaar zou kunnen investeren is dus totale onzin. Ook slaat je uitspraak nergens op: mijn cijfers gaan over terugverdientijd, dat heeft neits te maken met wat je (met foute cijfers) berekende.

KPN houdt het hele land tegen uit pure luiheid en hebzucht. zoals ik al zei: KPN wil alles terugverdienen binnen de 10 jaar, en doet daarom enkel bullshit upgrades zoals VDSL nog verder rekken, en weigert nieuw glas uit te rollen zo lang dat nog kan.

Het grote probleem dat KPN heeft is als volgt: omdat ze zowel entbeheerder als ISP en TV provider zijn, staan echte netwerk upgrades helemaal onderaan de lijst: ja, ze kunnen een extra miljoen investeren in glas... maar datzelfde miljoen kunnen ze ook uitgeven aan nog maar een exclusief contract met een of andere kutzender waarvan marktonderzoek heeft uitgwezen dat ze een aantal nieuwe klanten krijgen.

Die ene wijk upgraden naar glasvezel met dat miljoen is dus minder aantrekkelijk dan het uitgeven in de andere business unit, en de CEO die er maximaal 10 jaar zit, die geeft dat geld dus uit aan eits dat zichzelf terugverdient op korte termijn.

De oplossing hebben we al gezien: netbeheerders en service providers scheiden. Wederom: in De Wolden verdient een private partij die het heeft gedaan zonder subsidies alles terug op een termijn van 30 jaar.
Prima. Dan gaat dat bedrijfje het toch in heel Nederland uitrollen?

Je kan marginale lokale projectjes niet vergelijken met een landelijke uitrol van glas. Dat is verschrikkelijk duur en moeilijk. En er moet nog winst gedraaid worden. En dat kan bijna niet dankzij de ACM.

Dus nee, de vertraagde landelijke uitrol van KPN is logisch. Heel logisch. Zeker omdat glas ook qua abonnementen lastig terug te verdienen is omdat 90% van Nederland die hoge snelheden geen reet boeit. Daar betalen ze al niet voor op koper, laat staan op glas.

Dus dan moet KPN het maar financieren en er niets voor terug zien? Ze zijn sinterklaas niet. Dit destructieve gedrag van de ACM had beter niet uitgevoerd kunnen worden.
Het is een bedrijf.

Zoek een bedrijf op die happig is op een investering die 3-5 keer de jaaromzet is, welke een teruglooptijd heeft van 50+ jaar.

Je kan van KPN wel gaan lopen eisen dat ze het land verglazen. Maar waarom eisen we dit niet van een T-Mobile of Ziggo? Eisen we dit van KPN omdat het 'ons' bedrijf is? T-Mobile is Duits en Ziggo is Brits.
Geen bedrijf heeft er zin in dat onderdelen uit ze getrokken worden. Natuurlijk wilt KPN niet opgeven waar ze al enkele decennia mee bezig zijn. En zoek een bedrijf op die happig is op het verplicht opsplitsen. MS vond dit een decennia of 2 geleden ook zo'n geweldig leuke suggestie.

KPN is voor koper 'de netbeheerder', meer spelen ze niet behalve dat ze zelf ook diensten aanbieden, want anders gaat KPN failliet. Want zonder overheid die hier in de kosten voorziet... is de infrastructuur van het internet... niet winstgevend te maken.

Of we gaan realistische prijzen krijgen van 100+ euro voor wat nu 30 euro per maand kost.

Een prorail opzetten voor het internetinfrastructuur is ook leuk, maar raadt eens hoeveel geld de overheid in 1 klap hier in moet investeren? KPN, Ziggo, Glasvezel Buitenaf, Casema en alle andere met hun eigen stukjes netwerk, staan dit niet vrijwillig af. En wat er in de grond licht heeft een waarde van tientallen tot honderden miljarden euro's.

Je komt wel met leuke "oplossingen", misschien moet je ze wat verder doordenken alvorens je anderen kleine kindjes gaat noemen.
Je noemt exact NUL bronvermeldingen voor alle immense claims die je maakt.

Die 200 miljoen waar je het eerst over had: bleek onzin.

En nu zeg je dat internet zeker 100+ euro per maand wordt als providers worden opgesplitst, maar ook wederom, zoals elke post van je in deze thread: zonder ook maar 1 bronvermelding of uitleg hoe je bij die cijfers komt.

En je vergelijkt een opsplitsing van de telecommarkt met Prorail... een totaal niet te vergelijken sector. Wat toevallig dat je de de energiemarkt niet noemt: die is veel beter te vergelijken met een opgesplitste internetmarkt. Zo is internet is tegenwoordig een essentiële basisservice zoals stroom of water, en net zoals stroom of water is veruit de allergrootste kost van het netwerk simpelweg de grond open maken in de last mile. En, SHOCK, HORROR: de energiemarkt doet het prima: de netwerkkosten vallen enorm mee, de investeringen zijn op pijl, en de energieprijzen worden effectief gedrukt doordat energieleveranciers op gelijke voet kunnen concureren over 1 netwerk.

Maar ach, jouw 'Hoe KPN verdedigen op het internet zodat Nederland vooral niet vooruitstrevend wordt'-handboek zal nu wel wat bullshit bevatten om ook dat feit te weerleggen met spookbeelden en cijfers zonder bron, niet? ;)

[Reactie gewijzigd door kiang op 26 juli 2024 21:36]

Dat zijn helemaal geen subsidies, dat zijn risico dragende leningen die nodig zijn om de rest bij de bank te kunnen lenen. Het wordt allemaal keurig terugbetaald met rente. En die rente ligt vaak fors hoger dan de rentes die KPN en Ziggo bij de bank betalen, het moet nl marktconform zijn.

KPN moet zich de oren van het hoofd schamen voor haar ronduit schandalige gedrag. Miljarden extra naar de aandeelhouders betaald om die tevreden te houden en klanten laten stikken. Lees het boek de koude kermis van KPN.
Ze dreigde verdere investeringen stop te zetten als de terugverdienperiode in gevaar kwam.
Waarom zou een private organisatie moeten betalen voor infrastructuur die derden gebruiken?

Het zou beter zijn als overheid een infrastructuur zou aanleggen en derden dat huren.

Hmm... met coax en PTT lijnen hebben ze dat al gedaan om het vervolgens voor nop weg te geven.
Aanleg, onderhoud en beheer van infra moet gewoon in een apart bedrijf zitten. Dat bedrijf kan je vervolgens in de gaten houden als overheid middels ACM. De structuur van de infra zoals bij het spoor (ProRail de infra, NS de exploitant) en gas/electra (infra voor een netbeheerder en opwekking door private bedrijven)
Het probleem is in Belgie dat we dergelijke infra bedrijven verzieken door een politieker uit ieder dorpje een zitje te geven in de Raad van bestuur zodat men op die manier tot een logge organisatie komt waarbij iedereen weer zijn zakken aan het vullen is (en de klant nog meer mag betalen dan voordien).

Maar theoretisch is het inderdaad het beste model.
ze hoeven het niet gratis open te stellen.

Wat er vooral moet gebeuren is dat de netwerk beheerders niet ook ISP is. En of die netwerk beheerder dan overheid is om een private organisatie maakt dan niet meer zo veel uit.
Anoniem: 312486 2 juli 2018 08:58
Hopelijk dwingt de NLse staat Ziggo om precies hetzelfde te doen! Ben hun prijsverhogingen zat aan het worden.

Elk half jaar is er wel eentje en dat telkens onder: "netwerkverbetering".
Waarom zou je concurrentie op zo'n oneerlijke manier proberen te bevorderen? Zo'n bedrijf steekt enorm veel geld in een project om vervolgens van de overheid te horen dat ze nu hun eigendom moeten gaan delen met de concurrentie (waardoor ze waarschijnlijk weer een prijsverhoging jou kant opschuiven). Laat de regering beter gewoon de wetgeving verbeteren en stroomlijnen zodat het goedkoper / makkelijker wordt om zelf een netwerk aan te leggen of te huren, of als je dan toch per se overheids interventie wil (wat echt heel slecht is voor de vrijemarkt werking) laat de staat dan gewoon een nationaal glasvezel net aanleggen dat elke provider kan gebruiken voor een vaste prijs (al zal je hier zien dat het netwerk waarschijnlijk verwaarloost wordt, tragedy of the commons etc. Dat en er is met een nationaal netwerk kans dat er een effectief monopoly ontstaat op bepaalde gebieden net zo als met het OV)
Omdat overheidsingrijpen op dit moment gewenst is, tuurlijk dat gaat in tegen de vrije markt maar correcties zijn soms nodig. Je mag ook niet vergeten dat de telecom bedrijven in België in de 1ste plaats al op een oneerlijke manier hun positie binnen de markt hebben verkregen. Proximus is de oorspronkelijke staatsmonopolist die nog steeds in meerderheid eigendom is van de staat. Telenet is voortgevloeid uit de verschillende gemeentelijke intercommunale kabelaanbieders die zijn gefuseerd tot wat het nu is.

Nergens is er ook een kans geweest voor de concurrentie om in een regio voet aan de grond te krijgen omdat deze 2 bedrijven spotgoedkoop het DSL en kabelnetwerk van de staat hebben geërfd. Neem daar nog de ruimtelijke ordening in België bij en je begrijpt dat zoals het nu verdergaat gewoonweg geen rendabele concurrentie mogelijk is en in zo'n geval van een monopolielock is het aan de overheid om dit te breken. Het openstellen van de Proximus glasvezel (waar ze uberhaupt zelf eigenaar van zijn via de belangen in die bedrijf) is zo een mogelijkheid.
Omdat overheidsingrijpen op dit moment gewenst is, tuurlijk dat gaat in tegen de vrije markt maar correcties zijn soms nodig. Je mag ook niet vergeten dat de telecom bedrijven in België in de 1ste plaats al op een oneerlijke manier hun positie binnen de markt hebben verkregen. Proximus is de oorspronkelijke staatsmonopolist die nog steeds in meerderheid eigendom is van de staat.
Kijk, dan wordt het natuurlijk al anders, het bedrijf is dus eigenlijk gewoon van de Belgische overheid, dan is het dus ook gewoon redelijk om tegen Proximus te zeggen dat zij hun netwerk moeten delen met anderen, immers het netwerk is indirect gewoon van de Belgische staat.
Nergens is er ook een kans geweest voor de concurrentie om in een regio voet aan de grond te krijgen omdat deze 2 bedrijven spotgoedkoop het DSL en kabelnetwerk van de staat hebben geërfd. Neem daar nog de ruimtelijke ordening in België bij en je begrijpt dat zoals het nu verdergaat gewoonweg geen rendabele concurrentie mogelijk is en in zo'n geval van een monopolielock is het aan de overheid om dit te breken.
Klopt, is ook aan de overheid, en in het geval van Proximus, mogen ze dat dus ook afdwingen (zie bovenste argument), maar niet bij de rest, dat zijn gewoon bedrijven die op legale wijze de netwerken in handen hebben gekregen, om dit toch te doen is schending van prive eigendom, iets wat de staat ten alle tijden zou moeten beschermen.
Als de regelgeving gewoon verbeterd wordt zodat er makkelijker een netwerk gecreert kan worden dan zal er vanzelf concurrentie tevoorschijn komen, of uit België zelf of uit het buitenland.
Voor de glasvezel geldt dit inderdaad maar niet voor de netwerken waar zowel Proximus als Telenet mee groot geworden zijn. 90% van die netwerken werden met staatsgeld gebouwd en die 2 hebben daar jaren van geprofiteerd. Proximus heeft zijn netwerk reeds een tiental jaar moeten openstellen, maar Telenet heeft heel lang tegengewerkt
Glasvezel is in Nederland al open, KPN, Tele2 en consorten hebben ook elk jaar een verhoging....
De dekking van glasvezel is echter dusdanig slecht dat Ziggo nogsteeds een defacto monopoly heeft in het grootste deel van Nederland..... Zelfs KPN's koper kan in het grootste deel van Nederland nogsteeds niet concurreren met Ziggo.

Hier in Helmond is bijvoorbeeld nog nergens VDSL uitgerold. Resultaat: Of je kunt bij KPN glasvezel afnemen, of je bent beperkt tot 12Mbps. En Helmond is toch echt geen kleine gemeente.....
In Rijpelberg en Brouwhuis is er al wel een paar jaar glasvezel verkrijgbaar van BreedbandHelmond. (Binnenkort ook in een derde wijk).
Yup, that's what I'm saying.... Een klein deel van Helmond heeft KPN glasvezel liggen onder het pseudoniem "BreedbandHelmond", de rest zit op ADSL. Geen VDSL, geen bonding, geen andere toevoegingen, gewoon ADSL.
BreedbandHelmond is opgezet en wordt beheerd door e-Quest.
Die zijn gelukkig nog niet door KPN opgekocht. KPN is wel begonnen met het upgraden van de wijkcentrales in voorbereiding op VDSL. Door die graafwerkzaamheden zat ik een halve dag zonder water :(.
Ik zie wel trouwens borden overal in Helmond staan van KPN dat men het netwerk vernieuwd daar.
Grappig heh? Dat ze dan de afgelopen 20 jaar nauwelijks iets verandert hebben....
Dat is KPN eigen; geen duidelijke koers, alleen als ze in een gebied opeens wat concurrentie mogelijk krijgen dan doen ze eindelijk wat.
Hoe groter de stad, hoe droeviger de glas beschikbaarheid is. Ook dingen als vdsl zijn geen gemeengoed.

Voor een aanzienlijk deel van de bevolking is ziggo gewoon de enige provider van snel internet
Hier niet, hier alleen Caiway op glasvezel. Dus nog al een stellige uitspraak.
De reden is omdat het glasvezelnetwerk daar niet door Reggefiber (KPN) maar door kleinere netbeheerders is aangelegd. Meestal krijgen deze investeringen van Caiway, Solcon, Fiber en dergelijke voor de aanleg. Als de grotere jongens op deze netwerken mochten dan zouden ze de kleine providers die hebben geinvesteerd in deze glasvezelnetwerken kapotconcurreren.

Bij mijn ouders in hof van Twente was dat het geval. Reggefiber zou daar eerst het glasvezel aanleggen maar trok zich terug net voordat de werkzaamheden zouden beginnen, mensen boos, providers boos, gemeente boos. Uiteindelijk besloot Cogas om het op te pakken en glasvezel aan te leggen waarna vervolgens KPN huilie huilie kwam doen dat alleen Caiway op dat netwerk mocht terwijl KPN zelf het vertikte aan te leggen.

[Reactie gewijzigd door Tim2010 op 26 juli 2024 21:36]

Dat ze elk jaar een verhoging doorvoeren is natuurlijk erg vervelend maar wat ik nog vervelender is dat op mijn adres kan ik ziggo dus over de kabel ontvangen tot 400mb/s internet, en bij concurrent maximaal maar 100mb/s kan krijgen voor een bedrag dat nergens over gaat.

Dat ter zijde vind ik ziggo erg vervelend worden na de fusie met vodafone. Hun focus ligt alleen maar daarop. Bel ik voor een storing, wordt er vodafone door me strot gedrukt
ACM kijkt u even mee? Kunt u een voorbeeld nemen hoe KPN / Ziggo aan te pakken.
Ziggo wordt al aangepakt, de ACM is al bezig met het openbreken van Ziggo's netwerk voor andere aanbieders. Dit gaat alleen wel even duren vanwege EU regelgeving dat nog goedgekeurt moet worden zodat de ACM aan de slag kan.
Wel vind ik dat de ACM wat steviger mag optreden tegen KPN mbt aanleg van glasvezel. De ACM moet KPN of dwingen weer vol aan de slag te gaan met de uitrol van glasvezel en zo niet dan KPN dwingen om Reggefiber los te laten.
En dan moet KPN niet gaan lopen huilen want ze wisten donders goed dat het glasvezelnetwerk open moest zijn aan concurrenten toen ze Reggefiber opkochten. Dit is puur de vooruitgang tegenhouden uit eigen belang.
Dat ze eens alle nutsvoorzieningen van de staat maken.
Gas, water , elektriciteit, internet, gsm masten.
Deze dan verhuren aan de providers voor iedereen dezelfde prijs.
De winst gebruiken om de nutsvoorzieningen te onderhouden en te verbeteren.
Zoals ze bij spoor, water, gas en elektra wel gedaan hebben?
Hoog tijd dat die infrastructuur een eigen entiteit krijgt, zoals bij ons elektriciteitsnet.
De infrastructuur zou in principe eigendom van de staat moeten blijven, de diensten erop niet.
Als de staat ook zou betalen voor die infrastructuur: zekers. Maar als het betaald wordt door private bedrijven dan gaat het wel een wat twijfelachtige kant op. Zulke investeringen kunnen miljarden kosten, en als je gaat knagen aan het eigendomsrecht van die investeringen (een vrij fundamenteel iets zou ik zeggen) dan motiveer je bedrijven niet echt om er nog geld in te steken. Als ik zoveel geld betaalde voor iets en de overheid ineens het eigendom ervan overnam dan zou ik me aardig in m'n hemd gezet voelen.

Als de eigenaar trouwens een buitenlands bedrijf zou betreffen dan loop je als land ook de kans om de oren geslagen te worden met een ISDS-procedure. En als die succesvol is dan kan het de staat miljarden kosten: daar zit de burger ook niet op te wachten denk ik.
In Nederland stijgen de prijzen van internet anders ook. Al is het wel veel duurder daar. Nog steeds data limiet?
Bij laagste abonnementen (goedkoopste) een harde limiet.
Bij duurdere een Fair Use Policy, waarbij het effectief 500 GB tijdens piek uren is (vanbuiten vanaf 12u tot 20u), als je hier overzit kom je op smallband (trager internet) terecht tijdens de piek uren (dacht ik)
Proximus kent geen piek- of daluren. Buiten het goedkoopste abonnement dat een limiet van 100GB kent is de standaard "soft limit" gezet op 750GB. Die kan je onmiddellijk verhogen met gratis blokken van 150GB.

Het systeem is een beetje gek maar zelfs met 1TB knijpen ze de lijn nog niet definitief dicht. Mocht je Netflix gebruiken: als officiële partner en promotor van Netflix zou het me verbazen dat ze dat gaan afknijpen en zullen zeuren. Het is uiteraard niet zo handig om zo blokken toe te voegen (mss een leftover van vroegere tijden).

De "limiet" was vroeger 500GB. Maar dat kon je toen ook al gewoon verhogen met de blokken van 150GB.

Als je de soft limit bereikt krijg je een vriendelijke mail waarin ze je duidelijk uitleggen dat je een gratis blok volume moet toevoegen, je kan het dan moeilijk missen.
Anoniem: 159816 @algalid2 juli 2018 10:31
Als ze Netflix niet knijpen, maar de rest wel dan is dat weer een nagel in de doodskist van netneutraliteit.
Proximus is hier al eigenlijk al lang mee bezig. Ze hebben recent GSM abonnementen aangekondigd waar een hogere limiet specifiek geldt voor "social media" en "streaming (audio)":
Proximus Mobile - Epic Beats en Stories abonnementen

Volgens de Belgische waakhond BIPT is dit toegestaan zolang het om "tijdelijke" uitzonderingen gaat, ttz tijdelijk in die zin dat het per maand is maar permanent als abonnement en "aangezien de gebruiker zijn gratis mobiele data voor de applicatiebundels ook verliest als hij zijn 3 GB “vrije” data opgebruikt.". Belgische logica ;)

De Belgische consumentenbond Test-Aankoop is wel niet akkoord met deze redenering en vindt dat het indruist tegen de geest van netneutraliteit.
Pff 500 ben je zo doorheen. Met diensten als Netflix.
Oftewel minder netflixen, meer gamen!
Bij Proximus heb je een internetabo zonder limiet.. en dat werkt zo: wanneer je 750GB gedownload hebt kom je op smalband TENZIJ je 150GB extra aankoopt.... voor... 0€.
Dus ja an sich is het ongelimiteerd maar je moet wel inloggen en de extra gb’s Aankopen door een keer of zes op knoppen te klikken (per 150gb)
War ik Niet begrijp.

Als bedrijven at least 3 in het land, de netwerk uitbreiden geld er tegen aan gooien. Mag je toch verwachten Wat ze ermee doen? Dan wil je toch niet dat andere bedrijven jou infra mogen gebruiken of wat dan ook?

[Reactie gewijzigd door theduke1989 op 26 juli 2024 21:36]

Niet vergeten dat Proximus vroeger volledig van de staat was en dus zijn backbone gewoon gratis heeft gekregen (lees: betaald door de belastingbetaler). Het is gewoon zo dat nu een eigen backbone aanleggen quasi onmogelijk is en dat Proximus er dus voor kan zorgen dat zijn concurrenten onmogelijk goedkoper kunnen zijn dan hen omdat ze belachelijk veel laten betalen voor het gebruik van deze infrastructuur.

Enige oplossing: splitsen van Proximus waarbij een gedeelde de backbone beheert en een gedeelte netwerprovider/telecom/etc. Het probleem is dat Proximus één van de geldkoeien is van de overheid (nog altijd 50% + 1 aandeelhouder) en dat dit dus niet populair is bij de politiekers.
Niet vergeten dat Proximus vroeger volledig van de staat was en dus zijn backbone gewoon gratis heeft gekregen (lees: betaald door de belastingbetaler). Het is gewoon zo dat nu een eigen backbone aanleggen quasi onmogelijk is en dat Proximus er dus voor kan zorgen dat zijn concurrenten onmogelijk goedkoper kunnen zijn dan hen omdat ze belachelijk veel laten betalen voor het gebruik van deze infrastructuur.

Proximus heeft toch helemaal niets "gratis gekregen"? Proximus is nu nog steeds in handen van de Belgische staat, niet meer volledig, maar nog steeds hoofdaandeelhouder met 53.5%. Het was en is dus nog steeds een staatsbedrijf.
Wat jij hier verteld is volledige onwaarheid, en vind een 2+ moderatie dan ook erg vreemd. Niemand heeft iets gratis gekregen. Proximus (ex-Belgacom) was vroeger een staatsbedrijf, en is nog voor een groot deel een staatsbedrijf. Winsten zijn uitgekeerd en aangewend voor de maatschappij. Het bedrijf is in 2004 deels naar de beurs gebracht door de Belgische staat, verkoop door Belgische staat heeft zoveel opgebracht dat dat er effectief staatschuld mee is afbetaald. Investeerders hebben er toen een marktwaarde voor betaald, en willen natuurlijk dan hun investering iets opleverd.
Niet vergeten dat Proximus vroeger volledig van de staat was en dus zijn backbone gewoon gratis heeft gekregen (lees: betaald door de belastingbetaler).
Ik kan mij echter niet voorstellen, dat men bij het privatiseren niets heeft afgesproken hierover. KPN heeft het netwerk destijds ook niet gekregen van de staat, zoals velen wel - onjuist - denken.
Hoe is KPN er dan aan gekomen, heb je een bron? Hebben ze een marktconforme prijs betaald tijdens de privatisering? Zoja, dan is dat gewoon gefinancierd door de staat toch? Dat geld wat ze toen hadden hebben ze verdient terwijl ze staatsbedrijf waren.

Serieuze vraag :)
De staat heeft KPN, samen met het huidige PostNL naar de beurs gebracht en heeft daarvoor een vergoeding ontvangen die meer is dan de huidige waarde van KPN en PostNL samen. De Nederlandse staat, en dus ook iedere Nederlander, heeft daar van geprofiteerd vanwege een lagere staatsschuld. Dus KPN heeft de infrastructuur inderdaad gekregen, naar daar is uiteindelijk netjes voor betaald door de nieuwe aandeelhouders.
Kan het zo gauw even niet vinden. Bij de vele nieuwsberichten over glasvezel wordt het vaak besproken en komen linkjes voorbij.
Dan even mijn bericht goed lezen ipv mij te betichten 'fake news' te verspreiden. ;)
Ik zeg namelijk nérgens dat dat gebeurd is.

[Reactie gewijzigd door CH4OS op 26 juli 2024 21:36]

De netwerkbeheerders mogen hun netwerk toch verhuren? Ze moeten gewoon de belachelijk hoge prijzen hiervan verlagen. Hoe dan ook krijgen ze op het einde van de rit hun geld dubbel en dik terug, zal gewoon net iets langer duren.
Dat is omdat de netbeheerders, op het grondgebied dat ze actief zijn, de enigen zijn die wegenwerken mogen doen om isp infrastructuur aan te leggen. Dit is bij wet vastgelegd meen ik me te herinneren. Eandis omzeilt dit door dat zij tijdens het leggen van gasleidingen en stroomvoorziening ook enkel glasvezels er bij steken.

Gemeentebesturen zouden dit technisch gezien mogen, als ze de straten open leggen voor onderhoud, maar dan moeten ze ook zelf alle data verwerken en aansluiten op andere netwerken, wat op die kleine schaal te kostelijk is.
Ook als die netwerken, waarvan die bedrijven nù eigenaar zijn grotendeels met overheidsgeld gebouwd zijn?
Don't bring the past back.

Your ex is your ex as well.

Dat is verleden tijd, PROXIMUS heeft contract getekend dat het nu van hun is. Ongeacht het eerst van de overheid was geweest. Als jij een auto hebt gekocht enkele Jaren geleden. Is de auto dan nog steeds van het bedrijf of van jouw?
De verkiezingen komen eraan en plots beginnen onze politiekers "populaire" beslissingen te nemen. Soit, over positieve wetswijzigingen mogen we niet klagen zeker? Het was wel al jaren duidelijk dat dit moest gebeuren, laat dit hopen dat dit nog maar de start is.
Het lijkt mij dat het goed mogelijk moet zijn om de terugverdientermijn te houden door dit in te calculeren in de wholesalecontracten. Bereken welke kosten de aanleg in een gebied heeft gekost per aansluiting en tel die kosten op bij de tienjaarprijs van zo'n aansluiting. Omdat de aanleggende partij de kosten al van tevoren gemaakt hebben kunnen ze zelf dan wel goedkoper leveren en dat lijkt mij compleet eerlijk.

Dat kan ook ontlastend werken als ze andere partijen gedeeltelijk mee laten betalen om een lagere maandprijs te kunnen krijgen voor hun wholesale. Betaal honderdduizend mee aan de aanleg, krijg voor dat gebied honderdduizend euro korting op de wholesale verbindingen in dat gebied de komende tien jaar. Zo kan proximus meer gebieden tegelijk uitbreiden doordat er meer geld tegelijk beschikbaar komt.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.