ViewSonic heeft op een eigen event nieuwe monitors voor beeldbewerking laten zien, die volgend jaar moeten uitkomen. Naast de VP3285-OLED-4k, een 32” QD-OLED-monitor met een mat paneel, komen er ook diverse lcd-schermen met hoge resolutie voor Mac-gebruikers.

De ViewSonic ColorPro VP3285-OLED-4k heeft net als andere 32" QD-OLED-monitors die tot nu toe verschenen een 4k-resolutie (3840x2160). De maximale refreshrate is 165Hz. Het matte paneel is bijzonder: vooralsnog heeft alleen Samsung matte QD-oledmonitors in het assortiment, in de vorm van de Odyssey OLED G6 G60SD en Odyssey OLED G8 G80SD. Net als andere QD-oledmonitors kan de VP3285-OLED-4k ongeveer 98 procent van de DCI-P3-kleurruimte laten zien.

ViewSonic ColorPro VP3285-OLED-4k

Waar de genoemde Samsung-monitors zijn bedoeld voor gaming, richt ViewSonic zich met de VP3285-OLED-4k op fotobewerkers. De VP3285-OLED-4k beschikt over hardwarekalibratie, evenals de ASUS ProArt OLED PA32UCDM die binnenkort moet verschijnen. Oledmonitors voor gaming hebben zo'n functie niet. De VP3285-OLED-4k kan worden gekalibreerd met de ViewSonic Colorbration+-software en het ColorPro Wheel, een colorimeter annex osd-controller. Bij vorige ColorPro-monitors werd die meegeleverd, maar bij het oledscherm en andere nieuwe ColorPro-schermen is het een losse accessoire. Uiteraard kunnen ook andere colorimeters worden gebruikt voor de kalibratie.

Bijzonder aan de VP3285-OLED-4k zijn verder de vijfjarige garantie die ook voor inbranden zou gelden en de geïntegreerde sensorbalk onder het scherm, voorzien van een lichtsensor en aanwezigheidssensor. De sensorbalk kan ook handbewegingen detecteren, waarmee je door het menu van de monitor kunt bladeren zonder het scherm aan te raken. Bij het gedemonstreerde preproductiemodel werkte dat nog allerminst soepel.

De VP3285-OLED-4k moet in het derde kwartaal van 2025 uitkomen in Nederland. De prijs is nog niet officieel bekend, maar een medewerker op het event spreekt van 'ongeveer 1400 dollar'.

ColorPro VP2788-5k en VP3288-6k: Mac-schermen met hoge resolutie

Met de ColorPro VP2788-5k en VP3288-6k richt ViewSonic zich op Mac-gebruikers die een scherm zoeken met een hoge pixeldichtheid. De VP2788-5k is zoals de naam al zegt een 27"-monitor met 5k-resolutie, de 3288-6k is een 32”-scherm met 6k-resolutie, wat in beide gevallen een pixeldichtheid van ongeveer 220 ppi oplevert. Dat is vergelijkbaar met het scherm van de Apple iMac, het Apple Studio Display of het Pro Display XDR.

ViewSonic ColorPro VP2788-5k

Beide monitors zouden 99 procent van de DCI-P3-kleurruimte kunnen weergeven en hebben een Vesa DisplayHDR400-certificering. Het paneel is mat afgewerkt. Het contrast vermeldt ViewSonic niet, wel dat de schermen gebruikmaken van 'IPS Black'-panelen, wat normaal gesproken een contrastwaarde van zo'n 2000:1 oplevert. De monitors ondersteunen hardwarekalibratie, al zul je de colorimeter ook hier zelf moeten aanschaffen. De zilvergrijze behuizing is grotendeels gemaakt van plastic. Aansluiten geschiedt via Thunderbolt 4 en de monitors ondersteunen tot 100W powerdelivery naar de pc.

In Nederland moet de ColorPro VP2788-5k beschikbaar zijn vanaf april 2025, de VP3288-6k volgt in het vierde kwartaal van volgend jaar. Prijzen zijn nog niet bekend.

Microsoft kondigt Azure Local aan, een gratis upgrade van Azure Stack HCI waarmee het mogelijk is om een lokale of hybride cloudinfrastructuur te gebruiken op basis van de Azure-software. Gebruikers kunnen via de Azure-portal en -api's eigen infrastructuur met de dienst combineren.

Volgens Microsoft ondersteunt de vernieuwde dienst onder het overkoepelende Azure Arc lokale compute, networking, opslag en applicatieservices. Het voordeel hiervan is dat bedrijven eigen hardware kunnen gebruiken in combinatie met de clouddienst van Microsoft. Het bedrijf schrijft dat het met andere woorden mogelijk wordt om 'fysieke machines te gebruiken als cloudsystemen'. Klanten kunnen met Azure Local de gebruikelijke virtualisatiefunctionaliteiten van Stack HCI zoals Azure Virtual Desktop blijven gebruiken. Microsoft belooft wel verbeterde beveiliging voor gedistribueerde locaties, onder meer met nieuwe beveiligingsinstellingen die standaard ingeschakeld zijn.

Verder noemt het bedrijf 'deployment, configuratie, het uitrollen van updates en het monitoren van aangesloten systemen' als voorbeelden van functionaliteiten die voortaan in een 'lokale cloudomgeving' uitgevoerd kunnen worden. Dit kan bijvoorbeeld nuttig zijn wanneer een traditionele cloudconfiguratie op een afgelegen fysieke locatie niet mogelijk is of wanneer het om een tijdelijk locatie gaat. Het bedrijf claimt dat deze oplossing de vereiste wegneemt van lokale werknemers op en aparte managementtools voor dergelijke locaties ten gunste van een gecentraliseerd IT-systeem.

Verder biedt Microsoft via de previewversie van Azure Migrate een manier aan waarop gebruikers bestaande virtuele machines kunnen migreren naar een nieuwe Azure Local-omgeving. Het bedrijf noemt nadrukkelijk het overstappen van VMware, omdat dat bedrijf sinds de overname door Broadcomm een aangepast prijs- en licentiebeleid voert. Microsoft zou alleen metadata over deze virtuele machines verwerken om de migratie mogelijk te maken.

Valve heeft de voorwaarden voor Steam aangepast waardoor ontwikkelaars meer verplichtingen hebben als zij een 'season pass' willen verkopen. Zo moet de gamemaker content concreet beschrijven en kan een klant bij annulering van dlc een deel van het aankoopbedrag terugkrijgen.

Valve noemt een seizoenspas voortaan 'aankoop van toekomstige downloadable content' en daar gelden nieuwe regels voor, zo merkt SteamDB-ontwikkelaar Pavel Djundik op. Zo moeten ontwikkelaars bij het aanbieden van een seizoenspas duidelijk beschrijven wat een klant kan verwachten en wanneer deze nieuwe content ongeveer beschikbaar komt. Dit hoeft niet exact te zijn, maar moet wel een concrete indicatie geven van wat de klant beloofd wordt. De gameplatformuitbater noemt als voorbeeld het vermelden van 'nieuwe wapens en vijanden' en een release in een specifiek kwartaal van een jaar.

Daarnaast moet een seizoenspas bij de release tenminste 'een dlc' beschikbaar maken voor klanten. Als een klant een seizoenspas aanschaft, moet hij met andere woorden direct iets daarvoor terugkrijgen. De enige uitzondering hierop is een preorder van een luxere editie van een game: dan mag een ontwikkelaar de nieuwe content beloven op een moment na de release van de game.

Valve behandelt seizoenspassen voortaan hetzelfde als dlc: "Door een seizoenspas aan te bieden, beloof je toekomstige content. Daarom moet je een releaseperiode beloven voor alle content in de seizoenspas. Die tijdsaanduiding is een belofte naar zowel de klant als naar Steam." Mocht de ontwikkeling van dlc vertraging oplopen, dan mag een ontwikkelaar gedurende de loop van de seizoenspas eenmalig uitstel aanvragen van maximaal drie maanden. Als specifieke content beloofd is, maar uiteindelijk geannuleerd wordt, dan heeft de klant recht op restitutie van een deel het aankoopbedrag. Valve spreekt over 'de waarde van de niet uitgebrachte dlc'.

Een seizoenspas is een concept waarbij gamers vooraf toekomstige content kunnen aanschaffen voor een game. Dergelijke pakketten zijn vaak goedkoper dan wanneer een klant de dlc's afzonderlijk zou aanschaffen. Onder meer Ubisoft biedt vaak seizoenspassen aan voor grote gamefranchises als Far Cry, Assassin's Creed en Ghost Recon. Ook de ontwikkelaars van bijvoorbeeld Batman: Arkham Knight, Titanfall, verschillende Call of Duty- en Battlefield-games, The Last of Us en L.A. Noir hebben dit verdienmodel eerder toegepast.

Nederlanders raakten door online fraude in 2023 in totaal 109 miljoen euro kwijt aan criminelen. Er werden in dat jaar 70.000 meldingen en aangiften van online fraude gedaan. Het grootste deel van dat geld werd slachtoffers afhandig gemaakt door middel van bankhelpdesk- en beleggingsfraude.

Slechts twintig procent van alle slachtoffers doet aangifte van online fraude, zo blijkt uit een onderzoek van de eenheid Landelijke Expertise en Operaties en de eenheid Landelijke Opsporing en Interventies. Het verschilt sterk per fraudevorm of slachtoffers aangifte doen: in ruim tachtig procent van de bankhelpdeskfraudegevallen doen slachtoffers aangifte, terwijl dat bij aankoopfraude slechts twintig procent is.

Aan- en verkoopfraude komen het vaakste voor. Van alle registraties van online fraudevormen is ruim zestig procent een aankoop- of verkoopfraudezaak. Het gaat dan vaak om relatief kleine bedragen, zo blijkt uit de registraties. Gemiddeld doen slachtoffers in deze gevallen aangifte over een diefstal van een gemiddeld bedrag van 250 euro.

Bankhelpdeskfraude komt daarna het vaakst voor, namelijk in ruim tien procent van alle geregistreerde gevallen. Deze fraudevorm blijkt het lucratiefste voor cybercriminelen. Meer dan de helft van al het gestolen geld werd door middel van bankhelpdesk- en beleggingsfraude afhandig gemaakt. Een slachtoffer dat aangifte deed, was gemiddeld 7000 euro kwijt aan de zogenaamde bankhelpdeskmedewerker. Eerder was dat overigens nog het dubbele.

Volgens de politie gebruiken criminelen vaak een remoteaccesstool om toegang te krijgen tot het systeem van een slachtoffer. Ook worden digitale lijsten met persoonsgegevens gebruikt om specifieke doelgroepen te benaderen. De politie noemt specifiek zeventigplussers, alleenstaande dertigers en hoogopgeleide veertigers. Criminelen zouden het gestolen geld veelal gebruiken om 'luxe of statusverhogende goederen' te kopen, bijvoorbeeld horloges, sieraden, designerkleding, smartphones en laptops. De politie vreest dat online fraude de komende jaren toe zal nemen vanwege de ontwikkelingen in kunstmatige intelligentie en deepfakes.

Overigens was het aantal registraties van online fraude in 2023 grofweg net zo groot als in 2019 en 2022. In 2020 en 2021, tijdens het hoogtepunt van de coronapandemie, was het aantal registraties aanzienlijk groter dan in 2023, namelijk respectievelijk ruim 45 en 35 procent meer dan in 2023.

Qualcomm teaset een nieuwe soc die bedoeld is voor instapmodellen van AI-laptops. De goedkopere Snapdragon X-processor moet op een nog onbekend moment verschijnen in systemen vanaf 600 dollar.

Op het moment van schrijven biedt Qualcomm twee Snapdragon X-series met uiteenlopende varianten aan. De X Elite is er in vier varianten, allemaal met twaalf cores. De X Plus-reeks heeft ook vier varianten, met acht dan wel tien cores. De geteasede goedkopere Snapdragon X krijgt mogelijk zes cores, zo schrijft XDA Developers.

De instapprocessor krijgt waarschijnlijk cores met lagere kloksnelheden en een minder krachtige Adreno-gpu, maar volgens Qualcomm krijgt de chip in ieder geval dezelfde neural processor unit als duurdere modellen uit de Snapdragon X-serie. Dit heeft naar alle waarschijnlijkheid te maken met het feit dat Microsoft voor zijn Copilot+-merknaam soc's vereist met een npu met een rekenkracht van tenminste 40Tops.

De Qualcomm Snapdragon X-soc's waren in eerste instantie de enige processors die voldeden aan Microsofts vereisten voor Copilot+-laptops. Intussen zijn er ook dergelijke op AI-toepassingen gerichte systemen met AMD- en Intel-processors verkrijgbaar. Desondanks zijn de meeste Copilot+-laptops nog relatief duur. In de Tweakers Pricewatch kost de goedkoopste laptop met Microsofts keurmerk op het moment van schrijven zo'n 700 euro. Met een goedkopere Snapdragon X-chip zou de prijs van een instapmodel-Copilot+-laptop mogelijk nog lager worden.

Microsoft heeft bevestigd dat gebruikers problemen kunnen hebben met het wijzigen van tijdzones in versie 24H2 van Windows 11. Gebruikers rapporteerden dat probleem al langer. Er komt een update om de problemen op te lossen.

Tot die tijd is er een mitigatie, zegt Microsoft. Het wijzigen van de tijdzone lukt wel via het oude Control Panel, zelfs als dat niet gaat via het Instellingen-menu. Ook kunnen gebruikers via Run, ofwel Windows+R, timedate.cpl invoeren om het venster rechtstreeks te openen. Het gaat alleen om gebruikers zonder beheerdersaccount in Windows 11.

Het probleem treedt alleen op in versie 24H2. Microsoft noemt niet wat het issue heeft veroorzaakt. Het bedrijf doet er onderzoek naar en belooft een fix voor het wijzigen van de tijdzone in een toekomstige update van Windows 11. Wanneer die komt, is onbekend.

De Nederlandse subsidie voor de aanschaf van een nieuwe elektrische auto is op. Dat blijkt uit cijfers van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. In totaal heeft RVO voor 58 miljoen euro aan aanvragen binnengekregen.

Het was het laatste jaar dat de Subsidieregeling Elektrische Personenauto's Particulieren bestaat, waardoor de subsidie vanaf nu totaal verdwijnt. RVO zegt wel dat het niet alle aanvragen heeft beoordeeld en dat het dus mogelijk is dat er nog budget vrijkomt als de dienst aanvragen afkeurt. "Het kan zijn dat er nog aanvragen worden afgewezen, omdat ze niet voldoen aan de voorwaarden. En soms worden aanvragen ingetrokken. In beide gevallen komt er budget vrij."

Voor gebruikte elektrische auto's is de subsidie nog wel beschikbaar. Momenteel is daarvoor nog 6,7 miljoen euro beschikbaar. Die subsidiepot was leeg, maar er kwam nieuwe subsidie beschikbaar. De subsidie voor een nieuwe EV was 2950 euro, voor een gebruikte is dat maximaal 2000 euro. De subsidie moest de koop van elektrische auto's stimuleren. De subsidie keert volgend jaar niet meer terug.

Abonnees van Xbox Games Pass Ultimate kunnen zelf gekochte games gaan streamen naar alle ondersteunde apparaten, mits de game dat ondersteunt. Microsoft zegt dat die functie vanaf deze week werkt.

Het gaat vooralsnog om een bèta, zegt Microsoft. De game moet 'cloud playable' zijn om de functie mogelijk te maken. Als een klant de game heeft gekocht, is die vervolgens te streamen naar alle apparaten die dat ondersteunen, waaronder telefoons, pc's en tv's. Microsoft werkte al langer aan de functie en al eerder kwam naar buiten dat dit vanaf november zou kunnen. De functie werkt ook in Nederland en België, zegt Microsoft. Het aantal games waarbij het werkt is nu nog beperkt tot vijftig. Daar moeten later meer games bij komen.

Huawei wil zijn AI-chip Ascend 910C vanaf het eerste kwartaal van volgend jaar gaan laten maken, meldt persbureau Reuters. De opvolger van de 910B geldt als een Chinees alternatief voor de Nvidia-chips voor het trainen van AI-modellen.

De yields van de 910C liggen bij processorfabrikant SMIC rond de 20 procent, meldt Reuters. Dat is lager dan de yield van rond de 50 procent voor de Ascend 910B, waarvan Huawei al moeite heeft om de orders uit te leveren. Zo had TikTok-moederbedrijf ByteDance 100.000 910B's besteld en er nog maar 30.000 ontvangen.

Voor de nieuwste chip gaat Huawei daarom orders van strategische partners en overheden voorrang geven, zo meldt Reuters. De yields omhoog krijgen is lastig door een gebrek aan toegang tot euv-machines, die ASML niet aan Chinese klanten mag leveren. Huawei gebruikte voor de 910B onder meer elementen die TSMC gemaakt heeft, hoewel dat niet mocht volgens exportregels van de Amerikaanse overheid.

De Amerikaanse financiële waakhond CFPB gaat toezicht houden op diensten als Apple Pay en Google Pay. Nu die betaaldiensten zo ingeburgerd zijn, vindt de toezichthouder het tijd dat ze zich houden aan regels waaraan banken zich ook moeten houden.

Het Consumer Financial Protection Bureau maakt zich zorgen over drie specifieke zaken bij betaaldiensten van techbedrijven. De eerste is privacy en surveillance, want de bedrijven hebben inzicht gekregen in talloze transacties van consumenten. Consumenten moeten de keuze hebben om die data niet te laten verzamelen.

De waakhond is bovendien bang dat betaalapps leiden tot meer fouten en fraude. Het betwisten van transacties via betaalapps is lastig. "Het CFPB is vooral bezorgd over de manier waarop digitale betaalapps kunnen worden gebruikt om oudere volwassenen en actieve militairen op te lichten. Sommige populaire betaalapps lijken hun systemen zo te ontwerpen dat geschillen worden doorgeschoven naar banken, kredietverenigingen en creditcardmaatschappijen, in plaats van dat ze deze zelf afhandelen."

De laatste zorg betreft het risico om toegang tot de betaaldienst te verliezen. "Gezien de hoeveelheid betalingen die consumenten via veel populaire betaalapps verrichten, kunnen consumenten ernstige schade oplopen wanneer ze zonder voorafgaande kennisgeving de toegang tot hun app verliezen of wanneer hun mogelijkheid om betalingen te verrichten of te ontvangen wordt verstoord." Techbedrijven zijn notoir slecht in het afhandelen van klachten als een algoritme het account van een gebruikers heeft geblokkeerd, een onderwerp waaraan Tweakers eerder aandacht heeft gegeven.

Er ging al eerder een gerucht dat het CFPB toezicht wilde gaan houden op onder meer Google. Nu komt dat toezicht er: de regeling gaat een maand na publicatie in en geldt voor alle diensten met meer dan 50 miljoen transacties per jaar.

De Nederlandse toezichthouder Autoriteit Consument & Markt sluit haar onderzoek naar verboden afspraken van een niet nader genoemde leverancier van IT-apparatuur. Er is niet voldoende bewijs gevonden voor een overtreding, aldus de ACM.

De toezichthouder begon in oktober vorig jaar met een onderzoek naar vermeend machtsmisbruik door de leverancier. De toezichthouder vermoedde dat de fabrikant misbruik maakt van zijn economische machtspositie en prijsafspraken maakt met distributeurs. Ook vermoedde de ACM dat er afspraken waren over welke winkeliers aan welke klanten mogen leveren en waren er signalen dat winkeliers belemmerd werden bij de verkoop van hergebruikte IT-apparatuur.

De vermoedens van de ACM werden in het onderzoek echter niet bevestigd, schrijft de toezichthouder in een persbericht. Daarom wordt het onderzoek nu gesloten. De ACM benadrukt wel dat het de sector in het vizier houdt en 'eventuele nieuwe aanwijzingen serieus zal bekijken'.

Een commissie in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft bij ASML gegevens opgevraagd over zijn leveringen aan Chinese klanten over de afgelopen jaren. ASML heeft nog niet gereageerd. De deadline ligt op 1 december.

De commissie, die zich bezighoudt met de Chinese communistische partij, wil van ASML en andere leveranciers weten hoe hun handel met China in elkaar zit. Het gaat naast ASML om KLA, Applied Materials, Lam Research en Tokyo Electron. ASML heeft nog niet gereageerd op de brief.

De commissie wil onder meer weten wie de dertig grootste klanten zijn, van welke klanten het meerderheidsbelang in handen is van de Chinese staat en hoe bedrijven controleren op exportcontroles. Door maatregelen van de Amerikaanse overheid is de handel met China al langer beperkt en ook Nederland heeft regels ingesteld. Zo mag ASML geen euv-machines leveren aan Chinese klanten.

Meewerken aan dergelijke verzoeken is vrijwillig, schrijft NRC. Het gaat vermoedelijk niet om de opmaat tot ander beleid: dat is geen taak van het Huis van Afgevaardigden, maar van het kabinet van de president. Dat is de uitvoerende tak van de macht; het Huis heeft een controlerende rol. Vaak gaat het bij dergelijke commissies om pr van de politici in kwestie. ASML haalt bijna de helft van zijn omzet uit leveringen aan China. Afgelopen kwartaal was dat 47 procent.

Nvidia kondigt het Slang Initiative aan, een doorontwikkeling van de shader- en compilerprogrammeertaal Slang. Het opensourceproject is gemigreerd naar Khronos Group, een consortium van 170 organisaties dat werkt aan onder meer de grafische api's Vulkan en OpenGL.

Slang werd oorspronkelijk ontwikkeld door Nvidia in samenwerking met onder meer Carnegie Mellon University, Stanford en MIT. Het vernieuwde Slang Initiative moet ervoor zorgen dat de opensourcetaal verder ontwikkeld kan worden onder Khronos Group. Het samenwerkingsverband bestaat uit uiteenlopende techbedrijven zoals Intel, Nvidia, AMD, Apple, Arm, Google, Valve en Qualcomm. Op de website van Slang licht de organisatie toe: "Nu Slang gehost wordt door Khronos, is de shadertaal niet meer gelieerd aan een individueel bedrijf. Dat maakt een bredere community en samenwerking binnen de industrie mogelijk."

De partijen maken niet bekend wat de plannen voor de shadertaal precies zijn, maar Nvidia zegt in een statement dat Khronos de shadertaal in het Vulkan-ecosysteem gaat integreren. Vulkan is een grafische api die in ruim tweehonderd games gebruikt wordt, waaronder Red Dead Redemption 2, Half-Life 2, Metro Exodus en recente Total War-games.

De Slang-taal is volgens de makers ontwikkeld om te voldoen aan de 'veranderende behoeften van ontwikkelaars rondom realtime graphics, specifiek wat betreft de toepassing van grote shadercodebases'. De taal is onder meer te gebruiken voor grafische en compute-api's zoals Microsofts Direct3D 12, Apples Metal en Nvidia's CUDA, en is compatibel met door Khronos ontwikkelde api's als WebGL, Vulkan en de voorloper OpenGL.

Cross-site scripting staat dit jaar bovenaan de top 25 met gevaarlijkste en meestvoorkomende kwetsbaarheden. De lijst wordt jaarlijks opgesteld door Mitre, de organisatie die kwetsbaarheden categoriseert en de belangrijkste bron is van cve-nummers die aan bugs worden toegekend.

Mitre heeft zijn top 25 van 2024 gebaseerd op de 31.000 kwetsbaarheden die tussen juni 2023 en juni 2024 naar buiten kwamen, schrijft het in een aankondiging. Het gaat om fouten, zwakke plekken en andere bugs in de code, architectuur, implementatie of het ontwerp van software.

Dit jaar staat crosssitescripting weer op de eerste plek, waarmee de geheugenfout out-of-bounds write na drie jaar van de toppositie stoot. Crosssitescripting, of XSS, is een kwetsbaarheid waarbij aanvallers malafide code in een website of applicatie injecteren. Vervolgens wordt die code in de browser van het slachtoffer uitgevoerd. Dergelijke aanvallen zijn relatief eenvoudig uit te voeren, wat kan verklaren dat deze kwetsbaarheid bovenaan de lijst staat.

In de top vijf staan verder SQL injection, cross-site request forgery - waarmee een doelwit gedwongen wordt om ongewenste acties uit te voeren in een webapp - en path traversal, waarbij ongeoorloofde toegang verkregen wordt tot bestanden en mappen. De volledige top 25 is te bekijken op de website van Mitre.

ZTE heeft de Nubia Z70 Ultra gepresenteerd, een telefoon die volgens de fabrikant de dunste schermrand tot op heden heeft. In de behuizing van 16,4x7,7cm zit een scherm met een diagonaal van 6,85".

Het gaat om een 144Hz-oledscherm met een resolutie van 2688x1216 pixels, zo meldt Nubia. Volgens de fabrikant is de schermrand van 1,25mm de dunste tot nu toe. De pixeldichtheid is 430 pixels per inch, ook in het gedeelte van het scherm waarachter de frontcamera zit. De Z Ultra-serie behoort tot de weinige telefoons op de markt die gebruikmaken van een camera achter het scherm. Die opbouw voorkomt een gat in het scherm, maar gebruikers leveren veelal wel in op camerakwaliteit.

De Android 15-smartphone draait op een Qualcomm Snapdragon 8 Elite-soc met 12, 16 of 24GB aan werkgeheugen. De UFS 4.0-opslag heeft een capaciteit van 256GB, 512GB of 1TB. De telefoon heeft een 50-megapixelhoofdcamera met 35mm-lens en een variabel diafragma van f/1,59 tot f/4, een camera met periscopische zoomlens met 2x vergroting ten opzichte van de primaire camera en een 50-megapixelsensor met ultragroothoeklens.

De telefoon heeft een 6150mAh-accu met siliciumkoolstof in de negatieve anode. Dat zorgt voor hogere energiedichtheid en dus meer accucapaciteit ten opzichte van accu's van voorgaande generaties. De accu kan opladen met maximaal 80W.

De telefoon komt vanaf volgende week naar Europa. De goedkoopste versie is in China 4600 yuan, omgerekend momenteel ongeveer 600 euro. In Europa zou dat veelal met btw uitkomen op prijzen rond 1000 euro.

SK hynix is begonnen met de massaproductie van zijn 321-laagse nandgeheugen. De fabrikant produceert drie stapels nand bovenop elkaar om tot dat aantal lagen te komen. Het geheel komt met 1Tbit-capaciteit.

Het 321-laagse nandgeheugen volgt op de variant met 238 lagen. De nieuwe versie maakt hogere capaciteiten per chip mogelijk, zodat 1Tbit-capaciteit mogelijk wordt. Als gevolg daarvan kunnen ssd's goedkoper worden, meer capaciteit krijgen of beide. Volgens SK hynix zijn de nieuwe geheugenchips ook energiezuiniger dan de vorige generatie. Bovendien zijn de datatransfersnelheid en leessnelheid verhoogd met respectievelijk twaalf en dertien procent. Naar verwachting worden de eerste chips in de eerste helft van 2025 beschikbaar voor consumenten.

Hoewel SK hynix zelf over 4d-nand spreekt, gaat het in de praktijk nog steeds om een variant op 3d-tlc. SK hynix gebruikt 4d-nand sinds 2018 als marketingterm voor geheugen met een 'charge trap flash'-ontwerp en een 'peri-under-cell'-lay-out. Bij een ctf-ontwerp worden ladingen in een insulator opgeslagen voor minder interferentie, terwijl dat traditioneel gezien in een geleider gebeurt. De puc-lay-out houdt in dat bepaalde schakelingen onder de geheugencel geplaatst worden voor een hogere productie-efficiëntie en dichtheid.

Google is naar verluidt gestopt met de ontwikkeling van de Pixel Tablet 2, niet de Pixel Tablet 3 zoals eerder vermeld werd. Waarom Google het project zou hebben stopgezet, is niet duidelijk. Vooralsnog heeft de techgigant niet publiekelijk op de geruchten gereageerd.

Google heeft volgens bronnen van Android Authority onlangs besloten om de verdere ontwikkeling van de recentste Pixel Tablet te schrappen. Dit in tegenstelling tot eerdere berichten van Android Headlines, waaruit zou blijken dat Google de ontwikkeling van de toekomstige, nog niet aangekondigde Pixel Tablet 3 zou hebben stopgezet. Volgens Android Authority was de informatie van dat medium gedeeltelijk correct; Google zou stoppen met een project met de codenaam 'kiyomi'. Android Headlines zou die codenaam onterecht hebben toegeschreven aan de Pixel Tablet 3. Bronnen van Android Authority stellen dat de codenaam bij de Pixel Tablet 2 hoort.

In oktober verscheen nog het gerucht dat de Pixel Tablet 3 in 2027 op de markt zou verschijnen. Destijds werd gemeld dat het apparaat twee USB-C-poorten zou krijgen, maar de pogopins met USB 2.0 zouden ook behouden blijven. Google presenteerde in 2023 zijn eerste Pixel Tablet, waarvan het uiterlijk lijkt op een grotere Nest Hub. Volgend jaar verschijnt naar verwachting een tweede generatie van het apparaat, die zou moeten draaien op de Tensor G4-soc.

Update, 20.25 uur: Er is aanvullende informatie van Android Authority toegevoegd aan het bericht. Oorspronkelijk werd gesuggereerd dat Google met de toekomstige Pixel Tablet 3 zou stoppen; volgens het vermelde medium klopt dat niet en gaat het om de Pixel Tablet 2. Dit is aan het bericht toegevoegd. Tevens werd de omstreden oorspronkelijke informatie ten onrechte toegeschreven aan Android Authority. Dit moest Android Headlines zijn. Dat is tevens aangepast.

OPPO heeft de Find X8 Pro wereldwijd beschikbaar gemaakt. De smartphone, die de nadruk legt op de camera, krijgt in Nederland een adviesprijs van 1149 euro. Het toestel heeft 16GB geheugen en 512GB opslag.

Het toestel is voorzien van een 6,78"-oledscherm met een resolutie van 2780x1264 pixels. Verder heeft de smartphone een nieuw Hasselblad Master-camerasysteem, dat uit vier 50-megapixelcamera's bestaat. Het gaat om een hoofdcamera, een 15mm-groothoekcamera en twee periscopische telelenzen. De eerste telelens heeft een 3x optische zoom, de tweede een 6x optische zoom. Ook heeft de smartphone een zogenaamde Quick Button: een aanraakgevoelige strip aan de rechterkant, waarmee de camera snel opgestart kan worden en de zoom bediend wordt.

De Find X8 Pro heeft een 5910mAh-accu en heeft ondersteuning voor bedraad snelladen op 80W en draadloos snelladen op 50W. De telefoon heeft een IP68/IP69-certificering, wat betekent dat hij naast tegen stof en onderdompeling in water, ook tegen waterstralen kan.

De Find X8 Pro werd in oktober al aangekondigd, maar was in eerste instantie alleen in China te koop. Nu komt de telefoon ook naar Europa. Wie de telefoon via een van de officiële verkoopkanalen aanschaft, krijgt daarbij gratis de draadloze OPPO Enco X3i-oortjes ter waarde van 149 euro cadeau. Die actie geldt tot en met 22 december.

Samsung heeft tijdens zijn Developer Conference in Zuid-Korea de tweede versie van zijn generatieve AI-model Gauss gepresenteerd. Gauss2 is multimodaal, wat betekent dat het meerdere datatypes tegelijk als input kan gebruiken.

Gauss2 kan werken met taal, programmeercode en afbeeldingen, zegt Samsung in een aankondiging. Verder is de tweede versie van het model anderhalf tot drie keer sneller dan de eerste variant. Ook ondersteunt het negen tot veertien talen en diverse programmeertalen.

Het AI-model is beschikbaar in drie verschillende vormen: Compact, Balanced en Supreme. De Compact-versie is kleiner, sneller en efficiënter, waardoor deze volledig op het apparaat zelf kan draaien. Daardoor is er geen internetverbinding nodig om met het AI-model te werken. De Balanced-variant moet een consistente ervaring bieden, door steeds de balans te zoeken tussen efficiëntie, prestaties en snelheid. Daarbij is mogelijk ook een internetverbinding nodig, afhankelijk van de situatie. De Supreme-versie levert tot slot de best mogelijke prestaties.

Samsung zegt dat Gauss al voor verschillende taken gebruikt wordt door werknemers van het bedrijf zelf. Zo wordt programmeerassistent 'code.i' door zo'n 60 procent van alle softwareontwikkelaars gebruikt. Verder wordt Gauss intern gebruikt om documenten samen te vatten, teksten te vertalen en om e-mails op te stellen.

Microsoft heeft een bètaversie uitgebracht van hotpatching voor Windows 11 Enterprise. Met die functie is het niet langer nodig om de computer opnieuw op te starten als de patch geïnstalleerd is.

Hotpatching wordt niet voor alle updates van Windows beschikbaar, schrijft Microsoft in een aankondiging. De eerste update in ieder kwartaal blijft vereisen dat de computer opnieuw wordt opgestart. Deze updates bevatten niet alleen beveiligingsupdates, maar ook nieuwe features en verbeteringen. "In de twee maanden daarna worden hotpatchupdates aangeboden, die alleen beveiligingsupdates bevatten en geïnstalleerd kunnen worden zonder dat de computer opnieuw moet opstarten." De bedoeling is dus dat er jaarlijks acht hotpatchupdates verschijnen, naast vier updates waarvoor nog wel een reboot vereist is.

Hotpatching is vooralsnog alleen beschikbaar voor organisaties die een Microsoft-abonnement met Windows Enterprise E3 of E5, of een Windows 365 Enterprise-abonnement hebben. Apparaten moeten verder Windows 11 Enterprise versie 24H2 draaien en Microsoft Intune hebben. De hotpatches kunnen ingeschakeld worden via Intune en Windows Autopatch.

Hotpatching werd in februari al getest in een previewbuild van Windows 11. Destijds werd aangegeven dat hotpatching werkt op basis van virtualisation-based security. Dit kan gestart worden op computers die virtualisatie-extensies ondersteunen voor Intel, AMD or Arm. Microsoft kan daarmee de in-memorycode van een lopend Windows-proces aanpassen, zonder dat het proces opnieuw opgestart moet worden.

Het Amerikaanse ministerie van Justitie heeft een officieel voorstel ingediend bij de rechtbank in Washington om Chrome af te splitsen van Google. Google noemt het plan in een reactie 'verbijsterend'.

Federaal rechter Amit Mehta oordeelde in augustus dat Google de zoekmarkt illegaal monopoliseert. De voorgestelde maatregelen die Justitie nu heeft ingediend, moeten dat probleem oplossen. "Google moet Chrome onmiddellijk en volledig afstoten aan een koper die door de eisers is goedgekeurd", schrijft Justitie in het voorstel, dat The Verge heeft gepubliceerd.

Daarnaast noemt Justitie de mogelijkheid om Android af te stoten. In principe maakt Justitie daar geen harde eis van, maar het stelt wel voor om Android als een soort consequentie te gebruiken. Mochten andere oplossingen voor het herstellen van de concurrentie op de markt niet effectief zijn, dan zou Android wél afgesplitst moeten worden van Google. Ook zou het bedrijf volgens Justitie ervoor kunnen kiezen om Android af te stoten als het zich niet wil houden aan enkele van de andere regels die voorgesteld worden.

Justitie wil verder dat Google niet langer geld of iets van andere waarde kan aanbieden aan derde partijen om hen te verleiden om Google's zoekmachine de standaard te maken. Google mag ook zijn eigen zoekmachine niet meer voortrekken op ieder platform dat het in eigendom heeft of beheert, zoals YouTube, vindt Justitie. Het ministerie wil daarnaast dat Google verplicht wordt om rivalen toegang te geven tot zijn zoekindex, tegen 'marginale kosten en op doorlopende basis'. Tot slot vraagt Justitie om de mogelijkheid voor websites om zich af te melden voor de AI-overzichten van Google, zonder dat ze daarvoor worden gestraft in de zoekresultaten.

Reactie Google

Google noemt de voorstellen van Justitie in een reactie op zijn website 'verbijsterend'. "Het veel te brede voorstel van Justitie is veel verregaander dan de beslissingen van de rechtbank", zegt het bedrijf. Volgens Google zouden de plannen producten van het bedrijf kapotmaken, de security en privacy van miljoenen Amerikanen in gevaar brengen en de toegang tot Google Search bewust verslechteren.

"De aanpak van het ministerie van Justitie zou resulteren in een ongekende overheidsbemoeienis die Amerikaanse consumenten, ontwikkelaars en kleine bedrijven zou schaden, en het mondiale economische en technologische leiderschap van Amerika in gevaar zou brengen, precies op het moment dat het het hardst nodig is."

Google kondigde eerder al aan dat het van plan is om in beroep te gaan tegen de uitspraak van de rechter. De definitieve beslissing over de maatregelen laat ook nog op zich wachten. In april 2025 vindt nog een hoorzitting plaats. Naar verwachting volgt er in augustus 2025 een beslissing van de rechtbank.

Nvidia heeft zijn omzet in het derde fiscale kwartaal van dit jaar opnieuw flink zien stijgen door de verkoop van AI-chips. Ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder gaat het zelfs om een groei van 94 procent. De verwachting is wel dat de groei minder snel gaat.

De omzet van Nvidia kwam in het derde kwartaal van dit jaar uit op 35,1 miljard dollar. Dat is 17 procent meer dan het tweede kwartaal en dus 94 procent meer dan vorig jaar. De winst komt uit op 19,3 miljard dollar, 109 procent meer dan in 2023 en 16 procent meer dan in het tweede kwartaal.

Het bedrijf schrijft de groei zelf toe aan de populariteit van AI. “Het tijdperk van AI is in volle gang en zorgt voor een wereldwijde verschuiving naar Nvidia-computing”, zegt oprichter en ceo Jensen Huang. Hij noemt daarbij specifiek de Blackwell-AI-gpu, die in maart dit jaar onthuld werd. Volgens Huang is die nu in volle productie en enorm in trek. Dat geldt ook voor de Hopper-chip.

CNBC merkt echter op dat de groei bij Nvidia minder hard gaat dan eerder het geval was. Voor het vierde kwartaal van dit jaar verwacht het bedrijf een groei van 70 procent ten opzichte van een jaar eerder. In het vierde kwartaal van 2023 was nog sprake van een groei van 265 procent. Ook de omzetgroei in het afgelopen kwartaal is minder hard dan in de eerdere drie kwartalen, toen het nog ging om groei van respectievelijk 122 procent (tweede kwartaal), 262 procent (eerste kwartaal) en 265 procent (vierde kwartaal van 2023).

Volgens Reuters heeft die tragere groei te maken met problemen in de toeleveringsketen van Nvidia. Zo heeft productiepartner TSMC beperkte capaciteit voor geavanceerde productietechnieken. Huang wilde daar tegenover Reuters niet direct op reageren. Wel zegt hij dat nu Nvidia de productie van Blackwell opschaalt, 'we het aantal productielijnen blijven uitbreiden, onze opbrengst blijven verbeteren en onze cyclustijd verbeteren'. "Dat alles moet onze output verbeteren."

Arch Linux gaat voor het eerst een licentie gebruiken voor package sources. Het gaat om de zogenaamde 0BSD-licentie, ook wel de BSD Zero Clause License genoemd, die gebruikers onder meer toestaat om materiaal zonder bronvermelding te gebruiken voor eigen projecten.

Arch Linux geeft in een aankondiging aan dat het 'potentieel problematisch' is dat er nooit een officiële licentie gebruikt werd voor packagesources, zoals pkgbuild-bestanden. Door een licentie te gebruiken wordt duidelijk gemaakt van wie intellectueel eigendom is en wat daarmee gedaan mag worden. Door dat niet goed af te bakenen, ontstaan mogelijke risico's.

Arch Linux adopteert daarom nu de 0BSD-licentie. Deze licentie geeft gebruikers veel mogelijkheden om met het materiaal te werken. Zo mogen gebruikers gelicentieerd materiaal kopiëren, aanpassen, verspreiden en zonder bronvermelding of andere voorwaarden gebruiken voor eigen projecten. Arch Linux benadrukt dan ook dat het gebruik van de licentie niet beperkt wat gebruikers met de packagesources kunnen doen.

Voor het gebruik van de licentie definitief wordt, vraagt Arch Linux om feedback van mensen die aan Arch Linux-packages hebben bijdragen. Zij ontvangen ergens in de komende dagen een e-mail met een lijst van al hun bijdragen; Arch Linux spreekt daarbij over een periode van een week, beginnend op 19 november. Wie akkoord gaat met de wijziging, hoeft niets te doen. Wie het niet eens is met de wijziging, kan de e-mail beantwoorden, waarna Arch Linux samen met deze bijdrager op zoek gaat naar een oplossing.

Google heeft Gemini Live in het Nederlands beschikbaar gemaakt. De Live-spraakversie van de AI-chatbot is in tien nieuwe stemmen beschikbaar. De chatbot spreekt met zowel een Nederlands als Vlaams accent.

Gebruikers bepalen via de landinstellingen op hun telefoon of Gemini Live met een Nederlands of Vlaams accent spreekt, zegt Google in een aankondiging. De chatbot is ook in andere apps geïntegreerd, waar hij nu ook in het Nederlands te gebruiken is. Het gaat onder meer om Gmail, Maps, YouTube, Taken en Keep. Voor de Agenda-app is nog geen Nederlandstalige optie beschikbaar; die volgt volgens Google later.

Gemini Live is een spraakversie van Google's chatbot waarmee gebruikers continu een gesprek kunnen voeren, zonder dat ze een steeds een knop moeten indrukken of moeten beginnen met 'Hey Google'. Gemini Live houdt gesprekken ook bij, zodat gebruikers de chatbot kunnen onderbreken, van onderwerp kunnen veranderen of dieper op een onderwerp kunnen ingaan.

Fitnessapp Strava heeft zijn voorwaarden rondom zijn api aangepast, waardoor apps van derde partijen minder data kunnen tonen en geen data mogen gebruiken voor het trainen van AI-modellen. Het beleid geldt vanaf 11 november, al deelde Strava de nieuwe voorwaarden pas op 15 november.

Data over de activiteit van een gebruiker mag voortaan alleen nog maar aan die specifieke gebruiker getoond worden, schrijft Strava in een aankondiging. Het bedrijf stelt in een latere update dat dit met privacy te maken heeft. "We willen met name situaties aanpakken waarin gebruikers verbinding maken met een app van derden en zich er niet van bewust zijn dat hun gegevens niet alleen voor hun eigen gebruik en zichtbaarheid worden gedeeld, maar ook met andere gebruikers", aldus Strava.

Verder verbieden de voorwaarden expliciet het gebruik van Strava-data voor het trainen van AI-modellen 'of vergelijkbare toepassingen'. Het bedrijf verwacht naar eigen zeggen niet dat de nieuwe voorwaarden een grote impact hebben. "We verwachten dat deze wijzigingen slechts een klein deel (minder dan 0,1 procent) van de applicaties op het Strava-platform treffen; het overgrote deel van de bestaande gevallen is nog steeds toegestaan."