Inleiding
- ASUS ProArt PA27JCV
- BenQ PD2730S
In het kort
De ASUS ProArt PA27JCV is een van de goedkoopste 27"-monitors met een extra hoge 5k-resolutie: 5120x2880 pixels. Dat betekent een superscherp beeld, met tekstkarakters die eruitzien alsof ze op papier zijn gedrukt. Met 800 euro is hij overigens nog wel veel duurder dan een regulier 4k-scherm. De monitor heeft een ranke vormgeving met een wat wiebelige voet. De aansluitingen zijn redelijk uitgebreid: USB-C met ruime powerdelivery en een kvm-switch. De kleurafstelling voor sRGB en Display P3 is goed en ASUS bouwt bovendien een AdobeRGB-stand in, hoewel de monitor dit bereik niet helemaal kan weergeven. De hdr-kleurweergave valt tegen en contrast en piekhelderheid zijn daarvoor ook te laag. De kijkhoeken zijn ronduit slecht voor een ips-monitor en ook blijkt de uniformiteit onder de maat. Bij ons sample van de PA27JCV viel de slechte zwartuniformiteit zelfs in een normaal verlichte ruimte al op.
In het kort
De BenQ PD2730S is een 27"-monitor met een extra hoge 5k-resolutie: 5120x2880 pixels. Dat betekent een superscherp beeld, met tekstkarakters die eruitzien alsof ze op papier zijn gedrukt. Het scherm beschikt over een prima bouwkwaliteit en een handige afstandsbediening. De aansluitingen zijn uitgebreid: Thunderbolt 4 met ruime powerdelivery, een kvm-switch en de mogelijkheid om een tweede scherm door te lussen. De monitor heeft een uitstekende kleurafstelling voor sRGB en Display P3, maar er is geen AdobeRGB-modus en de hdr-weergave is ook weinig bijzonder. Ook kunnen de kijkhoeken en uniformiteit van het scherm beter. De functie uniformiteitscompensatie trekt de helderheidsverschillen weliswaar effectief glad, maar gaat enorm ten koste van het contrast. Met meer dan 1100 euro is dit niet de goedkoopste 5k-monitor en is hij veel duurder dan een regulier 4k-scherm.
Wie zo'n tien jaar geleden een iMac kocht, kon toen al proeven van een 5k-resolutie: 5120x2880 pixels, die op een 27"-scherm een pixeldichtheid van 220 pixels per inch oplevert. Dat betekent een superscherp beeld: foto's waarin ieder detail zichtbaar is en tekstkarakters die eruitzien alsof ze op papier zijn gedrukt.
Losse 5k-monitors zijn de afgelopen jaren mondjesmaat te koop geweest en vooral gericht op mensen met een Mac die een tweede display nodig hadden. Voor Windows-gebruikers vormden niet alleen gebrekkige schaling in het OS maar ook beperkte aansluitingen op Windows-laptops langere tijd belemmeringen voor een verdere doorbraak van 5k-schermen. In plaats daarvan werd 4k de standaard. Met 3840x2160 pixels geeft dat best een scherp plaatje, maar niet zo mooi als 5k.
:strip_exif()/i/2007589648.jpeg?f=imagenormal)
Inmiddels zijn de problemen opgelost en dus komt er langzamerhand eindelijk wat meer keuze in 5k-monitors. In dit artikel bekijken we twee van de nieuwste opties: de ASUS ProArt PA27JCV en BenQ PD2730S. De nog nieuwere ViewSonic ColorPro VP2788-5K kon helaas niet worden geleverd door de fabrikant. Alle drie de schermen zijn gericht op beeldbewerking en voorzien van een breed kleurbereik. Met hun hoge pixeldichtheid zijn ze uitstekend geschikt voor gebruik met een Mac, maar ook moderne pc's en laptops kunnen de schermen op hun volledige resolutie aansturen via de USB 4- of Thunderbolt 4-poorten. Verder hebben de schermen het gebruik van een IPS Black-paneel gemeen, dat een hoger contrast belooft dan bij eerdere 5k-monitors zoals de Samsung ViewFinity S9 S90PC en de wellicht bekendste 5k-monitor van dit moment, de Apple Studio Display.
ASUS zet zijn ProArt PA27JCV scherp in de markt met een prijs onder de 800 euro op het moment van schrijven. Dat is nog altijd veel meer dan wat een gemiddelde 4k-monitor nu kost, maar kennelijk zijn er genoeg mensen die het ervoor over hebben: de afgelopen maanden was de PA27JCV regelmatig een van de populairste monitors in onze Pricewatch. De BenQ PD2730S is met iets meer dan 1100 euro een stuk duurder, maar alsnog ruimschoots goedkoper dan de Studio Display van Apple.
Een 5k-scherm in de praktijk
Een resolutie van 5120x2880 pixels op een 27"-schermdiagonaal geeft dus een pixeldichtheid van ongeveer 220ppi, wat dubbel zo hoog is als bij een regulier beeldscherm. Het is logisch om het scherm in je besturingssysteem op 200 procent schaling in te stellen. Je hebt dan effectief dezelfde werkruimte als op een reguliere wqhd-monitor (2560x1440 pixels) maar met een vier keer scherper beeld. Die extra scherpte is vooral goed zichtbaar bij de weergave van tekst. Op een normale monitor ogen karakters in vergelijking kartelig, met in Windows een beetje colorfringing als gevolg van de ClearType-fontrendering. Kleine tekens zien er daarbij niet helemaal uit zoals de lettertypeontwerper heeft bedoeld, doordat het besturingssysteem hinting toepast. Van die effecten heeft een 5k-scherm geen last.
Ten opzichte van een 27"-monitor met 4k-resolutie (3840x2160) is het verschil in scherpte minder groot, maar nog wel aanwezig. Het voornaamste voordeel van een 5k-scherm boven die veel breder verkrijgbare oplossing is dat het beeld precies tweemaal kan worden opgeschaald. Bij een 27"-4k-monitor kan dat niet echt: op 200 procent hou je nog maar de werkruimte van een full-hd-monitor over en ziet de interface er erg groot uit. Op 100 procent zijn de letters juist weer veel te klein. Je moet dus terugvallen op 1,5x- of 1,25x-schaling. Vooral op macOS zou je die schaling met een kommagetal kunnen merken, omdat dit besturingssysteem de desktop intern wel met twee keer schaalt, om hem vervolgens terug te rekenen naar de resolutie van de monitor. Dat levert een enigszins vage weergave op die kleine foutjes kan bevatten als je gaat pixelpeepen.
:strip_exif()/i/2007588088.jpeg?f=imagearticlefull)
Detailopname van tekst op drie 27"-schermen: een 5k-monitor met 200-procentschaling, een 4k-monitor met 150-procentschaling en een wqhd-monitor met 100-procentschaling. Met deze instellingen wordt de interface op alle drie de monitors even groot weergegeven.
Zowel de ProArt PA27JCV als de PD2730S is voorzien van een matte afwerking − ASUS noemt het LuxPixel en BenQ spreekt van Nano Matte, maar het effect is hetzelfde. Reflecties worden effectief onderdrukt, wat bijdraagt aan de 'papierachtige' uitstraling van het scherm. Helaas heeft de coating ook een keerzijde: hij veroorzaakt een duidelijk zichtbare glinsterende 'ruis' op witte achtergronden en heldere kleuren, doordat de coating ook het licht van het scherm zelf een beetje verstrooit. Dat doet enigszins afbreuk aan de scherpte van de weergave en het is dus te hopen dat fabrikanten op termijn ook glossy 5k-monitors gaan aanbieden, zoals Apple bijvoorbeeld doet.
Om de 5k-monitors op hun volledige resolutie en vernieuwingsfrequentie te kunnen gebruiken, heb je de juiste hardware nodig. Met een desktop is het niet zo'n probleem, zolang die beschikt over een enigszins recente losse videokaart: denk aan een AMD RDNA-gpu (RX 5xxx) en nieuwer, Nvidia-kaart vanaf de Turing-generatie (RTX 20xx / GTX 16xx), of een Intel Arc-videokaart. Met een laptop moet je erop letten dat die DisplayPort 1.4 over USB-C kan uitsturen. Heeft je laptop een Thunderbolt 4-poort, dan is dat zeker het geval. Oudere laptops, bijvoorbeeld modellen die nog beschikken over Thunderbolt 3, ondersteunen enkel DisplayPort 1.2 over USB-C. De ASUS ProArt PA27JCV kon met zo'n laptop wel op 5120x2880 pixels worden aangestuurd, maar bij een vernieuwingsfrequentie van slechts 30Hz. De BenQ PD2730S wil in dat geval niet hoger dan 4k bij 60Hz.
Design, aansluitingen en osd
ASUS en BenQ voorzien hun monitors allebei van een fraai design, dat niet zal misstaan in een (thuis)kantoor. Bij de PA27JCV doet de zilvergrijze voet enigszins denken aan een Dell UltraSharp-monitor; de zuilvormige poot van de PD2730S herinnert juist aan de schermen van LG. In andere opzichten onderscheidt het design van beide merken zich overigens wel duidelijk van de concurrentie. De PA27JCV is bijvoorbeeld voorzien van een geribbelde zwarte achterkant met een glimmend ProArt-logo, waar BenQ kiest voor een tweekleurig ontwerp met een witte bovenzijde en een zilvergrijze onderkant.
ASUS ProArt PA27JCV
Vanaf de zijkant valt op dat de PA27JCV veel ranker is vormgegeven dan het nogal dikke scherm van BenQ. De PD2730S oogt niet alleen robuuster, hij voelt in de praktijk ook een stuk steviger aan. Bij het BenQ-scherm is de onderkant van de voet (poot en basis) helemaal van stevig aluminium gemaakt, waar je bij ASUS alleen maar plastic voelt, dat ten opzichte van de PD2730S meer krakende geluidjes maakt als je het scherm beetpakt. De PA27JCV wiebelt ook vrij makkelijk heen en weer, zeker als je de osd gaat bedienen: er zit wat speling in de bevestiging tussen de vierkante basis en de verticale staander, en tussen de staander en het monitorpaneel zelf.
Beide schermen kunnen kantelen, van links naar rechts draaien, negentig graden draaien en omhoog en omlaag. Bij de BenQ PD2730S is het bereik van hoogteverstelling net iets groter dan bij de ASUS PA27JCV: 15cm tegenover 13cm. De BenQ-monitor laat zich ook wat soepeler in hoogte verstellen dan het model van ASUS.
BenQ PD2730S
De PA27JCV en BenQ PD2730S hebben beide een DisplayPort 1.4-, HDMI 2.1- en USB-C-poort als beeldingangen. Beide schermen leveren over USB-C ongeveer 90W terug aan een aangesloten laptop. Alleen bij BenQ ondersteunt de poort Thunderbolt 4-signalen. Dat geeft meer mogelijkheden dan de klassieke USB-C-poort van de ASUS PA27JCV. Zo kun je op de PD2730S via de Thunderbolt 4-uitgang een tweede scherm doorlussen, maximaal een 5k/60Hz-monitor. Omdat dat doorlussen via Thunderbolt verloopt, werkt het ook met een Apple MacBook. De vier USB-poorten van de BenQ PD2730S ondersteunen daarbij een dubbel zo hoge bandbreedte als die van de ASUS PA27JCV.
|
ASUS ProArt PA27JCV |
BenQ PD2730S |
Beeldingangen |
1x DisplayPort 1.4 1x HDMI 2.1 (48Gbit/s) 1x USB-C (DP 1.4 Alt Mode, 96W-PD) |
1x DisplayPort 1.4 1x HDMI 2.1 (48Gbit/s) 1x TB4/USB-C (TB4 / DP 1.4 Alt Mode, 90W-PD) |
Beelduitgangen |
- |
1x TB4 |
USB-uitgangen |
3x USB 3.2 Type-A (5Gbit/s) 1x USB 3.2 Type-C (5Gbit/s) |
3x USB 3.2 Type-A (10Gbit/s) 1x USB 3.2 Type-C (10Gbit/s) |
USB-ingangen |
1x USB 3.2 Type-C (5Gbit/s) |
1x USB 3.2 Type-C (10Gbit/s) |
Overig |
Stereospeakers 3,5mm-hoofdtelefoonuitgang Stroomaansluiting (ingebouwde voeding) |
Hotkey Puck G3-afstandsbediening Stereospeakers 3,5mm-hoofdtelefoonuitgang Stroomaansluiting (ingebouwde voeding) |
Bij de ASUS PA27JCV zitten er een USB-A- en een USB-C-poort op een makkelijk bereikbare plek links onderaan het scherm. BenQ plaatst alle USB-uitgangen daar. Beide schermen hebben een tweede USB-C-upstreampoort, zodat de hub met twee pc's kan worden verbonden. Via de kvm-functie kun je de USB-hub automatisch met de verbonden pc laten meeschakelen.
Featureset en osd
Voor de bediening van de osd beschikt de ASUS PA27JCV over een serie knopjes en een vijfwegjoystickje die, ongebruikelijk, zijn geplaatst op de onderste bezel en dus recht naar voren wijzen. Je hoeft zo niet op de tast op zoek. Tegelijk voelen de knopjes en de joystick een beetje stijf aan, waardoor ik vaak mis klikte als ik snel door het menu wilde gaan. Ook in combinatie met de wiebelige poot is dit niet zo'n gelukkige combinatie.
Het menu van de ASUS-monitor is overzichtelijk vormgegeven en bevat veel configuratieopties. Jammer is wel dat bij gebruik van kleurmodi voor bepaalde kleurruimtes, zoals sRGB en Display P3, veel instellingen worden vergrendeld. Her en der zou het menu ook wat kunnen worden gestroomlijnd. Zo heeft de PA27JCV allerlei opties om linialen en andere lijnen over het beeld te leggen en zelfs de mogelijkheid om het beeld te spiegelen. Ik vraag me af hoeveel gebruikers dat echt nuttig zullen vinden. De monitor optimaal instellen voor hdr-weergave vereist een tocht langs meerdere submenu's, waarover verderop meer. Voor het instellen van de automatische helderheid zijn er om de een of andere reden twee aparte opties beschikbaar, 'Binnenste helderheid' en 'Helderheid van omgeving', waarvan op basis van de handleiding onnavolgbaar is hoe ze van elkaar verschillen. Opvallend is dat de PA27JCV ook zijn kleurtemperatuur kan aanpassen aan de hand van het omgevingslicht, een functie die ook wordt geboden door recente Dell UltraSharp-monitors en veel Apple-apparatuur.
De BenQ PD2730S heeft voor osd-bediening een vijfwegjoystick geflankeerd door twee kleine knopjes, die zoals gebruikelijk naar onderen wijzen. Je kunt het hele scherm zo bedienen, maar BenQ levert ook een speciale afstandsbediening mee, de Hotkey Puck G3. In het midden boven op het ronde apparaatje zit een metalen draaiknop met daaromheen een aantal sneltoetsen, een combinatie die lekker werkt om door de osd te bladeren. De puck werkt op twee AAA-batterijen en stuurt infraroodsignalen om commando's door te geven. Het bereik is redelijk breed, dus je kunt hem praktisch overal op je bureau neerzetten. Rubbertjes aan de onderkant van de puck voorkomen dat hij tijdens het bedienen makkelijk gaat schuiven.
De PD2730S geeft ten opzichte van de PA27JCV meer mogelijkheden om kleurruimtepresets naar eigen smaak in te stellen of een zelfgekozen instelling te tweaken. Een Adobe RGB-stand heeft deze monitor niet, in tegenstelling tot het scherm van ASUS. Opvallend is de Dual View-functie, waarmee twee kleurenpresets kunnen worden gekozen die ieder op een helft van het scherm worden toegepast. Ook heeft het scherm een functie om beeldretentie te verwijderen, wat gebruikelijk is op oledschermen maar niet op een lcd. In mijn ervaring kunnen lcd-schermen met een hoge pixeldichtheid inderdaad last hebben van tijdelijke nabeelden, maar niet van de permanente slijtage die bij een oledpaneel leidt tot helderheidsverschillen. Bij de PD2730S is deze afwijking tijdens de test overigens niet opgevallen. In tegenstelling tot de PA27JCV heeft de PD2730S een functie voor uniformiteitscompensatie, maar local dimming lijkt het scherm dan weer niet te hebben. Evenmin heeft de monitor automatische helderheids- of kleurtemperatuuraanpassing, liniaaloverlays of adaptivesyncfunctionaliteit, zodat het aantal opties in het menu over het geheel genomen geringer uitvalt.
Bij beide schermen kun je software downloaden voor Windows of macOS om ze geheel vanaf je pc te bedienen. Display Pilot 2 van BenQ bespraken we al bij de MA320U-monitor. Dit draait in het systeemvak en ziet er met zijn doorzichtige vormgeving Apple-achtig uit. ASUS' DisplayWidget Center is wat meer een losstaand programma.
In tegenstelling tot sommige monitors voor beeldbewerking hebben beide schermen geen functie voor hardwarekalibratie. Bij de PD2730S kun je de BenQ Palette Master Ultimate-software eventueel wel gebruiken voor softwarekalibratie. De mogelijkheden van het programma zijn in combinatie met deze monitor summier: je kunt kiezen uit enkele vaste opties voor helderheid, kleurruimte, gamma en witpunt, waarbij er een vrij gering aantal kleuren wordt doorgemeten om het scherm af te regelen. Het resultaat is een ICC-bestand dat automatisch op de juiste plaatsen in je besturingssysteem wordt ingeladen. In tegenstelling tot bij hardwarekalibratie werkt het niet zonder meer op ieder apparaat dat je aansluit. Opvallend is dat je je verplicht moet registreren om Palette Master langer dan dertig dagen te mogen gebruiken.
Testmethode en testveld
Verpakking
De ASUS PA27JCV en BenQ PD2730S worden beide geleverd in een zwart bedrukte kartonnen doos. Op de zeer compact vormgegeven ASUS-doos zitten wel een paar full colour gedrukte stickers. Beide dozen zijn niet gevuld met traditioneel piepschuim, maar met een milieuvriendelijkere kartonnen constructie die de inhoud op zijn plek moet houden. Rondom het scherm en de onderdelen van de voet zitten bij beide schermen foamzakjes voor verdere bescherming. Kabels, een kalibratierapport en een handleiding zitten bij BenQ ingepakt in kartonnen doosjes en papieren enveloppen. Bij ASUS zitten de kabels los in de doos, met het kalibratierapport en een poetsdoekje in plastic zakjes.
We meten helderheid, contrast en kleurweergave met behulp van een Spectracal C6-colorimeter, die we profileren met behulp van een JETI Spectraval 1501 Hires-spectroradiometer. De metingen worden uitgevoerd met behulp van Portrait Displays' Calman Color Calibration-software. Over de testprocedure lees je meer in dit .plan. We meten het scherm eerst door zoals het uit de doos komt, waarbij we de helderheid voor kleurmetingen afstellen op een waarde die de 150cd/m² zo dicht mogelijk benadert. We stellen het scherm vervolgens in voor kleurruimtes als sRGB en, indien relevant, Display P3 en AdobeRGB. Daarbij doen we zo nodig aanpassingen aan gamma en kleurtemperatuur. De instellingen die we hebben gebruikt voor de ASUS ProArt PA27JCV en BenQ PD2730S, vind je in de tabel hieronder. In dit artikel staan alleen de metingen waarbij het scherm is ingesteld voor sRGB en Display P3. De overige scores vind je op de productpagina.
De hdr-meting voeren we uit met dezelfde software en meetapparatuur en een VideoForge Pro-patroongenerator. Voor de responstijdmeting gebruiken we een fotosensor en de LeCroy WaveRunner 6100-oscilloscoop. De inputlag meten we met een Leo Bodnar-tester. Om de kijkhoeken te bepalen, meten we onder een hoek van 45 graden de resterende helderheid en de kleurverandering ten opzichte van een loodrechte meting. Voor de uniformiteitsmeting kijken we naar de verhouding tussen de helderheid op vijftien meetpunten, gemeten op een volledig wit en een volledig zwart scherm. Ook bepalen we de relatieve kleurverschillen langs de randen ten opzichte van het midden. Tot slot meten we het energiegebruik van de monitor, zowel op de maximale helderheid als op een vaste helderheid van 150cd/m².
- ASUS ProArt PA27JCV
- BenQ PD2730S
|
Standaardweergave |
sRGB |
Display P3 |
AdobeRGB |
Beeldmodus |
User 1 |
Rec.709 |
DCI-P3 |
Adobe RGB |
Kleurtemperatuurinstelling |
6500K |
6500K |
6500K |
6500K |
Gamma-instelling |
2.2 |
2.2 |
2.2 |
2.2 |
Helderheid instelbaar? |
Ja |
Ja |
Ja |
Ja |
|
Standaardweergave |
sRGB |
Display P3 |
Beeldmodus |
Display P3 |
sRGB |
Display P3 |
Kleurtemperatuurinstelling |
n.v.t. |
n.v.t. |
n.v.t. |
Gamma-instelling |
n.v.t. |
n.v.t. |
n.v.t. |
Helderheid instelbaar? |
Ja (tot 240cd/m²) |
Ja (tot 240cd/m²) |
Ja (tot 240cd/m²) |
Het testveld in deze review bestaat naast uit de twee 5k-schermen uit een reeks andere luxe monitors bedoeld voor een (thuis)kantoor of voor beeldbewerking. Uit die laatste categorie nemen we bijvoorbeeld de Dell UltraSharp UP2720Q, Eizo CS2740 en LG 32UQ850V mee; de net door ons geteste UltraSharp U2725QE en U3225QE komen uit de eerste categorie. Dit zijn allemaal 4k-schermen, want er zijn niet zo heel veel 5k-monitors. De Apple Studio Display en Samsung ViewFinity S9 (S90PC) zijn dat wel. De ASUS ProArt PA32UCR-K zit erbij om te laten zien wat een echte hdr-monitor kan; het gros van de andere schermen is daar niet echt op voorbereid.
Helderheid en contrast
De meting van de minimale en maximale helderheid van wit en het contrast voeren we uit op de standaardinstelling. Dat betekent voor de BenQ PD2730S dat uniformiteitscompensatie is ingeschakeld. Je mag deze functie ook niet uitzetten in de meeste kleurmodi, waaronder de standaardmodus en modi voor sRGB en Display P3. In de hdr- en Dicom-standen is het juist niet mogelijk om uniformiteitscompensatie in te schakelen. In de twee usermodi mag je zelf bepalen of je de functie inschakelt.
- Minimale helderheid wit
- Maximale helderheid wit
- Contrast
Zoals we verderop zullen zien, maakt uniformiteitscompensatie het beeld van de PD2730S inderdaad egaler, maar dat gaat sterk ten koste van de maximale helderheid: die is nog maar zo'n 240cd/m², krap aan voldoende voor een kantooromgeving. Zonder uniformiteitscompensatie is de monitor met ruim 440cd/m² fel genoeg voor vrijwel iedere binnenomgeving. Als je het scherm in een heel donkere ruimte zou willen gebruiken, is het goed om te weten dat ook de minimale helderheid veel lager ligt als je uniformiteitscompensatie aanzet. Minder fijn is dat het contrast ook ver omlaag gaat: de waarde van 646:1 is zelfs slechter dan bij alle monitors die we eerder hebben getest. Voor bepaalde vormen van beeldbewerking hoeft dat niet noodzakelijk problematisch te zijn, hoewel we opmerken dat het contrast in de hoeken wel nog verder afneemt, tot minder dan 400:1 op een van de vijftien meetpunten.
De ASUS ProArt PA27JCV heeft ook een IPS Black-paneel met ongeveer dezelfde contrastwaarde van 1500:1 die de PD2730S zonder uniformiteitscompensatie haalt. Dat is beter dan bij het gemiddelde reguliere ips-paneel. De PA27JCV beschikt daarbij over een nog iets hogere maximale helderheid dan de PD2730S zonder uniformiteitscompensatie, terwijl hij een nog lagere minimale helderheid haalt dan de PD2730S met compensatie ingeschakeld.
Kleurweergave: sRGB, Display P3 en AdobeRGB
De ASUS ProArt PA27JCV en BenQ PD2730S tonen standaard het volledige kleurbereik van het paneel, dat ongeveer overeenkomt met de Display P3-kleurruimte. Dat is veel breder dan het voor de meeste content gebruikelijke sRGB-bereik. Beide schermen hebben een speciale sRGB-stand die het kleurbereik terugregelt, zodat kleuren met de juiste verzadiging worden weergegeven. Bij de PD2730S blijft de helderheidsregelaar in deze stand beschikbaar, daarbij aangetekend dat je zoals gezegd niet de uniformiteitscompensatiefunctie kunt uitschakelen, wat de maximale helderheid beperkt. Heb je dat nodig, dan kun je in een van de userstanden het sRGB-bereik, 6500K-witpunt en de gammacurve instellen.
Jammer genoeg heeft de ProArt PA27JCV een vergrendelde helderheid in de sRGB-modus. Je kunt eromheen werken door de Rec. 709-modus te gebruiken, waarin wij de monitor uiteindelijk hebben doorgemeten, maar het is in die stand niet mogelijk om een echte sRGB-gammacurve in te stellen, alleen een vlakke 2.2-curve. De ProArt PA27JCV geeft je helaas ook niet de mogelijkheid om deze gammacurve op een van de userstanden toe te passen; daarin kun je zelfs niet het kleurbereik kiezen.
We tonen hieronder de resultaten waarbij het scherm optimaal is ingesteld voor sRGB- en Display P3. Naast de ingebouwde sRGB-modus hebben we de BenQ PD2730S met behulp van de Palette Master Ultimate-software en een i1 Display Studio-colorimeter in software gekalibreerd voor sRGB. Bij de ASUS ProArt PA27JCV hebben we tevens een AdobeRGB-meting uitgevoerd; de PD2730S heeft zoals eerder aan de orde kwam geen stand voor deze kleurruimte.
SRGB
- Kleurdekking
- Kleurtemp. wit
- Gem. kleurtemp.
- Helderheid wit 150cd/m²
- Kleurafw.
- Grijsafw.
- Colorchecker-afw.
- Gamma
Beide monitors hebben een goede tot uitstekende kleurafstelling voor sRGB-materiaal. Dat begint bij een goede afbakening van het kleurbereik: bij beide schermen liggen de primaire en secundaire kleuren praktisch op hun plek, met bij de ASUS-monitor een klein beetje oververzadiging en bij de PD2730S juist wat onderverzadiging. Bij de ASUS-monitor vertoont het gamma wat kleine afwijkingen ten opzichte van de sRGB-curve, waarbij donkere tinten net iets te donkerder worden weergegeven. Indrukwekkend is wel dat grijstinten nauwelijks enige kleurzweem laten zien: de balans tussen rood, groen en blauw is een strakke lijn. Om die reden is de gemiddelde grijsafwijking, uitgedrukt in een ΔE ITP-waarde, bij de ASUS-monitor nog wat lager dan bij de BenQ PD2730S, die een heel lichte paarse zweem laat zien. De PD2730S wint het uiteindelijk toch in de colorcheckertest, waarvoor een reeks van primaire kleuren, grijstinten en mengkleuren wordt doorgemeten. De PD2730S geeft praktisch al deze kleuren met een onzichtbaar kleine afwijking weer, waar de ASUS-monitor wat kleine uitschietertjes vertoont, met name bij de weergave van rode en oranje kleuren.
De softwarematige kalibratie maakt de resterende afwijkingen die we bij de PD2730S constateerden iets kleiner, met lagere afwijkingen voor sommige kleuren op de colorcheckertestkaart en een neutralere grijsweergave. Het brengt de PD2730S op redelijk korte afstand van de beste schermen voor beeldbewerking die we tot nu toe hebben getest. Banding in grijsverlopen, een effect dat bij softwarekalibratie kan optreden omdat het signaal van de videokaart wordt aangepast op de afwijkingen van de monitor, was bij de PD2730S niet zichtbaar.
- ASUS ProArt PA27JCV
- BenQ PD2730S
- BenQ PD2730S (gekalibreerd)
Display P3
- Kleurdekking
- Kleurtemp. wit
- Gem. kleurtemp.
- Helderheid wit 150cd/m²
- Kleurafw.
- Grijsafw.
- Colorchecker-afw.
- Gamma
Ook voor Display P3-weergave blijken de BenQ PD2730S en ASUS ProArt PA27JCV zeer geschikt. Opnieuw laat de ASUS-monitor een net wat groter kleurbereik zien dan de monitor van BenQ, die in groen een heel klein tikkeltje van het P3-bereik mist. Dat kan de gemiddelde scores weinig deren: kijkend naar de colorcheckertest is het een van de beste monitors die we tot op heden hebben getest, met zelfs een betere score dan dure beeldbewerkingsschermen zoals de Dell UP2720Q en Eizo CS2740. Merk op dat we deze schermen niet hebben gekalibreerd voor deze kleurruimte. Na kalibratie zou de UP2720Q het misschien wel beter kunnen doen dan de PD2730S; de CS2740 niet, want die monitor is gericht op AdobeRGB en mist daarmee een te groot deel van het Display P3-bereik om echt goed te scoren.
Terug naar de monitors in dit artikel: ook de ASUS ProArt PA27JCV zet een uitstekende score neer. Net als bij sRGB-weergave zitten er wat kleine afwijkingen in de gammacurve en de weergave van bepaalde mengkleuren, waardoor hij gemiddeld net wat lager scoort dan de PD2730S, maar de grijsweergave is ook hier verbluffend neutraal.
- ASUS ProArt PA27JCV
- BenQ PD2730S
AdobeRGB
- Kleurdekking
- Kleurtemp. wit
- Gem. kleurtemp.
- Helderheid wit 150cd/m²
- Kleurafw.
- Grijsafw.
- Colorchecker-afw.
- Gamma
In de AdobeRGB-modus is de grijsafstelling van de ASUS ProArt PA27JCV even goed als in de andere modi. Hoewel de AdobeRGB-kleurruimte voor 92 procent wordt afgedekt, zoals je ziet aan de grafiek hierboven, mist het scherm dus ook 8 procent van het groene deel van het bereik. De gemiddelde colorcheckerafwijking is alsnog vrij laag, maar voor groen en cyaan wordt een ΔE ITP-afwijking van meer dan 10 genoteerd: een duidelijk zichtbaar kleurverschil met wat het moet zijn.
Hdr-weergave
Zowel de ASUS ProArt PA27JCV als de BenQ PD2730S beschikt over een beperkte vorm van hdr-ondersteuning, maar geen van beide is echt goed geschikt: daarvoor zijn piekhelderheid en contrast veel te laag. De PA27JCV behaalt een iets hogere maximale helderheid van 540cd/m² en beschikt ook over een zeer beperkte vorm van local dimming, met zestien zones die de hele hoogte van het scherm innemen. Voor de checkerboardtest met om en om zwarte en witte vlakjes levert dat niets op en in veel praktijksituaties ook niet. Het is een beetje onhandig dat de localdimminginstelling verspreid is over twee submenu's, die bovendien weer ergens anders staan dan de hdr-beeldinstellingen. Dynamic Dimming in het Settings-menu schakelt local dimming aan of uit; de Backlight-instelling, die ergens verstopt zit in het Palette-menu, bepaalt hoe ver de lampjes kunnen dimmen. De hoogste instelling zorgt daarbij voor een dieper zwart, maar een duidelijker knipperend effect van aan en uit floepende lampjes.
- Max helderheid (full screen)
- Max helderheid (5% window)
- Contrast (4x4 checkerboard)
Voor de kleurweergave in hdr gebruiken we de ΔE ICtCp-berekeningen. Deze sluiten aan bij het grotere kleur- en helderheidsbereik van hdr-signalen en geven meer weging aan fouten bij lagere helderheden. We noteren bovendien twee verschillende resultaten: een waarin afwijkingen van de beoogde helderheid niet worden meegenomen in de score en een waarbij dat wel gebeurt.
- Gem. grijsafw. zonder lum.
- Gem. grijsafw. met lum.
- Gem. colorchecker-afw. zonder lum.
- Gem. colorchecker-afw. met lum.
- Dekking DCI-P3
Hoewel de ASUS PA27JCV beschikt over net wat betere technische eigenschappen voor hdr-weergave dan de BenQ PD2730S, laat de kleurnauwkeurigheid van het ASUS-scherm nogal te wensen over. Zo zit er bij weergave van bepaalde mengkleuren een aanzienlijke afwijking in tint en verzadiging, wat de gemiddelde colorcheckerafwijking opdrijft, zelfs als we de helderheidsafwijking buiten beschouwing laten. Nemen we de helderheid wel mee, dan doet de PA27JCV het relatief nog slechter. De monitor volgt de HDR PQ-curve, zeg maar de gammacurve voor hdr-materiaal, niet goed. Schaduwen lopen nogal dicht en de helderheid loopt vrij traag op richting het maximum van het paneel, wat betekent dat het beeld als geheel ook te donker is. Hoewel ASUS de monitor heeft voorzien van drie modi die invloed zouden hebben op de PQ-tracking, zie ik in de praktijk weinig verschillen tussen alle standen. Ook het aanpassen van de Dynamic Dimming- of Backlight-instellingen biedt geen soelaas.
De PD2730S mag aanzienlijke beperkingen hebben als het op contrast en piekhelderheid aankomt, daarbinnen doet de BenQ-monitor een prima poging om de kleuren correct weer te geven. De helderheid van middentonen klopt redelijk, maar in de donkerste tinten verliest ook de PD2730S wat detail omdat hij die niet meer kan weergeven. Highlights worden weliswaar veel te donker, maar wel nog met enige doortekening weergegeven, in plaats van dat het scherm het signaal hard 'afkapt'.
- ASUS ProArt PA27JCV
- BenQ PD2730S
Kijkhoeken en uniformiteit
De kijkhoeken van de BenQ PD2730S zijn gemiddeld tot ondergemiddeld, die van de ASUS ProArt PA27JCV zelfs vrij slecht voor een ips-monitor. De helderheid neemt onder een hoek verder af en de kleurafwijking verder toe dan bij de meeste concurrerende monitors in het overzicht. Als het gaat om de verticale kijkhoeken, dus wanneer je het scherm van boven of onder bekijkt, is de PA27JCV zelfs de afgetekende nummer laatst. Er zijn VA-schermen die het op dit gebied beter doen.
- 45° links - Helderheid
- 45° links - Kleurafwijking
- 45° onder - Helderheid
- 45° onder - Kleurafwijking
- Uniformiteit wit
- Uniformiteit zwart
We moeten zoals altijd opmerken dat uniformiteit een samplespecifieke eigenschap is en dus kan verschillen voor iedere individuele monitor. De scores zijn in dit geval niet best en helaas zie ik IPS Black-monitors vaker ondermaats presteren.
- ASUS ProArt PA27JCV
- BenQ PD2730S (uni. comp. aan)
- BenQ PD2730S (uni. comp. uit)
Uitgebreide meetresultaten van uniformiteit: zwartuniformiteit, wituniformiteit, contrast en kleurtemperatuur op 15 meetpunten
Beginnend bij de wituniformiteit valt op dat de BenQ PD2730S zonder uniformiteitscompensatie last heeft van een nogal stevige vignettering in de hoeken, waar de helderheid terugvalt tot minder dan 85 procent van de helderheid die we in het midden meten. De kleurtemperatuur is aan de linkerkant wat koeler dan aan de rechterkant. Met uniformiteitscompensatie ingeschakeld is de helderheidsverdeling egaler en wordt de afwijking in de tint bijna helemaal gladgestreken. Uniformiteitscompensatie kan de ongelijkmatige zwartuniformiteit echter niet verhelpen: linksonder en rechtsboven ziet onze meter de helderheid ver oplopen. Dat is opvallend, want in de praktijk zien we de grootste afwijkingen in een zwart beeld juist rechtsonder verschijnen. Het contrast daalt stevig, zoals al eerder aan de orde kwam, nog meer in de hoeken dan in het midden.
De ASUS ProArt PA27JCV heeft geen uniformiteitscompensatie, maar de relatieve afwijkingen in de helderheidsverdeling van een wit beeld zijn ongeveer even groot als bij de PD2730S met compensatie ingeschakeld. We zien hier wel dat de rechterkant van het beeld wat koeler en groeniger is dan de linkerkant. Hoewel de zwartuniformiteit volgens de vijftienpuntsmeting redelijk goed is, zie ik in de praktijk juist vrij extreme onregelmatigheden. Waarschijnlijk zorgt een combinatie van aanwezige backlightbleeding, de slechte kijkhoek en de vrij hoge helderheid van het scherm ervoor dat er linksonder een heldere, groenige gloed zichtbaar is, die zelfs kan opvallen bij weergave van een zwart beeld in een tl-verlicht kantoor. Online zijn wel meer klachten te vinden over backlightbleeding bij deze monitor, wat opnieuw een indicatie is dat niet alleen ons specifieke exemplaar er last van heeft.
Responstijden en inputlag
De BenQ PD2730S heeft een vaste refreshrate van 60Hz en ondersteunt dus geen AMD FreeSync. ASUS heeft de PA27JCV daarentegen voorzien van een VESA MediaSync-certificering. Dat is een soort beperkte vorm van FreeSync, in dit geval van 40Hz tot 60Hz, die met name van pas moet komen voor weergave van videobeelden met framerates zoals 50fps of 24fps, die niet mooi in een 60Hz-vernieuwingsfrequentie passen. Met MediaSync ingeschakeld kunnen bestanden worden afgespeeld zonder 3:2-pulldown, waarbij 24fps-beelden worden verdubbeld tot 48Hz, zodat die netjes in het bereik van de monitor passen.
- 20-80-responstijd
- 80-20-responstijd
- Overshoot
- Undershoot
- Inputlag
De PA27JCV heeft wat meer overdrivestanden en heeft in de optimale modus een wat snellere responstijd dan de BenQ PD2730S. Ook de ASUS-monitor is niet bepaald een snel scherm, maar daarvoor zul je het vermoedelijk ook niet kopen. Voor de 60Hz-refreshrate is het evengoed voldoende, want daarvoor komt er maar iedere 16,7ms een nieuw beeld op het scherm te staan en daar zitten de gemeten responstijden ruim onder. Op de optimale overdrive-instelling hebben beide schermen praktisch geen last van zichtbare over- of undershoot. Ook van noemenswaardige inputlag hebben de monitors geen last. Dat terwijl we een 1080p/60Hz-signaal weergeven, waarbij de schermen het beeld dus eerst nog moeten opschalen tot de volledige 5120x2880 pixels van het paneel.
Energiegebruik
De BenQ PD2730S blijkt met uniformiteitscompensatie uitgeschakeld een redelijk zuinige monitor: ingesteld op dezelfde helderheid van 150cd/m² als andere schermen in de grafiek gebruikt hij minder dan 20W. Dat is vergelijkbaar met een zuinige 4k-monitor. Met uniformiteitscompensatie ingeschakeld is de monitor relatief minder efficiënt en verbruikt hij ongeveer hetzelfde als de ASUS ProArt PA27JCV. Met minder dan 30W loopt het verbruik alsnog niet de spuigaten uit, ondanks de hoge pixeldichtheid van de monitor, die over het algemeen leidt tot een hoger verbruik.
Conclusie
5k-schermen zijn nog lang niet zo populair als 4k-monitors, maar je hebt medio 2025 al veel meer keuze dan een paar jaar geleden, toen deze schermen praktisch alleen waren voorbehouden aan Apple-gebruikers. De ASUS ProArt PA27JCV en BenQ PD2730S lenen zich ook uitstekend voor wie met Windows werkt. Dankzij de moderne poorten op nieuwe laptops kun je de monitor zonder problemen op zijn maximale resolutie gebruiken en met een doorsnee desktop uiteraard ook. De extra scherpte is met name bij weergave van tekst goed merkbaar. Wel jammer is dat beide fabrikanten kiezen voor een sterke antireflectiecoating, waardoor de beeldscherpte weer wat afneemt.
Het scherm van BenQ heeft een beduidend dikkere vormgeving en voelt een stuk steviger aan dan de ranke monitor van ASUS, die een klein beetje wiebelt op zijn poot. De PD2730S is voorzien van uitgebreidere aansluitingen. Een Thunderbolt 4- in plaats van een gewone USB-C-poort maakt snellere USB-aansluitingen en het doorlussen van een tweede monitor mogelijk. BenQ scoort ook punten met de fijne meegeleverde afstandsbediening, waar ik met de knopjes op de PA27JCV vaker mis klikte.
Beide monitors hebben een goede tot uitstekende kleurafstelling − opnieuw een punt waar de PD2730S de ASUS PA27JCV net de baas is, maar ook het ASUS-scherm is prima geschikt voor fotobewerking in de sRGB- en Display P3-kleurruimtes. ASUS bouwt bovendien een AdobeRGB-stand in, met een goede afstelling voor de meeste kleuren, maar in groen mist het scherm een beetje verzadiging. Geen van beide schermen heeft een goede hdr-weergave; hoewel de PA27JCV is voorzien van basale local dimming en een iets hogere piekhelderheid dan de BenQ-monitor, is de kleurafstelling duidelijk slechter.
De kijkhoeken van beide monitors zijn weinig denderend, die van de PA27JCV zelfs ronduit slecht voor een ips-monitor. Ook valt de uniformiteit nogal tegen. We kunnen op grond van één sample per scherm moeilijk oordelen over de hele productie, maar het lijkt een goed idee om het scherm te bestellen bij een winkel met goede retourvoorwaarden. Bij 'onze' PA27JCV viel de slechte zwartuniformiteit zelfs in een normaal verlichte ruimte al op. Bij de BenQ PD2730S is de wituniformiteit standaard niet denderend, maar uniformiteitscompensatie trekt de helderheidsverschillen effectief glad. Die functie gaat helaas wel enorm ten koste van het contrast, dat in de hoeken terugloopt tot minder dan 500:1. Saillant genoeg is het contrast van dit IPS Black-scherm in de meeste kleurmodi daardoor juist veel slechter dan bij de gemiddelde ips-monitor, wat voor bepaalde vormen van beeldbewerking overigens geen enorm probleem hoeft te zijn.
De BenQ PD2730S is een stuk duurder dan de ASUS ProArt PA27JCV, maar onder de streep ook wel duidelijk de betere van de twee schermen. Hij is alsnog veel goedkoper dan de Apple Studio Display, waarmee het een interessante monitor is voor wie wil genieten van extra scherp beeld. Geef je niet om een hoge resolutie, dan is zelfs de relatief betaalbare PA27JCV nog zeer duur in vergelijking met het eerstvolgende stapje omlaag in resolutie, een 4k-beeldscherm.
Redactie: Friso Weijers Testlab: Denny Verwoert, Lucas Visscher Eindredactie: Marger Verschuur
- ASUS ProArt PA27JCV
- BenQ PD2730S
Laagste prijzen voor:
ASUS ProArt PA27JCV Zwart
Winkel |
Beoordeling |
|
Prijs |
Totaal |
|
Kamera Express
|
|
|
€ 769,-
|
€ 769,-
Kostenoverzicht- Productprijs
- € 769,-
- Pakketpost - Voor 23.59 besteld, morgen gratis thuisbezorgd!
- € 0,-
- iDeal
- € 0,-
- Totaal
- € 769,-
|
Bekijk
|
Proshop.nl
|
|
|
€ 790,01
|
€ 797,-
Kostenoverzicht- Productprijs
- € 790,01
- Opsturen
- € 6,99
- iDEAL
- € 0,-
- Totaal
- € 797,-
|
Bekijk
|
Max ICT B.V.
|
|
|
€ 793,03
|
€ 797,98
Kostenoverzicht- Productprijs
- € 793,03
- Pakketpost vanaf € 99,-
- € 4,95
- iDeal
- € 0,-
- Totaal
- € 797,98
|
Bekijk
|
Cameranu
|
|
|
€ 799,-
|
€ 799,-
Kostenoverzicht- Productprijs
- € 799,-
- Pakketpost
- € 0,-
- iDeal
- € 0,-
- Totaal
- € 799,-
|
Bekijk
|
Dustin
|
|
|
€ 799,89
|
€ 799,89
Kostenoverzicht- Productprijs
- € 799,89
- Opsturen
- € 0,-
- iDEAL
- € 0,-
- Totaal
- € 799,89
|
Bekijk
|
Laagste prijzen voor:
BenQ PD2730S Grijs
Winkel |
Beoordeling |
|
Prijs |
Totaal |
|
Amazon.nl
|
|
|
€ 1.153,95
|
€ 1.153,95
Kostenoverzicht- Productprijs
- € 1.153,95
- Opsturen => €20,-
- € 0,-
- iDEAL
- € 0,-
- Totaal
- € 1.153,95
|
Bekijk
|
visunext
|
|
|
€ 1.167,59
|
€ 1.176,58
Kostenoverzicht- Productprijs
- € 1.167,59
- Pakketpost
- € 8,99
- iDeal
- € 0,-
- Totaal
- € 1.176,58
|
Bekijk
|
Kamera Express
|
|
|
€ 1.199,-
|
€ 1.199,-
Kostenoverzicht- Productprijs
- € 1.199,-
- Pakketpost - Voor 23.59 besteld, morgen gratis thuisbezorgd!
- € 0,-
- iDeal
- € 0,-
- Totaal
- € 1.199,-
|
Bekijk
|
Cameranu
|
|
|
€ 1.199,-
|
€ 1.199,-
Kostenoverzicht- Productprijs
- € 1.199,-
- Pakketpost
- € 0,-
- iDeal
- € 0,-
- Totaal
- € 1.199,-
|
Bekijk
|
Proshop.nl
|
|
|
€ 1.232,94
|
€ 1.239,93
Kostenoverzicht- Productprijs
- € 1.232,94
- Opsturen
- € 6,99
- iDEAL
- € 0,-
- Totaal
- € 1.239,93
|
Bekijk
|