Heb je echt een andere keuze als alle fabrikanten het doen met hun nieuwe auto's?
Het korte antwoord: ja, door het te eisen en af te dwingen.
Ik snap dat we het niet verwachten, omdat geen fabrikant het doet. Dat betekent niet dat we het niet
mogen verwachten, en dat is waar we heen moeten.
Stel ik koop voor €0,10 een simpele batterij van de Action, die een maand meegaat, terwijl bij een gerenommeerde elektronicaverkoper diezelfde batterijen twee jaar mee gaan, maar €0,75 kosten.
Zonder te oordelen over "ja, maar voor die prijs ... ", kun je ook stellen: waarom zouden we als maatschappij toestaan dat bij de Action die batterijen verkocht worden?
Er is los van de prijs geen enkele aanwijzing dat de batterijen van de andere verkoper inhoudelijk beter zijn.
Waarom zou je dan niet willen dat Action de verkoop stopt? Hun producten deugen niet, ze gaan namelijk een factor vierentwintig korter mee, of anders gezegd: in twee jaar tijd zou de Action 24 batterijtjes op de afvalberg realiseren tegenover 1 bij de andere verkopende partij.
Daarom is het ook belangrijk hoe je deugdelijk opvat. Bij tweedehands producten verwacht ik niet per se een deugdelijk product en als een tweedehands auto €1.000 kost, mag je ook verwachten dat deze niet deugt. Maar dan heb je ook geen recht op een deugdelijk product.
En ik zou best persoonlijk de discussie voor een rechter aan willen gaan. Uiteindelijk is misschien het ideologische doel dat "deugdelijk product" in de wet een soort spanningsveld biedt, een prikkel, om geen goedkope rotzooi te verkopen. Want dat deugt niet. Een zelfde type batterij die bij de ene partij een maand meegaat en bij een andere partij twee jaar, dan deugen de batterijen van de ene partij niet.
Als je een smartphone zo ontwerpt, dat veiligheidsupdates maar twee jaar uitgebracht worden, ontwikkel je dus een product dat na twee jaar potentieel onveilig is. Dat deugt per definitie niet. Het is niet alsof smartphonefabrikanten geen overeenkomsten kunnen sluiten met hardwareleveranciers over ondersteuning. Anders gezegd: ik ken geen enkel model wat per definitie uitgesloten is van updates.
En waarom zou je dat niet mogen verlangen? Het deugt toch niet dat je hardware hebt die vijf jaar mee kan gaan, maar dat de software dat belet, omdat het een soort tijdbom is geworden om je bankapp op te hebben. Ik denk dat dat een perfecte kans voor de maatschappij en rechters is om te stellen: wat jullie smartphonefabrikanten doen, is ondeugdelijk: jullie beletten er bewust voor dat jullie hardware na twee jaar gegarandeerd veilig is en daarmee verplicht je min of meer consumenten nieuwe producten te kopen en vergroot je de afvalberg.
En dat staat 100% los van of het gebruikelijk is dat smartphonefabrikanten niet na twee jaar veiligheidsupdates bieden, want dat is niet heel gebruikelijk. Maar het zou wel een garantie moeten zijn.