Apple brengt iOS 17 en iPadOS 17 op 18 september uit. Dat bevestigt het bedrijf op dinsdagavond tijdens zijn Wonderlust-keynote. Beide software-updates komen dan beschikbaar als gratis upgrades. MacOS Sonoma volgt op 26 september.

IOS 17 en iPadOS 17 zijn vanaf maandag 18 september publiekelijk beschikbaar, nadat beide besturingssystemen in juni al werden aangekondigd tijdens WWDC 2023. IOS 17 komt beschikbaar voor de iPhone XR en XS en nieuwer. IPadOS 17 komt beschikbaar voor tablets vanaf de derde generatie iPad Air, zesde generatie iPad, vijfde generatie iPad Mini en de iPad Pro uit 2017.

Apple voorziet de twee OS'en van verschillende nieuwe functies. IOS 17 krijgt bijvoorbeeld een nieuwe stand-bymodus wanneer deze horizontaal op een standaard is bevestigd, een nieuwe Journal-app en live transcripties van voicemails in het Engels. IPadOS 17 krijgt het vernieuwde lockscreen dat Apple vorig jaar voor iPhones introduceerde met iOS 16. De Gezondheids-app komt ook naar iPads en gebruikers kunnen straks pdf-documenten bewerken met de Apple Pencil.

MacOS 14, ook wel macOS Sonoma, volgt ongeveer een week later. Dit desktop-OS verschijnt op dinsdag 26 september. Om macOS 14 te installeren, dienen gebruikers minimaal een MacBook of Mac Mini uit 2018 te bezitten. Het OS werkt ook op iMacs uit minimaal 2019, iMac Pro's uit 2017, Mac Pro's uit 2019 of Mac Studio's uit 2022. Alle oudere modellen krijgen geen ondersteuning voor het nieuwe besturingssysteem.

Sonoma krijgt onder meer widgets op het bureaublad. Er komt ook een nieuwe gamemodus die moet zorgen voor hogere framerates, en verbeteringen voor videobellen. Ook macOS Sonoma werd in juni aangekondigd tijdens de WWDC en was al langer beschikbaar als bèta.

Apple heeft de iPhone 15-telefoons aangekondigd. Net als vorig jaar zijn er vier varianten. Alle vier hebben ze USB-C, maar de Pro-modellen hebben snellere data-overdracht. Ook zijn de Pro-modellen beter repareerbaar.

Alle iPhone 15-modellen krijgen een USB-C-poort. Op de Pro-modellen kan de poort data tot 10Gbit/s overpompen. Daarvoor zit een USB 3-controller op de soc. De iPhone 15 Pro en Pro Max zijn beter repareerbaar, omdat nu ook de glazen achterkant er makkelijk af kan. De telefoons krijgen een Action Button. Een enkele keer indrukken kan een Shortcut of bijvoorbeeld de camera starten. Lang indrukken maakt van Action Button een manier om te wisselen van mute naar geluid, zoals de muteswitch zoals die op alle andere iPhones zit.

De Pro-iPhones krijgen een titanium behuizing, waardoor ze lichter zijn dan hun voorgangers. Bovendien zijn de randen meer afgerond en zijn de schermranden verminderd. De schermen zijn even groot, maar de behuizing is iets kleiner.

De soc is de Apple A17 Pro. Daarmee stapt Apple voor het eerst sinds generaties af van de Bionic-naamgeving. Het is een door TSMC gemaakte 3nm-soc. Er zitten 19 miljard transistors op de chip. Hij heeft zes processorkernen, waarvan twee voor hoge prestaties. Die moeten 10 procent sneller zijn dan de A16. De Neural Engine voor machinelearningtaken is tot twee keer zo snel, claimt Apple. Op de soc zit een AV1-decoder voor streamingdiensten.

De gpu is volgens Apple opnieuw ontworpen. Het is een gpu met zes kernen die tot 20 procent sneller is dan die van de A16. Ook is er ondersteuning voor mesh shading en raytracing. Andere gpu's van mobiele socs doen dat al langer.

De primaire camera schiet foto's in 24 megapixels. Er zijn opties voor foto's in 24mm, 28mm en 35mm door te croppen van de primaire sensor. Die sensor heeft een oppervlakte van rond 60 vierkante millimeter, met een f/1,78-lens.

De iPhone 15 Pro heeft een telelens met 3x zoom met een 12-megapixelcamera en sensor van rond 12 millimeter. De Pro Max heeft een lens met 5x zoom, rond 120mm in 35mm-equivalent. Het is geen periscopische lens, maar er zitten wel spiegels in om het brandpunt te verlengen. De sensor zit nog steeds op dezelfde manier in de behuizing als de andere camera's. Hij heeft een f/2,8-lens. De camera met ultragroothoeklens heeft weinig wijzingen, met nog altijd een 12-megapixelsensor met een oppervlakte van rond 18 vierkante millimeter.

Op gebied van software kan de iPhone 15 Pro 3d-video opnemen, wat Apple aanduidt als Spatial Video. Die zijn zichtbaar op de komende VR-headset Vision Pro. Ook hebben de telefoons ondersteuning voor WiFi 6E en smarthomestandaard Thread.

iPhone 15 en 15 Plus

De iPhone 15 en 15 Plus krijgen het Dynamic Island, zoals dat sinds vorig jaar op de iPhone 14 Pro-telefoons zit. Daarmee kwamen er geen nieuwe iPhones met een inkeping in het scherm. De schermen hebben een hogere helderheid tot 2000 candela per vierkante meter, maar de verversingssnelheid blijft hangen op 60Hz. De soc is de A16 Bionic die ook in de iPhone 14 Pro zit. De U2-chip die ook in de Apple Watch 9 en Ultra 2 zit, komt ook in de iPhone 15.

De camera krijgt een 48-megapixelsensor met een oppervlakte rond 50 vierkante millimeter. De camera kan 24-megapixelfoto's opslaan. Ook is er een 2x-zoomoptie door het beeld van de sensor te croppen; dat zijn 12-megapixelfoto's. De lens heeft een diafragma van f/1,6. De camera met ultragroothoeklens is ongewijzigd. De iPhone 15 en 15 Plus hebben volgens Apple een grotere accu en er is een stemisolatie-functie voor bellen.

De portretmodus wordt een automatische functie. Bij het vastleggen van mensen of dieren slaat de software diepte-informatie op. Ook wordt het mogelijk om het focuspunt achteraf te wisselen. Op gebied van klimaat claimt Apple dat het nu gebruik maakt van volledig gerecycled kobalt in de accu en koper in het pcb en de spoel voor draadloos laden.

Prijzen

De iPhone 15, 15 Plus en 15 Pro hebben lagere prijzen in euro's, vermoedelijk door de lagere dollarkoers. In de VS zijn de prijzen ongewijzigd. De iPhone 15 kost 969 euro, de Plus moet 1119 euro opbrengen. Dat is 50 euro goedkoper dan hun voorgangers. De 15 Pro kost 1229 euro, honderd euro minder dan de 14 Pro. De Pro Max kost met 1479 euro hetzelfde, maar heeft 256GB aan opslag in plaats van 128GB. Ze komen 22 september uit.

Apple levert zijn tweede generatie AirPods Pro vanaf nu met een vernieuwde oplaadcase. Deze beschikt over een USB-C-aansluiting in plaats van Lightning, maar is verder ongewijzigd. Apple doet hetzelfde met de bedrade EarPods.

De AirPods Pro worden vanaf nu geleverd met een USB-C-oplaadcase, vertelt Apple dinsdagavond tijdens zijn Wonderlust-evenement. Dat doet de fabrikant omdat het zijn nieuwe iPhones dit jaar ook voor het eerst voorziet van USB-C om te voldoen aan EU-wetgeving. Gebruikers kunnen hierdoor straks hun MacBook, iPad, iPhone en AirPods Pro opladen met dezelfde kabel.

Het wordt ook mogelijk om AirPods via USB-C aan te sluiten op een iPhone. De draadloze oordoppen kunnen op die manier worden opgeladen via de accu van de smartphone. De fabrikant toonde ook nieuwe versies van zijn bedrade EarPods-oordoppen. Deze krijgen eveneens USB-C in plaats van Lightning, maar zijn verder hetzelfde.

Apple heeft zijn nieuwe Apple Watch-smartwatches aangekondigd. De Apple Watch Series 9 en nieuwe Apple Watch Ultra krijgen beide een nieuwe S9-soc, een uwb-chip en een nieuwe 'double tap'-gesture. De smartwatches komen binnenkort uit.

De Apple Watch Series 9 krijgt een nieuwe S9-soc. Die chip beschikt over 5,6 miljard transistors, een gpu die 30 procent sneller is en een Neural Engine met vier cores. Volgens de fabrikant kan het horloge hiermee twee keer sneller AI-taken uitvoeren dan zijn voorganger. Verzoeken aan de Siri-spraakassistent worden met deze verbeterde Neural Engine voortaan ook lokaal op de smartwatch uitgevoerd, en niet langer via de cloud. Daarmee werken die verzoeken sneller en ook zonder internet, net als op de iPhone. Met de Series 9 kunnen gebruikers ook hun gezondheidsdata opvragen bij Siri. Gebruikers kunnen bijvoorbeeld vragen naar de status van hun activiteitsringen of hoelang ze hebben geslapen.

De Apple Watch Series 9 krijgt verder voor het eerst een uwb-chip, waarmee gebruikers onder meer de nieuwe Name Drop-functie uit iOS 17 kunnen gebruiken. Het worden ook mogelijk om accurater de locatie van een iPhone te zoeken via een Apple Watch Series 9 met uwb.

Apple introduceert met de nieuwe horloges ook een nieuwe 'gesture': Double Tap. Gebruikers kunnen daarmee hun Apple Watch bedienen door twee keer hun duim en wijsvinger tegen elkaar te tikken. Die handeling activeert de 'primaire' actie van een app. Gebruikers kunnen zo bijvoorbeeld een wekker snoozen, muziek afspelen of pauzeren of de smart stack oproepen op het thuisscherm van watchOS 10.

De schermen van de Apple Watch Series 9 blijven ongewijzigd ten opzichte van de Series 8, met 41mm en 45mm. Volgens Apple haalt het scherm wel hogere piekhelderheden van 2000cd/m², ten opzichte van 1000cd/m² met de Series 8-horloges. Voor gebruik in het donker kan het scherm ook donkerder dimmen, tot een minimum van 1cd/m². Volgens Apple is de Series 9 zijn eerste product dat volledig CO₂-neutraal is.

De horloges komen beschikbaar met een aluminium behuizing in de kleuren midnight, starlight, zilver, roze en rood. Varianten met een behuizing van roestvast staal komen beschikbaar in het zilver, graphite en goud. De Series 9 komt op 22 september beschikbaar vanaf 449 euro.

Apple Watch Series 9. Bron: Apple

Apple Watch Ultra 2

Apple komt ook met Watch Ultra 2. Deze smartwatch krijgt eveneens een nieuwe S9-soc met verbeterde Neural Engine, uwb-chip en double tap-gebaren. Apple voorziet de nieuwe Ultra-smartwatch ditmaal van een beter scherm, dat piekhelderheden tot 3000 cd/m² haalt.

Apple introduceert daarnaast een nieuwe watchface voor de Watch Ultra: Modular Ultra. Deze digitale wijzerplaat toont meer informatie op het 49mm-scherm, waaronder altitude. Daarbij wordt de nachtmodus, waarbij de wijzerplaat wordt gedimd en rood wordt, voortaan automatisch ingeschakeld met de omgevingslichtsensoren in het horloge.

Volgens Apple krijgt de Watch Ultra 2 dezelfde accuduur als zijn voorganger. Deze gaat tot 36 uur mee 'bij normaal gebruik'. Met de lowpowermodus kan dat worden opgerekt naar 72 uur, zo claimt de fabrikant. De behuizing wordt verder opnieuw gemaakt van titanium, hoewel dat dit keer volgens Apple 95 procent is gerecycled. De Watch Ultra 2 komt beschikbaar vanaf 899 euro.

De getoonde horloges komen beschikbaar met watchOS 10, dat Apple eerder al aankondigde. Deze softwareversie krijgt een nieuwe interface met een grotere focus op widgets. Die OS-update verschijnt op 18 september. Apple verlaagt verder de vanafprijs van de Watch SE van 299 naar 279 euro.

De inloggegevens van de leverancier van de Nederlandse verkiezingssoftware OSV2020 stonden in een build. Dat ontdekte een hacker van Zerocopter. Het lek zal bij de verkiezingen niet meer in de software zitten.

Hacker Maarten Boone zegt dat hij de inloggegevens aantrof bij het decompileren van de installer. Hij zocht gelijk contact met de Kiesraad, die verantwoordelijk is voor de software. Die vroeg eerst om meer details om vervolgens een fix voor het lek te laten ontwikkelen.

Bij de verkiezingen zullen de inloggegevens niet meer in de build zitten. De Kiesraad zegt dat kwaadwillenden met de gegevens de integriteit van de software hadden kunnen ondermijnen. Vermoedelijk hadden criminelen valse versies van de software kunnen verspreiden. OSV2020 is geen leidende software bij de verkiezingen, omdat het tellen en verwerken van stemmen handmatig gebeurt.

De sms-opvolger RCS heeft dit jaar 930 miljoen actieve gebruikers, zo meldt onderzoeksbureau Juniper Research. De technologie werkt niet op iPhones, maar wel op veel Android-telefoons.

Het aantal gebruikers van RCS zal volgend jaar boven een miljard uitkomen, zo claimt Juniper. Daarmee heeft RCS, jaren na de introductie, nog lang niet de populariteit die sms ooit had. Op het hoogtepunt gebruikten vrijwel alle mobieletelefoonbezitters de berichtenstandaard. Die werkte bovendien op alle verkrijgbare telefoons.

Dat geldt voor RCS niet. Op onder meer Samsung Galaxy-telefoons en in de Google Berichten-app zit RCS-ondersteuning. Ook veel providers ondersteunen de technologie. Op iPhones zit het niet, vermoedelijk omdat Apple de eigen iMessage-dienst heeft. RCS bestaat al meer dan tien jaar, maar heeft de afgelopen jaren pas veel gebruikers gekregen, omdat Google voor Android een concurrent voor iMessage zocht.

Valve's gameplatform Steam is op 12 september exact twintig jaar beschikbaar. Sindsdien is Steam het grootste gamewinkel en -launcherplatform geworden en gebleven en heeft het op piekmomenten ruim tien miljoen gelijktijdige gebruikers wereldwijd.

Ter ere van het twintigjarige jubileum van Steam heeft Valve een speciale retrobadge beschikbaar gemaakt, die volgens SteamDB sinds 10 september aan honderdduizenden accounts gegeven wordt die daarvoor in aanmerking komen. Verder heeft Valve zover bekend nog niets gedaan om de mijlpaal te vieren.

Steam kwam op 12 september 2003 na een korte bètafase uit. In eerste instantie bracht Valve het gameplatform uit als manier om eigen games gemakkelijker te kunnen distribueren en updaten. Half-Life 2 werd eind 2004 de eerste game die digitaal via het platform werd uitgebracht, terwijl ook een fysieke kopie van de shooter installatie via Steam vereiste. Vanaf 2005 begon Valve met het aanbieden van spellen van derden via de dienst.

Ondertussen biedt Steam honderdduizenden games van uiteenlopende ontwikkelaars en uitgevers aan via het platform. Op een gemiddelde dag gebruiken dagelijks rond de dertig miljoen mensen het platform gelijktijdig, terwijl op piekmomenten zo'n tien miljoen spelers daadwerkelijk gelijktijdig games aan het spelen zijn. Daarmee is het platform verreweg de grootste wat online gamewinkels- en -launchers betreft. De laatste jaren proberen concurrenten als de Epic Games Store ontwikkelaars en gebruikers te werven, bijvoorbeeld door betere voorwaarden te bieden.

Update, 13 september: Intussen heeft Valve een blogpost op Steam uitgebracht met daarin een opsomming van alle grote gebeurtenissen op het platform. Daaruit blijkt dat in december van 2007 bijvoorbeeld de eerste Steam-uitverkoop plaatsvond, dat de Steam Workshop vanaf 2011 live ging en dat gamers vanaf 2015 hun geld terug konden krijgen. Bij ieder jaar staan ook de populairste games die in dat jaar uitgebracht werden, vergezeld met een unieke game-interpretatie van populair memes uit de desbetreffende jaren. Tot slot heeft de client van het gameplatform tijdelijk weer de kenmerkende groene UI.

Fujifilm heeft de GFX100 II-systeemcamera aangekondigd. De tweede versie van de GFX100 heeft een 102-megapixelsensor ondersteund door de X-Processor 5. De camera is vanaf eind september verkrijgbaar voor een adviesprijs van 7999 euro.

Dankzij de vernieuwde beeldverwerkingsprocessor zou de GFX100 II volgens Fujifilm een verdubbelde signaalsnelheid hebben vergeleken met de huidige GFX100. In de praktijk zou de maximale opnamesnelheid van burstshots hierdoor verhoogd zijn van vijf naar acht beelden per seconde. Verder ondersteunt de systeemcamera opnames van 8k in 30fps of 4k in 60fps, wat een verdubbeling van de framerate in de laatstgenoemde resolutie is. Dat gebeurt in 10bit met 4:2:2-chromasubsampling intern. De voorganger ondersteunde überhaupt geen opnames in 8k.

De daadwerkelijke sensor is met 43,8 bij 32,9 millimeter praktisch net zo groot als die van de voorganger. De gevoeligheid van deze sensor is 80 tot 12.800iso, waarbij de ondergrens nog iets lager is dan de 100iso van de GFX100.

Wat de afmetingen betreft is de rechthoekige GFX100 II weer wat conventioneler dan zijn voorganger, die bijna vierkant was. De betreffende camera lijkt dan ook meer op de GFX100S. Ook de adviesprijs van de systeemcamera is nog noemenswaardig, want die is in de Verenigde Staten een kwart lager dan die van de voorganger. Ook in de Benelux is de camera met een adviesprijs van 7999 euro aanzienlijk goedkoper dan de voorganger.

Western Digital heeft drie M.2-ssd's met 2230-formaat aangekondigd in de WD Black-serie. De ssd's zij nu beschikbaar in de capaciteiten 500GB, 1TB en 2TB. Met de kleinere formfactor zijn de drives bedoeld voor draagbare gaminghandhelds zoals de Steam Deck en ROG Ally.

De WD Black SN770M-serie heeft ondersteuning voor de PCIe 4.0-interface en maakt gebruik van tlc-nand. De 500GB-variant heeft sequentiële lees- en schrijfsnelheden van respectievelijk 5000 en 4000MB per seconde en een tbw-levensduur van 300 geschreven terabytes. Deze ssd heeft een adviesprijs van 83 euro. De varianten met 1 en 2TB opslagruimte hebben iets hogere lees- en schrijfsnelheden en zijn voor 121 en 231 euro beschikbaar. Western Digital belooft voor deze uitvoeringen een tbw-levensduur van respectievelijk 600 en 1200TB.

Tot dusver zijn er nog maar weinig 2TB-ssd's met een 2230-formfactor beschikbaar voor consumenten. Western Digital bracht in 2022 al wel vergelijkbare ssd's uit voor oem's. Deze SN740-serie heeft praktisch dezelfde specificaties als de SN770M, afgezien van een lagere tbw voor de varianten van 1 en 2TB. Verder brachten verschillende andere fabrikanten, waaronder Micron, Kioxia, Corsair en Framework, de laatste maanden ssd's met het M.2 2230-formaat uit. Die zijn onder andere geschikt voor gebruik in handhelds als de Valve Steam Deck en de ASUS ROG Ally.

Google heeft een nieuwe AI-tool aangekondigd voor videoadvertenties op YouTube, waarmee adverteerders 'creatieve begeleiding' kunnen krijgen bij de invulling van videoadvertenties. De functionaliteit is vanaf 2024 beschikbaar voor alle adverteerders.

Adverteerders kunnen via de tabbladen Recommendations en Video Analytics van Google Ads vragen om feedback op hun videoadvertentie. Volgens Google kan de komende AI-functionaliteit vervolgens analyseren of de video voldoet aan de aanbevolen eigenschappen. Zo moet het merklogo altijd in de eerste vijf seconden goed zichtbaar zijn, moet de video een voice-over gebruiken en moet de video een bepaalde lengte hebben, afhankelijk van het doel van de adverteerder.

Verder verwijst Google naar een gegenereerde voice-over voor video's die dat nog niet hebben. Deze komende functie is in vijftien talen beschikbaar en werkt op basis van het text-to-speechprincipe. Ook deze optie moet vanaf 2024 voor alle adverteerders op YouTube beschikbaar gesteld worden. Vooralsnog werkt deze functie niet in het Nederlands.

Intel introduceert Thunderbolt 5. Deze 'universele aansluiting' krijgt bidirectionele bandbreedtes tot 80Gbit/s en biedt betere ondersteuning voor het aansluiten van meer dan één monitor. De eerste apparaten met Thunderbolt 5 verschijnen volgens Intel volgend jaar.

Thunderbolt 5 maakt weer gebruik van de USB-C-aansluiting en wordt gebaseerd op USB4 Version 2.0, zoals Intel eerder al bevestigde. Anders dan bij USB is het bij Thunderbolt 5 echter verplicht om alle functies en specificaties volledig te ondersteunen. Bij USB4 V2.0 is een bandbreedte van slechts 20Gbit/s verplicht; fabrikanten kunnen er vervolgens zelf voor kiezen om grotere bandbreedtes tot 80Gbit/s te ondersteunen. Bij Thunderbolt is 80Gbit/s-ondersteuning wél vereist. Ook ondersteuning voor andere functies, zoals DisplayPort 2.1, zijn verplicht met Thunderbolt 5.

Thunderbolt 5 biedt hiermee dus standaard grotere bandbreedtes dan zijn voorganger, Thunderbolt 4. De nieuwe standaard maakt hiervoor gebruik van PCIe 4.0 in plaats van 3.0. Thunderbolt 5 ondersteunt daarmee verdubbelde bandbreedtes van 80Gbit/s in beide richtingen, in tegenstelling tot 40Gbit/s in Thunderbolt 4. Er komt ook voor het eerst een Bandwidth Boost-modus beschikbaar. Daarmee wordt de totale bandbreedte van Thunderbolt 5 verdeeld onder een downstream van 120Gbit/s en een upstream van 40Gbit/s.

Volgens Intel is die Bandwidth Boost-modus vooral bedoeld voor het aansluiten van meer dan één monitor met hoge refreshrate. De fabrikant claimt dat de nieuwe standaard gelijktijdig ondersteuning biedt voor drie 4k-144Hz-monitors via een enkele connector. Thunderbolt 4 ondersteunt maximaal twee 4k-monitors van 60Hz. De standaard biedt ook ondersteuning voor 8k-schermen, wat bij Thunderbolt 4 helemaal ontbreekt. Intel spreekt tegen journalisten ook over ondersteuning van 540Hz-monitors, maar noemt daarbij geen resolutie. Vermoedelijk betreft dat 1080p-schermen; de enige 540Hz-monitors die momenteel verkrijgbaar zijn, hebben een resolutie van 1920x1080 pixels.

Thunderbolt 5 krijgt volgens Intel ook betere stroomvoorziening. De connector kan standaard apparaten als laptops opladen met vermogens van 140W. Dat kan optioneel worden uitgebreid tot 240W via de USB EPR-specificatie, hoewel apparaten als laptops dat niet verplicht moeten ondersteunen. Intel zegt dat dit vooral handig is voor het gebruiken van Thunderbolt 5 op krachtige gaminglaptops, die soms meer dan 140W verbruiken. Intel maakt met Thunderbolt 5 verder onder meer gebruik van pam-3-signaling. Daarmee worden drie spanningsniveaus gebruikt in plaats van twee. De standaard kan hiermee ook meer bits per klokcyclus versturen, wat helpt bij het bieden van de grotere bandbreedtes.

Intel deelde eerder al veel details over Thunderbolt 5, dat toen nog bekendstond als 'de volgende generatie Thunderbolt'. De fabrikant meldde toen al dat de standaard gebaseerd zou worden op USB4 Version 2.0 met zijn 80Gbit/s-bandbreedtes en opties voor 120/40Gbit/s voor het aansluiten van meer monitors.

Het bedrijf bevestigt nu dat de eerste Thunderbolt 5-apparaten in 2024 beschikbaar komen, maar noemt geen kwartaal. Fabrikanten kunnen Thunderbolt 5-ondersteuning op termijn toevoegen aan hun apparaten door middel van een controller die in een losse chip is verwerkt, genaamd Barlow Ridge. Resources voor Thunderbolt-ontwikkelaars komen in het vierde kwartaal van dit jaar beschikbaar.

Nokia-licentienemer HMD Global gaat ook smartphones produceren onder zijn eigen merknaam. De twee smartphonemerken blijven naast elkaar bestaan. Er zijn nog geen daadwerkelijke smartphones onthuld of verdere details over de toestellen prijsgegeven.

Het Finse HMD Global gaat zich naar eigen zeggen richten op duurzaamheid en goedkopere toestellen, wat overeenkomt met de richting die Nokia de afgelopen jaren opging. Het bedrijf heeft sinds 2016 de licentierechten op Nokia-smartphones en heeft dankzij eigenaar Terry Gou nauwe banden met het Taiwanese Foxconn. Gou is namelijk ook de oprichter van dat techbedrijf. Foxconn produceert momenteel Nokia-smartphones, dus vermoedelijk zullen ook HMD-toestellen door de Taiwanese fabrikant worden geproduceerd.

Viaplay is gestopt met het aanbieden van een jaarabonnement met korting. Tot voor kort konden klanten nog een jaarabonnement voor omgerekend 14 euro per maand afnemen, maar ondertussen is er alleen nog een maandabonnement voor 16 euro beschikbaar.

Streamingwijzer meldt op basis van een verklaring van de streamingdienst dat er inderdaad voortaan geen jaarabonnement meer aangeboden wordt. Viaplay zegt: "Op dit moment zal het eerder aangeboden twaalfmaandenpakket niet meer worden aangeboden, omdat we ons richten op ons maandelijkse aanbod." Uit een Wayback-snapshot van begin september blijkt dat Viaplay tot voor kort nog een jaarabonnement aanbood, maar ondertussen is die optie inderdaad van de website verdwenen.

Viaplay geeft geen toelichting over de beslissing om het betreffende abonnement niet meer aan te bieden en was niet bereikbaar voor vragen van Tweakers. Mogelijk heeft de verandering iets te maken met de financiële problemen die bij het Zweedse bedrijf heersen. Het bedrijf trok zich daarom deze zomer al terug uit verschillende landen.

Ubisoft stelt de free-to-play multiplayershooter XDefiant voor enkele weken uit vanwege problemen met de certificering voor Xbox- en PlayStation-consoles. De ontwikkelaar verwacht een release begin of halverwege oktober, afhankelijk van hoe dit proces verloopt.

XDefiant moest oorspronkelijk deze zomer uitgebracht worden, maar vanwege een afkeuring door een console-uitbater mocht de game nog niet uitgebracht worden voor de bijbehorende console, aldus Ubisoft. Naar eigen zeggen werkt de ontwikkelaar en uitgever sindsdien aan het oplossen van compatibiliteitsproblemen. Bij dit compliancetraject kijken Xbox en Sony of de game naar behoren werkt in het betreffende ecosysteem. Ubisoft noemt bijvoorbeeld de vereiste dat achievements goed geregistreerd worden en dat vriendenlijsten naar behoren werken.

Volgens Ubisoft is de concrete releasedatum afhankelijk van hoe het compliancetraject verloopt. Als de ontwikkelaar nu 'slaagt', kan XDefiant binnen enkele weken uitgebracht worden. Als er een conditionele goedkeuring wordt uitgegeven, duurt het nog tot begin of tot halverwege oktober voordat Ubisoft de relevante punten heeft verwerkt. Het bedrijf verwacht naar eigen zeggen dat tweede.

XDefiant werd in de zomer van 2021 aangekondigd en werd vrijwel direct bekritiseerd vanwege de cartooneske stijl die contrasteert met de titelprefix 'Tom Clancy's'. De naam van de auteur zou namelijk alleen gebruikt mogen worden voor 'realistische' games, terwijl XDefiant ogenschijnlijk niets met de nalatenschap van de auteur te maken zou hebben. Daarom werd zijn naam later uit de titel verwijderd. XDefiant is een multiplayerarenashooter waarin teams van zes spelers tegen elkaar strijden. De game komt uit voor de PlayStation 4 en 5, Xbox Series X en S, Xbox One en voor de pc.

De Autoriteit Consument en Markt heeft LG Electronics Benelux Sales een boete van acht miljoen euro opgelegd voor het maken van prijsafspraken voor tv's. Het bedrijf zou vergaande invloed hebben uitgeoefend op de prijs die winkels en webshops vroegen voor LG-televisies.

Volgens de marktautoriteit gaf LG meer dan alleen adviezen over de prijzen die deze winkels vroegen voor tv's. "Onder het mom van prijsadviezen regisseerde LG prijsverhogingen van winkels naar de adviesprijs die LG geeft. LG verstoorde daarmee de concurrentie tussen winkels en dat leidde tot hogere prijzen voor consumenten." Het bedrijf zou winkels er consistent op hebben gewezen als de vraagprijs van hun tv's onder de adviesprijs bleek te liggen. LG zegt in een statement dat de Benelux-afdeling 'volledig in overeenstemming' is met lokale en Europese wetgevingen. Het bedrijf gaat daarom in beroep tegen de boete van de ACM.

De ACM zegt duizenden berichten en documenten in handen te hebben waaruit blijkt dat LG en winkels zich schuldig hebben gemaakt aan prijsafspraken en concurrentiebelemmering. Naast het afdwingen van adviesprijzen zou bijvoorbeeld ook blijken dat LG aan winkels heeft gevraagd of ze aanbiedingen niet wilden adverteren op prijsvergelijkingswebsites. Kassakortingen zouden niet online zichtbaar gemaakt mogen worden; pas als een consument ging afrekenen mocht de korting met de klant gecommuniceerd worden.

De betreffende winkels lijken verzoeken van LG om de prijzen overeen te laten komen met de adviesprijs, steevast te hebben opgevolgd. De ACM zegt ook communicatie tussen winkels en LG in handen te hebben waaruit blijkt dat deze winkels door middel van screenshots LG erop wezen dat concurrerende winkels wel een lagere prijs vroegen voor tv's. De ACM specificeert: "Een winkel stuurt een setje schermafbeeldingen op met de prijzen van andere winkels en vraagt aan LG: politiepet op vandaag? LG antwoordt: ga ik achteraan. De winkel stuurt daarna een emoticon van een politieauto."

In een reactie zegt ACM-woordvoerder Murco Mijnlieff dat het LG niet verboden is adviesprijzen met verkopers te delen en ook mogen winkels prijsinformatie communiceren met een leverancier. Het is daarentegen volgens hem de verantwoordelijkheid van beide partijen om niet op deze informatie in te gaan. Daarbij is ervoor gekozen om juist LG een boete op te leggen omdat het Zuid-Koreaanse bedrijf volgens hem 'de spin in het web' is en de concurrentiebelemmeringen 'regisseert'. Er zijn vooralsnog geen plannen om de betrokken winkels en webwinkels een boete op te leggen.

Het is niet voor het eerst dat er boetes worden opgelegd aan grote partijen in de tv-markt. Grofweg twee jaar geleden kreeg Samsung een boete van bijna 40 miljoen euro van de ACM omdat de techgigant op een vergelijkbare manier adviesprijzen afdwong. Overigens wordt het boetebedrag gebaseerd op de 'betrokken omzet' van de betreffende partij. Het feit dat de boete voor Samsung in 2021 aanzienlijk hoger was dan die van LG nu, heeft dus te maken met de omzet van de respectievelijke partijen, niet met de ernst van het vergrijp.

De Koninklijke Nederlandse Voetbalbond heeft losgeld betaald aan de criminelen van LockBit na een ransomwareaanval eerder dit jaar. De KNVB meldt dat zowel een kleine groep leden, werknemers en externe personen onder de getroffenen zouden kunnen vallen.

De bond zegt dat het beschermen van persoonsgegevens zwaarder weegt dan het principe om zich niet te laten afpersen. De KNVB heeft vandaag contact opgenomen met mogelijke getroffenen. Dit vindt nu pas plaats omdat de ingehuurde beveiligingsexperts het onderzoek deze week hebben afgerond.Omdat de voetbalorganisatie niet iedere mogelijke getroffene heeft weten te bereiken, is er een blogpost en een advertentie in landelijke dagbladen over gepubliceerd.

Potentiële slachtoffers vallen in enkele specifieke categorieën, zo concludeert de bond. Onder meer mensen die contact hebben gehad met het KNVB Sportmedisch Centrum, personen die bij tuchtzaken betrokken zijn geweest en ouders van minderjarige spelers die in een bepaalde periode internationaal zijn overgeschreven zijn mogelijk slachtoffer geworden van het datalek. In een statement tegenover Tweakers benadrukt de bond dat het dus niet per se alleen om werknemers gaat, zoals eerder gesuggereerd werd. Het is ook na het onderzoek niet duidelijk wie er precies onder de mogelijke getroffenen vallen.

Het is ook niet bekend welke gegevens er bij de cyberaanval buit zijn gemaakt en in hoeverre LockBit zich na de betaling door de KNVB aan de afspraak houdt om de gegevens niet alsnog te publiceren. Wel beschrijft de bond dat er mogelijk kopieën van identiteitsbewijzen, handtekeningen, contactgegevens en medische details gestolen zijn. De voetbalbond heeft aangifte gedaan bij de politie en heeft een verplichte melding gemaakt bij de Autoriteit Persoonsgegevens.

De ransomwareaanval werd begin april opgeëist door de bende LockBit en kort daarna verdween het dreigement van de website van de criminelen, wat erop kon wijzen dat de KNVB het losgeld betaald heeft. Dit lijkt in retrospectief inderdaad te zijn gebeurd. Eerder schreef Tweakers dat het erop leek dat alleen werknemers getroffen zijn, maar uit de detaillering van de getroffen categorieën blijken dat ook leden slachtoffer van de cyberaanval zouden kunnen zijn geweest.

Update, 13.00 uur: Er is verduidelijking toegevoegd over wie er eventueel getroffen is door de cyberaanval en er is een statement van de KNVB aan het artikel toegevoegd.

Microsoft gaat de release van thirdpartyprinterdrivers via Windows Update blokkeren. Het bedrijf wil naar een universele printerdriverstandaard, waardoor drivers op termijn worden uitgefaseerd. Gebruikers kunnen zelf nog wel drivers installeren buiten de Store en Update om.

Microsoft schrijft in een supportdocument dat het in de toekomst wil overstappen op een universele standaard voor printerdrivers. Het bedrijf heeft een roadmap gepubliceerd tot en met 2027, het jaar dat thirdpartyprinterdrivers niet meer zijn toegestaan. Vanaf 2025 worden er geen nieuwe printerdrivers meer gepusht via Windows Update, maar bestaande printerdrivers kunnen dan nog wel updates blijven ontvangen. In 2027 zijn updates voor printerdrivers alleen nog toegestaan voor bugfixes.

Op termijn wil Microsoft toe naar de Mopria-standaard. Mopria is ontwikkeld door een samenwerkingsverband van Canon, HP, Samsung en Xerox, maar inmiddels zijn er veel meer bedrijven bij aangesloten, waardoor het gros van de printers die standaard inmiddels ondersteunt. Microsoft heeft ondersteuning voor Mopria in april 2022 toegevoegd aan Windows 10 21H2. Daarin kunnen printers met een op Mopria gebaseerde driver via de universele Microsoft IPP Class Driver worden bijgewerkt. "Hierdoor is het niet meer nodig voor printerfabrikanten om hun eigen installaties, drivers en tools uit te brengen", schrijft Microsoft. Het aanpassen van de printerinstellingen kan via Print Support Apps in de Microsoft Store. Vanaf 2026 gaat Microsoft bij bepaalde printerdrivers automatisch over op IPP-drivers.

Dat betekent ook dat Microsoft in de toekomst een nieuwe standaard printmodus gaat gebruiken waarbij thirdpartyprinterdrivers niet worden meegenomen. De veranderingen gelden overigens alleen voor Windows Update. Gebruikers die alsnog een legacy-driver willen installeren, kunnen dat altijd nog zelf doen via de website van de fabrikant zelf.