Amazon Web Services kampt momenteel met een storing. Deze storing heeft onder andere invloed op diensten van Amazon zelf, maar ook diensten als Adobe Spark, Roku en Flickr zijn hierdoor deels offline.

De eerste melding op Amazons statuspagina werd rond woensdagavond 19:00 uur Nederlandse tijd geplaatst. "Kinesis kampt momenteel met een verhoogd foutenpercentage in ons US-East-1-gebied, wat ook enkele andere AWS-diensten beïnvloedt", zo wordt vermeld op het Amazon Service Health-dashboard. Het bedrijf meldt daarbij ook dat de storing invloed heeft op 'de mogelijkheid om updates te plaatsen' op dit dashboard. Wel heeft het bedrijf naar eigen zeggen de oorzaak inmiddels gevonden, en wordt momenteel doorgewerkt aan een oplossing.

De storing zorgt onder andere voor problemen bij diensten van Amazon zelf, waaronder Amazon Workspaces, IoT Services en Marketplace. Op DownDetector worden daarnaast problemen met diensten als Alexa gemeld. Ook bedrijven melden op Twitter dat hun diensten momenteel offline zijn, waaronder Adobe Spark. De streamingapparaten van Roku kampen hierdoor ook met een storing, evenals fotowebsite Flickr en podcastdienst Anchor van Spotify.

Dit is niet de eerste keer dat een AWS-storing verschillende internetdiensten treft. In 2018 zorgde een dergelijke storing ervoor dat diensten als Slack tijdelijk onbereikbaar waren. Een jaar eerder ondervonden onder andere Imgur, Medium, Trello en Quora problemen vanwege een AWS-storing.

Sony lijkt verschillende versies van de PlayStation 5 te hebben uitgebracht. De twee modellen gebruiken ieder verschillende fans van een andere fabrikant. Eerder bracht Sony al PS4 Pro- en PS3-varianten uit met fans van verschillende fabrikanten.

De consoles met verschillende fans werden onder andere opgemerkt door leden van het Gathering of Tweakers-forum. Het gaat daarbij om fans met respectievelijk 23 en 17 blades. Ook forumbezoekers op NeoGAF en ResetEra melden dat er PS5-consoles met twee verschillende fans in omloop zijn. Het lijkt erop dat de fan met 23 blades wordt geproduceerd door Delta, terwijl de variant met 17 blades van Nidec afkomstig is.

Franse website Les Numériques heeft de twee PS5-modellen met verschillende fans in handen, en publiceert onder andere geluidsopnames van de twee ventilatoren. Daaruit blijkt dat de fan met 17 blades iets meer geluid lijkt te produceren dan de variant met 23 ventilatorbladen, hoewel de waargenomen verschillen niet groot zijn. Het geluidsverschil tussen de twee varianten komt in de tests neer op ongeveer 4dBa. 'Console A' met Delta-fan produceert tijdens het spelen van Demon's Souls zo'n 39dBa aan geluid, terwijl dat bij de PS5 met Nidec-ventilator neerkomt op 43dBa.

De Nidec-fan van met 17 blades produceert daarnaast een wat meer 'ratelend' geluid in de tests van Les Numériques. Dit geluid wordt vermoedelijk geproduceerd door de motor van de fan en komt in iets mindere mate ook voor in de geluidsopnames van de Delta-fan. De website zegt vijf PS5-consoles van redacteuren te hebben vergeleken. Twee daarvan hadden een fan van Delta, terwijl drie modellen voorzien waren van Nidec-variant. Sony heeft in het verleden vaker verschillende fans gebruikt voor de productie van PlayStation-consoles. Zo werd de PS4 Pro bijvoorbeeld ook geleverd met fans van Delta of Nidec.

De consolefabrikant bracht zijn PlayStation 5 eerder deze maand uit, hoewel deze beperkt beschikbaar was. Eerder vandaag meldde Sony op Twitter dat de PS5 goed was voor de 'grootste PlayStation-release tot nu toe'. Daarnaast belooft het bedrijf dat er nog dit jaar 'nieuwe voorraad' wordt verstrekt aan retailers. Tweakers publiceerde eerder een review van de PlayStation 5.

Ontwikkelaar 4A Games kondigt een next-genversie van Metro Exodus aan. Deze versie krijgt onder andere ondersteuning voor raytracing. De studio komt ook met native Linux- en macOS-versies van Exodus en werkt momenteel aan een nieuwe Metro-game.

De next-genupdate wordt volgend jaar verwacht, en biedt onder andere hogere framerates en resoluties en verminderde laadtijden. Dat meldt de ontwikkelaar in een blogpost die is toegewijd aan de tiende verjaardag van de Metro-franchise. 4A Games voegt ook raytracing toe aan de next-genversie van de game. De pc-versie van Metro Exodus gebruikt deze rendertechniek al voor global illumination.

Net als andere next-gentitels, krijgen eigenaren van de PS4- en Xbox One-edities van de game een gratis upgrade naar de next-genversie. 4A Games meldt daarnaast dat er momenteel wordt gewerkt aan een native versie voor Linux en macOS, hoewel de studio daarvoor nog geen releasedatum noemt. "We zullen meer informatie over deze versies dichterbij de release vrijgeven."

Verder werkt 4A Games aan een nieuwe game in de Metro-franchise. Deze titel moet exclusief uitkomen op de pc en next-genconsoles. De studio meldt dat het hiervoor zijn engine en renderer 'volledig heeft herzien voor de next-genconsoles en hun rekenkracht, ssd-opslag en hardwarematige raytracing'. De ontwikkelaar geeft aan dat ze momenteel nog geen verdere details over de game kunnen geven.

Wél meldt de studio dat het 'actief bezig is' met het verkennen van een multiplayer experience in het Metro-universum. Daarvoor werkt 4A Games samen met ontwikkelaar Saber Interactive. Saber heeft onder andere gewerkt aan Halo: The Master Chief Collection.

4A Games meldt hierbij dat het geen multiplayertitel maakt 'om op een bandwagon' te springen. "Als makers willen we een multiplayerervaring verkennen die volledig zinnig is in het Metro-universum", zo meldt de ontwikkelaar. "We willen er ook voor zorgen dat dit niet ten koste gaat van onze singleplayerambities." Er moet hiervoor volgens 4A een losstaand team komen dat zich uitsluitend richt op het online onderdeel van Metro.

De studio werkt daarnaast aan een nieuwe franchise, waarvoor 4A momenteel personeel zoekt. De studio maakt hierover echter nog geen details bekend. Deze franchise zal 'naast de Metro-serie bestaan'.

Samsung brengt naar verluidt volgend jaar een nieuwe Galaxy Z Flip-vouwtelefoon uit. Dit zou de fabrikant 'na het eerste kwartaal van 2021' doen. Het toestel zou een 120Hz-scherm meekrijgen en goedkoper zijn dan de huidige Galaxy Z Flip 5G.

Begin dit jaar introduceerde Samsung zowel de Galaxy S20-smartphones, als de eerste Galaxy Z Flip. In januari 2021 zou het bedrijf met de Galaxy S21-serie komen, maar de komende Galaxy Z Flip-opvolger wordt niet tegelijk met deze smartphones uitgebracht, meldt The Elec op basis van eigen bronnen. In plaats daarvan zou Samsung de smartphones 'na het eerste kwartaal van 2021', om te voorkomen dat de S21-serie en de nieuwe Z Flip elkaar in de weg zitten. De huidige Galaxy Z Flip-smartphone werd wél tegelijk met de S20-toestellen geïntroduceerd.

The Elec meldt verder dat Samsung komend jaar met 'drie verschillende foldables' komt, wat overeenkomt met eerdere geruchten. Daaronder zouden de nieuwe Galaxy Z Flip en een Galaxy Z Fold 3 vallen. Die laatste komt vermoedelijk in juni uit. Ook een Fan Edition van de Fold wordt verwacht.

Verder meldt leaker IceUniverse op Weibo dat de 'Galaxy Z Flip 3' een 120Hz-scherm krijgt. De in september uitgebrachte Z Fold 2 heeft ook al een 120Hz-scherm. IceUniverse meldt ook dat de komende foldable goedkoper wordt dan de huidige Galaxy Z Flip 5G. Die telefoon had bij release een adviesprijs van ongeveer 1450 dollar exclusief btw, maar staat momenteel in de Pricewatch voor Onbekend.

Voor het eerst is er in de Benelux een AVG-boete uitgedeeld aan particulieren. Een Belgisch stel kreeg een boete van 1500 euro omdat het thuis beveiligingscamera's had geïnstalleerd die de buren filmen. De toezichthouder hoopt dat de boete een signaal is.

De Gegevensbeschermingsautoriteit heeft een boete van 1500 euro opgelegd aan een koppel. Het tweetal had namelijk vijf beveiligingscamera's rondom hun huis opgehangen, waarvan er twee de openbare weg en hun buren filmden. Na een klacht van de buren besloot de Geschillenkamer van de GBA over te gaan tot het uitdelen van een boete.

Het tweetal liet de camera's installeren door een bedrijf. Volgens het boetebesluit verwezen ze ook naar dat bedrijf; dat had hen moeten vertellen dat de camera's niet op de openbare weg mochten worden gericht, stellen ze. Zeker een derde van het beeld van een van de camera's filmde de openbare weg. Bij een andere camera werd een deel van de voorgevel van de buren gefilmd.

Beelden doorsturen

De privacywaakhond neemt het het duo extra kwalijk dat ze de beelden niet alleen zelf maakten, maar ook deelden met anderen. Zo kwamen de buren erachter dat de camera's op hun huis stonden. De camerabeelden werden doorgestuurd aan een deskundige van het Departement Omgeving, in het kader van een onderzoek naar verkeershinder in de omgeving.

Het koppel overtrad volgens de GBA artikel 6 van de AVG, door de gegevens onterecht te verzamelen én door te sturen naar een derde partij. Ook overtraden ze artikel 25, waarin staat dat 'gegevensverwerkers' aan dataminimalisatie en databescherming moeten doen. Door meer beelden te verzamelen dan nodig was voldeden ze daar niet aan.

Eerste particuliere boete

Het is de eerste keer dat er in België een AVG-boete is uitgedeeld aan particulieren. Ook in Nederland is dat tot nu toe nog niet voorgekomen. Toezichthouders zijn daar terughoudend mee, omdat ze de goede wil van burgers niet willen verspelen. Door de groeiende aantallen aan meldingen en klachten kunnen toezichthouders in vrijwel alle Europese landen niet voldoen aan wat burgers van ze hopen. In België begint de toezichthouder zich nu dus wel meer op burgers te richten in plaats van alleen de bedrijven.

De regels over cameratoezicht in de AVG zijn wel duidelijk over wat wel en niet mag. Camera's mogen alleen op de openbare weg gericht worden als daar een belang bij is. Voor bedrijven kan dat bijvoorbeeld het geval zijn als er sprake is van een risico op inbraak. In een rechtszaak uit 2018 beriep een ondernemer zich daar succesvol op. Voor particulieren is het een stuk lastiger zo'n belang aan te tonen. De Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens is dan ook stellig: burgers mogen een camera alleen ophangen als die buurtgenoten, hun bezittingen, óf de openbare weg niet filmt. Wel stelt de privacytoezichthouder dat 'enige overlap soms onvermijdelijk is'.

Dat levert soms frictie op, want doorgaans filmen huiseigenaren juist hun eigen voordeur. Dat maakt het moeilijk de weg niét te filmen. Sterker nog, in Nederland heeft de politie een programma lopen waarbij het burgers actief oproept particuliere beveiligingscamera's aan te melden in een database. Bij een incident in de straat weet de politie dan snel camera's te vinden die dat mogelijk gefilmd hebben. De politie stimuleert burgers in sommige gevallen zelfs actief een camera op die manier op te hangen. Vorig jaar bleek uit onderzoek van Tweakers dat verschillende Nederlandse gemeenten samenwerkten met de politie om gratis of goedkope digitale deurbellen uit te delen aan burgers. Het doel ervan was meer camera's op straat te krijgen.

'Burger wakker schudden'

In België wordt er dus strenger naar particulieren gekeken. Dat bevestigt ook een woordvoerder van de toezichthouder. "We hopen dat dit de burger wakker schudt." De boete moet burgers er volgens haar aan herinneren dat de AVG niet alleen van toepassing is op bedrijven maar ook op individuele burgers.

De beslissing komt niet helemaal onverwacht, want cameratoezicht is voor de GBA belangrijk. Het is een van de maatschappelijke thema's waar de privacytoezichthouder in zijn 'strategisch plan 2020-2025' meer aandacht aan wil besteden. 'Foto's en camera's' is naast online gegevensbescherming en 'gevoelige gegevens' de belangrijkste categorie voor de waakhond. Van de andere kant schrijft de GBA nergens over het vervolgen van burgers ten opzichte van bedrijven. Sterker nog, de 'prioritaire sectoren' zijn volgens dat plan de overheid, de telecomindustrie, onderwijs, direct marketing en kleine bedrijven of kmo's.

Er komen wellicht EU-regels om de transparantie rondom het gebruik van standaard-essentiële octrooien te verbeteren. Dat moet het landschap van deze belangrijke octrooien voor bijvoorbeeld de 5G- en de iot-sector overzichtelijker maken voor kleine bedrijven en hen helpen met innovatie.

De Europese Commissie heeft een actieplan voor intellectueel eigendom opgesteld om de innovatie, digitalisering en het economisch herstel in de EU te versnellen. Een van de hoofddoelen van dit actieplan is het faciliteren van het delen van intellectueel eigendom. De Commissie vindt het belangrijk de toegang tot belangrijke intellectuele eigendommen te verbeteren, zeker in de huidige crisistijd. Een onderdeel daarvan zijn de zogeheten standaard-essentiële octrooien. De Commissie gaat voorstellen doen om de transparantie en voorspelbaarheid te verbeteren bij het proces van het licenseren van deze octrooien. Volgens de Commissie is dat van groot belang, omdat deze patenten worden aangemerkt als een sleutelelement voor de digitale transformatie van de Europese industrie, waarbij specifiek het uitbrengen van 'connected cars en andere iot-producten' worden genoemd.

Standaard-essentiële octrooien

Standaard-essentiële octrooien zijn bij uitstek belangrijk, omdat ze cruciaal zijn voor de verdere ontwikkeling van een bepaalde technologische standaard. Om een standaard te ontwikkelen, stelt de industrie bepaalde eisen en kenmerken vast door middel van een standard setting organisation waar doorgaans de grote en relevante bedrijven uit de betreffende sector bij zijn aangesloten. Deze organisaties moeten niet alleen zorgdragen voor een efficiënte standaardisering en werkende technologie, maar ook toezien op een situatie waarin de technologie daadwerkelijk door iedereen kan worden gebruikt. Dat kan echter lastig zijn, omdat een standaard, zoals umts of lte, een beschrijving is van vele technologieën. Die zijn soms stuk voor stuk vastgelegd in aparte octrooien en dus in eigendom van veel verschillende bedrijven. Partijen die de standaard willen toepassen, kunnen veelal niet om deze octrooien heen, want ze zijn essentieel.

Normaal gesproken kan een bedrijf het gebruik van een octrooi dwarsbomen, als ware het een alleenrecht. Omdat dat de adoptie en ontwikkeling van een standaard in de wielen kan rijden, worden standaard-essentiële octrooien doorgaans op zogenaamde Frand-voorwaarden in licentie gegeven. Dat is een afkorting die staat voor fair, reasonable and non-discriminatory, kortom het onder redelijke voorwaarden in licentie geven van de octrooien. Het idee daarachter is dus dat als de bezitter van een standaard-essentieel patent licenties weigert of veel te hoge royalty's voor het gebruik van zo'n octrooi vraagt, dat de markt verstoort of de adoptie en ontwikkeling van de standaard beperkt. Dit principe van standaard-essentiële octrooien zou een relatief transparant landschap teweeg moeten brengen, waarbij er zonder veel gedoe gebruik kan worden gemaakt van de gepatenteerde technologie.

Nokia vs Daimler

De praktijk laat echter zien dat ook bij standaard-essentiële octrooien nogal eens geprocedeerd wordt, bijvoorbeeld omdat patenthouders en gebruikers het niet altijd eens zijn over wat Frand-voorwaarden precies zijn. Een voorbeeld is de juridische strijd tussen Nokia en Daimler, waarbij het moederbedrijf van onder meer de Mercedez-Benz-auto's toegang wil tot bepaalde umts- en lte-technologie van Nokia, wat Daimler ziet als cruciaal voor het gebruik van communicatie- en navigatiediensten in zijn auto's. Nokia heeft daarvoor samen met anderen zoals Qualcomm en Sharp een patentenpool in het leven geroepen, met een vast royaltybedrag van 15 dollar per voertuig om een licentie voor de implementatie van de 4G-standaard te krijgen. Daimler vindt dat te duur en vindt dat het op redelijke en niet-discriminatoire wijze via zijn toeleveranciers toegang moet kunnen krijgen tot de gestandaardiseerde technologie. Nokia stelt dat het dat ook heeft geboden, maar dat Daimler desondanks de uitvindingen van Nokia heeft gebruikt, zonder toestemming en de juiste compensatie.

In augustus deed een Duitse rechtbank een uitspraak in deze zaak, waarmee Nokia Daimler zou kunnen dwingen te stoppen met de verkoop van auto's in Duitsland. Dat was een in potentie explosief oordeel. De verkoop is echter nog niet gestaakt, mede omdat Nokia volgens de rechtbank dan wel een borg van 7 miljard euro moet instellen. Wil Nokia het verkoopverbod daadwerkelijk instellen en afdwingen, dan moet het bedrijf dit bedrag als onderpand betalen. Het idee hierachter is dat als Nokia uiteindelijk de zaak alsnog verliest, en het verkoopverbod was al van kracht, dan kan Daimler aanspraak maken op dat bedrag als compensatie voor zijn gederfde inkomsten.

De vrees is dat als Daimler de zaak uiteindelijk verliest, het ook gevolgen kan hebben voor de bredere toepassing van IT in auto's. Ook kan het dat Nokia deze strijd dan niet alleen in de autosector wil voeren, maar veel breder, waarbij ook andere sectoren aangesproken worden die gebruikmaken van mobiele technologische vindingen van Nokia. Het Finse bedrijf verdient jaarlijks 1,4 miljard euro aan royalties voor het in licentie geven van zijn patenten.

Stappen van Europese Commissie

De Europese Commissie verwijst overigens niet rechtstreeks naar deze zaak tussen Nokia en Daimler. Commissaris Margrethe Vestager wijst specifiek naar het belang voor kleine en middelgrote bedrijven om niet te verzanden in onnodige procedures en gedoe, wat de innovatie en economische vooruitzichten kan schaden.

Volgens haar is de huidige situatie rondom standaard-essentiële octrooien onwenselijk, in de zin dat er geen tools zijn voor kleine en middelgrote bedrijven om snel tot effectieve licentieovereenkomsten te komen: "Er wordt nogal wat geprocedeerd. Op de korte termijn willen we stimuleren dat de industrie uitzoekt hoe het fora kan opzetten om discussies en mediation mogelijk te maken, zodat er wellicht meer zaken buiten de rechtszaal kunnen blijven", schrijft Bloomberg. Ze vindt het huidige systeem niet erg transparant en vanuit die opvatting overweegt ze stappen te zetten die moeten leiden tot de oprichting van een onafhankelijk orgaan dat onderzoekt hoe essentieel de standaard-essentiële patenten nou echt zijn voor de bewuste standaard. Hierbij sluit ze het instellen van nieuwe regelgeving niet uit.

Het actieplan is overigens breder dan het onderwerp van de standaard-essentiële octrooien en kent een aantal hoofddoelen: het verbeteren van de bescherming van intellectueel eigendom, het faciliteren van het delen van intellectueel eigendom om het gebruik van technologie in de industrie te bespoedigen, het bestrijden van namaak, het verbeteren van het afdwingen van de intellectuele eigendomsrechten en het bevorderen van een gelijk speelveld op wereldwijd niveau.

Intel behoudt dit jaar zijn koppositie wat de omzet uit leveringen van chips betreft. Dat stelt onderzoekbureau IC Insights in zijn jaarlijkse rapportage. Veel groei is er echter niet bij Intel. Dat is onder meer bij AMD, Nvidia en TSMC wel het geval.

Volgens IC Insights haalt Intel over heel 2020 een omzet van 73,9 miljard dollar uit de leveringen van chips. Dat is een stijging van 4 procent ten opzichte van vorig jaar. Daarmee is Intel nog altijd de grootste chipleverancier wereldwijd, als het om omzet gaat. Samsung staat op de tweede plek met een geschatte omzet van zo'n 60,5 miljard dollar, een stijging van 9 procent. TSMC behoudt zijn derde plaats, maar groeit hard. De omzet zou dit jaar uitkomen op 45,4 miljard dollar, dat is 31 procent meer dan vorig jaar.

In de Top 15 Semiconductor Sales Leaders die IC Insights jaarlijks samenstelt staan niet alleen chipfabrikanten, maar ook bedrijven zoals Apple, AMD, Nvidia en Qualcomm, die hun chips bij foundries van TSMC en Samsung laten maken.

Nvidia is de grootste groeier. De chips van het bedrijf zouden goed zijn voor een omzet van 15,9 miljard dollar, 50 procent meer dan vorig jaar. Daarmee stijgt Nvidia van de tiende naar de achtste plaats. AMD komt nieuw binnen in de top 15, op de laatste plaats. De chips van AMD vertegenwoordigen een waarde van 9,5 miljard dollar, 41 procent meer dan vorig jaar.

IC Insights zet Apple op de 13e plaats en noemt dat uitzonderlijk, omdat dit de enige fabrikant is die chips ontwerpt die alleen in zijn eigen producten terechtkomen. Die chips worden dus niet los verkocht, maar het onderzoeksbureau schat in dat die een waarde van ruim 10 miljard dollar vertegenwoordigen en dat is 25 procent meer dan vorig jaar. Ook Qualcomm en MediaTek groeien hard, beiden met 35 procent. De bedrijven staan respectievelijk op de zesde en elfde plaats in de ranglijst.

Volgens IC Insights is de grote groei bij TSMC voor een groot deel te danken aan de leveringen van 5nm- en 7nm-socs voor Apple en HiSilicon. Laatstgenoemde is de chipafdeling van Huawei. TSMC maakt op zijn 7nm-procedé ook AMD Ryzen-processors, Radeon-videokaarten en de chips in de Xbox Series X en S en PlayStation 5.

De totale chipmarkt groeit dit jaar met 13 procent naar 355,4 miljard dollar, schat IC Insights. De groei is dubbel zo groot als aanvankelijk werd verwacht. Vorig jaar daalde de omzet uit chips van de leveranciers van de top 15 nog met 15 procent ten opzichte van een jaar eerder.

Google Stadia heeft een roadmap van zo'n 400 games die in ontwikkeling zijn voor de streamingdienst. Het gaat om titels van 200 ontwikkelaars. De games moeten in de komende jaren verschijnen.

Jack Buser, director of games bij Stadia, noemt de aantallen in een interview met MobileSyrup. Hij stelt dat de planning voor 2021 al vrijwel rond is en dat het team bezig is met 2022 en vooruit kijkt naar 2023. Wanneer de honderden games beschikbaar komen is nog niet bekend, maar dat zal in de loop van de volgende jaren zijn, zegt Buser.

Om welke games of ontwikkelaars het gaat, is niet bekend. Waarschijnlijk betreft het grotendeels games die ook voor andere platforms ontwikkeld worden, zoals de pc en consoles, en daarnaast naar Stadia komen. Google heeft ook een eigen studio opgericht die werkt aan exclusieve games voor de streamingdienst. Af en toe verschijnen er titels exclusief op Stadia als resultaat van samenwerkingen met andere studio's.

Volgens Buser zal het aantal exclusieve titels op Stadia snel toenemen en gaat ook zichtbaar worden hoe cloudgames eigenschappen zullen hebben die niet op andere platforms mogelijk zijn. Een van de beloftes van cloudgaming is dat ontwikkelaars minder beperkingen hebben, omdat er geen rekening gehouden hoeft te worden met systemen bij gebruikers thuis. Tot nu toe heeft dat nog geen games opgeleverd die significant verschillen van bestaande games.

Momenteel zijn er zo'n 100 games beschikbaar via Stadia, blijkt uit een lijst die Android Police bijhoudt. Op die lijst staan ook zo'n 50 games die aangekondigd zijn en op een later moment naar de streamingdienst komen. Deze week is Star Wars Jedi: Fallen Order op Stadia verschenen en ook Cyberpunk 2077 komt naar Stadia. Dat gebeurt bij de release op 10 december.

De verkoop van custom Radeon RX 6800 XT- en RX 6800-videokaarten is woensdagmiddag om 15:00 uur van start gegaan. De kaarten zijn echter zo goed als onverkrijgbaar. Webshops hebben geen voorraad en verwachten leveringsproblemen tot 'ver in 2021'.

Op het forum van Tweakers staan ervaringen van gebruikers die proberen een RX 6000-kaart te bemachtigen. Dat lijkt bij webshops in Nederland en België zo goed als onmogelijk te zijn. Een aantal shops heeft wel kaarten in zijn listings staan, maar niet op voorraad en voor veel hogere prijzen dan de richtprijzen van AMD. In de Pricewatch staan nog geen prijsvermeldingen van RX 6000-kaarten.

De situatie is vergelijkbaar met een week geleden, toen AMD begon met de verkoop van referentiemodellen van de Radeon RX 6800 XT en RX 6800. Die modellen verkocht AMD ook via zijn eigen website en hoewel die snel waren uitverkocht, was het daar wel mogelijk om een bestelling te plaatsen.

Vanaf woensdagmiddag zijn de aangepaste RX 6000-videokaarten van fabrikanten te koop. Deze hebben bijvoorbeeld een andere koeler of een aangepast pcb. Webshop Azerty meldt dat er bij veel fabrikanten nog geen duidelijkheid is over de specificaties en prijzen van deze videokaarten en dat ze allemaal een onbekende levertijd hebben. De winkel zegt 'signalen te horen in de markt' dat de leveringsproblemen tot ver in 2021 kunnen aanhouden.

Square Enix laat medewerkers in Japan thuiswerken als zij dat willen, ook na de coronacrisis. Het besluit is opvallend, omdat studio's thuiswerken ook aanwijzen als reden voor het uitstel van games.

De thuiswerkregeling treft het Japanse Square Enix Holdings en Luminous Productions; laatstgenoemde is de studio die verantwoordelijk was voor Final Fantasy XV. Onder de holding vallen ook de diverse Creative Business Units die games ontwikkelen voor Square Enix.

Square Enix wil thuiswerken implementeren en blijven ondersteunen als een permanente stijl van werken en niet enkel als een manier om infecties te voorkomen. Volgens het bedrijf zal het in de praktijk veelal gaan om een 'hybride' situatie, waarbij medewerkers minimaal drie dagen per week thuiswerken.

Square Enix verwacht dat het thuiswerken de creativiteit van zijn medewerkers ten goede kan komen en dat het dus niet ten koste gaat van de ontwikkeling van games. Medewerkers kunnen maandelijks wisselen tussen voornamelijk thuis of op kantoor werken, afhankelijk van hun takenpakket. Het bedrijf verwacht dat in december 80 procent van de medewerkers voornamelijk zal thuiswerken.

Het feit dat een groot gamebedrijf de definitieve overstap naar thuiswerken maakt, is opvallend, omdat verschillende studio's zich in het afgelopen jaar genoodzaakt zagen de release van games uit te stellen. Geregeld werd daarbij genoemd dat thuiswerken door de coronapandemie bijdroeg aan de vertragingen.

In oktober zei Yosuke Matsuda, de ceo van Square Enix, in een interview met Financial Times dat de coronapandemie een aanzienlijke impact heeft op de productie van games. "De tijd heeft stilgestaan als het om productie gaat. We konden niks ontwikkelen. De impact daarvan komt nog". De studio stelde de next-genupdate voor Marvel's Avengers uit tot een onbekende datum in het komende jaar. Een direct verband met thuiswerken werd daarbij niet gelegd.

Volgens Square Enix zal de thuiswerkregeling leiden tot meer diversiteit binnen het bedrijf, omdat het makkelijker wordt om mensen aan te nemen. Ook moet de verandering ervoor zorgen dat de organisatie zich snel kan aanpassen aan onverwachte situaties, zoals rampen en pandemieën.

Sinds het uitbreken van de coronapandemie heeft Square Enix al thuiswerkregelingen geïmplementeerd. In juni zijn medewerkers daarover ondervraagd en 80 procent zou thuiswerken als positief ervaren.

Zakelijke KPN-gebruikers met een 3G-repeater mogen die apparatuur vanaf 1 januari 2021 niet meer gebruiken. De repeaters werken op de 2100MHz-band en KPN moet die band de multibandveiling van deze zomer op een andere manier delen met andere providers. Gebruik is daardoor straks illegaal.

Het gaat specifiek om de 3G Signaal Herhaal- en de 3G Femto-repeater. Dat zijn zakelijke repeaters die het 3G-signaal bijvoorbeeld binnen een pand kunnen verbeteren. KPN waarschuwt klanten dat het gebruik van die repeaters per 1 januari 2021 verboden is. Overigens mogen providerklanten al langer geen repeaters gebruiken die bij derden zijn gekocht. Daar hadden ze al geen vergunning voor.

Ook het Agentschap Telecom waarschuwt voor gebruik van de repeaters. Deze instantie laat KPN geen licentie meer afgeven voor het gebruik van de repeaters. KPN's apparaten draaien namelijk op de 2100MHz-band. Deze zomer vond echter de frequentiebandveiling voor 5G plaats. Daardoor kregen zowel KPN als T-Mobile en VodafoneZiggo toegang tot onder andere de 2100MHz-band. Dat betekent dat de apparaten die daar nu gebruik van maken storingen kunnen gaan opleveren voor apparaten van andere providers.

Het Agentschap Telecom waarschuwt dat het gebruik van de repeaters illegaal is vanaf volgend jaar. De instantie voert sinds 2017 steeds vaker steekproefsgewijze controles uit op het gebruik van repeaters. Klanten die de betreffende repeaters in gebruik hebben, zouden inmiddels een brief van het Agentschap Telecom moeten hebben ontvangen.

Riot Games heeft de Champions Tour onthuld. Dit is een wereldwijde e-sportscompetitie voor de shooter Valorant. Deze competitie is een poging van Riot om het professionele e-sportsecosysteem binnen Valorant op een hoger plan te krijgen.

Het seizoen begint eind januari volgend jaar, waarbij de competitie van de Champions Tour is opgedeeld in drie niveaus: Challengers, Masters en Champions. Bij Challengers draait het om regionale competities die door Riot of andere bedrijven worden georganiseerd. De Masters-evenementen zijn groter en vinden slechts drie keer per jaar plaats, waarin de beste teams uit de verschillende regio's kunnen deelnemen. Champions is het hoogst haalbare, een toernooi van twee weken waarin de zestien beste teams in de wereld het tegen elkaar zullen opnemen.

In de Challengers en Masters kunnen punten worden verdiend om kwalificatie voor de Champions af te dwingen. Voor de Challengers, die voor de duur van zes weken lopen en uit drie toernooien bestaan, zijn open kwalificaties. De beste teams kunnen zich kwalificeren voor de Masters, die gedurende de covid-19-pandemie beperkt blijven tot regionale aangelegenheden, maar Riot heeft het voornemen om deze op te waarderen tot internationale LAN-sessies zodra de wereldwijde gezondheidssituatie dat toelaat.

De ontwikkelaars van Vivaldi hebben een bètaversie uitgebracht van de browser waarin een mailclient, rss-feed en agendafunctie direct in de browser geïntegreerd zijn. Gebruikers moeten dat wel zelf aanzetten.

De nieuwe features zitten in snapshot 2115.4 van de browser. Het is de eerste keer dat de mail- en agendasoftware van de browsermaker wordt getoond. Vivaldi waarschuwt gebruikers dat de features zich nog in 'pre-bèta' bevinden en daarom niet standaard aanstaan. Gebruikers kunnen de functies zelf inschakelen via vivaldi://experiments.

Gebruikers kunnen hun bestaande e-mail importeren in de client via imap en pop3. Ook kunnen gebruikers via de browser een nieuw e-mailadres aanmaken. Daarvoor zijn standaard enkele diensten een optie, waaronder FastMail. Het is mogelijk om meerdere e-mailadressen te koppelen aan de mailclient, en gebruikers kunnen zelf sneltoetsen instellen om bijvoorbeeld selecties als gelezen te markeren. Het is op dit moment nog niet mogelijk om e-mails met pgp te versleutelen, maar volgens de makers komt dat in een volgende release.

De browser krijgt naast de e-mailclient ook een agendafunctie. Daarin kunnen gebruikers een eigen agenda importeren en die synchroniseren via bestaande agendadiensten zoals Google Calendar of Outlook, of andere diensten die via CalDAV te synchroniseren zijn.

Vivaldi krijgt tot slot ook een eigen rss-reader. Daarvoor verschijnt er een rss-logo in de url-balk. Gebruikers kunnen bestaande feeds importeren als .opml-files.

Er zit een kwetsbaarheid in cPanel waarmee het mogelijk is tweestapsverificatie van accounts te omzeilen. Er zat geen limiet op het aantal 2fa-codes dat kon worden geprobeerd in het controlepaneel, waardoor via een bruteforceaanval een code kon worden gegenereerd.

De kwetsbaarheid zit volgens de ontwikkelaars in versies 92, 90 en versie 86, en in oudere versies van cPanel & WebHost Manager. Het lek werd ontdekt door beveiligingsonderzoekers van Digital Defense. Het lek maakte het mogelijk om de tweestapsverificatie van cPanel-accounts te omzeilen. De software is populair en wordt op miljoenen websites gebruikt om het beheer van websites en de gebruikers daarvan te regelen. CPanel wordt voornamelijk gebruikt bij hosting- en resellerproviders die de software bij hostingpakketten aanbieden.

Volgens de onderzoekers van Digital Defense was het mogelijk de tweestapsverificatiecodes te bruteforcen. Een fout ingevoerde code werd niet gevalideerd als een verdachte inlogpoging, waardoor een aanvaller een onbeperkt aantal 2fa-codes kon uitproberen. Omdat die doorgaans bestaan uit zes cijfers kon dat relatief snel gebeuren. Wel moesten aanvallers daarvoor eerst ook de credentials van de gebruiker in bezit hebben.

De onderzoekers hebben de bug doorgegeven aan cPanel. Dat heeft inmiddels patches uitgebracht. De bug is gerepareerd in versies 11.92.0.2, 11.90.0.17 en 11.86.0.32. De onderzoekers raden gebruikers aan hun tweestapsverificatie niet uit te zetten als tijdelijke oplossing, maar om websitebeheerders te vragen cPanel te updaten.

AOC brengt twee 31,5"-monitoren met een 16:9-verhouding en een kromming van 1500R uit. Het gaat om een variant met een resolutie van 2560x1440 pixels en een versie met 1920x1080 pixels. Beide schermen hebben een refreshrate van 165Hz.

De specificaties van de AOC CQ32G2SE en de C32G2AE zijn op de resolutie na vrijwel gelijk. Beide monitoren hebben een 165Hz-va-paneel met FreeSync Premium-ondersteuning, met een bereik van 48 tot 165Hz. De schermen hebben een kromming van 1500R, wat gelijk staat aan de kromming van een cirkel met een straal van 1,5 meter.

AOC mikt met de monitoren op gamers en voorziet de menu's van diverse presets die de beeldinstellingen aanpassen voor verschillende gamegenres. De monitoren hebben VESA-montagepunten, een voet met kantelverstelling en ingebouwde 5W-stereospeakers.

Het 1440p-model krijgt een adviesprijs van 389 euro en de 1080p-uitvoering kost 299 euro. Volgens AOC zijn de schermen vanaf november te koop. De fabrikant bracht eerder dit jaar al 24"- en 27"-varianten uit met vergelijkbare specificaties.

LG heeft op zijn Nederlandse website nieuwe firmware uitgebracht voor verschillende oled-tv-modellen uit 2020, waarmee het eerder geconstateerde probleem van stotterend beeld bij hoge framerates in combinatie met variable refresh rate of G-Sync opgelost moet zijn.

LG bracht de software eerder al uit op zijn Koreaanse website en inmiddels is de firmware-versie 03.11.30 ook verschenen op de Nederlandse LG-site. De update is bedoeld voor een aantal LG-oled-tv's van dit jaar, te weten de CX, GX en WX. Met de nieuwe firmware is volgens LG 'vloeiende vrr-playback' mogelijk voor pc- en consolegames. Deze bewuste televisies zullen de update op korte termijn ook vanzelf binnenhalen.

Het gaat hier om een eerder geconstateerd probleem waarbij sprake is van stotterend beeld dat gebruikers kunnen ervaren als ze hun LG-oled-tv's gebruiken op hogere framerates, van ongeveer 90 tot tot 120Hz, in combinatie met vrr op een Xbox Series X of een RTX 30-videokaart en dus G-Sync.

Tv-tester Vincent Teoh berichtte eerder over dit issue, waarbij hij aangaf dat bèta-firmware met versie 03.21.03 het probleem oploste. LG heeft een nadere verklaring gegeven die hij onder zijn video heeft geplaatst. De fabrikant geeft daarin aan dat er tegen het einde van dit jaar nog een afwijkende firmware-versie komt om hetzelfde probleem bij de ZX-oled-tv en de Nano99- en Nano95-lcd-tv's van LG op te lossen.

Bethesda heeft de Steel Dawn-uitbreiding voor Fallout 76 beschikbaar gemaakt. De uitgever was van plan dat op 1 december te doen, maar door een fout verscheen de uitbreiding dinsdag al op Xbox-consoles. Nu krijgen alle platforms de uitbreiding vervroegd.

Door een fout konden Xbox-spelers de Steel Dawn-update downloaden, maar nog niet spelen, schrijft Bethesda. De uitgever zocht naar manieren om dat te herstellen en besloot uiteindelijk dat de beste manier was om de update vrij te geven voor spelers op alle platforms.

Steel Dawn voegt het eerste hoofdstuk van de Brotherhood of Steel-questline toe aan Fallout 76. Verder maakt de uitbreiding het mogelijk om C.A.M.P.-shelters te maken, met 'uitgebreide bouwmogelijkheden'. Ook bevat de update nieuwe wapens en pantsers.

Mogelijk verschijnen er volgend jaar Xbox-apps voor tv's, waarmee het mogelijk wordt om games via streaming te spelen, zonder tussenkomst van een console. Xbox-topman Phil Spencer hint daarop in een interview met The Verge.

Op de vraag of Xbox als een app op een smart-tv zou kunnen draaien, antwoordt Spencer: "Ik denk dat we dat in de komende twaalf maanden gaan zien. Ik denk dat er niets is dat ons tegenhoudt om dat te doen."

Microsoft is dit jaar begonnen met gamestreaming via zijn Game Pass-abonnement. Momenteel werkt dat in een 720p-resolutie en alleen op mobiele apparaten, maar Microsoft heeft ook plannen om streaming beschikbaar te maken op pc's en Xbox-consoles. Een volgende stap zou zijn om het streamen beschikbaar te maken via apps op tv's, of een streamingstick.

In oktober hintte Spencer ook al op de komst van zo'n stick. Jaren geleden waren er al geruchten over zo'n stick. Microsoft zou daar onder de naam Project Hobart aan gewerkt hebben, maar die plannen werden naar verluidt in 2016 geschrapt. Destijds had Microsoft nog geen werkende streamingdienst voor games; dat is nu wel het geval.

De Nederlandse politie heeft dit jaar ruim 13.000 aangiften ontvangen tegen malafide webwinkels. Vorig jaar zat dat aantal nog op 7400 aangiften, waarmee er dit jaar al bijna sprake is van een verdubbeling.

Het gaat om aangiften van mensen die wel hebben betaald, maar hun bestelde producten nooit hebben gekregen. De politie denkt dat dit aantal verder zal toenemen in deze huidige periode met Black Friday en sinterklaas. De politie vermoedt dat oplichters de nodige valse websites gereed hebben om in te spelen op de flinke stijging van het aantal aankopen in deze periode, waarbij onder meer gedacht kan worden aan sites die heel erg lijken op die van een reguliere webwinkel. Wat ook heeft bijgedragen aan de stijging van het aantal aangiften is de uitbraak van het coronavirus in maart, waardoor veel meer mensen online hun aankopen zijn gaan doen. Volgens de politie heeft dat geleid tot een flinke toename van oplichtingszaken.

Vooral bij duurdere producten, zoals Apple-hardware en spelcomputers, verwacht de politie frauduleuze praktijken. Daarbij noemt Gijs van der Linden, teamleider bij het Landelijk Meldpunt Internetoplichting van de politie, specifiek de PlayStation 5. In een gesprek met NOS Radio 1 zegt hij: "We zien dat de PlayStation 5 wordt aangeboden door websites, waarvan we het vermoeden hebben dat ze die niet kunnen leveren". Hij noemt een voorbeeld van een site waar voor tweehonderdduizend euro aan Playstation 5-bestellingen is gedaan, waarvan wordt vermoed dat de leveringen nooit gaan gebeuren.

Die vermoedens zegt Van der Linden mede te baseren op contact met Sony. De PS5-fabrikant zou hebben aangegeven dat bij de eerste levering van vorige week ongeveer 25.000 a 30.000 exemplaren zijn uitgegeven. "Die zijn naar de grotere, bekende, gerenommeerde winkels en webwinkels gegaan in Nederland. Dan is het opmerkelijk dat een relatief jonge website die misschien vier of vijf maanden in de lucht is, de beschikking heeft over honderden van deze PlayStations. Dat kan eigenlijk niet", aldus Van der Linden.

Hij zegt dat het aantal aangiften zo groot is dat het probleem niet is te bestrijden met alleen opsporing vanuit de politie. "We moeten wedijveren met alles wat er gebeurt. Er is veel aankoopfraude, maar ook nog WhatsApp-fraude, ceo-fraude, phishing en andere cybercriminaliteit. We moeten onze capaciteit verdelen." Van der Linden noemt daarbij de samenwerking met banken en betaaldiensten, waarbij zij voortijdig informatie krijgen als er aangiftes zijn gedaan. Aan deze partijen word vervolgens gevraagd passende maatregelen te nemen.

Microsoft is in de Wieringermeerpolder in Noord-Holland gestart met de bouw van een tweede datacenter, zonder dat de benodigde vergunning rond is. De gemeente wil die vergunning op korte termijn verstrekken, maar de gemeenteraad is daarover verdeeld.

In november is de bouw van Microsofts tweede datacenter van start gegaan zonder dat de daarvoor benodigde omgevingsvergunning is afgegeven, schrijft NRC. De gemeente Hollands Kroon, die daarover gaat, zou wel voornemens zijn om die op korte termijn te verstrekken. Volgens NRC wijkt de gang van zaken af met andere regio's in Nederland; daar worden vergunningen voor datacenters verstrekt door de provincie.

Raadsleden voelen zich volgens het NRC overvallen door een lijst van 'lopende initiatieven', die het college wil accommoderen. Verschillende gemeenteraadsleden zijn het niet eens met de komst van meer datacenters. Er is onder andere kritiek op het feit dat Microsoft geen bestemming heeft voor overtollige warmte van de datacenters.

NRC schrijft in een achtergrondartikel dat er steeds meer verzet is tegen de komst van grote datacenters in Noord-Holland. Dat verzet komt onder meer vanuit landbouworganisatie LTO. Die organisatie voert campagne tegen de komst van nieuwe datacenters, omdat die de grondprijzen opstuwen. Ook is er kritiek op het grote beroep dat de datacenters doen op groene stroom.

Volgens de landbouworganisatie gaat de gemeente niet over de noodaggregaten die nodig zijn bij het nieuwe Microsoft-datacenter, maar moet de provincie daarover beslissen. Dat onderschrijft een woordvoerder van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat tegenover NRC. De gemeente Hollands Kroon zegt zelf over datacenters in de regio te beslissen, omdat het Nederlandse energienet zeer betrouwbaar is en 'noodstroomaggregaten alleen in een noodscenario in werking treden'. Volgens Microsoft is de gemeente 'altijd het bevoegd gezag' geweest.

In de gemeente Hollands Kroon staan al twee grote datacenters van Google en Microsoft. Volgens de planning komen daar nog eens vijf bij, staat in een memo van het college, waarmee de oppervlakte van datacenters in de polder groeit van 60 naar 230 hectare.

Update, donderdag: Microsoft heeft een reactie gegeven aan de hand van de berichtgeving. Die is hieronder in zijn geheel te lezen:

"Microsoft is begonnen met voorbereidend werk voor de uitbreiding van het datacenter, waaronder werkzaamheden als het gereedmaken van de bovengrond, tijdelijke drainage en het aanbrengen van hekken. Dit voorbereidende werk gebeurt voor eigen rekening en in overleg met de gemeente. De daadwerkelijke bouw begint pas als alle vergunningen verleend zijn."

Ubuntu MATE is voor de Win Max-minilaptop van de Chinese fabrikant GPD verschenen. Gebruikers die liever de Linux-distributie dan Windows 10 op de kleine handheld willen draaien, kunnen de image downloaden.

De image van Ubuntu MATE 20.04.1 LTS die voor de GPD Win Max te downloaden is, is ontwikkeld door Martin Wimpress. Hij heeft onder andere wijzigingen aangebracht aan de distro, zodat het touchscreen, de trackpad, de controller en de mediatoetsen correct werken.

Het is niet de eerste keer dat er versies van Ubuntu MATE voor de minilaptops van GPD verschijnen. Liliputing somt op dat het OS onder andere ook voor de Pocket, Pocket 2 en Win 2 geschikt werd gemaakt. Ubuntu MATE is een afgeleide van Ubuntu die gebruikmaakt van de MATE-desktopomgeving. MATE is een voortzetting van Gnome 2, wat de standaarddesktopomgeving van Ubuntu was, tot versie 10.10.

GPD is een Chinese fabrikant van handhelds. Aanvankelijk draaiden deze meestal Android, maar in 2016 verscheen de eerste GDP Win, een minilaptop met Windows. Eerder dit jaar bracht het bedrijf de Wind Max uit, die een kleine formfactor met 8"-scherm combineert met relatief krachtige hardware zoals een Core i5-1035G7.

Microsoft en Asobo Studio hebben World Update 2 voor Flight Simulator beschikbaar gemaakt. De update geeft tal van regio's in de Verenigde Staten een grafische update en ook zijn vier luchthavens onderdeel van de update.

Microsoft en Asobo Studio tonen bij de release notes op een kaart van de Verenigde Staten van welke gebieden in de flightsim de weergave is verbeterd. Het gaat onder andere om grafische updates van een groot aantal points of interest, zoals Monument Valley, de Hoover Dam, Alcatraz en de strip van Las Vegas.

Daarnaast vermeldt de ontwikkelaar de verbeterde weergave van de luchthavens Atlanta International, Friday Harbor, Dallas / Fort Worth International Airport en New York Stewart International Airport als onderdeel van World Update 2. De release gaat gepaard met nieuwe prestatie- en stabiliteitsverbeteringen voor het gehele spel.

Met de World Update-pakketten geven Microsoft en Asobo Studio gefaseerd regio's in het spel een grafische update. De eerste World Update maakte dat Japan er in het spel mooier en gedetailleerder uitzag.

Xiaomi's omzet uit smartphones nam in het afgelopen kwartaal toe met 47,5 procent. De omzet uit tv's en laptops nam met 2,6 procent toe. Smartphones nemen een groter aandeel in Xiaomi's omzet in tegenover vorig jaar.

Xiaomi leverde in het derde kwartaal van 2020 46,6 miljoen smartphones, een stijging van 45,3 procent in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. De stijging van de levering schrijft Xiaomi in een toelichting op zijn kwartaalcijfers deels toe aan gestegen leveringen in China en in het thuisland steeg ook de gemiddelde verkoopprijs van smartphones, met 14,7 procent. Xiaomi noemt ook West-Europa als regio van stevige groei en gestegen gemiddelde verkoopprijs. In West-Europa en wereldwijd zou Xiaomi inmiddels de derde positie innemen op de smartphonemarkt, waarbij Xiaomi verwijst naar marktcijfers van onderzoeksbureau Canalys.

Xiaomi introduceerde in het derde kwartaal onder andere de Mi 10 Ultra, Mi 10T en Mi 10T Pro, en de K30 Ultra en Redmi K30S Ultra. De Ultra-modellen verschenen niet in Europa. In de eerste tien maanden van 2020 verkocht Xiaomi wereldwijd 8 miljoen smartphones met een verkoopprijs van 300 euro of meer, waarmee het bedrijf wil onderstrepen dat het ook de hogere segmenten van de smartphonemarkt bedient.

De overige activiteiten vertoonden minder spectaculaire groei. De kwartaalomzet uit IoT & Lifestyle, waar onder andere wearables, laptops en tv's onder vallen, nam met 16,1 procent toe en de omzetstijging uit tv's en laptops bedroeg 2,6 procent. Smartphones zijn daarmee verantwoordelijk voor 66 procent van Xiaomi's omzet, waar dat vorig jaar 60 procent was. Het aandeel van IoT & Lifestyle in de omzet nam af van 29 procent vorig jaar naar 25 procent en ook het aandeel van omzet uit internetdiensten daalde, van 9,9 naar 8 procent.