Phishing en telefoonnummerspoofing in het betalingsverkeer nam in 2020 sterk toe, zegt de Nederlandse Vereniging van Banken. De schade door phishing steeg met ruim zestig procent tot 12,8 miljoen euro. Nummerspoofing zorgde voor ruim twee keer zoveel schade.
Het gaat bij de NVB-cijfers om phishing en nummerspoofing waarbij criminelen zich voordeden als een bank. In 2019 zorgde phishing voor 7,9 miljoen euro schade, in 2020 voor 12,8 miljoen euro schade. Het spoofen van banktelefoonnummers kwam in 2019 nog nauwelijks voor volgens de vereniging. In 2020 zorgde dit echter voor 26,7 miljoen euro schade. Fraude met creditkaarten bij online betalingen steeg met een ruime anderhalf miljoen naar 3,8 miljoen euro schade.
De vereniging wijst voor een deel naar het coronavirus als reden voor de flinke stijging. Door de pandemie zouden we meer online contact houden met webwinkels, bedrijven en instanties. Daardoor zou het voor criminelen makkelijker zijn om slachtoffers online te bereiken. Daarnaast zijn malafide berichten en websites overtuigender geworden, met minder taal- en opmaakfouten, schrijft de vereniging. Ook zouden datalekken criminelen helpen om mensen over te halen geld over te maken. Tot slot zouden tools voor phishing en spoofing makkelijker verkrijgbaar, goedkoper en eenvoudiger in gebruik zijn.
Schade door phishing en spoofing wordt tegenwoordig vaak vergoed zegt de vereniging, 'tenzij de klant zelf grof nalatig is'. In vier procent van de gevallen wordt niet vergoed. Dit kan zijn omdat de bank vindt dat de klant te nalatig is geweest, of omdat de klant nog geen aangifte heeft gedaan.
De 'zorgwekkend sterke' stijging is volgens de banken reden om samen met de overheid, telecomsector en politie snel tot oplossingen te komen om deze criminaliteit te bestrijden. De banken willen dat er naast preventie meer wordt ingezet op het opsporen en vervolgen van daders. Daarom moet het voor de politie, telecombedrijven en banken makkelijker worden om informatie over daders uit te wisselen.
De schade door phishing in het betaalverkeer neemt al jaren toe in Nederland. Van 2013 tot 2016 nam deze juist af, om in 2017 licht te stijgen naar zo'n half miljoen euro schade. In 2018 was dit al 3,81 miljoen euro schade, om een jaar later te verdubbelen naar 7,9 miljoen euro.