De Nederlandse multibandveiling waarbij frequenties onder de hamer gaan die gebruikt kunnen worden voor 5g, is maandagochtend om 10:00 uur van start gegaan. Volgens een tijdlijn van het Agentschap Telecom worden de frequenties in augustus toegekend.
Deelnemende partijen bieden via een online veiling op de beschikbare ruimte in drie frequentiebanden. Het proces is niet openbaar; pas na afloop van de veiling wordt bekendgemaakt wie de deelnemers zijn en welke bedragen zijn betaald voor de beschikbare frequentieruimte. KPN, T-Mobile en Vodafone hebben bevestigd dat ze meedoen met de veiling. Misschien zijn er meer deelnemers.
De veiling heeft geen vaste einddatum, maar in een tijdlijn staat dat ze in juli zal zijn afgerond en dat de vergunningen in augustus worden verstrekt. Begin deze maand heeft het Agentschap Telecom, de overheidsorganisatie die de frequenties beheert en de veiling organiseert, al een proefveiling georganiseerd met de deelnemende partijen om hen voor te bereiden.
Bij de veiling gaat frequentieruimte in de 700, 1400 en 2100MHz-banden onder de hamer. De veiling is technologieneutraal; deelnemers kunnen zelf kiezen waarvoor ze de frequenties inzetten. Het is mogelijk om de banden in te zetten voor 3g, 4g en 5g. Met de opkomst van 5g is de verwachting dat de grote providers de frequentieruimte vooral daarvoor zullen gebruiken.
Het gaat niet om allemaal nieuwe frequenties. De 700MHz-band was eerder in gebruik voor digitale tv. De beschikbare frequenties in de 2100MHz-band zijn al in gebruik geweest voor 3g en 4g. De beschikbare ruimte in de 1400MHz-band is nieuw, maar dat is een aanvullende frequentie voor als de 800MHz-band niet genoeg capaciteit heeft.
De beschikbare vergunningen lopen tot 2040. Iedere band bestaat uit verschillende kavels, zodat verschillende providers een stukje van die band kunnen bemachtigen. Een provider kan maximaal veertig procent van een beschikbare frequentie kopen. Daardoor zijn er altijd drie providers die op een frequentie diensten kunnen aanbieden.
Na de veiling zijn Nederlandse providers nog niet in staat om een 5g-netwerk op te zetten dat optimaal van de nieuwe techniek gebruikmaakt. De voor 5g belangrijke 3,5GHz-band is in Nederland nog deels in gebruik door Nederlandse inlichtingendiensten met het afluisterstation in Burum. Na de geplande verhuizing van dat afluisterstation wordt er frequentieruimte in de 3,5GHz-band geveild, maar dat is op zijn vroegst in 2022.
Er is nog geen veiling gepland voor hogere frequenties, voor 5g op mmwave. Het is niet duidelijk wanneer Nederland vergunningen gaat veilen in de daarvoor benodigde 26GHz-band. De mmwave-frequenties bieden een enorm hoge bandbreedte, maar hebben een klein bereik. Direct zicht met een antenne is vereist. Smartphones moeten ook speciale mmwave-antennes hebben, die zijn relatief groot. Veel huidige smartphones met 5g hebben die antennes niet.
Het minimumbedrag van de huidige multibandveiling is 900 miljoen euro. Dat is veel minder dan de 3,8 miljard euro die in 2012 werd opgehaald met de veiling voor 4g-frequenties, maar dat komt vooral doordat de belangrijke 3,5GHz-band nu nog ontbreekt. Het bedrag kan ook verder oplopen, afhankelijk van de biedingen.