De ontwikkelaar achter indiehorrorgame The Store Is Closed heeft in een brief van advocaten van IKEA de opdracht gekregen om visuele overeenkomsten met de meubelzaak uit de game te verwijderen. Het spel zou inbreuk maken op het handelsmerk van het Zweedse bedrijf.

The Store Is Closed is een nog niet uitgebrachte horrorgame waarin de speler moet zien te overleven in een onheilspellende 'oneindige meubelzaak'. Zowel het succesvolle Kickstarter-project als de bijbehorende Steam-pagina bevatten geen referenties naar IKEA. Desalniettemin weet Kotaku te melden dat de overeenkomsten met IKEA volgens het Zweedse bedrijf te groot zijn. "Uw game bevat een blauw en geel logo met een Scandinavische naam voorop de winkel, een blauw, vierkant gebouw, gele shirts met verticale strepen identiek aan het uniform van IKEA-personeel, een grijs pad dat door de winkel loopt, meubels die op IKEA-meubelen lijken en productbeschrijvingen die op IKEA-plakkaten lijken", zo kreeg de ontwikkelaar te horen.

In een statement aan Kotaku zegt IKEA gevleid te zijn dat het merk als inspiratie voor een game diende, maar dat het bedrijf op moet letten dat 'de IKEA-handelsmerken niet verkeerd toegepast worden'. De ontwikkelaar meldt tegenover het medium dat hij begrip heeft voor de verzoeken van de meubelgigant en dat hij aanpassingen aan de game gaat doorvoeren. Wel benadrukt hij dat er onder meer 'generieke assets' voor de meubels in de game gebruikt zijn. Iedereen kan deze ingamemodellen aanschaffen en zouden niets met de meubelzaak te maken hebben.

Het is overigens niet voor het eerst dat het bekende meubelmerk als inspiratie voor een videogame dient. De bouwgame Höme Improvisåtion laat gebruikers IKEA-achtige meubels bouwen, al laat het spel afgezien van de ogenschijnlijk Scandinavische schrijfwijze van de naam letterlijke referenties naar het Zweedse merk achterwege. De Russische shooter Escape From Tarkov is iets minder subtiel met de verwijzing naar IKEA; een deel van de map Interchange bestaat uit een meubelzaak die IDEA genoemd wordt. Voor zover bekend heeft IKEA geen rechtszaken tegen andere gameontwikkelaars aangespannen.

Electronic Arts heeft een deal gesloten met The Walt Disney Company voor drie videogames gebaseerd op Marvel-superhelden. Tot dusver is er slechts één game aangekondigd, namelijk een Iron Man-singleplayergame gemaakt door Motive Studio.

De gedachte achter de deal is het aantrekken van Marvel-fans die niet geïnteresseerd zijn in andere EA-games, zo vertelt cfo Laura Miele tegenover Bloomberg. "Er zijn Marvel-fans die geen andere EA-games spelen. Dat geldt ook voor Star Wars." Studio's van EA, waaronder Respawn Entertainment, werken momenteel aan meerdere Star Wars-games.

Volgens Miele is het bedrijf al enkele jaren opzoek naar een deal met Disney voor licenties voor games gebaseerd op het Marvel-superheldenuniversum. Zo zou ze vier jaar geleden al contact hebben gehad met Marvel Studios-baas Kevin Feige. Tijdens de pandemie zou ze vervolgens contact hebben gemaakt met Marvel Games-topman Jay Ong, waaruit deze deal is voortgekomen.

EA maakt geen informatie bekend over de verdere games die dankzij de deal uitgebracht moeten worden. Het is bijvoorbeeld niet bekend of er drie Iron Man-games komen of dat ieder van de betreffende games om een ander Marvel-personage draait. Vooralsnog is alleen een Iron Man-game aangekondigd, waarvan zelfs de titel nog niet bekend is gemaakt.

Het Nederlandse ministerie van Infrastructuur en Waterstaat stelt in 2023 nog eens 33 miljoen euro beschikbaar voor subsidies voor elektrische bestelwagens. Het subsidiepotje van 22 miljoen euro voor 2022 is vanaf vandaag op.

De Rijksoverheid heeft in elk geval tot en met 2025 een subsidieregeling voor de aanschaf of lease van elektrische bestelwagens, waarbij het bedrag voor volgend jaar is vastgesteld op 33 miljoen euro. Wederom kunnen ondernemers maximaal 5000 euro voor een elektrische bestelbus aanvragen.

In 2022 werd er 22 miljoen euro vrijgemaakt voor subsidieaanvragen voor elektrische bestelbussen. Daardoor zijn er volgens de Nederlandse overheid ruim 5500 elektrische bestelwagens bijgekomen. Gemiddeld is er dit jaar 4200 euro subsidie per auto verstrekt, waarbij het maximum op 5000 euro lag.

Staatssecretaris Heijnen stelt: "Dat deze subsidie nu op is, laat zien dat steeds meer ondernemers de overgang willen maken naar emissieloos rijden. Ik vind dat een positief signaal. Voor nog niet alle ondernemers is elektrisch rijden nu al aantrekkelijk, maar je ziet het steeds meer. De post, een pakketje, de boodschappen, steeds vaker rijden stille en schone bestelbussen door de straat."

Om dat te kwantificeren, in 2022 was zeven procent van de nieuwe verkochte bestelwagens 'emissieloos'. Het doel is om tegen 2030 'de uitstoot van alle sectoren tezamen met ten minste 55 procent' te reduceren vergeleken met 1990.

Nederlandse ING-klanten kunnen problemen ervaren bij het inloggen in de site of app, of bij het overboeken. De bank bevestigt dat er problemen zijn en zegt aan een oplossing te werken. Een oorzaak wordt niet genoemd.

Op een storingspagina zegt de bank dat er problemen zijn met de websites Mijn ING voor zowel zakelijke als particuliere klanten, en met de Mobiel Bankieren-apps. Volgens Allestoringen begonnen de problemen rond 15.00 uur.

De storing lijkt niet alle ING-klanten te treffen. Op Twitter geven klanten onder meer aan dat ze wel kunnen inloggen, maar daarna geen geld kunnen overmaken. Anderen geven weer aan niet in te kunnen loggen. ING-klanten kunnen door de storing ook problemen ervaren met iDEAL.

Update, 21.00 uur: De vermelde storing lijkt ondertussen weer verholpen. Op Allestoringen worden op het moment van schrijven nog slechts enkele meldingen van een storing gemaakt. Op de gelinkte storingspagina van de ING staat bij alle diensten dat er 'moment geen storing' is, waar er tot voor kort nog meerdere problemen voor zowel zakelijke als particuliere klanten van de bank gemeld werden.

Cyan Worlds werkt aan een remake van Riven, een game die maandag 25 jaar geleden verscheen. Spelers kunnen in de remake vrijelijk door de spelwereld bewegen, in tegenstelling tot het origineel. Er is nog geen releasedatum bekend.

De ontwikkelaars benadrukken dat de nieuwe Riven-game verdergaat dan een remaster en dus helemaal opnieuw wordt gemaakt. Of het spel net als het origineel ook als point-and-click-game te spelen is, is nog niet bekend. De ontwikkelaars zeggen hier later meer over te delen.

Wanneer het spel moet verschijnen en voor welke platformen, is eveneens nog niet bekend. De makers zeggen wel dat kopers van het origineel ook de remake moeten aanschaffen. Deze komt dus niet als gratis update beschikbaar voor het origineel.

Riven verscheen oorspronkelijk op 31 oktober 1997 voor de pc en consoles als opvolger van Myst. Beide games zijn door Cyan Worlds gemaakt, de studio die ook de remake maakt. Dit bedrijf heeft vorig jaar al een remake van Myst uitgebracht en hierbij moderne technieken gebruikt als FidelityFX Super Resolution en raytracing.

Instagram bevestigt dat sommige gebruikers problemen kunnen ervaren als ze willen inloggen op het platform. Gebruikers krijgen daarbij onterecht de melding dat hun account geschorst of geblokkeerd is. Het Meta-bedrijf zegt aan een oplossing te werken.

Gebruikers zeggen onder meer op Reddit van Instagram een melding te krijgen dat hun account geblokkeerd of verwijderd is, zonder dat hier een duidelijke aanleiding voor is. De storing lijkt niet alle gebruikers te treffen. Volgens Downdetector startte de storing rond 14.00 uur maandagmiddag.

Het platform bevestigt op Twitter dat 'sommige gebruikers' problemen kunnen hebben met het inloggen. Instagram zegt naar de problemen te kijken en biedt excuses aan. Het bedrijf geeft geen indicatie voor wanneer de inlogproblemen naar verwachting zijn opgelost.

We're aware that some of you are having issues accessing your Instagram account. We're looking into it and apologize for the inconvenience. #instagramdown

— Instagram Comms (@InstagramComms) 31 oktober 2022

De Xiaomi 13 Pro krijgt dezelfde 1"-camerasensor van Sony die ook in de Xiaomi 12S Ultra zat. Dat meldt leaker Yogesh Brar. Die 12S Ultra verscheen nooit in Nederland, al kwam Sony eerder al wel met een telefoon met 1"-camerasensor in Nederland.

De 1"-camerasensor is volgens Brar Sony's IMX989-50-megapixelsensor. Xiaomi bracht eerder al een 12S Ultra met dezelfde sensor uit, maar die is nooit verschenen in Nederland. In Nederland heeft alleen de Sony Xperia PRO-I een 1"-camerasensor, al gebruikt deze telefoon die sensor niet volledig. Xiaomi zei bij de onthulling van de 12S Ultra dat deze sensor voornamelijk beter zou zijn in het maken van foto's in donkere omgevingen.

Naast de Sony-sensor zit er ook een 50-megapixelcamera met ultragroothoeklens en een telecamera met 50-megapixelresolutie in de komende Xiaomi 13 Pro. In de Xiaomi 12S hebben die sensors allebei een resolutie van 48 megapixel. Aan de voorzijde van de 13 Pro zit volgens Brar een 32-megapixelsensor.

Net als de 12S Ultra heeft de 13 Pro volgens de leaker een 6,7"-ltpo-scherm met '2k'-resolutie. De 13 Pro zou wel een krachtigere soc krijgen; de telefoon wordt volgens Brar voorzien van Qualcomms Snapdragon 8 Gen 2-soc. Het geheugen zou met 8 of 12GB wel gelijk zijn als de 12S Ultra. Voor opslag kan er volgens de leaker uit 128, 256 of 512GB gekozen worden. De 13 Pro krijgt verder een 4800mAh-accu die tot 120W kan snelladen en Android 13, stelt Brar. Xiaomi onthult de 13 Pro naar verwachting later dit jaar.

Xiaomi 13 Pro

- 6.7" E6 2K LTPO
- Qualcomm Snapdragon 8 Gen 2
- 8/12GB RAM
- 128/256/512GB storage
- Rear Cam: 50MP (1" IMX989) + 50MP (UW) + 50MP (Tele)
- Front Cam: 32MP
- Android 13, MIUI 14*
- 4,800mAh battery, 120W fast charging
- Surge C2, P2 chip
- Leica color science

— Yogesh Brar (@heyitsyogesh) 31 oktober 2022

Microsoft wil Call of Duty-games op Sony-platforms blijven uitbrengen na zijn beoogde overname van Activision Blizzard, zegt Xbox-topman Phil Spencer. Het bedrijf is van plan om Call of Duty-titels naar de PlayStation brengen 'zolang er een PlayStation is om naar te leveren'.

"We halen Call of Duty niet van de PlayStation af. Dat is niet onze bedoeling", bevestigt Spencer in een interview met YouTube-kanaal Same Brain. "Zolang er een PlayStation is om naar te leveren, is het onze bedoeling dat we Call of Duty op de PlayStation blijven verschepen." De Xbox-topman maakt daarbij een vergelijking met Minecraft, waarvan Microsoft sinds 2014 de eigenaar is. "We hebben de plekken waar mensen Minecraft kunnen spelen uitgebreid, niet verkleind."

De toekomst van Call of Duty op het PlayStation-platform staat al enige tijd ter discussie, sinds Microsoft aankondigde dat het uitgever Activision Blizzard wil overnemen voor 68,7 miljard euro. Critici van de overname, waaronder PlayStation-maker Sony, stellen dat het oneerlijk voor PlayStation-spelers zou zijn als Call of Duty een firstpartytitel voor Xbox wordt. Markttoezichthouders als de Britse CMA buigen zich momenteel over die kwestie.

Microsoft zei in het verleden al dat het Call of Duty in de voorzienbare toekomst uit zou blijven brengen voor PlayStation-consoles. Het beloofde eerder al dat de shooterfranchise 'tenminste enkele jaren' op de PlayStation zou blijven, ook na Sony's bestaande overeenkomst met Activision. Sony vindt dat echter niet ver genoeg gaan. Het PlayStation-moederbedrijf heeft nog niet gereageerd op de nieuwe uitspraken van Spencer.

De Activision-overname door Microsoft wordt momenteel wereldwijd getoetst door verschillende marktwaakhonden. Spencer vertelt in zijn interview met Same Brain dat hij er 'alle vertrouwen in heeft' dat de overname wordt goedgekeurd. Als alles volgens plan verloopt, verwacht Microsoft dat de overname in juni 2023 wordt afgerond.

China heeft de laatste grote module van het Tiangong-ruimtestation gelanceerd. Deze Mengtian-module wordt met een robotarm aan de andere twee delen van het ruimtestation bevestigd, waarna het ruimtestation klaar is voor onderzoek.

De Mengtian-module werd maandagochtend 8.37 uur Nederlandse tijd succesvol gelanceerd met een Lange Mars 5B-raket, schrijft South China Morning Post. De module is 18 meter lang en weegt 23 ton. Deze moet maandag nog arriveren bij de andere twee delen van het ruimtestation die China eerder lanceerde en wordt later met een robotarm aan deze delen gekoppeld.

Deze derde module bevat voornamelijk onderzoeksfaciliteiten, zoals lasers die atomen kunnen koelen tot 10 picokelvin, de laagste temperatuur die ooit door de mensheid is behaald. De module bevat volgens het Chinese medium ook 's werelds eerste optische atoomklok die in de ruimte werkt en over een miljard jaar nog binnen een seconde nauwkeurig moet zijn. Daarnaast zijn er faciliteiten waar astronauten kunnen sporten en spullen kunnen opslaan.

Afgelopen juli lanceerde China de tweede module van het ruimtestation; in april vorig jaar ging de eerste module de ruimte in. Het ruimtestation is ongeveer net zo groot als het voormalige ruimtestation Mir en de massa is ongeveer een vijfde van het ISS. De Chinese ruimtevaartorganisatie zegt dat Tiangong minstens tien jaar operationeel zal zijn.

KPN-klanten kunnen vanaf maandag de 4G-versies van Apple Watch-smartwatches koppelen aan hun telefoonabonnement. Zo kan de smartwatch bijvoorbeeld bellen en gebruikmaken van internet zonder dat deze aan een telefoon is gekoppeld.

Multisim kost maandelijks vijf euro boven op het KPN-abonnement en is dagelijks opzegbaar. Met Multisim kunnen KPN-klanten via e-sim hun huidige abonnement gebruiken op hun Apple Watch. De smartwatch deelt dan de databundel en belminuten met de smartphone. Multisim is te activeren via de Watch-app op de iPhone van klanten.

De provider zegt dat Multisim niet in het buitenland werkt en dat een iPhone 8 of hoger en minimaal iOS-versie 16.1 vereist zijn. De smartwatch moet minimaal een Apple Watch Cellular vanaf de vierde generatie zijn met watchOS 9.1 of hoger. KPN zegt 4G-versies van Samsung-wearables ook te willen ondersteunen, maar geeft hier nog geen datum voor.

KPN kondigde ruim een jaar geleden als eerste Nederlandse provider aan de Cellular-versies van Apple Watch-smartwatches te gaan ondersteunen. T-Mobile was later met de aankondiging, maar wel een stuk sneller met de introductie. Sinds oktober vorig jaar kunnen T-Mobile-klanten de e-sim van hun Apple-smartwatches gebruiken. Ook bij deze provider kost Multisim vijf euro per maand, boven op de reguliere abonnementskosten. In België ondersteunen Orange en Telenet de e-sims van smartwatches; Proximus werkt hier ook aan.

Gigabyte introduceert zijn Aorus 5000E-ssd. Deze NVMe-drive beschikt over een PCIe 4.0-interface en kan sequentiële leessnelheden tot 5000MB/s halen. De ssd komt binnenkort op de markt in varianten van 500GB en 1TB, maar adviesprijzen zijn nog niet bekend.

Volgens Gigabyte haalt de Aorus Gen4 5000E sequentiële leessnelheden van 5000MB/s en schrijfsnelheden tot 4600MB/s bij de 1TB-variant. Het 500GB-model haalt lees- en schrijfsnelheden van respectievelijk 5000MB/s en 3800MB/s. De fabrikant deelt geen prestatieclaims voor willekeurige lees- en schrijfacties en maakt ook niet bekend welke controller in de drive zit. Wel zegt Gigabyte dat de ssd gebruikmaakt van tlc-nand.

De ssd verbruikt volgens de fabrikant verder gemiddeld 4,3W bij actief gebruik. De fabrikant spreekt verder over een mean time between failures van 1,5 miljoen uur. De garantieperiode bedraagt vijf jaar of 300 geschreven terabytes bij de 500GB-variant en 600 geschreven terabytes bij het 1TB-model. Het bedrijf schrijft in zijn persbericht dat de ssd 'binnenkort' uitkomt. De fabrikant deelt echter geen prijzen en noemt ook geen concretere releasedatum.

Apple komt dit jaar niet meer met nieuwe Mac-apparaten. Dat stelt Bloomberg-journalist Mark Gurman in zijn wekelijkse nieuwsbrief. Het bedrijf zou nu van plan zijn de nieuwe MacBook Pro en Mac mini begin 2023 uit te brengen. Eerder was de verwachting dat deze dit jaar zouden verschijnen.

Gurman schrijft in zijn Power On-nieuwsbrief dat Apple heeft besloten om tot volgend jaar te wachten met het aankondigen van nieuwe Mac-producten. Dat is inclusief nieuwe MacBook Pro 14"- en 16"-modellen met een M2-soc, die deze maand nog verwacht werden. Naast de nieuwe MacBooks werd eind dit jaar ook een bijgewerkte Mac mini met M2-chip verwacht.

Bronnen vertellen aan de insider dat Apple nu van plan is om zijn nieuwe Mac-modellen in het eerste kwartaal van volgend jaar uit te brengen. De release van Apples nieuwe Macs zou daarmee samenvallen met de release van macOS Ventura 13.3 en iOS 16.3. Gurman speculeert dat de nieuwe Mac-producten in de eerste helft van maart verschijnen, omdat het bedrijf in januari en februari zelden nieuwe producten uitbrengt.

Apple hintte onlangs al dat het bedrijf dit jaar geen nieuwe producten meer introduceert. Bij de presentatie van Apples kwartaalcijfers zei ceo Tim Cook kort geleden tegen aandeelhouders dat Apples productline-up 'vaststaat' in aanloop naar de feestdagen. Cfo Luca Maestri zei daarnaast dat de omzet uit Macs dit kwartaal zou terugvallen ten opzichte van vorig jaar, omdat het bedrijf een jaar geleden profijt had van zijn nieuwe MacBook Pro's. Daarmee leek de topman te suggereren dat Apple dit jaar geen extra omzet uit nieuwe producten verwacht.

De huidige MacBook Pro 14" en 16" uit 2021

Er zijn foto's van een mogelijke AMD Radeon RX 7000-videokaart online verschenen. Het lijkt een prototype te zijn, die beschikt over twee 8-pinsaansluitingen voor de stroomvoorziening en drie fans. AMD kondigt de Radeon RX 7000-serie op 3 november officieel aan.

De foto's werden gepubliceerd door Twitter-gebruiker 9550pro, die vaker vroegtijdig informatie over gpu's publiceert. De afbeeldingen zouden afkomstig zijn uit een besloten QQ-chat. De videokaart op de foto's lijkt een Radeon RX 7000-engineeringsample te betreffen; de afgebeelde videokaart heeft een rood pcb met verschillende contactpunten aan de achterkant. Het is niet bekend om welke Radeon RX 7000-videokaart het gaat, hoewel VideoCardz speculeert dat het een model uit de hoogst gepositioneerde RX 7900-serie betreft.

Mogelijk beschikt het prototype wel al over de koeler die AMD zal gebruiken voor zijn RX 7000-referentiekaarten; het ontwerp komt overeen met teasers die het bedrijf eind augustus toonde. Zo heeft de videokaart drie rode streepjes op de heatsink, wat ook te zien was op teaserafbeeldingen van de chipmaker. De videokaart beschikt daarnaast over een koeler die langer en hoger lijkt te zijn dan die van de Radeon RX 6900 XT. Die koeler heeft drie fans, die ook groter lijken dan de fans in de RX 6900 XT-referentiekaart.

Voor de stroomvoorziening heeft de videokaart twee 8-pinsaansluitingen, net als de huidige RX 6900 XT. Die twee aansluitingen zijn gezamenlijk goed voor een vermogen van maximaal 300W, naast de 75W die door de PCIe-slot geleverd kan worden. Het is niet bekend hoeveel stroom de RX 7000-videokaarten van AMD zullen gebruiken. Eerder verscheen een vermeend diagram van een Radeon RX 7900 XT-pcb, die beschikte over drie 8-pinsaansluitingen.

AMD's eerste RDNA3-videokaarten worden dit jaar nog verwacht. Het bedrijf houdt op 3 november een keynote waarin het de videokaarten officieel aankondigt. Volgens VideoCardz kondigt het bedrijf zeker twee modellen aan, beide in de Radeon RX 7900-serie. De Radeon RX 7900 XT en RX 7900 XTX zouden allebei beschikken over een Navi 31-gpu met chipletontwerp. Er is nog geen releasedatum van de RX 7000-serie bekend, hoewel AMD-leaker Greymon55 stelt dat de eerste kaarten begin december uitkomen.

Afbeeldingen: 9550pro, via Twitter

Twitter is van plan om verificatie onderdeel te maken van zijn Blue-abonnement. Dat meldt The Verge, dat interne correspondentie van het bedrijf heeft ingezien. Twitter zou ook de prijs van dat abonnement verhogen naar twintig dollar per maand.

De plannen zijn onderdeel van een plan om Twitter Blue een duurder abonnement te maken dat gebruikers ook verifieert, meldt The Verge op basis van anonieme bronnen en interne correspondentie van Twitter. Ook journalist Casey Newton van Platformer meldde onlangs dat Twitter overweegt om geld te vragen voor verificatie. Het bedrijf zou momenteel van plan zijn om twintig dollar per maand te rekenen voor het vernieuwde abonnement. Op dit moment rekent het bedrijf vijf dollar per maand voor Twitter Blue, waarmee gebruikers toegang krijgen tot een aantal extra features. Twitter Blue is op dit moment nog niet beschikbaar in Nederland.

Nadat de mogelijke plannen zijn doorgevoerd, moeten gebruikers die al geverifieerd zijn binnen negentig dagen een abonnement op Twitter Blue nemen of anders hun blauwe vinkje kwijtraken. Nieuwe ceo Elon Musk heeft medewerkers volgens The Verge een deadline van 7 november gegeven om de wijziging door te voeren. Als deze niet wordt gehaald, dan zouden de medewerkers die werken aan het project ontslagen worden, schrijft The Verge.

Elon Musk meldde afgelopen weekend al dat het verificatieproces van Twitter momenteel wordt herzien. Momenteel wordt verificatie uitgegeven aan Twitter-accounts die 'authentiek, bekend en actief' zijn. Daaronder vallen bijvoorbeeld de accounts van overheidsfunctionarissen, prominente merken en beroemdheden, maar ook activisten, nieuwsorganisaties en journalisten.

De vermeende plannen om geld te vragen voor verificatie volgen nadat Tesla-topman Elon Musk vorige week zijn overname van Twitter afrondde. De nieuwe ceo is onder meer van plan om een grote ontslagronde te houden, die volgens The Verge wordt gericht op middenmanagement en technici die niet onlangs hebben bijgedragen aan de codebase. De ontslagen zouden binnenkort beginnen. Volgens The New York Times zijn managers gevraagd om lijsten op te stellen van medewerkers die ontslagen moeten worden.

Verschillende GeForce RTX 4080-modellen zijn verschenen bij webwinkels in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, inclusief prijzen. Modellen van Palit en PNY kosten omgerekend zo'n 1690 en 1460 euro. De videokaart verschijnt officieel op 16 november.

Een grote Amerikaanse webwinkel toont een PNY XLR8 Gaming Verto-model van de GeForce RTX 4080, schrijft ook Tom's Hardware. De videokaart wordt daar vermeld tegen een prijs van 1200 dollar. Dat komt overeen met de Amerikaanse adviesprijzen die Nvidia noemt voor zijn eigen Founders Edition. Omgerekend en met btw zou de videokaart hiermee 1460 euro kosten. Dit model heeft een boostclock van 2505MHz, net als de Founders Edition. Newegg vermeldt ook een OC-variant van de XLR8 Gaming Verto met een boostclock van 2555MHz, 50Mhz sneller dan de gewone variant. De webwinkel noemt geen prijs van het OC-model.

Tegelijkertijd heeft een Britse webwinkel een aantal GeForce RTX 4080-modellen van Palit gepubliceerd, merkte techwebsite VideoCardz op. Deze videokaarten zijn duurder dan de PNY-variant bij de Amerikaanse webwinkel. Het goedkoopste model, de GeForce RTX 4080 OmniBlack, kost 1449,97 Britse pond, wat omgerekend neerkomt op 1690 euro. De webwinkel toont ook een RTX 4080 GameRock en GameRock OC voor respectievelijk 1499,97 en 1529,97 pond. Omgerekend is dat 1749 en 1784 euro.

Nvidia kondigde zijn eerste RTX 40-videokaarten eind september aan. Het bedrijf zou aanvankelijk met twee RTX 4080-videokaarten komen, die werden aangeduid als de 'RTX 4080 12GB' en 'RTX 4080 16GB'. Deze kaarten verschilden, naast de hoeveelheid geheugen, ook in het aantal CUDA-cores. Later schrapte Nvidia de release van de 12GB-variant. De RTX 4080 16GB verschijnt op 16 november. De Founders Edition krijgt een adviesprijs van 1460 euro. Eerder verschenen al afbeeldingen van RTX 4080-gpu's van Gigabyte en MSI, hoewel daarbij geen prijzen werden vermeld.

Krijgt mijn telefoon Android 13 en zo ja, wanneer dan? Het is een makkelijke vraag om te beantwoorden als je een Pixel-telefoon van Google hebt, maar als je een toestel hebt van een ander merk, dan is dat lastiger.

Half augustus kwam Android 13 uit. Hoewel Google nog weleens schippert met de precieze data, is de cadans al jaren hetzelfde. In de winter komt de eerste preview voor ontwikkelaars, waarna in de lente de eerste bèta volgt en duidelijk wordt welke functies er precies in een nieuwe versie komen. In de zomer volgt dan de 'feature freeze', het punt waarop Google alleen nog maar bugs fikst en niets meer toevoegt. De release volgt dan later in de zomer of aan het begin van het najaar.

Voorspelbaarheid helpt fabrikanten om te plannen, zou je denken. Veel fabrikanten maken al jaren smartphones en maken ook al jaren upgrades. Terwijl het maken van versie-upgrades in 2010 misschien nog een uitdaging was, zou je denken dat het in 2022 wel een geoliede machine moet zijn. Niets blijkt minder waar. Bij sommige fabrikanten blijft het lang de vraag welke modellen wel en welke geen upgrades krijgen, terwijl het bij vrijwel elke fabrikant de vraag blijft wanneer dat dan precies het geval zal zijn. Google zelf hield het bij 'later dit jaar'.

Het probleem van upgrades

Het lijkt zo simpel: gewoon een nieuwe versie van een upgrade maken en die uitbrengen. Tussen het porten van de code en het uitbrengen van een stabiele versie voor gebruikers zit echter veel tijd. Het begint bij de board support packages voor socs. Vervolgens moeten fabrikanten de code voor specifieke toestellen aanpassen. Daarbij gaat het onder meer om drivers voor de camera's en andere componenten, functies van de software die afwijken van wat er in Android zit en eventueel nieuw toe te voegen functies in de skin zelf. Dat het niet altijd goed gaat, blijkt uit het feit dat bijvoorbeeld HMD Global een upgrade naar Android 11 van de Nokia 9 PureView annuleerde. De bsp is niet altijd nodig: Fairphone heeft daaromheen gewerkt voor de laatste upgrades van de Fairphone 2. Dat is alleen wel veel meer werk.

Als dat allemaal klaar is, moet Google de upgrade keuren en diezelfde keuring gebeurt ook bij providers. De reden daarvoor is simpel; providers willen zeker weten dat de telefoon blijft werken op het netwerk. Als dat niet zo is, is dat immers een groot probleem voor hun klanten. Pas daarna kan de stabiele versie als ota-upgrade verschijnen. Aan de andere kant is er een drang om een upgrade zo snel mogelijk aan te bieden. Een versienummer is immers een heel zichtbare manier om te tonen dat een telefoon achterloopt. Android 13 is nu meer dan twee maanden uit. Google Pixel-telefoons draaien de upgrade al die tijd al, maar Samsungs eerste telefoons kregen de upgrade vorige week binnen. Dat zijn de telefoons die de upgrade als eerste hebben gekregen.

Upgrades komen doorgaans eerst uit voor de duurste modellen. Dat zijn de telefoons die de grootste fans en powerusers hebben en daar gaat dus de meeste aandacht naar uit. Sommige fabrikanten geven de goedkopere telefoons later upgrades, andere krijgen die upgrades niet. Het is dus lastig te schatten wanneer upgrades precies komen, maar desondanks geven sommige fabrikanten een uitgebreide roadmap met wanneer eigenaars van bepaalde toestellen upgrades kunnen verwachten.

De onzekerheid rond upgrades

Wie als eerste upgrades wil en duidelijk wil weten wanneer de volgende Android-versie op de telefoon komt, moet dus bij een Pixel-telefoon zijn. Maar hoe zit het met andere fabrikanten? We hebben gekeken wanneer zij voor het eerst communiceren wanneer gebruikers een upgrade kunnen verwachten, en hoe ze dat doen.

Wat opvalt, is dat fabrikanten niet scheutig zijn met informatie. Samsung maakte de lijst bekend met een Koreaanstalige aankondiging in zijn Community-app en komt vermoedelijk later met een Engelstalige variant. Informatie over Pixels is te halen uit de Android-aankondigingen op ontwikkelaarsconferentie I/O, waaruit je kunt afleiden wanneer de nieuwe Android-versie uitkomt. OPPO en OnePlus hielden evenementen waarop de merken vroegtijdig informatie deelden over wanneer er upgrades zouden komen en voor welke telefoons. Motorola liet het apart weten in een aankondiging medio september.

Van veel andere merken, zoals Sony en Fairphone, is nog niets bekend. Het grootste merk dat nog de kaken op elkaar houdt, is Xiaomi. Vorig jaar kondigde het zijn roadmap aan samen met zijn Xiaomi 12-telefoons eind december en de kans bestaat dat dit jaar hetzelfde gebeurt. Tot nu toe is er niets officieels bekend van de Chinese fabrikant.

Daar komt bij dat deze informatie niet bij gebruikers komt; je moet er zelf naar op zoek op de site van de fabrikant of via media als Tweakers. Er zijn talloze sites met constant up-to-date gehouden artikelen met informatie over upgrades. Vaak bevatten die ook speculaties op basis van bijvoorbeeld verschenen interne testversies. Bovendien krijgen gebruikers het wel te horen als er een ota-upgrade klaarstaat, maar horen ze nooit dat de ondersteuning af is. Met de komende Europese regels, waarin ook een update- en upgradeverplichting staat, is er een kans om tegelijk de communicatie over updates en upgrades te verbeteren. Waarom is nergens in de instellingen te vinden wanneer updates ophouden en welke Android-versie de laatste zal zijn?

Tot slot

Android-telefoonmakers zijn niet scheutig met informatie over welke telefoons upgrades krijgen en wanneer. Natuurlijk, op basis van de prijsklasse van de telefoon en het verleden van updates en upgrades kun je schatten hoe het zal gaan, maar het probleem is dat de informatie laat komt en vaak slecht te achterhalen is. Je zou denken dat de vraag 'wanneer krijgt mijn telefoon Android 13?' makkelijk te beantwoorden is voor vrijwel alle smartphones, maar dat is niet het geval. Android viert volgend jaar zijn vijftienjarig bestaan, maar nog altijd is de release van upgrades een chaos, waarbij gebruikers niet goed of pas veel te laat weten waar ze aan toe zijn.