Rob Jetten, de Nederlandse klimaat- en energieminister, zegt te gaan ingrijpen op het stroomnet. Zo gaat hij vaker de vergunningstrajecten overnemen van lagere overheden. De minister erkent dat het kabinet in de vorige jaren meer had moeten doen om het elektriciteitsnet uit te breiden.
Dinsdagavond zei Jetten in actualiteitenprogramma Nieuwsuur dat dit onderwerp zijn aandacht heeft en bepaald geen eenvoudig dossier is: "De verzwaring van het elektriciteitsnet is, na de Oekraïne-oorlog en de energiecrisis die daaruit voortkomt, mijn hoofdpijndossier." Hij erkent dat het kabinet op dit onderwerp meer had moeten doen. Doordat dat niet is gebeurd en de vraag naar elektriciteit enorm is gestegen, is er bij veel plekken geen capaciteit meer op het net.
Volgens de minister is het probleem te wijten aan een 'dubbel succes'. "Er zijn meer windparken en zonneparken die groene stroom aan het net leveren, en er zijn steeds meer bedrijven die willen elektrificeren en dus ook stroom afnemen."
Dat laatste zal in de huidige periode nog meer toenemen door de oorlog in Oekraïne. Daardoor is gas veel duurder en is er een duidelijke prikkel om sneller te elektrificeren. De drie grootste regionale netbeheerders, Liander, Enexis en Stedin, zeiden onlangs in Nieuwsuur dat ze sinds het uitbreken van de oorlog overspoeld worden met aanvragen voor meer elektriciteit.
Jetten zegt extra te gaan investeren in het stroomnet. Ook meldt hij 'boven op de vergunningverlening' te gaan zitten. "We zien nu vaak bij grote energie-infraprojecten dat de voorbereiding veel te lang duurt. Er gaan jaren overheen om vergunningen te regelen en grond aan te kopen voordat er überhaupt een schop in de grond staat." Om het tempo van bijvoorbeeld het verlenen van vergunningen voor extra stroomkabels te versnellen, is de minister van plan om 'veel vaker' de vergunningverlening van gemeenten en provincies over te nemen.
Daarnaast benadrukt de energieminister dat Nederland ook slimmer zal moeten omgaan met het bestaande elektriciteitsnet: "Deels door met daluurtarieven bedrijven te prikkelen op andere momenten hun stroom af te nemen, maar ook door stroomopslag in te bouwen op het netwerk."
Dit onderschrijven de netbeheerders. Ze stellen dat het net vastloopt als er geen maatregelen worden genomen. Met name bedrijven zouden hun verbruik beter over de dag moeten spreiden. Liander noemde bijvoorbeeld het idee om overeenkomsten aan te bieden waarbij bedrijven alleen in daluren stroom kunnen krijgen. Ook zouden bedrijven en consumenten via prijsprikkels gestimuleerd kunnen worden om met name 's nachts bijvoorbeeld de elektrische auto of e-boilers te laden.
De minister reageert met zijn voornemens op kritiek van onder meer netbeheerders. Maandag uitten zij kritiek op de ACM, omdat de toezichthouder in hun ogen te weinig ruimte heeft geboden voor investeringen in het stroomnet, wat nu de energietransitie en de economische groei zou afremmen. Met waarschuwingen hiervoor zou weinig of niets zijn gedaan. De ACM sprak de kritiek tegen en benadrukte dat het van belang is dat er geen investeringen worden gedaan die achteraf niet nodig blijken te zijn.