James Webb-telescoop maakt nieuw beeld van Pillars of Creation

Nasa heeft een nieuw beeld vrijgegeven van de Pillars of Creation. Dat is een gebied met pilaarvormige gaswolken op ongeveer 6500 lichtjaren van de aarde waarin nieuwe sterren ontstaan. Op het beeld zijn enkele helderrode zones te zien waar nieuwe sterren lijken te ontstaan.

In deze helderrode zones is er volgens NASA zoveel massa verzameld waardoor hun zwaartekracht is toegenomen en ze vervolgens zijn ingestort. Dat heeft de temperatuur in deze zones naar verluidt doen oplopen wat uiteindelijk tot de vorming van nieuwe sterren heeft geleid.

Op sommige van de pilaren zijn ook golvende lijnen te zien die volgens NASA op lava lijken. Dat zijn volgens de ruimtevaartorganisatie sterren die nog steeds aan het vormen zijn en gedurende hun vormingsproces gas en stof uitstoten met een zeer hoge snelheid. Dat gas en stof komt in aanraking met de substantie van de pilaren waardoor er een golvend patroon ontstaat in de gaswolken.

Volgens NASA zijn er doorgaans ook andere sterrenstelsels op de beelden van de James Webb-telescoop te zien. Dat is bij deze afbeelding echter niet het geval omdat een combinatie van doorzichtig gas en stof, beter bekend als het instellair medium, dit zou verhinderen.

In 1995 legde de Hubble-telescoop de Pillars of Creation voor het eerst vast op de gevoelige plaat. In 2014 zijn de pilaarvormige gaswolken nogmaals in beeld gebracht. NASA maakte gebruik van de Near-Infrared Camera van de James Webb-telescoop om dit meest recente beeld van de gaswolk vast te leggen. De Pillars of Creation, ofwel Adelaar Nebula Messier 16, is een gebied in de ruimte met gaswolken op ongeveer 6.500 lichtjaren van de aarde waarin nieuwe sterren worden gevormd.

Reacties (74)

[John Stopman]

Hier een directe link naar de full resolution afbeelding (163MB): klik!

Wat een prachtige foto!

Ter vegelijking: de foto die Hubble in 2015 van de Pillars of Creation maakte

[Reactie gewijzigd door John Stopman op 3 augustus 2024 09:50]

[X-GeaR]

Schitterend inderdaad! Vooral als je inzoomt zie je pas goed het verschil, zoals bij dit detail.

[PilatuS]

Er zijn een hoop vergelijkingen te zien tussen Webb en Hubble waarvan ik deze eigenlijk best slecht vind. Het enige echte grote verschil is dat er met Webb meer sterren zijn te zien, maar dat komt omdat Webb door het stof heen kan kijken. Dit plaatje geeft een scheve vergelijking waarbij het lijkt alsof er 100x meer detail is, maar het is puur zien wat Hubble niet kan zien. Het detail van de nevel zelf, daar zie je erg weinig verschil. Dit plaatje laat dus nauwelijks een goed verschil zien en het verschil dat er is komt dus alleen omdat Webb door het stof heen kan zien.

Dan liever een voorbeeld als dit: https://petapixel.com/ass...ames-webb-vs-hubble-3.gif

[Burkle]

Ik denk dat je vergelijking niet helemaal eerlijk is, als je kijkt naar de nevels opzich dan zie je duidelijk meer detail en contrasten. Misschien niet even evident rond het silhouet maar op de nevel zelf is het wel goed zichtbaar, zoek daarbij ook naar diepte.

Daarbij... Dat je meer sterren ziet heeft niet alleen te maken met de filters en sensoren die JWT gebruikt. De grootte van de spiegel is daarbij ook belangrijk, deze vangt simpelweg meer licht dan de Hubble. Ongeveer 6x meer dan Hubble - 4e alinea: https://en.wikipedia.org/...imes%20that%20of%20Hubble.

[Reactie gewijzigd door Burkle op 3 augustus 2024 09:50]

[PilatuS]

Het plaatje laat heel goed het verschil zien tussen wat Webb wel kan en Hubble niet. Alleen het geeft ook een vertekend beeld als je niet weet waarom het verschil er is. Alle sterren die je ziet hebben vrijwel niets te maken met de grotere spiegel of betere camera, maar dus alles met door stof heen zien omdat Webb infrarood is. Geef je Hubble alles wat Webb heeft op infrarood na, dan zie je vrijwel alle sterren die je nu wel ziet alsnog niet.

[Burkle]

Grotere spiegel heeft wel degelijk effect op de lichtopbrengst en dus op de helderheid en hoeveelheid sterren die zichtbaar zijn. Het een sluit het ander niet uit.

bron: https://www.urania.be/ast...ichtsterkte_en_vergroting - 2e alinea
bron 2: https://www.achterhoeksplanetarium.nl/de-telescoop.html - 2e alinea

[PilatuS]

Tuurlijk heeft het effect op de lichtopbrengst. Alleen licht wat je alleen in infrarood kan zien omdat er stof voor zit, daar voor maakt het niets uit. Geef je Hubble 10x meer lichtopbrengst dan Webb, dan nog ga je die sterren in het voorbeeld niet zien omdat het licht wat op te vangen is niet door het stof heen te zien is.

In dit geval is het stof gewoon een soort muur. Ga je met een camera achter een muur staan die niet door de muur heen kan kijken, dan maakt het niets uit als je camera ineens 10x beter is. Webb kan dingen zien die Hubble nooit zal kunnen zien, hoe veel beter je Hubble ook maakt in het zichtbare spectrum.

[Reactie gewijzigd door PilatuS op 3 augustus 2024 09:50]

[bzuidgeest]

Dus je zegt dat het hetzelfde is als je de verschillen negeert? Wat is dat voor een logica?

[Verwijderd]

Nee, hij zegt dat die verschillen niet komen omdat Webb zoveel beter is, maar gewoon omdat hij in de IR range kijkt ipv. zichtbaar licht

[bzuidgeest]

Hij kijkt in de IR range en produceert daardoor een beter beeld. Dat maakt het in mijn boek "beter"

Om maar niet te spreken dat er tot nu toe minder technische issues zijn bij web en dat hij groter is. Wat een plus is voor dat soort apparaten.

[Verwijderd]

Ik zou zeggen dat hij geen beter beeld produceert, maar een ander beeld, het is zoiets als een microfoon vergelijken met een videocamera, ze nemen gewoon iets heel anders op, ik vind dat lastig kwalitatief vergelijken. Maar idd, Webb is een bazending.

[bzuidgeest]

Ik snap je voorbeeld. Maar in dit geval vind ik dat beide "microfoons" zijn. alleen beide met een andere frequentie band.

Je moet er ook rekening met houden dat er light-shift plaats vind. Dus zichbaar licht is verschoven naar infrarood als het bij ons aankomt. De band waarin web zit is gewoon "beter" voor het doel van observeren.

Het observeren is dus wel degelijk verbeterd.

[Verwijderd]

Hm ja maar ik denk dat het meer een keuze was? Alsin, ze hadden bij Hubble ook gewoon IR kunnen installeren, maar kozen voor normaal (not 100% sure hier) omdat dat ook z'n voordelen heeft.

[bzuidgeest]

Of ze hadden gewoon de tech niet op dat moment. Kijk naar dat kunststukje met uitvouwende spiegels.
Dat is gewoon verbetering/voortschrijdende techniek. Hij staat ook op een heel ander punt gestationeerd.

hier een pagina over de verschillend:
https://www.jwst.nasa.gov...sonWebbVsHubble.html#size

De spiegel van web is bijvoorbeeld effectief 6,5 keer groter. Dat vind ik ook weer onder verbetering vallen. Meer oppervlak == betere plaatjes/verder zien

[z1rconium]

Hubble deed er 10x zolang over om dat beeld te creëren.

[Marty__Mouse]

Wat bizar eigenlijk dat 7 jaar later er qua vorm helemaal niets is veranderd aan die "wolk" je zou toch denken dat dat zich uitbreidt in al die jaren..

[X-GeaR]

Ik denk dat dit pas over een looptijd van honderden of duizenden jaren zichtbaar is. Al zijn er wel voorbeelden bekend van snel veranderende omgevingen, zoals V838 Monocerotis (https://www.constellation...Monocerotis-expansion.jpg).

[Tjidde]

Ik ben zelf wel benieuwd als je nu in een knip met je vingers op 30000 lichtjaar afstand bent van de(35k jaar in de toekomst vanaf aarde) wat je dan ziet. Ga zo elke keer een stap van een paar duizend jaar vooruit om te elke stap te kunnen zien.

Iets anders.
Als ik het goed begrijp zijn de pillars of creation tijdelijk toch? Dat tijdelijk vele duizenden(of misschien wel veel meer is) maakt niet uit. Maar over X tijd zal het toch helemaal "opgelost" zijn en een berg sterren en planeten overblijven. Of is deze stofwolk zo groot en liggen sommige deeltjes zo ver uit elkaar dat het sommige stukjes nooit tot een groter object zullen vormen? Of is onze kennis daar nog niet ver genoeg voor om daar direct antwoord op te kunnen geven?

[OriginalSjoerd]

Uiteindelijk is alles tijdelijk en eindigen we volgens de huidige theorie bij de hittedood van het universum. The last question van Isaac asimov is een mooi kort verhaal dat hier op in gaat.

[X-GeaR]

Klopt, een deel van de nevel stort in (daar worden sterren uit geboren). De rest van de nevel wordt door de straling van de sterren uit elkaar gedreven. Ook onze zon is ooit gevormd in een nevel en zag er mogelijk - van een afstand - uit als een 'pillar of creation' :-)
Overigens lijkt zo'n nevel van een afstandje heel 'dicht' (alsof het een wolk is in het heelal), maar in werkelijkheid is de nevel heel ijl (lees bijv. eens https://www.natuurkunde.nl/artikelen/2649/ewine-van-dishoeck). Zo ijl, dat als je erdoor heen vliegt, je niet merkt dat je in de nevel zit. Maar omdat een nevel heel groot is, is er toch genoeg materie om nieuwe sterren te maken.

[Reactie gewijzigd door X-GeaR op 3 augustus 2024 09:50]

[Tweakert2020]

Is dit een nieuwe ster die wordt gevormd? Of iets anders?

[arnom]

In deze nevels worden op dit moment honderden tot duizenden sterren geboren.

[Tweakert2020]

Echt mooi

[arnom]

Bedenk dat de pilaren meerdere lichtjaren groot zijn. Dat betekend dus dat veranderingen die nu al zichtbaar zouden zijn tussen de Hubble foto en Webb foto zo absurd snel had moeten gaan, dat dat zo ongeveer niet mogelijk is.
Als we een kubieke meter van deze nevel naar de aarde zouden halen en aan een wetenschapper zonder voorkennis zouden geven, dan zou hij zeggen dat het een vacuum is. Er zitten gewoon te weinig moleculen in om goed te meten. Toch ontstaan uit deze vacuum honderden zo niet duizenden sterren met hun eigen planetenstelsel.

Er zijn maar een paar objecten waarbij in een mensenleven een verandering te zien is. 1 van de objecten die dat heeft en door een amateur relatief makkelijk gefotografeerd kan worden is M1 Krabnevel. Deze supernova restant uit de 11e eeuw veranderd nog steeds. Je moet alleen tientallen jaren wachten voordat het duidelijk zichtbaar is op je foto's.

Wat is het heelal toch een ongelooflijk iets.

[Orgel]

Mooi gesproken. Het heelal zal voor de mensheid nooit te begrijpen zijn en heeft zichzelf waarschijnlijk al uitgeroeid voordat de first step op Mars al überhaupt zal plaatsvinden en wat in het niets valt met het universum.

[Janusch]

Thanks voor het delen. Geweldig om te zien.

Hoe groot is hetgeen waar we naar kijken, naar schatting in meters, kilometers, whatever?

Daar kan ik echt geen goede inschatting van maken.

[John Stopman]

Een Google search leverde deze informatie op:

The Eagle Nebula is a 5.5 million-year-old cloud of molecular hydrogen gas and dust stretching approximately 70 light-years by 55 light-years. (A light-year is the distance light travels in a year, which is about 5.9 trillion miles, or 9.5 trillion kilometers.)

Meer info (engels): https://en.wikipedia.org/wiki/Eagle_Nebula

Hier nog een jpeg (Wiki) van The Pillars of Creation in context

[r03n_d]

De schaalverdeling die erbij staat zet dingen wel in perspectief. Over de horizontale as heb je het over een lichtjaar of 10 qua grootte.

[LA-384]

Fototechnisch vind ik de afbeelding van Hubble mooier.

Wat ik me nu als leek overigens ook afvraag, hoe komen die sunstars stot stand?
Ik weet dat het bij een normale camera een effect is wat ontstaat bij een klein diafragma en veroorzaakt wordt door de lamellen van het sluitersysteem. De vorm en aantal van deze lamellen bepaald hoe sterk het sunstar-effect kan optreden en hoeveel punten deze heeft.

Maar deze telescopen werken volgens mij volgens een ander principe. Opvallend is dat Hubble sunstars met 4 punten had en James Webb 6 (of 8 ) punten. Zou het kunstmatig zijn, omdat wij als kijker dat effect bij sterren vinden passen?

Het was een spontane vraag, ik heb nu het antwoord:
https://www.sciencefocus.com/space/diffraction-spikes-jwst/

[Reactie gewijzigd door LA-384 op 3 augustus 2024 09:50]

[screenager]

Hubble kan je vergelijken met een digitale camera, hij legt vast wat je ziet.
De James Webb zit op een andere golflengte namelijk tegen de infrarood spectrum aan, dit maakt het mogelijk door nevels heen te kijken.

Onderstaande link is een duidelijk geschreven artikel over de techniek.
https://www.allaboutcircu...opes-stunning-new-images/

[Reactie gewijzigd door screenager op 3 augustus 2024 09:50]

[SCiENTiST]

Webb heeft 6 punten omdat de spiegels 6hoekig zijn, iirc

[apollo13]

Dat effect komt door de 18 segmenten van de spiegel.
https://jwst.nasa.gov/con...ry/ote/mirrors/index.html

[LA-384]

En @SCiENTiST
Ik had inmiddels een uitleg gevonden. Het komt door een combinatie van de ophanging van de spiegel in het midden (die 3 stangen) en de hexagonale vorm van de andere spiegels. Die zijn zo uitgelijnd dat 4 van 6 korte punten van de ophanging, precies op 4 van de 6 lange punten van de hexagons vallen. Hierdoor ontstaat een 8-puntige ster.

[DohnJoe]

een link die het vrij goed uitlegt: https://www.sciencefocus.com/space/diffraction-spikes-jwst/

[ruurd v.]

Ik vraag me dan af of die diffractie, als hij zo voorspelbaar is, in de nabewerking niet weg te filteren zou zijn.
Aan de andere kant is het daardoor wel duidelijk te zien wat individuele sterren zijn en wat niet..

[ygeffens]

4 vs 6 punten komt door de spiegels die gebruikt worden.
Die van Webb zijn 6-hoekig.
Zo weet je dus steeds welke telescoop de 'foto' gemaakt heeft.

[ro8in]

Is dit dan digitaal ingekleurd of ziet het er echt zo uit?

[Znorkus]

Deze foto is inderdaad volledig digitaal ingekleurd, zouden ze hem true-color mappen met JWST data, dan zou je een monochrome rode afbeelding zien met een stuk meer ruis. Iets wat een beetje hierop lijkt maar dan wat beter en scherper:

https://www.esa.int/ESA_M...ew_of_Pillars_of_Creation

Deze foto kan er niet in het echt zo uitzien, omdat wij maar een heel klein stukje van het electromagnetisch spectrum kunnen zien met onze ogen. En dat noemen wij dan 'in het echt' (beetje arrogant en er klopt geen donder van er is geen echt). We zien wel supergoed en scherp en goedkoop en snel en adaptief en zelfreparerend en onderhoudsvrij en emissievrij en volstrekt 100% biologisch afbreekbaar + volledig lopend op bakjes friet en glaasjes sju en boterhammetjes met ham - maar we zijn wel beperkt tot die 400-700nm range. De JWST zit van de 600 tot de 5000nm (in deze foto, NIRCam). Hij pakt dus hooguit een heeel klein pietsje diep-donkerrood mee, maar dat gebeurt allemaal met de zwartwitcamera. De camera ziet dus geen kleur. Kleur bestaat niet behalve als beleving. De pillars zelf hebben geen kleur. Kleur is een gebeurtenis in ons brein, een toekenning van een bepaalde beleving aan bepaalde ranges van golflengtes. Er is alleen maar electromagnetische radiatie, wisselend in frequentie. Dus deze cam 'ziet' golflengtes van 600 to 5000 nm, ongeveer 10 keer zo'n grote range als wij met onze ogen kunnen waarnemen. Verschillende ranges worden weer teruggemapt op verschillende golflengtes die voor ons geschikt zijn, bijvoorbeeld:
JWST's 600 - 1500nm range wordt gemapt als blauw
1600-3500mm range wordt gemapt als groen
3600-5000mm wordt gemapt als rood
Hangt er maar net vanaf welke filters ze ervoor hebben hangen met welke bandpass.
Zo maak je een tricolor foto.

Maar voor ons is alles wat je op deze foto ziet rood, en dieprood, zo dieprood dat we het niet meer kunnen zien, en goed er voorbij ook, tot de circa 5k dus. Dat noemen ze het near-infrared deel vh spectrrum. Onzichtbaar dus. En daar weer voorbij kom je de golflengtes tegen van radar, dan van FM, dan van TV, dan van de kortegolf, dan van AM, radiogolven dus. De golflengten worden steeds langer en langer.

Slangen, trouwens, zouden geen false color plaat nodig hebben. Zij kunnen dit hele bereik van de NIRCam makkelijk zien: alles tussen de 50nm (dat is dus ook al het UV-licht en zelfs een stukje rontgenstraling!) en de 1000000 nanometer (!) kunnen ze zien! Dat is dus tot en met het far-infrared.

JWST ziet tot 28mu, slangen dus rustig tot de 1000 mu.

En dat noemen wij dan 'slangen kunnen zien in het donker'. Niks donker ;-) Ja, voor ons misschien.

[Orgel]

Donker is een perceptie van de mens wat ook licht had kunnen heten net als reptielen.

[Vicje]

Hier een interview met een van de personen die dit doet. Wel een waarschuwing. Na het lezen van het artikel merkte ik dat de charme van dit soort foto’s volledig weg is. Dus wees gewaarschuwd.

https://www.theverge.com/...ing-jwst-astrophotography

[desalniettemin]

Interessant om te lezen, bedankt.

[Reactie gewijzigd door desalniettemin op 3 augustus 2024 09:50]

[Toff]

"echt" is een relatief begrip, maar in het brondocument van de NASA staat o.a.:
"Newly formed stars are the scene-stealers in this image from Webb’s Near-Infrared Camera (NIRCam).".
We kunnen er dus vanuit gaan dat het beeld is aangepast aan wat het menselijk oog kan waarnemen.

[Ingmar7]

Er zijn mensen in dienst van Nasa die de foto’s bewerken en inkleuren.

[Kimbo72]

Inkleuren niet wel digitaal bewerken.

[Verwijderd]

Het blijft toch wel fenomenaal wat Webb kan. Ik voel mij dan wel heel klein als ik dat allemaal zie. Wow.

[iAR]

Dat. En hoe weet men dit allemaal.
Het is allemaal zo ver weg en grootschalig. Hoe dan? Hoe?

[jdh009]

Mooi om te zien en door een fragment van gister in Op1 over levende organisme die je alleen kunt zien met een microscoop vond ik het filmpje in dit artikel nog indrukwekkender.

Is er eigenlijk een (open) database/dataset waarin de coördinaten/locatie en/of het bestaan van alle gevonden sterren/planeten/objecten centraal wordt vastgelegd en te zien is? Ik heb in Artis tijdens een Tweakers event een keer een show gezien waarbij er een reis gemaakt werd van de aarde door het sterrenstelsel en naar de rand van het zichtbare universum. Hoe waarheidsgetrouw is zoies en put dat dan data uit deze foto's?

[arnom]

Er is geen 1 complete dataset. Veel voor ons zichtbare sterren hebben nummers gekregen adv verschillende catalogi, bijv de Hipparchos catalogus.
De ESA heeft met de GAIA ruimtesonde onderzoek gedaan naar meer dan 1 miljard sterren in onze melkweg. Daarin wordt bijgehouden soort ster, baan waarin hij verblijft, afstand tot onze zon enz.
https://gea.esac.esa.int/archive/

Maar dat gaat allemaal over sterren. Voor sterrenstelsels bestaat de PGC catalogus. Hierin staan ongeveer 1miljoen sterrenstelsels. Lang niet allemaal dus.
https://heasarc.gsfc.nasa.gov/W3Browse/all/pgc2003.html

Naast stelsels en sterren zijn er ook andere objecten. Bijv bolhopen (groep van sterren samengegroepeerd als een bal en draaien om een sterrenstelsel) en nevels van gas.
De meesten die vastgelegd zijn zijn tot nu toe alleen nog maar in/rond onze melkweg vastgelegd. Alhoewel meerdere ook al in andere sterrenstelsels als de Andromeda stelsel zijn vastgelegd. De objecten in onze melkweg staan vaak in meerdere catalogi, maar de meest bekende zijn de Messierlijst en de NGC lijst. Alle Messiers (max 110 stuks) hebben ook een NGC nummering.
Ik weet niet precies waar bijv de bolhopen en nevels in en om Andromeda zijn vastgelegd

Je kan dus wel een tijdje vooruit met onderzoeken waaruit het zichtbare universum uit bestaat.

Wat betreft je vraag over de presentatie in het planetarium bij Artis: een deel zal werkelijkheid zijn, een deel aangenomen, maar met een grote mate van waarschijnlijkheid.

[Reactie gewijzigd door arnom op 3 augustus 2024 09:50]

[sandiman]

Geen directe link, maar wellicht heb je hier ietsje aan https://youtu.be/kw-Rs6I2H5s

[Znorkus]

Wetenschap ftw ;-) Honderden jaren en soms al duizenden jaren onafgebroken gezoek in gebieden als optica, electronica, natuurkunde, scheikunde, chemie, ruimtevaart, wiskunde, statistiek, meetkunde, microscopie, robotica etc etc etc. Daarbij een hoop vaardigheden als internationale logistiek, internationale samenwerking, programma- en projectmanagement, opleidingen... zo'n foto als dit leunt op de vooruitgang van de wereld als geheel. Doe je niet zomaar even als species ;P

[aicaramba]

https://www.youtube.com/p...jXtPAJr1ysd5yGIyiSFuh0mIL

Deze youtube serie gaat over astronomie, waarin ook veel wordt uitgelegd hoe we dingen weten of waarom we dingen denken.

[jbhc]

Ik verbaas mij er nog steeds over dat het eigenlijk niet uitmaakt of je in- of uitzoomt. In beide richtingen krijg je min of meer hetzelfde resultaat; dingen die weer om dingen heen bewegen...

[The Chosen One]

Hier krijg ik echt Star Trek (Voyager) achtige "nebula's" vibes van. Mooi man.

[SilentDecode]

De tranen springen in m'n ogen bij zo'n foto. Ik vind dit zó gaaf! Gaaf wat zowel Hubble als JW allemaal op de foto kan zetten en dat NASA dit (na wat bewerking van kleuren etc) zo online zet in originele resolutie (foto van 162MB!). Ik voel mij hierbij écht miniscuul en dat niks wat wij doen, uitmaakt. Makes me kind of sad actually...

Helaas lastig om dit van dichtbij te zien, gezien we dan nog even 6500LY moeten reizen. Of Zefran Cochrane moet z'n uitvinding even 40 jaar naar voren gooien...

[Reactie gewijzigd door SilentDecode op 3 augustus 2024 09:50]

[Bitzer]

De afmetingen zijn onvoorstelbaar, 8 lichtjaar of 75.738.240.000.000km doorsnee. Dat zijn 5.943.983.676 aardes naast elkaar. En ook nog altijd 54.382.307 zonnen breed. Of ca. 504.921 keer de afstand van de aarde naar de zon.

[sfc1971]

Het is een gas wolk maar hoe moet ik me dat voorstellen, is het net zo dicht als een atmosfeer of juist nog dichter of is het totaal anders?

Dan, hoe is die wolk ontstaan, iets geëxplodeerd of heel langzaam samengeklonterd of ??

[Orgel]

Lek in pijpleiding

[John Stopman]

De dichtheid verschilt nogal en is afhankelijk van waar je binnenin de wolk bent (aan de randen is de dichtheid meestal lager dan binnenin), de wolk is ontstaan door een samengaan van materie onder de invloed van de zwaartekracht, en de materie van de wolk werd deels gevoed door de vele supernova's van de voorbije miljarden jaren (een proces dat al bestaat sinds de eerste ster zich vormde). De aanwezige Waterstof bestond echter al sinds de Big Bang (het eerste moment waarop het Universum begon te expanderen): dat produceerde ook Helium en een klein beetje Lithium

[Reactie gewijzigd door John Stopman op 3 augustus 2024 09:50]

[Silent7]

Prachtig, over millennia kunnen we dit niet meer zien, geweldig dat we nu leven en het live meemaken!

[Timoo.vanEsch]

Make that millions...

[Kimbo72]

Als je inzoomt zie je rode bollen in de gaswolken.
Ook rode strepen aan top van deze gas wolk.
Sterren in aanbouw?

[Reactie gewijzigd door Kimbo72 op 3 augustus 2024 09:50]

[D3ft0n3]

Dat wordt letterlijk in het filmpje in het artikel gezegd. Dus ik denk het wel

[Kimbo72]

Filmpje niet gezien.
Toch knap van mij dat ik hier achter kom zonder dat filmpje.

[Roko]

Het zijn false color beelden, men heeft er maar een draai aangegeven om het voor ons spectaculair uit te laten zien. Wat we echt zien kunnen we alleen maar proberen te begrijpen